مسافرت و صنعت جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوع ترین صنعت در دنیا به حساب می آید. بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی می دانند. بویژه در کشورهای در حال توسعه که شکل های دیگر توسعه اقتصادی مثل تولید یا استخراج منابع طبیعی، از نظر اقتصادی به صرفه نیست، یا نقش چندان مهمی در صحنه تجارت و بازرگانی ندارد. به توسعه صنعت گردشگری توجه زیادی می شود. بنابراین تردیدی نیست که همه کشورهای جهان تلاش می کنند تا در رقابتی تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی برآمده و سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از بهینه سازی این صنعت خدماتی در کشور خود داشته باشند.
صنعت گردشگری امروز در اغلب کشورهای جهان، به ویژه جهان سوم، کلید اقتصادی به شمار می رود تا جای که در کشورها گردشگری بیش از سایر برنامه های توسعه در اولویت قرار گرفته است. و تلاش می شود که عواملی را که در گسترش و رونق صنعت گردشگری مؤثرند شناسایی شوند. طرفداران صنعت جهانگردی بر این باوردند که این صنعت می تواند تنشهای سیاسی را کاهش دهد و برای صلح جهانی عامل تعدیل کنده به حساب آ ید. در حالی که مرزهای خارجی کشورها کم رنگ می شود. پدیده ای به نام «دهکده جهانی» معنا و مفهوم پیدا می کند و بدین گونه دنیا روز به روز کوچکتر و افراد به هم نزدیکتر و صمیمی تر می شوند.
در کشور ما که عنایت به درآمدهای غیرنفتی از سیاستهای ا قتصادی دولت محسوب می شود. توسعه جهانگردی می تواند به عنوان منبع درآمدزا و پربهره تلقی شود، که در صورت برنامه ریزی صحیح قادر خواهد بود منبع ارزی قابل توجهی را در اختیار متولیان اقتصادی کشور قرار دهد. عواملی که جهانگردان را وادار به انتخاب مکانی برای سیاحت در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران می نماید. می توان به چند دسته تقسیم نمود که از بین آنها مهمترین، وجود ویژگیهای خاص بناها و مجموعه های تاریخی است. چرا که اینگونه مکانهای ویژه، مفاهیم واقعی زندگی و فرهنگ گذشتگان مردمان این مرز و بوم را برای آنها بیان و یا ترجمه می کند. جهانگردان برای رسیدن به چنین هدفی هرگونه هزینه و رنج سفری را از جان دل می پذیرند. ولی آنچه حرکت آنها را در این راستا تسریع می نماید. وجود انگیزه های جنبی، سرگرمیها، و وسایل راحتی جهانگرد است که در مرحله دوم اهمیت قرار می گیرد. در اینجا چنانچه این امر مورد توجه ویژه قرار نگیرد. و عملاً با فقدان یا کمبود آن روبرو باشیم یقیناً تأثیر شدیدی در ایجاد انصراف برای نیل به چنین حرکتی خواهد داشت. بنابراین باید نقاط ضعف این صنعت در ایران شناسایی شود. تا شاهد رشد این صنعت باشیم. هنگامی که با عینک جامعه شناسی به صنعت جهانگردی می نگریم. در می یابیم که جهانگردی یک ابزار گفتگوی فرهنگی و ایجاد تفاهم است که در تمام طول تاریخ بشر تا عصر صنعت چنین بوده است. ولی چگونگی جلوه های جهانگردی از عصر صنعت تا به امروز این اصل را از صورت عام و فراگیر خود دور کرده است. صنعت با تمام جلوه های فنی و اجتماعی خود بر جهانگردی هم مانند هر چیز دیگر اثرهای آشکار به جا نهاده است. یکی از اثرهای عمده ای که صنعت جدید و پیامدهای اجتماعی آن بر پدیده جهانگردی فرو نهاده از معناهای فرهنگی آن است. جهانگردی در عصر صنعت و ماشین بیش از آنکه یک حرکت فرهنگی باشد یک حرکت روانشناختی اجتماعی شده است.
فهرست مطالب
فهرست مطالب
مقدمه 1
فصل اول : کلیات
(1-1)-عنوان پژوهش 4
(1-2)-بیان مسئله 4
(1-3)-اهمیت و ضرورت تحقیق 6
(1-4)-اهداف پژوهش 7
فصل دوم : چارچوب نظری ومفاهیم کلیدی
(2-1)- تعریف مفاهیم 9
(2-1-1)-تعریف لغوی جاذبه 9
(2-1-2)-تعریف لغوی موانع 9
(2-1-3)-تعریف لغوی جهانگرد (توریست) 10
(2-1-4)-تعریف جهانگرد دیدگاههای مختلف 11
(2-2-1)-تعریف لغوی جهانگردی 12
(2-2-2)-تعریف جهانگردی ازدیدگاههای مختلف 12
(2-2-3)-تعریف انواع مختلف جهانگردی 13
(2-2-4)-اشکال عمده جهانگردی 14
(2-2-5)-انواع مسافرت 15
(2-2-6)-انواع کلی جهانگردی 16
(2-3)-آثار فرهنگی و اجتماعی جهانگردی 17
(2-4)-چهارچوب تئوریکی پژوهش 23
(2-4-1)-فرضیه های پژوهش 26
(2-4-3)-تعاریف واژه ها و اصطلاحات 27
مدل تحلیلی پژوهش 27
(2-5)-پیشینه تحقیق 30
(2-5-1)-پیشینه تاریخی صنعت توریسم 30
(2-5-2)-عهد باستان 30
(2-5-3)-قرون وسطی 31
(2-5-4)-رنسانس 32
(2-5-6)-انقلاب صنعتی 32
(2-5-7)-جهانگردی در زمان کنونی 33
(2-5-8)-تاریخچه جهانگردی در ایران 34
(2-5-9)-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 36
)2-5-10)-تحقیقات انجام شده در داخل کشور 49
(2-6)-توریسم و جهانی شدن 59
(2-6-1)-ویژگیهای جهانی شدن 61
(2-6-2)-عوامل مؤثر بر جهانی شدن 62
(2-6-3)-پیامدها وابزارهای جهانی شدن 62
(2-6-4)-ابعاد جهانی شدن 63
(2-6-5)-واژه گردشگری الکترونیکی 64
(2-7)-مفهوم جامعه شناسی جهانگردی 67
(2-7-1)-شیوه های شناخت جهانگردی 69
(2-7-2)-شناخت چند رشته ای جهانگردی 73
(2-8)-سیاستگزاری و برنامه ریزی گردشگری 73
(2-8-1)-تعیین استراتژیکی و سیاستهای گردشگری 73
(2-8-2)-سیاستگزاری 75
(2-8-3)-برنامه ریزی 78
(2-8-4)-اهمیت برنامه ریزی جهانگردی 81
(2-8-5)-مدیریت 84
فصل سوم : بررسی وضعیت جغرافیایی ، تاریخی ، سیاسی ، فرهنگی و جاذبه های توریستی شهرستان کلیبر
(3-1) -موقعیت جغرافیایی شهرستان کلیبر 87
(3-2)-بررسی پیشینه تاریخی شهرستان کلیبر 87
(3-3)-بخش اول : جاذبه های طبیعی شهرستان کلیبر 90
(3-3-1)-آب و هوا 90
(3-3-2) -ناهمواریها 91
(3-3-3)-رودها 91
(3-3-4)-رودخانه ارس 91
(3-3-5)-کلیبرچای 92
(3-3-6)-ایلنگه چای 92
(3-4)-جنگلها و مراتع شهرستان کلیبر 92
(3-4-1)-منطقه حفاظت شده ارسباران 93
(3-4-2)-آب های معدنی 94
(3-4-3)-مخازن و معادن زیرزمینی 95
(3-5)-بخش دوم : جاذبه های تاریخی و فرهنگی شهرستان کلیبر 95
قلعه های تاریخی 96
(3-5-1)-قلعه بابک 96
(3-5-2)-قلعه آوارسین 97
(3-5-3)-قلعه پیغام 98
(3-5-4)-قلغه اغی 98
(3-5-5)-قلعه قلعه کندی 98
(3-6)-برجهای تاریخی شهرستان کلیبر 99
(3-6-1)-برج کلیبر 99
(3-6-2)-برج خانباغی 99
(3-6-4)-برج قارلوجا 99
(3-7)-اماکن مقدّس و مذهبی 100
(3-7-1)-بقعه شاه قاسم 100
(3-7-2)-بقعه شاه حیدر 100
(3-7-3)-بقعه شیخ محمد انصاری 100
(3-9)-قصرهای (کانتور) تاریخی 100
(3-9-1)-قصر آینالو 100
(3-9-2)-کانتور وینق 100
(3-10)-پلهای تاریخی 101
(3-10-1)-پلهای تاریخی خدآفرین 101
(3-11)-گورستان اسکو 101
(3-11-1)-مسجد کلاسور 102
(3-11-2)-مسجد جامع کلیبر 103
(3-11-3 )- حمام خزنه کلیبر 103
(3-12)-مکانهای ورزشی 103
(3-12-1)-مکان سوارکار قرقیه 103
(3-12-2)-کوهستان بذ (کوهنوردی) 104
(3-13)-صنایع دستی 104
(3-13-1)-قالیبافی 105
(3-13-2)-گلیم و جاجیم بافی 105
(3-13-3)-فرشبافی 105
(3-13-4)-خورجین 105
(3-13-5)-ورنی بافی 106
فصل چهارم : روش تحقیق
(4-1)-نوع روش تحقیق 108
(4-2)-ابزار جمع آوری داده ها 108
(4-3)-نحوه استخراج داده ها 109
(4-4)-اعتبار و روایی تحقیق 109
(4-5)-شیوه های تجزیه و تحلیل 111
(4-5)-نمونه گیری 111
(4-6)-واحد آماری 112
(4-7)-محدودیتهای تحقیق 112
فصل پنجم : یافته های پژوهش و تحلیل اطلاعات
(5-1)-آمار توصیفی 115
(5-2)-آمار تحلیلی 184
فصل ششم:نتیجه گیری
(6-1)-خلاصه تحقیق 227
(6-2)-نتیجه گیرى 228
(6-3)-ارائه پیشنهادات 229
(6-4)-منابع وماخذ 233
(6-5)-فهرست پایان نامه ها 239
(6-6)-ضمایم 197
بررسی برخی ازعوامل موثر بر عدم جذب جهانگردان به کشور