فتوشاپ (استفاده از ویژگی File Browser )
ویژگی جدید مرورگر فایل File Browser
به شما اجازه میدهد تا عملیات مشاهده دسته بندی و فایلهای تصویری را بسادگی و با سرعت بیشتر اجرا نمایید.
به کمک این ویژگی می توانید پوشه های جدید را ایجاد نموده. تغییر نام داده و جابجا کرده و فایلها راحذف نموده و تصاویر را بچرخانید. در ضمن می توانید اطلاعات مربوط به تک تک فایلها را مشاهده نموده و اطلاعات موجود در دوربین دیجیتالی را به فتوشاپ وارد کنید.
به منظور استفاده از ویژگی مرورگر فایل در فتوشاپ بترتیبWindow/File/Browser یا File/Browser را کلیک کنید.مرورگر فایل بطور پیش فرض به شکل یک پالت آشکار خواهد شد.
سمت چپ بالای این پالت می توانید درایو یا پوشه دربرگیرنده فایلها یا پوشه های تصویری مورد نظر را جستجو و پیدا کرده و سپس انتخاب نمایید. پوشه ها یا فایلهای تصویری موجوددرقسمت راست پالت به شکل تصویری ظاهر می شوند. بر روی هر یک از این خانه ها کلیک کنید تا تصویر داخل فایل و اطلاعات فایلی در سمت چپ پالت ظاهر شوند.
فتوشاپ (نکاتی که در طراحی در یک سیستم مالتی مدیا باید در نظر بگیریم )
نکاتی که در طراحی در یک سیستم مالتی مدیا باید در نظر بگیریم
1) eye flow رنگ بندی و تکنیکهایی که موجب جلب توجه می شوند. (در مورد ترتیب ارائه اطلاعات بحث می کند)
2) vsal Appeal (جنبه های دیداری ) کلا ساختار چگونه طراحی شود که مطالب به چه ترتیبی جلب نظر داشته باشد .
3) consistency (پایداری یا ثبات سیستم ) سیستم اطلاعات چند رسانه ای طوری طراحی شود که تغییر platfrom موقعیت نمایش ابزارهای نمایش و یا هر شرایط دیگری تغییری در ترتیب دلخواه ارائه اطلاعات ایجاد کند.
خازن و بانک خازنی چیست؟
خازن[۱] یا انباره عنصری دوسر و پسیو است که انرژی الکتریکی را ذخیره میکند. انواع مختلفی از خازنها وجود دارد اما همه آنها حداقل دو هادی که توسط یک عایق از یکدیگر جدا شده اند را در ساختار خود دارند [۲]. هادی ها می توانند از جنس فلز یا الکترولیت باشند. عایق دی الکتریک نیز که برای افزایش ظرفیت خازن استفاده می شود می تواند از جنس شیشه، سرامیک، پلاستیک، میکا، کاغذ و … باشد. خازنها به همراه مقاومتها، در مدارات تایمینگ استفاده میشوند. همچنین از خازنها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده میشود. از خازنها در مدارات بهعنوان فیلتر هم استفاده میشود. زیرا خازنها به راحتی سیگنالهای متناوب را عبور میدهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم میشوند.
خازن المان الکتریکی است که میتواند انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترواستاتیکی (بار الکتریکی) در خود ذخیره کند. انواع خازن در مدارهای الکتریکی بکار میروند. خازن را با حرف C که ابتدای کلمه capacitor است نمایش میدهند.
با توجه به اینکه بار الکتریکی در خازن ذخیره میشود؛ برای ایجاد میدانهای الکتریکی یکنواخت میتوان از خازن استفاده کرد. خازنها میتوانند میدانهای الکتریکی را در حجمهای کوچک نگه دارند؛ به علاوه میتوان از آنها برای ذخیره کردن انرژی استفاده کرد.
محتویات [نهفتن]
۱ظرفیت خازن
۲ساختمان خازن
۳انواع خازن
۳.۱خازنهای ثابت
۳.۱.۱خازنهای سرامیکی
۳.۱.۲خازنهای ورقهای
۳.۱.۲.۱خازنهای کاغذی
۳.۱.۲.۲خازنهای پلاستیکی
۳.۱.۳خازنهای میکا
۳.۱.۴خازنهای الکترولیتی
۳.۱.۴.۱خازن آلومینیومی
۳.۱.۴.۲خازن تانتالیوم
۳.۲خازنهای متغیر
۳.۲.۱خازنهای تریمر
۳.۳انواع خازن بر اساس شکل ظاهری آنها
۳.۳.۱خازن مسطح
۳.۴انواع خازنها بر اساس دیالکتریک آنها
۴کاربرد خازنها در مدارات دیجیتال و انالوگ
۵شارژ یا پر کردن یک خازن
۶دشارژ یا تخلیه یک خازن
۷تأثیر ماده دیالکتریک
۸میدان الکتریکی درون خازن تخت
۹به هم بستن خازنها
۹.۱بستن خازنها به روش موازی
۹.۱.۱ظرفیت معادل در حالت موازی
۹.۲بستن خازنها بصورت متوالی
۹.۲.۱ظرفیت معادل در حالت متوالی
۱۰انرژی ذخیره شده در خازن
۱۱کد رنگی خازنها
۱۲کد عددی خازنها
۱۳جستارهای وابسته
۱۴منابع
ظرفیت خازن[ویرایش]
ظرفیت معیاری برای اندازهگیری توانایی نگهداری انرژی الکتریکی است. ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است. باید گفت که ظرفیت خازنها یک کمیت فیزیکیست و به ساختمان خازن وابستهاست و به مدار و اختلاف پتانسیل بستگی ندارد.
واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است. ۱ فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا میباشد. بنابراین استفاده از واحدهای کوچکتر نیز در خازنها مرسوم است. میکروفاراد (µF)، نانوفاراد (nF) وپیکوفاراد (pF) واحدهای کوچکتر فاراد هستند.
نسبت مقدار باری که روی صفحات انباشته میشود بر اختلاف پتانسیل دو سر باتری را ظرفیت خازن (C) گویند؛ که مقداری ثابت است.
{displaystyle C=kvarepsilon _{0}{frac {A}{d}}}{displaystyle C=kvarepsilon _{0}{frac {A}{d}}}
در این رابطه:
C = ظرفیت خازن بر حسب فاراد
Q = بار ذخیره شده برحسب کولن
V = اختلاف پتانسیل دو سر مولد برحسب ولت
ε0 = قابلیت گذر دهی خلا است که برابر است با: {displaystyle 8.85times 10^{-12}{frac {C^{2}}{N.m^{2}}}}{displaystyle 8.85times 10^{-12}{frac {C^{2}}{N.m^{2}}}}
k (بدون یکا) = ثابت دیالکتریک است که برای هر مادهای فرق دارد. تقریباً برای هوا و خلأ 1=K است و برای محیطهای دیگر مانند شیشه و روغن ۱
A = سطح خازن بر حسب {displaystyle m^{2}}{displaystyle m^{2}}
d =فاصله بین دو صفه خازن بر حسب متر(m)
چند نکته
آزمایش نشان میدهد که ظرفیت یک خازن به اندازه بار (q) و به اختلاف پتانسیل دو سر خازن (V) بستگی ندارد بلکه به نسبت q/v بستگی دارد.
بار الکتریکی ذخیره شده در خازن با اختلاف پتانسیل دو سر خازن نسبت مستقیم دارد.
ظرفیت خازن با فاصله بین دو صفحه نسبت عکس دارد.
ظرفیت خازن با مساحت هر یک از صفحات و جنس دیالکتریک (K) نسبت مستقیم دارد.
به عبارت ساده انرژی ذخیره شده در یک خازن یک فارادی ۲۲۰ ولتی میتواند یک مصرف کننده ۶،۷۲۲ وات بر ساعت را به مدت یک ساعت روشن کند .
{displaystyle {mbox{24200 W.s}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{1Ftimes 220V}^{2}}}{displaystyle {mbox{24200 W.s}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{1Ftimes 220V}^{2}}}
و یا انرژی ذخیره شده در یک خازن یک فارادی ۱۲ ولتی میتواند یک مصرف کننده ۰،۰۲ وات بر ساعت را به مدت یک ساعت روشن کند ( مثلا یک LED لامپ ۲۰ میلی وات ) .
{displaystyle {mbox{72 W.s}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{1Ftimes 12V}^{2}}}{displaystyle {mbox{72 W.s}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{1Ftimes 12V}^{2}}}
فرمول :
{displaystyle {mbox{W}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{CV}^{2}}=J}
{displaystyle {mbox{W}}=,mathrm {frac {1}{2}} {{CV}^{2}}=J}
ساختمان خازن[ویرایش]
یک نمایش ساده از خازنی با صفحههای موازی
ساختمان داخلی خازن از دو قسمت اصلی تشکیل میشود:
صفحات هادی
عایق بین هادیها (دیالکتریک)
هرگاه دو هادی در مقابل هم قرار گرفته و در بین آنها عایقی قرار داده شود، تشکیل خازن میدهند. معمولاً صفحات هادی خازن از جنس آلومینیوم، روی ونقره با سطح نسبتاً زیاد بوده و در بین آنها عایقی (دیالکتریک) از جنس هوا، کاغذ، میکا، پلاستیک، سرامیک، اکسید آلومینیوم و اکسید تانتالیوم استفاده میشود. هر چه ضریب دیالکتریک یک ماده عایق بزرگتر باشد آن دیالکتریک دارای خاصیت عایقی بهتر است. به عنوان مثال، ضریب دیالکتریک هوا ۱ و ضریب دیالکتریک اکسید آلومینیوم ۷ میباشد. بنابراین خاصیت عایقی اکسید آلومینیوم ۷ برابر خاصیت عایقی هوا است.
انواع خازن[ویرایش]
خازنها بر حسب ثابت یا متغیر بودن ظرفیت به دو گروه کلی ثابت و متغیر تقسیمبندی میشوند. خازنها انواع مختلفی دارند و از لحاظ شکل و اندازه با یک دیگر متفاوتاند. بعضی از خازنها از روغن پر شده و بسیار حجیماند.
خازنهای ثابت[ویرایش]
این خازنها دارای ظرفیت معینی هستند که در وضعیت معمولی تغییر پیدا نمیکنند. خازنهای ثابت را بر اساس نوع ماده دیالکتریک به کار رفته در آنها تقسیم بندی و نامگذاری میکنند و از آنها در مصارف مختلف استفاده میشود. از جمله این خازنها میتوان انواع سرامیکی، میکا، ورقهای (کاغذی و پلاستیکی)، الکترولیتی، روغنی، گازی و نوع خاص فیلم (Film) را نام برد. اگر ماده دیالکتریک طی یک فعالیت شیمیایی تشکیل شده باشد آن را خازن الکترولیتی و در غیر این صورت آن را خازن خشک گویند. خازنهای روغنی و گازی در صنعت برق بیشتر در مدارهای الکتریکی برای راه اندازی و یا اصلاح ضریب قدرت به کار میروند. بقیه خازنهای ثابت دارای ویژگیهای خاصی هستند.
خازنهای ثابت:
سرامیکی
خازنهای ورقهای
خازنهای میکا
خازنهای الکترولیتی
آلومینیومی
تانتالیوم
خازنهای سرامیکی[ویرایش]
خازن سرامیکی (به انگلیسی: Ceramic capacitor) معمولترین خازن غیر الکترولیتی است که در آن دیالکتریک بکار رفته از جنس سرامیک است. ثابت دیالکتریک سرامیک بالا است، از این رو امکان ساخت خازنهای با ظرفیت زیاد در اندازه کوچک را در مقایسه با سایر خازنها بوجود آورده، در نتیجه ولتاژ کار آنها بالا خواهد بود. ظرفیت خازنهای سرامیکی معمولاً بین ۵ پیکوفاراد تا ۱/۰ میکروفاراد است. این نوع خازن به صورت دیسکی (عدسی) و استوانهای تولید میشود و بسامد کار خازنهای سرامیکی بالای ۱۰۰ مگاهرتز است. عیب بزرگ این خازنها وابسته بودن ظرفیت آنها به دمای محیط است، زیرا با تغییر دما ظرفیت خازن تغییر میکند. از این خازن در مدارهای الکترونیکی، مانند مدارهای مخابراتی و رادیویی استفاده میشود.
خازنهای ورقهای[ویرایش]
در خازنهای ورقهای از کاغذ و مواد پلاستیکی به سبب انعطافپذیری آنها، برای دیالکتریک استفاده میشود. این گروه از خازنها خود به دو صورت ساخته میشوند:
خازنهای کاغذی[ویرایش]
دیالکتریک این نوع خازن از یک صفحه نازک کاغذ متخلخل تشکیل شده که یک دیالکتریک مناسب درون آن تزریق میگردد تا مانع از جذب رطوبت گردد. برای جلوگیری از تبخیر دیالکتریک درون کاغذ، خازن را درون یک قاب محکم و نفوذناپذیر قرار میدهند. خازنهای کاغذی به علت کوچک بودن ضریب دیالکتریک عایق آنها دارای ابعاد فیزیکی بزرگ هستند، اما از مزایای این خازنها آن است که در ولتاژها و جریانهای زیاد میتوان از آنها استفاده کرد.
خازنهای پلاستیکی[ویرایش]
در این نوع خازن از ورقههای نازک پلاستیک برای دیالکتریک استفاده میشود. ورقههای پلاستیکی همراه با ورقههای نازک فلزی (آلومینیومی) به صورت لوله، در درون قاب پلاستیکی بسته بندی میشوند. امروزه این نوع خازنها به دلیل داشتن مشخصات خوب در مدارات زیاد به کار میروند. این خازنها نسبت به تغییرات دما حساسیت زیادی ندارند، به همین سبب از آنها در مداراتی استفاده میکنند که احتیاج به خازنی با ظرفیت ثابت در مقابل حرارت باشد. یکی از انواع دیالکتریکهایی که در این خازنها به کار میرود پلی استایرن (به انگلیسی: Polystyrene) است، از این رو به این خازنها «پلی استر» گفته میشود که از جمله رایجترین خازنهای پلاستیکی است. ماکزیمم بسامد کار خازنهای پلاستیکی حدود یک مگاهرتز است.
خازنهای میکا[ویرایش]
در این نوع خازن از ورقههای نازک میکا در بین صفحات خازن (ورقههای فلزی – آلومینیوم) استفاده میشود و در پایان، مجموعه در یک محفظه قرار داده میشوند تا از اثر رطوبت جلوگیری شود. ظرفیت خازنهای میکا تقریباً بین 0/01 تا ۱ میکروفاراد است. از ویژگیهای اصلی و مهم این خازنها میتوان داشتن ولتاژ کار بالا، عمر طولانی و کاربرد در مدارات فرکانس بالا را نام برد.
خازنهای الکترولیتی[ویرایش]
یک نمونه خازن الکترولیت رایج
این نوع خازنها معمولاً در رنج میکروفاراد هستند. خازنهای الکترولیتی همان خازنهای ثابت هستند، اما اندازه و ظرفیتشان از خازنهای ثابت بزرگتر است. نام دیگر این خازنها، خازن شیمیایی است. علت نامیدن آنها به این نام این است که دیالکتریک این خازنها را به نوعی مواد شیمیایی آغشته میکنند که در عمل، حالت یک کاتالیزور را دارا میباشند و باعث بالا رفتن ظرفیت خازن میشوند. برخلاف خازنهای عدسی، این خازنها دارای قطب یا پایه مثبت و منفی میباشند. روی بدنه خازن کنار پایه منفی، علامت – نوشته شدهاست. مقدار واقعی ظرفیت و ولتاژ قابل تحمل آنها نیز روی بدنه درج شدهاست. خازنهای الکترولیتی در دو نوع آلومینیومی و تانتالیومی ساخته میشوند. یکی از کاربردهای گسترده این نوع خازن استفاده در مدار یکسوساز دیودی بعنوان فیلتر dc است.
خازن آلومینیومی[ویرایش]
این خازن همانند خازنهای ورقهای از دو ورقه آلومینیومی تشکیل شدهاست. یکی از این ورقهها که لایه اکسید بر روی آن ایجاد میشود «آند» نامیده میشود و ورقه آلومینیومی دیگر نقش کاتد را دارد. ساختمان داخلی آن بدین صورت است که دو ورقه آلومینیومی به همراه دو لایه کاغذ متخلخل که در بین آنها قرار دارند هم زمان پیچیده شده و سیمهای اتصال نیز به انتهای ورقههای آلومینیومی متصل میشوند. پس از پیچیدن ورقهها آن را درون یک الکترولیت مناسب که شکل گیری لایه اکسید را سرعت میبخشد غوطهور میسازند تا دو لایه کاغذ متخلخل از الکترولیت پر شوند. سپس کل مجموعه را درون یک قاب فلزی قرار داده و با یک پولک پلاستیکی که سیمهای خازن از آن میگذرد محکم بسته میشود.
خازن تانتالیوم[ویرایش]
نوشتار اصلی : خازن تانتالیوم
خازن تانتالیوم
در این نوع خازن به جای آلومینیوم از فلز تانتالیوم استفاده میشود. زیاد بودن ثابت دیالکتریک اکسید تانتالیوم نسبت به اکسید آلومینیوم (حدوداً ۳ برابر) سبب میشود خازنهای تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی درحجم مساوی دارای ظرفیت بیشتری باشند. محاسن خازن تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی بدین قرار است:
ابعاد کوچکتر
جریان نشتی کمتر
عمر کارکرد طولانی
از جمله معایب این نوع خازن در مقایسه با خازنهای آلومینیومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خازنهای تانتالیوم گرانتر هستند
نسبت به افزایش ولتاژ اعمال شده در مقابل ولتاژ مجاز آن، همچنین معکوس شدن پلاریته حساسترند
قابلیت تحمل جریانهای شارژ و دشارژ زیاد را ندارند
خازنهای تانتالیوم دارای محدودیت ظرفیت هستند (حد اکثر تا ۳۳۰ میکرو فاراد ساخته میشوند)
خازنهای متغیر[ویرایش]
به طور کلی با تغییر سه عامل میتوان ظرفیت خازن را تغیییر داد: «فاصله صفحات»، «سطح صفحات» و «نوع دیالکتریک». اساس کار خازن متغیر بر مبنای تغییر سطح مشترک صفحات خازن یا تغییر ضخامت دیالکتریک است، ظرفیت یک خازن نسبت مستقیم با سطح مشترک دو صفحه خازن دارد. خازنهای متغیر عموماً ازنوع عایق هوا یا پلاستیک هستند. نوعی که به وسیله دسته متحرک (محور) عمل تغییر ظرفیت انجام میشود «واریابل» نامند و در نوع دیگر این عمل به وسیله پیچ گوشتی صورت میگیرد که به آن «تریمر» گویند. محدوده ظرفیت خازنهای واریابل ۱۰ تا ۴۰۰ پیکو فاراد و در خازنهای تریمر از ۵ تا ۳۰ پیکو فاراد است. از این خازنها در گیرندههای رادیویی برای تنظیم فرکانس ایستگاه رادیویی استفاده میشود.
در مدارات تیونینگ رادیویی از این خازنها استفاده میشود و به همین دلیل به این خازنها گاهی خازن تیونینگ هم اطلاق میشود. ظرفیت این خازنها خیلی کم و در حدود ۱۰۰ تا ۵۰۰ پیکوفاراد است و بدلیل ظرفیت پایین در مدارات تایمینگ مورد استفاده قرار نمیگیرند، در مدارات تایمینگ از خازنهای ثابت استفاده میشود و اگر نیاز باشد دوره تناوب را تغییر دهیم، این عمل به کمک مقاومت انجام میشود.
خازنهای متغیر
واریابل
تریمر
خازنهای تریمر[ویرایش]
خازنهای تریمر خازنهای متغیر کوچک و با ظرفیت بسیار پایین هستند. ظرفیت این خازنها از حدود ۱ تا ۱۰۰ پیکوفاراد است و بیشتر در تیونرهای مدارات با فرکانس بالا مورد استفاده قرار میگیرند. این خازنها معمولاً دارای ۳ پایه هستند که نوع ۲ پایه عملاً فرقی در مونتاژ ندارد.
انواع خازن بر اساس شکل ظاهری آنها[ویرایش]
خازن مسطح (خازن تخت)
خازن کروی
خازن استوانهای
خازن مسطح[ویرایش]
خازنهای مسطح از دو صفحه هادی که بین آنها عایق یا دیالکتریک قرار دارد تشکیل میشوند. صفحات هادی نسبتاً بزرگ هستند و در فاصلهای بسیار نزدیک به هم قرار میگیرند. دیالکتریک این نوع خازنها انواع مختلفی دارد و با ضریب مخصوصی که نسبت به هوا سنجیده میشود، معرفی میگردد. این ضریب را ضریب دیالکتریک مینامند. برخی دیگر بسیار کوچک و به اندازه یک دانه عدس میباشند.
انواع خازنها بر اساس دیالکتریک آنها[ویرایش]
مواد به کار رفته در خازن. از چپ: سرامیک چندلایه، دیسک سرامیکی، فیلم پلیاستر چندلایه، سرامیکی لولهای،یونولیت، فیلم پلیاستر متالیزهشده، الکترولیتی آلمینیوم.
خازن کاغذی
خازن الکترونیکی
خازن سرامیکی
خازن متغیر
کاربرد خازنها در مدارات دیجیتال و انالوگ[ویرایش]
در مدارهای دیجیتال از خازنها به عنوان عنصر ذخیره کنندهٔ انرژی استفاده میکنند که در یک لحظه شارژ و در لحظه دیگر دی شارژ میشود ولی در مدارات انالوگ از خازن جهت ایزوله کردن (جداساختن) دو منبع متناوب و مستقیم استفاده میشود. خازن در برابر ولتاژ متناوب مثل اتصال کوتاه عمل میکند و اجازه ورود یا خروج میدهد ولی در مقابل ولتاژ مستقیم همانند سد عمل میکند و اجازه ورود و یا خارج شدن ولتاژ مستقیم از مدار را به قسمت تحت ایزوله خود نمیدهد.
شارژ یا پر کردن یک خازن[ویرایش]
یک مدار خازنی-مقاومتی ساده که چگونگی شارژ خازن را نمایش میدهد.
وقتی که یک خازن بیبار را به دو سر یک باتری وصل کنیم؛ الکترونها در مدار جاری میشوند. بدین ترتیب یکی از صفحات بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا میکند. آن صفحهای که به قطب مثبت باتری وصل شده؛ بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا میکند. خازن پس از ذخیره کردن مقدار معینی از بار الکتریکی پر میشود. یعنی وجود اینکه کلید همچنان بستهاست، ولی جریانی از مدار عبور نمیکند و در واقع جریان به صفر میرسد. یعنی به محض اینکه یک خازن خالی بدون بار را در یک مدار به مولد متصل کردیم؛ پس از مدتی کوتاه عقربه گالوانومتر دوباره روی صفر بر میگردد. یعنی دیگر جریانی از مدار عبور نمیکند. در این حالت میگوییم خازن پرشدهاست.
دشارژ یا تخلیه یک خازن[ویرایش]
ابتدا خازنی را که پر است در نظر میگیریم. دو سر خازن را توسط یک سیم به همدیگر وصل میکنیم. در این حالت برای مدت کوتاهی جریانی در مدار برقرار میشود و این جریان تا زمانی که بار روی صفحات خازن وجود دارد برقرار است. پس از مدت زمانی جریان صفر خواهد شد. یعنی دیگر باری بر روی صفحات خازن وجود ندارد و خازن تخلیه شدهاست.
تأثیر ماده دیالکتریک[ویرایش]
وقتی که خازنی را به مولدی وصل میکنیم؛ یک میدان یکنواخت در داخل خازن بوجود میآید. این میدان الکتریکی بر توزیع بارهای الکتریکی اتمهای عایقی که در بین صفحات قرار دارد اثر میگذارد و باعث میشود که دوقطبیهای موجود در عایق طوری شکلگیری کنند؛ که در یک سمت عایق بارهای مثبت و در سمت دیگر آن بارهای منفی تجمع یابند. توزیع بارهایی که در لبههای عایق قرار دارند، بر بارهای روی صفحات خازن اثر میگذارد. یعنی بارهای منفی روی لبههای عایق، بارهای مثبت بیشتری را روی صفحات خازن جمع میکند؛ و همینطور بارهای مثبت روی لبههای عایق بارهای منفی بیشتری را روی صفحات خازن جمع میکند. بنابراین با افزایش ثابت دیالکتریک (K) میتوان بارهای بیشتری را روی خازن جمع کرد و باعث افزایش ظرفیت یک خازن شد. با گذاشتن دیالکتریک در بین صفحات یک خازن ظرفیت آن افزایش مییابد.
میدان الکتریکی درون خازن تخت[ویرایش]
در فضای بین صفحات خازن باردار میدان الکتریکی یکنواختی برقرار میشود که جهت آن همواره از صفحه مثبت خازن به سمت صفحه منفی خازن است. اندازه میدان همواره یک عدد ثابت میباشد و از فرمول زیر بدست میآید:
{displaystyle E={frac {V}{d}}}{displaystyle E={frac {V}{d}}}
که در آن:
E: میدان الکتریکی
V: اختلاف پتانسیل دو سر خازن
d: فاصله بین دو صفحه خازن
میدان الکتریکی با اختلاف پتانسیل دو سر خازن نسبت مستقیم و با فاصله بین صفحات خازن نسبت عکس دارد.
به هم بستن خازنها[ویرایش]
خازنها در مدار به دو صورت بسته میشوند:
موازی
متوالی (سری)
بستن خازنها به روش موازی[ویرایش]
خازنهایی که موازی به هم متصل شدهاند.
در بستن به روش موازی، بین خازنها دو نقطه اشتراک وجود دارد. در این روش:
اختلاف پتانسیل برای همة خازنها یکی است.
بار ذخیره شده در کل مدار برابر است با مجموع بارهای ذخیره شده در هریک از خازنها.
(طرز نشخیص این نوع بستن خازن آنست که دو خازن را هنگامی متوالی گویند که فقط و فقط از یک طرف مستقیما بهم وصل باشند و انشعابی بین آن دو نباشد)عریف انشعاب : هرگاه سه سیم یا بیشتر در یک نقطه بهم متصل باشند و به جاهای دیگر از مدار وصل باشند مثلا به یک خازن دیگر یا مقاومت دیگر یا سیم دیگری از مدار وصل باشند؛ آن گاه میگوییم انشعاب وجود دارد وگرنه سیمی که انشعاب گرفته شود و به جایی از مدار وصل نباشد دیگر انشعاب نیست.
ظرفیت معادل در حالت موازی[ویرایش]
با فرض اینکه سه خازن به نامهای ۱، ۲ و ۳ در اختیار داشته باشیم:
{displaystyle V=V_{1}=V_{2}=V_{3}}{displaystyle V=V_{1}=V_{2}=V_{3}}
{displaystyle Q=Q_{1}+Q_{2}+Q_{3}}{displaystyle Q=Q_{1}+Q_{2}+Q_{3}}
(Q:بار کل دو خازن است)
{displaystyle CV=C_{1}V_{1}+C_{2}V_{2}+C_{3}V_{3}}{displaystyle CV=C_{1}V_{1}+C_{2}V_{2}+C_{3}V_{3}}
ظرفیت کل:
{displaystyle C=C_{1}+C_{2}+C_{3}}{displaystyle C=C_{1}+C_{2}+C_{3}}
جریان کل:
{displaystyle I=I_{1}+I_{2}+I_{3}}{displaystyle I=I_{1}+I_{2}+I_{3}}
اندیسها مربوط به خازنهای ۱ ؛ ۲ و ۳ میباشد.
بنابراین هرگاه چند خازن باهم موازی باشند، ظرفیت خازن معادل برابر است با مجموع ظرفیت خازنها.
بستن خازنها بصورت متوالی[ویرایش]
بستن خازنها به صورت سری.
در بستن به روش متوالی بین خازنها یک نقطه اشتراک وجود دارد و تنها دو صفحه دو طرف مجموعه به مولد بسته شده و از مولد بار دریافت میکند؛ صفحات مقابل نیز از طریق القاء بار الکتریکی دریافت میکنند. بنابراین اندازه بار الکتریکی روی همه خازنها در این حالت باهم برابر است.(طرز نشخیص این نوع بستن خازن آنست که دو خازن را هنگامی متوالی گویند که فقط و فقط از یک طرف مستقیما بهم وصل باشند و انشعابی بین آن دو نباشد) در بستن خازنها به طریق متوالی:
بارهای روی صفحات هر خازن یکی است.
اختلاف پتانسیل دو سر مدار برابر است با مجموع اختلاف پتانسیل دو سر هر یک از خازنها.
_(در حالت متوالی بین 2 خازن، ولتاژ دو برابر و میکرو فاراد تقسیم بر دو میشود مثلاً دو خازن 25v 1000uF داریم. و اگر بطور متوالی به یکدیگر اتصال دهیم، میشود: 50v 500uF )
ظرفیت معادل در حالت متوالی[ویرایش]
بار کل:
{displaystyle Q=Q_{1}=Q_{2}=Q_{3}}{displaystyle Q=Q_{1}=Q_{2}=Q_{3}}
اختلاف پتانسیل کل:
{displaystyle V=V_{1}+V_{2}+V_{3}}{displaystyle V=V_{1}+V_{2}+V_{3}}
{displaystyle {frac {q}{C}}={frac {q_{1}}{C_{1}}}+{frac {q_{2}}{C_{2}}}+{frac {q_{3}}{C_{3}}}}{displaystyle {frac {q}{C}}={frac {q_{1}}{C_{1}}}+{frac {q_{2}}{C_{2}}}+{frac {q_{3}}{C_{3}}}}
{displaystyle {frac {1}{C}}={frac {1}{C_{1}}}+{frac {1}{C_{2}}}+{frac {1}{C_{3}}}}{displaystyle {frac {1}{C}}={frac {1}{C_{1}}}+{frac {1}{C_{2}}}+{frac {1}{C_{3}}}}
جریان کل:
{displaystyle I=I_{1}=I_{2}=I_{3}}{displaystyle I=I_{1}=I_{2}=I_{3}}
بنابراین وارون ظرفیت معادل در حالت متوالی، برابر است با مجموع وارون ظرفیت هریک از خازنها.
انرژی ذخیره شده در خازن[ویرایش]
پر شدن یک خازن باعث بوجود آمدن بار ذخیره در روی آن میشود و این هم باعث میشود که انرژی روی صفحات ذخیره گردد. کاری که در فرایند پر شدن خازن (شارژ) انجام میشود را میتوان محاسبه نمود . در واقع ، انرژی ذخیره شده در خازن برابر با نصف حاصل ضرب بار الکریکی در ولتاژ است . به عبارت دیگر ، انرژی ذخیره شده در خازن برابر نصف حاصلضرب ظرفیت خازن در مجذور ولتاژ است . به فرمولهای زیر دقت کنید[۳] :
U = 1/2 q v = 1/2 c v2
کد رنگی خازنها[ویرایش]
در خازنهای پلیستر برای سالهای زیادی از کدهای رنگی بر روی بدنه آنها استفاده میشد. در این کدها سه رنگ اول ظرفیت را نشان میدهند و رنگ چهارم تولرانس (درصد خطا) را نشان میدهد. برای مثال قهوهای - مشکی - نارنجی، به معنی ۱۰۰۰۰ پیکوفاراد یا ۱۰ نانوفاراد است. خازنهای پلیستر امروزه به وفور در مدارات الکترونیک مورد استفاده قرار میگیرند. این خازنها در برابر حرارت زیاد معیوب میشوند و بنابراین هنگام لحیمکاری باید به این نکته توجه داشت.
ترتیب رنگی خازنها به ترتیب از ۰ تا ۹ به صورت زیر است:
سیاه، قهوهای، قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، بنفش، خاکستری، سفید
خازنها با هر ظرفیتی وجود ندارند. بطور مثال خازنهای ۲۲ میکروفاراد یا ۴۷ میکروفاراد وجود دارند ولی خازنهای ۲۵ میکروفاراد یا ۱۱۷ میکروفاراد وجود ندارند. دلیل اینکار چنین است:
فرض کنیم بخواهیم خازنها را با اختلاف ظرفیت ده تا ده تا بسازیم. مثلاً ۱۰ و ۲۰ و ۳۰ و.... در ابتدا خوب بهنظر میرسد ولی وقتی که به ظرفیت مثلاً ۱۰۰۰ برسیم چه رخ میدهد؟ مثلاً ۱۰۰۰ و ۱۰۱۰ و ۱۰۲۰ و... که در اینصورت اختلاف بین خازن ۱۰۰۰ میکروفاراد با ۱۰۱۰ میکروفاراد بسیار کم است و فرقی با هم ندارند پس این مساله معقول بهنظر نمیرسد. برای ساختن یک رنج محسوس از ارزش خازنها، میتوان برای اندازه ظرفیت از مضارب استاندارد ۱۰ استفاده نمود. مثلاً ۷/۴ - ۴۷ - ۴۷۰ و... و یا ۲/۲ - ۲۲۰ - ۲۲۰۰ و...
کد عددی خازنها[ویرایش]
در خازنهای الکترولیتی معمولاً ظرفیت به صورت یک عدد مشخص با واحد مربوطهاش (pf,nf و...) در کنار ولتاژ ذخیره سازی (حداکثر ولتاژ که در خازن ذخیره میشود) نوشته شدهاست. اما در سایر خازنها یک عدد ۳ رقمی به همراه یک حرف انگلیسی (k , j یا m)نوشته شدهاست. برای محاسبهٔ ظرفیت این نوع خازنها دو عدد اول را در ده به توان عدد سوم ضرب میکنیم که واحد را بر حسبپیکوفاراد به دست میدهد. برای مثال اگر روی خازنی عدد 684k نوشته شده باشد به این معنی است که ظرفیت این خازن برابر است با: ۱۰۰۰۰×۶۸ پیکوفاراد یعنی ۶۸۰ نانوفاراد یا ۰٫۶۸ میکروفاراد. حروف نیز به ترتیب بیانگر خطاهای پنج درصد برای j ده درصد برای k و بیست درصد برای m میباشند.[۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
خازن الکترولیتی
بررسی رابطه بین برخی ویژگی های آنتروپومتریک با تعادل در سطوح متفاوتی از دشواری به همراه مقاله استخراج شده از آن
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
چکیده
کنترل تعادل برای اجرای کلیه مهارت های حرکتی ضروری به نظر می رسد. یکی از فاکتورهای بسیار مهم در ثبات و تعادل، شاخص های آنتروپومتریک نظیر قد، وزن، شاخص توده بدن و اندازه های اندام تحتانی می باشد. از این رو هدف تحقیق، بررسی ارتباط بین برخی ویژگی های آنتروپومتریک با تعادل در سطوح متفاوتی از دشواری بود.
تحقیق حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق، 102 نمونه شامل 50 دختر و 52 پسر به روش تصادفی از جامعه در دسترس شرکت داشتند. ویژگی های آنتروپومتریک نظیر: قد ، وزن ، شاخص توده بدن ، اندازه های اندام تحتانی شامل: طول اندام تحتانی، طول ران و طول ساق، اندازه های کف پا شامل: طول کف پا، پهنای پنجه و پهنای پاشنه؛ برای هر نمونه جداگانه اندازه گیری شد. سپس تعادل در سه وضعیت ایستادن روی دو پا، ایستاده پاها در یک راستا و ایستادن روی یک پا با استفاده از دستگاه تعادل سنج دیجیتال اندازه گیری شد.
داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد: تنها در شرایط ایستادن معمولی روی دو پا، بین طول کف پا، پهنای پاشنه و پهنای پنجه با تعادل ارتباط معنی داری یافت شد. در صورتی که بین سایر ویژگی ها و تعادل رابطه معنی داری مشاهده نشد. همچنین در سایر شرایط ایستادن (پاها در یک راستا و ایستادن روی یک پا) هیچ ارتباطی بین ویژگی های آنتروپومتریک با تعادل ایستا یافت نشد(P>0/05) .
نتیجه گیری: در جامعه جوان مورد بررسی ارتباطی بین ویژگی های آنتروپومتریک نظیر قد، وزن، شاخص توده بدن، اندازه های اندام تحتانی و اندازه های کف پا با تعادل در حالت ایستا مشاهده نشد. به نظر می رسد در این جامعه به جز ویژگی های آنتروپومتریک، فاکتورهای دیگری نظیر حس بینایی، سیستم دهلیزی و حس عمقی در ثبات تعادل نقش داشته باشند. با این وجود، از آن جایی که تعادل اساس هر فعالیت حرکتی است، به خصوص در رشته های ورزشی که نیاز به تعادل دینامیک و ایستا دارند، به مربیان توصیه می شود در گزینش و انتخاب ورزشکارن علاوه بر ویژگی های آنتروپومتریک به شاخص های تعادل نیز توجه کنند.
کلیدواژه ها: آنتروپومتریک، شاخص نوسان بدن، تعادل ایستا
فهرست مطالب
فصل اول : طرح تحقیق
1-1) مقدمه .......................................................................................................................................2
1-2) بیان مسأله..................................................................................................................................4
1-3) ضرورت و اهمیت تحقیق.........................................................................................................7
1-4) اهداف تحقیق............................................................................................................................9
1-4-1) هدف کلی.............................................................................................................................9
1-4-2) اهداف اختصاصی.................................................................................................................9
1-5) فرضیه های تحقیق..................................................................................................................10
1-6) پیش فرض های تحقیق...........................................................................................................12
1-7) محدودیت های تحقیق............................................................................................................12
1-8) نحوه رعایت نکات اخلاقی.....................................................................................................13
1-9) تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی..........................................................................................13
فصل دوم : پیشینه تحقیق
2-1) مقدمه......................................................................................................................................17
2-2) مبانی نظری تحقیق..................................................................................................................18
2-2-1) کنترل پوسچرال..................................................................................................................18
2-2-2) سیستم های کنترل پوسچر..................................................................................................21
2-2-3) کنترل حرکتی وضعیت ایستا...............................................................................................23
2-2-4) راست قرار گرفتن بدن.......................................................................................................24
2-2-5) تون عضلانی.......................................................................................................................25
2-2-6) تون پوسچرال.....................................................................................................................25
2-2-7) محدوده تعادل در زمان ایستادن..........................................................................................27
2-2-8) راهبردهای فعال..................................................................................................................28
2-2-9) تعادل قدامی- خلفی...........................................................................................................29
2-2-10) راهبرد لگن.......................................................................................................................31
2-2-11) راهبرد گام برداشتن..........................................................................................................32
2-2-12) تعادل داخلی- خارجی.....................................................................................................34
2-2-13) سازگاری راهبرد حرکتی..................................................................................................34
2-2-14) بیومکانیک های تعادل......................................................................................................36
2-2-15) فیزیولوژی تعادل..............................................................................................................37
2-2-16) سیستم بینایی و کنترل تعادل............................................................................................39
2-2-17) سیستم دهلیزی و تعادل...................................................................................................41
2-2-18) سیستم حس عمقی و تعادل.............................................................................................44
2-2-19) نقش سیستم عصبی در کنترل تعادل.................................................................................45
2-2-20) تکامل اطلاعات وضعیت بدنی با حفظ تعادل..................................................................50
2-2-21) تغییرات تعادل ناشی از افزایش سن.................................................................................51
2-3) رابطه تعادل و دشواری تکلیف...............................................................................................52
2-4) تأثیر تعادل در فعالیت های ورزشی........................................................................................53
2-5) ارزیابی ترکیب بدنی................................................................................................................57
2-5-1) شاخص توده بدن...............................................................................................................58
2-5-2) درصد چربی.......................................................................................................................58
2-6) تیپ بدنی................................................................................................................................59
2-6-1) فربه پیکری.........................................................................................................................59
2-6-2) عضلانی پیکری..................................................................................................................59
2-6-3) لاغر پیکری........................................................................................................................60
2-7) ویژگی های آنتروپومتریک دخالت کننده در تعادل.................................................................61
2-8) ویژگی های آنتروپومتریک و تیپ بدنی ورزشکاران و غیرورزشکاران...................................63
2-9) تحقیقات انجام شده در داخل کشور.......................................................................................65
2-10) تحقیقات انجام شده در خارج کشور....................................................................................65
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1) مقدمه......................................................................................................................................71
3-2) نوع تحقیق..............................................................................................................................72
3-3) جامعه آماری...........................................................................................................................72
3-4) نمونه آماری............................................................................................................................72
3-5) متغیرهای تحقیق.....................................................................................................................72
3-6) جمع آوری اطلاعات مربوط به اندازه های بدنی....................................................................73
3-7) جمع آوری اطلاعات مربوط به تعادل ایستا............................................................................77
3-8) دستکاری دشواری تکلیف......................................................................................................83
3-9) روش جمع آوری اطلاعات و داده های تحقیق......................................................................84
3-10) روش تجزیه و تحلیل داده های تحقیق..................................................................................84
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
4-1) مقدمه.......................................................................................................................................86
4-2) بررسی توصیفی داده ها...........................................................................................................87
4-3) آزمون فرضیه های پژوهش.....................................................................................................90
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5-1) مقدمه....................................................................................................................................119
5-2) خلاصه تحقیق........................................................................................................................119
5-3) تفسیر نتایج...........................................................................................................................120
5-4) نتیجه گیری..........................................................................................................................126
5-4) پیشنهادهای برخاسته از تحقیق.............................................................................................126
5-5) پیشنهادهای آتی برای محققین...............................................................................................127
فهرست منابع...................................................................................................................................128
پیوست..................................................................................................................................................
فهرست شکل ها
صفحه
شکل (2-2-4-1): عبور خط جاذبه در وضعیت ایستاده............................................................26
شکل (2-2-6-1): عضلات شرکت کننده در تون پوسچرال.......................................................26
شکل (2-2-9-1): راهبرد حرکت مچ پا در تعادل....................................................................31
شکل (2-2-10-1): راهبرد لگن درتعادل..................................................................................32
شکل (2-2-17-1): بخش های مختلف سیستم دهلیزی............................................................42
شکل (2-2-19-1): بخش های مختلف دستگاه عصبی مرکزی.................................................46
شکل(2-2-19-2): خروج اعصاب نخاعی مربوط به اندام ها....................................................49
شکل (2-2-19-3): مسیرهای عصبی دهلیزی............................................................................50
شکل (2-7-1): ویژگی های آنتروپومتریک دخالت کننده در تعادل............................................62
شکل (3-6-2-1): کولیس جهت اندازه گیری پهنای پنجه و پاشنه.............................................75
شکل (3-6-3-1): نحوه اندازه گیری پهنای پنجه.....................................................................76
شکل (3-6-3-2): نحوه اندازه گیری پهنای پاشنه....................................................................76
شکل (3-7-1-1): نمای اصلی دستگاه تعادل سنج...................................................................78
شکل (3-7-1-2): نمونه ای از داده ها و گراف های خروجی دستگاه.........................................79
شکل (3-7-3-1): اندازه گیری تعادل در وضعیت ایستاده معمولی..................................................81
شکل (3-7-3-2): اندازه گیری تعادل در وضعیت ایستاده با پاها در یک راستا................................82
شکل (3-7-3-3): اندازه گیری تعادل در وضعیت ایستاده روی یک پا............................................82
شکل (4-2-1): نمودار فراوانی شرکت کنندگان به تفکیک جنسیت.................................................87
شکل (4-2-2): نمودار اطلاعات توصیفی نمره تعادل شرکت کنندگان درشرایط مختلف................89
شکل (4-3-1): نمودار پراکنش بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................91
شکل (4-3-2): نمودار پراکنش بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................92
شکل (4-3-3): نمودار پراکنش بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................93
شکل (4-3-4): نمودار پراکنش بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................94
شکل (4-3-5): نمودار پراکنش بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................95
شکل (4-3-6): نمودار پراکنش بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................96
شکل (4-3-7): نمودار پراکنش بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................97
شکل (4-3-8): نمودار پراکنش بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................98
شکل (4-3-9): نمودار پراکنش بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی روی دوپا....................................................................................................................................................99
شکل (4-3-10): نمودار پراکنش بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................100
شکل (4-3-11): نمودار پراکنش بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................101
شکل (4-3-12): نمودار پراکنش بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................102
شکل (4-3-13): نمودار پراکنش بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................103
شکل (4-3-14): نمودار پراکنش بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................104
شکل (4-3-15): نمودار پراکنش بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................105
شکل (4-3-16): نمودار پراکنش بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................106
شکل (4-3-17): نمودار پراکنش بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................107
شکل (4-3-18): نمودار پراکنش بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................108
شکل (4-3-19): نمودار پراکنش بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................109
شکل (4-3-20): نمودار پراکنش بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................110
شکل (4-3-21): نمودار پراکنش بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................111
شکل (4-3-22): نمودار پراکنش بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................112
شکل (4-3-23): نمودار پراکنش بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................113
شکل (4-3-24): نمودار پراکنش بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................114
شکل (4-3-25): نمودار پراکنش بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................115
شکل (4-3-26): نمودار پراکنش بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................116
شکل (4-3-27): نمودار پراکنش بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................117
فهرست جداول
صفحه
جدول (4-2-1): توزیع فراوانی شرکت کنندگان به تفکیک جنسیت................................................87
جدول (4-2-2): اطلاعات توصیفی نمره تعادل شرکت کنندگان......................................................88
جدول (4-2-3): اطلاعات توصیفی نمره تعادل شرکت کنندگان در شرایط مختلف.........................89
جدول (4-3-1): میزان همبستگی بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا........................................................................................................................................................91
جدول (4-3-2): میزان همبستگی بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا........................................................................................................................................................92
جدول (4-3-3): میزان همبستگی بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا........................................................................................................................................................93
جدول (4-3-4): میزان همبستگی بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا........................................................................................................................................................94
جدول (4-3-5): میزان همبستگی بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا........................................................................................................................................................95
جدول (4-3-6): میزان همبستگی بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا...................................................................................................................................................96
جدول (4-3-7): میزان همبستگی بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا...................................................................................................................................................97
جدول (4-3-8): میزان همبستگی بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا...................................................................................................................................................98
جدول (4-3-9): میزان همبستگی بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن معمولی بر روی دو پا..........................................................................................................................................99
جدول (4-3-10): میزان همبستگی بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................100
جدول (4-3-11): میزان همبستگی بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................101
جدول (4-3-12): میزان همبستگی بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................102
جدول (4-3-13): میزان همبستگی بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا................................................................................................................................................103
جدول (4-3-14): میزان همبستگی بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................104
جدول (4-3-15): میزان همبستگی بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا....................................................................................................................................105
جدول (4-3-16): میزان همبستگی بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا....................................................................................................................................106
جدول (4-3-17): میزان همبستگی بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا.........................................................................................................................................107
جدول (4-3-18): میزان همبستگی بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی پاها در یک راستا....................................................................................................................................108
جدول (4-3-19): میزان همبستگی بین وزن و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................109
جدول (4-3-20): میزان همبستگی بین قد و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................110
جدول (4-3-21): میزان همبستگی بین BMI و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................111
جدول (4-3-22): میزان همبستگی بین طول پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................112
جدول (4-3-23): میزان همبستگی بین طول ران و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................113
جدول (4-3-24): میزان همبستگی بین طول ساق پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................114
جدول (4-3-25): میزان همبستگی بین طول کف پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................115
جدول (4-3-26): میزان همبستگی بین پهنای پاشنه و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا.................................................................................................................116
جدول (4-3-27): میزان همبستگی بین پهنای پنجه پا و میزان تعادل در شرایط ایستادن بر روی یک پا......................................................................................................................................................117
پروژه بررسی و آشنایی با GPS
از زمان ماقبل تاریخ مردم سعی می کردند یک راه قابل اطمینان پیدا کنند که به آنها بگوید کجا هستند و حتی آنها را به جاییکه می روند راهنمایی کرده و سپس به خانه بازگرداند. مردمان غار نشین وقتی که برای تهیه غذا به شکار می رفتند احتمالا از سنگها و شاخه های کوچک برای علامت گذاری مسیر خود استفاده می کردند . ملوانان نیز ابتدا سواحل را به دقت دنبال می کردند تا از گم شدنشان جلوگیری کنند.
وقتی دریانوردان اولیه در دریاهای باز(اقیانوسها ) کشتیرانی کردند ، دریافتند که می توانند مسیر خود را با دنبال کردن ستاره ها ترسیم کنند. فنیقیهای باستان از ستاره شمالی برای سفر به مصر و جزیره کرت استفاده می کردند. بر طبق گفته الهه آتنا به اودیسه گفته است که هنگام سفر کردن در جزیره کالیپسو" دب اکبر را سمت راست خود قرار بده". متاسفانه برای اودیسه و دیگر دریانوردان ستاره ها فقط در شب و تنها در شب های صاف قابل رویت هستند.
پیشرفت مهم بعدی در امر ناوبری کشف قطب نمای مغناطیسی و دستگاه زاویه یاب (sextant ) بود. عقربه قطب نما همیشه نقطه شمالی را نمایش می دهد، بنابراین همیشه دانستن جهت مسیری که در آن حرکت می کنیم را ممکن می سازد.
روند گسترش شهرها و مقوله شهر نشینی وپیامدهای ناشی از آن مدیریت و برنامه ریزی امورشهری ساماندهی وضعیت شهرها و نیز خدمات مورد نیاز شهروندان را بسیار پیچیده کرده است . ترافیک سنگین درون شهری عدم امداد رسانی به موقع در شرایط بحران بی نظمی در وسایل حمل و نقل عمومی و عدم برنامه ریزی صحیح در جهت کارکرد منظم آنها برای ارائه خدمات بهتر به شهر نشینان و مواردی از این قبیل از دغدغه های مهم مدیران و برنامه ریزان می باشد .
در کشورهای رشد یافته و نیز در حال رشد با بهره گیری از تکنولوژیهای به روز و جدید توانسته اند بر بعضی از مشکلات فوق فائق آیند و بتوانند در جهت برنامه ریزی وحل مشکلات قدمهای مهمی بردارند. با ظهور فناوری ماهواره ای و مخصوصا سیستمهای تعیین موقعیت ماهواره ای همچون GPS افق جدیدی در حل بسیاری از مشکلات پیش روی بشر در این زمینه گشوده شده است . در گذشته امکان تعیین موقعیت نقاط در یک سیستم متمرکز و با دقت بالا آرزوی بشر بود ولی این آرزو غیر ممکن می نمود .اما با ورود ماهواره های GPS به عرصه تعیین موقعیت جهانی دستیابی به بسیاری از مجهولات در رشته های مختلف علمی فراهم شد. امروزه می بینیم که این سیستم در بسیاری از شاخه های مختلف علوم بخصوص در زمینه ناوبری خودرویی و حمل و نقل گسترش یافته است .
بحث استفاده از GPS در حمل و نقل شهری در بعضی از کشورهای پیشرفته امری است که در سالهای پیش شروع شده است و روند رو به گسترشی را ادامه می دهد . در این پروژه نتایج بررسی های انجام شده در رابطه با صنعت ناوبری در کشورهای مختلف جهانی ارائه گردیده است . بررسی دستاوردهای این کشورها در زمینه بکارگیری GPS می تواند در حل مشکلات کشورمان تا ثیر بسزایی داشته باشد .
امروزه در اکثر کشور های پیشرفته از سیستم تعیین موقعیت ماهواره ای جهانی GPS جهت افزایش بهره وری در حمل ونقل شهری استفاده می شود . در اروپا تاکسی های مجهز به این سیستم قادرند در کوتاه ترین زمان به مشتری سرویس دهند و حتی قبل از حرکت به سوی مقصد با بررسی کلیه مسیرهای ممکن و موانع و امکانات موجود در مسیر هزینه مسافر را محاسبه و به مشتری اعلام نمایند. ضمن اینکه تا کسی ها در مواقع اضطراری قادرند تا با گزارش لحظه به لحظه و اتوماتیک موقعیت خود پلیس و یا نیروهای امدادی را در رسیدن به موقعیت خود یاری نمایند.
فهرست مطالب
مقدمه 5
فصل 1- GPS چیست؟ 11
1-1- قسمتهای مختلف سیستم موقعیت یاب جهانی GPS. 15
1-1-1- بخش فضایی (space segment ) 16
1-1-2- سیگنال ماهواره ها 20
1-2- اطلاعات GPS. 23
1-2-1- کد C/A (coarse and acquisition ) 26
1-2-2- کد p ( precision code) 27
1-2-3- پیامهای ناوبری 29
1-3- سرویس موقعیت یاب دقیق و استاندارد (sps,pps ) 30
1-3-1- بخش زمینی (Ground Segment ) 32
1-3-2- بخش کاربران 38
فصل 2- ماهواره های GPS. 45
2-1- سیستمGPS چگونه کار میکند؟ 46
2-1-1- تعیین موقعیت توسط GPS. 52
2-1-2- تعیین فاصله ماهواره تا کاربر. 62
2-1-3- محاسبه موقعیت کاربر. 74
2-1-4- بدست آوردن سرعت کاربر. 80
2-1-5- تعیین سرعت و موقعیت با استفاده از روش فیلترینگ کالمن.. 85
2-1-6- سیستم های مختصات مرجع.. 88
2-1-7- اصول مدارهای ماهواره 94
2-2- گیرنده های GPS. 110
2-2-1- گیرنده های کد C/A.. 110
2-2-2- گیرنده های CARRIER PHASE 110
2-2-3- گیرنده های دو فرکانسی (DUAL – FREQUENCY ) 111
2-3- کاربردهای GPS. 114
2-4- تکنیک DGPS 117
2-4-1- تعیین موقعیت آنی و لحظه ای DGPS. 120
2-4-2- نیازهای سیستم ارتباط دهنده مخابراتی(DATA LINK) 124
2-4-3- فرمت تصحیحاتیGPS. 127
2-4-4- روشهای ارسال تصحیحات DGPS. 129
2-4-5- مشخصات اساسی چند روش و سیستم مخابراتی.. 129
2-4-6- اختیارات سیستم 131
2-4-7- اجزای سیستم 132
2-4-8- استفاده کنندگان متحرک... 133
2-4-9- استفاده از DGPS در کشورهای مختلف... 134
2-5- سیستمهای ناوبری ماهواره های دیگر. 135
2-6- مقایسه بین GPS وGLONASS. 138
2-6-1- معرفی کلی GLONASS 138
2-6-2- یک سیستم GPS برای مریخ.. 140
فصل 3- سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS. 142
3-1- مبانی سیستم اطلاعات جغرافیایی.. 142
3-2- عوامل تعیین کننده کیفیت داده ها 149
3-3- مدلهای داده فضایی.. 150
3-3-1- مدل برداری 152
3-3-2- مدل رستری 152
3-4- پایگاه داده ها 153
3-4-1- مزایای روش پایگاه داده ها 156
3-4-2- معایب روش پایگاه داده ها 157
3-4-3- سه مدل داده کلاسیک... 158
3-4-4- مدل داده سلسله مراتبی.. 158
3-4-5- مدل داده شبکه 159
3-4-6- مدل داده ارتباطی 160
3-4-7- ایجاد پایگاه داده ها 161
3-5- توابع تجزیه و تحلیل در GIS. 167
3-5-1- نگهداری و تجزیه وتحلیل داده های فضایی.. 167
3-5-2- تقلیل مختصات لازم برای نمایش خطوط.. 169
3-5-3- توابع بازیابی، طبقه بندی و اندازه گیری.. 171
3-5-4- عملیات قرار دادن لایه ها بر روی یکدیگر (overlay operations ) 172
3-5-5- عملیات همسایگی.. 173
3-6- توابع شبکه (Network functions) 177
3-7- تلفیق GIS-GPS 179
3-7-1- نقش مدیریت تصویری در مدیریت و کنترل حمل و نقل و ترافیک... 180
3-7-2- افزایش ایمنی خدمات با GPS,GIS. 180
3-7-3- نمونه ای از کاربردهای GPS در خدمات شهری.. 180
3-7-4- استفاده از GPS و تکنولوژی AVL در اقدامات اضطراری.. 182
3-7-5- سیستم کنترل ترافیک با استفاده از GPS. 183
3-7-6- اشکالات استفاده از GPS در تکنولوژی های موقعیت یابی.. 184
فصل 4- پیشرفت در صنعت تکنولوژی GPS. 185
4-1- روشهای ارسال اطلاعات... 188
4-1-1- سیستم تلفن سیار GSM : 188
4-1-2- سیستم مخابره ماهواره ای SATCOM-C. 189
4-1-3- فرکانس رادیویی 189
4-2- تکنولوژی ردیابی خودرو (AVL ) در عمل.. 190
4-2-1- سیستم ردیاب در وسایل نقلیه خصوصی.. 191
4-2-2- سیستم ردیاب در وسایل نقلیه عمومی.. 193
4-2-3- اخطارهای سریع و کنترل آن.. 203
4-2-4- خدمات اطلاع رسانی آنی.. 206
4-2-5- انتقال اطلاعات ترافیکی به استفاده کنندگان جاده ای.. 207
4-3- استفاده های خاص.... 208
4-4- امنیت و حفاظت... 211
4-4-1- روند جهانی استفاده از این سیستمها 213
ضمائم 216
فهرست منابع 219
پژوهش بررسی نقش شرکتهای تعاونی روستایی در رفع و حل مشکلات و معضلات دامداریها
- هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی نقش شرکتهای تعاونی روستایی در رفع و حل مشکلات و معضلات دامداریها می باشد که البته این تحقیق به صورت موردی به بررسی نقش این شرکتها در شهرستان ورامین پرداخته است. بر اساس روش نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران، از میان 121 واحد دامداری، 53 واحد برای مطالعه انتخاب شدند. سپس پرسشنامه که در مقیاس طیف لیکرت(از مخالف تا موافق) تنظیم شده بود و البته از روایی و پایایی بالایی برخوردار بود در اختیار نمونه ها قرار گرفت.
سپس داده های جمع آوری شده توسط آزمونهای آماری(آزمونt تک نمونه ای) تجزیه و تحلیل شد و نتایج آزمون نشان داد که تعاونی روستایی دامداران ورامین در دستیابی به اهداف مورد نظر در اساسنامه و برآوردن انتظارات و رفع مشکلات دامداری های عضو، در مجموع بسیار ناموفق عمل کرده است. البته نتایج تحلیل فرضیات که به ترتیب، رفع مشکلات و معضلات دامداریها، اعتماد اعضا برای همکاری و مشارکت، تامین نیازهای اعتباری، تامین خوراک دام و نهاده ها ، ایجاد شبکه های آموزشی- ترویجی، آگاهی بخشی کشاورزان و دامداران، جمع آوری شیر و حمل و نقل و ایجاد تاسیسات و بازاریابی و خرید و فروش می باشد، نشان از عملکرد ضعیف این تعاونی و نارضایتی اعضا دارد.
لذا جهت بهبود عملکرد شرکتهای تعاونی روستایی دامداران در رفع و حل مشکلات دامپروران می بایست پارامترهای اعتماد و ایجاد فرهنگ تعاونی، تامین اعتبارات، تامین نهاده ها ، انتقال علوم و فن آوریهای روز، خرید و فروش محصولات دامی و بازار یابی مورد توجه جدی قرار گیرد.
واژگان کلیدی:
شرکت تعاونی روستایی- تعاونی روستایی دامداران ورامین – عملکرد – رفع و حل مشکلات – دامداری ها
تعاونی شیوه ای پسندیده است که ارزش های خود را از اصول و تعالیم اسلامی به طور کلی و از آیات قرآنی به طور خاص گرفته است. فرهنگ کهنسال ایرانی که با تعالیم دین مبین اسلام عجین می باشد، برای تعاون و همکاری ارزش والایی قایل شده است.(18)
رفتار تعاونی، که می توان آن را نوعی بلوغ اجتماعی نامید، نشانه ای از عزم انسان ها و برخورد اصولی و مبتنی بر اراده ی جمعی با مشکل های اقتصادی و اجتماعی در جامعه است. بدین ترتیب همه مکتب های اجتماعی، نهضت تعاون را یک راه حل اساسی برای رفع مشکلات و نارسایی های اقتصادی_ اجتماعی می دانند . امروزه اقتصاد تعاونی بخشی از دانش گسترش یافته اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشورهای جهان می باشدو در کشورهای در حال توسعه دولت ها، تعاونی ها را ابزاری مطمئن جهت پیشبرد برنامه های ملی میدانند و به نظر بسیاری از مفسران، تعاونی ها می توانند مشکل بیکاری و فقر را در کشورها حل کرده و با توجه به ماهیت وجودی خود، نقش اجتماعی ارزنده ای ایفاء نمایند، زیرا تعاونی ها از ابتدا یار محرومان بوده و توانسته اند زندگی روستای ها، کارگران، کارمندان و بیکاران و از کارافتادگان را بهبود بخشیده و درهای امید را به روی آنان بگشایند.(51)
امروزه تعاونی ها در تمامی جوامع و کشورهای دنیا مزایا و امتیازات خود را به مردم نشان داده اند. کارکرد تعاونی ها اکثراً کارکردی مثبت و مفید به حال جوامع بوده است. مطالعه تعاونی ها در جهان، حکایت از آن دارد که چنین نهادهایی در داخل هر حکومتی و با هر نوع اقتصادی البته در چارچوب نهادهای مردمی می توانند نقش مؤثری ایفاء نمایند.(4)
شرکت های تعاونی برای رفع آن قسمت از نیازهای اعضاء خود که به صورت فردی عملی نیست و نیز جهت انجام فعالیت های تولیدی، عمرانی و یا خدماتی که نیاز به همکاری و همیاری گروهی دارد، ایجاد می شوند و نقش اقتصادی آنها در کاستن از هزینه های توزیع کالاها، کنار نهادن واسطه های غیرضروری،گسترش مالکیت جمعی، برقراری عدالت اقتصادی _ اجتماعی، ایجاد اشتغال مفید وهدف های ارزشمندی ازاین قبیل است.(51)
درکشورعزیزمان ایران شرکت های تعاونی روستایی ازقدیمی ترین وسازمان یافته ترین تعاونی ها در ایران محسوب می شوند. در آغاز برنامه اصلاحات اراضی در ایران و کناررفتن مالکین و خوانین، دولت برای پرکردن خلاء ایجاد شده در سطح روستاها اقدام به تشکیل شرکت های تعاونی روستایی نمود و مالکیت بر زمین را شرط عضویت در این تعاونی ها قرار داد. این امر اصلی ترین دلیل گسترش این شرکت ها بعد از اصلاحات اراضی می باشد. با وجود اینکه هدف اساسی شرکت های تعاونی روستایی را رفاه اجتماعی روستاییان تشکیل می دهد و در این را حتی چون یک نهاد اجتماعی به دولت در انجام وظایف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مدد می رساند، با توجه به اینکه شرکت های مذکور ساختار اقتصادی دارند لذا همراه با عدالت اجتماعی به اثرات مثبت اقتصادی بر کل جامعه روستایی نیز منجر می شود.(58)
با توجه به اصل 44 قانون اساسی که نظام اقتصادی ایران را بر سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی می داند و بخش تعاونی به عنوان بخش میانی و تعدیل کننده، در کنار دو بخش مذکور در نظر گرفته شده است و شرکت های تعاونی روستایی نیز با تو جه به اینکه سهم عمده ای در بخش تعاون کشور دارند، با وجود چنین تشکیلات مردمی است که برنامه ریزی دولتی در بخش کشاورزی و دامپروری، در زمینه سرمایه گذاری و اعطاء اعتبارات لازم برای تأسیسات ساختاری از قبیل انبارها، سردخانه ها، واحدهای صنایع روستایی، توزیع صحیح کالاها و نهاده های کشاورزی، ماشین آلات کشاورزی و ... آسان تر صورت می پذیرد.(19)
در مورد ماهیت شرکت های تعاونی روستایی به عنوان یک بنگاه فعال اقتصادی، اجتماعی و ... در ارائه خدمات مختلف به قشر روستاییان زحمت کش (به خصوص دامپروران) که جمعیتی بیش از 35% کل جمعت کشور را شامل می شوند و نقش این شرکت ها در پیشبرد مدیریت و توسعه روستاها و همچنین رفع مشکلات و معضلات روستاییان به خصوص قشر دامپروران که در نهایت در اقتصاد ملی تأثیرگذار می باشد حائز اهمیت می باشد.(58)
لذا در این تحقیق،بررسی نقش شرکت های تعاونی روستایی دررفع مشکلات ومعضلات
دامداری ها به عنوان مطالعه انتخاب گردید که البته به صورت موردی، شهرستان ورامین مورد بررسی قرار می گیرد. در این تحقیق سعی شده است فعالیت های شرکت های تعاونی روستایی و وظایف وعملکرد این شرکت ها در بخش دامداری کشور وهمچنین نقا ط قوت وعلل ضعف این شرکت ها در رفع مشکلات دامداران کشور، مورد بررسی قرار گیرد.
با توجه به موضوع تحقیق و اهدافی که دنبال می شود، جامعه مورد بررسی ما شامل کلیه شرکتهای تعاونی روستایی و موسسات و افراد عضو این تعاونی ها می شود که به نحوی از زمان تولید نهاده های مورد نیاز دامداران تا رسیدن فرآورده های دامی به دست مصرف کنندگان به فعالیت مشغول می باشند و به خاطر اینکه افراد زیادی دست اندرکار می باشند، روش تحقیق تنها از طریق مطالعات میدانی امکان پذیر می باشد.
همچنین گردآوری اطلاعات مورد نیاز با مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با افراد کارشناس و همچنین تکمیل پرسشنامه توسط دامداران عضو در شرکت های تعاونی روستایی شهرستان ورامین حاصل شده است.
فهرست
چکیده: 1
مقدمه. 2
1-1 بیان مسئله تحقیق. 6
1-2 اهمیت و ضرورت تحقیق. 9
1-3 اهداف تحقیق. 10
1-4 فرضیات تحقیق. 11
1-5 نوع روش تحقیق. 13
1-6 محدودیت های تحقیق. 14
2-1 پیشینه تحقیق در داخل کشور. 16
2-2 پیشینه تحقیق در خارج از کشور. 19
2-3 تعاونی و گذشته آن. 23
2-3-1 تعریف و مفهوم تعاون: 23
2-3-2 تعریف و مفهوم تعاونی.. 24
2-3-3 نظریه های تعاونی و اصول مرتبط به آن. 25
2-3-4 تعاون در اسلام. 26
2-3-5 تاریخچه تعاونی در جهان. 26
2-3-6 تاریخچه تعاونی های روستایی در ایران. 28
2-3-7 تاریخچه تعاونی های روستایی شهرستان ورامین.. 32
2-3-8 سیر تاریخی شرکت های تعاونی در قانون اساسی ایران. 34
2-3-9 سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران 37
2-3-9-1 اهداف و وظایف سازمان 39
2-3-9-2 ارکان سازمان. 39
2-3-10 سازمان تعاون روستایی استان. 42
2-3-11 اداره تعاون روستایی شهرستان. 43
2-3-12 اتحادیه های تعاونی روستایی.. 46
2-3-12-1 اتحادیه مرکزی تعاونی روستایی.. 46
2-3-12-2 اتحادیه تعاون روستایی استان و شهرستان. 47
2-3-13 شرکت های تعاونی روستایی.. 49
2-3-14 ارکان شرکت های تعاونی روستایی.. 49
2-3-14-1 مجمع عمومی.. 49
2-3-14-2 هیأت مدیره 50
2-3-14-3 بازرسان. 51
2-3-15 موضوع و حدود عملیات شرکت های تعاونی روستایی.. 51
2-3-16 شرکتهای تعاونی کشاورزی دامداران. 52
3-1 روش تحقیق. 55
3-2 روش گردآوری اطلاعات.. 56
3-3 ابزار گردآوری اطلاعات.. 57
3-4 قلمرو تحقیق. 58
3-5 جامعه آماری: 59
3-6 نحوه نمونه گیری.. 60
3-7 نحوه تنظیم پرسشنامه. 61
3-8 پرسشنامه تحقیقی از دامداران عضو شرکت تعاونی روستایی (شهرستان ورامین) 63
3-9روایی و پایایی پرسشنامه. 70
3-9-1 روایی.. 70
3-9-2 پایایی.. 71
3-10 روش تجزیه و تحلیل یافته ها 73
3-10-1 روش توصیفی.. 74
3-10-2 روش تحلیلی و استنباطی.. 74
4-1 توصیف یافته ها 77
4-1-1 سن اعضاء: 77
4-1-2 تحصیلات نمونه ها 79
4-1-3 نوع دامداری های مورد مطالعه از نظر تولید. 81
4-1-4 نوع دامداری های مورد مطالعه از نظر پروانه. 83
4-1-5 فراوانی اندازه دامداری ها «ظرفیت پروانه تولید» 85
4-1-6 میزان تولید شیر روزانه نمونه ها 87
4-1-7 وضعیت تولید گوشت سالیانه اعضاء. 89
4-2 تحلیل فرضیات.. 93
4-2-1 تحلیل فرضیه اول. 93
4-2-2 تحلیل فرضیه دوم. 97
4-2-3 تحلیل فرضیه سوم. 101
4-2-4 تحلیل فرضیه چهارم. 105
4-2-5 تحلیل فرضیه پنجم. 109
4-2-6 تحلیل فرضیه ششم. 113
4-2-7 تحلیل فرضیه هفتم. 116
5-1 جمع بندی و نتیجه گیری.. 133
5-2 ارائه پیشنهادات.. 142
منابع و مآخذ. 148
تاثیر بانک ها در رشد اقتصادی
فصل اول: کلیات تحقیق
امکانات موجود در جهان محدود است و برای استفاده از این امکانات محدود باید بهینه عمل کرد. استفادههای نابهینه و ناکارا از سرمایههای موجود مانعی در جهت پیشبرد اهداف مطلوب میباشند. در طول زمان و اعصار مختلف بشر همواره در پی این بود که کارها را سادهتر و در زمان کمتری انجام دهد و با همان میزان منابع، محصول بیشتری را کسب کند. با مشاهده تفاوت در سطح زندگی انسانها در جوامع مختلف این، سؤال در ذهن خطور میکند که علت این تفاوت در چیست؟
یک دلیل میتواند تفاوت در میزان برخورداری از عوامل و امکانات طبیعی باشد، اما با مشاهده کشورهایی که از امکانات بسیار زیادی برخوردارند ولی سطح زندگی و رفاه در آنها پائین است (مانند کشورهای در حال توسعه)، به این نتیجه میرسیم که این نمیتواند تنها دلیل باشد. پس باید به دنبال علت دیگری بود.
یکی از علل دیگر میتواند در چگونگی استفاده از منابع و امکانات در اختیار جوامع باشد. این کشورها از منابعی که در اختیار دارند به طور بهینه استفاده نمیکنند.(پورکاظمی و غضنفری 1384: 69)
در نتیجه بررسی کارایی و ارایه راهکار برای استفاده بهینه از منابع موجود میتواند به رشد اقتصادی بیشتر و افزایش سطح رفاه جوامع کمک کند.
بانک ها در رشد و پیشرفت اقتصادی کشورها نقش اساسی ایفا میکنند. به این صورت که دارائیهای نقدی سرگردان در دست مردم را جمعآوری کرده و برای تامین مالی پروژههای سرمایهگذاری واحدهای اقتصادی و دولت به کار میگیرند. از طرفی دیگر بانکها با قدرت پولآفرینی که دارند میتوانند بعنوان ابزاری برای اعمال سیاستهایپولی مورد استفاده قرار گیرند.(بهمنی 1379: 42)
در ایران چون بازار سرمایه رونق و گسترش چندانی ندارد، بانک ها بعنوان تأمین کننده سرمایه موسسات تولیدی نقش اساسی ایفا میکنند. بنابراین ارزیابی و بررسی عملکرد بانکها و ارایه راهکار برای بهینه عملکردن آنها میتواند به رشد و توسعه اقتصادی کشور کمک قابل توجهی کند و مانع به هدر رفتن منابع شود.
یکی از راههای بررسی عملکرد بانک ها، ارزیابی و سنجش کارایی و بهرهوری آنها است و اینکه این کارایی و بهرهوری در طول زمان چه تغییری کرده است، و این تغییر به چه دلیل بوده است.
کارایی بانک ها و نحوه محاسبه آن ازجمله موضوعات مهمی است که علاوه بر مدیران بانک ها و صاحبان سهام این موسسات مالی، مورد علاقه بخش نظارتی نظام بانکی و مشتریان استفاده کننده از خدمات بانکی میباشد. با توجه به چالش های موجود هم چون ورود بانک های خصوصی وافزایش فعالیتهای مؤسسات مالی و اعتباری، ارزیابی عملکرد صنعت بانکداری و بررسی روند کارایی این صنعت حایز اهمیت می باشد. کارایی نظام بانکی ایران در سطح مطلوب نمی باشد. نارضایتی عموم مشتریان بانکی از عملکرد بانک ها دلیلی بر این ادعاست. علل افت کارایی نظام بانکی متعدد می باشد که ازآن جمله می توان به دولتی بودن بانکها، ناکارآمدی مدیریت دولتی وتسهیلات تکلیفی به بانکهای تجاری و... اشاره نمود. ازآنجا که مجموعه دست اندرکاران نظام درصدد ارتقاء کارایی نظام بانکی برآمده اند، انجام تحقیقاتی از این قبیل که کارایی نظام بانکی را در یک دوره زمانی مشخص مورد بررسی و مقایسه قرار می دهد حائز اهمیت می باشد. به رغم اهمیت نظام بانکی کشور در اقتصاد داخلی و منطقه تحقیقات نادری در زمینه بررسی روند کارایی نظام بانکی در دوره بلندمدت انجام شده است.
بنابراین مساله اصلی تحقیق این است که روند کارایی بانک های تجاری ایران در طی سال های 1374تا1385 چگونه بوده است؟
کارایی بیانگر این مفهوم است که یک سازمان به چه خوبی از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است.موضوع این تحقیق ارزیابی عملکرد سیستم بانکی ایران در طی سال های 1374تا1385 می باشد. از آنجا که روش های موجود ارزیابی و سنجش عملکرد بانک ها اغلب تجربی و فاقد پشتوانه علمی محکمی بوده و به علاوه به دلیل استاندارد نبودن این روش ها، نتایج آنها در بانک های مختلف با یکدیگر قابل مقایسه نیستند، در این مطالعه از روش علمی تحلیل پوششی داده ها (DEA) که از روش های متداول ارزیابی عملکرد در زمینه های مختلف برای واحدهای تولیدی و خدماتی می باشد، استفاده شده است.
در فرایند تحقیق پس از تعیین معیارهای سنجش کارایی و تعیین ورودی ها و خروجی ها و جمع آوری اطلاعات مالی بانک ها، با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها کارایی بانک های تجاری و با استفاده از شاخص مالم کوئیست روند بهبود بهره وری حاصل شده است و در نهایت راهکارهایی جهت بهبود عملکرد سیستم بانکی ارایه شده است.
رقابت فشرده در جوامع با اقتصاد باز، مدیران بانکها را مجبور می کند تا حداکثر تلاش خود را به منظور دستیابی به سطح بالاتری ازکارایی از طریق نزدیک ساختن خود به مرز تولید وهمچنین انتخاب مقیاس مناسبی برای فعالیتهای اقتصادیشان به کار گیرند.
نظام بانکداری ایران که هنوز تحت تسلط بانکهای دولتی می باشد، درسال های اخیر با توجه به بحث پیوستن به سازمان تجارت جهانی با چالش های جدیدی هم چون ورود بانکهای خارجی، شروع به کار بانکهای خصوصی وافزایش فعالیتهای مؤسسات مالی و اعتباری روبرو شده است. لذا سیستم بانکی موجود در کشور برای بقاء و رقابت در این محیط پویا نیاز به ارزیابی عملکرد و بهبود کارایی دارد.
علاوه براین، مدیران بانکها، دستگاه های نظارتی و عموم مشتریان به این دلیل که کاراتر شدن بانکها منجر به کاهش قیمت خدمات و هزینه واسطه گری این مؤسسات و همچنین افزایش کیفیت خدمات آنها می شود به تجزیه وتحلیل کارایی نظام بانکی علاقه مند می باشند.
قلمرو موضوعی این تحقیق تعیین کارایی بانک های تجاری ایران (ملی، ملت، تجارت، صادرات، سپه و رفاه کارگران) و روند بهره وری آن طی 12 سال اخیر می باشد. قلمرو زمانی آن فاصله زمانی از سال 1374 تا 1385 می باشد وقلمرو مکانی نیز کلیه بانک های تجاری ایران است.
اهداف این تحقیق عبارتند از:
بررسی روند بلند مدت در کارایی بانکهای تجاری ایران
اندازه گیری کارایی و رتبهبندی بانکهای تجاری ایران
مقایسه کارایی تخمین زده شده توسط DEA با کارایی اندازه گیری شده توسط روشهای سنتی
تجزیه کارایی فنی به کارایی فنی خالص(کارایی مدیریت) و کارایی مقیاس
اندازه گیری بهره وری و روند آن با استفاده از شاخص مالم کوئیست
ارزیابی کارایی و بهره وری باید به گونه ای باشد که اطلاعات مدیریتی مفیدی را جهت شناسایی ابعاد مختلف تحقیق و نقاط ضعف و قوت عملکرد فراهم کند و رهنمودهایی را به منظور هدایت عملیات آتی ارایه کند. متدولوژی تحلیل پوششی داده ها آرمان های عملکردی موثری را برای عملیات ناکارا ارایه می کند. در این تحقیق در کنار تحلیل پنجره ای از شاخص مالم کوئیست جهت اندازه گیری تغییرات بهرهوری استفاده شده است.
در سال های اخیر از DEA جهت ارزیابی عملکرد سازمان ها بطور گسترده استفاده شده است. DEA برای اولین بار جهت ارزیابی عملکرد شعب بانک مورد استفاده قرار گرفته است. به طوری که در حال حاضر این روش یکی از روش های معروف در ارزیابی کارایی مؤسسات مالی، بانک ها و دیگر سازمان ها در سراسر دنیا تبدیل شده است.
گرچه پژوهش هایی که از DEA جهت ارزیابی عملکرد سازمانی استفاده کرده اند بسیار متعدد می باشد اما تنها چند پژوهش انجام شده است که از رویکرد تحلیل پنجره ای استفاده کرده اند.
ریزمن[1] در سال 2003 تاثیر حذف نظارت دولت بر کارایی یازده بانک تجاری تونس در طول دوره 1990تا 2001 را مورد مطالعه قرار داده است. نتیجه این پژوهش اثر مثبت حذف نظارت دولت بر کارایی کلی بانک های تجاری تونس بوده است. وب[2] در سال 2004 از رویکرد تحلیل پنجره ای جهت ارزیابی کارایی نسبی سطوح بانک های خرده انگلستان در طول دوره 1982 تا 1995 استفاده کرده است. از نتایج این مطالعه برمی آید که روند کارایی بانکهای مورد مطالعه در این دوره نزولی بوده است. اسمیلد[3] در سال 2004 ترکیبی از تحلیل پنجره DEA را با شاخص بهره وری Malmquist جهت ارزیابی عملکرد پنج بانک کانادایی در طول دوره بیست ساله (1981تا2000) استفاده کرده است. اوکیران[4] در سال 2004 از تکنیک تحلیل پنجره جهت ارزیابی تغییرات کارایی فنی بانک های تجاری استرالیا استفاده کرده است. سوفیان[5] در سال 2005 با استفاده از تکنیک تحلیل پنجره به بررسی روند کارایی در گروه بانک های تجاری سنگاپور در طی سال های 1993 تا 2003 پرداخته است.
در روش تحلیل پوششی داده ها هرچه بتوان ورودی ها و خروجی های بیشتری را برای محاسبه کارایی وارد مدل کرد، رقم محاسبه شده به رقم واقعی نزدیکتر است. اما متاسفانه اطلاعات بانک به سادگی در دسترس هر فرد قرار نمی گیرد. بنابراین در این تحقیق بایستی به اطلاعات مالی بانک ها در قالب صورت های مالی آن ها بسنده کرد. همچنین منابع مورد استفاده در مورد روش تحلیل پنجره ای محدود به چند مقاله کوتاه که در بررسی پیشینه تحقیق آمده است، می باشد.
کارایی: نسبت بازده واقعی به بازده مورد انتظار
بهره وری: نسبت خروجی به ورودی
DEA : تکنیکی از تکنیک های برنامه ریزی خطی که برای لرزیابی عملکرد نسبی واحدهای تصمیم بکار می رود.
DMU : واحدهایی که عملکرد آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
تحلیل پنجره ای: یکی از تکنیک های DEA می باشد که با الهام از منطق میانگین متحرک، عملکرد هر DMU را در یک دوره زمانی خاص با عملکرد آن در دوره های دیگر و نیز با عملکرد آن با واحدهای تصمیم دیگرمقایسه می کند.
شاخص مالم کوئیست: شاخصی که جهت اندازه گیری تغییرات بهره وری مورد استفاده قرار می گیرد و رشد را به دو مولفه رشد در اثر تحولات تکنولوژیکی و رشد در اثر تغییرات کارایی تجزیه می کند.
1 - Reisman et al
2 - Webb
3 - Asmild et al
4 - Avkiran
5 - Sufian
واکسن و ایمن سازی
فصل اول
بیماریهای دارای واکسن
کلیات واکسیناسیون
هر گونه اقدامی که به منظور جلوگیری از بروز عفونت و یا تخفیف شکل طبیعی بیماری در فردی با تجویز آنتی بادی یا آنتی ژن بعمل آید ایمن سازی گفته می شود .
با تزریق عضلانی یا وریدی آنتی بادی ایمنی غیر فعال یا انتقالی ایجاد می گردد . دوام این نوع ایمنی کوتاه است و بستگی به نیمه عمرآنتی بادی در بدن فرد دریافت کننده دارد و این مدت در حدود 3 تا 4 هفته می باشد .
در صورت تجویز آنتی ژن که شامل میکرو ارگانیسم ضعیف شده ، کشته شده و یا اجزاء آن می شود دستگاه ایمنی فرد دریافت کننده تحریک و به طور فعال آنتی بادی تولید می کند . ایمنی بدست آمده در این حالت را ایمنی فعال گویند . دوام این نوع ایمنی ، طولانی تر از نوع غیر فعال است .
ایمن سازی فعال یا واکسیناسیون
واکسیناسیون اقدام بسیار مهم و با ارزشی است که به وسیله آن با هزینه کم می توان از ابتلاء به بیماریهای عفونی جلوگیری کرد . با اجرای برنامه واکسیناسیون همگانی در جهان ، شیوع بسیاری از بیماریهای خطرناک در بین شیرخواران ، کودکان و بالغین کاهش بارزی پیدا کرده است به طوری که اکنون شیوع بیماریهای خطیری چون دیفتری ، کزاز ، سیاه سرفه ، سرخک و فلج کودکان با واکسیناسیون همگانی با موفقیت کنترل و در بسیاری از کشورها عملاً
به حداقل میزان خود رسیده است ، یا ببیماری آبله که با واکسیناسیون همگانی و پیگیری جهانی ریشه کن شده است .
برای بیش از 20 بیماری انسان ، اکنون واکسن تهیه شده است که تعدادی از آنها بطور همگانی و بقیه در شرایط خاصی ، مورد استفاده قرار می گیرند .
تصمیم برای تهیه و استفاده از واکسن ، جهت یک بیماری بر اساس نتیجه موازنه دو موضوع ، یکی میزان احتیاج به واکسن و دیگری خطرات و عوارض ناشی از آن گرفته می شود .
میزان اثر پیشگیری کننده واکسن یک بیماری ، از مقایسه تعداد مبتلایان دو گروه افراد واکسینه شده و نشده ای که به طور تصادفی در معرض بیماری قرار می گیرند بدست میآید .
موثرترین واکسنها آنهائی هستند که مکانیسم پیشگیری حاصل از مرحله بهبودی در شکل طبیعی بیماری را تقلید کنند .
رابطه بین نوع واکسن با ایمنی حاصل
واکسن های با اجرام زنده که از قدرت بیماریزایی آنها کاسته شده است ، معمولاً با دو واحد می توانند ایمنی موثر و طولانی نسبت به واکسن های کشته شده ایجاد کنند . این واکسن ها علاوه بر سیستم ایمنی هومورال سیستم ایمنی سلولی را نیز تحریک می نمایند ، این نوع واکسنها تمایل دارند واکنشهای مشابه شکل طبیعی بیماری به خصوص در افراد با نقص ایمنی را ایجاد کنند .
برای اینکه با واکسنهای کشته شده ایمنی کافی و بمدت طولانی بدست آید ، بایستی این واکسنها ابتدا در چند نوبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری شود .
تاریخچه واکسیناسیون
جان میلیونها نفر با استفاده از پنی سیلین ، سولفاتیل آمید و داروهای باکتری کش مشابه نجات یافته است . اما شاید با اثر پیشگیری کننده ایمن سازی – که از دیگر اکتشافات تصادفی است – جانهای بیشتری نجات یافته باشند . تا بیش از سده نوزدهم یکی از بزرگترین بلایایی که دامن گیر بشر می شد آبله بود . تنها دو بیماری ،یعنی طاعون و مالاریا ، به اندازه آبله قربانی داشته اند . چگونگی مبارزه با مالاریا با استفاده از کینین و داروهای ضد مالاریا انجام می شد حشره کشها نیز در حذف پشه های ناقل بیماری مفید واقع شدند . پس از آنکه مشخص شد عامل انتقال طاعون کک های بدن موش هستند ، این بیماری نیز سرانجام در مناطق توسعه یافته جهان با انجام اقدامات بهداشتی مهار شد . شهرت ادوارد جنر بدلیل آشنا کردن جهانیان با واکسنی است که جان میلیونها نفر را از مرگ شوم ناشی از آبله رهانیده و چندین میلیون نفر دیگر را از ظاهر زشت و وحشتناکی که بر اثر ابتلاء به این بیماری ایجاد می شود ، نجات داده است . جنر واکسن خود را
در پی کار طولانی و طاقت فرسا در آزمایشگاه کشف نکرد . در 19 سالگی شیردوشی به او گفته بود . که هرگز به آبله مبتلا نخواهد شد ، چون قبلاً به آبله گاوی مبتلا شده بود . بعدها وقتی جنر پزشک شد و به بی فایده بودن تلاشهایش برای درمان این بیماری پی برد ، جمله آن شیردوش را به خاطر آورد . او تحقیق کرد و دریافت شیردوشان تقریباًهرگز ، حتی وقتی از مبتلایان به آبله پرستاری می کنند ، دچار آبله نمی شوند . به نظرش رسید که آبله گاوی را به افراد تلقیح کند ، تا آنها را از ابتلا به بیماری مرگبارتر آبله مصون سازد . این بخت یاری حقیقی بود . بدون اینکه زحمتی بکشد ، دریافت که آبله گاوی باعث ایمنی در برابر آبله می شود . قوه تشخیص او به اندازه ای بود که توانست به ارزش این حقیقت پی ببرد و از آن استفاده کند ادوارد جنر به سال 1749 در برکلی از توابع گلاسترشر انگلستان به دنیا آمد . شش ساله بود که پدرش یک روحانی مسیحی ، درگذشت وبرادر بزرگترش مسئولیت تربیت او را به عهده گرفت تحصیلات ابتدائی خود را در مدارس محلی گذراند ،و در آنجا به تاریخ طبیعی علاقمند شد . تحصیل طب را زیر نظر دانیل لادلو ، از جراحان سادبری آغاز کرد . در این هنگام بود که شیردوش ، رابطه بین آبله گاوی و آبله را برایش تعریف کرد . جنر در سال 1775 در زمینه عقاید روستائیان گلاسترشر درباره آبله به تحقیق پرداخت و دریافت که دو نوع آبله گاوی وجود دارد ، و فقط یکی از آنها پیشگیری می کند . همچنین تائین کرد که نوع موثر آبله گاوی تنها وقتی اثر محافظتی دارد که در مرحله خاصی از بیماری منتقل شود .
او برای آزمودن نظریه اش مقداری از مایع درون تاولهای دست شیرفروشی را که به آبله گاوی مبتلا بود بیرون کشید و آن را به لندن برد و با دقت مایع آبله را به پسرکی تلقیح کرد و همان طور که جنر پیش بینی کرده بود پسرک به آبله دچار نشد . جنر از واژه واکسیناسیون استفاده نکرد ، بلکه به جایش لفظ مایه کوبی یا ((واریوله واکسینه ))را به کار برد معنای لغوی اصطلاح لاتینی اخیر ((تاولهای ریز گاو )) است . تا حدود یک قرن بعد ، مایع کوبی جنری آبله گاوی ، تنها روش ایمن سازی علیه بیماری بود . در سال 1880 لویی پاستور برای ایمن سازی مرغان علیه وبا ، که در یک همه گیری ، 10% طیور فرانسه را از بین برده بود ، روشی ابداء کرد . او باکتری ایجاد کننده این بیماری را جدا سازی کرد و با کشت شکل ضعیف شده و تلقیح آن به مرغان آنها را نسبت به حمله مرگبار بیماری ایمن ساخت . اصول کلی روش پاستور با روشی که جنر برای مایع کوبی با آبله گاوی ابداع کرد یکی بود . قبل از آنکه ویروس آبله به شکل آبله گاوی به شیردوش منتقل شود ،در بدن گاو ضعیف شده بود . در سال 1881 ،پاستور با روی آوردن به سیاه زخم که از بیماریهای گاو و گوسفند است ، باسیل آن را جدا کرد . او این باکتری را در دمایی بالاتر از دمای بدن حیوان کشت داد تا مایعی برای تلقیح تهیه کند که موجب حمله خفیف سیاه زخم در جانور شود ، و حیوان را برای روزی که دچار حمله شدید بیماری می شود ، ایمن سازد . همان طور که خود پاستور گفت ، او برای ارج نهادن به شایستگی و خدمات مهم یکی از بزرگترین انگلیسیان ، یعنی جنر واژه واکسیناسیون را به طور کلی برای روش مایع کوبی پیشگیری کننده وضع کرد . چهار سال بعد پاستور واکسنی برای بیماری که در حیوانات هاری و گاه در انسان آب گریزی خوانده می شود ، ابداع کرد . پژوهش های پیش گامانه پاستور ، که بر کشف بخت یارانه جنر مبتنی بود ، ایمن سازی را به دانش بسیار کارآمد تبدیل کرد ، و زمینه را برای وقوع انقلابی در مهار بیماریهای عفونی آماده ساخت . شاید گذشته از کشف آنتی بیوتیکها ، هیچ اکتشافی چنین تاثیر عمیقی بر سلامت انسان نگذاشته باشد . به نوشته و . ر کلارک در پایه های تجربی ایمنی شناسی معاصر (1986 ) گل سرسبد موفقیت ها در فرآیند ایمن سازی ریشه کنی کامل آبله بوده است . در نیمه نخست این قرن ،سالانه حدود 2 تا 3 میلیون مورد جدید گزارش می شد .
در سال 1949 آخرین مورد آبله در ایالات متحده ، و در سال 1977 آخرین مورد تایید شده سراسر جهان در سومالی گزارش شد .
واکسن چیست و چگونه تولید می شود ؟
واکسن چیست ؟
موجود زنده ، مانند بدن انسان به خودی خود نیروی مقاومت و غلبه یافتن بر میکروبها را دارد . این حالت را ((مصونیت )) می نامند . اما در برخی از موارد باید بدن را از خارج کمک کرد ،تا چنین مصونیتی را پیدا کند . در بسیاری از بیماریهایی که از ویروس پدید می آیند ، اگر انسان یک بار آن بیماری را بگیرد و خوب بشود دیگر در برابرآن مصونیت پیدا می کند . مثلاًآبله ،سرخک و آبله مرغان از بیماریهایی هستند که اگر یک بار انسان آنها را بگیرد ، برای همیشه از آنها مصونیت پیدا می کند . یعنی دیگر آنها را هرگز نخواهد گرفت . اما بیماریهای دیگری مانند آنفولانزا ممکن است چند بار به سراغ انسان بیایند . پس برای رهایی از چنگ آنها می آیند و به طور مصنوعی در انسان مصونیت ایجاد می کنند . بدین طریق که ویروس ضعیف شده آن بیماری را به بدن تزریق کرده ، انسان را دچار یک حالت خفیفی از آن بیماری می نمایند . ولی چون این بسیار ضعیف است ، انسان به زودی بهبودی می یابد و پس از بهبودی کامل برای یک مدت طولانی در برابر آن مرض ، مصونیت می یابد . واکسن زدن یعنی تزریق ویروس ضعیف یک بیماری به بدن .
واکسن دارای میکرب بیماری است که البته آن را ضعیف و بیآزار ساخته اند واکسن از پی تزریق در بدن انسان ((پادزهر)) درست می کند که با ویروس بیماری وارد نبرد می شوند و آنها را خنثی می کنند .
طرز ساختن واکسن چگونه است ؟
واکسن را این گونه می سازند : نخست حیوانی را عمداً دچار بیماری مورد نظر می کنند . سپس ویروس آن بیماری را از بدن حیوان مزبور جدا می سازند . مجدداً این ویروس را به حیوان دیگر تزریق می کنند و پس از بیمار شدنش ، باز ویروس را از بدنش جدا می سازند . آنقدر این عمل را تکرار می کنند تا به قدری ویروس ضعیف گردد که اگر آن را به بدن انسانی تزریق کنند نه تنها او را بیمار نکند ، بلکه برایش مصونیت هم پدید آورد . راه دیگر واکسن سازی این است که آن را از ویروسهای مرده یا بی فعالیت بدست می آورند . با تزریق این نوع واکسن ، بدن مشغول ساختن پادزهر می شود و خود را آماده دفاع در برابر میکروب اصلی می کند . برای بیماری خواب و آنفولانزا از این روش استفاده می کنند . و بالاخره گاهی هم خود ویروس را بی آنکه ضعیفش گردانند از راه پوست به بدن تزریق می نمایند . آن گاه چون ویروس از راه غیر طبیعی وارد بدن گردیده ، باز در آن ایجاد مصونیت می کند . طرز عمل واکسنها مزیت ایمن سازی بر سرم درمانی ، در طول مدت حفاظت از طریق مایع کوبی است . واکسنها ،علاوه بر تولید فعال پابتنهای در گردش ، در موارد خاص ،و در هنگام بروز آلودگی های بعدی سریعاً موجب واکنش لیمفوسیتها گردیده و دستگاه حساس ایمنی را طوری سامان می دهد که می تواند نسبت به حمله اجرام خارجی واکنش سریع نشان دهد ، این نوع واکنش را پاسخ یادآور یا خاطره ای می نامند . برای سهولت امر ، می توان واکسنها را به دو دسته مشخص تقسیم نمود :
طراحی الگوی مدیریت بلایا برای ایران
عنوان : طراحی الگوی مدیریت بلایا برای ایران
بیان مسئله : بُعد جهانی
: بُعد ایران
• الف- بُعد جهانی :
80% تلفات زلزله درجهان مربوط به 6 کشور است، که ایران در زمره آنها است.
اهداف ویژه :
1 - شناخت ساختار مدیریت بلایا ، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
2 - – شناخت سازماندهی مدیریت بلایا ، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
3 – شناخت مکانیزم برنامه ریزی مدیریت بلایا، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
4 – شناخت هماهنگی مدیریت بلایا ، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
5- شناخت تربیت نیروی انسانی مدیریت بلایا، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
6 – شناخت شیوه اجرای مدیریت بلایا ، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
7 – شناخت مقولات پایش و ارزیابی مدیریت بلایا، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا
8 – شناخت مکانیزم مدیریت بلایا، در شرایط فعلی ایران
9 – تدوین نهایی الگوی مدیریت بلایا برای ایران
سؤالات پژوهش
1 – ساختار مدیریت بلایا ، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا چگونه است ؟
2 – هماهنگی مدیریت بلایا، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا چگونه است ؟
3 – برنامه ریزی فعالیت مدیریت بلایا، درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا چگونه است ؟
4– سازماندهی مدیریت بلایا ، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا چگونه است ؟
5 – تربیت نیروی انسانی در مدیریت بلایای کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا چگونه است؟
6 - نحوه اعمال مدیریت بلایا ، در کشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا به چه صورت است؟
7– مقولات پایش و ارزیابی فعالیت های مدیریت بلایا درکشورهای دارای سیستم مدیریت بلایا به چه صورت است ؟
8 – وضعیت فعلی سیستم مدیریت بلایا در ایران چگونه است؟
9 – براساس مطالعات تطبیقی در این پژوهش و تحلیل شرایط کشور،چه الگویی برای مدیریت بلایا درایران مناسب به نظر میرسد؟
جامعه آماری :کلیه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه ، دارای سیستم مدیریت بلایای پیشرفته و متوسط
واحدآماری : کشور دارای سیستم مدیریت بلایا
تعیین معیارهای انتخاب کشورهای مورد مطالعه :
از هردسته سه کشور بصورت تصادفی انتخاب گردید، که به ترتیب شامل کشورهای کانادا ، امریکا، ترکیه ، پاکستان ، ژاپن ، هند شدند
روش نمونه گیری: از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده شد .
روش پژوهش: در بخش نخست از شیوه مطالعة توصیفی – تطبیقی ، استفاده شد و در مرحله ارائه الگو ، از روش مقطعی – موردی استفاده گردید. معیارها و عوامل قابل مقایسه در کشورهای مختلف با یگدیگر مقایسه و تحلیل شده اند.
محدودیتهای پژوهش :
جدول شماره 5-2 : مقایسه کشورهای مورد مطالعه از نظر بلایای طبیعی رایج
نام کشور | زلزله | طوفان یخی | برف شدید | باران شدید | خشکسالی | سیل | طوفان شدید | سونامی | آتشفشان | تندباد | تورنادو | آتش سوزی جنگل ها | لغز ش توده های گلی |
کانادا | - | + | + | + | - | + | - | - | - | - | - | - | - |
ژاپن | + | - | + | + | - | - | + | + | + | - | - | - | - |
هند | + | - | - | + | + | + | + | - | - | - | - | - | - |
امریکا | + | - | - | - | - | - | - | + | + | + | + | + | + |
ترکیه | + | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
پاکستان | - | - | - | - | - | + | - | - | - | - | - | - | - |
ایران | + | - | - | - | + | + | + | - | - | - | - | - | - |
جدول شماره 5-3 : خصوصیات عمده کشورهای مورد مطالعه
نام کشور | مساحت (کیلومترمربع) | جمعیت (نفر) | رئیس حکومت –ر ئیس دولت | امید به زندگی ( سال)ٍ | نرخ باسوادی (درصد) | رتبه شاخص توسعه انسانی | سرانه تولید ناخالص داخلی ( دلار) | نوع بلایای طبیعیرایج |
کانادا | 670/984/9 | 932/098/33 | فرماندار کل نخست وزیر | 22/80 | 99% | 3 | 33900 | توفان یخی – بارش باران های شدید و برف شدید- سیل |
ژاپن | 835/377 | 611/463/127 | امپراطور- نخست وزیر | 25/81 | 99% | 9 | 31600 | زلزله – برف شدید- باران شدید – طوفان شدید- سونامی - آتشفشان |
هند | 590/287/3 | 950/359/095/1 | رئیس جمهور – نخست وزیر | 71/64 | 5/59% | 134 | 3400 | زلزله – باران شدید – خشکسالی –سیل – طوفان شدید |
امریکا | 420/631/9 | 215/444/298 | رئیس جمهور | 85/77 | 99% | 6 | 41600 | زلزله – سونامی – آتشفشان – تندباد- تورنادو – آتش سوزی – جنگل – لغزش توده های داخلی |
ترکیه | 580/780 | 958/413/70 | رئیس جمهور – نخست وزیر | 62/72 | 5/86% | 85 | 8400 | زلزله
|
پاکستان
| 940/803 | 560/803/165 | رهبر- رئیس جمهور | 9/63 | 7/48% | 138 | 2400 | سیل |
ایران | 195/648/1 | 262/049/70 | رهبر- رئیس جمهور | 26/70 | 4/79% | 97 | 8900 | زلزله – خشکسالی – سیل – طوفان شدید |
جدول شماره 5-11: مقایسه کشورهای مورد مطالعه از نظر سطوح سازمانی در ساختار مدیریت بلایا
نام کشور | سطح اول | سطح دوم | سطح سوم | سطح چهارم | سطح پنجم |
کانادا | فدرال | ایالتی | شهر | - | - |
ژاپن | ملی | استانی | شهرداری | شهروندان | - |
هند | ملی | ایالتی | ناحیه | محلی | - |
آمریکا | فدرال | ایالتی | محلی | قبیله ای | - |
ترکیه | ملی | استانی | ناحیه | - | - |
پاکستان | فدرال | استان | شهر | - | - |
ایران | ملی | استانی | - | - | - |
جدول شماره 5-12 : مقایسه تطبیقی ساختار مدیریت بلایا در کشورهای مورد مطالعه
نام کشور | نوع ساختار | ساختار سطح مرکزی – فدرال | ساختار سطح ایالتی – استانی | ساختار سطح محلی – ناحیه ای | |||
کانادا | غیر متمرکز | مقامات مسئول | طرحهای مطروحه | مقامات مسئول | طرحهای مطروحه | مقامات مسئول | طرحهای مطروحه |
1- نخست وزیر کانادا 2- گروه آمادگی در مقابل شرایط اضطراری کانادا 3- وزارت بهداشت کانادا 4- مسئول سرخ پوستان و امور شمالی کانادا 5- وزارت محیط زیست کانادا 6- مسئول هماهنگی کاهش آثار بلایا 7- شورای ملی مهار حوادث 8- بخش امنیت عمومی و آمادگی اورژانس 9- مسئول سازمان حمایت و آمادگی در مقابل بلایا | 1- طرح برنامه ریزی مقابله با بلایا 2- طرح پشتیبانی مقابله با بلایا 3- طرح مالی و اجرایی مقابله با بلایا 4- طرح عملکردی مقابله با بلایا 5- طرح حفاظت از زیر ساخت های عمرانی و شبکه مربوطه 6- طرح هماهنگی کاهش آثار بلایا | 1- سازمان مدیریت اورژانس ایالت 2- مسئول بهداشت ایالت 3- مسئول بزرگ راهها و خدمات دولتی ایالت 4- مسئول خدمات خانوادگی و مسکن ایالت 5- مسئول برنامه آتش نشانی و منابع آبی و محیطی ایالت 6- مسئول امور بومی ایالت | 1- طرح برنامه ریزی مقابله با بلایا 2- طرح پشتیبانی مقابله با بلایا 3- طرح مالی و اجرایی مقابله با بلایا 4- طرح عملکردی مقابله با بلایا | 1- شهردار 2- خدمات اضطراری پلیس و آتش نشانی 3-مسول مدارس 4- کلیسا و گروههای جامعه 5- بازار کار | 1- طرح برنامه ریزی مقابله با بلایا 2- طرح پشتیبانی مقابله با بلایا 3- طرح مالی و اجرایی مقابله با بلایا 4- طرح عملکردی مقابله با بلایا |
جزوه ی بهداشت و ایمنی کار
فصل اول سلامتی و بیماری
|
رسول اکرم(ص):
(افضل النعم الصحه)
بالاترین نعمت ها سلامتی است.
تعریف:سلامت از نظر سازمان جهانی بهداشت (W.H.O) سلامت عبارت است از:
تامین رفاه کامل جسمانی ، روانی اجتماعی و نه فقط نبودن بیماری و نقص عضو.
به این ترتیب نمی توان کسی را که تنها بیماری جسمی ندارد فرد سالم دانست،بلکه شخص سالم کسی است که از سلامت روان نیز برخوردار بوده و از نظر اجتماعی در آسایش باشد بنابراین می توان گفت تندرستی یا سلامتی سه بعد دارد:
این سه بعد در یکدیگر تاثیر می گذارد. گاه یک بعد تسلط و نفوذ بیشتری در ابعاد دیگر دارد و گاه نیز امکان دارد دو بعد یا هر سه بعد نسبت به یکدیگر تاثیر متقابل داشته باشند.
ارتباط ابعاد جسمی،روانی،اجتماعی
بعد اجتماعی - بعد روانی – بعد جسمانی
بهداشت : علم و هنر دستیابی به سلامت را بهداشت می گویند.
برای تامین سلامتی در یک جامعه باید بهداشت را هم بصورت فردی و هم بصورت عمومی رعایت نمود و هر گامی که در این راستا برداشته شود،گامی در مسیر عبادت و جلب رضای خدا و عدم نیاز به بیگانگان و در نهایت باعث توسعه اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی خواهد گردید.
تعریف بیماری: بیماری حالتی است ناخوشایند دارای نشانه ها و خصوصیات مشخص که ممکن است همه یا قسمتی از بدن را فرا گیرد.
طیف تندرستی و بیماری:
مردم را همیشه نمی توان به دو دسته کلی بیمار و سالم تقسیم کرد افراد جامعه را می توان بر حسب حالت تندرستی یا شدت بیماری در گروهای زیر قرار داد.
- افرادی که از تندرستی کامل برخور دارند.
- افرادی که دارای بیماری غیر آشکار هستند.
- افرادی که دارای بیماری خفیف هستند.
- افرادی که بیماری با علائم و شدت متوسط در آنها وجود دارد.
- افرادی که دارای بیماری شدید هستند.
- افرادی که مبتلا به بیماری کشنده هستند.
- افرادی که به عللی نظیر ضعف و پیری،ناتوانی و بیماری،فوت می کنند.
نمودار طیف تندرستی و بیماری
تندرستی | بیماری غیر | بیمار | بیمار | بیماری | بیماری | مرگ |
کامل | آشکار | ضعیف | متوسط | شدید | کشنده |
دلائل الویت بهداشت بر درمان :
عوارض ناشی از بیماری، از دست رفتن وقت نیروی کار، هزینه مصرف دارو و درمان،آثار نا مناسب دارو بر روی انسان و بعضی از مسائل دیگر که اولویت بهداشت بر درمان را آشکار می نماید.
فصل دوم بهداشت فردی وعمومی
|
تعریف بهداشت فردی: پیروی افراد از یک سلسله دستورات و عادتهای خوب و دوری جستن از رفتارهای غلط مجموعاً باعث جلوگیری از بروز و اشاعه بیماریها می گردد که به آن رعایت بهداشت فردی گویند.
اصول و نکات بهداشت فردی:اندامهای مختلف بدن،استراحت طبیعی،نظافت ، خواب مناسب، رژیم غذایی مناسب،ورزش،پوشاک و استحمام و رعایت عادات مناسب و مورد پسند.
حفظ سلامت و بهداشت چشم :
حفظ سلامت و بهداشت گوش:
1.نظافت گوش را رعایت کرد.
2. از ورود اجسام نوک تیز و آلوده به گوش جلوگیری کرد.
3. از تماس با صدای زیاد خود داری کرد.
4. به محض بروز هر گونه بیماری و اشکال و اختلال د رشنوایی و تعادل بدن به پزشک مرجعه نمود.
بهداشت دهان و دندان:
شیوه های صحیح مسواک زدن و پاک کردن دندان ها :
بهداشت قلب و عروق (دستگاه گردش خون):
گردش خون در بدن شامل دو مدار کوچک و بزرگ است:
الف). مدار کوچک : خون را از قلب به ریه ها می برد و از ریه ها به قلب باز می گرداند.
ب). مدار بزرگ: خون قسمتهای فوقانی بدن و اعضا تحتانی و کلیه اندامها را تامین می کند.
عواملی که در ایجاد بیماریهای قلب و عروق نقش دارند:
بهداشت دستگاه تنفس انسان:
نظافت بینی را رعایت نمود.
از قرار گرفتن در محیطهای آلوده به گرد و غبار و گازهای سمی خودداری کرد.
از تماس با بیماران سرما خورده و واگیردار ریوی اجتناب کرد.
از کشیدن سیگار جدا خود داری کرد.
به محض مشاهده تغییر در ترشحات طبیعی بینی و خلط فورا به پزشک مراجعه نمود.
بهداشت پوست :
پست به منزله پوشش محافظتی است که سراسر سطح بدن را می پوشاند و با وظایفی که بعهده دارد از ورود عوامل بیماریزا به داخل بدن جلوگیری کرده و با عمل عرق کردن باعث کنترل و ثابت نگهداشتن دمای بدن می گردد.همچنین مقداری از مواد زاید بدن از طریق پوست دفع می گردد و با جذب اشعه ماورای بنفش نور خورشید در ساختن ویتامین D نقش دارد لذا پوست باید همیشه پاک و پاکیزه باشد.
پوشاک مناسب و نقش آن در حفظ سلامتی بدن:
خواب :
انواع فعالیت های انسان و حیوانات مختلف در طول شبانه روز بطور تناوبی تغییر می کند که به آن (ریتم بیولوژیک ) یا (سرکادین) می گویند. مهمترین وظیفه ای که در اثر این ریتم تغییر می کند خواب می باشد بطور متوسط هر فرد بالغ به 8 ساعت خواب نیاز دارد مدت و عمق خواب به عوامل مختلی از جمله سن ، شغل و محیط خواب بستگی دارد.
استراحت و تفریح :
انسان پس از فعالیتهای روزانه جهت باز سازی جسمی،کسب آمادگی،داشتن آرامش روانی احتیاج به استراحت دارد و انسانی که استراحت نداشته باشد دچار فرسودگی گشته و احساس رخوت و سنگینی دارد و آمادگی لازم جهت تلاش ذهنی و فیزیکی ندارد لذا در یک شبانه روز انسان به حداقل 8 ساعت استراحت و تفریح نیز دارد.
فهرست مطالب
بخش اول-کلیات بهداشت
فصل 1- سلامتی و بیماری
فصل دوم2- بهداشت فردی
1-2 بهداشت فردی
2-2 بهداشت عمومی
فصل 3- بهداشت حرفه ای
1-3 کلیات بهداشت حرفه ای و تاریخچه
2-3 عوامل زیان آور محیط کار
1-2-3 عوامل زیان آور فیزیکی
2-2-3 عوامل زیان آور شیمیایی
3-3-3 عوامل زیان آور بیولوژیکی
فصل 4- ارگوئومی
فصل 5- تسهیلات بهداشتی کارگاه
بخش دوم :ایمنی
فصل 6-حوادث