کنترل میزان رشد جمعیت یکی از مهمترین شاخصهای توسعه بحساب می آید. جمعیت دنیا در سال 1950 دو و نیم میلیارد نفر بوده و اکنون از مرز 6 ملیارد نفر گذشته است و پیش بینی می شود در سال 2025 میلادی به 5/8 میلیارد نفر برسد طی همین سالها در ایران روند رشد جمعیت از متوسط دنیا بالاتر بود و جمعیت 10 میلیونی 100 سال قبل اکنون به نزدیک به 7 برابر رسیده است[i].
کشور جمهوری اسلامی ایران که در دوران سالهای اولیه انقلاب دارای رشد جمعیت بالاو در حدود7/2 (که تا 4/3 نیز ذکر شده است)[ii] و در سالهای اخیر این میزان رشد تا حدود 7/1 (و مواردی تا 2/1 نیز ذکر شده) کاهش یافت این کاهش رشد جمعیت ناشی از اجرای طرحها و برنامه های کنترل جمعیت در سالهای اخیر بوده است.
هرم سنی جمعیت ایران در سالهای اول بعد از انقلاب شکلی مخروطی با قاعده پهن به خود گرفت که این شکل نشانگر رشد جمعیت بالا است و در سالهای بعد این رشد بسرعت کنترل و باعث تغییر در شکل نمودار فوق گردید بطوری که اکنونیک ناحیه فرو رفته در قاعده مخروط را می توان بوضوح مشاهده کرد مشابه این تغییر را می توان در نمودار رشد جمعیت کشور های اروپایی و بخصوص در کشور آلمان پس از جنگ جهانی اول مشاهده نمود که البته این تغییر شکل نمودار در اروپا در بین گروه جوانان و افراد میانسال (بویژه مردان ) و بدلیل کشته شدن سربازان در جنگ بوده است در حالی که تغییر شکل مزبور در کشور ما ناشی از کنترل رشد جمعیت و تنظیم خانواده می باشد.
کشور ایران دارای جمعیت جوانی می باشد و برابر آمار (در زمان مطالعه)حدود 35% جمعیت کشور را افراد زیر 18 سال تشکیل می دهند این آمار اهمیت تحقیق در مسائل جوانان و از جمله مسئله ازدواج را روشن تر می نماید[iii].
براساس مطالعات انجام شده در سال 1365 از سوی سازمان ثبت احوال نشان می دهد که 99 در صد از زنان کشور ما موفق به ازدواج می شوند و تنها یک درصد آنان تا پایان عمر خود موفق به ازدواج نمی شوند[iv].
شاخص دیگر میانگین طول مدت ازدواج است که این رقم در جامعه ما بسیار بالا است.
الگوی ازدواج در ایران بر اساس باور مردم به این گونه است که شوهر باید از زن بزرگتر باشد و میزان تفاوت سنحداقل 5 سال را لازم و این اختلاف سن را ضامن بقای خانواده ها می دانند.
همچنین طبق تحقیق انجام شده از سوی سازمان ثبت احوال میزان تفاوت سنی زن و مرد در کشور طی سالهای دهه 60 بین 8/4 تا 1/5 بوده است[v] اخیرا مجلس شورای اسلامی نیز در یک طرح پیشنهادی سن قانونی ازدواج برای مردان 18 و برای زنان را 15 سال اعلام نمود.
فهرست مطالب
بیان مسئله
عوامل موثر بر الگوی سنی ازدواج
اهداف
سئوال ها
فرضیات
روش تحقیق
نمونه گیری
ملاحظات اخلاقی
پیش آزمایی
نتیجه بررسی
تحلیل داده ها
بررسی وضع موجود
برآورد وضعیت الگوی سنی ازدواج در آینده کشور
آغاز بحران
برآورد رقمی
برآورد شرایط ایده آل
پیشگیری
نتیجه گیری
منابع
جدول شماره 1: جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفکیک جنس و تاهل در کل کشور در سال 1382
جدول شماره 2:جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفکیک جنس و تاهل در روستا در سال 1382
جدول شماره 3:جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفکیک جنس و تاهل در شهر در سال1382
جدول شماره 4: تعداد و درصد افراد در معرض تجرد قطعی به تفکیک سال تولد
جدول شماره 5: محاسبه اختلاف سن ازدواج ایده آل برای پیشگیری از تجرد در جامعه
نمودار شماره 1: نمایش میانگین سن ازدواج در زن و مرد بر اساس فرمول فوق
نمودار شماره 2: هرم سنی روستایی به تفکیک تاهل وتجرد در سال79
نمودار شماره 3: هرم سنی شهری به تفکیک تاهل وتجرد در سال 79
نمودار شماره 4: هرم سنی به تفکیک تاهل و تجرد در کل کشور در سال 79
نمودار شماره 5: تغییرات میانگین سن ازدواج در زن و مرد در طی سالهای مورد مطالعه
نمودار شماره 6: اختلاف سن به تفکیک سن زن در کل کشور(در سالهای 75-79)
نمودار شماره 7: اختلاف سن به تفکیک سن مرد درکل کشور (در سالهای 75-79)
نمودار شماره8: مقایسه تعداد موارد ازدواج درهر گروه سنی به تفکیک زن و مرد
نمودار شماره 9: هرم سنی افراد مجرد درکل کشور
نمودار شماره 10: نمایش اختلاف تعداد پسر و دختر به تفکیک سال تولد
نمودار شماره 11: مقایسه تعداد افراد مجرد به تفکیک سال تولد (درکل کشور در سال 79)
نمودار شماره 12: مقایسه تعداد افراد مجرد به تفکیک سال تولد