بررسی ویژگی های شخصیتی مجرمان براساس نوع جرم
پژوهش حاضر، به بررسی ویژگی های شخصی مجرمان براساس نوع جرم مرتکب شده پرداخته است. در این پژوهش، رابطه ی ویژگی شخصیتی که عبارت بودند از (ضعف روانی pt، هیستری Hy، افسردگی D، انحراف اجتماعی – روانی (pd)، خود بیمارانگاری HS، پارانویا pa، اسکیزوفرنی SC، شیدایی Ma، دروغگویی L، بد جلوه دادن خود f، توسل به مکانیسم دفاعی k) با متغیر انواع جرم که عبارت بودند از : اعتیاد و فروش مواد مخدر، کلاهبرداری، خیانت، چک برگشتی، قتل و دعوا، رابطه ی نامشروع، سرقت، در یک نمونه ی 70 نفره از مجرمین زندان مرکزی اصفهان، برای آزمودن فرضیه ی پژوهش که عبارت بود از : تعیین ویژگی شخصیتی مجرمان براساس نوع جرم مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ی مورد مطالعه به روش نمونه گیری تصادفی ساده از میان جامعه ی آماری انتخاب و برای جمع آوری داده های پژوهش از آزمون شخصیتی چند وجهی مینه سوتا (MMpt) استفاده گردید.
تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آماری چون فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و آزمون f انجام شد. بنابر تجزیه و تحلیل داده ها از میان 11 ویژگی شخصیتی که بررسی شده بود، بین 6 ویژگی شخصیتی براساس نوع جرم تفاوت معناداری نشان داده شد که این ویژگی های شخصیتی عبارت بودند از : شخصیت پارانویاد (pa)، اسکیزوفرنی (Sc)، شیدایی (Ma)، دروغگویی (L)، بد جلوه دادن خود (f)، توسل مفرط به مکانیسم دفاعی (k) و بین ویژگی های شخصیتی، ضعف روانی (pt)، هیستری (Hy)، افسردگی (D)، انحراف اجتماعی، روانی (pd)، خود بیمارانگاری (Hs)، براساس نوع جرم تفاوت معناداری وجود نداشت.
فهرست مطالب:
چکیده ........................................................................................................................................................ 1
فصل اول : کلیات پژوهش ...................................................................................................................... 2
مقدمه .......................................................................................................................................................... 3
بیان مسأله ..................................................................................................................................................... 5
اهمیت و ضرورت پژوهش ......................................................................................................................... 7
اهداف پژوهش ........................................................................................................................................... 8
فرضیه پژوهش ............................................................................................................................................ 8
تعریف متغیرها ............................................................................................................................................ 9
تعریف نظری .............................................................................................................................................. 9
تعریف عملیاتی واژه ها ............................................................................................................................ 10
فصل دوم : ادبیات پژوهش .................................................................................................................. 14
تاریخچه .................................................................................................................................................... 15
تعریف جرم .............................................................................................................................................. 18
اصول جرم شناسی .................................................................................................................................... 19
الف : علت ................................................................................................................................................ 19
ب : انگیزه ................................................................................................................................................ 19
ج : شرط .................................................................................................................................................. 20
د : عامل .................................................................................................................................................... 20
عوامل جرم زا ........................................................................................................................................... 21
عوامل بازدارنده ........................................................................................................................................ 21
انواع طبقه بندی مجرمان بر حسب خصایل و سجایای اصلی .................................................................... 24
طبقه بندی کین برک ................................................................................................................................. 24
طبقه بندی لوسن ....................................................................................................................................... 25
طبقه بندی کرچمر .................................................................................................................................... 26
طبقه بندی شلدن ...................................................................................................................................... 27
طبقه بندی اشنایدر .................................................................................................................................... 28
تئوری های مربوط به جرم ....................................................................................................................... 29
محیط ........................................................................................................................................................ 29
زمینه ......................................................................................................................................................... 31
شخصیت .................................................................................................................................................. 32
وضعیت .................................................................................................................................................... 36
اشکال جرم ................................................................................................................................................ 38
جرائم بدوی .............................................................................................................................................. 38
جرائم سودجویی ...................................................................................................................................... 39
جرائم شبه قضایی ..................................................................................................................................... 41
جرائم سازمان یافته و تشکیلاتی ............................................................................................................... 42
عوامل مستعد کننده روانی و انگیزه ارتکاب جرم ..................................................................................... 44
مبحث اول : عوامل مستعد کننده روانی ..................................................................................................... 44
غرور و خودخواهی .................................................................................................................................. 44
حرص و طمع ........................................................................................................................................... 45
جرائم جنسی ............................................................................................................................................ 45
جاه طلبی یا رفع نیاز ................................................................................................................................. 46
خشم و حالت تهاجمی ............................................................................................................................. 46
تنبلی ......................................................................................................................................................... 46
مبحث دوم : انگیزه ارتکاب انواع جرائم ................................................................................................... 47
قتل ............................................................................................................................................................ 47
مسموم کردن ............................................................................................................................................. 47
ایجاد حریق عمدی ................................................................................................................................... 48
سرقت ....................................................................................................................................................... 49
کلاهبرداری ............................................................................................................................................... 50
انحرافات ................................................................................................................................................... 51
انواع اختلافات روانی از دیدگاه جرم شناسی ........................................................................................... 51
جنون از دیدگاه جرم شناسی .................................................................................................................... 51
بیماری پارانویا از دیدگاه جرم شناسی ...................................................................................................... 52
بیماری اسکیزوفرنی از دیدگاه جرم شناسی .............................................................................................. 52
بیماری مانی از دیدگاه جرم شناسی ........................................................................................................... 53
جنون ادواری از دیدگاه جرم شناسی ......................................................................................................... 54
پسیکوپاتها از دیدگاه جرم شناسی ............................................................................................................ 54
بیماری عصبی از دیدگاه جرم شناسی ....................................................................................................... 55
انحرافات جنسی از دیدگاه جرم شناسی ................................................................................................... 56
بیماری صرع از دیدگاه جرم شناسی ......................................................................................................... 56
عقب ماندگی ذهنی از دیدگاه جرم شناسی ............................................................................................... 58
تأثیر عوامل در شخصیت افراد و نقش عوامل فوق در بزهکاری افراد ...................................................... 58
تأثیر عوامل ارثی در شخصیت افراد .......................................................................................................... 58
تأثیر عوامل مادرزادی در شخصیت افراد .................................................................................................. 62
تأثیر عوامل اکتسابی فردی و شخصیت افراد ............................................................................................ 63
نقش هوش در شخصیت افراد ................................................................................................................... 65
تأثیر عوامل عمومی در شخصیت افراد ..................................................................................................... 66
نقش عوامل فوق در بزهکاری افراد .......................................................................................................... 69
سن و بزهکاری .......................................................................................................................................... 74
عوامل بزهکاری کودکان و نوجوانان ........................................................................................................ 74
زنان و بزهکاری ....................................................................................................................................... 77
انواع جرائم خاص زنان ............................................................................................................................ 79
پیشگیری از رفتارهای جنایی .................................................................................................................... 80
انواع روش های اصلاحی، تربیتی، درمانی و طرز اجرای آن .................................................................... 81
الف : روشهای مختلف در محیط بسته ..................................................................................................... 82
روش عمومی ............................................................................................................................................ 82
روش انفرادی ............................................................................................................................................ 82
روش مختلط ............................................................................................................................................. 82
روش تدریجی .......................................................................................................................................... 83
روش منطبق با شخصیت .......................................................................................................................... 83
ب : روش نیمه آزادی .............................................................................................................................. 83
ج : اجرای روش در محیط آزاد ................................................................................................................ 84
1. اجرای روش در محیط آزاد بدون مراقبت ............................................................................................ 84
2. اجرای روش در محیط آزاد مراقبت ..................................................................................................... 85
طرز اجرای روش ها ................................................................................................................................. 85
1. جراحی ................................................................................................................................................. 87
2. جراحی روانپزشکی .............................................................................................................................. 87
3. درمان دارویی ....................................................................................................................................... 87
4. روش تربیت با درمان پزشکی .............................................................................................................. 87
5. پسیکوتراپی .......................................................................................................................................... 88
6. روانکاوی ............................................................................................................................................. 88
آیا زندان مفید است؟ ................................................................................................................................ 89
فصل سوم : روش پژوهش .................................................................................................................... 91
مقدمه ........................................................................................................................................................ 92
روش پژوهش ........................................................................................................................................... 93
جامعه آماری ............................................................................................................................................. 93
حجم نمونه ............................................................................................................................................... 93
روش نمونه گیری ..................................................................................................................................... 94
ابزار اندازه گیری ....................................................................................................................................... 94
روش های تجزیه و تحلیل داده ها ........................................................................................................... 95
فصل چهارم : یافته های پژوهش ........................................................................................................ 96
مقدمه ........................................................................................................................................................ 97
بررسی ویژگی های توصیفی گروه نمونه .................................................................................................. 98
جدول 1-4 .............................................................................................................................................. 98
جدول 2-4 .............................................................................................................................................. 98
یافته های پژوهش ..................................................................................................................................... 99
جدول 3-4 ............................................................................................................................................... 99
جدول 4-4 ............................................................................................................................................... 99
جدول 5-4 ............................................................................................................................................. 100
جدول 6-4 ............................................................................................................................................. 100
جدول 7-4 ............................................................................................................................................. 101
جدول 8-4 ............................................................................................................................................. 101
جدول 9-4 ............................................................................................................................................. 102
جدول 10-4 .......................................................................................................................................... 102
جدول 11-4 .......................................................................................................................................... 103
جدول 12-4 .......................................................................................................................................... 103
جدول 13-4 ............................................................................................................................................ 104
جدول 14-4 .......................................................................................................................................... 104
جدول 15-4 .......................................................................................................................................... 105
جدول 16-4 .......................................................................................................................................... 105
جدول 17-4 .......................................................................................................................................... 106
جدول 18-4 .......................................................................................................................................... 106
جدول 19-4 .......................................................................................................................................... 107
جدول 20-4 .......................................................................................................................................... 107
جدول 21-4 .......................................................................................................................................... 108
جدول 22-4 .......................................................................................................................................... 108
جدول 23-4 .......................................................................................................................................... 109
جدول 24-4 .......................................................................................................................................... 109
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری ....................................................................................................... 110
نتیجه گیری ............................................................................................................................................. 111
محدودیت ها .......................................................................................................................................... 113
پیشنهادهای کاربردی .............................................................................................................................. 114
پیشنهادهای پژوهشی .............................................................................................................................. 115
منابع ....................................................................................................................................................... 116
ضمایم .................................................................................................................................................... 118