فهرست مطالب
عنوان .................................................................................................... صفحه
مقدمه ...............................................................................................................
چند رنگ پرکاربرد ..........................................................................................
بازتاب های رنگ ..............................................................................................
رنگبندی ..........................................................................................................
قرمز ................................................................................................................
زرد...................................................................................................................
سبز...................................................................................................................
آبی ...................................................................................................................
بنفش ................................................................................................................
قهوهای .............................................................................................................
سفید ................................................................................................................
سیاه..................................................................................................................
رنگهای گرم ...................................................................................................
رنگهای سرد.....................................................................................................
رنگهای زنده...................................................................................................
رنگهای مرده یا کدر و یا کلی ........................................................................
رنگهای روشن................................................................................................
رنگهای تیره ...................................................................................................
فهرست مطالب
عنوان .................................................................................................... صفحه
ترکیب های تهاجمی .........................................................................................
ترکیبهای آرام ...............................................................................................
ترکیبهای خون گرم و مهیج ..........................................................................
ترکیبهای خون سرد وطیبعی .........................................................................
ترکیبهای منطقی گرم .....................................................................................
ترکیبهای منطقی سرد ....................................................................................
ترکیبهای جوان ..............................................................................................
ترکیب های زنانه .............................................................................................
ترکیبهای شگفت انگیز ...................................................................................
فهرست منابع ...................................................................................................
در درون خود بیفزا درد را | تا ببینی سرخ و سبز و زرد را |
کی ببینی سبز و سرخ و بور را | تا ببینی پیش از این سه نور را |
لیک چون در رنگ گم شد هوش تو | شد زنور آن رنگها روپوش تو |
چونکه شب آن رنگها مستور بود | پس بدیدی دید رنگ از نور بود |
نیست دید رنگ بی نور برون | همچنین رنگ خیال اندرون |
این برون از آفتاب و از سهاست | وان درون از عکس انوار علاست |
نورنور چشم خود نور دل است | نور چشم از نور دلهاحاصل است |
باز نور نور دل، نور خداست | کو زنور عقل و حس پاک و جداست |
شب نبد نور و ندیدی رنگ را | بس بضد، آن نور پیدا شد ترا |
شب ندیدی رنگ، کان بی نور بود | رنگ چبود مهرة کور و کبود |
گه نظر بر نور بود آن گه برنگ | ضد بضدپیدا شود چون روم و زنگ |
دیدن نور است آنگه دید رنگ | وین بضد نور دانی بید رنگ |
پس بضد نوردانستی تونور | ضد ضد را مینماید در صدور |
رنج و غم را حق پی آن آفرید | تا بدین ضد خوش دلی آید پدید |
پس نهانیها بضد پیدا شود | چونکه حق را نیست ضد پنهان شود |
«جلالالذین محمد بلخی»
مثنوی و معنوی ـ دفتر اول
مقدمه:
دنیائی که ما آن را نظاره میکنیم از دو عنصر مهم تجسمی تشکیل شده است. این دو عنصر عبارتند از: فرم «شکل» و رنگ، که هر کدام لازم و ملزوم یکدیگرند.
هر موجودی که در این دنیا به چشم میخورد، ابتدا از لحاظ شکل و اندازه احساس میگردد، سپس درحالی که دارای پوششی از رنگ است مورد توجه قرار میگیرد. درعین حال رنگ علامت مشخصه هر شیئی طبیعی است، چنانکه یک گل سرخ به خاطر رنگش از دور جلب توجه میکنند و نظر بیننده را به خود معطوف میدارد و یک میوة رنگی، با رنگش اعلام میکند که رسیده است یا نارس میباشد.
زمانی که به سطح فلزات نگاه میکنیم، با توجه به رنگ آنها میتوانیم جنس و حتی وزن آنها را احساس نمائیم. هر وقت به رنگ قرمز آهن گداخته نظر میاندازیم، به صورت طبیعی از لمس کردن آن خودداری مینمائیم. رنگ قرمز که نمایشگر رنگ آتش است، نمایانگر خود نیز هست، بنابراین ملاحظه میکنیم که عنصر رنگ در دو مورد جداگانه، مفهوم و ارزش متفاوتی پیدا میکند.
ملاحظه میکنیم که اهمیت رنگ در زندگی انسان اگر بیش از شکل و فرم نباشد، کمتر از آن نیست. معمولاً در آموزشگاهها، از طریق آموزش هندسه و اندازهها، توجه دانش آموزان را به شکلها و فرمهای طبیعت متوجه میسازند.دربارة فرمهای هندسی از جمله دایره، مربع، مثلث وروابط بین آنها آموزشهایی داده میشود و حجمهای هندسی مورد مطالعه قرار میگیرند و تعادل و توازن شکلها در نظر گرفته میشوند، یا اینکه با دانش «پرسپکتیو» آشنا میگردند، و با سطح و حجم آشنایی به دست میآورند، لیکن کمتر به رنگ و نقش و اهمیت آن در زندگی انسان توجه داده میشود.
***
دنیائی که ما ناظر آن هستیم، پوشیده از رنگ است. رنگ برای فرد عالم، همانند هنرمند حائز اهمیت است. برای همة مردم نیز لازم است که به این پدیده با دقت خاصی توجه شود و دسته بندیهایی انجام پذیرد.
رؤیت رنگها همواره در رابطه با ( طبیعت اشیاء) و (چگونگی تابش نور) و ( وضعیت عضو بینائی) است و باید که در همة حالات، خصوصاً در زمانی که رنگها را تجزیه و تحلیل مینمائیم به سه نکتة فوق توجه کافی بنمائیم. در تزیین فضاهای تزئینی، در معماری، در مهندسی برق، در زمینةتبلیغات، در عالم سینما، برای فرد عادی در تفرجگاه، برای هنرمند در کارگاه، داشتن هشیاری و حساسیت لازم به رنگها ضروری است. باید به رنهای اولیه، ثانویه، ثالث، به رنگهای مکمل وقوانین ترکیب رنگها، به تضاد رنگ مایهها و دایره و کرة رنگ توجه کافی نمود و برای ارزیابی رنگها، آنها را از نظر توزیع سطوح رنگ، درخشش آن و کیفیت هر رنگ و ابعاد و سطوح آنها مورد دقت قرار داد.