حمایت کیفری از حیوانات در حقوق اسلام ، ایران و آمریکا
در خصوص طبیعت و حیوانات سه دیدگاه مطرح شده که دیدگاه اول که به انسان نقش کلیدی و محوری اعطا می کند ، او را دارای حق تام در استفاده نامحدود از طبیعت و حیوانات می داند. در مقابل نگاه دیگری که به محور بودن طبیعت شهرفت یافت ، رواج یافت که در این خصوص انسان به مانند حیوان است ، حق استفاده کردن از طبیعت و حیوانات را نداشته و ندارد گویی هیچ کدام برای دیگری آفریده نشده اند . در نهایت دیدگاه دیگری نیز مطرح شد که دیدگاه تلفیقی نام گرفت بدین معنا که انسان حق استفاده از حیوانات و طبیعت اطراف خود را دارد ولی نه به صورت نامحدود .
در این میان در حقوق ایران قوانین پراکنده ای برای حمایت از حیوانات وجود دارد و قانونگذار سعی نموده تا با بهره گیری ناقصی از فقه اسلام و قوانین کشور های دیگر به سامان قانونی در این باب بپردازد . در حقوق ایالات متحده آمریکا اولا قانونی واحد تحت عنوان قانون رفاه حیوانات به تصویب رسیده که برای تمام ایالات لازم الاجرا است و لکن هر ایالت به تناسب به تصویب قوانینی در این زمینه پرداخته که برخی با بهره گیری از آموزه های نوین دارای جامعیت لازم بوده و برخی دیگر همانند قانون ایران دارای نقایصی و کمبود هایی در این باب هستند .
لذا در این مجال سعی شده که با معرفی قوانین ایران در کنار آموزه های فقهی و اصول حاکم بر حقوق حیوانات تا حدودی از مسئله جاری در کشور رفع ابهام کرده و سپس با تبیین قوانین ایالات متحده که از قواعد مترقی در این باب بهره می برد ، کمکی در جهت اصلاح قوانین در این زمینه در ایران شود .
کلمات کلیدی : حقوق حیوانات ، حمایت کیفری ، رفاه حیوانات ، حیوانات آزمایشگاهی ، حیوان اهلی و وحشی
فهرست:
طرح مسئله............................................................................................................................................ ...1
سوالات تحقیق......................................................................................................................................... 2
فرضیات تحقیق........................................................................................................................................ 2
پیشینه تحقیق......................................................................................................................................... 3
ضرورت و اهمیت تحقیق...................................................................................................................... 3
جنبه نوآوری............................................................................................................................................. 3
مشکلات تحقیق....................................................................................................................................... 4
ساماندهی پژوهشه ................................................................................................................................. 4
فصل اول : مقدمه............................................................................ 6
مبحث اول : سوابق حقوقی وتاریخی............................................................................... 6
گفتار اول : پیشینه رفتار با حیوانات ................................................................................... 7
گفتار دوم : حمایت از حقوق حیوانات در ادیان و مکاتب............................................... 9
گفتار سوم : حقوق حیوانات از دیدگاه اسلام ................................................................ 11
گفتار چهارم : سوابق حقوقی و وضع قانون برای حمایت از حیوانات...................... 18
بند اول : بررسی حقوق حیوانات در ایران معاصر.................................................... 19
بند دوم : کلیات حقوق حیوانات در ایالات متحده.................................................. 20
بند سوم : تاثیر پیشرفت علم در اصول ابتدایی حقوق حیوانات.......................... 21
مبحث دوم : مبانی حقوق حیوانات................................................................................. 24
گفتار اول : حیات وحش و میراث مشترک بشریت....................................................... 24
گفتار دوم : نفی ضرر.............................................................................................................. 25
فصل دوم : جنبه های حمایتی حقوق حیوانات..............................................
مبحث اول : نهی از آزار و اذیت حیوانات................................................................... 29
گفتار اول : مفهوم ممنوعیت آسیب رساندن به حیوانات............................................. 30
گفتار دوم : مصادیق ممنوعیت آسیب رساندن به حیوان............................................ 33
الف ) مصادیق عینی......................................................................................................... 33
1. ممنوعیت کشتن حیوان .................................................................................... 33
2. ممنوعیت شلاق زدن به حیوان........................................................................ 34
3. موارد جواز زدن حیوان به صورت استثناء .................................................... 34
4. ممنوعیت زدن به صورت حیوان ..................................................................... 35
5. ممنوعیت عقیم نمودن و مثله کردن حیوان ................................................ 36
6. ممنوعیت سوزاندن حیوان.................................................................................. 36
7. ممنوعیت داغ کردن حیوان .............................................................................. 38
8. منع پی کردن حیوانات........................................................................................ 38
ب) مصادیق قانونی .......................................................................................................... 40
مبحث دوم : مبانی شکار و صید حیوانات................................................................... 41
گفتار اول : جواز صید و شکار و محدودیت ها................................................................ 41
1. شکار نوزاد حیوانات .................................................................................................... 42
2. شرایط ذبح حیوانات .................................................................................................. 42
3. فلج کردن حیوانات برای ذبح .................................................................................. 44
4. ممنوعیت ذبح حیوانات در برابر یکدیگر .............................................................. 45
5. ممنوعیت شکار در شب ............................................................................................ 46
گفتار دوم : شکار در قانون ایران.......................................................................................... 47
1.اصطلاحات و اطلاعات مربوط به قوانین شکار و صید ....................................... 48
2.قوانین موجود در ایران ............................................................................................... 49
3.تطبیق با قانون آمریکا ................................................................................................. 49
مبحث سوم : حقوق حیوانات در حفظ و نگاهداری............................................... 50
گفتار اول : حق بهره مندی حیوان از محیط مناسب.................................................... 51
بند اول : گستره نفقه حیوانات در فقه........................................................................ 54
الف : موارد نفقه حیوان ............................................................................................ 54
ب : وظایف مالک و حاکم در زمینه نفقه حیوان .............................................. 54
بند دوم : نفقه حیوانات در حقوق آمریکا.................................................................... 56
فصل سوم : محدودیت های بهره مندی از حیوانات.......................................
مبحث اول : تحقیقات علمی و پزشکی بر روی حیوانات..................................... 59
گفتار اول : اخلاق زیستی...................................................................................................... 60
گفتار دوم : محدوده مجاز انجام آزمایشات پزشکی......................................................... 61
بند اول : تاریخچه آزمایش روی حیوانات .................................................................. 62
بند دوم : کمیته های اخلاقی حقوق حیوانات ........................................................ 65
بند سوم : شکنجه شدن حیوانات آزمایشگاهی ....................................................... 67
بند چهارم : چگونگی تهیه حیوانات آزمایشگاهی ................................................... 70
بند پنجم : غیر علمی بودن بسیاری از مطالعات آزمایشگاهی ............................ 71
بند ششم : آموزش انسانی و روش های جایگزین آزمایش روی حیوانات ..... 74
مبحث دوم : بهره برداری تفریحی و ورزشی از حیوانات..................................... 78
گفتار اول : محدوده مجاز بهره برداری تفریحی و سرگرمی از حیوانات.................... 79
گفتار دوم : استفاده ورزشی و حد مجاز بهره کشی در ورزش.................................... 79
فصل چهارم : ساز و کارهای حمایت از حیوانات............................................
مبحث اول : حمایت کیفری از حقوق حیوانات و ضمانت اجرای آن............ 82
گفتار اول : حقوق ایران.......................................................................................................... 83
الف) قانون مجازات اسلامی............................................................................................ 84
ب) سـازمان حفاظت محیط زیست.............................................................................. 88
ج) مقررات کار با حیوانات آزمایشگاهی...................................................................... 89
د) شرایط اجرای پژوهش های حیوانی ...................................................................... 90
ه) دستورالعمل نحوه بکارگیری حیوانات.................................................................... 91
و ) قانون شکار و صید مصوب 16 خرداد 1346...................................................... 93
گفتار دوم : حقوق ایالات متحده امریکا............................................................................. 97
بند اول : ابزارهای اجرایی قوانین مربوط به محیط زیست................................... 97
بند دوم : حمایت از گارد محافظت زیست................................................................. 99
بند سوم : تخلفات جزایی .............................................................................................. 99
بند چهارم : حداقل مجازاتها - مسئولیت جزایی ................................................. 100
بند پنجم : مجازاتهای مدنی و اداری ....................................................................... 101
بند ششم : شکایت شهروندان..................................................................................... 103
بند هفتم : قوانین جاری.............................................................................................. 114
1. خلاصه ای بر مقررات شکار و تله ی ایالت ایلینویز 2010-2011...... 114
2. حمایت از حیوانات در قانون ایالت ایلینویز مصوب دسامبر 2007....... 115
3. قانون جزای ایالت تگزاس ، فصل 42.09 ، ظلم به حیوانات.................. 115
4. آیین نامه واکسیناسیون هاری و صدور مجوز برای سگ در کالیفرنیا. 115
5. قانون رفاه حیوانات در ایالات متحده آمریکا و آیین نامه کنترل حیوانات ساسکتون.. 116
نتیجه گیری ................................................................................................. 117
فهرست منابع و مآخذ فارسی....................................................................... 119
فهرست منابع و مآخذ لاتین......................................................................... 122
ضمائم............................................................................................................ 124