منابع آب مورد استفاده و آبیاری میکرو (سیستم بارانی و قطره ای )
آب عاملی ضروری در توسعه کشاورزی و یکی از مهمترین فاکتورها برای تولیدات گیاهی میباشد. نیاز به آب را میتوان از طریق منابع آب سطحی و یا منابع آب زیرزمینی برطرف کرد. از آن جا که آب محدود و کمیاب است، استفاده مناسب آن در تولید محصولات کشاورزی لازم و ضروری است. این مسأله به درک درست از مدیریت مؤثر آب باران و ذخیره آبهای زیرزمینی وابسته است.
آب و هوا یکی از فاکتورهای مهم در تعیین آب مورد نیاز گیاه برای تولید و رشد بهینه بدون محدودیت میباشد. بازدهی در زمین‌های خشک و بایری مانند: گوجرات، راجستان، اوتار پرادش و بخشی از‌هاریانا و پنجاب، ماهاراشترا، بخش‌هایی از تامیل نادو و بخش بزرگی از کارناتاکا و آندرا پرادش، کشاورزان باید با شرایط نامساعد آب و هوایی نظیر بارانهای غیر معمول کمتر از بارندگی‌های معمولی، بارانهای معمول زودهنگام در پی خشکسالی طولانیمدت و یا بارش دیرهنگام بارانهای موسمی بسیار سنگین، مواجه شوند.
در هندوستان سطح اراضی دیم (متکی به باران) حدود 70 درصد کل اراضی تحت کشت و 31 درصد کل مساحت کشور را در مقایسه با نواحی خشک و نیمه خشک شامل میشود. الگوی بارانهای موسمی جنوب غربی هندوستان بسیار نامنظم و غیر قابل پیشبینی بوده و از این رو باعث خسارات مداوم محصولات کشاورزی میشود.از اینرو، چنانچه بارانهای موسمی به طور غیر عادی با تأخیر همراه باشند، آبیاری قبل از کاشت بذر ضروری است. به منظور مبارزه با خشکسالی در مناطق کم باران، بهرهبرداری آبهای زیرزمینی تا حد امکان، توسعه تکنیکهای مناسب برای حفظ رطوبت و رویکرد جامع بهسازی آبخوان از ارزش بسیاری برخوردار میباشند.استفاده مؤثر از آب در تولید محصولات کشاورزی تنها زمانی به دست می‌‌آید که برنامهریزی، طراحی و عملکرد سیستم و توزیع در راستای تأمین نیاز بهینه، صورت گرفته باشد.
هر دو روش آبیاری بارانی و قطرهای از تکنیکهای پیشرفتهای در مقایسه با روش‌های آبیاری ثقلی-سطحی برخوردارند.این سیستم‌ها از راندمان کاربرد بالای آب و قابلیت تطبیق با نواحی تپه‌‌ای برخوردار بوده و میتواند 30 تا 50 درصد آب را ذخیره کند. به علاوه آبیاری قطرهای از این مزیت برخوردار است که میتوان بویژه با کمک قطرهچکان طراحی شده، محلول آب و کود را به نزدیکی محیط ریشه گیاه رساند. همکاری نزدیک مهندسان کشاورزی، خاکشناسان، محققان، سازندگان و کشاورزان در این امر لازم و ضروری است.
مؤلفان این مجموعه با داشتن تجارب بسیار در زمینه تولید محصول و مدیریت آب، زحمات قابل تقدیر بسیاری را برای جمعآوری یک مجموعه از اسناد در زمینه "بهرهبرداری از منابع آب و آبیاری تحت فشار" انجام دادهاند. من با اطمینان میتوانم بگویم که این کتاب به طور گسترده در دانشکدهها، کالج‌ها و مؤسسات کشاورزی مورد پذیرش قرار خواهد گرفت. این نسخه به خوبی به عنوان یک راهنمای جامع برای دانشجویان کشاورزی، محققان، بویژه متخصصان مدیریت آب، مروجین و کشاورزان مترقی، مورداستفاده قرار خواهد گرفت.
من صادقانه آرزو میکنم که این کتاب بتواند کمک بزرگی برای رشد و حفظ منابع آبی بوده و بتواند راندمان مصرف آب را از طریق تکنیکهای پیشرفته آبیاری تحت فشار بالا ببرد.
این کتاب شامل کاربردهای مؤثر از باران و آبهای زیرزمینی میباشد. تأثیر مدیریت آب، خاک و محصول در افزایش راندمان کابرد آب و مراحل حفظ رطوبت برای کنترل کردن زهاب و تغذیه آبهای زیرزمینی دراین کتاب شرح داده شده است و در مورد مدیریت آبهای شور به طور اجمالی مطالبی بیان شده است. مدیریت آب در مزرعه به طور عمده‌‌ای در این کتاب مورد بحث قرار گرفته است.
در هر فصل از این کتاب اطلاعات با ارزشی شامل: حفظ آب باران، بهرهبرداری از منابع آب و آبیاری تحت فشار شامل آبیاری بارانی و قطرهای، که توسط محققان گوناگونی که در گردآوری این اثر با ارزش شرکت داشتهاند، ارائه گردیده است. حجم زیادی از اطلاعات جدیدی که توسط محققان، سازندگان و کشاورزان بدست آمده است در این کتاب مشخص شدهاند. دقت بسیاری جهت اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شده در مورد بهرهبرداری از منابع آب و آبیاری تحت فشار صورت گرفته است.
این کتاب عمدتاً به دانشجویان، دانشمندان و محققان در زمینه کشاورزی و مدیریت آب و کشاورزان کمک بسیاری میرساند. مؤلفان مراتب قدردانی خود را از پروفسور ساکتیپادا[1] ، پروفسور پیشین دانشگاه مهندسی کشاورزی ویسوا ویدیالیا[2] به خاطر تدوین و ویرایش نسخهها و تصحیح آنها، ابراز میدارند.
فهرست مطالب
فصل اول: منابع آب طبیعی 115-8
بارش، توزیع آب باران
اراضی دیم در‌‌ایالتهای مختلف، مناطق بارندگی، مناطق زراعی خشک ....
خشکسالی، طبیعت خاک در نواحی کشت دیم و مدیریت گیاه، شرایط آب و هوایی نامساعد ...
مدیریت و حفظ خاک و آب باران ...
مدیریت باران و رواناب و مدیریت گیاه ...
آبیاری تکمیلی در کشاورزی مناطق خشک ...
مدیریت فرسایشی آب در مزرعه و کنترل آن
حوزه آبریز و مدیریت آن:
جمعآوری آب سطحی و بازیافت مجدد آن
جمعآوری آب در نواحی ساحلی ... ... ...
کاربرد توأم آب ... ... ....
بهسازی منابع آب
منابع آب سطحی، فرایند عمل آبیاری، پتانسل آبیاری از نظر ایالتی، منابع آب برای آبیاری جزئی
منابع آب زیرزمینی و پتانسیل آبیاری با آن:
چاه دهانه گشاد و چاه لولهای ، طراحی چاه، تکنولوژیهای لازم برای آزمایش چاه، تغذیه آبهای زیرزمینی، کیفیت آب زیرزمینی، استخراج آبهای زیرزمینی در هندوستان ...
فاکتورهای خاک- آب- گیاه- محیط، هوادهی خاک، دما و رطوبت، ظرفیت آب قابل دسترس، حرکت آب در خاکها، ظرفیت نگهداری آب، مکش آب در خاکها، مناسب بودن خاکها برای آبیاری، ارتباط خاکها با رشد گیاه؛
نفوذ و نشت آب در خاک ....
فرایند فیزیولوژیکی و بیلان آب- مکانیسم روزنهای؛ دیواره سلولی و رشد گیاه؛
راندمان فتوسنتز، تعرق و تبخیر-تعرق
سیستم ریشه در خاک خشک و گیاهان اراضی خشک
جذب آب و انتقال آب ...
مشکلات وجود نمک در محلول خاک- توزیع خاکهای شور و قلیا در هندوستان.
الگوی توزیع نمک؛ خاکهای شور- قلیا؛ واریته‌ها و گیاهان مقاوم در برابر شوری، اصلاح شوری
فصل دوم: بهرهبرداری آب برای تولیدات گیاهی 143-116
انتخاب مزرعه آبیاری، آماده سازی زمین، توزیع آب آبیاری ...
مدیریت آب آبیاری
راندمان کاربرد آب ؛ دوره‌های حساس رشد گیاهان؛
نیاز آبی گیاهان مختلف؛ کیفیت آب آبیاری؛
برنامه آبیاری ....
اندازه گیری آب ...
روش‌های بهرهبرداری از آب- روش‌های پیشرفته‌ی بهرهبرداری از آب (آبیاری بارانی و قطرهای)؛ اتوماسیون در آبیاری
فصل سوم: آبیاری بارانی 194-143
اصول سیستم آبیاری بارانی؛ فاکتورهای مرتبط با آبیاری بارانی؛ محاسن و معایب استفاده از آبپاش- راندمان آبیاری بارانی. توسعه آبیاری بارانی در هندوستان و ذخیره آب، کاربرد کودها؛ روش آبیاری بارانی. نوع سیستم ...