| بررسی سیستم خرید و انبارداری مجتمع صنعتی سیمان آبیک
| |
|
| ب |
|
فهرست مطالب | د |
|
فهرست اشکال | ح |
| فهرست ضمائم چکیده | ط ی |
فصل اول - کلیات | 1 |
| مقدمه | 2 |
| تعریف موضوع تحقیق | 3 |
| اهمیت و ارزش تحقیق | 4 |
| اهداف تحقیق | 5 |
| کاربرد نتایج تحقیق | 6 |
| سوالات اساسی تحقیق | 7 |
| روش تحقیق | 8 |
| تعریف واژه ها | 8 |
| خلاصه | 10 |
| مباحث فصول بعدی | 10 |
فصل دوم - ادبیات موضوع | 11 |
| مقدمه | 12 |
بخش یک - مباحث نظری | 13 |
| سیستم | 13 |
| خرید | 14 |
اهداف بخش خرید | 14 |
| اصول و موازین پنجگانه خرید | 15 |
| وظایف و مسئولیت های بخش خرید | 16 |
ارتباط بخش خرید با بخشهای دیگر | 17 |
| فرآیند یا مراحل خرید خارجی | 18 |
| انبار | 19 |
عنوان | صفحه |
| انواع انبارها | 19 |
| جایگاه انبار | 20 |
| اهداف و وظایف انبارها | 20 |
| انواع موجودیهای انبارها | 20 |
| انبارداری | 21 |
| سیستم انبارداری و مزیتهای آن | 21 |
| وظایف انباردار | 22 |
| انتظارات مدیریت از سیستم کنترل انبارها | 23 |
| نکات مهم برای اداره بهینه انبارها | 24 |
| مناسبترین «تعداد اقتصادی» انبارها | 24 |
| طراحی و برنامه ریزی تامین کالا | 25 |
| کدینگ | 25 |
کدگذاری | 25 |
| فواید کد گذاری | 26 |
| انواع روشهای کدگذاری | 26 |
| موجودی کالا | 27 |
| اهمیت موجودیها | 27 |
| دلایل نگهداری موجودی کالا | 28 |
| هزینه مربوط به موجودیها | 28 |
| مواضع مختلف بخشها و گروههای درون سازمان نسبت به حجم موجودیها | 31 |
| کنترل موجودی | 31 |
| مشکلات عدم تعادل موجودی | 32 |
| مهمترین شیوه های محاسبه قیمت تمام شده موجودی کالا در انبار | 32 |
| سیستم های سفارش کالا در سازمان | 33 |
بخش دو - پیشینه تحقیق | 35 |
بخش سه - مشخصات مجتمع صنعتی سیمان آبیک | 38 |
| مروری مختصر بر خط تولید مجتمع صنعتی سیمان آبیک | 41 |
عنوان | صفحه |
| طرح طبقه بندی مشاغل کارخانه | 44 |
| شرح وظایف | 45 |
| خلاصه | 55 |
فصل سوم - روش تحقیق | 56 |
| مقدمه | 57 |
| کتابخانه | 60 |
| مشاهده | 60 |
| مصاحبه | 62 |
| خلاصه | 63 |
فصل چهارم - تجزیه و تحلیل اطلاعات | 64 |
| مقدمه | 65 |
| طراحی انبارها | 67 |
| انواع انبارها در کارخانه سیمان آبیک | 69 |
| مشکلات و خسارت ناشی از طراحی غیراصولی انبارها | 71 |
| حفاظت و ایمنی انبارها | 72 |
| عملیات مربوط به خرید در انبارها | 80 |
| انواع خرید | 80 |
| انواع شیوه ها در خریدهای داخلی | 80 |
| عملیات خرید در تدارکات | 89 |
تنظیم گزارش خرید | 95 |
| خریدهای خارجی | 96 |
| نحوه خرید مواد اولیه توسط مجتمع صنعتی سیمان آبیک | 100 |
| خریدهای خودسرانه برخی از مسئولین و واحدها | 102 |
| خریدهائی که کالای آنها فاسد شدنی است | 103 |
| خریدهای غیر ضروری و بیش از حد | 103 |
| کنترل کیفیت | 104 |
| استاندارد کردن قطعات | 105 |
عنوان | صفحه |
| قبض انبار | 106 |
| سیستم کدینگ اجناس | 110 |
| مشکلات ناشی از عدم کدینگ | 112 |
| مزایای کدینگ اجناس | 113 |
| شرح کدینگ اجناس | 115 |
| عدم وجود واحدی برای پیاده کردن سیستم کدینگ بطور ثابت | 121 |
| مختصری درباره سیستم اطلاعات مدیریت | 122 |
| عملیات نگهداری و سرویس دهی انبار | 123 |
| عملیات نگهداری در بخش اداری | 123 |
| عملیات نگهداری مربوط به داخل انبار | 130 |
| کنترل موجودی انبار | 132 |
| انواع روشهای کنترل موجودی | 133 |
| محاسبه قیمت تمام شده موجودی کالا در انبار | 136 |
| عدم هماهنگی انبار با واحدهای تولیدی | 138 |
| خلاصه | 139 |
فصل پنجم - نتیجه گیری و پیشنهادات | 141 |
مقدمهنتیجه گیریپیشنهادات | 142 142 146 |
منابع و مآخذ | |
| ضمائم | |
موضوع تحقیقی که در پیش روی شماست حاصل بررسی سیستم خرید و انبارداری در مجتمع صنعتی سیمان آبیک می باشد که هدف از انتخاب آن اولاً آشنایی با نحوه انجام عملیات خرید و سفارشات در یک مجتمع صنعتی و تولیدی و ثانیاً چگونگی عملیات نگهداری ، و سرویس دهی انبار در یک مجتمع صنعتی و تولیدی می باشد .
در طی بررسی سیستم خرید و انبارداری در مجتمع صنعتی سیمان آبیک تحقیقات با بهره گیری از روشهای متنوع از قبیل : مشاهده ، مصاحبه و کتابخانه انجام گرفت که کمک شایانی به ما نمود در جهت شناخت عملیات خرید و تدارکات توسط مسئولین و کارپردازان که تلاش دارند خریدها به موقع و مناسب باشند و در حقیقت می کوشند اصول و موازین پنج گانه خرید رعایت شود . اطلاعات مفیدی نیز در زمینه انبار و انبارداری و عملیات نگهداری و سرویس دهی انبار بدست آمد که ما را در نحوه ایجاد کدینگ و کنترل موجودی (انبار گردانی) بهینه دارای شناخت مناسبی نمود.
در طی انجام تحقیق فوق موانع و مشکلات اندکی بچشم آمد که با توجه به همکاری صمیمانه کارکنان و مسئولین مجتمع صنعتی سیمان آبیک می توان از آن صرف نظر کرد . چرا که منابع و امکانات و اطلاعات ارزنده ای را این عزیزان در اختیار بنده قرار دادند که در ارائه پربارتر این تحقیق بسیار مفید بودند .
مقدمه :
گام نخست برای هر تحقیق انتخاب یک موضوع تحقیق می باشد که به صورت یک فکر در ذهن محقق شکل می گیرد و بایستی موضوعی که انتخاب می کنیم برایمان کم وبیش شناخته شده باشد به شکلی که برایمان پیش زمینه ای ایجاد نماید تا بتوانیم در ادامه تحقیق راحت تر با موضوع ارتباط برقرار کنیم .
برای انتخاب موضوع بایستی شرایط و امکانات و اطلاعات پیرامون آن موضوع را سنجید تا مبادا به موانعی برخوردکنیم که مانع از تکمیل شدن یک تحقیق مفید گردند . بایستی کوشید موضوع را به بهترین شکلی باز کرد و شرح داد تا آنکه بتواند یک مرجع مفید و مناسب برای آیندگان باشد . برای رسیدن به جوابهای خوب و سودمند از یک تحقیق بایستی روشهای تحقیق مناسب را در نظر گرفت و از منابع مطلوب برای تحقیق بهره گرفت .
تعریف موضوع تحقیق :
همه ما بارها به خرید رفته ایم و به تهیه احتیاجات خود پرداخته ایم , زمانی ضرورت خرید را احساس می کنیم که نیاز به یک قلم جنس خاص برای رفع مشکلی که پیش آمده است داریم . سعی می کنیم ابتدا از نبود آن آگاه شویم و میزان نیاز را بسنجیم و سپس اقدام به خرید کنیم .
خرید کردن شرایطی را می طلبد حتی اگر برای رفع نیازهای عادی منزل و شخص صورت پذیرد , ابتدا باید میزان نیاز , کیفیت مناسب , قیمت دلخواه و زمان مطلوب را بررسی کنیم ودر گام نهایی آن را از یک منبع مطمئن و قابل اطمینان خریداری نماییم .
در سیستم خرید و انبارداری در یک کارخانه بزرگ نیز همان اصول ابتدایی که در هر خانه ای استفاده می شود به کار می رود , مانند اینکه : بهترین منبع , بهترین قیمت , بهترین کیفیت , بهترین کمیت , بهترین زمان برای خرید کدام است ؟
البته روش کار در کارخانه های بزرگ پیچیده تر می باشند و به همان سادگی که برای منزل خرید می کنیم اتفاق نمی افتد و به همین جهت نیاز به تحقیق و مطالعه دارد و باید بهترین روشها و فنون برای انجام این کار صورت بپذیرد , در غیر این صورت از مجموعه کل سازمان نمی توان انتظار بهترین عملکرد را داشته باشیم .
مجتمع صنعتی سیمان آبیک در دو مرحله و در سالهای 1352 و 1357 مورد بهره برداری قرار گرفت و در کیلومتر 80 جاده تهران - قزوین واقع شده است و دارای ظرفیت تولید روزانه 7500 تن سیمان می باشد . مواد اولیه اصلی کارخانه مثل خاک ، آهک ، گچ از معادن داخل کشور تامین می گردد .
در این تحقیق سعی خواهیم نمود تا سیستم خرید و انبارداری مجتمع صنعتی سیمان آبیک را بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم ، یعنی با داشتن یک نگرش سیستمی به بخش خرید و انبارداری و در کل به سازمان بررسی کنیم و ببینیم در این سازمان رعایت اصول و موازین 5 گانه خرید ، سیستم سفارش کالا ، سیستم کدگذاری، کنترل موجودی انبارگردانی به چه شکلی انجام می پذیرد .
-انبارفنی:
دراین انبار کلیه قطعات لوازم ماشین آلات تولیدی نگهداری
می شود ، ازنظر اهمیت مهمترین انبارکارخانه سیمان است،این انبارحدود12000قلم اجناس را در خود جای داده است ، لذاتهیه به موقع قطعات ونگهداری آنها از اهمیت خاصی برخورداراست،درصورت نبودن برخی ازقطعات ونگهداری آنها از اهمیت خاصی برخوردار است.درصورت نبودن برخی ازقطعات موجب توقف خط تولید،وزیان کلانی ازاین ناحیه برکارخانه تحمیل خواهدشد،لذاوجودسیستم منظم وخاص ازجمله تعیین نقطه سفارش برای صدوردرخواست خریدها برای جلوگیری ازصفرشدن واقدامات دیگربرای تغذیه به موقع خط تولید اجتناب ناپذیر است .این انباردارای سرمایه عظیمی است آنچه تقریباًمی شوددراین موردگفت سرمایه موجودانبارفنی درحال حاضرحداقل دومیلیارد تومان است.
3-انبارعمومی:
دراین انباراقلام عمومی ملزومات،لوازم لوله کشی،برق روشنائی وازاین قبیل وجودداردکه کلیه قسمت های کارخانه باآن سروکاردارند.
4-انبارقطعات یدکی وخودروها:
دراین انبارلوازم یدکی کلیه خودروهای کارخانه اعم ازسنگین وسبک وسوخت کارخانه شامل،بنزین ،گازوئیل مازوت که برای خط تولیداستفاده می شود،روغن وگریس مصرفی کارخانه نگهداری می شود.
5-انبارساختمانی:
دراین انبارلوازم ساختمانی ازقبیل لوازم بهداشتی ساختمان وآجر،گچ وغیره به اضافه آجرهای نسوزداخل کوره جهت خط تولیدنگهداری می شود.
6-انبارموادغذائی:
دراین انبارصرفاًموادغذائی واحدمهمانسرای کارخانه نگهداری می شود.
7-انبار(سیلوهای)سیمان:
سیمان آماده شده تازمان بارگیری دراین انبارهانگهداری می شود . معمولاً سیمان توسط کارخانه پیش فروش می شود و ذخیره سیمان نیزبایستی بیش از6ماه طول نکشدچراکه درآن صورت کیفیت خودراازدست می دهد.
-مشکلات وخسارات ناشی ازطراحی غیراصولی انبارها:
انبارهاازنظر شرایط جغرافیائی درشرایط بسیارنامطلوبی قرار دارند . بارش غبار غلیظ سیمان،خاک،کلینکرروی انبارهاخسارات زیادی به این واحدمی زندکه ازنظرمالی رقم بزرگی است .این خسارت مالی شامل ازبین رفتن اجناس دراثرغبار
می باشدکه درحال حاضرپیش گیری ازآن بااین امکانات مقدورنیست وبه همین لحاظ آسیب بخشی منجربه غیرقابل استفاده بودن اجناس می شودوبعضاًعمرقطعات راکاهش می دهند.