بررسی راهکارهای پیشگیری از اعتیاد در پیش دانشگاهی شهرستان جاجرم
مقدمه
اعتیاد به مواد مخدر، به عنوان نابسامانی اجتماعی، پدیده ای است که بدان ‹‹ بلای هستی سوز›› نام نهاده اند؛ زیرا ویرانگری های حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیاری ازارزش ها وهنجارهای فرهنگی واخلاقی می گرددوسلامت جامعه رابه مخاطره می اندازدهرسال این بلای خانمان برانداز، قربانیان بی شماری را به آغوش سرد خاک می نشاند.
اعتیاد به مواد مخدر تقریباً پدیده نوظهوری است که ازعمر آن شاید بیش از150 سال نمی گذرد. البته مصرف ماده مخدر وحتی خوگری ونیز استعمال نفننی بدان، تاریخی طولانی دارد. لیکن از قرن 19 به بعد است که به سبب تأثیر فراوان بر جنبه های متفاوت زندگی اجتماعی انسان ها، توجه بسیاری را بخود جلب کرده است. تحقیقات تاریخی ومردم شناختی نشان داده است که استفاده از مواد مخدر درگذشته صرفاً به بزرگسالان محدود بود ونوجوانان وجوانان به آن روی نمی آوردند. مصرف مواد مخدربه طور پراکنده درمراسم اعتقادی ومذهبی منحصراً توسط گروه های خاصی درشرایط معینی صورت می گرفت. اما بعدها هنگامی که مرفین، هروئین، کوکائین وبازار آمد، مواردی از اعتیاد جوانان نیزمشاهده شد . دردهه 1960 تعداد معتادان به این پدیده آنقدر اندک بودکه توجه اجتماعی را درمقایسه وسیع به خود جلب نمی کرد؛ اما دراوایل دهه 1970 استفاده از مواد مخدر ناگهان درمیان جوانان ونوجوانان شایع شد وبه صورت مسأله ای جهانی وابعاد همه گیر آن بصورت یک موج از قاره ای به قاره دیگر گستــرش یافت.
ودردنیای هیــپیگری مــاری جوانا 1وسیله ای برای تفریح اشتراکی وگروهی شد وهمراه موسیقی وعشق به عنوان ســه رکن اساســی فرهنگی هیپیها متجلی گردید. 2 مشکل این آفت ویرانگر دردهه مذکور به چند کشور صنعتی ثروتمند جهان محدود می شد، اما اینک به یک معضل جهانی تبدیل شده وآثار تخریبی آن بیشتر متوجه کشورهای توسعه نیافته است.
گسترش کشت وتجارت مواد مخدر اثرات بسیار خوبی برتوسعه اقتصادی کشورهای تولید کننده داشته است. براساس یافته های یک مؤسسه تحقیقات اقتصادی درکلمبیا، بیش از80 درصد سودتجار عمده مواد مخدراین کشور درخارج سرمایه گذاری می شود ودولت سالانه معادل یک میلیارد دلار صرف مبارزه با گروه های مسلح تولید کننده این مواد وحفاظت از جان مقامات کشور می کند.
حجم معاملات کارتلهای جهانی مواد مخدر سالانه به 5/1 تریلیون دلار بالغ می شود. درآمد حاصله ازتجارت غیرقانونی آن، ازصادرات نفت بیشتر شده وتنها از درآمد حاصل ازصادرات اسلحه درجهان کمتر است.
________________
1- ماری جوانا یا حشیش ماده ای است که ازگل وساقه گیاه شاهدانه به دست می آید ودرایران به عنوان ‹‹بنگ›› معروف است. این ماده حالتی تخدیری درانسان بوجود می آورد که توأم با پرحرفی، آوازخوانی وخنده های غیرارادی واحمقانه است.
2- قبل از پیدایی هیپیگری درآمریکا، تفریح جوانان بصورت انفرادی بود وهرکس به تنهایی به تدارک سرگرمی می پرداخت، اما ماری جوآنا مرز مالکیت خصوصی وانفرادی تفریح را شکست وآن را بصورت اشتراکی درآورد. اینک ماری جوانا دست به دست می گردد وهمگان را دراین تفریح شامل می شود. به بیان دیگر، ماری جوانا بیشتر نشانه یک شیوه فرهنگی است تا یک ماده مخدر(صالحی- 1371-156).
درپاسخ به نگرانی های فزاینده بین المللی درباره این بلای خانمانسوزبودکه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، کنفرانس بین المللی مواد مخدر وتجارت ممنوع را درسال1987 دروین تشکیل داد.
هدف کنفرانس، ترتیب دادن اقداماتی درسطح محلی، ملی و بین المللی برای مبارزه با مواد مخدر
همچنین مشخص کردن فعالیت های آینده درزمــینه آموزش های پیشگیرانــه، کاهش مصــارف
غیرقانونی، فشارهای قانونی ، ریشه کن کردن منابع مواد مخدر، وتوان بخش معتادان وبه خصوص وارد کردن آنان به اجتماع بود. درحلسات این کنفرانس ‹‹ گیسب دب گنارو›› عمل تولید کنندگان موادمخدر سرکوب نخواهد شد مگر اینکه فرهنگ اعتیاد ازمیان برداشته شود واین بدان معناست که مبارزه ای سرسختانه وپیگیر باید علیه تولید کنندگان ، قاچاقچیان وسندیکاهای جنایتکار وقدرتمندی که از این راه پول هنگفتی به جیب می زنند، صورت گیرد.
نوع تحقیق: تحقیق میدانی و توصفی است.
جامعه مورد مطالعه
در این تحقیق جامعه مورد مطالعه ما را دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی شهر جاجرم تشکیل می دهد که در سال تحصیلی 84-83 مشغول به تحصیل می باشند.
نمونه و شیوه نمونه گیری
با توجه به کمبود وقت و همچنین نزدیکی امتحانات خردادماه و اهمیت این امتحانات در نتیجه نمونه تحقیق و افراد نمونه جامعه آمتری ما 30 نفر از دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر جاجرم می باشند.البته پراکندگی بین این تعدادوجوددارد.شیوه نمونه گیری بصورت تصادفی ساده است.
ابزار اندازه گیری
پس از انتخاب گروه نمونه آماس مسئله مهم برای استفاده از این افراد و اطلاعات موجود مهمترین مسئله ابراز اندا ه گیری می باشد. ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه و طرح سؤالاتی در مورد اعتیاد و عوامل مربوطه به آن است که در حدود 20 سؤال آمده است سؤالات پرسشنامه در قسمت ضمائم ارائه خواهد شد.
روش آماس
این تحقیق برای به دست آوردن اطلاعات لازم در مورد راهکارهای کاهش اعتیاد بر مواد مخدر بین دانش آموزان پی دانشگاهی شهر جاجرم است و چون از پرسشنامه استفاده شده است تک تک سؤالات مطرح شده به صورت چوب خط بررسی شده در پایان درصدگیشه شده و نتیجه نهایی استخراج شده است.
روش جمع آوری اطلاعات روش تحقیق
در این تحقیق سعی شده است در جمع آوری اطلاعات از روش جامعه سنجی ‹‹سوسیومتری›› استفاده شود.
فهرست
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق 1
مقدمه 2
بیان مسئله 5
تعریف دانش آموز یش دانشگاهی 6
اهمیت و ضرورت تحقیق 7
اهداف تحقیق 9
فرضیه های تحقیق 9
تعیین متغیرها 10
تعاریف عملیاتی مفاهیم 10
فصل دوم: پیشینه و ادبیات تحقیق 12
تاریخچه مواد مخدر 13
تاریخچه تریاک و مواد مخدر در ایران 16
تاریخچه مصرف هروئین در ایران 18
قوانین ایران درباره اعتیاد 18
تاریخچه کنترل بین المللی مواد مخدر 19
تاریخچه عملی تحقیق 20
فصل سوم: روش تحقیق 22
نوع تحقیق 23
ابزار اندازی گیری 23
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 24
جدول ها و نمودارها 25
فرضیه ها 42
فصل پنجم: نتیجه گیری 47
خلاصه تحقیق 48
ارائه پیشنهادات 49
محدودیت های تحقیق 49
محدودیتهایی که در کنترل محقق است 50
ضمائم: پرسشنامه ارائه شده به دانش آموزان 51
منابع و مآخذ 52