در این تحقیق،به بررسی عزت نفس بین زنان متأهل و مجرد پرداخته شد بدین ترتیب که میزان عزت نفس را با تست کوپراسمیت مورد سنجش قرار دادیم.
نمونه تحقیق 30 نفر زن متأهل و 30 نفر مجرد در نظر گرفته شد، پس از بدست آوردن نمرات خام، جدول توزیع فراوانی، شاخصهای گرایش مرکزی و پراکنش، نمودارهای چند ضلعی ترسیم شد و در نهایت از طریق آزمونt گروههای مستقل به بررسی تفاوت بین عزت نفس دو گروه پرداختیم .
از آنجائیکه t بدست آمده کوچکتر از t جدول بود به این نتیجه رسیدیم که تفاوتی بین عزت نفس زنان متأهل و مجرد وجود ندارد .
در روان شناسی شخصیت و روان شناسی اجتماعی مباحث جنجال برانگیزی مطرح می شوند، این مباحث جذابیت خاصی را برای محققین ایجاد نموده و زمینه مساعدی را برای برپایی تحقیقات بنیادی و کار بردی فراهم ساخته اند. یکی از موضوعاتی که همواره به مانند پلی ارتباط بین روان شناسی شخصیت و روان شناسی اجتماعی را ایجاد می کند،مبحث خویشتن است . در مبحث خویشتن[1]، عزت نفس[2]، کنترل خویشتن[3] و… عنوان می گردد .
در حال حاضر، تحقیقات فراوانی در زمینه عزت نفس صورت می گیرد که عوامل شکل دهنده آن را معرفی خواهند کرد .(کریمی، یوسف،1364، ص 24 )
در زمینه عوامل مؤثر بر عزت نفس عنوان می گردد که عوامل گوناگونی در ارتباط با آن می باشند ،که این پژوهش هدف آن است از تفاوت های متعددی که بین مجردین و متأهلین وجود دارد عزت نفس مورد ارزیابی قرار می گیرد. به عبارت دیگر رابطه ازدواج و عزت نفس مورد بررسی قرار می گیرد .
موضوع تحقیق:
بررسی میزان عزت نفس بین زنان متأهل و مجرد.
فایده، اهمیت، هدف تحقیق:
یکی از زیر بنایی ترین و مهمترین عوامل مؤثر در سلامتی روان ، عزت نفس می باشد. چنین به نظر می رسد که بحث پیرامون این موضوع ،یک ضرورت اساسی ، به منظور ارتقاء سطح بهداشت روانی در جامعه می باشد .
نیاز اصلی و اساسی ما در زندگی داشتن احساس خوب در مورد خودمان است ، ما نیاز داریم که خود را از نظر جسمی ، فکری و احساسی و عاطفی انسان خوب و با ارزش بدانیم. چنین احساسی ، نیاز قطعی و اساسی است که بدون دادن اعتبار و ارزش لازم به خودمان هرگز قادر نخواهیم بود تا از احساس آرامش و آسایش درون برخوردار شویم.( نینوایی ،1375،ص 14ـ13)
زنان در جامعه از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند . نیمی از جمعیت را زنان تشکیل می دهند . این قشر از حساسیت خاصی برخوردار است که اگر به نیاز آنها توجه کافی مبذول نشود، مسلماً خسارت های زیانباری چه از لحاظ اقتصادی ـ اجتماعی به جامعه وارد خواهد آمد .
پس با توجه به اهمیت موضوع عزت نفس و قشر وسیعی از زنان که در جامعه زندگی می کنند برآن شدیم تا به بررسی عزت نفس در بین زنان بپردازیم . از طرفی یکی دیگر از مسائلی که در زندگی زنان مورد توجه قرار گرفت مسأله ازدواج است تصمیم گرفته شد که به بررسی عزت نفس در بین زنان متأهل و مجرد پرداخته شود تا مشخص گردد آیا بین زنان متأهل و مجرد از لحاظ عزت نفس تفاوتی وجود دارد یا خیر؟ اگر تفاوتی مشاهده می شود در پی علل باشیم تا پس از شناخت عامل در پی رفع آن برآییم .
فایده دیگر این تحقیق این است که به بالا بردن شعور فرهنگی ایرانیان کمک کنیم تا به نقش اساسی زن در جامعه پی برده شود و به این ترتیب قسمتی از مشکلاتی که سبب آن زنان هستند در جامعه رفع شود .
فرضیه های تحقیق :
در این تحقیق برای رهنمود بخشیدن به فرآیند پژوهش فرضیه های ذیل عنوان می گردند :
فرض صفر
بین میزان عزت نفس و متغیر ازدواج در بین زنان ارتباط معنی داری وجود ندارد.
فرض خلاف
بین میزان عزت نفس و متغیر ازدواج در بین زنان ارتباط معنی داری وجود دارد .
تعریف عملیاتی :
1ـ عزت نفس طبق تعریف فرهنگنامه ای : ارجمندی خود ، گرامی داشتن خود ، عزیز دانستن خود ( عمید، 1363 ، ص 863 )
2ـ عزت نفس تصورات ، نگرشها ، ارزیابی هایی که شخص به طور مدام درباره خود انجام می دهد ( کوپر اسمیت ، 1967 )
مشخصات پرسشنامه:
کوپر اسمیت(1967) مقیاس عزت نفس خود را بر اساس تجدید نظری که بر روی مقیاس راجرز و دیموند(1954) انجام داد تهیه و تدوین کرد . این مقیاس دارای 58 ماده است که 8 ماده آن یعنی شماره 6و13و20و34و41و55و48 دروغ سنج است . در مجموع 50 ماده آن بر 4 خرده مقیاس عزت نفس کلی ،عزت نفس اجتماعی، عزت نفس خانوادگی (والدین) ، عزت نفس تحصیلی (آموزشگاه) تقسیم شده است . حداقل نمره ای که یک فرد ممکن است بگیرد صفر و حداکثر 50 خواهد بود . چنانچه پاسخ دهنده از 8 ماده دروغ سنج بیش از 4 نمره بیاورد بدان معنی است که اعتبار
آزمون پایین است و آزمودنی سعی کرده است خود را بهتر از آن چیزی که هست جلوه دهد .
در تحقیقی که بر روی 230 نفر در سال (1370) بر روی دانش آموزان سال سوم دبیرستانهای تهران صورت گرفت میانگین بدست آمده 4/25 است . لذا افرادی که در این آزمون بیشتر از میانگین نمره بگیرند دارای عزت نفس بالا و افرادی که کمتر از آن نمره بگیرند دارای عزت نفس پایین خواهند بود .
اعتبار و پایایی آزمون:
اعتبار این آزمون بدین معنی که سؤالات موجود در آن عزت نفس را می سنجد مورد تأیید اساتید رشته های روان سنجی و آمار و روش تحقیق آقایان دکتر بهرامی ، دکتر دلاور قرار گرفته است . پرسشنامه ای که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است پرسشنامه ای است که در درجه بالایی از اعتبار و روایی برخوردار است. این پرسشنامه دارای امتیاز بین فرهنگی بودن است زیرا هم بر روی دانشجویان عرب در دانشگاه عربستان سعودی نرم شده است . همچنین توسط آقای حمید رضا اکبری آرزومان(1372) همبستگی بدست آمده نمرات مقیاس کوپر اسمیت با سیاهه عزت نفس الیس پوپ محاسبه شده بود که ضریب همبستگی بدست آمده 65% بود. بنابراین می توان گفت که این قسمت از اعتبار بالایی و قابل اعتمادی برخوردار است .(اکبری، آرزومان،1372) در زمینه پایایی این آزمون باید خاطر نشان کرد که در ایران جهت تعیین ضریب پایایی ، تحقیقی بر روی دانش آموزان و دانشجویان انجام شده ، در این تحقیق 200 نفر از دانش اموزان سال سوم و چهارم دبیرستانهای تهران و 100 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران شرکت داشتند . ضریب پایایی حاصله برای گروه دانش آموزان 8% بود با توجه ضریب فوق می توان ادعا نمود که مقیاس مزبور از ثبات ، دقت و تکرارپذیری و پیش بینی بالایی برخوردار است و می توان با اطمینان از آن استفاده نمود .(ابراهیمی قوام،1370)