فیبر نوری
چکیده
از کجا مرور تاریخی این موضوع را شروع کنیم؟! نورهمیشه با ما بوده است . مخابرات با استفاده از نور در اوائل دوران پیشرفت بشری ، از زمانی که بشر ابتدا با استفاده از علامت دادن با دست پیام خود را ارسال میکرد، شروع شده است . این خود بطور بدیهی یک نوع مخابرات نوری است و در تاریکی قابل اجرا نمیباشد . درخلال روز ،منبع نور برای سیستم مورد مثال خورشید است . اطلاعات از فرستنده به گیرنده روی پرتو نور خورشید حمل میگردد . نور برحسب حرکات دست تغییر وضعیت داده و یا مدوله میگردد . چشم پیام را آشکار کرده و مغز پردازش لازم را روی آن انجام میدهد . در این سیستم ، انتقال اطلاعات کُند ، میزان اطلاعات قابل انتقال در یک زمان معین محدود و احتمال خطا زیاد است . سیستم نوری دیگری که برای مسیرهای طولانیتر مفید است ارسال علائم دودی است . پیام با استفاده از تغییر شکل دود حاصل از آتش ارسال میگردیده است. در این سیستم به طرح و یادگیری یک رمز بین فرستنده و دریافتکننده نیاز میباشد. این سیستم با سیستمهای جدید مخابرات دیجیتال که درآن از رمزهای پالسی استفاده میشود قابل قیاس است .
در سال 1880 الکساندر گراهام بل یک سیستم مخابرات نوری به نام فوتوفون را اختراع کرد . در این سیستم ، بل از آئینه نازک که توسط صدا به لرزه در میآید استفاده نمود . نور خورشید منعکسه از این آئینه اطلاعات را حمل میکند . در گیرنده ، این نور خورشید مدوله شده به سلنیوم هادی نور اصابت میکند و در آن به یک سیگنال الکتریکی تبدیل میشود . این سیگنال الکتریکی در یک تلفن مجدداً به سیگنال صوتی تبدیل میگردد . با وجودی که سیستم فوق نسبتاً خوب کار میکرد هرگز یک موفقیت تجارتی کسب نکرد . ابداع لامپهای ساخته بشر منجر به ساخت سیستمهای مخابراتی ساده مثل چراغهای چشمک زن بین دو کشتی و یا بین کشتی و ساحل ، چراغهای راهنمای اتومبیلها ویا چراغهای راهنمائی گردید . در واقع هر نوع چراغ راهنما در اصل یک سیستم مخابرات نوری است .
تمام سیستمهای شرح داده شده فوق دارای ظرفیت اطلاعاتی کمی هستند . یک جهش اساسی که منجر به ایجاد سیستمهای مخابرات نوری با ظرفیت زیاد شد کشف لیزر بود که اولین نوع آن در سال 1960 ساخته شد . لیزر یک منبع انتشار نور با عرض باند کم مناسب ، قابل استفاده به عنوان حامل اطلاعات را فراهم میآورد . لیزرها قابل قیاس با منابع فرکانس رادیوئی مورد استفاده در مخابرات معمولی هستند . سیستمهای مخابرات نوری هدایت نشده (بدون تار) کمی بعد از کشف لیزر توسعه یافتند . مخابره اطلاعات توسط پرتوهای نوری که در جو سیر میکنند به آسانی انجام گردید . نقاط ضعف عمده این سیستمها عبارتند از :نیاز به یک جوّ شفاف ، نیاز به داشتن دید و مسیر مستقیم به فرستنده و گیرنده ، و احتمال آسیب رسیدن به چشم بینندهای که به طور ناآگاهانه ممکن است به پرتو نگاه کند . موارد استفاده اولیه سیستمهای نوری ، هر چند محدود ، باعث ایجاد علاقه به سیستمهای نوری شد که بتواند پرتو نور را هدایت کند و بر معایب ذکر شده در ارسال هدایت نشده نور غلبه نماید .
بعلاوه ، پرتو هدایت شده میتواند در گوشهها (انحراف مسیر) خم شود و خطوط انتقال آن میتوانند در زیر زمین کار گذاشته شوند . کارهای اولیه انجام شده روی سیستمهای لیزری جوی اکثر اصول نظری و خیلی از ادوات لازم برای مخابرات نوری را فراهم نمودهاند . در خیلی از موارد دیودهای نورگسیل (LED ) که به باریکی لیزر هم نیستند مناسب میباشند .
در سالهای 1960 جزء کلیدی در سیستمهای عملی تاری ، یعنی یک تار با کارائی مناسب ، وجود نداشت . هر چند که ثابت شده بود نور میتواند توسط یک تار شیشهای هدایت شود ، تارهای شیشهای موجود بیش از اندازه نور را تضعیف مینمود . در سال 1970 اولین تار واقعی با افت کم ساخته شد و مخابرات تار نوری عملی گردید . این موضوع درست 100 سال پس از آزمایش جانتیندال فیزیکدان انگلیسی بود که به مجمع سلطنتی نشان داد که نور میتواند در طول یک مسیر منحنی در بخار آب هدایت شود . هدایت نور توسط تارهای شیشهای و توسط بخار آب شواهدی بر یک پدیده واحد هستند ( پدیده انعکاس داخلی کلی).
فهرست:
فصل 1......................................................................................................................1
فیبر نوری ..............................................................................................................2
فصل 2 ..................................................................................................................14
سیستمهای مخابراتی ......................................................................................15
مدولاتور ................................................................................................................16
تزویج کننده مدولاتور ....................................................................................19
کانال اطلاعات ....................................................................................................20
پردازشگر سیگنال ............................................................................................23
محاسبه سطوح توان بر حسب دسیبل ...................................................32
فصل 3 ..................................................................................................................35
طبیعت نور ...........................................................................................................36
طبیعت ذرهای نور ............................................................................................38
مزایای تارها .......................................................................................................39
کاربردهای مخابرات تار نوری .....................................................................46
فصل 4 .................................................................................................................63
ساختارهای مخابرات .....................................................................................65
برجهای خودپشتیبان ....................................................................................65
سازمان ماهوارهای ارتباطات .......................................................................71
شرکت PANAM SMAT ...................................................................72
اتحادیه ارتباطات تلفنی بینالملل .............................................................74
کنسول ITU ....................................................................................................75
بخش ارتباطات رادیویی ................................................................................75