تجارت الکترونیک یک مفهوم جدید نیست و استفاده از فناوریهای الکترونیکی در انجام امور بازرگانی و تجاری به سالها قبل باز می گردد .یک عقیده این است که اولین داد و ستدی که توسط تلفن و یا فاکس انجام گرفت ، اولین داد و ستد به شکل تجارت الکترونیکی بوده است. اما تجارت الکترونیک به شیوه امروزی در دهه 60 میلادی و بر مبنای « مبادله الکترونیک داده ها » ، یعنی تبادل الکترونیک اسناد استاندارد شده از یک رایانه به رایانه دیگر ، شکل گرفت. مبادله الکترونیک اطلاعات زمینه انتقال الکترونیکی اسناد تجاری را برای شرکت ها فراهم نمود .
با توجه به رشد روز افزون شبکه اینترنت و قابل دسترسی بودن برای همگان تجارت الکترونیک در کشور رو به رشد می باشد . این مسئله باعث ایجاد تغییرات عمده‌ای در شکل پول و سیستم‌های انتقال منابع در عرصه بانکداری گردیده است .
در این پژوهش بر آن شدیم تا ضمن بررسی مختصر مفاهیم تجارت الکترونیک ، بانکداری الکترونیکی و بسترهای آن ، به بررسی مزایا و معایب بانکداری الکترونیک و بررسی تهدید ها و فرصت های تجارت الکترونیک در ایران و همچنین بررسی اصول مدیریت ریسک برای بانکداری الکترونیک در قالب 4 فصل به شرح زیر بپردازیم.
فصل اول: شامل کلیات و مفاهیم تحقیق بوده و به بررسی مفاهیم و بیان مسئله تجارت الکترونیک می پردازد.
فصل دوم: با عنوان مبانی تجارت الکترونیک بوده که به بیان ساختار تجارت الکترونیک، مزایا و معایب و کاربردهای آن می پردازد
فصل سوم: نیز به بررسی وضعیت تجارت الکترونیک در ایران و فرصت ها و تهدید های آن می پردازد.
فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادات که از مجموع مطالب ذکر شده نتیجه گیری به عمل آمده است.
و در پایان نیز منابع مورد استفاده در تحقیق بیان شده است.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه. 1
1-2- تاریخچه تجارت الکترونیک.... 2
1-3- سرآغاز تحول تجارت الکترونیک.... 5
1-4- تعاریف تجارت الکترونیک.... 6
1-5- تفاوت کسب و کار الکترونیک با تجارت الکترونیک:8
1-6- تجارت الکترونیک و فن آوری اطلاعات... 9
1-7- تجارت الکترونیکی دربرابر تجارت سنتی.. 11
فصل دوم: مبانی و ساختار تجارت الکترونیک
2-1- مقدمه. 14
2-2- اجزای مبادله الکترونیکی.. 14
2-3- استانداردهای مبادله الکترونیکی داده ها14
2-4- ساختار تشکیلاتى EDI. 16
2-5- نرم افزار الکترونیکی.. 17
2-6- شبکه های طرف قرارداد. 18
2-7- مبادلات الکترونیک.... 18
2-7-1- انواع مبادله الکترونیک داده ها18
2-7-2- فناوریهای مرتبط با مبادلـه الکترونیک داده ها18
2-7-3- تجارت الکترونیک و مبادلـه الکترونیک داده ها19
2-7-4- محدودیتهای اجرای مبادله الکترونیک داده ها22
2-8- طبقه بندی تجارت الکترونیک از دیدگاههای متفاوت... 23
2-8-1-از منظر ماهیت تبادلات... 23
2-8-2- با توجه به ماهیت برنامه های کاربردی :. 26
2-9- محدودیتها و موانع تجارت الکترونیکی.. 27
2-9-1- محدودیت های فنی.. 27
2-9-2- محدودیت های غیر فنی.. 27
2-10- انواع بازارهای الکترونیکی: از فروشگاه ها تا پورتال ها28
2-11- انواع فروشگاه و مراکز خرید :28
2-12- بازارهای الکترونیکی B2B.. 29
2-13- پورتال ها29
2-14-کاتالوگ های الکترونیکی.. 30
2-15- مروری بر خرده فروشی الکترونیکی.. 30
2-15-1-خصوصیات خرده فروشی الکترونیکی موفق.. 31
2-15-2-طبقه بندی خرده فروشی الکترونیکی بر اساس کانال های توزیع.. 31
2-16- دو دسته مراکز خرید الکترونیکی.. 32
2-17- انواع روش های ارائه خدمات به مشتری در اینترنت... 32
2-18- ابزارهای ارائه خدمات به مشتری در اینترنت... 33
2-19- استراتژی های بازاریابی خرید الکترونیکی.. 34
2-20- استراتژی تجارت الکترونیک.... 34
2-21- فرایند برنامه ریزی استراتژیک تجارت الکترونیکی.. 35
2-22- عوامل موثر بر بکارگیری استراتژی تجارت الکترونیک.... 36
فصل سوم: بررسی وضعیت تجارت الکترونیک در ایران و فرصت ها و تهدیدهای آن
3-1- تجارت الکترونیک و بانک (بانکداری الکترونیکی)38
3-2- تاریخچه پیدایش بانکداری الکترونیکی:38
3-3- محصولات و خدمات بانکداری الکترونیک.... 39
3-4- تفاوت بانکداری الکترونیکی و بانکداری سنتی:41
3-5- مزایای بانکداری الکترونیک:42
3-6- سابقه تاریخی شکل گیری بانکداری الکترونیک در ایران:42
3-7- بررسی بانکداری الکترونیکی در ایران:43
3-8- آشنایی با نظام‌های پرداخت... 50
3-9- مشکلات و موانع گسترش بانکداری الکترونیکی در ایران:51
3-9-1- جنبه داخلی:51
3-9-2- جنبه های خارجی:56
3-10- منابع توسعه و گسترش بانکداری الکترونیک در ایران:57
3-11- عملکرد ضعیف بانکهای بزرگ کشور در ساتنا59
3-12- بررسی وضعیت سطح کیفی دستگاههای خروجی در ایران.. 59
3-13- فاصله بانکداری الکترونیک ایران در سطح بین المللی.. 61
3-14- بررسی تأثیرات بانکداری الکترونیک بر توسعه نظام بانکی.. 63
3-15- بسترهای بانکداری الکترونیکی.. 66
3-15-1- بسترهای نرم افزاری.. 66
3-15-2- بسترهای سخت افزاری.. 67
3-15-3- بسترهای مخابراتی.. 69
3-15-4- بسترهای حقوقی.. 69
3-16- مزایای بانک های اینترنتی.. 70
3-17- معایب بانک های اینترنتی.. 71
3-18- اصول مدیریت ریسک برای بانکداری الکترونیک.... 72
فصل چهارم: نتیجه گیری
4-1- مقدمه. 76
4-2- نتیجه گیری :77
4-3- توصیه ها و پیشنهادهایی جهت پیاده سازی بانکداری الکترونیک در کشور:77
منابع.. 79
فهرست جداول
جدول 1-1- سه نسل تکامل تجارت الکترونیک از دیدگاه پالک (Paulk )4
جدول 3-1- مقایسه ویژگی های بانکداری الکترونیکی و سنتی.. 41
جدول 3-1- تعداد پیام های ارسالی ایران از طریق.. 48
فهرست تصاویر
تصویر 1-1- تجارت الکترونیک.... 8
تصویر 1-2- نگاه تاریخی به حکومت و شهروند. 9
تصویر 1-3- کنترل کامل شهروند (قبل از جنگ جهانی دوم)9
تصویر 1-4- امکان انتخاب حکومت برای شهروند (پس از جنگ جهانی دوم)10
تصویر 1-5- شهروند و حکومت مجازی (جامعه شبکه ای)10
تصویر 2-1- جایگاه کمیته‌ها و گروه‌هاى کارى و شوراهاى منطقه‌اى.. 16
تصویر 2-2- ملاحظات حضور. 34
تصویر 3-1- نحوه اتصال سازمانهای مختلف به مرکز شتاب... 47