علم دامپزشکی به عنوان یکی از علوم وابسته به سلامتی انسان است و اهداف عمده آن عبارتست از ارتقای سلامتی و حفظ سلامتی حیوانات که بستگی به سلامتی انسانها دارد. بدین لحاظ دانستیم که آموخته های ناچیز خود را در دوره کارآموزی به صورت مکتوب درآورم تامورد استفاده دیگران نیز واقع شود. بدین لحاظ توضیحاتی کوتاه درمورد روال کلی مطالبم شرح می دهم .
ابتدا خلاصه ای از رشته دامپزشکی درایران و شرح دو مقطع کاردانی و دکتری پرداخته ام در بخش دوم به قسمت کوچکی از آیات واحادیث نبوی در مورد حیوانات اشاره نموده ام و پس از آن در چند بخش متوالی به وظایف سازمان دامپزشکی و آئین نامه اجرایی آن وواحدهای درمانی و وظایف بخش خصوصی و اداره کل و بخش دولتی سازمان دامپزشکی پرداخته ام و پس از آن به اهداف واختیارات سازمان نظام دامپزشکی اشاره نموده ام و نیز به نقش دامپزشکی در اعتلای سطحی بهداشت جامعه اشاره نموده ام و در مورد تشخیص آبستنی مطالبی تهیه کردم همچنین در مورد کاربرد سیدر . پس از آن شرح موارد بیماری را به تفکیک نوع حیوان ذکر نموده ام. و مطالبی دیگر نیز که از منابع مختلف استخراج نموده ام و به نظر آمد که به کار آید را ذکر کرده ام .
خلاصه ای از دامپزشکی
دامپزشکی علم شناخت بیماریهای دامی اعم از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص دام، پیشگیری از بیماریها و همچنین علم تغذیه انسان و دام می باشد.
در نشریه سازمان بهداشت جهانی آمده است هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست بلکه دقیقا تامین مواد غذایی و بهداشت انسان می باشد چرا که با واکسیناسیون دامها می توان از مرگ و میر آنها جلوگیری کرد و بر میزان فرآورده های دامی افزود.
در نتیجه مواد پروتئینی لازم را برای جیره غذایی انسان تامین نمود موادی که مقاومت انسان بخصوص کودکان را در مقابل کلیه بیماریها افزایش می دهد و نه تنها باعث کاهش قابل ملاحظه هزینه های درمان می شود بلکه جامعه ای سالم و فعال بوجود خواهد آورد.
یک دامپزشک علاوه بر دانش بسیارو قدرت تجزیه وتحلیل باید زیرک و هوشیار باشد تا بتواند نوع بیماری دام را تشخیص دهد و در درس زیست شناسی قوی باشد.
همچنین بر زبان انگلیسی مسلط باشد. رشته دامپزشکی در دو مقطع دکتری و کاردانی دامپزشکی دانشجو می پذیرد . در زیر به شمه ای از فعالیتها و اهداف تاسیس این رشته اشاره می نماییم .
1 – دکترای دامپزشکی : هدف تربیت دامپزشکان ورزیده در زمینه پیشگیری ریشه کنی درمان بیماریهای دامی تامین بهداشت عمومی از طریق کنترل بیماریهای مشترک انسان و دام و کنترل بهداشتی مواد غذایی با منشاء‌دامی است . طول دوره حداقل 5.5 سال و بطور متوسط 6 سال است .کارآیی فارغ التحصیلان عبارت است از : تشخیص، پیشگیری ،ریشه کنی و درمان بیماریهای دامی در دامداریهای سنتی صنعتی ، مدیریت واحدهای دامپزشکی برنامه ریزی و تحقیق پیرامون معضلات دامپزشکی ، مبارزه با بیماریهای مشترک ، تدریس و تحقیق در دانشکده ها و آموزشکده های دامپزشکی و پژوهش در موسسات تحقیقات ذیربط و امکان ادامه تحصیلات در دوره های تخصصی دامپزشکی وجود دارد.
کاردانی دامپزشکی : هدف تربیت افراد کارآمدی است که با راهنمایی و نظارت علمی دکترهای دامپزشک بتوانند در امر کنترل بیماریهای دامی بیماریهای مشترک انسان و دام و کنترل بهداشتی مواد خوراکی با منشاء دامی به فعالیت بپردازند. طول دوره حداقل 2 سال است . درحال حاضر ادامه تحصیل دراین رشته از طریق شرکت مجدد در آزمون سراسری و انتخاب رشته دکتری دامپزشکی ویا شرکت در آزمون کارشناسی ناپیوسته و انتخاب رشتهء‌علوم آزمایشگاهی دامپزشکی امکان پذیر است . مهمترین وظایف فارغ التحصیلان عبارت است از: همکاری در پیشگیری و ریشه کنی بیماریها ی دامی ، بیماریهای مشترک انسان و دام ، کنترل بهداشتی مواد خوراکی با منشاء‌دامی در آزمایشگاهها و کشتارگاهها ، در آزمایشگاههای دانشکده ها ، آموزشکده های دامپزشکی ، سازمانهای تحقیقاتی ذیربط ، مدیریت فنی و ارائه خدمات فنی در حد تکنسین در بخشهای استانهای کشور. .
فهرست مطالب
پیش گفتار ۱
خلاصه ای از دامپزشکی ۲
سیری در آیات قرآن و احادیث نبوی و ائمه اطهار در مورد حیوانات ۴
نمونه هایی چند از حیوانات در فرهنگ عامه و مثلهای زبان فارسی : ۵
خلاصه ای از وظایف سازمان دامپزشکی : ۶
خلاصه ای از آئین نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون سازمان دامپزشکی . ۹
فصل اول – تعاریف: ۹
فصل دوم – هدف و شرایط اشتغال : ۱۰
فصل سوم – دو ماده ۱۰ و ۱۱ که انواع پروانه را توضیح داده است. ۱۱
فصل چهارم – دارای ۶ ماده ۱۲ الی ۱۷ که شرایط کلی صدور پروانه را توضیح داده است. ۱۱
فصل پنجم – سایر مقررات : ۱۱
انواع واحدهای درمانی بر اساس نوع فعالیت آنها ۱۲
الف – انواع بیمارستان : ۱۲
۱ – بیمارستان عمومی جهت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به انواع دام می باشد. ۱۲
ب – انواع درمانگاه : ۱۳
ج – دفتر خدمات درمانی : ۱۴
اصول نسخه نویسی ۱۴
سیستم اطلاع رسانی ۱۶
وظایف و تعهدات ۱۷
وظایف و تعهدات دامپزشکی بخش خصوصی ۱۷
تعهدات اداره کل دامپزشکی استان و سازمان دامپزشکی کشور : ۲۱
اهداف و وظایف و اختیارات سازمان نظام دامپزشکی ۲۳
اهداف وظایف و اختیارات ۲۳
نقش دامپزشکی در اعتلای سطح بهداشت جامعه ۲۶
دامپزشکی در خدمت بهداشت عمومی ۲۸
مقدمه ۲۹
۳ – بیماریهای عفونی نوپدید و بازپدید: ۳۳
۴ – اقدامات انجام شده درایران : ۳۵
اخلاق در دامپزشکی ۳۸
داروهای مصرفی در منطقه : ۴۲
داروهای مصرفی در دامداری گوسفندی : ۴۳
تشخیص آبستنی ۴۵
هورمونهای آبستنی ۴۵
رشد جنین ۴۷
طول دوره آبستنی ۴۹
القاء زایمان ۵۱
گاو ۵۳
اهمیت تشخیص آبستنی ۵۳
تشخیص آبستنی در گاو ۵۶
توشه رکتال ۵۶
شروع آبستنی تا شش هفتگی ۵۷
شش تا هشت هفتگی ۵۹
هشت تا دوازده هفتگی ۶۰
دوازده تا بیست هفتگی ۶۱
بیست هفتگی تا زایش ۶۳
درستی و دقت توشه رکتال ۶۳
رشد و توسعه پستان ۶۴
دوقلو و چندقلوزایی ۶۶
روش های دیگر تشخیص آبستنی ۶۷
سنجش پروژسترون شیر و پلاسمای خون ۶۷
تشخیص تفریقی آبستنی ۶۹
تجمع چرک در رحم یا پیومترا: ۶۹
بیماری تلیسه سفید : ۷۰
مومیایی شدن و استحاله ای شدن جنین : ۷۱
تومورها یا غدد: ۷۱
نارسائی های غیر عفونی ۷۲
منگنز: ۷۲
کبالت : ۷۳
سیدر ۷۴
مقدمه ۷۴
موج فولیکولی و رشد فولیکول غالب: ۷۵
تخمدان های غیرفعال (آنستروس): ۷۶
آنستروس: ۷۶
بیماری های کیست تخمدانی: ۷۶
انواع کیست : ۷۷
نقش پروژسترون : ۷۷
نقش سیدر به عنوان منبع خارجی پروژسترون : ۷۸
نقش استرادیول: ۷۹
نقش منبع خارجی استرادیول : ۸۰
موارد کاربرد سیدر ۸۰
۱ – درمان گاوهای آنستروس ۸۰
۲ – درمان گاوهای کیستی ۸۱
۳ – مصرف سیدر برای بقای آبستنی در گاوهای برگشتی ۸۱
۴ – همزمانی فحلی به روشس آووسینگ + سیدر ۸۲
همزمانی برای تلقیح اجباری با روش اوسینگ + سیدر (Ovsynch + CIDR) ۸۴
یافته های دوران کارآموزی ۸۶
بیماریهای گوسفند: ۹۶
بیماریهای طیور ۱۱۰
بیماریهای سگ ۱۱۳
بیماریهای اسب ۱۱۵
کارهای متفرقه ۱۱۶