مطالعه تطبیقی حقوق کودکان متولد از اهدای اسپرم
استفاده از اسپرم اهدایی برای زوجینی توصیه میشود که مرد فاقد اسپرم بوده و یا اسپرم او توانایی بارور کردن تخمک را نداشته باشد. دلایل استفاده از اسپرم جایگزین سابقهی رادیوتراپی (پرتو درمانی)، شیمیدرمانی یا دیگر عوامل برگشت ناپذیر ناباروری مردان است.
شرایط دیگری که ممکن است استفاده از اسپرم اهدایی را تجویز نماید هنگامی است که مرد اختلال ژنتیکی یا وراثتی داشته یا ناقل ناهنجاریهای کروموزمی باشد. در تمامی موارد فوق باید باروری زوجه پس از بررسی و معاینات بالینی و آزمایشات متعدد ثابت شود. لذا زوجهای بسیاری که علت ناباروری آنها ناشی از عوامل مردانه است داوطلبان مناسبی برای استفاده از اسپرم جایگزیناند.
از روشهای استفاده از اسپرم جایگزین انتقال اسپرم آماده و شسته شدهی شخص ثالث به دستگاه تناسلی زن و درست قبل از زمان رهاسازی تخمک است (IUI) تلقیح اسپرم در زمان نزدیک به تخمکگذاری انجام میشود اغلب این زمان با استفاده از کیتهای تشخیص تخمکگذاری یا نمودارهای BBI تخمینزده میشود.
این فرایند نسبتا ساده است و پس از آمادهسازی اسپرم،پزشک نمونه شسته شدهی مایع منی (سیمن)را با سرنگ وکتتر مخصوص به رحم منتقل میکند.
روش دیگر،استفاده از اسپرم اهدایی درلقاح خارج رحمی از طریق IVF یا ICSI است. استفاده از این روش به دلایل پزشکی، اخلاقی و شرعی بیشتر توصیه میشود.
در این روش،پس از بررسی و ارزیابی کامل سلامت اهداکننده، اسپرم جایگزین تهیه و منجمد میشود و متقابلا پس از بررسی و ارزیابی سلامت دریافت کننده و تطبیق شرایط و مشخصات اهداکننده با دریافت کننده (معمولا به شکل ناشناس) اسپرم از حالت انجماد خارج شده و به تخمک زن دریافت کننده تزریق میشود.ازآنجا که ممکن است آلودگی به ویروس HIV طی سه الی شش ماه اولیهی آلودگی، با آزمایش خون اهداکننده تشخیص داده نشود لازم است همهی اسپرمها منجمد و ذخیره گردند تا پس از 6 ماه، دهندهی اسپرم مجددا مورد آزمایش قرار گیرد.
در سالهای اخیر استفاده از اسپرم اهدایی به یکی از موثرترین روشهای درمان زوجهای نابارور با عوامل متعدد ناباروری مردانه تبدیل شدهاست برای تصمیم گیری دربارهی استفادهی ازاین روش درمانی لازم است زوج نابارور علل ناباروری خود را بدانند و اطمینان حاصل کنند که بدون استفاده از اسپرم جایگزین حاملگی صورت نمیگیرد که این امر نیز پس از بررسی کامل و انجام معاینات بالینی و آزمایشهای مختلف،توسط پزشک تایید میگردد
فهرست مطالب:
مقدمه. 2
1. جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 4
1-1. حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 8
1-1-1. نظرات فقهای امامیه. 8
1-1-2. نظرات فقهای اهل سنت. 13
1-1-3. استدلالاتی پیرامون حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 20
1-1-3-1. اثبات حرام بودن تلقیح اسپرم بیگانه با استناد به آیات قرآن کریم. 20
1-1-3-2- جمع بندی نظریات مفسران. 23
1-1-3-3. اثبات حرام بودن تلقیح با اسپرم بیگانه با استناد به روایات 28
1-1-3-4. اثبات حرام بودن تلقیح اسپرم بیگانه با استناد به علم اخلاق 33
1-2. جواز تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 34
1-2-1. نظرات موافقین تلقیح با اسپرم بیگانه 35
1-2-2. استدلالات موافقین. 37
1-2-3. جمع بندی نظرات موافقین تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 41
1-3- حقوق تطبیقی تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 46
1-3-1. شورای اروپا. 47
1-3-2- فرانسه. 48
1-3-3. انگلستان. 49
2- حقوق کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 49
2-1. نسب کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 49
2-1-1. پدر بیولوژیک. 50
2-1-1-1. عدم پیوستگی نَسَبی. 50
2-1-1-2. تفاوت میان موارد (تفصیل). 52
2-1-1-2-1. تفصیل میان مشخص و نامشخص بودن دهنده 52
2-1-1-2-2. تفصیل میان دانستن و ندانستن دهنده 53
2-1-1-3. پیوستگی نَسَبی . 56
2-1-2- پدر قانونی. 57
2-1-2-1.عدم پیوستگی نَسَبی. 58
2-1-2-2. پیوستگی ظاهری. 59
2-1-3. مادر. 61
2-1-3-1. تفصیل میان دانستن و ندانستن. 63
2-1-3-2. پیوستگی نسبی. 64
2-2. حقوق مالی کودک. 64
2-2-1. توارث. 64
2-2-2. نفقه کودک. 68
2-2-2-1. نفقه کودک متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 68
2-2-2-2. نفقه ابوین کودک متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 72
2 – 3. حقوق غیر مالی کودک. 72
2-3-1. حضانت کودک. 73
2-3-2. تربیت کودک. 75
2-3-3. ولایت کودک. 78
2-3-4. حرمت نکاح. 80
2-3-4-1. حرمت یا جواز نکاح با صاحب تخمک 80
2-3-4-2. حرمت یا جواز نکاح با صاحب اسپرم 82
2-3-4-3. جواز یا حرمت نکاح با شوهر مادر 84
2-4. حقوق معنوی کودک. 86
2-4-1. حق هویت. 86
2-4-1-1. حق کودکان در شناسایی والدین واقعی شان (حق دانستن) 86
2-4-1-2- تابعیت کودک. 93
2-4-2. حق تمامیت جسم و روان. 95
2-4-2-1. ارزیابی اهدا کننده. 96
2-4-2-1-1. ارزیابی اهدا کننده از نظر جسمانی 96
2-4-2-1-2. ارزیابی اهداکننده از نظر روانی، اجتماعی و... 97
2-4-3. حق کودک در اقامة دعوی مسئولیت مدنی 99
2-4-3-1. مسئولیت مدنی پزشک در مقابل کودک 101
2-4-3-2. مسئولیت مدنی اهداء کنندة گامت در مقابل کودک 107
منابع