بررسی و مقایسه محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکتها
پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری
چکیده:
در این پژوهش ، رابطه بین کیفیت سود با بازده و قیمت بازار سهام طی مراحل مختلف چرخه عمر شرکتها برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس¬اوراق بهادار تهران¬بررسی¬شده¬است.هدف از این پژوهش بررسی تاثیر چرخه-عمر شرکت بر محتوای اطلاعاتی کیفیت سود است. در این پژوهش رابطه بازده و قیمت بازار سهام¬با¬استفاده¬از¬3 الگوی کیفیت سود:لویز(2003) ، بارتون-سیمکو(2002) و پنمن(2001) طی مراحل چرخه عمر-شرکتها مورد بررسی قرار¬گرفت.تحلیل داده¬های¬گرد¬آوری¬شده¬در¬این¬پژوهش¬در¬2 مرحله انجام شد.نخست ، شرکتهای عضو نمونه آماری به مراحل رشد¬،¬بلوغ¬و¬افول طبقه بندی شدند.سپس هر یک¬از¬شرکتهای¬مراحل¬رشد¬،-بلوغ و افول با¬استفاده¬از¬روشهای¬آماری¬تحلیل همبستگی¬و¬رگرسیون مقطعی فرضیه های پژوهش مورد آزمون قرار¬گرفتند.نتایج حاصل از بررسی¬390 سال-شرکت(65 شرکت) طی دوره 1383-1388 نشان داد¬برازش-رگرسیون¬با الگوهای لویز و بارتون-سیمکو در هر سه مرحله رشد¬،¬ بلوغ و¬افول معنی¬دار و الگوی پنمن در هر سه مرحله بی معنی می باشد . در مرحله رشد¬، الگوی بارتون-سیمکو ارتباط قویتری¬با بازده و قیمت بازار سهام نسبت به الگوی لویز دارد. در مرحله بلوغ کیفیت¬سود با الگوی بارتون-سیمکو ارتباط قویتری با قیمت بازار سهام نسبت به الگوی لویز ، و ارتباط ضعیفتری با بازده سهام نسبت به الگوی لویز دارد. در مرحله افول ، الگوی لویز ارتباط قویتری با قیمت بازار سهام نسبت به الگوی بارتون-سیمکو ، و ارتباط ضعیفتری با بازده سهام نسبت به الگوی بارتون-سیمکو دارد¬.¬لذا¬،¬تفاوت معنادار بین الگوهای لویز و بارتون-سیمکو طی¬مراحل-چرخه عمر وجود دارد .
کلید واژه ها: کیفیت سود ، چرخه عمر شرکت ، لویز ، بارتون-سیمکو ، پنمن .
فهرست مطالب:
فصل اول : کلیات تحقیق
چکیده..........................................................................................................................................1
1-1) مقدمه.................................................................................................................................3
1-2) بیان مسئله .......................................................................................................................3
1-3) اهداف تحقیق ...................................................................................................................4
1-4) فرضیه های تحقیق ...........................................................................................................4
1-5) قلمرو تحقیق ....................................................................................................................5
1-5-1)محدوده زمانی ...............................................................................................................5
1-5-2) مکانی ...........................................................................................................................5
1-6) روش تحقیق .....................................................................................................................5
1-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها ...........................................................................................5
1-8) ساختار تحقیق ..................................................................................................................5
فصل دوم : ادبیات تحقیق
2-1) بخش اول : کیفیت سود....................................................................................................8
2-1-1) اهداف حسابداری و گزارشگری مالی..........................................................................8
2-1-2) ظهور نظریه کیفیت سود.............................................................................................10
2-1-3) مفهوم کیفیت سود.......................................................................................................11
2-1-4) تعریف کیفیت سود.....................................................................................................12
2-1-5) اهمیت ارزیابی کیفیت سود.........................................................................................14
2-1-6) عناصر تأثیرگذار بر کیفیت سود..................................................................................15
2-1-6-1)روشهای حسابداری.................................................................................................15
2-1-6-2) برآوردهای حسابداری ..........................................................................................17
2-1-6-3) سیستم کنترلهای داخلی و مدیریت.........................................................................18
2-1-6-4) نوع صنعت..............................................................................................................18
2-1-6-5) ویژگیهای مالی........................................................................................................18
2-1-6-6) عوامل سیاسی.........................................................................................................19
2-1-7) شاخص کیفیت سود...................................................................................................20
2-1-8) تحلیل کیفیت سود ...................................................................................................20
2-1-9) تحلیل بنیادی کیفیت سود ..........................................................................................22
2-2) بخش دوم : تئوری چرخه عمر شرکت...........................................................................25
2-2-1) مراحل چرخه عمر شرکت..........................................................................................26
2-2-1-1) دوران رشد.......................................................................................................... 26
ایجاد........................................................................................................................................26
طفولیت.....................................................................................................................................27
رشد سریع.................................................................................................................................27
بلوغ...........................................................................................................................................28
تکامل........................................................................................................................................29
2-2-1-2) دوران پیری ...........................................................................................................30
ثبات .........................................................................................................................................30
اشرافیت....................................................................................................................................31
بوروکراسی اولیه........................................................................................................................32
بوروکراسی و افول.....................................................................................................................33
2-2-2) نحوه عملکرد و تعیین موقعیت واحد های تجاری در منحنی چرخه عمر .................34
2-2-3) ویژگی¬های مالی واحد های تجاری در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت................35
• مرحله تولد یا ظهور.................................................................................................... 36
• مرحله رشد ............................................................................................................ 36
• مرحله بلوغ ................................................................................................................36
• مرحله افول یا سکون ..............................................................................................36
2-3)بخش سوم:پیشینه تحقیق...................................................................................................36
2-3-1)پیشینه مرتبط با کیفیت سود..........................................................................................37
2-3-1-1)تحقیقات خارجی مرتبط با کیفیت سود ..................................................................37
2-3-1-2) تحقیقات داخلی مرتبط با کیفیت سود ...................................................................42
2-3-2)پیشینه مرتبط با چرخه عمر .........................................................................................44
2-3-2-1) پیشینه تحقیقات خارجی مرتبط با چرخه عمر شرکت...........................................44
2-3-2-2) پیشینه تحقیقات داخلی مرتبط با چرخه عمر شرکت.............................................47
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1) مقدمه..............................................................................................................................50
3-2) تدوین فرضیه ها..............................................................................................................50
3-2-1) فرضیه های اصلی.......................................................................................................51
3-2-2-1) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی اول)...................................................51
3-2-2-2) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی دوم)....................................................51
3-2-2-3) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی سوم)...................................................51
3-3) روش تحقیق....................................................................................................................51
3-4) گردآوری اطلاعات..........................................................................................................52
3-5) جامعه آماری....................................................................................................................52
3-6) دوره زمانی تحقیق...........................................................................................................52
3-7) شرایط انتخاب نمونه آماری.............................................................................................52
3-8) نحوه تفکیک شرکتها به مراحل چرخه عمر.....................................................................53
3-9) مدل تحقیق .....................................................................................................................54
3-10) محاسبه متغیر ها با استفاده از داده های تحقیق..............................................................55
3-10-1) متغیر مستقل ............................................................................................................55
الف) کیفیت سود با استفاده از الگوی پنمن......................................................................55
ب) کیفیت سود با استفاده از الگوی بارتون – سیمکو......................................................56
ج) کیفیت سود با استفاده از الگوی لویز...........................................................................56
3-10-2)متغیر وابسته: ......................................................................................................57
3-10-2-1) بازده سالانه سهام (SRE) ..................................................................................57
3-10-2-2)قیمت سهام............................................................................................................58
3-10-3)متغیر کنترل: ..............................................................................................................58
3-10-3-1) اندازه شرکت (SIZE) .............................................................................................58
3-10-3-2) سرعت گردش داراییها(TOR) ..............................................................................58
3-11)روش اجرای آزمون ها....................................................................................................58
گام اول:آزمون نرمال بودن داده ها.............................................................................................59
گام دوم :آزمون همبستگی.........................................................................................................59
گام سوم:رگرسیون چندگانه......................................................................................................59
گام چهارم:بررسی خطاها.............................. ...........................................................................60
الف)خود همبستگی...........................................................................................................60
ب)نرمال بودن خطاها.........................................................................................................60
3-12)خلاصه فصل سوم.........................................................................................................61
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات
4-1)مقدمه................................................................................................................................63
4-2) یافته های توصیفی متغیرهای تحقیق ..............................................................................63
4-3) یافته های استنباطی ........................................................................................................65
4-3-1) آزمون نرمال بودن متغیرها .........................................................................................65
4-3-2)آزمون فرضیه ها و نتایج آن ........................................................................................65
4-3-2-1)آزمون فرضیه ی اول ..............................................................................................65
4-3-2-2)آزمون فرضیه ی دوم .............................................................................................70
4-3-2-3)آزمون فرضیه ی سوم ............................................................................................75
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه..............................................................................................................................82
5-2) مروری بر خطوط کلی تحقیق.........................................................................................82
5-3) یافته‌های مهم تحقیق و نتیجه گیری................................................................................83
5-4) پیشنهادات برخاسته از تحقیق.........................................................................................85
5-5) پیشنهادات برای تحقیقات آتی........................................................................................85
پیوست ها.................................................................................................................................87
منابع و ماخذ
منابع فارسی.............................................................................................................................108
منابع انگلیسی...........................................................................................................................109
چکیده انگلیسی.......................................................................................................................111
فهرست اشکال و جداول:
جدول 2-1)تفاوت‌های بین شرکت¬های دردوران رشد و شرکت¬های دردوران پیری..............34
شکل 2-1) نحوه عملکرد و تعیین موقعیت واحد های تجاری در منحنی چرخه عمر............35
جدول 3-1) مدل چرخه عمر...................................................................................................54
جدول 3-2) تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق.........................................................................54
جدول 3-3) متغیرهای الگوی تحقیق.......................................................................................54
جدول 4-1) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.............................................................................63
جدول 4-2) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله رشد.........................................................64
جدول 4-3) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله بلوغ..........................................................64
جدول 4-4) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله افول.........................................................64
جدول 4-5) آزمون نرمال بودن متغیرها....................................................................................65
جدول4-6) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله رشد ......................................................................................................................66
جدول4-7) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله رشد ......................................................................................................................67
جدول4-8) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله بلوغ ......................................................................................................................67
جدول4-9) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله بلوغ ......................................................................................................................68
جدول4-10) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله افول ......................................................................................................................69
جدول4-11) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن
طی مرحله افول ......................................................................................................................69
جدول4-12) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................71
جدول4-13) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................71
جدول4-14) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................72
جدول4-15) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................73
جدول4-16) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................74
جدول4-17) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و
بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................74
جدول4-18) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................75
جدول4-19) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................76
جدول4-20) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................77
جدول4-21) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................78
جدول4-22) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................78
جدول4-23) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و
بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................79
جدول 5-1) ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق حاصل از رگرسیون(قیمت سهام)............84
جدول 5-2) مقایسه ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق (قیمت سهام).................................84
جدول 5-3) ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق حاصل از رگرسیون(بازده سهام)..............84
جدول 5-4) مقایسه ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق (بازده سهام)..................................85
جدول الف) شرکت های عضو نمونه آماری............................................................................88
جدول ب-1) آزمون نرمال بودن داده ها..................................................................................89
جدول ب-2) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی پنمن...........................89
جدول ب-3) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی پنمن...........................91
جدول ب-4): نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی پنمن..........................93
جدول ب-5) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی بارتون-سیمکو...........95
جدول ب-6) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی بارتون-سیمکو...........97
جدول ب-7) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی بارتون-سیمکو...........99
جدول ب-8) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی لویز...........................101
جدول ب-9) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی لویز...........................103
جدول ب-10) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی لویز........................105
عنوان: بررسی و مقایسه محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکتها
فرمت: word
تعداد صفحات: 124