بررسی سیستم انتقال قدرت در خودروهای برقی و مقایسه آن با سیستم انتقال قدرت در خودروهای احتراق داخلی
این پروژه بر اساس تحقیق و طراحی یکی از برنامه های اصلی صنعت در چند ساله اخیر در مورد خودروهای برقی تهیه و تدوین شده است واین پروژه به بررسی سیستم انتقال قدرت در خودروهای برقی و مقایسه آن با سیستم انتقال قدرت در خودروهای احتراق داخلی می پردازد .
سالهای ابتدایی ساخت خودروهای برقی به سال 1900 میلادی بر می گردد که در آن زمان از یک طرف به علت مشکلاتی که موتورهای الکتریکی دارا بودند و از طرف دیگر اکتشاف جدید نفت و تولید فراوان آن در پیشرفت چشمگیر موتورهای احتراق داخلی ساخت این خودروها مورد توجه قرار نمی گرفت . ولی با به وجود آمدن جنگهای جهانی و کشمکش های بر سرنفت باعث شد این ماده ارزش بیشتری پیدا کند و توجه ها بیشتر به خودروهای برقی جذب شود و این بود که از سال 1990 میلادی تولید خودروهای برقی به طور جدی تری مورد توجه قرار گرفت .
در خودروهای برقی سیستم تأمین قدرت شامل یک موتور الکتریکی ، کنترلر ، باتریها و شارژر آن می باشد مجموعه محرک برقی خودروی برقی وظیفه دارد جریان مستقیم تولید شده توسط باتری را به انرژی مکانیکی تبدیل نماید که منظور از مجموعه محرک کلیه قطعاتی است که جریان مستقیم باتری ها را به نیروی کششی و گشتاور لازم برای حرکت چرخها تبدیل می کنند از مهمترین ویژگیهای خودروی برقی برد و قدرت حرکت (شتاب ، سرعت ، شیب روی ، و بارگیری و انعطاف پذیری) و مدت شارژ و قیمت بالای باتریها در اغلب خودروهای برقی موجود مجموعه محرک است .
فهرست مطالب
بخش اول : نحوه تأمین انرژی و عملکرد خودروی برقی
مقدمه 2
فصل اول: خصوصیات خودرو برقی
1-1 تعریف خودرو برقی 3
1-2 تاریخچه تولید خودرو برقی 4
1-3 انواع موتورهای الکتریکی و مقایسه آن 6
1-3-1 موتورهای الکتریکی جریان مستقیم 7
1-3-2 موتورهای الکتریکی جریان متناوب 8
1-4 باتری های قابل استفاده در خودروی برقی 10
1-5 سیستم های تولید و انتقال نیروبرای خودرو های الکتریکی تولید انبوه15
1-5-1 خودرو برقی با موتورجریان مستقیم dc 17
1-5-2 خودروی برقی با موتورجریان متناوب ac 19
1-5-3 خودروهای دو منظوره 21
1-6 مشکلات تحقیقاتی و نتیجه گیری 24
فصل دوم: سیستم انتقال قدرت و محاسبه توان مورد نیاز
2-1 تأثیر وزن در خودروی برقی 25
2-1-1 تأثیر وزن بر شتاب 26
2-1-2 تأثیر وزن در شیب ها 26
2-1-3 تأثیر وزن بر سرعت 27
2-1-4 تأثیر وزن بر مسافت طی شده 27
2-1-5 توزیع وزن 27
2-2 نیروی مقاومت هوا 28
2-3رانندگی در جاده 31
2-3-1 توجه به تایر های خودرو 32
2-3-2 محاسبه نیروی مقاومت غلتشی یک خودرو 34
2-4 تجهیزات انتقال قدرت 34
2-4-1 سیستم های انتقال قدرت 35
2-4-2 تفاوت مشخصات موتور الکتریکی وموتور احتراقی36
2-4-3 بررسی دنده ها 39
2-4-4 جعبه دنده اتوماتیک و دستی 40
2-4-5 سیستم های انتقال قدرت و سیال های سبک یا سنگین برای روان کاری40
2-5 مشخصات خودروهای برقی 42
2-5-1 توان و گشتاور 43
2-5-2 محاسبه گشتاور لازم خودرو 46
2-5-3 محاسبه گشتاور خروجی موتور 46
2-5-4 مقایسه منحنی های گشتاور لازم وگشتاورخروجی موتور47
فصل سوم: طراحی سیستم انتقال قدرت پیکان برقی تبدیلی
3-1مشخصات کلی خودروی درون شهری پیکان برقی 49
3-1-1 شتابگیری مناسب 49
3-1-2 سرعت میانگین پیشینه 49
3-1-3 تأثیر شیب 50
3-1-4 برد 50
3-2 محاسبه توان مورد نیاز خودرو 50
3-2-1 محاسبه نیروی شتابگیری 51
3-2-2 نیروی حرکت در شیب 53
3-2-3 نیروی مقاومت غلتشی 53
3-2-4 نیروی مقاومت هوا 53
3-2-5 نیروی مقاومت وزش باد 54
3-2-6 رسم منحنی گشتاور و توان 54
3-3 طراحی قطعات مورد نیاز سیستم انتقال قدرت 58
3-3-1 فلایول 58
3-3-2 بوش نگهدارنده فلایول 61
3-3-3 محاسبه فلنج پوسته 63
3-3-4 طراحی شاسی زیر موتور 64
بخش دوم: نحوه تأمین انرژی و عملکرد خودروی خورشیدی
مقدمه 68
فصل اول : سلولهای خورشیدی
1-1 توضیحات کلی 72
2-1 بازدهی سلول 73
3-1 انواع سلولهای سیلیکونی 73
4-1 فناوریهای تولید 74
1-4-1 Screen printed 74
5-1 مکانیزم کارکرد سلولهای خورشیدی 74
1-5-1 نحوه کارکردن سلولهای خورشیدی(فتوولتاییکpv). 74
2-5-1 سیلیکون در سلولهای خورشیدی 76
3-5-1هنگامی که نور به سلولهای خورشیدی برخورد می کند80
فصل دوم: طراحی بدنه و شاسی
1-2 مقدمه 81
2-2 بارهای وارده به شاسی 83
1-2-2 بارهای استاتیکی 83
2-2-2 بارهای دینامیکی(مربوط به سیستم تعلیق) 83
3-2-2 نیاز مندیها 83
4-2-2 انواع شاسیها 84
5-2-2 فرم فضایی 84
6-2-2 مواد به کار رفته در شاسیها 85
7-2-2 مونوکوکهای کامپوزیتی 86
8-2-2 جای راننده 86
فصل سوم: ناحیه خورشیدی
1-3 مقدمه 87
2-3 بررسی عوامل گوناگون 87
1-2-3 خنک نگهداشتن ناحیه 87
2-2-3 چیدن سلولها 87
3-2-3 اتصال داخلی سلولها 88
4-2-3 پوششها 88
3-3 حفاظ سلولها 88
1-3-3 فناوریها 89
4-3 تکسچرد کردن و ضد انعکاس کردن پوشش AR 89
5-3 طراحی ناحیه سلولهای خورشیدی و زیر ساخت آن برای یک مدل کوچکتر 90
1-5-3 وضعیت الکتریکی ناحیه پانل خورشیدی 93
2-5-3 نکات استنتاجی 96
6-3 نتایج بدست آمده برای یک نمونه ناحیه خورشیدی.. 96
1-6-3 مشخصات ناحیه 96
فصل چهارم: تحلیل آیرودینامیکی
1-4 مقدمه 97
2-4 طراحی پیکره اصلی 97
1-2-4 قوانین مسابقه 97
3-4 نحوه طراحی با توجه به قوانین مسابقه 97
4-4 نحوه طراحی برای دراگ پایین 99
5-4 نحوه طراحی برای یک پایداری مناسب 101
6-4 نیازهای اضافی توان خورشیدی 102
7-4 نحوه طراحی ناحیه خورشیدی 103
8-4 ساختن شکل اصلی به صورت تجربی 106
9-4 تحلیل طراحی 106
10-4 خواندن نقشه ها برای CFD 107
11-4 نتایج CFD 108
12-4 طراحی دوباره براساس CFD 110
13-4 نتایج CFD از تحلیل دوم 110
14-4 نتایج بدست آمده در مورد شکل و ترکیب بدنه.. 110
فصل پنجم : سیستم های مکانیکی
1-5 مقدمه 112
2-5 سیستم رانش 114
1-2-5 بررسی عملکرد سیستم رانش 115
2-2-5 انواع مکانیزمها 115
3-2-5 انواع سیستمهای انتقال قدرت 117
3-5 سیستم تعلیق 118
1-3-5 معایب 118
2-3-5 مزایا 118
3-3-5 رفتارهای دلخواه از تعلیق 119
4-3-5 اجزا 119
5-3-5 انواع سیستم تعلیق 119
4-5 ترمزها 121
1-4-5 انواع ترمزها 121
2-4-5 مشکلات 122
3-4-5 توضیح 122
5-5 چرخ ها و تایرها 122
1-5-5 انواع چرخها 122
2-5-5 تایرها 124
3-5-5 تأثیر عوامل مختلف بر مقاومت غلتش تایرها.. 124
فصل ششم : موتور
1-6 انواع موتور 126
1-1-6 القاییAC 126
2-1-6 مقاومت متغیر 126
3-1-6 DC جارو بک شده126
4-1-6 DC بدون جاروبک 127
5-1-6 موتورهای چرخ 127
غزال ایرانی 128
چکیده غیر فارسی 139
منابع 140
بررسی و امکان سنجی در طراحی ترانسفورماتورهای ولتاژ نوری و مقایسه آن با ترانسهای معمولی
مقدمه
انرژی الکتریکی به وسیله نیروگاههای حرارتی که معمولاً در کنار ذخایر بزرگ ایجاد می شوند و نیروگاههای آبی که در نواحی دارای منابع آبی قابل ملاحظه احداث می شوند ، تولید می شود . از این رو به منظور انتقال آن به نواحی صنعتی که ممکن است صدها و هزاران کیلومتر دورتر از نیروگاه باشد ، خطوط انتقال زیادی بین نیروگاهها و مصرف کننده ها لازم است .
در هنگام جاری شدن جریان در طول یک خط انتقال مقداری از قدرت انتقالی به صورت حرارت در هادیهای خط انتقال تلف می شود . این تلفات با افزایش جریان و مقاومت خط افزایش می یابد .تلاش برای کاهش تلفات تنها از طریق کاهش مقاومت ، به صرفه اقتصادی نیست زیرا لازم است افزایش اساسی در سطح مقطع هادیها داده شود و این مستلزم مصرف مقدار زیادی فلزات غیر آهنی است .
ترانسفورماتور برای کاهش توان تلف شده و مصرف فلزات غیر آهنی بکار می رود . ترانسفورماتور در حالیکه توان انتقالی را تغییر نمی دهد با افزایش ولتاژ ، جریان و تلفاتی که متناسب با توان دوم جریان است را با شیب زیاد کاهش می دهد .
در ابتدای خط انتقال قدرت ، ولتاژ توسط ترانسفورماتور افزاینده افزایش می یابد و در انتهای خط انتقال توسط ترانسفورماتور کاهنده به مقادیر مناسب برای مصرف کننده ها پایین آورده می شود و به وسیله ترانسفورماتور های توزیع پخش می شود .
امروزه ترانسفورماتور های قدرت ، در مهندسی قدرت نقش اول را بازی می کنند . به عبارت دیگر ترانسفورماتور ها در تغذیه شبکه های قدرت که به منظور انتقال توان در فواصل زیاد به کار گرفته می شوند و توان را بین مصرف کننده ها توزیع می کنند ، ولتاژ را افزایش یا کاهش می دهند . به علاوه ترانسفورماتور های قدرت به خاطر ظرفیت و ولتاژ کاری بالایی که دارند مورد توجه قرار می گیرند .
تامین شبکه های 220 کیلو ولت و بالاتر موجب کاربرد وسیع اتو ترانسفورماتور ها شده است که دو سیم پیچ یا بیشتر از نظر هدایت الکتریکی متصلند ، به طوریکه مقداری از سیم پیچ در مدارات اولیه و ثانویه مشترک است .
در پستهای فشارقوی به دو منظور اساسی اندازه گیری و حفاظت ، به اطلاع از وضعیت کمیت های الکتریکی ولتاژ و جریان احتیاج است . ولی از آنجا که مقادیر کمیت های مذبور در پستها و خطوط فشارقوی بسیار زیاد است و دسترسی مستقیم به آنها نه اقتصادی بوده و نه عملی است ، لذا از ترانسفورماتور های جریان و ولتاژ استفاده می شود . ثانویه این ترانسفورماتور ها نمونه هایی با مقیاس کم از کمیت های مزبور که تا حد بسیار بالایی تمام ویژگیهای کمیت اصلی را داراست ، در اختیار می گذارد ، و کلیه دستگاههای اندازه گیری ، حفاظت و کنترل مانند ولتمتر ، آمپرمتر ، توان سنج ، رله ها دستگاههای ثبات خطاها و وقایع و غیره که برای ولتاژ و جریان های پایین ساخته می شوند از طریق آنها به کمیت های مورد نظر در پست دست می یابند . بنابراین ترانسفورماتور های جریان و ولتاژ از یک طرف یک وسیله فشار قوی بوده و بنابراین می بایستی هماهنگ با سایر تجهیزات فشار قوی انتخاب شوند و از طرف دیگر به تجهیزات فشار ضعیف پست ارتباط دارند ، لذا لازم است مشخصات فنی آنها بطور هماهنگ با تجهیزات حفاظت ، کنترل و اندازه گیری انتخاب شوند .
ترانسفورماتور جریان حفاظتی جهت بدست آوردن جریان عبوری از خط انتقال یا تجهیزات دیگر در شبکه قدرت در مقیاس پایین تر به کار می روند و سیم پیچی اولیه آن بطور سری در مدار قرار می گیرد . تفاوت آن با ترانسفورماتور اندازه گیری آن است که قابلیت آن را دارد که جریانهای خیلی زیاد را به جریان کم قابل استفاده در رله ها تبدیل کند. از آنجا که در اختیار گذاشتن جریان به طور مستقیم در ولتاژ های بالا میسر نیست ، و از طرفی چنانچه امکان بدست اوردن ان نیز باشد ، ساخت وسایل حفاظتی که در جریان زیاد کارکنند به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست لذا این عمل عمدتاً توسط ترانسفورماتور های جریان انجام می شود . همچنین ترانسفورماتور جریان باید طوری انتخاب شود که هم در حالت عادی شبکه و هم در حالت اتصال کوتاه ئ ایجاد خطا بتواند جریان ثانویه لازم و مجاز برای دستگاههای حفاظتی تامین کند .
ترانسفورماتور ولتاژ حفاظتی ترانسفورماتور هایی هستند که در آن ولتاژ ثانویه متناسب و هم فاز با اولیه بوده و به منظور افزایش درجه بندی اندازه گیری ولتمتر ها ، واتمترها و نیز به منظور ایزولاسیون این وسایل از ولتاژ فشار قوی بکار برده می شود . همچنین از ثانویه ترانسفورماتور ولتاژ برای رله های حفاظتی که هب ولتاژ نیاز دارند نظیر رلههای دیستانس ، واتمتری و… استفاده می شود . این ترانسفورماتور از نظر ساختمان به دو نوع تقسیم می شود که عبارتند از :
الف- ترانسفورماتور ولتاژاندکتیوی
ب- ترانسفورماتور ولتاژ خازنی
همچنین این نوع ترانسفورماتور ها سد عایقی ایجاد می کنند به طوریکه رله هایی که برای حفاظت تجهیزات فشار قوی استفاده می شود ، فقط نیاز دارند برای یک ولتاژ نامی 600 ولت عایق بندی شوند .
ترانسفورماتور های اندازه گیری : در بیشتر مدارهای قدرت ، ولتاژ و جریانها بسیار زیادتر از آنستکه بشود با دستگاههای اندازه گیری معمولی اندازه گرفت . از این رو ترانسهای اندازه گیری بین این مدارها و وسایل اندازه گیری قرار می گیرند تا ایمنی ایجاد کنند . در ضمن مقدیر اندزه گیری شده در ثانویه ، معمولاً برای سیم پیچ های جریان A 1یا A 5 و برای سیم پیچ های ولتاژ 120 ولت است . رفتار ترانسفورماتور های ولتاژ و جریان در طول مدت رخداد خطا و پس از آن در حفاظت الکتریکی ، حساس و مهم است زیرا اگر در اثر رفتار نا مناسب در سیگنال حفاظتی ، خطایی رخ دهد ، ممکن است باعث عملکرد نادرست رله هل شود . یک ترانسفورماتور حفاظتی نیاز است که در یک محدوده ای از جریان که چندین برابر جریان نامی است کار کند و اغلب در معرض شرایطی قرار دارد که بسیار سنگین تر از شرایطی است که ممکن است ترانسفورماتور جریان اندازه گیری با آن مواجهه شود . تحت چنین شرایطی چگالی شار تا وضعیت اشباع پیشرفت می کند که پاسخ، تحت این شرایط و دوره گذرای اندازه گیری اولیه جریان اتصال کوتاه مهم است ، در نتیجه به هنگام گزینش ترانسفورماتور های ولتاژ یا جریان مناسب ، مسائلی مانند دورة گذرا و اشباع نیز باید در نظر گرفته شود .
مقایسه اثر دو برنامه تمرینی منتخب طناب زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپیدها ولیپوپروتئینهای پلاسمای خون افراد غیر ورزشکار
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
هدف : مقایسه اثر دو برنامه تمرینی منتخب طناب زدن و دویدن بر تغییرات سطح لیپیدها ولیپوپروتئین های (HDL,LDL,TC,TG) پلاسمای خون غیر ورزشکاران بود.
روش تحقیق :
24 نفر از دانشجویان مرد غیرورزشکاردانشگاه شهید بهشتی در این تحقیق شرکت کردند و بر حسب سن،وزن و شاخص آمادگی هوازی بطور همگن به دو گروه تمرینی طناب زدن و دویدن تقسیم شدند.
میانگین، سن، قد ،وزن وVo2max گروه طناب زدن(6/25 سال،1/172 سانتی متر ، 99/72 کیلوگرم،28/43 میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه) و درگروه دویدن(6/26 سال،7/174 سانتی متر،40/72 کیلو گرم،93/43 میلی لیتر/کیلوگرم/دقیقه )بود. هر یک از گروه ها به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته و هرجلسه 55-50 دقیقه و با دو الگوی شدت تمرینی متغیر(70-60 درصد حداکثرضربان قلب در 4 هفته اول و 80-70درصد حداکثرضربان قلب در 4 هفته دوم) به تمرین پرداختند که برای کنترل شدت تمرین،ازضربان سنج استفاده شد.قبل و بعد از برنامه تمرینی، آمادگی هوازی و برخی متغیر های لیپیدی و لیپوپروتئینی از جمله سطح HDL،LDL،TC ،TG اندازهگیری شدند.درنهایت 20 نفر از آزمودنی ها تحقیق را به پایان رساندند.برای تجزیه وتحلیل آماری داده های تحقیق از آزمون آماری t-student (همبسته و غیر همبسته) درسطح معنی داری(05/0p ≤)استفاده شده است.
یافته ها: بررسی ها نشان داد که هشت هفته تمرین منتخب طناب زدن و دویدن موجب کاهش معنی دار سطوح LDL,TC,TG،نسبت LDL/HDL وافزایش سطح HDL پلاسمای خون غیرورزشکاران می شود. همچنین نتیجه این تحقیق نشان داد که بین اثردو برنامه تمرینی طناب زدن و دویدن بر تغییرات متغیرهای لیپیدی ولیپوپروتئینی (HDL,LDL,TC,TG) تفاوت معنی داری وجود ندارد.
نتیجه گیری: از آنجایی که بین اثر دو برنامه تمرینی منتخب ،تفاوت معنی داری مشاهده نشد،بنابراین می توان از برنامه تمرینی طناب زدن به عنوان جایگزینی مناسب برای سایر روش های متداول چون دویدن،استفاده کرد.
مقایسه رشد مهارتهای اجتماعی دانشآموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه
هدف ما از پژوهش حاضر مقایسه رشد مهارتهای اجتماعی دانشآموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه است.
مقیاس مورد استفاده در این پژوهش عبارت است از: مقیاس درجهبندی مهارت اجتماعی[1] (SSRS) گرشام و الیوت[2] (1990). نمونه این تحقیق، 60 نفر از دانشآموزان با تجربه پیش دبستانی و 60 نفر دیگر بدون این تجربه هستند.
نتایج بدست آمده نشان داد که همکاری، قاطعیت، مسوولیتپذیری و خویشتنداری در دانشآموزانی که دوره پیش دبستانی را گذراندهاند به طور معنیداری بالاتر از گروه دیگر است.
فهرست مطالب
فصل اول: بیان مسئله7
مقدمه8
1ـ1ـ بیان مسئله9
1ـ 2ـ اهمیت و ضرورت پژوهش10
بعد نظری10
بعد عملی11
1ـ 3ـ اهداف و سئوالات پژوهش12
هدف کلی12
اهداف اختصاصی13
سئوالات پژوهش13
1ـ 4ـ تعریف متغیرها و اصطلاحات13
فصل دوم: پیشینه تحقیق16
مقدمه17
2ـ 1ـ پیش دبستانی و تاریخچه آن در جهان و ایران17
2ـ 2ـ مهارت اجتماعی23
همکاری26
خویشتنداری29
قاطعیت30
مسئوولیتپذیری33
2ـ3ـ یافتههای پژوهشی در زمینه پیش دبستانی36
فصل سوم: روش تحقیق 40
مقدمه41
3ـ 1ـ طرح تحقیق41
3ـ 2ـ جامعه آماری41
3ـ 3ـ حجم نمونه 42
3ـ 4ـ ابزار اندازهگیری42
مقیاس درجهبندی مهارت اجتماعی42
3ـ 5ـ روش اجرا44
3ـ 6ـ روشهای آماری تجزیه و تحلیل دادهها44
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها45
مقدمه46
4ـ 1ـ نتایج مربوط به مؤلفههای مهارت اجتماعی46
4ـ 2ـ یافتههای استنباطی تحقیق50
سئوال اول50
سئوال دوم51
سئوال سوم52
سئوال چهارم53
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری54
مقدمه55
5ـ 1ـ خلاصهای از هدف تحقیق55
5ـ 2ـ نتایج توصیفی تحقیق56
سوال اول56
سوال دوم57
سوال سوم58
سوال چهارم59
نتیجهگیری کلی60
5ـ 3ـ محدودیتهای پژوهش60
5ـ 4ـ پیشنهادها61
منابع62
بررسی مقایسه ای سلامت روانی بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن در منزل در شهر مشهد و اطراف
موضوع:
بررسی مقایسه ای سلامت روانی بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن در منزل در شهر مشهد و اطراف.
(مقدمه)
ترقی و پویایی و اعتلای هر جامعه ای جز در داشتن عناصر و اعضایی سالم و کارآمد در آن اجتماع نمی باشد افرادی که علاوه بر وضعیت جسمانی مناسب از لحاظ وضعیت روحی و روانی نیز در حد متعادل و مطلوبی باشند. بدون تردید تقارن سلامتی جسمانی و روانی اصلی ترین نتیجه اش داشتن جامعه ای شکوفا و با آتیه است. سلامت روانی مقوله ای بسیار حائز اهمیت است چرا که تأثیر روح و روان بر عملکرد جسمانی بر هیچ کس پوشیده نیست. در این راه بزرگان مذهبی ما و همچنین دانشمندان علوم پزشکی از دیر باز بر مبحث سلامت روان تأکید داشته اند.
مولوی علیه الرحمه می فرماید:
تن ز جان و جان ز تن مستور نیست لیک کس را دید جان دستور نیست
لذا پرداختن به این بحث به دلیل اهمیتش لازم و ضروری می باشد. حداقل دانستن وضع موجود یک جامعه از لحاظ سلامت روان به افرادی که قصد برنامه ریزی برای آینده آن جامعه را دارند در برآورده های معقولانه کمک خواهند کرد.
بیان مسأله:
در طول قرن بیستم انسان پیش از تمام تاریخ بشریت دستخوش دگرگونی از نظر شیوه های زندگی روابط اجتماعی و مسائل اقتصادی گردیده است. تلاش در جهت صنعتی شدن و گسترش شهرنشینی و زندگی مکانیزه که لازمه آن قبول شیوه های نوین برای زندگی است. اثر معکوس بر سلامت انسان گذاشته و در ارتباط با مقوله سلامت ابعاد دیگری را مشخص نموده است. یکی از این ابعاد سلامت روان افراد جامعه است. مقوله ای که اگرچه تازگی ندارد لیکن از نظر تخصصی دیر زمانی نیست که به آن توجه گردیده است. با توجه به شیوع بیماری روانی در جامعه اهمیت تلاش در جهت اعتلای سلامت روانی افراد هر اجتماعی بارزتر می گردد. مهمترین مسأله در این ارتباط پیشگیری از مسائلی است که باعث می گردد سلامت روان افراد جامعه مختل گردد و بالطبع پیامدهای منفی در پی داشته باشد. پیشگیری از بروز این عوامل نیز جز با آشنایی با وضعیت موجود سلامت روان در افراد جامعه ای که قصد پیشگیری در آن را داریم ممکن نیست. چرا که آشنایی با وضع موجود ما را به اوضاع امیدوار می سازد و یا ما را جهت بکارگیری روشهای مناسب، در جهت از بین بردن عوامل مخل سلامت روان و بکارگیری ابزارهای مناسب در این جهت یاری می نماید. بحث سلامت روان سالمندان به دلیل پرورش نسل از اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا در این پژوهش سعی شده است تا بر سلامت روان سالمندان ساکن در خانه سالمندان و ساکن در خانه خود را مورد بررسی و مقایسه قرار دهیم و سعی نموده ایم این مقایسه بین ( مشهد و اطراف) آن انجام می گیرد.
اهداف تحقیق:
در این پژوهش مهمترین هدف محققین دستیابی به وضعیت موجود سلامت روان سالمندان نمونه مورد نظر سالمندان ساکن در خانه خود و مقایسه این دو میباشد.
سوالات پژوهش:
1- وضعیت سلامت روان سالمندان بر حسب جنسیت چگونه است؟
2- وضعیت سلامت روان سالمندان بر حسب وضعیت سکونت (منزل و سرای سالمندان) چگونه است؟
3- وضعیت سلامت روان بر حسب شهر ( مشهد و اطراف ) چگونه است؟
4- وضعیت مقیاسهای 4 گانه GHQ28 بر حسب جنسیت چگونه است؟
مفاهیم و متغیرهای بکار رفته در پژوهش:
1- بهداشت روانی – بهداشت روانی به معنای سلامت فکر و اندیشه می باشد و منظور نشان دادن وضع مثبت و سلامت روانی است که می تواند نسبت به ایجاد نظام ارزشمندی در مورد ایجاد تحرک و پیشرفت و تکامل در حد فردی، ملی و بین المللی کمک کند. (حسینی – 1374)
2- بهداشت روانی: مجموعه عواملی که در پیشگیری از ایجاد و یا پیشرفت روند وخامت اختلالات شناختی، احساسی و رفتاری در انسان نقش موثر دارند. (شاملو – 1381)
3- سالمندی – تغییری است که با گذشت زمان صورت می گیرد این روند دارای جنبه های مثبت و منفی بوده و پویایی فرآیندهای زیستی، ادراک، رشد و تکامل و بلوغ را در بر می گیرد یعنی اینکه سالمندی در طول زندگی ادامه دارد. سالمندی به طور عامیانه مرحله ای تصور می شود که در آن کاهش و زوال جسم و فکر شخص به وقوع می پیوندد و در حقیقت تنها جنبه خاصی از رشد و تکامل نشان داده می شود. (اسماعیلی شیرازی1379)
مفاهیم به کار رفته در پرسشنامه سلامت روان GHQ – 28 :
1- افسردگی – یک نوع اختلال خلقی که 2 مشخصه عمده آن ناامیدی[1] –و غمگینی[2] می باشد و در آن فرد علاوه بر این 2 مشخصه احساس بی کفایتی و بی ارزشی می نماید. (اتکینسون[3] – 1983)
2- اضطراب – هیجان ناخوشایندی است که با اصطلاحاتی مانند – مدل نگرانی و دلشوره وحشت و ترس بیان می شود.
(اتکینسون[4] – 1983)
3- کارکرد اجتماعی – طرز تفکر فرد در ارتباط با کارکرد اجتماعی اش در اجتماع و در ارتباط با افراد دیگر.
(اتکینسون – 1983)
4- وضعیت جسمانی – نگرشی که فرد در این پرسشنامه به وضعیت جسمانی در ارتباط با سلامت یا عدم سلامت آن دارا می باشد.
(اتکینسون – 1983)
منابع:
- آدلین و همکاران (1999). بررسی تأثیر شیوه های حل تعارض ارتباطی و راهبردهای حل مسئله بر سلامت روانشناختی دانشجویان. سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
- آزاد فلاح و همکاران (1378). بررسی تأثیر شیوه های حل تعارض ارتباطی و راهبردهای حل مسئله بر سلامت روانشناختی دانشجویان. سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
- اتکینسون، ریتال. و همکاران (1378). زمینة روان شناسی هیلگارد، ج 1 ترجمة گروه مترجمان زیر نظر محمد نقی براهنی، تهران: انتشارات رشد.
- اسماعیلی شیرازی، مرضیه (1379). روان شناسی اجتماعی سالمندی، انتشارات دانشگاه شیراز.
- شاملو، سعید (1381). بهداشت روانی، تهران: انتشارات رشد.
- خدارحیمی، سیامک (1373). روان شناسی سالمندی، انتشارات آستان قدس رضوی.
- دلاور، علی( 1370). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: مؤسسه نشر و ویرایش.
- خدارحیمی، سیامک (1374). مفهوم سلامت روان شناختی، انتشارات جاودان.
- هرمن، هزلر (1999). بررسی تأثیر شیوه های حل تعارض ارتباطی و راهبردهای حل مسئله بر سلامت روانشناختی دانشجویان. سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
- لطف آبادی، علی (1384). روان شناختی رشد: نوجوانی، جوانی، بزرگسالی، تهران: انتشارات سمت.
- بابا پور، خیرالدین، جلیل، (1382). بررسی تأثیر شیوه های حل تعارض ارتباطی و راهبردهای حل مسأله بر سلامت روان شناختی دانشجویان، سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
بحث، تفسیر، نتیجه گیری
همان گونه که از عنوان پژوهش حاضر مشخص است هدف این پژوهش بررسی سلامت روان سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در منزل می باشد. بر این اساس محققین از بین ابزارهای موجود جهت بررسی و ارزیابی سلامت روان، پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی (GHQ28) را انتخاب نمودند.
همانطور که در پژوهش حاضر نیز مشخص شد علائم جسمانی، اضطراب و کارکرد اجتماعی زنان بیشتر از مردان و مردان بیشتر از مردان دچار افسردگی هستند. در کل زنان از وضعیت بهتری نسبت به مردان برخوردارند. و سالمندان شهر بستک وضعیت بهتری از نظر علائم جسمانی و افسردگی نسبت به سالمندان شهر گلمکان دراند و برعکس سالمندان شهر گلمکان در اضطراب و کارکرد اجتماعی از وضعیت بهتری برخوردارند.
و همانطوری که از نتایج آزمون t در ارتباط با وضعیت سلامت روان بر حسب جنسیت بدست آمد، مردان ساکن در سرای سالمندان از وضعیت بهداشت روان بهتری نسبت به زنان ساکن در سرای سالمندان برخوردار می باشند و بر عکس زنان ساکن در منزل از وضعیت بهداشت روان بهتری نسبت به مردان ساکن در منزل برخوردار می باشند.
بر حسب محل سکونت نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان دهندة این می باشد که سالمندان ساکن در منزل از سالمندان ساکن در سرای سالمندان وضعیت بهداشت روان بهتری دارند.
این مجموعه را که با عنایت خداوند متعال و راهنمائیهای ببیدریغ و خالصانه استاد گرانقدر جناب آقای دکتر رحالزاده گردآوری شد تقدیم مینمایم به دوشمع همیشه روشن زندیگیم، پدر و مادر عزیزم و به استناد حدیث والای:
من لم یشکر المخلوق لو یشکرالخالق: هرکه از بندة خدا تشکر نکند شکر خدا را هم نحواهد گفت.
لازم میدانم از زحمات دلسوزانه استاد عزیزم که در تمام این مدت، با نهایت شور و خلوص ما را راهنمایی فرمودند، تشکر نمایم.
به امید توفیقات روزافزون ازدرگاه ایزدمنان.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
تشکرو قدردانی الف
فهرست مطالب ب
فهرست جداول پ
پیشگفتار ت
چکیده تحقیق 0
فصل اول: طرح تحقیق د
مقدمه 1
بیان مسئله 3
تعریف موضوع تحقیق 4
هدفها و سؤالهای ویژه تحقیق 6
فرضیههای تحقیق 7
اهمیت موضوع تحقیق 8
روش انجام تحقیق 9
محدودیتهای تحقیق 9
پیشینه مختصری از تحقیقاتی که تاکنون در ایران در این زمینه انجام شده است. 10
فصل دوم: سابقه موضوع تحقیق
پایههای علمی و نظریههای مربوط به مسئله مطرح شده 11
سلسله مراتب نیازهای پنجگانه روانی از دیدگاه مازلو 13
خلاصهای از اهم تحقیقات انجام شده با ذکر جزیئات لازم 21
روش آماری 24
متغیرهای تحقیق 24
جامعه هدف و حجم نمونه 24
ابزار سنجش 24
شیوه نمرهگذاری 25
اعتبار روایی پرسشنامه 25
روش نمونهگیری 25
ویژگیهای نمونه 25
روش جمعآوری اطلاعات 26
فصل پنجم: نتبجه گیری
محدودیتهای تحقیق 37
میزان تعمیمپذیری به جامعه هدف 38
پیشنهادات 38
فهرست منابع 39
پیوست 40
فهرست جداول
3 محاسبه سطح نیاز به تعلق و محبت و وابستگی بین دو گروه دانشجویان شاهد و عادی 31
4 محاسبه سطح ارضای نیاز به احترام بین دو گروه دانشویان شاهد و عادی 33
5 محاسبه سطح نیاز به تحقق خویشتن بین دو گروه دانشجویان شاهد و عادی 35
پیشگفتار
اکثر نیازهای آدمی عمدتاَ از طریق روابط انسانی و تعامل با دیگران برآورده میشود اینکه در این روابط تا چه حد نیازهای ما برآورده میشود بستگی به نوع کیفیت روابط دارد. نحوه برآوردن نیازهامبنای طرز زندگی هرکسی را تشکیل میدهد شرایط محیط و وراثت فرصتهاو امکاناتی برای ارضاء نیازهای انسان فراهم میکند ولی چگونگی ارضای نیازها بسته به روابط انسانی است. روابط انسانی برای ارضای نیازهای اساسی ما ضروریاند داشتن روابط مثبت با دیگران کلید رشد و کمال آدمی است آنچه که امروزه هستیم و آنچه
خواهیم بود هردو معلول روابط ما با دیگران است. روابط رفتار ما را بصورت یک انسان اجتماعی شکل میدهد همچنین درمنحصر به فرد بودن شخصیت و هویت و مفهوم خویشتن ما نقش عمده دارند.
پژوهش حاضر به بررسی نیازهای پنجگانه انسان میپردازد که جز در سایه روابط ما با دیگران و تعامل با آنها امکان پذیر نیست و همین نیازها است که اگر اثر بخوبی برآورده شود سبب میشود که فرد از پایین ترین نیاز به بالاترین مرتبه نیاز که همانا تحقق خویتن است دست یابد امام اگر به خوبی برآورده نشود هسته مرکزی اکثر مشکلات و اختلافات و ناراحتیهای روانی افراد را شکل میدهد.
در اینجا بر خود لازم میدانم از زحمات و راهنمائیهای استاد گرانقدر جناب آقای دکتر رحالزاده که در به ثمر رسیدن این تحقیق کمال همکاری را داشتهاند تشکر و قدردانی کنم و راهنمائیها و ارشادات دلسوزانه و بیدریغ ایشان را در طول دوران چهارساله تحصیل ارج بگذارم.
توفیق جویندگان حقیقت را از خداوند متعال خواهانم.
چکیده تحقیق
پژوهش حاضر جهت بررسی و مقایسه سطح ارضای روانی پنجگانه مازلو بر روی 60 نفر از دانشجویان شاهد و 60 نفر از دانشجویان عادی انجام شدهاست. هردوگروه شاد و عادی از دانشجویان دانشگاه تربیت معلم تهران واحد حصارک هستند ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه شخصیتی مازلو میباشد که توسط دیوید لستر تهیه شدهاست دانشجویان شاهد و عادی بااستفاده از آزمون آماریt مستقل در نیازهای پنجگانه مازلو مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتیجهگیری سؤال شماره1
با توجه به یافتههای تحقیق که در فصل چهارم ذکر شدهاست سؤال شماره یک که تفاوت ارضاء نیازهای فیزیولوژیک را مطرح میکرد.تفاوت معنیدار را نشان نمیدهد. بنابراین بین دو گروه شاهد و عادی از نظر تأمین نیازهای فیزیولوژیک تفاوت وجو ندارد.
نتیجهگیری سؤال شماره 2: سؤال شماره 2 که تفاوت ارضاء نیاز به امنیت را مطرح کرده تفاوت معنیدار را نشان نمیدهد بنابراین بین دو گروه شاهد و عادی از نظر تأمین نیاز به امنیت تفاوت وجود ندارد.
نتیجه گیری سؤال شماره 3: سؤال شماره 3 که تفاوت ارضاء نیازهای تعلق وابستگی را مطرح کرده تفاوت معنیدار را نشان نمیدهد. بنابراین بین دوگروه شاهد و عادی از نظر نیاز به تعلق تفاوت وجود ندارد.
نتیجهگیری شماره 4: این سؤال که تفاوت ارضاء نیاز به احترام را مطرح کرده تفاوت معنیداررا نشان نمیدهد.
نتیجهگیری سؤال شماره 5: این سؤال که تفاوت ارضاء نیاز به تحقق خویشتن را مطرح میکرد تفاوت معنیدار را نشان میدهد بنابراین بن دو گروه شاهد و عادی از نطر ارضاء نیاز به تحقق خویشتن تفاوت وجود دارد. گروه عادی از نظر تأمین خویشتن در سطح بالاتری قرار دارد.
فرضیههای تحقیق: همه فرضهای تحقیق بجز فرض شماره 5 اثبات نشد.
محدودیتهای تحقیق
1- در جهت اعتبار و روایی پرسشنامه مطالعه مستقلی انجام نگرفته است.
2- فهم برخی سؤالات برای دانشجویان مشکل بود مثل سؤال 7و3 .
میزان هماهنگی بین یافتههای تحقیق حاضر با تحقیقات قبلی:
تحقیق فوق با تحقیقات و پژوهشهای جانبالبی (1980) و بارتلت و هاروکس، هادفیلد(1364) هرتسک(1980)، منو، گلدفارب، تورانس، اوبری، محمدرضامهران(1371).
احمد علیپور و اسماعیل بیابانگرد(1376)و عبادالله مرادی (1370) مطابقت و همخوانی دارد.
میزان تعمیم پذیری نتایج به جامعه هدف نتایج پژوهش حاضر قابل تعمیم به داشجویان شاهد و عادی دانشگاههای تهران میباشند.
پیشنهادات برای تحقیق بعدی
1- تحقیقی مشابه برروی گروه پسردانشگاهها انجام شود و با تحقیق حاضر مقایسه گردد.
2- تحقیقی مشابه در دیگر دانشگاههای شهرستانهای ایران انجام شود.
3- بین دانشاموزان شاهد و عادی چنین تحقیقی انجام شود.
4- بین کودکان و نوجوانان و جوانان شاهد و عادی دیگر جنبههای شخصیتی آنها از جمله اضطراب و وسواس سنجیده شده و مورد مقایسه قرار گیرد.
5- از دانشگاههای مختلف نمونهگیری شود تا امکان تعمیم نتایج وجود داشته باشد.
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از مسائل مهمی است که در زندگی انسانها آثار فراوانی از نظر رشد و ارتقا شخصیت و نیل به کمالات اخلاقی و انسانی و همچنین حفظ بهداشت روانی و افزایش کارائی می تواند داشته باشد . اثرات مطلوب ازدواج منوط به شرایطی است که منجر به رضامندی از زندگی زناشویی و نهایتااز زندگی می شود . شروع و آغاز بودن آدمی روی کره خاکی همراه خانواده بوده است . هر کدام از ادیان الهی صرفنظر از نوع بینش آنها به حهان بدون شک با خانواده همراه بوده است . خانوادخ کانونی است که در تامین ارزشهای اجتماعی چون قدرت ، ثروت ، تقوی و احترام و … برای افراد مؤثر بوده و بهترین وسیله گسترش محبت در میان افراد حامعه است .
خانواده نهادی است که در طی تاریخ و در هر جامعه شکل یا ساخت و کارکرد و کنش معین داشته و اولین و مهمترین کنش آن تامین نیازهای عاطفی اعضاء و ترویج و اشاعه این نیازها از راه ایجاد روابط محبت آمیز و دوستیهای ژرف در میان افراد جامعه است.
از نظر روان شناسی خانواده به عنوان اولین محیط شکل گیری شخصیت انسانها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . در این رابطه آنچه که بیشتر مد نظر روان شناسی است تاثیر روابط والدین بر روی رشد سالم و متعادل عاطفی ، روانی اجتماعی و تحصیلی کودکان و یا رشد ناسالم و ایجاد اختلافات رفتاری و روانی و
. . . می باشد. کودک بیشترین تاثیر را از طریق تقلید از والدین و خانواده کسب
می کند و بنابر این میتوان گفت پایه های اولیه سلامت و عدم سلامت جامعه در خانواده شکل می گیرد . با تقریب بسیار خوبی پرداختن به خانواده و حل مسائل و مشکلات آن را می توان به عنوان جهت گیری به سوی جامعه ای سالم و توانمند و مقاوم قلمداد نموده و رشد و تعالی جامعه را در بهبود اوضاع خانواده جستجو کرد.
موضوع پژوهش
بررسی و مقایسه میزان رضایت مندی زناشویی زنان شاغل دیپلم و غیر شاغل دیپلم شهرستان آبیک در سال 81 .
این تحقیق با ارائه پرسشنامه رضایت زناشویی ENRLCH (ضمائم) انتخاب شده است . که به دو گروه از زنان شاغل و غیر شاغل دیپلم در سال 81 انجام گرفته است تا مقایسه ای گردد بین رضایت مندی زناشویی که به عنوان متغیر وابسته و زنان شاغل و غیر شاغل به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده اند.
رضایت مندی زناشویی که باعث ثبات و دوام زندگی زناشویی می شوند و به طور مستقیم تاثیر مثبتی بر خانواده داشته و در نتیجه به ایفای درست کنش ها و نقش های خانواده منجر خواهد شد .
پیش از هر چیز باید برای سلامت خانواده تلاش کرد چرا که اگر خانواده سالم باشد افراد سالم تحویل اجتماع میدهد و اگر خانواده آشفته و ناسالم باشد ، به افزایش جنایات ، بیماریهای روانی ، الکلسیم ، اعتیاد به مواد مخدر ، فقر اقتصادی و فرهنگی ، جوانان از خود بیگانه و بسیاری ناراحتی های اجتماعی دیگر کمک می نماید. همه ما باید سعی خود را در بهبود و پیشرفت خانواده به کار ببریم تا میزان رضایت مندی زناشویی نیز بالا رفته و مشکلات اجتماعی بهبود یابد.
یکی از مسائل عمده حاضر افزایش سرسام آور طلاق می باشد. بیش از %60 پیوندهای زناشویی در آمریکا به شکست می انجامد . در هر سال حدود 1 میلیون زن و شوهر از هم جدا شده و متوسط طول ازدواج و زندگی زناشویی در آمریکا 4/9 سال است .
به طور کلی هدف از پژوهش حاضر مقایسه رضایت مندی بین زنان شاغل دیپلم و غیر شاغل دیپلم پهرستان آبیک در سال 81 می باشد .
با توجه به این موضوع که پرسشنامه رضایت ENRLCH در مورد دو گروه ذکر شده انجام می گیرد .
فرضیه های تحقیق :
فرض پوچ : میزان رضایت مندی از زندگی زناشویی زنان شاغل دیپلم و زنان غیر شاغل دیپلم هیچ تفاوتی وجود ندارد .
فرض تحقیق :
در میزان رضایت مندی از زندگی زناشویی زنان شاغل دیپلم و زنان غیر شاغل دیپلم رابطه معناداری وجود ندارد .
تعریف اصطلاحات و مفاهیم :
الف ) تعریف نظری : احساسات عینی از خشنودی و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر موقعی که همه جنبه های ازدواجشان را در نظر بگیرید رضامندی یک متغیر نگرشی است و بنابر این یک خصوصیت فردی زن و شوهر میباشد .
ب ) تعریف عملیاتی : مجموعه احساسات عینی از خشنودی و لذت تجربه شده که شخص به وسیله میزان کاملا موافق - موافق ، مخالف و کاملا مخالف بابیانیه های موجود و در پرسشنامه رضایت زناشویی از مقیاسهای به عمل می آورد و میزان آن از طریق محاسبه نمره در پرسشنامه برآورد می گردد .
رضایت زناشویی بالا : وضعیت فردی است که نمره او بالاتر از 70 باشد و نشانگر رضایت فوق العاده از روابط زناشویی بین همسران است .
رضایت زناشویی پایین : وضعیت فردی است که نمره او کمتر از 30 باشد و نشانگر نارضایتی شدید همسران از روابط زناشویی است .
رضایت زناشویی متوسط : وضعیت فردی است که نمره او بین 40 تا 60 باشد که نشانگر رضایت نسبی و متوسط از روابط زناشویی همسران است .
متغیر مستقل : زنان شاغل و غیر شاغل دیپلم
متغیر وابسته : رضایت مندی زناشویی
متغیر کنترل : ازدواج تحمیلی ، ارائه پاسخ های ساختگی به پرسشنامه و ناتوانی در فهم موادتست در بعضی از آزمودنیها را می توان مواردی از متغیر کنترل محسوب کرد .
درگیریها در حیات زناشوئی :
از مسائلی که به خاطر این دیدگاه زیاد پدید می آید مساله درگیری ها و اختلافات زن و شوهر است که جلوه آن در بین همسران جوان و حتی در میان میانسالان و پیران می بینیم . دو زوج جوان از آغاز با دیدی غلط و محدود وارد زندگی می شوند برای خود دنیایی رویایی و سراسر ایده آل تصور می کنند ، اطلاعاتشان از یکدیگر ، از امکانات و تواناییهای هم بسیار محدود و ناقص است و چه بسیار که با وهم و خیال خواستند برای خود دنیایی بسازند پس از گذشت یکی دو ماه و گاهی یکی دو سال که آرامش و سکونی یافتند فکر حسابرسی ها و ارزیابیها می افتند و در می یابند آنچه را که تصور می کرده اند باطل و بی حساب بوده است مدتی آنچه را که در درون دارند مخفی نگه می دارند ولی بالاخره ، روزی بهانه ای بدست می آید که بر اثر ان عقده ها منفجر شده و درگیری آغاز می گردد . بررسی ها نشان می دهد که درگیری ها در آغاز درباره مسائل بسیار جزئی است ولی بعداً به تدریج شدت یافته و دامنه پیدا می کند و کار به جاییمی رسد که نسبت به هم پرخاش و نزاع نموده و کتک کاری و ناسزا گویی را آغاز می کنند و در موارد ی کارشان به متارکه و طلاق کشیده می شود .
در توضیح این سؤال که چه علت یا عللی منشاء درگیری زوجین است پاسخ را می توان به این صورت مطرح کرد :
- داشتن مفاهیم غلط و ناصواب از زندگی بخصوص زندگی خانوادگی
- عدم شناخت طرفین پیش از ورود به صحنه حیات خانوادگی
- درخواستهای خارج از اندازه برای آسایش و لذت که امکان برآوردن آن نیست .
- غرور کاذب از شخصیت خود که باعث درگیریها وبد رفتارها می شود .
- سعی در اثبات برتری و سلطه خود بر دیگری که اغلب به علت امتیازات بی پایه است .
- عصبانیتهای ناشی از عوامل بیرونی که تلافی آن در خانواده صورت می گیرد.
- عدم بکار بردن عقل در زندگی و تبعیت از احساسات .
- عدم آمادگی وپذیرش رنج ها ، محرومیتها و ناکامیها .
- پیشداور یهای ناشی از جهل ، بیحوصلگی ، تعصب و غلبه جویی .
- توقعات بی جا و خارج از قدرت طرفین که آنها را به درگیری و اظطراب می کشاند .
- پشیمانی از ازدواج و احساس اینکه در این انتخاب فریب خوردهاند .
- دلگرمی و علاقه به فردی دیگر بدان خیالکه می تواند برای او همسر ایده آل باشد .
- حسادت ها و سوءظن های ناشی از بد فکری ، بد گمانی نسبت به طرف مقابل و یا آگاهی از توطئه .
- عدم توافق روحی که خود عاملی مهم برای درگیری و انحطاط حیات خانواده است .
بررسی و مقایسه میزان اضطراب کلی دانش آموزان دختر و پسر در ازدواج مجدد پدر و مادر
چکیده:
موضوع پژوهش حاضر،و بررسی و مقایسه میزان اضطراب کلی دانش آموزان دختر و پسر محروم از پدر که مادرشان ازدواج مجدد کرده اند و آنهایی که مادرشان بعد از فوت پدر ازدواج مجدد نکرده اند وهمچنین دانش آموزان دخترو پسر دارای هر دو والد اصلی، می باشد که این افراد در پایه سوم راهنماییو در محدوده سن16-14سال قرار گرفته اند و نمونه گیری بصورت تصادفی از کلیه مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه شهر تهران در سال تحصیلی84-83 انجام گرفته است 0
بررسی و مقایسه به وسیله اجرای آزمون اضطراب آر0بی0کتل صورت گر فته است وهمچنین پرسشنامه ای به منظورتفکیک دانش آموزان محروم از پدرکه مادرشان ازدواج مجدد کرده اندودانش آموزان محروم از پدرکه مادرشان ازدواج مجدد نکرده اند همچنین بررسی نظارت آنها دراین امر تهی هشده واز دانش آموزان خواسته شد که پس از اتمام پاسخگویی به آزمون به سوالات این پرسشنامه جواب دهند.
سرانجام اینکه فرض کلی پژوهش مبنی بر معناداربودن تفاوت میزان اضطراب دانش آموزان محروم از پدرکه مادرشان ازدواج مجدد کرده اند وآنهایی که مادرشان ازدواج مجدد نکرده اند تایید نشد0 البته بین میانگین این دو گروه تفاوت وجودداشت بطوریکه میانگین اضطراب گروه اول کمتر ازمیانگین اضطراب گروه دوم بود0 ولی دوفرض دیگر پژوهش مبنی برتفاوت میزان اضطراب دوگروه ذکرشده دربالا بادانش آموزان دارای هردو والدتایید شد0 همچنین مطابق بانتایج پاسخهای دانش آموزان به پرسشنامه دوم اینطور گزارش می شودکهاکثرا" باامرازدواج مجدد مادرمخالف بوده وآنهایی که مادرانشان ازدواج مجدد کرده اند دلیل این امررابیشتراصرار اطرافیان می دانند.
تقدیم به : پدرومادرم، عزیزانی که وجودشان برایم همه مهرووجودم برایشان همه رنج ، آنان که فروغ نگاهشان، گرمی وروشنی رویشان سرمایه های زندگی ام بوده وخواهد بود.
خواهرانم، که محبت هایش را هرگز فراموش نخواهم کرد
تقدیر:
اینک که به لطف ایزدمنان موفق شدم دوره به یادماندنی دانشگاه راپشت سربگذارم برخودلازم می دانم که به رسم ادب
وسنت نیکوی سپاس ازتمام اساتید بزرگواری که توفیق شاگردی درمحضرشان راداشته ام سپاسگزاری نمایم بویژه ازاستاد محترم وعزیزم جناب آقای سعید بهشتی که درانجام این
پژوهش مراازراهنماییهاوحمایتهای بی دریغ خویش بهره مند ساخته اند کمال تشکر و قدردانی رادارم.
فصل اول
بیان مسئله
مقدمه
ازدواج مسئله مهمی است که بسیار سفارش شده است زن ومرد افریده شده اند تا درکنار یکدیگر قرار گرفته وآرامش یابند . زن ومردی که هر کدام تنها زندگی می کنند می توانند باازدواج به افق تازه ای از زندگی دست یافته و بامشارکت یکدیگر بسیاری از مشکلاتشان را که شاید به تنهایی از عهده حل انها بر نمی امد ند را حل کنند وهمچنین از نظر سلامت روانی نیز تامین می شوند.هر چند ممکن است بعضی از ازدواج ها سرانجام خوشایندی نداشته باشد.
و کانون به علت های مختلف از هم بهپاشد ولی در مجموع می توان گفت که در روزگار پر کشمکش امروز ، شاید تنها جای امنی که می توان یافت محیط خانه و زندگی در کنار افراد خانواده است .
در خانواده علاوه بر حضور زن ومرد که بعد ها نقش مادر وپدر را بر عهده می گیرند ، فرزندانی نیز وجود دارند
که تر بیت وپرورش آنها بسیار حائز توجه واهمیت است وپدر ومادردر قبال این امر نقش اساسی برعهده دارند که باید بامشارکت یکدیگر این نقش راایفا کنند . حال اگر هر یک از آنها در انجام وظیفه خود کوتاهی کنند یا اینکه در محیط خانواده حضورنداشته باشد عوارض ناگواری در پی خواهد داشت که دامنگیر همه اعضای خانواده مخصوصاً فرزندان خواهد شد، چرا که فرزنان والدین خود را تنها تکیه گاه خویش دانسته ودرغیاب آنها ممکن است دچارآسیب های جبران ناپذیری شوند.
عدم حضور والدین می تواند علل های مختلفی همچون طلاق مرگ آنها سفرهایطولانی و... داشته باشد که واکنش فرزندان در قبال هر کدام متفاوت است . آنها ممکن است از والد تنها انتظار زیادی داشته ودائم نگران باشند که آینده آنها چه خواهدشد . وظیفه والد تنها نیز بسیارمشکل می شود چرا که باید در یک لحظه هم نقش پدر را بازی کندوهم مادرراوتمام مسئلولیت های زندگی را به تنهایی به دوش بکشد.ااو باید تصمیم بگیرد که چگونه ازعهده وظایف خود برآید وکوچکترین تصمیم او در مورد اداره ی زندگی می تواند تاثیرات عمیقی برکل ساختار خانواده مخصوصافرزندا وسلامت روانی آنها داشته باشد. والدتنها ممکن است تصمیم به ازدواج مجدد بگیردتابتواند بامشارکت همسر جدید خود مشکلات رابهتر حل کند . فرزندان در قبال این امر واکنش های متفاوتی خواهند داشت که البته بر اساس سن وجنس آنها متفاوت می باشد .
البته کیفیت تاثیر ازدواج مجدد هنوز بطور مطلق بیان نشده واحتیاج به بررسی وتحقیقات گسترده ای دارد .
باتوجه به میزان وتعداد زیاد خانواده های تک سرپرست و واکنش های اطرافیان و جامعه در قبال این مسئله به نظر می رسد بایستی ابعاد مختلف آن مور د بررسی قرار گیرد تا شاید نتایج این پژوهشها بتواند پشتوانه تصمیم زنان ومردان همسر از دست داده جهت اخذ مناسب ترین تصمیم ها و تامین بهترین شرایط برای خود و فرزندانشان وهمچنین روشن شدن وظا یف ناپدری ونامادری در برابر فرزندان باشد .
بیان مسئله
درنظام فرهنگی هر جامعه ،نها د خانواده نقش اساسی بر عهده دارد ،امروزه بر خلاف آنچه درگذشت مرسوم بوده ، الگوی تازه ای از مشارکت زن و مرد درانجام امور خانه و تربیت فرزندان پدید آمده است که از آن جمله ،نقش پدر در رسیدگی به فرزندان و دقت در تربیت آنان است . تجربه تازه استفاده از ظر فیت فرزندان توسط پدران نشان داده است که کارکرد آموزشی خانواده دو چندان شده و تعامل والدین -کودکان معنای عمیق تری یافته است (فضائلی هاشمی،1381)
بیشتر ما فکر می کنیم تاثیر گذ اری پدران بر فرزندان خود ،به شکلی مستقیم از طریق ارتباط رو در رو ی روزانه صورت می گیرد و با این تصور عده ای فکر می کنند که تاثیر پدران بر فرزندان کمتر از مادران است زیرا وقت کمتری را با بچه ها می گذرانند .اما چنین تصوری لزوما درست نیست ،پدرانی که به نحو مطلو بی در دسترند ،می توانند الگوی پشتکارو انگیزه موقیعت بیشترفرزند خود باشند ،فرصت مکرربرای مشاهده و پیروی از یک پدرشایسته به رشد توانائی آموزشی و حل مسئله فرزندان کمک می کند( فضائلی هاشمی، 1381)
حذف نقش پدرخانواده فقدان او می تو ا ند عوارض جبران ناپذیری برساخت خانواده، مخصوصا فرزندان داشته باشد.
در غیاب پدر که یکی از دلایلش می تواند فوت او باشد مادر باید به تنهایی تمام مسئولیت زندگی و فرزندان را به عهده بگیرد وکی نیست که با مشکلات وموانعی روبرو خواهد شد که شاید مبارزه بااین مشکلات ازعهده او بر نیاید.
بعضی مادران بدنبال ازدست دادن همسر خود،ممکن است تصمیمبه ازدواج مجدد بگیرند و در نتیجه امروزه با متداول شدن این امر بررسی تاثیرات آن بسیار ارزشمند خواهدبود.
ازدواج مجدد مادر و ورود ناپدری در خانواده هر چند مزیتها ی مشخص چندی از جمله کاهش فشار اقتصادی بر مادر ، کمک به تربیت فرزندان ، رها شدن مادر خانواده از انزوا وتنهایی و.....را دارد، مشکلات زیادی را نیز به همراه داشته باشد .البته این مشکلات در ابتدای امر کاملا عادی است و شاید در طولانی مدت حل شود .
با ازدواج مجدد مادر ،دوفرهنگ خانوادگی متفاوت در یک خانه جمع میشوند و فرصت نیست تا زوجها تفاوتهای خود راچاره کنند ،در صورتیکه در اولین ازدواج معمولافرصت دارند پیش از آنکه بچه ها بزرگ شوند اختلافاتشان را حل کنند . فرزندان نیز در صورت ازدواج مجدد اغلب نسبت به تحمیل ارزشها ،احکام و کارهای روزمره خانواده جدید حساس هستند و واکنش نشان می دهند ، همچنین آنها ناپدری را جانشین پدر اصلی خود می دانند و ممکن است علاقهای به او نداشته باشند ( فضائلی هاشمی ، 1381 (
با توجه به وجود این مسائل متوجه می شویم که خطرات بسیاری ممکن است فرزندان و سلامت روانی آنها را تهدید کند که پرداختن به آنها حائز اهمیت است .
در این پژوهش ، پژوهشگر به دنبال آن است که پس از انتخاب تصادفی دانش آموز دختر و پسر سوم راهنمایی کلیه مدارس شهرستان تهران در سال 84-83 که در سه گروه محروم از پدر که مادرانشان ازدواج مجدد کردهاند و آْنهایی که مادرانشان ازدواج مجدد نکردهاند و همچنین گروهی از دانش آموزان دارای هر دو والد اصلی و اجرای آزمون اضطراب کتل ،میزان اضطراب آنها را به علت اینکه اضطراب یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده سلامت روانی افراد است ، مقایسه و رابطه آنها را ارزیابی کند .
طرح پژوهش
روش پژوهش
پژوهش حاضرازنوع پژوهش حاضرازنوع مطالعات علی __ مقایسه ای است ازآن جهت که اثرات متغیر پیش بینی( ازدواج مجدد ویا عدم آن بعداز مرگ پدر) رابر روی متغیر ملاک ( میزان اضطراب فرزندان) بررسی می کند وبه
مقایسه نتایج آن با یکدیگر وبا فرزندان دارای هردو والد می پردازد.
میزان اضطراب افراد مورد نظر پژوهش به روش آزمایشی وبا اجرای آزمون اضطراب کتل محاسبه گردیده است.
جامعه آ ماری
جامعه شامل گروهی ازافراد است که یک یا چند صفت مشترک دارند واین صفات مورد توجه پژوهشگر است (مصاحبی، 1381):
جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختروپسرپایه سوم راهنمایی شهر تهران تشکیل می دهند که شامل سه گروه می با شند:
1) جامعه دانش آموزان دختر وپسر سوم راهنمایی که دارای هردو والد اصلی هستند(گروه کنترل)
2) جامعه دانش آموزان دختر وپسر پایه سوم راهنمایی که محروم از پدربوده ومادرانشان ازدواج مجدد کرده اند.
3) جامعه دانش آموزان دختر وپسر پایه سوم راهنمایی که ازمحروم از پدربوده ومادرانشان ازدواج مجدد نکرده اند.
نمونه و روش نمونه گیری
نمونه گروه کو چکتری از جامعه است که برای مشاهده وتجزیه و تحلیل انتخاب شده است .
پژوهشگربر اساس اطلاعا تی که از گروه نمونه جمع آوری می کند، اقدام به نتیجه گیری برای کل جامعه می نماید( مصاحبی،1381).
شیوه نمونه گیری در این پژوهش ، بصورت نمونه گیری تصادفی می باشد که از سه جا معه مشخص شده 30نفر بصورت تصادفی ( 15 نفر دخترو15نفرپسر) انتخاب شده است.
شیوه جمع آوری اطلاعات
فنون وابزار مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر می با شد:
1) فیش برداری از منابع مختلف از جمله کتاب ، پایان نامه وسا یتها ی اینترنتی
2)استفاده از آزمون اضطراب آر. بی . کتل برای ارزیابی اضطراب افراد نمونه که به صورت
تصادفی انتخاب شده اند :
این مقایسه اضطرابی احتمالا مؤثرترین ابزاری است که بصورت یک پرسشنامه کوتاه فراهم آمده است که می تواند مکمل تشخیص بالینی باشد ونتیجه عینی با هدفهای پژوهشی بدست دهد.
این پرسشنامه را می توان بدون مراقبت بکار بست، بدین معنی که وقتی مراجع در اتاق انتظار است می تواند به چهل ماده تست در تقریبا پنج دقیقه پاسخ دهد ( سوالات ضمیمه پژوهش شده است).
جنبه خصوصی این موقعیت تا وقتی که هنوز فرد شناخته شده نیست ناراحتی کمتری برای او به دنبال دارد ومو جب می شود که وی بیش از موقعیت مصاحبه مستقیم ، عینی وصادق باشد، زیرا انحراف وتاثیری که بر اساس تلقین ایجاد می گردد دراین موقعیت به مراتب کمتر است. این مقیاس اضطراب را می توان درهردوجنس ودرهمه سنین بعداز 15-14سالگی ودرهمه فرهنگها به کار بست. تصحیح پرسشنامه نیز به کمک پنجره تصحیح ودرکمتر از پنج دقیقه صورت می پذیرد . نمره اصلی یاکلی به صورت یک نمره طرازشده اضطراب کلی ازمجموع امتیازات 40سؤال آزمون بدست می آیدکه می توان آن را باتوجه به دستورالعمل زیر تفسیر کرد:
» نمره بین0تا3نشان دهنده شخصی آرا م ،بلغمی، راحت وتنش زدوده است.
» نمره بین 4تا6 نشان دهنده درجه متوسط اضطراب است.
» نمره 7تا8 نشا نگر شخصی است که ممکن است به طور مشخصی یک روان آزرده مضطرب باشد.
» نمره 9تا10 معرف فردی است که به وضوح، خواه به منظوراصلاح موقعیت خود وخواه به منظور مشورت یا روان درمانگری به کمک نیاز دارد.
رعایت این نکته دراجرای تست ضروری است که نباید به آزمودنی گفت که اورا به کمک تست اضطراب پاسخ می د هند ، بلکه باید از تست به عنوان ورقه خود تحلیل گری یاد کرد.
ازآغازسال1367باهمکاری از دانشجویان رشته روانشناسی دانشگاه تهران درراه تبیین هنجارایرانی برای این تست اقدام شد ( دادستان و منصور،1376).
3) علاوه براجرای آزمون کتل ، دراین پژوهش از پرسشنامه ای شامل 13سؤال استفاده شده است که توسط
دانش آموزان محروم از پدر تکمیل شده است.
اعتبار وروایی پرسشنامه اضطراب کتل
دررابطه با اعتبار این آزمون باید گفت که از طریق همبستگی مقیا سها با عامل های موجود دراین آزمون بایک عامل عمومی ( نوروز گرایی) که توسط کتل وهمکارانش بر اساس فقدان سازش پذیری، خستگی مفرط، تمام
شدن انرژی و انعطاف پذیری بدست آمده است مشخص می شود که ازاعتباروروایی بالایی برخوردار است
( دادستان و منصور،1368).
همچنین تمایز اضطراب ونوروز براساس عامل ساختن طیف وسیعی ازپاسخ های رفتاری درتست های عینی آزمایشگا هی که نشان دهنده مو قعیت ها در ابعاد بسیار کوچکترهستند پی ریزی شده وبامحاسبه همبستگی بین نمرات حاصل ازاین مجموعه های تستی و تشخیص ها وارزشیابی های روانی مورد تأیید قرار گرفته است ( دادستان ومنصور،1368).
بین دو پرسشنامه NPE (NEUROTIC PERSONALITY FACTOR ) کتل که به اندازه گیری عامل نوروز ومقیاس اضطراب کتل بطور کلی یک همبستگی قوی بدست آمده است.همچنین بین مقیاس اضطراب کتل و6 عامل از 16 عامل پرسشنامه شخصیت کتل همبستگی بالایی بدست آ مده است.
روش اجرای آزمون
پس از ملاحظات مقدماتی لازم، برای برقرار کردن یک رابطه خوب با بیمار یا آزمودنی، آزمونگره تست رادرمقابل اوقرارداده وازاو می خوا هد که آن را تکمیل کند، بدین ترتیب اجرای تست بصورت فردی اجرا می شود.
نباید به آزمون گفت که اوبه یک تست اضطراب پاسخ می دهد ، بلکه باید ازتست به عنوان ورقه خود تحلیل گری یاد کرد. آزمونگرباید ضرورت صداقت درپاسخ دادن را مورد تأ کید قرار داده ونیز خاطر آزمودنی را از این بابت که نتایج محرمانه است، آسوده بسازد. پاسخ ها روی ورقه تست یادداشت می شود ومدت پاسخ دادن برای فردی با ظرفیت خواندن متوسط درحدود پنج دقیقه است. به هر شخصی که وقت بسیارزیادی صرف پاسخ دادن می کند بایدیادآورشد که نخستین پاسخ به هر سؤال مورد نظر است.
روش آماری
برای تجزیه و تحلیل آماری نتایج این پژوهش پس ازاجرای وپرسشنا مه ها وبدست آوردن نمرات ، ابتدا جدولی از نمرات خام افراد سه گروه عنوان شده، به تفکیک جنسیت دررابطه با آزمون اضطراب کتل وپرسشنامه ضمیمه آن تهیه می گردد. سپس میانگین نمرات این سه گروه مشخص وبرای تعیین معناداری تفاوت بین میانگین ها وآزمون فرضیه ها ازفرمول تحلیل واریانس استفاده می شود.
بررسی مقایسه ای خصیصه سلطه گری و سلطه پذیری در زنان شاغل و غیر شاغل
مقدمه:
از زمانهای قدیم مساله سلطه گری و سلطه پذیری از جمله مسائلی بوده است که ذهن نویسندگان را به خود مشغول داشته است . هر چند که این نویسندگان نظرات و دلایل خود را در قالب داستانها بیان کرده اند . اما دید روانشناختی عمیقی داشته اند . به عنوان مثال : میان انسان و جانوران دیگر تفاوتهای گوناگونی وجود دارد که پاره ای عقلی است و پاره ای عاطفی یکی از تفاوتهای عاطفی مهم این است که تمایلات انسان ، برخلاف جانوران ، اساساً بی حد و حصر است و ارضای کامل آنها ممکن نیست . مار بوأ وقتی خوراکش را می خورد می خوابد تا آنکه دوباره گرسنه شود . انگیزه فعالیتهای جانوران ، به استثنای موارد نادر ، نیازهای نخستین است . در مورد انسان قضیه فرق می کند . البته بخش بزرگی از نژاد بشر ناچارند برای بدست آوردن ضروریات زندگی آنقدر کار کنند که برای مقاصد دیگران چندان رمقی در آنها باقی نمی ماند . ولی آنهایی که زندگیشان تأمین شده باشد به صرف این دلیل دست از کار نمی کشند . خشایار شاه وقتی به آتن لشکر کشید نه خوراک کم داشت و نه پوشاک و نه زن . فرانسیس قدیس و ایگناتیوس لویولا نیازی نداشتند که برای گریز از فقر دست به تأسیس فرقه های بزنند . اینها مردان برجسته ای بودند . همچنین در داستان رستم و سهراب ، قصه های شاهنامه و قصه های تاریخی نظیر هیتلر ، ناپلئون و غیره … ما به طرز زیبایی میل انسانها در داشتن تسلط و قدرت داشتن به دیگران و به همان نسبت تسلیم پذیری و عقاید و خواسته های دیگران را قبول داشته اند را دیده ایم .
ولی مختصری از آن « قدرت» در همه مردمان وجود دارد . همین عنصر است که همکاری اجتماعی را دشوار می سازد . زیرا هر کدام از ما میل داریم که این همکاری را بصورت همکاری میان خدا و پرستگانش در نظر بیاوریم .
رقابت ، نیاز به سازش و حکومت ، میل به شورش ، همراه با آشوب و خونریزی گاه و گاه از همین جا برمی خیزد از میان هوسهای بی پایان انسان ، هوسهای قدرت و شکوه از همه نیرومندترند . این دو هوس یکی نیستند . هرچند بستگی نزدیک باهم دارند . نخست وزیر قدرتش بیشتر و شکوهش کمتر است . پادشاه شکوهش بیشتر و قدرتش کمتر است . ولی معمولاً آسانترین راه به دست آوردن شکوه بدست آوردن قدرت است . این نکته مخصوصاً در مورد مردمانی که با امور اجتماعی و سیاسی سروکار دارند صادق است .
اما این مسئله از قدیم الایام بود و در عصر ما نیز وجود دارد و خواهد داشت و همواره دو گروه و از آدمیان در مقابل و در کنار هم دیده می شوند . رهبران و قدرتمندان و در مقابل زیردستان و پیروان ، کسانی که خود موجب به قدرت رسیدن جباران می شوند .
برخی همواره مطیع و سربه راهند و برخی دیگر تنها در شرایط ترس و وحشت مجبور به اطاعت و فرمانبرداری از دیگران می شوند .
اصولاً چه تفاوتهایی میان این دو گروه از آدمیان وجود دارد ؟
رابطه میان این دو گروه چه نوع رابطه ای می تواند باشد ؟
خصوصیات شخصیتی هر گروه تابع چه رویدادی می باشند ؟
یکی از تفاوتهای مشهور میان زنان و مردان همین تفاوت در میزان سلطه گری و سلطه پذیری آنان است . همواره زنان مطیع پدران ، برادران ، همسران بوده اند . گاهی سلطه پذیری زنان به حدی بوده است که حتی هویت مستقل خود را از دست داده اند .
برای پاسخ دادن به این سوالات وسوالات دیگر در این زمینه به نظرات دانشمندان و نویسندگان و روانشناسان نظر عمیقی می اندازیم .
موضوع تحقیق عبارت است از بررسی مقایسه ای خصیصه سلطه گری و سلطه پذیری در زنان شاغل و غیر شاغل .
اصطلاحات سلطه گری و سلطه پذیری کلماتی نیستند که ما بخواهیم به سادگی از آنها عبور کنیم . آنها همواره دو روی سکه هستند . به همان نسبت که ما در قدیم هیتلر ، ناپلئون ، نادر شاه و رضاخان را داشته ایم ، که با اعمال خشونت سعی در جلب و اطاعت و زورگویی به زیردستان بوده اند . امروزه نیز در قالب ها و به اشکال دیگری این مفاهیم را در زندگی روزمرة خود داریم .
ولی آنقدر گرفتار و دچار مشغله فکری هستیم که وجود آنها را به شرایط زمان و موقعیت مکانی ربط می دهیم . یا اینکه به سادگی از کنار آنها می گذریم .
چرا باید عده ای به خاطر مقام قدرت و فرمانبرداری و مادیات افاد دیگر را تحت سیطره خود بگیرند . آن هم به شکل غیر صحیح و اصولی آن ؟
و چرا باید افرادی خواسته های خود و عقاید خود را به خاطر نداشتن جایگاه ویژه ای که به آنها داده نشده سرکوب کرد و تن به اطاعت افراد بالا نسبت بدهند .
چگونه می توان رفتار فردی را تبین کرد که در مقابل بالا دستانش محجوب و سربه زیر ، متواضع و حرف گوش کن ، اما در مقابل زیر دستانش و یا همسرش دیکتاتوری است زورگو و خشن بررسی این که چه عواملی در میزان سلطه گری و سلطه پذیری انسانها نقش دارد و چه تفاوتی میان زنان شاغل از نظر سلطه گری و سلطه پذیری وجود دارند . مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته است .
میزان سلطه گری در زنان شاغل نسبت به زنان غیر شاغل بیشتر است .
ویژگیهایی که پژوهشگران مشاهده و اندازه گیری می کنند متغیر نامیده می شود . واژه متغیر به ویژگی اطلاق می شود که بیش از یک ارزش به آن اختصاص داده می شود و تغییرات را از فردی به فردی یا از شی به شی دیگر نشان می دهد . متغیر را می توان به دوطبقه کمی و کیفی تقسیم کرد . متغیرهایی کمی به متغیرهایی اطلاق می شوند که از نظر مقدار یا ارزش متفاوت هستند و به صورت عدد نوشته می شود مانند : سن، متغیرهایی که از نظر کیفی متفاوت هستند و به صورت غیر عددی نشان داده می شوند متغیر کیفی نامیده می شوند نظیر جنس ـ رنگ مو متغیر بر اساس نقشی که در پژوهش به عهده دارد به دو دسته مستقل و وابسته تقسیم می شوند .
سلطه گریDominance-Aauthoritarianism
قرارگرفتن در مرتبه بالاتر در نظامی از سلسله مراتب مبنی بر سلطه گری ، پدیده ای رایج است در جوامع انسانی و برخی گروه های حیوانی .
تعریف عملیاتی : سلطه گری خصلتی است که با مقیاس 4 آزمون برن رویتر سنجیده می شود . ( کسب حداکثر نمره)
سلطه پذیری :somission
قرارگرفتن درمرتبه پایین تری در نظامی از سلسله مراتب مبتنی بر سلطه گری
تعریف عملیاتی : خصلتی که بامقیاس 4 آزمون سنجیده می شود (کسب نمره ، حداقل)
سادیسم :sadism
آزارگری ، انگیزه ای بیمارگون برای ایجاد درد و ناراحتی در دیگران .
مازوخیسم :Masochism
آزار طلبی ، گرایش بیمارگون به ایجاد درد در خود به دست خود یا دیگران .
اطاعت :Compliahce
گونه ای از نفوذ اجتماعی که در آن شخصی به ظاهر همنوایی نشان می دهد به منظور کسب پاداش و یا اجتناب از تنبیه ولی این لزوماً به معنی آن نیست که وی به عقاید ورفتاری که ابراز می کند اعتقاد دارد .
درون گرایی :
آنهایی که جهت گیری درونگرایی دارند به گوشه گیری علاقمند علاقه آنها بیشتر به اندیشه های خود معطوف است تا ارتباط برقرار کردن با دیگران .
برون گرایی :
آنهایی که جهت گیری برون گرایی دارند بیشتر به صورت رفتار اجتماعی به معاشرت با دیگران و علاقه به تماس با جهان خارج جلوه گر می شود تا غرق شدن در اندیشه های خود .
بررسی مقایسه ای خصیصة سلطه پذیری در زنان شاغل و غیر شاغل
فصل دوم پژوهش مشتمل بر سه بخش می باشد . در بخش اول نظرات روانشناسان و مکاتب مخالف روان شناسی را که درمورد سلطه گری و سلطه پذیری بحث کرده اند آورده شده است .
در بخش دوم اصطلاحات و تعاریف مختلفی از روانشناسی اجتماعی که درمورد سلطه گری و سلطه پذیری شده است و به روشن شدن مطلب کمک می کند آورده شده است تا که ما دریابیم که یک فرد قدر طلب چگونه بردیگران تسلط می یابد و دیگر اینکه چگونه افرادی دیگر استقلال خود را از دست می دهند و سلطه او را قبول می کنند و دربخش سوم بر مروری از کارهای انجام شده عملی در این زمینه اختصاص دارد .
ناکامی ، خشم و پرخاشگری :
از ناکامی برای بیان حالتهای درونی برای بیان هیجان برای بیان یک عمل ، برای بیان یک انگیزه استفاده می شود اینها بسیار پیچیده اند .
در شرایط حاضر ناکامی تنها یک معنی دارد و آن همان معنایی است که در ذهن روان شناسان وجود دارد و یا آن چیزی است که روان شناسان می پذیرند و آنرا به کار می بندند .
ناکامی موقعیتی است که در آن رفتار هدف گرا مسدود می شود آن چیزی که یک فرد در هنگام وقوع آنرا احساس می کند خشم است نه ناکامی .
زمانی تصور میشد که ناکامی به ناچار به پرخاشگری منجر می شود و از این نظر اعتقاد براین بود که همه اعمال تهاجمی نتیجه ناکامی است این دیدگاه ناکامی ، پرخاشگری توسط دلاردروب ، میلر ، ماور و یسرز در سال (1939) مطرح شده است . (راسل ـ 137)
تحقیقاتی که از آن فرمان تا کنون انجام گرفته نشان داده است که هیچ گونه رابطه ای مابین پرخاشگری و ناکامی وجود ندارد و مواجه شدن با ناکامی می تواند به انواع پاسخهای مختلف که هیچ ربطی به پرخاشگری ندارد منجر شود . نشریه پذیرفته شده زمان حاضر این است که ممانعت از یک رفتار هدف گرا ، خشم را بر می انگیزد . خشم یک هیجان فیزیولوژیکی است که اثر آن افزایش دامنه و شدت هر عکس العملی است که فرد در آن مورد نشان می دهد . البته محتصل ترین پاسخ عکس العمل همان پاسخی است که فرد در زمان ممانعت رفتار هدف گرا در شرف انجام آن بوده است وقتی این پاسخ دوباره تکرار می شود با شدت زیادتری بروز می کند رفتار پرخاشگرانه احتیاج به تقویت مستقیم ندارد بلکه می تواند از طریق مشاهدة الگو و نمونه ها یاد گرفته شود . 1 (راسل ـ1371)
ترس :
اشبر بر از مفهوم ترس در تحلیل شخصیتی افراد سلطه گر و سلطه پذیر استفاده میکند وی معتقد است که ترس هم می تواند سبب شود که فرد سلطه پذیر گردد و هم اینکه به نوعی فرد را سلطه گر گرداند . وی از دو نوع ترس نم می برد : ترس با مخاطب اجتماعی و ترس تهاجمی . 2 (اشبر بر ـ 1363)
وی بیان می دارد که ترس با مخاطب اجتماعی روشی است برای جبران نقاط ضعف از طریق تحمیل تکلیف خود به محیط اجتماعی در این نوع ترس موقعیت ترس آخرین هرگز به طور بنیادی برطرف نمی شود و هر بار که عود می کند برایرفع موقتی آن از دیگران طلب کمک می کند ترسهایی از قبیل ترس از تاریکی بلندی مکانهای بسته یا باز و امکان عمومی همه از این نوع ترسها می باشند . نحوة برخورد و واکنش اطرافیان و محیط می تواند سبب افزایش این نوع ترس گردد این ترس فزایندة وی اشکال متغیر و گوناگونی تجلی می کند فردی که به این نوع ترس گرفتار است فرد پر مدعا و متغیر را جایگزین توانایی انجام کار می کند . او مدام طلبکار اعتبار و خواهان فرصت است البته با این ادعا که اگر موانع برطرف شوند . او از همه پیشی خواهد گرفت . پس بدین ترتیب تسلیم بی چون و چرا و ضعف خود را توجیه می کند . او در جستجوی مقام و منزلت است و به این معنی البته جویای قدرت چرا که هر ارج و اعتباری شامل اندکی قدرت نیز هست . اما انسانی که گرفتار ترس تهاجمی است یکسره طالب قدرت است آن هم قدرتی تام ، چرا که از نظر او قدرت تقسیم شده مفهوم ندارد او باید صاحب تمام قدرت باشد و گرنه عاجز و ناتوان است . ترس تهاجمی به صورت ترس جلوه نمی کند حتی شخص نیز به حضور ترس خود آگاه نیست ظهور این نوع ترس به شکل هیجانی است ترس به شکل تهاجم ظهور پیدا می کند تهاجمی که حدود ضرری ندارد او به طور ناخود آگاه از ضعف و زبونی می ترسد و آماده است که هر عاملی را که ارزش ذاتی او را زیر سئوال برد و یا حتی تزلزلی در احساس او نسبت به ارج و قرب خودش بوجود آورد متزلزل کند نیست و نابود کند و یا برای همیشه به صورت دست نشانده و اجیر خود در آورد اراده قدرت جویی حد و مرزی را نمی شناسد حتی مرگ نیز نمی تواند عطش او را سیراب کند . فرد مبتلا به ترس تهاجمی عشق ندارد نه به هر نوع انسان و نه به یار و نه حتی به خودش تمام نیروی که در او دعوت به عشق و محبت و هر گونه آری گفتن جاری است در وجود او به مصرف لبیک گویی به قدرت می شود و حرکت و پویش این قدرت هم تقلای بی امانش در انکار و طرد و نفی ضعف و بی قدرتی نشان می گیرد احساس بی قدرتی و عجز هیچگاه دست از سر این آدم بر نمی دارد حتی یکه تاز دیوانه وار او از کسب قدرت هم نقطه پایانی بر این حالت نمی گذارد . (هامز ـ1372)
فهرست
عنوان
فصل اول: طرح تحقیق
1ـ مقدمه
2ـ موضوع پژوهش
5ـ هدف و فایده تحقیق
6ـ تعاریف عملیاتی
فصل دوم:
1ـ مقدمه
2ـ پیشینه تحقیق
1ـ بخش اول :
سلطه گر کیست؟ سلطه پذیر کیست؟
سلطه گری و سلطه پذیری از دیدگاه روان تحلیلی
// // // فروید
// // // یونگ
// // // اریک فروم
// // // راسل
// // // آدلر
// // // هورنای
// // // ملانی کلاین
سلطه گری و سلطه پذیری از دیدگاه آیسنگ
// // // مانس اشپربر
بخش دوم :
همرنگی و همنوایی اجتماعی و نقش آن در سلطه گری و سلطه
پذیری
متابعت و فرمانبرداری و نقش آنی
متابعت
همانند سازی
درونی کردن
توالی دام گستری
محظوری اخلاقی موفقیت
قدرت و ایدئولوژی قدرت تسلط
فصل سوم:
1ـ روش و ابزار تحقیق
2ـ جامعه آماری
3ـ نمونه آماری
4ـ ابزار (پرسشنامه)
فصل چهارم:
2ـ محدودیت های پژوهش
4ـ فهرست منابع
مقایسه گلستان سعدی و بهارستان جامی
چکیده رساله
کتاب گلستان سعدی و بهارستان جامی ، باغی است رنگارنگ و تن پوش آن زیبایی های لفظی و معنوی است ، که بر قامت این دو کتاب ، برازنده دوخته شده است . در این رساله سعی بر این است که این دو کتاب به صورت موشکافانه ، مورد نقد و بررسی قرار گیرد . که محتوای رساله، به پنج بخش اصلی تقسیم شده است که به ترتیب عبارتند از :
1- بررسی انواع نثر پارسی ، ( قرن چهارم تا قرن نهم هـ . ق ) در بستر تاریخ ادبیات .
2- مقامه چیست ؟ و چگونگی شکل گیری آن در ادب پارسی و ویژگی های مقامه نویسی و به راستی آیا گلستان ، نوعی مقامه می باشد ؟ مقایسه مقامات حمیدی و گلستان سعدی .
3- ویژگی های سبکی گلستان سعدی و بهارستان جامی و وجوه اشتراک و افتراق سبکی این دو اثر گرانبهای ادب پارسی .
4- بررسی حکایات گلستان و بهارستان ، از لحاظ وجوه اشتراک و افتراق و بررسی ویژگی های سبکی و بلاغی حکایات .
5- بررسی آیات و احادیث ، از جهت تاکید مطلب یا بار معنایی و بررسی اشعار عربی از جهت تاکید مطلب یا اشاره شعر ، به آیه و حدیث .
6- نتیجه گیری کلی از پایان نامه
پیشگفتار
خدای ، جهان آفرین را سپاس که به من این لطف عظیم را عنایت کرد ، که در گلزاری از معرفت و حکمت قدم بگذارم . و هر لحظه که در این بوستان عشق و محبت ، بیشتر تعمق می کردم ؛ درون خویش ، احساس زایدالوصفی داشتم که در سرزمینی زاده شده ام که محبت و عشق به همنوع ، در رگ های اجدادم ، حیات داشته است . و نشان می دهد که مردم کشورم ، روحشان و کالبد خاکیشان ، با عشق سرشته شده است . و شاعران و نویسندگان این مرز و بوم ، با نقاشی ماهرانه ی ، با قلم زرین خویش ، بر صفحه دل انسان ها می نگاشتند و نام آنها تا ابد جاودانه می ماند . و خوشبختانه این دو آموزگار بزرگ تعلیم و تربیت ، ادبیات تعلیمی کشورم ، ( سعدی و جامی ) با قلم روان خویش ، درس دوست داشتن به همنوع ، روی در روی شدن با مشکلات و نهراسیدن از آن ، توکل به خدا ، مبارزه با پلیدی و زشتی ، روی آوردن به باغ معرفت و دانایی را با فکر و اندیشه جاودانه خویش ، به ما ملت تمدن ساز ، تقدیم کرده اند . به راستی اگر سعدی نبود ؟ چه بر سر نثر زیبای پارسی می افتاد. هم اکنون زمانی فرا می رسید که باید در فرهنگ لغات ، واژگان پارسی را جستجو می کردیم. و از زبان شیرین پارسی جز نامی باقی نمی ماند .
جامی نیز به گردن ادب پارسی ، حق بزرگی دارد اگرچه در بهارستان ، نتوانسته است مانند : سعدی ، به پختگی و کمال دست پیدا کند . ولی به حق در دوره فضل فروشی نویسندگان پارسی ، که تکّلف و تصنّع را وارد ادبیات کردند . به حق عبدالرحمان جامی ، نیز با سادگی و روانی متن ، به ادبیات پارسی کمک شایان توجهی کرده است . که در این رساله ، در پنج بخش به مقایسه گلستان و بهارستان پرداخته شده است .
در پایان لازم است از استادان گرامی : جناب آقایان : دکتر رضا اشرف زاده و دکتر محمد فاضلی کمال سپاس و تشکر را داشته باشم که در این وادی علم و دانش با راهنمایی های و تشویقهای دلسوزانه خویش ، مرا به ادامه کارم دلگرم داشتند . و نکات زیادی از علم و معرفت را از محضر این دو بزرگوار فرا گرفتم . که همیشه فرا راه زندگیم می باشد . و از محضر استادان : دکتر محمد علوی مقدم ، دکتر محمود مهدوی ، و دکتر تقی وحیدیان کامیار نیز کمال تشکر را دارم و بی شک تاثیر این شاگردی و ادب آموزی و شهد شیرین آن برای همیشه در زندگیم باقی خواهد ماند و به آن افتخار می کنم .
فهرست مطالب
- چکیده رساله ................................................................................................................... 9
2- پیشگفتار ........................................................................................................................ 10
بخش اول : انواع نثر در بستر تاریخ ادبیات ( قرن چهارم تا قرن نهم هـ .ق ) ..... 13-26
1- مقدمه....................................................................................................................... 13-14
2- فصل اول 1- چگونگی شکل گیری نثر مرسل اول ..................................... 15
2- چگونگی شکل گیری نثر مرسل دوم ..................................... 15
3- ویژگیهای نثر مرسل اول و دوم ............................................... 16
3- فصل دوم 1- چگونگی شکل گیری نثر فنی در بستر تاریخ ادبیات ............... 17
|
2- تقسیم بندی نثر موزون به دو دسته
3- ویژگی های نثر موزون مرسل ................................................. 18
4- ویژگی های نثر موزون فنی ............................................... 18-19
5- دیدگاه نثر نویسان درباره نثر موزون فنی ............................ 19-20
4- فصل سوم 1- نثر فارسی قرن هفتم و هشتم در بستر تاریخ ادبیات.............. 21-22
2- جایگاه نثر فارسی در قرن هفتم و هشتم .....................................23
3- امتزاج نثر موزون مرسل و فنی در قرن هفتم در گلستان سعدی .. 24
1- مقدمه ......................................................................................................................................30
2- فصل اول 1- بحث لغوی مقامه ..................................................................................... 31
2- مقامات در معنی اصطلاحی ..................................................................... 32
3- ویژگی های مقامه ..............................................................................33-34
3- فصل دوم 1- گلستان و مقامات ...............................................................................35-37
2- وجوه اشتراک گلستان با مقامات ......................................................38-40
3- وجوه اشتراک گلستان با مقامات « جدال سعدی با مدعی » و « مقدمه کتاب »
4- وجوه اختلاف گلستان و مقامات .....................................................41-42
4- فصل سوم 1- مقامات حمیدی .................................................................................43-44
2- ارزش مقامات حمیدی در نثر فارسی ................................................44-45
3- مقایسه گلستان سعدی و مقامات حمیدی ..........................................46-49
بخش سوم : مقایسه ویژگی های سبکی گلستان و بهارستان ....................... 53-70
2- فصل اول 1- ویژگی های سبکی گلستان سعدی ..................................................53-57
2- ویژگی های سبکی بهارستان جامی ..................................................58-60
3- فصل دوم مقایسه ویژگی های سبکی گلستان و بهارستان
بخش چهارم : مقایسه حکایت های گلستان و بهارستان ............ 73-103
1- مقدمه ..............................................................................................................................73
2- بررسی بابهای گلستان و بهارستان از لحاظ وجوه اشتراک و افتراق ................................73-74
3- تشابه موضوع و مفهوم در حکایت اسکندر مقدونی .....................................................74-75
4- تقسیم بندی حکایات گلستان و بهارستان 1- در سیرت پادشاهان .......................... 76-84
به شش دسته اصلی از جهت اشتراک و افتراق 2- عشق و جوانی ................................85-91
موضوع ، شیوه سبک و بلاغت 3- در آداب صحبت ..............................92-95
4- سلامت و سلامتی ..............................96-98
5- بخشش و بخشندگی .........................99-101
6- قناعت ............................................102-103
بخش پنجم : بررسی آیات ، حدیث و اشعار در گلستان و بهارستان ........... 107-134
1- مقدمه ................................................................................................................................... 107
2- بررسی آیات قرآنی در گلستان 1- تاکید مطلب ........................................108-114
2- بار معنایی .....................................................115
3- بررسی آیات قرآنی در بهارستان 3- تاکید مطلب .........................................116-117
4- بار معنایی .....................................................118
4- بررسی احادیث گلستان 1- تاکید مطلب ........................................119-120
2- بار معنایی ـــــ
5- بررسی احادیث بهارستان 3- تاکید مطلب ...................................................121
4- بار معنایی ـــــ
6- بررسی اشعار عربی گلستان 1- تاکید مطلب ............................................122-129
2- بار معنایی ـــــ
3- اشاره به آیه و حدیث ................................ 130-131
7- بررسی اشعار عربی بهارستان 1- تاکید مطلب ............................................ 132-134
2- بار معنایی ــــــ
3- اشاره به آیه و حدیث ـــــ
8- نتیجه گیری کلی از پایان نامه .........................................................................................136-137