طبق قانون مجازات اسلامی، فعل یا ترک فعل برخلاف قانون، که دارای مجازات باشد، جرم محسوب می شود و جرمی که نظم عمومی جامعه را بر هم زند، دارای جنبه عمومی است. در این میان بعضی از جرایم علاوه بر آن که جنبه عمومی دارد، دارای جنبه خصوصی نیز هست یعنی از ارتکاب آن ها فرد یا افراد معینی متضرر می شوند، مانند کلاهبرداری که علاوه بر برهم زدن نظم عمومی و داشتن جنبه عمومی، به اموال فرد دیگری ضرر می رساند.دعوای خصوصی ، دعوای ضرر و زیان (خسارت) ناشی از جرم است که مدّعی خصوصی با تقدیم دادخواست آن را از دادگاه مطالبه می کند . دعوای خصوصی دو طرف دارد ، یکی مدعی و دیگری مدعی علیه یا خواهان و خوانده . مدعی در دعوای عمومی دادستان است ولی در دعوای خصوصی «مدعی» متضرّر از جرم است یعنی کسی که از جرم ضرر و زیان دیده است که ممکن است خود مجنیٌ علیه باشد و یا ورّاث قانونی اش و یا اشخاص ثالث باشد . پس دعوای خصوصی برعکس دعوای عمومی قابل انطباق است .مدعی علیه دعوای خصوصی (خوانده) هم غیر از خوانده دعوای عمومی است ، ولی دعوای خصوصی را می توان علیه جانشینان متهم و یا حتی کسانی که دارای مسئولیت مدنی هستند اقامه کرد .
فهرست مطالب
مقدمه و کلیات1
واژگان کلیدی2
فرضیات(طرح سوال)3
پاسخ به سوالات:4
مبانی نظری(مباحث جمع آوری شده پژوهش)5
شرایط خواسته دعوای خصوصی ضرر و زیان ناشی از جرم :5
شرایط ونحوه اقامه دعوی و مرجع صالح6
شرایط ضرر و زیان نحوه مطالبه و انواع آن در دعوی کیفری8
تقدیم دادخواست در مواعد معین12
انوع ضرر و زیان و طرق ترمیم آن16
نتیجه گیری17
فهرست منابع19