یکی از تصمیماتی که قاضی در مرحله تحقیقات مقدماتی پس از تفهیم اتهام به متهم اتخاذ مینماید، صدور قرار تامین است. شدیدترین قرار تامین که قاضی ممکن است در مورد متهم صادر نماید قرار بازداشت موقت است. این قرار ممکن است تا مدت معین و یا رفع موجب و یا انجام دادن تحقیقات مقدماتی و یا صدور حکم بدوی یا نهایی ادامه داشته باشد. اخذ تامین از متهم و یا بازداشت پیش از محاکمه، دارای سابقه فقهی و تاریخی است به نحوی که در شرع انعقاد عقد کفالت و یا در زمان پیامبرگرامی اسلام (ص) نگهداری متهم به به قتل به مدت شش روز برای اقامه بینه مرسوم بوده است هدف از این تحقیق تبین و شناسایی مبنا و پیشینه فقهی و شرعی بازداشت موقت و بررسی کتب حقوقی و قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص اینکه آیا موارد ذکر شده در قانون آیین دادرسی در رابطه با بازداشت موقت منطبق با موازین شرعی است و رسیدن به این نتیجه که برخی از موارد ذکر شده در قانون در زمینه صدور قرار بازداشت موقت, در شرع بدان تصریح شده است هدف بعدی دنبال می کنیم تبیین علل صدور قرار بازداشت موقت و موارد اجباری و اختیاری صدور قرار بازداشت موقت و سکوت مقنن در خصوص راهی برای جبران خسارت متهمی که در بازداشت بسر می برد و حکم برائت وی صادر گردیده است.
کلید واژگان: قرار تأمین، بازداشت موقت، حقوق متهم، اصل برائت.
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسأله. 4
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-4- اهداف تحقیق.. 5
1-5- سؤالات تحقیق.. 5
1-6- فرضیههای تحقیق.. 6
فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- تعاریف بازداشت موقت... 8
2-2- تاریخچه شکل گیری بازداشت موقت در اسلام. 8
2-3- اقسام زندان در اسلام. 13
فصل سوم: بررسی فقهی بازداشت موقت
3-1- کرامت انسانی و بازداشت موقت در شرع. 17
3-2- دلائل مشروعیت بازداشت موقت... 18
3-2-1 قرآن. 18
3-2-2 سنت... 20
3-2-3 اجماع. 21
3-2-4 عقل.. 22
3-3- انگیزه و هدف شارع از تعیین بازداشت موقت... 22
3-4- موارد ذکر شده از بازداشت موقت در فقه. 23
3-4-1 بازداشت موقت متهم به قتل.. 23
3-4-2 بازداشت موقت تروریست 28
3-4-3 بازداشت موقت جانی، تا زمان تکمیل شروط از سوی اولیای دم 29
3-4-4 بازداشت موقت متهم به دزدی 30
3-4-5 بازداشت موقت برای اقامه حد. 31
3-4-6 بازداشت کفیل 32
3-4-7 بازداشت شهود تا وقت نماز عصر 33
3-5- حقوق بازداشت شدگان در فقه. 36
3-5-1 حق بازداشتی در صورت تبرئه 36
3-5-2 حق بازداشتی برای حضور در مراسم مذهبی 39
3-5-3 حق ملاقات با نزدیکان. 40
3-5-4 حق رفاه 40
3-5-5 حق تعجیل در محاکمه 41
3-5-6 حق خلوت کردن بازداشتی با همسرش... 42
3-5-7 حق مداوای بازداشتی و پرداخت مخارج معالجه. 43
3-6- احکام بازداشتگاه 44
3-6-1 جداسازی بازداشتگاه زنان و مردان. 44
3-6-2 جداسازی بازداشتگاه افراد بزرگسال و اطفال و مسلمانان از غیر مسلمانان. 45
3-6-3 تحریم شکنجه بازداشت شدگان برای گرفتن اقرار 47
فصل چهارم: بازداشت موقت در حقوق
4-1- قرارهای تامین کیفری.. 50
4-2- ماهیت قرار بازداشت موقت... 53
4-3- انتقادات وارد شده بر بازداشت موقت... 55
4-3-1 مغایرت داشتن با اصل برائت... 56
4-3-2 پیدایش پیش داوری منفی نسبت به متهمان. 57
4-3-3 تعارض بازداشت موقت با برخی نهادهای کیفری.. 58
4-3-4 پرهزینه بودن بازداشت موقت... 59
4-3-5 لطمه به حیثیت و موقعیت اجتماعی متهم. 60
4-4- اهداف بازداشت موقت... 60
4-4-1 شدت مجازات قانونی.. 61
4-4-2 جلوگیری از فرار یا پنهان شدن متهم. 62
4-4-3 محو نمودن آثار جرم و تبانی.. 62
4-5- اقسام بازداشت موقت در حقوق موضوعه. 63
4-5-1 موارد اختیاری صدور قرار بازداشت موقت... 63
4-5-2 موارد الزامی صدور قرار بازداشت موقت... 67
4-6- تشریفات شکلی صدور قرار بازداشت موقت و اعتراض به آن. 76
4-6-1 مقامات صالح برای صدور قرار بازداشت موقت... 76
4-6-2 مستدل و موجه بودن قرار بازداشت موقت... 81
4-6-3 مدت قراربازداشت موقت... 82
4-6-4 اعتراض به قرار بازداشت موقت... 85
4-7- حقوق فرد بازداشت شده 88
4-7-1 احتساب مدت بازداشت موقت... 88
4-7-2 جبران خسارت ناشی از بازداشت موقت... 90
4-8- بازداشت غیرقانونی و برخورد کیفری با آن. 93
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- نتیجه گیری.. 98
5-2- پیشنهادات... 101
منابع و مآخذ. 102
فهرست منابع فارسی.. 102
فهرست منابع عربی.. 104
چکیده انگلیسی.. 106
متعه یا ازدواج موقت
سخن از غرایز آدمی و نحوه برخورد با آن و موضع نظامهای حقوقی و ادیان در این خصوص بحث تازه ای نیست چنانکه بحث درمورد فلسفه ازدواج و حدود آزادی مبنی در اسلام و حلیت و حرمت متعه (ازدواج موقت) و تأثیرات مثبت یا منفی اجتماعی آن نیز سابقه ای طولانی در فقه و حدیت و تفسیر دارد لیکن در این اواخر بحث درباره آزادی ازدواج موقت به ویژه بعد از سخنرانیهای جدال برانگیز از تریبونهای رسمی کشور در خصوص مفید بودن احیای این سنت فراموش شده، ابعاد مردمی نیز یافته است که در این خصوص ار حصار مشاجرات حوزه ای و کتابهای فقهی به عرصه مطبوعات و محافل خصوصی کشیده است ولی جای تأسف است که در این باره بحث تازه ای به صورت علمی و جدی صورت نگرفته است.
مخالفان ازدواج موقت نمود عملی آن را در نظر می گیرند و آزادی ازدواج موقت را به معنای برداشتن ومانع قانونی از پیش پای مردان هوسباز می پندارند که بدون احساس مسؤولیت کانون گرم خانواده را به امان خدا سپرده و هر شب دنبال شضکار تازه ای می روند. این گروه با توصیف متعه به عنوان زن کرایه ای،
بی آنکه تصویر روشنی از ماهیت این نهاد حقوقی داشته باشند بدان می تازند. زنان شوهردار نگرانند که مبادا تصویب آزادی متعه باعث وسوسه ی شوی آنان شود و کار به جاهای باریک بکشد و ناگهان همسر به ظاهر سربه زیرو وفادارآنان به استشمام بوی طعمه تازه زیرورو شود و هوس تغییر ذائقه کند، به خصوص که از قدیم گفته اند«مهر مرد را اعتماد نشاید ابد
فهرست مطالب:
متعه یا ازدواج موقت
دور نمای کلّی
سابقه حقوقی
قرآن
اجماع
سنّت
سابقه در حقوق غرب:
نهاد «ازدواج خوانین با زنان رعایا» marriage
احکام و مقررّات
نمای عمومی:
مقررات تکمیلی:
لعان و احصان :
مدّت در ازدواج موّقت :
ازدواج موّقت دوشیزگان:
ازدواج موقت مردان همسردار:
توارث زوجین در امر ازدواج:
انحلال عقد متعه:
آثار اجتماعی:
منابع:
پیش درآمد
هشت کشور اروپایی در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند: فرانسه، آلمان، انگلستان و ولز، بلژیک، دانمارک، اسپانیا، ایتالیا و هلند. در هر یک از کشورهای فوق، نکات زیر مورد بررسی قرار گرفت:
- ضمانت های اجرایی شکلی (آئین دادرسی) قانونی و قابل مطالبه در هنگام صدور قرار بازداشت موقت (ترافعی بودن دادرسی، ماهیت نهاد تصمیم گیرنده در مورد بازداشت موقت، حق اعتراض به متهم،...)؛
- مدت زمان اولیه قرار بازداشت موقت، امکانِ تمدید مدت بازداشت، و مقررات مربوط به بررسی صحت صدور قرار؛
- جبران خسارتهای ناشی از صدور قرار بازداشت موقت ناموجه؛
در این مطالعه، موضوعات ویژه ای همچون صغار و بیماران دارای اختلالات روانی مورد بررسی قرار نگرفته اند. همچنین شرایط اساسی لازم الرعایه در مورد بازداشت موقت مذکور در کنوانسیونهای بین المللی، نیز مورد بررسی واقع نشده اند.
فهرست مطالب
مطالعه نظام تقنینی
مقررات فرانسه
هنگام انشاء قرار بازداشت موقت
ترافعی بودن دادرسی
صادرکننده قرار
موجبات قرار
تبعی بودن بازداشت موقت
تقاضای تجدیدنظر
در طی بازداشت موقت
مدت بازداشت موقت
بررسی صحت بازداشت موقت
جبران خسارت ناشی از بازداشت غیر قانونی
مقررات آلمان
هنگام انشاء قرار بازداشت موقت
ترافعی بودن دادرسی
صادرکننده قرار
موجبات قرار
تبعی بودن بازداشت موقت
تقاضای تجدید نظر
تقاضای تجدید نظر نسبت به قرار بازداشت
در طی بازداشت موقت
مدت بازداشت موقت
بررسی صحت بازداشت موقت
بررسی اداری
با درخواست متهم
جبران خسارت ناشی از بازداشت غیر قانونی
انگلستان و ولز
هنگام انشاء قرار بازداشت موقت
ترافعی بودن دادرسی
صادرکننده قرار
موجبات قرار
تبعی بودن بازداشت موقت
تقاضای تجدیدنظر
در طی بازداشت موقت
مدت بازداشت موقت
بررسی صحت بازداشت موقت
جبران خسارت ناشی از بازداشت غیر قانونی
مقررات بلژیک
هنگام انشاء قرار بازداشت موقت
ترافعی بودن دادرسی
صادرکننده قرار
موجبات قرار
تبعی بودن بازداشت موقت
تقاضای تجدیدنظر
در طی بازداشت موقت
مدت بازداشت موقت
بررسی صحت بازداشت موقت
جبران خسارت ناشی از بازداشت غیر قانونی
مقررات دانمارک
مقررات اسپانیا
مقررات ایتالیا
مقررات هلند