رنگهای سرد و نامناسب در فضاهای آموزشی
تخته سیاه، گچ، نیمکت و زمین بازی، همه آن چیزی نیست که از مدرسه انتظار داریم. توجه به فضای رنگی و فیزیکی مدارس، چند صباحی است که توجه نظام آموزشی را به خود جلب کرده است. به طوری که مسؤؤلان تأکید می‌کنند با نشاط کردن فضای آموزشی باید در اولویت برنامه‌های آموزشی و پرورش قرار گیرد. از سوی دیگر، روانشناسان معتقدند ایجاد فضای شاد، همراه با به کارگیری رنگهای مناسب در کلاسها، در یادگیری دانش‌آموزان مؤثر است و انرژی آنها را دو چندان می‌کند. دکتر مسعود غفاری، روانشناس با اشاره به اینکه رنگ در روانشناسی همچون موسیقی در ایجاد هیجانات رغبتی، مثبت و منفی مؤثرند و به تبع آن، گونه‌هایی از رفتار را شکل می‌دهند، تأکید می‌کند: همانطور که هیجانات ناشی از موسیقی، رفتارهای ریتمیک به فرد می‌دهد، در رنگ نیز شدت طول موج رنگ، می‌تواند هیجانات و رفتارهای خاصی را به وجود آورد. استفاده از رنگها در کلاسهای آموزشی، بسته به آن است که چه هدف رفتاری را برای دانش‌آموز دنبال می‌کنیم. لذا دیگر امروز نمی‌توان پذیرفت که تنها نقش نور و رنگ، تأمین روشنایی و به وجود آوردن محیطی خوشایند است. رنگ اشیا، مکانها یا نماها، تنها ویژگی فیزیکی اجسام نیستند، بلکه احساساتی است که از کیفیات معین نور حاصل می‌شود، چشم می‌بیند و مغز آنها را تعبیر و تفسیر می‌کند. دکتر غلامرضا حاج حسینی نژاد، استاد دانشگاه و متخصص در تکنولوژی آموزشی در توضیح چنین ارتباطی می‌گوید: بعضی عوامل در طراحی محیط از حیث رنگ و نور نادیده گرفته می‌شود، عواملی که واکنشهای انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند و موجب به وجود آمدن واکنشهای ناسازگارانه‌ای نظیر عصبی مزاج بودن، سردردها، فقدان تمرکز، ناکارآمدی، بدخلقی‌ها، اختلالات دیداری، اضطراب و فشار روانی در انسانها می‌شوند. به نظر می‌رسد طراحی و رنگ آمیزی محیطهای آموزشی، بخصوص در مقاطع تحصیلی، از اهمیت خاصی برخوردار است، ولی بنا به تحقیقاتی در این زمینه آنچه تاکنون در این راستا انجام شده و هر نوع اقدامی که از سوی مجریان و طراحان آموزشی در جهت استفاده از رنگهای مطلوب و مناسب در کلاسهای درسی صورت گرفته، اهداف مورد نظر را محقق نکرده است. دکتر حسینی نژاد براساس نتایج یک تحقیق علمی از وضعیت رنگ و نور کلاسها و راهروهای مدارس خبر می‌دهد: نورگیری راهرو مشترک جلو کلاسها در 6/38 درصد موارد طبیعی و در 4/61 درصد موارد مصنوعی است. رنگ دیوار راهروها در 7/31 درصد موارد خاکستری است. با توجه به اینکه تعداد زیادی از راهروها از نور طبیعی محروم هستند و در 54 درصد موارد قابلیت انعکاس نور رنگها (خاکستری و کرم) کم بوده، وضعیت رنگ دیوارهای راهروها در 80 درصد موارد متوسط یا بد است، لذا فضاهای مذکور چندان دلپذیر نیستند. همچنین رنگ تخته سیاه و در بقیه موارد نا مشخص یا متفاوت از دو رنگ است. محیطهای آموزشی ما بیش از آنکه به تأثیر فیزیولوژیک و روانشناختی عوامل رنگی کلاسها در دانش‌آموزان بپردازند، به عوامل جانبی توجه دارند