مقایسه استرس ادراک شده نگرانی و تنهایی در مبتلایان سرطان پستان و افراد عادی
چکیده
هدف پژوهش مقایسه استرس ادراک شده، نگرانی و احساس تنهایی در مبتلایان سرطان پستان و افراد عادی میباشد. این پژوهش از نوع علّی- مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به سرطان پستان بستری در بیمارستانهای شهر تبریز در نیمسال اول 1393 میباشد. روش نمونهگیری این پژوهش به صورت در دسترس بود. بدین صورت که تعداد 50 نفر از افراد مبتلا به سرطان پستان و نیز تعداد 50 افراد عادی انتخاب شد. برای جمع آوری دادهها، از پرسشنامه نگرانی پن استیت، مقیاس استرس ادراک شده (کوهن وهمکاران) و فرم کوتاه شدة مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی بزرگسالان (دی توماس و همکاران) استفاده شد. دادههای پژوهش با آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد میانگین استرس ادراک شده مثبت در مبتلایان به سرطان پستان کمتر و میانگین استرس ادراک شده منفی در این بیماران بیشتر از افراد عادی است. همچنین میانگین شدت نگرانی، کنترل ناپذیری نگرانی و احساس تنهایی در مبتلایان به سرطان پستان بیشتر از افراد عادی است. در نتیجه می توان بیان کرد استرس ادارک شده، نگرانی و احساس تنهایی از جمله متغیرهای منفی تاثیر گذار در افراد مبتلا به سرطان پستان بوده و نیازمند توجه خانواده ها، مسئولان، انجمن بیماران سرطانی و ... جهت کمک به افزایش ادراک مثبت از استرس، کاهش استرس منفی، نگرانی و احساس تنهایی در این بیماران می باشند.
کلمات کلیدی: استرس ادراک شده، نگرانی، احساس تنهایی، سرطان پستان.
مقدمه
کانسر پستان مهمترین تومور بدخیم در زنان و به عنوان رهبر قاتلین مادران جوان محسوب میشود. در تحقیقات انجام شده در ایالات آمریکا کانسر پستان به عنوان اولین مرگ ناشی از سرطان در زنان شناخته شده است.
یافته ها نشان می دهد، بیماران مبتلا به سرطان پستان از نشانگان روان شناختی همچون افسردگی، اضطراب، استرس ادراک شده، احساس درماندگی رنج می بردند(پِلِد وهمکاران،2008). بخشی از این نشانگان، به خاطر آگاهی از سرطان وبازخوردهای شناختی و بخشی دیگر به علت عوارض درمانهای طبی رایج مانند ماستکتومی، شیمی درمانی، جراحی، رادیو تراپی نظیر از دست دادن موها وعضوی از بدن که سمبل زن ومادر بودن است می باشد(فالاگَس وهمکاران،2007). در میان نشانگان روان شناختی، میزان ناامیدی و استرسی که فرد ادراک می کند، شرایط روحی خاصی را ایجاد می کند که فرد در آن شرایط، احساس در ماندگی، ناتوانی و بی علاقگی به زندگی می کند. دراین حالت فرد به شدت غیر فعال ناتوان شده و قدرت تطبیق با تغییر شرایط زندگی را ندارد و روز به روز از جریان طبیعی زندگی فاصله میگیرد(بَگیر وهمکاران،2007). وقتی افراد در چنین شرایطی قرار می گیرند به بهداشت عمومی، روابط اجتماعی، تغذیه، و دیگر مسائل شخصی خود کمتر توجه می کنند. و این مهم به نوبه خود زمینه را برای پیشرفت سرطان آماده می سازد(سینگ وهمکاران،2007).
تشخیص به موقع کانسر پستان بسیار مهم خواهد بود زیرا تنها در مراحل اولیه بیماری است که می توان با انجام عمل جراحی و درمانهای کمکی نتیجه خوبی گرفت.
از آنجایی که تشخیص سریع وبه موقع بیماری و انجام درمانهای صحیح موجب بهبودی نسبی درصد زیادی از بیماران و نتیجتا جلوگیری از انهدام خانواده های زیادی می شود، توجه خاص به این امر از ضروریات جامعه ما می باشد.
با توجه به اینکه در کشور ما تحقیقات جامع ودقیق در این موارد بندرت صورت گرفته است لزوم بررسی دقیق همبسته های این بیماری ضروری بنظر می رسد.
1-Peled
2- Falagas
- Badger
Singh
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.......................................................................................................................... 1
فصل اول: کلیات
مقدمه........................................................................................................................... 3
ضرورت و اهمیت پژوهش............................................................................................ 4
بیان مسئله..................................................................................................................... 5
اهداف پژوهش............................................................................................................. 7
اهداف کلی................................................................................................................... 7
اهداف اختصاصی.......................................................................................................... 7
فرضیه ها...................................................................................................................... 8
تعریف نظری و عملیاتی متغیرها..................................................................................... 8
استرس ادراک شده........................................................................................................ 8
نگرانی.......................................................................................................................... 8
تنهایی.......................................................................................................................... 8
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مقدمه........................................................................................................................... 11
مطالعات اولیه درقرن بیستم............................................................................................ 13
رویکردها تحقیقات مدرن............................................................................................... 14
سرطان......................................................................................................................... 16
اپیدمیولوژی.................................................................................................................. 17
علل............................................................................................................................. 17
عوامل وراثتی................................................................................................................ 18
رژیم غذایی.................................................................................................................. 19
مصرف هورمون............................................................................................................. 19
سابقه سرطان اولیه......................................................................................................... 20
پرتوتابی....................................................................................................................... 20
فاکتورهای موثر در سیر بیماری....................................................................................... 20
انواع سرطان.................................................................................................................. 21
تقسیم بندی سرطان پستان.............................................................................................. 21
مرحلهبندى سرطان پستان............................................................................................... 21
مراحل مختلف سرطان پستان.......................................................................................... 22
روشهاى درمانى.......................................................................................................... 22
استرس چیست؟............................................................................................................ 22
نشانه های استرس را می توان به چهار بعد تقسیم بندی کرد.............................................. 23
استرس......................................................................................................................... 25
تعریف استرس.............................................................................................................. 25
مباحث تئوری مطرح شده در خصوص فرآیند استرس...................................................... 27
مدل های عمومی استرس............................................................................................... 28
مدل محرک گرا............................................................................................................. 28
مدل پاسخ گرا............................................................................................................... 29
مدل تبادلی................................................................................................................... 30
علتهای استرس.............................................................................................................. 30
دگرگونیهای زندگی....................................................................................................... 30
استرس های بلند مدت................................................................................................... 31
گرفتاریهای زندگی........................................................................................................ 32
ناکامی.......................................................................................................................... 32
تعارض........................................................................................................................ 33
انواع فشار روانی........................................................................................................... 34
مولفه ها استرس............................................................................................................ 34
مولفه های شناختی استرس............................................................................................. 35
روش های پیشگیری ازایجاد استرس............................................................................... 35
هدف های کوتاه مدت................................................................................................... 36
هدفهای دراز مدت...................................................................................................... 37
هدف نهایی.................................................................................................................. 38
رابطه ی استرس و بیماری.............................................................................................. 38
نگرانی.......................................................................................................................... 39
ویژگی اصلی نگرانی..................................................................................................... 40
انواع نگرانی.................................................................................................................. 41
علل نگرانی................................................................................................................... 41
ویژگی های شخصیتی افراد نگران................................................................................... 41
حوزه های نگرانی.......................................................................................................... 42
تحول نگرانی در کودکان................................................................................................ 42
نگرانی مرضی............................................................................................................... 42
آثار جسمانی نگرانی...................................................................................................... 43
رابطه نگرانی با سازگاری................................................................................................ 43
انواع فرایندهای مقابله با ادراک تهدید.............................................................................. 43
جنسیت و نگرانی.......................................................................................................... 43
مدل های نگرانی........................................................................................................... 43
نظریه برکوک................................................................................................................ 43
نظریه تالیس و آیزیک.................................................................................................... 44
عوامل تعیین کننده ارزش تهدید از دیدگاه تالیس و آیزیک................................................ 44
سه مرحله ی نگرانی در نظریه تالیس و آیزیک................................................................. 44
مدل بارلو...................................................................................................................... 45
مدل فراشناختی نگرانی.................................................................................................. 45
مدل اجتناب از نگرانی................................................................................................... 47
مقابله با نگرانی............................................................................................................. 48
احساس تنهایی............................................................................................................. 49
انواع تنهایی.................................................................................................................. 52
نظریه های تنهایی.......................................................................................................... 52
چه کسانی تنها هستند؟.................................................................................................. 54
درمان تنهایی................................................................................................................. 54
سرطان وعوامل روانشناختی............................................................................................ 54
پیشینه تحقیق در مورد استرس ادراک شده و سرطان پستان................................................ 56
نگرانی.......................................................................................................................... 61
تنهایی.......................................................................................................................... 64
فصل سوم: روش پژوهش
روش کار..................................................................................................................... 70
الف -روش پژوهش...................................................................................................... 70
ب -روش گرد آوری اطلاعات...................................................................................... 70
ج - ابزار گرد آوری اطلاعات........................................................................................ 70
د - روش تجزیه و تحلیل اطلاعات................................................................................ 72
الف) ویژگی های جمعیت شناختی................................................................................. 74
ب) یافته های توصیفی.................................................................................................. 75
ج) آمار استنباطی........................................................................................................... 76
بحث و نتیجهگیری........................................................................................................ 82
جمع بندی نتایج پژوهش............................................................................................... 85
محدودیتهای پژوهش ................................................................................................ 85
پیشنهادهای پژوهش ..................................................................................................... 85
پیشنهاد کاربردی پژوهش............................................................................................... 86
ضمائم.......................................................................................................................... 87
چکیده انگلیسی............................................................................................................. 88
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 4-1: میزان تحصیلات در بین گروه های مورد مطالعه............................................. 74
جدول 4-2: میانگین و انحراف معیار سن در بین گروه های مورد مطالعه............................ 74
جدول 4-3- میانگین و انحراف معیار استرس ادراک شده مثبت و منفی در گروه های
مورد مطالعه.................................................................................................................. 75
جدول 4-4- میانگین و انحراف معیار شدت نگرانی و کنترل ناپذیری نگرانی در گروه های
مورد مطالعه.................................................................................................................. 75
جدول 4-5- میانگین و انحراف معیار احساس تنهایی در گروه های مورد مطالعه................ 75
جدول 4-6- نتایج آزمون لوین جهت تعیین برابری واریانس ها........................................ 76
جدول 4-7- نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (manova)................................... 76
جدول 4-8- نتایج آزمون لوین جهت تعیین برابری واریانس ها........................................ 77
جدول 4-9- نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (manova)................................... 77
جدول 4-10- نتایج آزمون لوین جهت تعیین برابری واریانس ها...................................... 77
جدول 4-11- نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (manova).................................. 78
جدول 4-12- نتایج آزمون لوین جهت تعیین برابری واریانس ها...................................... 78
جدول 4-13- نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (manova).................................. 79
جدول 4-14- نتایج آزمون لوین جهت تعیین برابری واریانس ها...................................... 79
جدول 4-15- نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (manova).................................. 79