مقایسه دبیرستان های دخترانه دولتی و غیرانتفاعی از نظر میزان برخورداری از ویژگی‌های سازمان
چکیده:
امروزه مفهوم نوینی که با پیچیده شدن محیط سازمان‌ها مطرح می‌شود، مفهوم «سازمان یادگیرنده» می‌باشد. هر چقدر عدم اطمینان محیطی (پیچیدگی وتغییرات محیطی) بالا باشد، سازمان‌ها نیاز بیشتری به دانستن و آگاهی گسترده از عوامل محیطی دارند تا بتوانند خود را با تغییرات و تحولات محیطی تطبیق دهند. سازمان یادگیرنده را نوعی از سازمان به شمار می‌آورند که هدف اصلی آن یادگیری است و آموزش و یادگیری در آن نهادینه شده است..
«سازمان یادگیرنده» در طول زمان می‌آموزد، تغییر می‌کند و عملکردش را متحول می‌سازد. «سازمان یادگیرنده» سازمانی است که عملکردهایش از طریق آگاه شدن و درک بهتر بهبود می‌یابد و اصلاح می‌شود (الوانی، 1378-ص3)
برای ایجاد و توسعه سازمانهای یادگیرنده لازم است گام‌های اولیه را از مدارس و ایجاد عادت به تفکر خلاق و یادگیری دائمی در تربیت شوندگان آغاز کنیم. کسب اطلاعات درست یادگیری در سنین خردسالی و در سالهای نخستین مدرسه شکل می‌گیرد و در طول حیات ادامه می‌یابد. مهارت‌های شناختی درست لازمه پیشرفت تحصیلی و ایجاد رغبت و انگیزه برای یادگیری می‌باشد. یادگیری تنها به سالهایی که در مدرسه می‌گذرد اختصاص ندارد ایجاد فرهنگ یادگیری و تبدیل مدارس به سازمانهای یادگیری مستلزم نگاهی دیگر به آموزش وبرنامه‌ریزی آن است. (مشایخ، 1380- ص135-164)
در تحقیق حاضر، حجم نمونه تحقیق 94نفر شامل 75 دبیر و 19 مدیر بوده که البته این افراد از 7 دبیرستان یعنی 2 دولتی و 5 غیرانتفاعی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای از جامعه 25 مدرسه‌ای انتخاب شده است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی و به کاربردن پرسشنامه‌ای که حاوی 30 سوال 5 گزینه‌ای بود، دیدگاه دبیران ومدیران دبیرستانهای دخترانه منطقه 2 شهرتهران، نسبت به یادگیرنده بودن سازمانشان (مدرسه) سنجیده شد. اطلاعات حاصله با بهره‌گیری از آمار توصیفی (فراوانی،درصد، جداول، نمودارها) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از تجزیه وتحلیل دیدگاه دبیران و مدیران، رشته تحصیلی، مدرک تحصیلی، سابقه خدمت و ... نتایج زیر به دست آمد.
1- مدارس غیرانتفاعی منطقه 2 شهر تهران بیش از مدارس دولتی این منطقه از ویژگی‌ها و اصول یک سازمان یادگیرنده برخوردارند.
2- اصول و ویژگی‌های سازمان یادگیرنده در گروه دبیران بیش از گروه مدیران است.
3- با بالا رفتن سابقه خدمت و مدرک تحصیلی افراد به سمت ویژگی‌ها واصول سازمان یادگیرنده می‌روند.
4- با توجه به رشته تحصیلی بیشترین افراد نمونه از رشته علوم انسانی هستند که این نشان دهنده بالاتر بودن این ویژگی‌ها در این گروه است.
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق.................... 1
تعریف و بیان مسأله...................... 2
اهمیت مسأله................. 5
هدف تحقیق.............. 9
سوالات تحقیق.......... 9
تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق............. 10
فصل دوم: ادبیات تحقیق................... 14
بخش اول: پیشینه نظری تحقیق........... 18
سیر تحولات نظریه‌های سازمان ومدیریت...... 18
سابقه سازمان یادگیرنده................ 21
تئوری یادگیری سازمانی................. 24
تعاریفی از یادگیری سازمانی....... 25
سازمان یادگیرنده......................... 28
یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده.... 34
نقش مکاتب فکری در سازمان یادگیرنده و یادگیری سازمانی..... 37
اصول سازمانهای فراگیر از نظر «پیترسنج»....... 40
تفاوت سازمانهای یادگیرنده با سازمانهای سنتی....... 54
بررسی و مقایسه نظریه پیترسنج با نظریه صاحبنظران دیگر..... 58
چگونه یک سازمان یادگیرنده با سازمانهای دیگر متفاوت است؟..... 60
اجزای سازنده سازمان یادگیرنده.......... 66
سازمان یادگیرنده در آینده......................... 69
راهبردهای ایجاد و گسترش سازمان یادگیرنده.......... 70
راهکارهای اجرایی سازمانهای یادگیرنده............... 75
مزایای ایجاد سازمان یادگیرنده.......... 76
تغیرات ساختاری لازم براساس سازمان یادگیرنده در درون سازمان موجود (مدارس) 78
مدارس یادگیرنده............................... 80
ویژگی‌های مدرسه یادگیرنده.................. 89
مقایسه مدارس دولتی و غیرانتفاعی............ 96
بخش دوم: بررسی پیشینه تحقیق...... 99
نتیجه‌گیری............... 114
فصل سوم: روش تحقیق.............. 118
روش تحقیق.......... 119
جامعه آماری............ 120
نمونه و روش نمونه‌گیری............ 120
روش جمع‌آوری اطلاعات ................. 121
روش تجزیه و تحلیل داده‌ها............... 122
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل یافته‌ها.............. 123
اطلاعات توصیفی گروه نمونه.................. 124
جمع‌بندی.................. 131
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات........... 132
بحث و نتیجه‌گیری.......... 133
محدودیت‌های پژوهشی....... 134
فهرست منابع........... 137
ضمائم.................... 142