دانلود جزوه گلکاری (علوم باغبانی) رشته کشاورزی
گلکاری (Floriculture)
مقدمه:
نگرشی به جهان زیبا و پهناور بیانگر این نکته است که شمار گلها و گیاهان در دنیای کنونی بسیار زیاد اسـت. طبیعـت و
بشر گوناگونی زیادی در این گیاهان ایجاد کرده اند بطوریکه امروزه گلهای بسیار ریزی مانند عدسـک آبـی duck weed
(clmant) که اندازه آن حدود 2 میلی متر است با گلهایی که بسیار بـزرگ و سـتبر هسـتند ماننـد: Raff lesia ornoldi
Arnoldi که پهنای گلهای آن به حدود 50 سانتی متر میرسد و هر گل حدود 7 کیلو گرم وزن دارد. دیده میشود و یـا
از نظر رنگها از رنگ کاملاً سفید تا رنگ نزدیک به سیاه و رنگهای بسیاری در بین آنها دارا هستند.
تکامل: evolution
از نظر تکاملی اجداد گلها گیاهان پست Lower plants در برابر گیاهان عالی Higher plants مانند کپک ها molds بودند که این موجودات در دورانی که کره زمین به صورت تودهای بی شکل از بخارهای در هم پیچیده همـراه بـا بارانهـای بـی
پایان بود با افزایش غیر جنسی زیاد میشدند. همراه با سیر تکاملی تمام موجودات روی زمین اینها نیز دارای فرم تکامـل
یافتهای شدند که با روشهای جنسی افزوده میشدند و انواع گوناگونی مانند وردها roses ارکیده ها (گـنهـا) orchids را
به وجود آورند.
در اصل گلها عامل از خود جاودان سازی self perpetuation هستند. و هدف از خلقت آنها تولیـد بـذر ادامـه نسـل و حفـظ
بقای گونه است. اما از زمانی که تاریخ مدون بوجود آمد گلها بشر را از راه دیگری که بـا هـدفهای بیولـوژیکی گلهـا مغـایرت
داشت تحت تاثیر قرار داد.
مصریان باستان که در حدود 10/000 سال پیش در دره نیل اسکان یافتند کشت و کـار گیاهـان را آغـاز کردنـد. در آن
زمان گل را به عنوان یک عامل تولید بذر یا یک عامل اقتصادی میشناختند و بنابراین گـل بیشـتر را بـه منظـور تولیـد
محصول زیادتر و تأمین نیازهای جسمی و غذایی خود میخواستند و بدین ترتیب در آن زمان بیشتر نیازهای جسمی یـا
غذایی مطرح بود اما دیری نپائید که بشر متوجه نکته بسیار مهمی شد و آن این بـود کـه افـزون بـر نیازهـای جسـمانی
خویش باید به نیازهای روانی خود بپردازد و آن را ارضا کند.
چگونگی فضای سبز و گلکاری در ایران
در ایران از دیرباز به گل و گیاه توجه میشده است. در عصر هخامنشیان باغبانی وجود داشت که در آن درختـانی از نظـر
ارتفاع مساوی و روی خطوط منظم کاشته شده، این باغها به نـام پـردیس paradacie نامیـده مـیشـده اسـت. در زمـان
ساسانیان در کتابی به نام بوندهشن افزون بر شرح تعدادی میوه و سبزی، گلهایی مانند نـرگس، یاسـمن، نسـترن، لالـه،
بنفشه، همیشه بهار، سوسن، ورد و غیره مورد بحث قرار گرفته است. در زمان غازان خان تیموری، کتابی به نام کتـاب در
علم فلاحت و زراعت منتشر شد که در آن از نباتات زینتی و درختان غیر مثمر (درختان زینتی) سخن رفتـه اسـت و بـه
شرح قلمه زدن، پیوند زدن، غرس اشجار (نشاندن درختان) پرداخته شده است. همراه با اولین جنبش به سوی کشاورزی
نوین در زمان صدارت شادروان میرزا تقی خان امیر کبیر به این بخش از باغبانی نیز توجه شد و سرانجام با گذشت زمـان
به وضع کنونی درآمد.
در حال حاضر حتی در بهترین شهرهای ایران رعایت فضای سبز سرانه لازم شده است. مثلاً تهـران کـه یکـی از بهتـرین
2 فضاهای سبز شهری را دارا میباشد بر طبق آمار شهرداری تهران فضای سبز سرانه
4m است. ایـن مقـدار فضـای سـبز
سرانه که بسیار از کمترین استاندارد بین المللی پایین تر است هم توزیعی نامناسب دارد. در قسمتهای شمالی تهران کـه
جمعیت کمتری را در خود جای میدهد فضای سبز به نسبت بسیار زیاد و در قسمتهای جنوبی که جمعیت بیشتر اسـت
فضای سبز بسیار کمتر است.
چمن کاری : lawn culture
چمن نه تنها میتواند در باغچهها، گشت گاهها، خیابانها و میدانها و سایر مناطق سر سبزی و طراوات ایجاد کند بلکه بـه
عنوان زمینه زیبایی برای گلکاری، درختکاری، گشت گاههای جنگلی و بسیاری از محیط های دیگـر فضـای سـبز مـورد
استفاده قرار گیرد.
همچنین چمن پوشش مساعدی برای زمینهای بازی ورزشی مانند: فوتبال و گلف یا زمینهای بازی کودکـان در گشـت
گاههای کودک بکار گرفته میشود. افزون بر اینها پوشش دادن برخی از نقاط مانند زیر درختـان یـا پوشـش سـبز بـرای
جلوگیری از شسته شدن کنارههای سدهای خاکی به منظور جلوگیری از فرسایش خاک یا کاشت آن کنار بزرگراهها برای
جلوگیری از ایجاد گرد و خاک برروی جاده و نیز جلوگیری از خستگی رانندگان و به طور کلی هر نوع پوشش سبز دیگـرمورد استفاده قرار میگیرد.