تأثیراستفاده از اینترنت بر سبک زندگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی
مفهوم سبک زندگی که امروزه به یکی از مفاهیم بنیادین در تحلیل های اجتماعی تبدیل شده است، یکی از حوزه های جدید و مهم مطالعاتی محسوب می شود که در سال های اخیر توجهی عده ی قابل ملاحظه ای از محققان اجتماعی را به خود جلب کرده است. هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر اینترنت بر سبک زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد بودند که براساس فرمول کوکران با 420 نفر مصاحبه شد. پژوهش حاضر براساس نمونهگیری طبقه بندی صورت گرفت. داده های مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش تهیه و جمع آوری شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن از طریق نظرات اساتید دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد که آمار استنباطی (آزمون های تی تست، پیرسون و رگرسیون) از طریق نرم افزار spss17 انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد در متغیرهای پیشینه ای بین درآمد خانوار، مقطع تحصیلی و طبقه اجتماعی با سبک زندگی رابطه وجود دارد. همچنین از میان عوامل مستقل موثر بر سبک زندگی مشخص شد که: 1- بین دسترسی به اینترنت و مصرف کالاهای فرهنگی و گرایش و رفتارهای زیست محیطی رابطه مثبتی وجود دارد. 2- بین استفاده از خدمات اینترنت و مصرف کالاهای فرهنگی رابطه وجود دارد. 3- بین میزان فعالیت در فیسبوک و مصرف کالاهای فرهنگی رابطه وجود دارد.
واژگان کلیدی: استفاده از اینترنت، سبک زندگی، دانشجویان، مصرف کالاهای فرهنگی
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسئله. 4
1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش... 7
1-4- اهداف تحقیق.. 10
1-4-1 هدف کلی.. 10
1-4-2 اهداف جزیی.. 10
1-5- فرضیههای تحقیق.. 11
فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه. 13
2-1-1 تعاریف... 14
2-2- مبانی نظری.. 16
2-2-1 ماکس وبر. 16
2-2-2 آنتونی گیدنز. 17
2-2-3 پیر بوردیو. 21
2-2-3-1 مفهوم منش... 22
2-2-3-2 مفهوم میدان. 26
2-2-3-3 مفهوم عمل. 30
2-2-3-4 مفهوم نماد 31
2-2-3-5 مفهوم طبقه. 31
2-2-3-6 مفهوم مصرف... 35
2-2-4 کاکرام 39
2-2-5 آدلر. 40
2-2-5-1 مفاهیم اساسی نظریه آدلر. 41
2-2-5-2 انواع سبک زندگی از دیدگاه آدلر. 42
2-2-6 تورستین وبلن. 44
2-3- شاخص های جوانی و سبک زندگی.. 46
2-3-1 امتداد یافتن دوره جوانی.. 47
2-3-2 فردی شدن. 47
2-3-3 عدم اطمینان و خطر. 48
2-3-4 ریسک پذیری.. 48
2-3-5 نگرش متفاوت جوانان به کار و فراغت.. 49
2-3-6 برقراری ارتباط به شیوه متفاوت.. 50
2-3-7 مصرف گرایی و مصلحت طلبی.. 50
2-4- اینترنت.. 51
2-4-1 استفاده جوانان از اینترنت در ایران. 53
2-4-2 ویژگی های اینترنت.. 55
2-4-3 انواع کاربردهای رسانه های مجازی.. 55
2-4-4 آمار استفاده از اینترنت در جهان. 57
2-4-5 تأثیرات مثبت اینترنت بر سبک زندگی.. 58
2-4-5-1 کوچک شدن جهان و رشد فرهنگی.. 58
2-4-5-2 خدمات آموزشی و پژوهشی.. 59
2-4-5-3 ارایه خدمات به «شهروند الکترونیک».. 59
2-4-5-4 توسعه اقتصادی و تجارت الکترونیک... 60
2-4-5-5 ایجاد خلاقیت و اخلاق کاری سازنده 60
2-4-5-6 تعامل و همزیستی جهانی؛ شکل‌گیری هویت پویا 61
2-4-5-7 کثرت‌گرایی فرهنگی.. 62
2-4-5-8 جهانی شدن و حقوق شهروندی.. 62
2-4-6 تأثیرات منفی اینترنت بر سبک زندگی.. 63
2-4-6-1 بعد اجتماعی.. 63
2-4-6-2 تبدیل اینترنت به ارزش... 63
2-4-6-3 قبض و بسط باورها 64
2-4-6-4 اثرات روانی.. 64
2-4-7 تأثیرات مثبت و منفی فیس بوک بر سبک زندگی.. 65
2-4-7-1 انتشار سریع و آزادانه اخبار و اطلاعات، افزایش قدرت تحلیل و تقویت روحیه انتقادی.. 65
2-4-7-2 امکان عبور از مرزهای جغرافیایی و آشنایی با افراد، جوامع و فرهنگ های مختلف.. 65
2-4-7-3 شکل گیری و تقویت خرد جمعی.. 65
2-4-7-4 ارتباط مجازی مستمر با دوستان و آشنایان. 66
2-4-7-5 تبلیغ و توسعه ارزش های انسانی و اخلاقی در عرصه جهانی.. 66
2-4-7-6 افزایش سرعت در فرایند آموزش و ایجاد ارتباط شبانه روزی بین استاد و شاگرد 66
2-4-7-7 فیس بوک و اختلالات روانشناختی.. 66
2-4-7-8 فیس بوک و اعتیاد 67
2-5- پیشینه پژوهش... 67
2-5-1 تحقیقات داخلی.. 67
2-5-2 تحقیقات خارجی.. 75
2-6- چارچوب نظری تحقیق حاضر. 79
2-6-1 گرایش و رفتارهای زیست محیطی.. 82
2-6-2 مصرف کالاهای فرهنگی.. 82
2-6-3 باورها و رفتارهای دینی.. 83
2-6-4 گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 83
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه. 86
3-2- روش تحقیق.. 86
3-3- ابزار گردآوری داده ها 87
3-4- اعتبار. 87
3-5- پایایی.. 88
3-6- تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم 89
3-6-1 متغیر وابسته. 89
3-6-2 متغیر مستقل. 91
3-7- جامعه آماری.. 93
3-8- تعیین حجم نمونه. 93
3-9- روش نمونه گیری.. 94
3-10- استخراج و پردازش داده ها 95
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
4-1- مقدمه. 97
4-1-1 توصیف متغیرهای جمعیتی.. 97
4-1-1-1 بررسی توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس سن. 97
4-1-1-2 بررسی توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس جنسیت.. 98
4-1-1-3 بررسی توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس وضعیت تاهل. 99
4-1-1-4 بررسی توزیع افراد مورد بررسی براساس مقطع تحصیلی.. 100
4-1-1-5 بررسی توزیع افراد مورد بررسی براساسدرآمد خانوار. 101
4-1-1-6 بررسی توزیع افراد مورد بررسی براساس.. 102
4-1-1-7 بررسی توزیع افراد مورد بررسی براساس طبقه اجتماعی.. 103
4-1-2 توصیف متغیر وابسته و ابعاد آن. 104
4-1-2-1 توصیف بعد مصرف کالاهای فرهنگی.. 104
4-1-2-2 توصیف بعد گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 105
4-1-2-3 توصیف بعد باورها و رفتارهای دینی.. 106
4-1-3 توصیف بعدهای مستقل تحقیق.. 108
4-1-3-1 توصیف متغیر میزان دسترسی به اینترنت.. 108
4-1-3-2 توصیف متغیر میزان استفاده از خدمات اینترنت.. 109
4-1-3-3 توصیف متغیر فعالیت در فیسبوک... 110
4-2- آزمون فرضیات.. 111
4-2-1 بررسی رابطه بین متغیر های پیشینه ای و سبک زندگی و ابعاد آن. 111
4-2-1-1 فرضیه اول. 112
4-2-1-2 فرضیه دوم 113
4-2-2 بررسی رابطه متغیرهای مستقل با سبک زندگی و ابعاد آن. 116
4-2-2-1 فرضیه چهارم 117
4-2-2-2 فرضیه پنجم 118
4-2-2-3 فرضیه ششم 118
4-2-2-4 فرضیه هفتم 119
4-2-2-5 فرضیه هشتم 119
4-2-2-6 فرضیه نهم 120
4-3- بررسی میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر مولفه های سبک زندگی.. 120
4-3-1 بررسی میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر مصرف کالاهای فرهنگی.. 120
4-3-2 بررسی میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر گرایش و رفتارهای زیست محیطی.. 121
4-3-3 بررسی میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 122
4-3-4 بررسی میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر باورها و رفتارهای دینی.. 122
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه. 124
5-2- نتایج مربوط به متغیرهای پیشینه ای.. 124
5-3- یافته های مربوط به بررسی رابطه میان متغیرهای پیشینه ای و سبک زندگی و ابعاد آن. 125
5-4- بررسی رابطه متغیرهای مستقل با سبک زندگی و ابعاد آن. 128
5-5- بحث و تفسیر یافته های پژوهش... 129
5-6- پیشنهادات.. 134
منابع و مآخذ 136
فهرست منابع فارسی.. 136
فهرست منابع انگلیسی.. 142
پیوست.. 144
چکیده انگلیسی 158
فهرست جداول
جدول 3-1- ضرایب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق.. 88
جدول 3-2- تعاریف نظری و عملیاتی.. 92
جدول 4-1- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس سن. 97
جدول 4-2- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس جنسیت.. 98
جدول 4-3- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس وضعیت تأهل. 98
جدول 4-4- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس مقطع تحصیلی.. 100
جدول 4-5- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس درآمد خانوار. 101
جدول 4-6- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی بر اساس دانشکده 102
جدول 4-7- توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس طبقه اجتماعی.. 103
جدول 4-8- توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس بعد مصرف کالاهای فرهنگی.. 104
جدول 4-9- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس بعد گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 105
جدول 4-10- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس بعد باورها و رفتارهای دینی.. 106
جدول 4-11- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس گرایش و رفتار های زیست محیطی.. 107
جدول 4-12- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس میزان دسترسی به اینترنت.. 108
جدول 4-13- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس میزان استفاده از خدمات اینترنت.. 109
جدول 4-14- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس متغیر فعالیت در فیسبوک... 110
جدول 4-15- میانگین پاسخ های افراد در مولفه های سبک زندگی براساس مقطع تحصیلی.. 112
جدول 4-16- بررسی رابطه بین مقطع تحصیلی و سبک زندگی.. 112
جدول 4-17- میانگین پاسخ های افراد در مولفه های سبک زندگی براساس درآمد خانوار. 113
جدول 4-18- بررسی رابطه بین درآمد خانوار و سبک زندگی و ابعاد آن. 114
جدول 4-19- میانگین پاسخ های افراد در مولفه های سبک زندگی براساس طبقه اجتماعی.. 115
جدول 4-20- بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی و سبک زندگی.. 115
جدول 4-21- بررسی رابطه بین دسترسی به اینترنت و مصرف کالاهای فرهنگی.. 117
جدول 4-22- بررسی رابطه بین دسترسی به اینترنت و باورها و رفتارهای دینی.. 118
جدول 4-23- بررسی رابطه بین دسترسی به اینترنت و گرایش و رفتارهای زیست محیطی.. 118
جدول 4-24- بررسی رابطه بین استفاده از خدمات اینترنت و مصرف کالاهای فرهنگی.. 119
جدول 4-25- بررسی رابطه بین استفاده از خدمات اینترنت و باورها و رفتارهای دینی.. 119
جدول 4-26- بررسی رابطه بین فعالیت در فیسبوک و مصرف کالاهای فرهنگی.. 120
جدول 4-27- میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر مصرف کالاهای فرهنگی.. 121
جدول 4-28- میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر گرایش و رفتارهای زیست محیطی.. 121
جدول 4-29- میزان تاثیر همزمان متغیرهای مستقل بر گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 122
فهرست نمودارها
نمودار 2-1- مدل تحلیلی تحقیق.. 84
نمودار 4-1- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس سن. 97
نمودار 4-2- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس جنسیت.. 98
نمودار 4-3- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس وضعیت تاهل. 99
نمودار 4-4- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس مقطع تحصیلی.. 100
نمودار 4-5- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس درآمد خانوار. 101
نمودار 4-6- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس دانشکده 102
نمودار 4-7- نمودار توزیع فراوانی افراد مورد بررسی براساس طبقه اجتماعی.. 103
نمودار 4-8- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس بعد مصرف کالاهای فرهنگی.. 104
نمودار 4-9- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس بعد گرایش و رفتارهای بهداشتی.. 105
نمودار 4-10- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس بعد باورها و رفتارهای دینی.. 106
نمودار 4-11- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس گرایش و رفتارهای زیست محیطی.. 107
نمودار 4-12- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس میزان دسترسی به اینترنت.. 108
نمودار 4-13- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس میزان استفاده از خدمات اینترنت.. 109
نمودار 4-14- توزیع فراوانی پاسخگویان براساس متغیر فعالیت در فیسبوک... 110