سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی و قفقاز بعد از جنگ سرد
سیاست خارجی کشورها، تحت تاثیر مقدورات ملی و محذوریتهای بین المللی قرار دارد.در چنین حالتی سیاست خارجی ج.ا.ایران به عنوان یک بازیگر عاقل وبسیط در برابر چالشها و فرصتهای مختلفی قرار گرفته است.از جمله این چالشها ،بحرانهای منطقه ای است.وجود بحران های آسیای مرکزی و قفقاز که همراه بوده با چالشهای خشونت آمیز قومی و سرزمینی، سبب شده بود که ایران نگاه جدیدی نسبت به این دو منطقه داشته باشد. منطقه آسیای مرکزی و قفقاز به دلیل موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیکی که بعد از فروپاشی شوروی که دراوایل دهه نود اتفاق افتاد، از اهمیت بسیاری برای ج.ا.ایران برخوردار بوده و است.کشورهای این دو منطقه به دلیل مشکلاتی مثل پروژه دولت –ملت سازی، درگیریهای مرزی و سرزمینی ، استقلال اقلیت ها و ...که چه قبل از استقلال و چه بعد از آن با آن مواجه بودند. به بحران های محلی و منطقه ای گرفتار شدند.در این بین از آنجا که این بحران ها، امنیت و تمامیت ارضی ایران را نیز تحت تاثیر قرار می دهد ،ایران نیز به این بحران ها بی تفاوت نبوده و واکنش نشان داده و خواهد داد. این پژوهش سعی می کند ابتدا به ابعاد و عوامل بحرانهای منطقه ای ،ازجمله جنگ داخلی تاجیکستان، بحران قره باغ،چچن و گرجستان پرداخته و سپس به سیاست و مواضع ج.ا.ایران نسبت به این بحرانها پرداخته شود. این پژوهش با این فرضیه همراه است ،که سیاست خارجی ایران تاحدودی غیر فعالانه بوده وسعی شده هماهنگ و متمایل به قدرت شمالی خود یعنی روسیه باشد و یا حداقل متضاد با روسیه نباشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:کلیات. 1
1-1- بیان مساله. 2
1-2- سوال اصلی:. 3
1-3- فرضیه اصلی:. 3
1-4- پیشینه تحقیق:. 3
1-5- ضرورت و هدف تحقیق :. 6
1-6- روش تحقیق و گردآوری اطلاعات :. 6
1-7- قلمرو و زبان تحقبق:. 6
1-8- مفاهیم و متغیرها:. 6
1-9- نوآوری پژوهش:. 7
1-10- سازماندهی تحقیق. 7
فصل دوم :مباحث نظری و تئوریک. 8
2-1- مقدمه:. 9
2-2- نظریه رئالیسم نئوکلاسیک:. 9
2-3- آنارشی :. 11
2-4- قدرت مادی. 12
2-5- تلفیق سطوح خرد وکلان :. 12
2-5- سیاست خارجی ایران در منطقه :. 14
2-5-1- .فرایند تصمیم گیری :. 14
2-5-2- منافع و اهداف ملی :. 15
2-5-3- عوامل تعیین کننده قدرت :. 16
2-5-4- رفتار سیاست خارجی :. 16
2-5-5- مدیریت بحران:. 17
فصل سوم: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به بحران تاجیکستان 22
3-1- مقدمه:. 23
3-2- بیان مسئله :. 23
3-3- شروع و تاریحچه جنگ داخلی تاجیکستان :. 24
3-4- عوامل وعلل بحران :. 26
3-4-1- عوامل اقتصادی:. 27
3-4-2- مسائل قومی،جمعیتی (منطقه گرایی) :. 27
3- 4-3- فرایند دولت- ملت سازی:. 28
3-4-4- تکثر احزاب و گروهها :. 29
3-4-5- گذشته تاریخی :. 29
3-4-6- عامل خارجی :. 30
3-5- عوامل مذهبی :. 30
3-5-1- مواضع روسیه :. 31
فصل چهارم : سیاست خارجی ج.ا. ایران نسبت به بحران قره باغ. 41
4-1- اهمیت قفقاز :. 42
4-2- مقدمه:. 43
4-3- ریشه های تاریخی:. 48
4-4- تضاد قومی:. 49
4-4-1-گروههای افراطی:. 50
4-4-2- آینده بحران قره باغ:. 53
4-4-3- سیاست خارجی ج.ا.ایران نسبت به بحران:. 55
4-5- نتیجه گیری:. 61
فصل پنجم : سیاست خارجی ج.ا. ایران نسبت به بحران گرجستان. 63
5-1- مقدمه:. 64
5-2- علل عوامل بحران :. 68
5-3- علل داخلی:. 68
5-3-1- علل خارجی:. 70
3-اهمیت گرجستان برای روسیه:. 70
4-سیاست خارجی ایران در بحران گرجستان :. 73
5-3-3- نتیجه گیری:. 78
فصل ششم : سیاست خارجی ج.ا.ایران نسبت به بحران چچن. 80
6-1- مقدمه:. 81
6-2- موقعیت منطقه ای قفقاز شمالی :. 82
6-3- ویژگیهای جمعیتی و جغرافیایی چچن:. 82
6-3-1- روند شکل گیری بحران چچن:. 83
6-3-2- جنگ اول چچن :. 86
6-3-3- جنگ دوم چچن:. 87
6-3-4- علل و اهمیت چین برای روسیه:. 89
6-3-5- علل و عوامل استقلال طلبی چچن:. 92
6-4- عامل فرهنگ:. 92
6-4-1- گذشته تاریخی:. 93
4-4-2- عامل مذهب ودین:. 93
2-4-3- عوامل اقتصادی و اجتماعی:. 95
6-4-4- دخالتهای خارجی :. 95
6-4-5- سیاست خارجی ج.ا.ایران نسبت به بحران چچن :. 96
6-5- نتیجه گیری :. 101
فصل هفتم : نتیجه گیری ، ارزیابی کلی و ارائه الگو. 103
7-1- مقدمه :. 104
7-2- اشتراکات و مولفه سیاست خارجی در بحران :. 112
کتابنامه. 118
فهرست اشکال
شکل شماره1-2 مدل رفتار و سیاست خارجی براساس نظریه رئالیسم نئو کلاسیک. 14
شکل شماره 7-1 مدل سیاست خارجی ایران در بحران های منطقه ای آسیای مرکزی وقفقاز. 117
فهرست جداول
جدول شماره7- 1 بحران های ها منطقه ای و سیاست خارجی ج.ا.ایران 112
آشنایی و بررسی آخرین وضعیت کشورهای مسلمان منطقه آسیای جنوب شرقی
مالزی شرقی در همان عرض جغرافیایی مالزی قارهای واقع شده است و بنابراین آب و هوای مشابه دارد درجه حرارت بالا، رطوبت ، بارانهای شدید و الگوی آب و هوایی موسمی شمال شرقی و جنوب غربی از ویژگیهای آن است در نواحی ساحلی حداقل درجه حرارت بین 72 تا 76 درجه فارنهایت (22 تا 24 درجه سانتیگراد) و حداکثر درجه حرارت بین 88 تا 92 درجه فارنهایت (31 تا 33 درجه سانت
فهرست مطالب:
مالزی
فصل اول
جغرافیایی طبیعی و اقلیمی و سرزمینی
1- موقعیت جغرافیایی
2- مساحت
3- همسایگان
الف- طول مرزها با همسایگان
4- عوارض طبیعی و کوهها
5- آبهای داخلی و رودخانهها
6- آب و هوا
الف- مالزی غربی
ب- مالزی شرقی
7- شهرهای بزرگ
8- بنادر مهم
فصل دوم
جغرافیای انسانی
1- سابقه تاریخی تشکیل جمعیت
2- جمعیت
3- تراکم جمعیتی
4- رشد جمعیت و پراکندگی آن
الف- مالزی شرقی
ب- مالزی غربی
5- اقوام و نژادها و روابط آنها
الف- مالزی غربی
ب- مالزی شرقی
6- زبان
الف- زبان رسمی
ب- زبانهای غیر رسمی
ج- اقوام و زبانها
فصل سوم
جغرافیای سیاسی
1- موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک
2- اهمیت استراتژیک کشور در منطقه
3- نقش تعیین کننده هر یک از عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی
فصل چهارم
اوضاع اجتماعی ، فرهنگی و آموزشی
1- اوضاع اجتماعی
الف- خصوصیات ویژه اجتماعی
ب- روابط عاطفی و روانی مردم با یکدیگر
ج- نقش زنان در جامعه
د- وضعیت بهداشت عمومی
2- اوضاع فرهنگی
الف- تاثیر فرهنگها
ب- مهمترین رسانهها ونشریات
ج- خبرگزاریهای داخلی و خارجی
رسانههای گروهی
الف- رادیو
ب- تلویزیون
ج- میزان کنترل دولت بر رسانههای گروهی
3- نظام آموزشی
الف- دانشگاهها
ب- کتابخانهها
فصل پنجم
ادیان و مذاهب
1- درصد پیروان ادیان، مذاهب و فرقههای دینی
2- تاریخچه رشد هر یک از ادیان و مذاهب
الف- اسلام
ب- آیین بودا
ج- آیین هندو
د- مسیحیت
هـ - سایر ادیان و مذاهب
3- تشیع
الف- پیشینه و وضعیت شیعیان مالزی
ب- فعالیتهای ضد شیعی درمالزی
4- نفوذ ادیان در اوضاع سیاسی جامعه
5- سیاست مذهبی حکومت
6- روابط پیروانی ادیان و مذاهب مختلف با یکدیگر
7- آداب و سنن مذهبی و میزان پابندی مردم به مذهب
8- نقش مذهب در تحولات اجتماعی و فرهنگی
فصل ششم
اوضاع اقتصادی و سیاسی
اوضاع اقتصادی
1- ویژگیهای سیستم اقتصادی
2- بخشهای مختلف اقتصادی
الف- کشاورزی
ب- بخش های دیگر کشاورزی
ج- جنگل
د- دامپروری
هـ- معدن
3- اوضاع مالی و شاخصهای اقتصادی
الف- واحد پول
ب- تولید ناخالص داخلی
ج- بودجه ملی
د- بدهیهای خارجی
4- حمل و نقل و ارتباطات
الف- راه آهن
ب- راههای زمینی
ج- هوانوردی کشوری و فرودگاهها
5- مهم ترین شاخصهای اقتصادی
اوضاع و ساختار سیاسی
1- تشکیلات حکومتی
الف- حکومت
ب- اختیارات پادشاه
ج- اختیارات نخست وزیر
د- تقسیمات کشوری و اداری
2- روابط ایران و مالزی
الف- روابط دو کشور قبل از انقلاب
ب- روابط دو کشور بعد از انقلاب
اندونزی
فصل اول
جغرافیای طبیعی، اقلیمی، و سرزمینی
1- موقعیت جغرافیایی
2- همسایگان
3- عوارض طبیعی
الف- کوهها و آتشفشانها
4- آبهای داخلی
الف- رودها
ب- جزایر
ج- آبهای داخلی و دریاچهها
5- شرایط اقلیمی
6- بنادر مهم
7- شهرهای مهم
فصل دوم
جغرافیای انسانی
1- سابقه تاریخی تشکیل جمعیت
2- جمعیت و پراکندگی آن
3- ترکیب جمعیت
4- انتقال جمعیت
5- مهاجرت
6- اقوان و نژادها و روابط آنها
7- زبان و خط
فصل سوم
جغرافیایی سیاسی
1- اهمیت استراتژیک کشور در منطقه
2- نقش تعیین کننده عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی
فصل چهارم
اوضاع اجتماعی ، فرهنگی و آموزشی
1- اوضاع اجتماعی
الف- آزادیها
ب- فقر
ج- بهداشت عمومی
د- نماد خانواده
2- اوضاع فرهنگی
الف- مطبوعات
ب- خبرگزاریهای داخلی و خارجی
رسانههای گروهی
الف- رادیو
ب- تلویزیون
ج- میزان کنترل دولت و نقش وسایل ارتباط جمعی در جامعه
3- نظام آموزشی
الف- سطح علمی و فرهنگی جامعه
ب- میزان باسوادها
فصل پنجم
اوضاع اقتصادی و سیاسی
اوضاع اقتصادی
1- بخشهای مختلف اقتصادی
صنعت
الف- نفت
ب- گاز طبیعی
ج- زغال سنگ
د – بوکیست
2- اوضاع مالی و شاخصههای اقتصادی
الف- درآمد سرانه
ب- نرخ سرانه
ج- بودجه
د- بدهیهای خارجی
3- حمل و نقل وارتباطات
الف- بنادر
ب- راه آهن
ج- جادهها
د- فرودگاهها
هـ تعداد وسایل نقلیه زمینی- دریایی و هوایی
4-اهداف اقتصادی دولت تا سال 2000
الف- جمعیت
ب- رشد درآمد
ج- خود کفایی
د- انرژی
هـ - سرمایه گذاری
اوضاع و ساختار سیاسی:
1- قانون اساسی، تحولات و ویژگیهای آن
2- تشکیلات حکومتی
الف- قوه مجریه
ب- قوه مقننه
ج- قوه قضائیه
3- تقسیمات کشوری و اداری
4- ساختار سیاسی
الف- مجمع مشورتی مردم
ب- رئیس جمهور
ج- مجلس نمایندگان مردم
د- شورای عالی مشاوره
هـ- هئیت عالی بازرسی
5- چگونگی موضع گیری در سازمانهای بین المللی برله یا علیه جمهوری اسلامی ایران.
برونئی
فصل اول
جغرافیایی طبیعی، اقلیمی و سرزمینی
1- موقعیت جغرافیایی
الف- منطقه غربی
ب- منطقه شرقی
2- شرایط اقلیمی
3- پوشش گیاهی
فصل دوم
جغرافیای انسانی
1- جمعیت
2- تراکم جمعیت
3- اقوام و نژادها و روابط آنها
4- شهرهای مهم
فصل سوم
ادیان و مذاهب
1- تاریخچه اسلام در برونئی
2- وضعیت ادیان
فصل چهارم
اوضاع آموزشی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی
1- وضعیت آموزشی
2- وضعیت اجتماعی
الف- وضعیت بهداشت و رفاه عمومی
3- وضعیت اقتصادی
الف- منابع زیرزمینی
ب- دیگر منابع اقتصادی
4- اوضاع سیاسی
نگاهی به تاریخ معاصر
الف- شورای خصوصی سلطنتی
ب- شورای خصوصی اجرائی وزیران
ج- شورای قانونگذاری
د- شورای مذهبی
هـ - شورای جانشینی
و- احزاب سیاسی
فیلیپین
فصل اول
جغرافیایی طبیعی، اقلیمی و سرزمینی
1- موقعیت جغرافیایی
2- مساحت
3- عوارض طبیعی
الف- کوهها و سلسله جبال
4- آبهای داخلی
5- آب و هوا
6- شهرهای مهم
فصل دوم
جغرافیای انسانی
1- سابقه تاریخی تشکیل جمعیت
2- جمعیت
3- توزیع جمعیت
4- ترکیب جمعیت
5- خط و زبان
فصل سوم
جغرافیایی سیاسی
1- موقعیت ژئوپلتیک
2- پایگاههای نظامی
فصل چهارم
اوضاع اجتماعی و آموزشی
1- اوضاع اجتماعی
الف- اعتقادات و طبقه بندیهای اجتماعی
ب- تامین اجتماعی
2- اوضاع آموزشی
الف- آموزش و پرورش
ب- نرخ سواد
فصل پنجم
ادیان و مذاهب
1- درصد ادیان و مذاهب مختلف
2- پراکندگی مسلمانان
فصل ششم
اوضاع اقتصادی و سیاسی
اوضاع اقتصادی
1- کشاورزی
2- معادن
3- انرژی
4- صنایع
5- توریسم
6- شاخصهای اقتصادی فیلیپین طی سالهای 2004 و 2003 و 2001
الف- کالاهای عمده صادراتی در سال 2003
ب- کالاهای عمده وارداتی در سال 2003
ج- مهمترین بازارهای صادراتی در سال 2003
د- مهمترین بازارهای وارداتی در سال 2003
هـ- مهمترین شرکای تجارتی در سال 2003
اوضاع و ساختار سیاسی
1- تشکیلات حکومتی
الف- نوع حکومت
ب- دولت
2- سیاست خارجی
الف- روابط با کشورهای جنوب شرقی آسیا (آ سه آن)
ب- روابط با ایالات متحده آمریکا
ج- روابط با کشورهای اروپایی.
سنگاپور
فصل اول
جغرافیایی طبیعی، اقلیمی و سرزمین
1- موقعیت جغرافیایی
2- مساحت
3- عوارض طبیعی
4- آب و هوا
5- بنادر
فصل دوم
جغرافیای انسانی
1- میزان جمعیت و ترکیب آن
2- میزان رشد جمعیت
3- ترکیب پراکندگی جمعیت
4- زبان
5- مهاجرت
فصل سوم
جغرافیای سیاسی
1- اهمیت استراتژیک کشور در منطقه
فصل چهارم
اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی
1- اوضاع اجتماعی
الف- نژادهای اصلی
ب- ازدواج
2- اوضاع فرهنگی
الف- مهمترین مراسمات فرهنگی ملی
چینگ
عید فطر مسلمانان
مراسم حج
اعیاد تامیلیها
ب- مراکز فرهنگی
موزهها
3-نظام آموزشی
الف- آموزش و پرورش
ب- تحصیلات دانشگاهی
فصل پنجم
ادیان و مذاهب
1- درصد پیروان ادیان، مذاهب و فرقههای دینی
2- تاریخچه رشد هر یک ازادیان و مذاهب
الف- اسلام
مالاییهای مسلمان
هندیهای مسلمان
عربهای مسلمان
چینیهای مسلمان
ایرانیهای مسلمان
ب- بودیسم
ج- هندوئیسم (بوداییها)
د- مسیحیت
فصل ششم
اوضاع اقتصادی و سیاسی
اوضاع اقتصادی
1- بخشهای مختلف اقتصادی
الف- کشاورزی
ب- صنعت
ج- توریسم
2- اوضاع مالی و شاخصههای اقتصادی
الف- واحد پول
ب- نظام اقتصادی
3- بازرگانی خارجی
اوضاع و ساختار سیاسی
1- تشکیلات حکومتی
الف- تاریخچه
ب- حکومت
2- سیاست خارجی
3- روابط با جمهوری سالامی ایران
روابط سیاسی
الف- روابط تاریخی بین دو کشور
ب- روابط سیاسی پیش از انقلاب
ج- روابط سیاسی بعد از انقلاب
روابط اقتصادی
پیوستها