جایابی بهینه خازن با هدف بهبود پروفیل ولتاژ و کمینه سازی تلفات توان شبکه توزیع واقعی با مدل سازی بارهای مختلف
شبکه های توزیع دارای بارهای متنوعی اند که این بارها مقادیر متفاوتی از توان راکتیو را مصرف میکنند. با در نظر گرفتن تاثیر نوع بار روی محل و اندازه ی بانکهای خازنی در سیستمهای توزیع، در این پایان نامه، یک روش بدیع جهت مدلسازی بارهای مختلف شبکه به منظور بهبود پروفیل ولتاژ و کاهش تلفات توان در حضور خازن شنت انجام میگیرد. برای این منظور، دو مدل ارائه میشود: الف) تجاری- خانگی- کشاورزی-عمومی- صنعتی و ب) امپدانس ثابت - جریان ثابت - توان ثابت. در واقع برتری اصلی این پایاننامه نزدیک کردن مطالعه به دنیای واقعیست، چرا که تقریبا تمامی مطالعات انجام شده در زمینه جایابی بهینهی خازن اساسا از تاثیر نوع بار بر محل و ظرفیت بهینه خازن نصب شده اغماض کردهاند، حال آنکه این پایاننامه اثبات خواهد کرد که در نظرگیری مدل بار متفاوت روی محل/ ظرفیت خازن تاثیرگذار خواهد بود. قابلیت دیگر این پایاننامه، فرمولبندی تابع هدف به صورت یک مسالهی چند هدفه است. برای این منظور، انحراف ولتاژ به تابع تکهدفه افزوده شده است. مساله فوق با استفاده از الگوریتم بهینهسازی اجتماع ذرات[1] (PSO) حل خواهد شد. جهت اثبات تاثیر مدلسازی پیشنهادی بار روی پاسخهای مساله جایابی بهینهی خازن، سناریوهای زیر بکار میرود: مدلسازی بار و بدون آن با حضور خازن و بدون حضور آن.
کلید واژه:
جایابی بهینه ی خازن
مدلسازی بار، الگوریتم بهینه سازی اجتماع ذرات، شبکه ی توزیع.
فهرست مطالب
عنوان.................................................................................................................. صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 دیباچه...................................................................................................................................................... .2
1-2 مطالعهی تاثیرگذاری خازن روی شبکه................................................................................................. .4
1-2-1 کاربرد بانک خازنی................................................................................................................ ..9
1-2-2 مکان بانک خازنی بهینه.......................................................................................................... 10
1-2-3 مزایای خازن شنت.................................................................................................................. 12
1-2-4 گزینههای عملی برای کاهش تلفات....................................................................................... 13
1-3 معیار طراحی............................................................................................................................................ 14
1-4 جبرانسازی توان راکتیو......................................................................................................................... 15
1-5 اصلاح ضریب قدرت............................................................................................................................. 17
1-6 محدوده و هدف پایاننامه....................................................................................................................... 19
1-7 بیان مسأله اساسی تحقیق......................................................................................................................... 20
1-8 طرح کلی پایاننامه.................................................................................................................................. 22
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1 دیباچه...................................................................................................................................................... 24
2-2 روشهای تحلیلی.................................................................................................................................... 24
2-3 روشهای برنامهریزی ریاضی................................................................................................................. 25
2-4 روشهای ابتکاری................................................................................................................................... 27
2-5 روشهای مبتنی بر هوش مصنوعی......................................................................................................... 29
2-5-1 الگوریتم ژنتیک..................................................................................................................... 29
2-5-2 سیستمهای خبره...................................................................................................................... 31
2-5-3 آبکاری شبیهسازی شده........................................................................................................ 32
2-5-4 شبکههای عصبی مصنوعی...................................................................................................... 34
2-5-5 تئوری مجموعه فازی.............................................................................................................. 35
فصل سوم: بهینهسازی اجتماع ذرات
3-1 دیباچه...................................................................................................................................................... 39
3-2 کاربرد بهینهسازی اجتماع ذرات در سیستمهای قدرت......................................................................... 40
3-2-1 جایابی و تعیین ظرفیت بهینهی خازن........................................................................................ 41
3-2-2 پخش بار اقتصادی.................................................................................................................. 42
3-2-3 پخش بار بهینه......................................................................................................................... 42
3-2-4 کنترل ولتاژ و توان راکتیو بهینه................................................................................................ 43
3-2-5 طراحی پایدارسازی سیستم قدرت........................................................................................... 44
3-3 مفهوم PSO............................................................................................................................................ 44
3-4 عناصر اصلی الگوریتم PSO................................................................................................................. 45
3-5 اجرای الگوریتم PSO........................................................................................................................... 44
3-6 مزایای الگوریتم PSO به سایر الگوریتمهای تکاملی.......................................................................... 52
فصل چهارم: بهینهسازی تابع هدف
4-1 دیباچه...................................................................................................................................................... 55
4-2 بیان مساله................................................................................................................................................. 57
4-3 قیود......................................................................................................................................................... 59
4-4 مدل بار پیشنهادی.................................................................................................................................... 61
4-4-1 مدلسازی بار از لحاظ نوع مصرف......................................................................................... 61
4-4-2 مدلسازی بار از لحاظ توان، امپدانس و جریان ثابت............................................................... 63
4-5 حل مساله جایابی خازن با استفاده از الگوریتم PSO............................................................................ 64
فصل پنجم: نتایج شبیهسازی
5-1 دیباچه...................................................................................................................................................... 67
5-2 جایابی دو خازن...................................................................................................................................... 68
5-3 جایابی چهار خازن.................................................................................................................................. 71
5-4 جایابی شش خازن................................................................................................................................... 74
5-5 جایابی هشت خازن................................................................................................................................. 77
5-6 جمع بندی................................................................................................................................80
فصل ششم: بحث و نتیجهگیری
6-1 دیباچه...................................................................................................................................................... 82
6-2 نتیجهگیری.............................................................................................................................................. 82
6-3 پیشنهادها.................................................................................................................................................. 84
پیوستها
الف: اطلاعات شبکهی نمونه.......................................................................................................................... 86
مراجع.............................................................................................................................................................. 89
فهرست جدولها
جدول (1-1): مقایسهی نرخهای سود به هزینهی روشهای کاهش تلفات...........................................14
جدول (4-1): ضریب تغییر بار...................................................................................................................... 62
جدول(5-1): مقادیر پارامترهای جایابی خازن در حضور دو بانک خازنی.................................................. 69
جدول(5-2): مکان و ظرفیت بهینهی نصب شده دو بانک خازنی............................................................... 69
جدول(5-3): مقادیر پارامترهای جایابی خازن در حضور چهار بانک خازنی.............................................. 72
جدول(5-4): مکان و ظرفیت بهینهی نصب شده چهار بانک خازنی........................................................... 72
جدول(5-5): مقادیر پارامترهای جایابی خازن در حضور شش بانک خازنی............................................... 75
جدول(5-6): مکان و ظرفیت بهینهی نصب شده شش بانک خازنی........................................................... 75
جدول(5-7): مقادیر پارامترهای جایابی خازن در حضور هشت بانک خازنی............................................. 78
جدول(5-8): مکان و ظرفیت بهینهی نصب شده هشت بانک خازنی.......................................................... 78
جدول(الف-1): اطلاعات مربوط به خطوط و توانهای مصرفی شبکهی نمونه.......................................... 88
فهرست شکلها
شکل (1-1): دیاگرام فازوری ولتاژ با ضریب قدرت پسفاز........................................................................ 6
شکل (1-2): دیاگرام فازوری ولتاژ با ضریب قدرت پیشفاز...................................................................... 6
شکل (1-3): دیاگرام فازروی یک مدار با ضریب قدرت پسفاز................................................................ 8
شکل (1-4): نمایش مدل بار معادل فیدر شعاعی.......................................................................................... 17
شکل (1-5): بهترین مکان بانک خازنی برای اصلاح ضریب قدرت.......................................................... 18
شکل(1-6): مثلث توان.................................................................................................................................. 19
شکل(2-1): ساختار شبکهی عصبی............................................................................................................... 34
شکل(3-1): مفهوم پایهی الگوریتم PSO..................................................................................................... 45
شکل(3-2): شبهکد گام 1 الگوریتم PSO................................................................................................... 47
شکل(3-3): شبهکد گام 2 الگوریتم PSO................................................................................................... 48
شکل(3-4): شبهکد گام 3 الگوریتم PSO................................................................................................... 48
شکل(3-5): شبهکد گام 4 الگوریتم PSO................................................................................................... 49
شکل(3-6): جمعیت بعد از چند تکرار در یک فضای دو بعدی................................................................. 50
شکل(3-7): شبه کد الگوریتم PSO............................................................................................................ 51
شکل(3-8): فلوچارت حل نحوهی بهینهسازی الگوریتم PSO.................................................................. 53
شکل(4-1): حل مسالهی جایابی بهینهی خازن با استفاده از الگوریتم PSO.............................................. 65
شکل(5-1): شبکهی 33 شینهی نمونه............................................................................................................ 67
شکل(5-2): نمایش نموداری پروفیل ولتاژ و توانهای شبکه در حضور دو بانک خازنی.......................... 71
شکل(5-3): نمایش نموداری پروفیل ولتاژ و توانهای شبکه در حضور چهار بانک خازنی...................... 74
شکل(5-4): نمایش نموداری پروفیل ولتاژ و توانهای شبکه در حضور شش بانک خازنی....................... 77
شکل(5-5): نمایش نموداری پروفیل ولتاژ و توانهای شبکه در حضور هشت بانک خازنی..................... 80
شکل(الف-1): شبکهی 33 شینهی نمونه....................................................................................................... 87
خازن گذاری در شبکه های توزیع برای کاهش تلفات و بهبود ضریب توان
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول :
مفاهیم اساسی 7
فصل دوم :
منابع مصرف کننده توان راکتیو سلفی در شبکه 21
فصل سوم :
اثرات خازن های موازی در سیستمهای قدرت 34
فصل چهارم :
توابع هدف 64
فصل پنجم :
بررسی چند مقاله از IEEE 80
ضمائم 104
مفاهیم اساسی1
1-1 ساختار مکانیکی و الکتریکی خازن2
هرگاه اختلاف پتانسیلی بین دو صفحه ی هادی که در فاصله ی کمی از هم قرار گرفته اند، اعمال شود انرژی الکترواستاتیکی در سیستم موجود ذخیره می گردد که صفحات فلزی بعنوان الکترود و فضای بین آنها دی الکتریک3 نامیده می شود. اندازه ی توانایی عایق یا دی الکتریک در ذخیره سازی انرژی الکتروستاتیکی ثابت دی الکتریک یا پرمابیلیته نامیده می شود. ثابت دی الکتریک تمام عایق ها معمولاً نسبت به هوا سنجیده می شود که ضریبی از دی الکتریک هوا می باشد. ثابت دی الکتریک هوا برابر8.85×10-12 است که آنرا با علامت می شناسیم و واحد آن نیز فاراد برمتر است (F/m) و ثابت نسبی دی الکتریک تمام عایقها که ضریبی از ثابت هوا هستند را با εr نمایش می دهیم که این مقدار برای هوا یک است. در جدول 1-1 اندازه ای εr برای بعضی عایقها آورده شده است.
ماده εr
Air هوا 1
Ceramic سرامیک 3000
Glass شیشه 7
Castor oil روغن معدنی 2.12
Mica میکا 5.16
Polystyrene پلی استر 2.9
جدول (1-1) ثابت دی الکتریک نسبی برخی مواد
2-1) ظرفیت خازن و انرژی ذخیره شده در خازن
میزان باری که یک خازن می تواند در خود ذخیره کند توسط فاکتوری به نام C نمایش داده می شود. این فاکتور برابر با ظرفیتی است بین صفحات یک خازن که ولتاژ یک ولت روی آن قرار گرفته و باریک کولمب را ذخیره کرده است.
(1-1)
واحد این فاکتور فاراد (F) می باشد با توجه به اینکه فاراد واحد بسیار بزرگی است لذا از اجزاء آن مانند میکروفاراد، نانوفاراد و پیکوفاراد استفاده می گردد.
در یک خازن ظرفیت از رابطه ای زیر بدست می آید.
(2-1)
در سری و موازی کردن خازنها ظرفیت معادل هرکدام از روابط زیر بدست می آید.
خازن های سری (3-1)
خازن های موازی (4-1)
و انرژی ذخیره شده در میان صفحات خازن از رابطهی زیر بدست می آید.
(5-1)
همانطوری که از روابط بالا می توان فهمید با موازی کردن خازن ها ظرفیت معادل افزایش پیدا می کند و به ازای یک ولتاژ مشخص مقدار انرژی ذخیره شده در خازن افزایش پیدا می کند و نیز براساس معادله ای 1-1 برای افزایش Q در یک ولتاژ مشخص باید مقدار C افزایش یابد.
word: نوع فایل
سایز:13.6 MB
تعداد صفحه:117
بررسی امکان کاهش تلفات انتقال با نصب ترانسفورماتور جابجا کننده فاز
- مقدمه
هدف بهره برداران از سیستم قدرت این است که در حالت دائم توان درخواستی مصرف کننده را تحت ولتاژ ثابت و فرکانس معین تأمین نمایند. از دیدگاه مسائل کنترلی، بر روی مصرف کننده نمی توان محدودیتهای زیادی اعمال نمود. در نتیجهع کنترل اصلی در شبکه برق روی تولید و انتقال است. طراحان در طراحیهای اولیه مربوط به سیستم تولید و انتقال،قابلیت تولید و انتقال درخواستی را مدنظر قرار می دهند. ولی با گذشت زمان تغییراتی از قبیل رشد مصرف، اتصال شبکه ها به یکدیگر و تأسیس نیروگاهها و خطوط انتقال جدید این توازن را برهم زده و محدودیتهایی را در بهره برداری از شبکه قدرت به وجود می آورد.
در شبکه های غربالی اتصال شبکه ها در کنار مزایای زیادی که دارد، دارای مشکلات عدیده ای نیز هست. از جمله این مشکلات عبور توان در مسیرهای ناخواسته در سیستم انتقال است. این مسئله می تواند موجب افزایش بار غیرمجاز و عدم بهره برداری بهینه از سیستم قدرت شود. لذا بایستی بطریقی توان عبوری از یک مسیر را کنترل نمود.
در نواحی با خطوط طولانی، مسئله فوق مشکل ساز نیست، بلکه مشکل عمده مسئله حد پایداری گذرا و افت ولتاژ غیرمجاز است. به این معنی که برای حفظ پایداری شبکه و تثبیت سطح ولتاژ مجاز، توان عبوری در سیستم انتقال باید محدود شود. درنتیجه این مشکل باعث می گردد که ظرفیت بارپذیری (Load ability) خطوط، همراه با افزایش طول خطوط، شدیداً کاهش یابد.
جهت رفع نواقص فوق الذکر و افزایش بهره وری از سیستم های انتقال قدرت، راه حلهای موجود عبارتند از:
- اعمال تغییرات توپولوژیک مانند احداث خطوط جدید، تغییر قطر و تعداد هادیها در فاز و یا نصب خازن سری
- کاربرد خطوط انتقال (rect Current High Voltage Di-)HVDC
- کاربرد تجهیزات (mission System Flexible AC Trans-)FACTS
این راه حلها را باید از لحاظ:
- کنترل سیلان قدرت در حالت دائم،
- کنترل سیلان قدرت در بین دو حالت کاری متفاوت ، مثلاًکنترل اضافه با محتمل تجهیزات به علت خروج یکی از تجهیزات
- کنترل سیلان قدرت در حین شرایط دینامیک، گذار بررسی و مقایسه نمود[1].
موردی را که این مقاله دنبال می کند،مورد اول یعنی کنترل پخش بار در حالت دائم است و هدفی که از کنترل سیلان قدرت دارد این است که وضعیت موجود سیلان قدرت را در خطوط انتقال، به گونه ای تغییر دهد که تلفات شبکه کاهش یابد. باتوجه به این موضوع ، آلترناتیوهای مطرح عبارتند از کاربرد خطوط انتقال HVDC یا کاربرد تجهیزات EACTS خطوط HVDC معمولاً در فواصل انتقال بیش از km500 اقتصادی هستند. شبکه هدف در این مقاله، شبکه برق منطقه ای تهران و خطوط رابط آن با نواحی مجاور است. بنابراین باتوجه به فواصل مطرح در این شبکه، تنها مورد قابل قبول در جهت اهداف این مقاله، استفاده از تجهیزات FACTS است.
2- مقایسه ادوات FACTS
در میان تجهیزات FACTS تجهیزاتی که به صورت موازی در مدار قرار می گیرند و جریانی را به یک PV باس که به آن وصل هستند ، تزریق می کنند تأثیری بر روی قدرت حقیقی انتقالی از خط نخواهند داشت. در صورت اتصال این عناصر در وسط یا طرف گیرنده خط، ولتاژ باس مربوطه و در نتیجه قدرت انتقالی از خط تا حدودی قابل کنترل است. از جمله این عناصر می توان به SNC ها (Compensators Static Var) و (Var Generator SVG Static) Statcom اشاره نمود [2].
در میان ادوات FACTS تجهیزاتی هستند که می توانند قدرت انتقالی خط را توسط یک ولتاژ تزریقی (سری با خط) ، کنترل نمایند. این ولتاژ در ترانسفورماتور جابجا کننده فاز (Phase Shifting Transformer)PST توسط یک ترانس می تواند به خط تزریق (یا boost) شود [3] و یا ولتاژ سری با خط می تواند به گونه ای باشد که با جریان خط متناسب باشد که در این صورت آن را از نوع کنترل امپدانسی می نامند. در کنترل امپدانسی با توجه به اختلاف پتانسیل دو سر خط جریانی از خط عبور می کنند