کشور ایران به دلیل طیف وسیع گیاهان دارویی موجود در آن و سابقه مثبت استفاده از گیاهان دارویی و رویکرد بیماران به این شیوه درمان و همچنین وجود عطارها و اطباء سنتی در سطح شهرهای کوچک و بزرگ باعث شد تا ایجاد کارخانجات پیشرفته داروئی به عهده تعویق بیافتد و تولید داروهای شیمیایی در داخل کشور بسیار ناچیز بوده و اکثر داروهای مورد نیاز شبکه مصرف از طریق واردات تأمین گردد، تا قبل از پیروزی انقلاب بیشتر داروها از کشورهای آمریکا و آلمان وارد کشور میشد و معدود شرکتهای تولیدکننده دارو در کشور تحت لیسانس شرکتهای معروف کشورهای فوق به تولید دارو در داخل کشور با استفاده از فن آوری و اطلاعات آنها میپرداختند و کمترین کار تحقیقاتی در زمینه داروسازی و طرح ژنریک داخلی دارو انجام میپذیرفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامیو ایجاد تحریمهای اقتصادی، شرکتهای دارویی جزء طرحهای مهم دهه انقلاب محسوب و بخصوص ایجاد دو شرکت بزرگ ساخت محلولهای تزریقی در شهرهای مشهد و تبریز در دستور کار دولت قرار گرفت.
البته در کنار شرکتهای دارویی تولیدکننده محلولهای تزریقی، شرکتهای دارویی دیگری نیز جهت تولید انواع قرص، کپسول و شربت به بهره برداری رسید.
شرکت داروسازی ثامن از سال 1364 بصورت طرح توجیهی و انتخاب زمین شروع به فعالیت و در سال 1372 توسط رئیس جمهور وقت جناب آقایهاشمیرفسنجانی افتتاح گردید.
در ابتدا و به دلیل حجم کم داروهای تزریقی در بازار، تنها نیاز شرکت، تولید هرچه بیشتر انواع سرم و عرضه به بازار بود، ولی به تدریج و با افزایش تولید و پایان دوره خاص ناشی از جنگ تحمیلی، شرکت داروسازی ثامن، توجه به نیازهای مشتریان را سرلوحه کار خود قرار داده و با تشکیل یک تیم از متخصصان به عنوان واحد ارزیابی رضایت مندی مشتریان و خدمات پس از فروش اولین قدم در این راستا را برداشت.
اکنون که تعداد شرکتهای تولیدکننده روبه افزایش و امکان ورود شرکتهای خارجی به بازار ایران بسیار محتمل میباشد، توجه به نیازمندیهای کیفی و کمیمحصول و تطابق آن با نیازهای مشتریان بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
ارزیابی رضایتمندی مشتریان، شرکت داروسازی ثامن، در طی یک دوره دوماهه از سطح بیمارستانها و داروخانههای سطح شهر مشهد میباشد.
خوشبختانه کشور در زمینه محلولهای تزریقی (سرم) و آب مقطر جهت تزریق انواع آمپولها به خودکفایی نسبی رسیده است و دولت جهت حمایت از تولیدکنندگان داخلی از واردات این نوع محصولات جلوگیری مینماید، البته واردات فرآوردههای تزریقی به دلیل حساسیت پزشکی آن و امکان ورود انواع بیماریهای واگیر مثل ایدز و هپاتیت بسیار با احتیاط انجام میشود.
در حال حاضر سالانه حدود 70000000 واحد سرم در حجمهای 500CC و 1000CC و 3000CC و 150000000 واحد آب مقطر در حجمهای 5CC و 10CC توسط شرکتهای تولیدکننده به بازار داخلی عرضه میشود و با توجه به قریب الوقوع بودن ورود شرکتهای دیگری به بازار تولید این محصولات، لزوم هرچه بیشتر تحقیقات بازاریابی و توجه بیش از پیش به رضایتمندی مشتریان احساس میگردد.
لذا یک شرکت تولیدی میبایست ضمن ارائه یک محصول با کیفیت، به نیازمندیهای کیفی و کمیمحصول نیز توجه داشته باشد.
تحقق چنین دستاوردی جز با اعمال مدیریت صحیح و استفاده از تکنولوژی پیشرفته و در فضای تولید مناسب و توجه به فیدبک نظرات مشتریان ممکن نمیباشد، درحالیکه در صورت تغییر بینش و فعالیت علمیمیتوان محصولات متنوع و قابل رقابت در بازارهای جهانی تولید نمود و از طریق توسعه این صنعت علاوه بر ارزآوری فراوان برای تعداد زیادی از افراد جامعه اشتغال نیز ایجاد نمود، که این گام با سیاستهای نظام جمهوری اسلامیدر جهت توسعه صادرات غیرنفتی و اولویت ایجاد اشتغال در جامعه جوان کشور ایران هم راستا خواهد بود.
جدید بودن موضوع تحقیق، یکی از ویژگیهای این پژوهش میباشد. درخصوص ارزیابی رضایتمندی مشتریان در صنعت دارویی کشور پژوهشهای اندکی در دانشگاهها صورت گرفته است و تحقیقات قبلی بصورت کلی صنعت دارو را شامل میشده و به طور اختصاصی به وضعیت مصرف محلولهای تزریقی که مصرفکنندگان خاص (پرستاران و پزشکان) دارد، پرداخته نشده است. البته طرحهای تحقیقاتی دیگری در شرکتهای دارویی بنام طرح مطالعاتی ارتقاء کیفیت، بهرهوری و کاهش ضایعات توسط مدیریت واحدهای تولیدی انجام پذیرفته است، همچنین نمایشگاههای ملی و بین المللی نیز مثل تهران مد در جهت ارتباط نزدیک با مشتریان برگزار میگردد.
شروع تولید بروز رسانی نمیشود.
پیشنهاد 1: بهتر است در زمان شروع و در مرحله انتخاب ماشین آلات سعی شود که جدیدترین و پیشرفته ترین ماشین آلات طراحی شده خریداری گردد، تا زمان بیشتری برای شرکت وجود داشته باشد و تکنولوژی ماشین آلات آن به گونه ای باشد که براحتی و بسرعت با ورود ماشین آلات جدید از دور رقابت خارج نشود و ضمناً برنامه خرید قطعات یدکی و تعمیر و نگهداری و سرویسهای مربوطه به شکلی باشد که ماشین آلات تولید، قادر باشند سالهای زیادی را با حداکثر توان کیفی و کمیمشغول به کار باشند.
پیشنهاد 2: بدیهیست در بهترین شرایط انتخاب و نحوه نگهداری و سرویس دهی نمیتوان از قدیمیشدن تکنولوژی جلوگیری کرد، بلکه میتوان این موضوع را به تعویق انداخته یا کم اثر نمود، لذا مدیران شرکتهای تولیدی میبایست تکنولوژی روز دنیا در خصوص تولیدات فعلی و آتی خود را از طریق اینترنت دریافت کاتالوگ، بازدید از نمایشگاههای بینالمللی و روشهای دیگر، را بررسی نموده و سعی نمایند بطور تدریجی و بنابه بودجه سازمان خود، ماشین آلات جدید را بطور موازی در کنار خطوط قدیمیبه کار گیرند تا در مدت زمان قابل قبولی کل سیستم بروز رسانی گردد. همچنان امکانات تولیدی با کیفیت و کمیت مطلوب و درخور نیاز جامعه و بیمارانی که نیازهای آنها با پیشرفتهای علمیشکل تازه ای پیدا میکند، مطابقت نماید. و به تدریج تولیداتی در کلاس جهانی، قابل تولید و ارائه به مشتریان فراهم گردد.
پشنهادات در ارتباط با فرضیه 5
نتیجه حاصل از فرضیه 5 نشان میدهد که مشتریان نهایی که در زمره پرستاران دستهبندی میشوند کارکرد کمیو فیزیکی محصول را مدنظر قرار داده و در صورت تأمین نظرات ایشان در خصوص امکان استفاده راحت از محصولات و سهل بودن انجام عملیات تزریق، نظر ایشان را تأمین مینماید.
فهرست مطالب
مقدمه. 2
بیان مسأله یا موضوع تحقیق.. 3
ضرورت انجام تحقیق.. 3
هدف از مطالعه موضوع. 4
پیشینه تحقیق.. 5
فرضیات... 5
تعریف عملیات متغیرها 6
ابزار گرد آوری دادهها 7
جامعه آماری.. 7
مراحل انجام تحقیق.. 7
تعریف مفاهیم.. 7
محدودیتها- موانع و مشکلات تحقیق.. 9
بخش اول: آشنایی با صنعت داروسازی و ساخت محلولهای تزریقی 11
1- تاریخچه. 11
ادویه ی مرکبه و شناخت مفردات طبی.. 12
دارو شناسی در ایران.. 14
2- تکنولوژی.. 18
3- روش اجرایی عملیات تولید (مراحل ساخت محلولهای تزریقی) 19
ساخت محلول.. 25
بخش 2: مباحثی در مورد مشتری.. 27
1- مشتری کیست؟. 27
قبل از اینکه مشتریانتان تغییر رأی بدهند رفتارتان را تغییر دهید 27
مقدمه. 27
حقایق مسلم درباره مشتریان.. 27
یکی از مدیران فورد در مورد مشتری میگوید: 28
مشتری سود است و هرچیزدیگر هزینه سربار 30
خودتان را به جای مشتری بگذارید. 31
چرا مشتریانمان را از دست میدهیم.. 33
مشتری یعنی کسب و کار، کسب و کار یعنی مردم، مردم یعنی مشتری.. 34
هنری فورد در این خصوص میگوید: 35
هدف سازمان شما ایجاد مشتری است... 36
اقدامات اساسی برای جلب مشتری بیشتر. 37
با مشتریان خود ارتباط دائم داشته باشید. 39
هر یک از کارکنان شما باید مشتریانتان را ملاقات کنند. 40
2- «روش اجرایی نحوه ارتباط با مشتری و اندازهگیری رضایت مشتری» 43
تعاریف... 44
شرح فعالیتها 44
کلیات... 44
ارتباط با مشتری.. 45
نحوه اندازهگیری میزان رضایت مشتری.. 47
3- «روش اجرایی رسیدگی به شکایت مشتریان». 49
تعاریف... 50
مسئولیت و اختیار 50
شرح فعالیتها 50
بخش سوم: بازاریابی.. 53
تعریف... 53
1- استراتژی های عمده تقسیم بندی بازار 54
2- ارزشیابی و انتخاب استراتژی تقسیم بندی بازار 57
3- آمیخته های بازاریابی 61
«روش تحقیق». 71
مصاحبه و اخذ نظرات کتبی بوسیله پرسشنامه: 71
منابع اطلاعات... 72
اطلاعاتی راجع به رؤسای بیمارستانها و مسئولین فنی داروخانهها: 73
بررسی فرضیهها: 74
فرضیه 1: 74
فرضیه 2: 75
فرضیه 3. 75
فرضیه 4. 76
فرضیه 5. 76
فرضیه 6. 77
تحلیل یافتههای پرسشنامه ای.. 78
تبلیغات برای فروش.... 78
نتیجه گیری.. 80
پیشنهادات... 80
توصیه به سایر دانشجویان.. 80
نمونه پرسشنامه. 80
منابع: 80
فهرست :
عنوان ································································································ ·········· صفحه
مقدمه ···················································································································· 2
فصل اول : معرفی واحدهای تولید
فرآورده های تزریقی تغذیه ای و الکترولیت······················································· 4
واحد آبسازی ································································································ 4
واحد ساخت محلول ······················································································ 4
واحد پْرکنی ( Filling )··············································································· 4
واحد سترون سازی ( Strilization ) ·························································· 5
واحد بسته بندی ····························································································· 5
فصل دوم : تکنولوژی ماشین های مدیتال (Clear – Flex )
1 - معرفی تکنولوژی Clear – Flex :
1 - 1 – اطلاعات عمومی ············································································ 7
1- 2 – المانهای مربوط بهG.M.P و هماهنگی آن با تکنولوژی Clear – Flex 7
2 - قسمت های مختلف ماشین :
2 -1- شماتیک اپراتوری············································································ 8
2-2- قسمت بوبین فیلم ············································································· 9
2-3- شستشوی فیلم ················································································ 10
2-4- خشک کن فیلم ··············································································· 11
2-5- تا کردن فیلم ··············································································· 11
2-6- قسمت ولو ······················································································· 12
2 -7- جوش ولو التراسونیک ·································································· 12
2-8- سیستم پْرکن ················································································ 15
2-9- سیستم کشش فیلم و جوش ···························································· 16
2-10- قسمت جوش و دوخت افقی ··························································· 16
2-11- سیستم جهت تحت کشش قرار دادن فیلم ·········································· 16
2-12- متعلقات جانبی ············································································· 17
2-13- راهنمای حفاظت ایمنی اپراتورها ···················································· 17
فصل سوم : تکنولوژی ماشین های پْرکن بطری (SYFPAC)
سیکل اتوماتیک دستگاه ··············································································· 19
تشریح اساس عملکرد دستگاه Syfpac ······················································ 19
مقدمه :
شرکت داروسازی ثامن با هدف رسیدن به خودکفایی از طریق تولید کیفی وکمی محلول های تزریقی و شستشو در حجم های کم ، متوسط و زیاد در سال 1363 تأسیس و در سال 1371 در شهرستان مشهد به بهره برداری رسید . شرکت داروسازی ثامن با سرمایه گذاری مشترک سازمان صنایع ملی ایران و آستان قدس رضوی ، در زمینی به مساحت 10 هکتار و با زیربنای بیش از 29000 متر مربع بنا شده است .
عمده سهامداران کنونی شرکت داروسازی ثامن عبارتند از :
1) آستان قدس رضوی
2) شرکت سرمایه گذاری دارویی تأمین
3) صندوق بازنشستگی کشوری
تأسیسات منحصربفرد داروسازی ثامن که ضرورت صنعت داروسازی برخوردار از هوای اسپتیک و دیگر مشخصات استاندارد بین المللی داروسازی می باشد در بین واحد های صنعتی خراسان برای اولین بار طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است . مجموعه کارخانه شامل ساختمان های متعددی است که از جمله ساختمان های مربوط به خطوط تولید ، آبسازی ، آب مقطرگیری ، ساخت محلول ، پْرکنی ، استریلیزاسیون ، بسته بندی ، انبار های مواد اولیه ، محصول و قرنطینه ، آزمایشگاه های شیمیایی ، فارماکولوژی و میکروبیولوژی ، آزمایشگاه تحقیقات (R&D) ، واحد تولید پپتیدهای نوترکیب ، نیروگاه و ... را می توان نام برد .
این شرکت به منظور ورود به بازارهای بین المللی دارو به استاندارد ( G.M.P ) اکتفا ننموده و استاندارد جهانی ISO 9001 / 2000 را در مدیریت کیفیت از شرکت لویدز رجیستر انگلستان دریافت نموده است .
شرکت داروسازی ثامن در ابتدای بهره برداری علیرغم وابستگی مطلق به مواد اولیه خارجی توانست با تلاش و کوشش پیگیر در جهت قطع این وابستگی قدم برداشت بطوری که در حال حاضر وابستگی به خارج به کمتر از 20 درصد کاهش یافته است .
فراورده های تزریقی تغذیه ای و الکترولیت :
از حیاتی ترین فراورده های پزشکی محلول های تزریقی تغذیه ای و الکترولیت می باشند . قبل از آغاز به کار داروسازی ثامن کمبود شدید این گروه فراورده ها به ویژه در فصل تابستان و شیوع مسمومیت های غذایی و بیماریهای عفونی تنها از طریق واردات به موقع و کافی آن میسر بود . خوشبختانه تولید در عرضه محصولات ثامن به بازار مصرف با توان بالا ، ضمن رفع کامل نیاز کشور به فرآورده های فوق ، امکان عرضه آن به بازارهاای بین المللی را تیز فراهم نموده . به این ترتیب تولید این فرآورده ها به عنوان سهمی در کننار دیگر صادرات غیر نفتی کشور ، گام بزرگ دیگری در جهت استقلال و خود کفایی جمهوری اسلامی ایران و در راستای برنامه توسعه بلند مدت کشور محسوب می گردد .
واحد آبسازی :
مهمترین عنصر در تکنولوژی ساخت فرآورده های تزیقی آب خالص است . آب پس از استهصال از چاه و ذخیره سازی در معرض تصویه های مکرر قرار گرفته و پس از جذب کلر احتمالی باقیمانده از مقابل اشعه ماوراء بنفش عبور کرده و املاح آن توسط رزینها گرفته می شود تا خلوص نسبی حاصل گردد . در این مرحله پس از انجام عمل تقطیر به منظور جلوگیری از رشد میکروبها در تانک های نهایی ذخیره و در حدود 95 درجه سانتیگراد و در گردش مناسب نگهداری و برای تولید محلول های تزیقی آماده می شود .
شرکت داروسازی ثامن، در سال 63 به منظور تولید 12 میلیون انواع فرآورده های تزریقی در شهر مشهد، با عنوان شرکت سرم سازی ثامن، تاسیس شد و سپس به دلیل گسترش فعالیت شرکت و تولید تعدادی از انواع محلول های تزریقی، علاوه بر تولید انواع سرم به پیشنهاد شرکت ثامن و تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اسفند ماه سال 79 به شرکت داروسازی ثامن تغییر نام یافت.
بر طبق مفاد اساس نامه شرکت داروسازی ثامن، ایجاد یا مشارکت در تاسیس کارخانه ها، به منظور تهیه و تولید محلول های تزریقی، دیالیز خونی و صفاقی، شست و شوی استریل و فرآورده های لیوفلیزه و غیرلیوفلیزه، تجهیزات دارویی و پزشکی و تولید مواد اولیه و ماشین آلات صنعتی، قطعات یدکی مورد نیاز، فروش و صادرات محصولات کارخانه موضوع فعالیت اصلی این شرکت است.
تنوع محصولات شرکت داروسازی ثامن بالغ بر 62 نوع محصول است. تولید انواع فرآوردههای دارویی و شست و شو در حجم 500 تا 5 هزار میلی لیتر، انواع داروها و آنتی بیوتیک های تزریقی، انواع آمپول و همچنین انواع محلول های همودیالیز و دیالیز صفاقی و انواع پپتیدهای نوترکیب با انواع بسته بندی شیشه ای و پلاستیکی، بطری و کیسه، با حجم های متفاوت از مهم ترین تولیدات این شرکت است. کلایسین، شست و شوی سه لیتری، دولیتری، مودیفاید ژلاتین، بوسرلین، دیالیز صفاقی، منیزیم سولفات 10 درصد، 20 درصد، 50 درصد در حجم 10 سی سی و سدیم کلراید 5 درصد، از جمله محصولات تولید شده انحصاری شرکت داروسازی ثامن است.
در سال گذشته، بزرگ زرینی در کارخانه درخشان شرکت داروسازی ثامن ورق خورد، به طوری که در بخش فرآورده های تزریقی، انواعی از آمپول منیزیوم سولفات 10 درصدی، 20 درصدی، 50 درصدی و 10 میلی لیتری تهیه شده است که اولین سری ساخت آن به آزمایشگاه کنترل وزارت بهداشت ارسال شده است.
همچنین تهیه محلول سدیم کلراید9/0 درصد شست و شوی دو لیتری، محلول همودیالیز اسیدی 920 میلی لیتری و نیز سدیم کلراید 5 درصد 50 میلی لیتری و سدیم کلراید 45/0 درصد 500 میلی لیتری که پروانه تولید آن صادر شده، در مرحله برنامه ریزی تولید شرکت داروسازی ثامن است.
از آن جایی که استراتژی شرکت داروسازی ثامن، بر پایه تولید محصولات جدید با ارزش افزوده قابل قبول و حفظ و توسعه بازار محصولات باری در داخل و خارج کشور، استوار شده ، تغییرات قابل توجهی در ترکیب و تعداد خطوط تولیدی صورت پذیرفته و با سرمایه گذاری جدید، سعی شده این مهم تحقق یابد. کسب رتبه برتر در زمینه به سازی مصرف انرژی، دارنده لوح صنعت سبز و همچنین اخذ عنوان صادر کننده نمونه در سه سال متوالی در استان خراسان رضوی، از جمله افتخارات شرکت داروسازی ثامن است.
مجموعه کارخانه شامل ساختمان هایی از جمله:آبسازی- ساخت آب مقطر- ساخت محلول- محلول پرکنی- استریلیزاسیون- بسته بندی- انبار مواد اولیه و محصولات و قرنطینه- آزمایشگاه های شیمی- فارماکولوژی و میکروبیولوژی- واحد بیوتکنوژی و نیروگاه میباشد.
گروه داروئی ـ درمانی: قلیائیکننده ـ قلیائیکنندة سیستمیک و اداری، بافر سیستمیک
موارد مصرف:
درمان اسیدوز متابولیک، احیاء سیستم قلبی ـ ریوی بعضی مسمومیتها. افزایش pH ادراری، واکنشهای همولیتیک اسهال شدید، افزایش جذب پتاسیم، درمان اسیدوز متابولیک شدید ناشی از علل مختلف (نظیر الیست قلبی، شوک) کتواسیدوز دیابتی، کاهش آب شدید.
مکانیسم اثر:
بیکربنات سدیم در بدن تبدیل به یون بیکربنات میشود و در اثر ترکیب با یون هیدروژن pH خون را قلیائی میکند. دفع یونهای بیکربنات از ادرار باعث قلیائی شدن pH ادرار میشود. این محلول توسط کلیه فیلتر و بازجذب میشود و کمتر از 1% آن از راه دفع ادرار میشود و Co2 حاصل از بیکربنات از راه ریه دفع میگردد.
ـ کلرید پتاسیم (Potossium chloride) :
گروه داروئی ـ درمانی: جانشین پتاسیم ـ اصلاح تعادل الکترولیتها
مکانیسم اثر:
در درمان کاهش پتاسیم به کار میرود. همچنین یک جانشین الکترولیت است. پتاسیم کاتیون غالب درون سلولی است (تقریباً 160 ـ 150 میلی اکیوالان در لیتر)
گرادیان پتاسیم درون سلولی به خارج سلولی برای هدایت پیامهای عصبی در بافتهای تخصصی نظیر قلب، مغز و عضلات اسکلت ضروری است.
گروه داروئی ـ درمانی ـ پلیپپتید و الکترولیت و افزایشدهندة حجم پلاسما.
مکانیسم اثر:
این فرآورده مثل دکستران یک حجمدهندة پلاسماست و در شوکهای ناشی از کاهش حجم خون بکار میرود.
گروه داروئی ـ درمانی: مشتق صناعی، ایمیدازول ـ ضدباکتری، ضد پروتوزآ
موارد مصرف: پیشگیری از عفونت قبل، حین و بعد از جراحی و کاهش عفونت در جراحی رودة بزرگ و شکم.
مکانیسم اثر: به نظر میرسد مترونیدازول برعلیه اکثر باکتریهای بیهوازی اجباری و پروتوزآها مؤثر باشد. این دارو باید در داخل سلول تحت احیاء شیمیائی قرار گیرد تا فعال گردد. احیاء شیمیائی مختص متابولیسم بیهوازی میباشد و نهایتاً این دارو سبب مهار سنتز اسید نوکلئیک و مرگ سلول میشود.
گروه داروئی ـ درمانی: محلول حاوی الکترولیت، جانشین مایع و الکترولیتها.
موارد مصرف: به عنوان محلول همگن جهت جایگزین کردن آب و املاح خصوصاً مواردی که پتاسیم بین سلولی هم کاهش یافته باشد و به منظور افزایش حجم داخل عروقی مصرف میشود.
ـ دکستروز (Dextrose):
گروه داروئی ـ درمانی: کربوهیدرات، جانشین مایعات ـ تأمینکنندة کالری.
موارد مصرف:
تأمین کالری موردنیاز بدن
کاهش فشار خون مغزی ـ نخاعی و ادم مغزی.
درمان علامتی کاهش قند خون حاد.
درمان کاهش قند خون شدید مخصوصاً پس از مصرف بیش از حد انسولین.