تحقیق در مورد بررسی درآمدهای مالیاتی
برنامه پنج ساله اول و مالیاتها:
برنامه ریزی اقتصادی را می توان کوشش آگاهانه دولت در جهت هماهنگی تصیممات اقتصادی در بلند مدت و تاثیر گذاشتن، جهت دادن و در برخی موارد کنترل سطح و رشد متغیرهای اصلی اقتصادی یک کشور (مانند درآمد، مصرف، اشتغال، سرمایه گذاری، پس انداز، صادرات و واردات و …) برای رسیدن به یک سلسله هدف های از قبل تعیین شده توسعه دانست.
بنابراین برنامه اقتصادی به سادگی یک رشته هدف های کمی اقتصادی خاص است که باید در طی یک دوره زمانی به آنها رسید.
برنامه های اقتصادی هم می توانند جامع باشند و هم چزئی در یک برنامه جامع تنظیم هدف ها به گونه ای است که تمامی جنبه های اصلی اقتصادی ملی را در بر می گیرد. یک برنامه جزئی فقط بخشی از اقتصاد ملی را شامل می شود.
فرایند برنامه ریزی را می توان تلاشی دانست که طی آن دولت ابتدا هدف های اجتماعی را انتخاب می کند سپس هدف های مختلف را تعیین می کند. و بالاخره چهارچوبی برای اجرا، هماهنگی و کنترل برنامه توسعه تشکیل می دهد.
نیل به بهترین طریقه استفاده از منابع کمیاب برای توسعه اقتصادی یکی از ضروری ترین وظایف برنامه ریزی است. راه خروجی کشور های در حال توسعه از تنگناهای عقب مانده در عرصه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همانا پایه ریزی یک نظام جامع برنامه ریزی جهت توسعه همه جانبه اقتصادی و اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می باشد.
اولین برنامه جمهوری اسلامی ایران برای سال های 66-1361 در چهارچوب قانون اساسی تدوین گردید که به دلایل مختلف از جمله جنگ تحمیلی به مورد اجرا گذاشته نشد.
عملاً اولین برنامه جامع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در تاریخ 11/1/1368 به تصویب مجلس شورای اسلامی و نگهبان رسید. که سالهای 72-1368 را در بر می گیرد.
این قانون که مشتمل بر ماده واحده و 52 تبصره می باشد که هدف های کلی و کمی سیاست های کلی و برنامه های اجرائی برنامه اول جمهوری اسلامی ایران را منعکس می نماید. در این برنامه برای بخش های مختلف اقتصادی هدف هایی تعیین شده است.
هدف های کلی برای بخش مالیاتها عبارت است از:
«تکمیل و اجرای نظام مالیات ها در جهت توزیع منطقی تر درآمد و ثروت» همچنین در قسمت خط مشیء های اساسی خط مشیء اساسی برای بخش مالیات ها عبارت است از: «ارتقا سطح کوشش مالیاتی در خصوص مالیت های بر درآمد. (به ویژه مالیات بر مشاغل مالیات بر مستغلات و مالیت بر ثروت) از طریق بهبود روش های جمع آوری مالیات و تدوین قوانین و مقررات لازم»
در قسمت هدف های کمی نیز هدف هایی برای بخش مالیات های تعیین شده است که عبارتند از:
- نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی از 3/4% در سال 1367 و به 4/8% در سال 1372 افزایش خواهد یافت.
- نسبت درامدهای مالیاتی به هزینه های جاری از 8/28% در سال 1367 به 6/67% در سال 1372 افزایش می یابد.
- رشد متوسط سالیانه درآمدهای مالیاتی 1/25 مالیات های مستقیم 2/24 و مالیات های غیر مستقیم 2/30% تعیین شده است.
بررسی درآمدهای مالیاتی در طول برنامه اول
- درآمدهای مالیاتی در سال 1367 به 986 میلیارد ریال بالغ می شود. در سال 1371 حدوداً 8/3 برابر شده و به 8/3774 میلیارد ریال می رسد. این درآمدها هر ساله دارای رشد مثبتی بوده است. به طوری که متوسط رشد سالانه درآمدهای مالیاتی 7/40% می باشد. و این در حالی است که متوسط رشد درامدهای مالیاتی قبل از انقلاب یعنی در سال های 57-50 به میزان 4/30% بوده است و در سالهای بعد از انقلاب تا قبل از برنامه 5 ساله اول یعنی سالهای 67، 58 به میزان 5/13% بوده است.
- درآمدهای مالیاتی در سال اول برنامه یعنی سال 1368 در حدود 13% از برنام عقب بوده است. و در سال 1369 تقریباً معادل برنامه می شود. در سال های 71، 70 به صترتیب 5/138% و 155% از برنامه جلو بودند.
- نسبت کل مالیاتها به تولید ناخالص داخلی که در سال 1367 معادل 5/4 درصد بوده است. در سال 1371، 2/6% افزایش می یابد. اما با وجود این افزایش این نسبت در تمام سالهای برنامه از برنامه عقب بوده است.
فهرست مطالب:
تجزیه و تحلیل برنامه پنج ساله اول
برنامه پنج ساله اول و مالیاتها:
هدف های کلی برای بخش مالیاتها عبارت است از:
در قسمت هدف های کمی نیز هدف هایی برای بخش مالیات های تعیین شده است که عبارتند از:
بررسی درآمدهای مالیاتی در طول برنامه اول
بررسی درآمدهای مالیاتهای مستقیم
در طول برنامه
مالیات بر درآمد
مالیات بر حقوق
مالیات بر مشاغل
نتیجه گیری
ارائه پیشنهـادات:
مالیات یکی از قدیمی ترین ابزار تامین مالی دولتها می باشد. که با گذر زمان جایگاه این منبع تامین مالی ارتقا چشمگیری داشته است ضمن آنکه شفافیت مالیاتی از حیث امکان ردیابی مالیات پرداختی شهروندان، نمادی از دموکراسی جامعه تلقی می گردد. علیرغم محاسن بهره مندی از نظام مالیاتی،کاربرد این نظام در کشورهای کمتر توسعه یافته در حد مطلوبی نمی باشد. از جمله ایران که بواسطه وجود ذخایر عظیم ثروت از جمله نفت وگاز بهرهمندی از منابع مالیاتی محور توجه منابع تامین مالی دولت نبوده است. در سالهای اخیر باتوجه به تغییرات گسترده در عرصه جهانی، لزوم بهره مندی از منابع مالیاتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است.بگونه ای که بند 51 سند چشمانداز بیست ساله و ماده 2 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور قطع اتکا به درآمدهای نفتی را جهت تامین مخارج جاری کشور تجویز نموده است. در ایران مطابق با ماده 219 قانون مالیاتهای مستقیم شناسایی و وصول مالیات، ماموریت سازمان امور مالیاتی کشور میباشد. در این راستا مجلس شورای اسلامی برای ارزیابی تحقق اهداف مذکور، عملکرد سازمان امور مالیاتی را از طریق بازوی نظارتی خود،دیوان محاسبات کشور، مورد ارزیابی قرار میدهد. در این پژوهش آثار نظارت دیوان محاسبات بر درآمدهای مالیاتی استان تهران مورد بررسی قرار می گیرد . بدین صورت که میزان درآمدهای مالیاتی قبل و بعد از نظارت و اقدامات دیوان محاسبات ارزیابی شده است. نتایج حاکی است که بین میزان درآمد مالیاتی قبل و بعد از نظارت دیوان محاسبات اختلاف معنی دار وجود دارد. بدین صورت که نظارت بعمل آمده باعث افزایش در درامدهای مالیاتی و همچنین افزایش وصول آن شده است. ضمن آنکه اقدامات دیوان مذکور از طریق شناسایی درآمدهای مربوط به فعالیتهای مشمول مالیات کتمان شده برای سازمان امور مالیاتی، سبب کاهش در فرار مالیاتی شده است.
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول: کلیات تحقیق
1- 1 مقدمه.................................................................................................................... 2
1- 2 بیان مسأله...................................................................................................... 2
1- 3 اهداف تحقیق ................................................................................................. 6
1- 4 اهمیت و ضرورت تحقیق ........................................................................... 6
1- 5 فرضیه ها............................................................................................................ 7
1- 6 متغیر های پژوهش........................................................................................ 7
1- 7 تعاریف نظری................................................................................................... 8
1- 8 قلمرو تحقیق................................................................................................... 9
1-9 ساختار کلی تحقیق................................................................................... 10
فصل دوم : ادبیات تحقیق
2-1 مقدمه.................................................................................................................... 12
2-2 بخش اول : دیوان محاسبات.................................................................. 13
2-2-1 قبل از اسلام ........................................................................................... 13
2-2-2 دیوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه........... 14
2-2-3 دیوان محاسبات در دوره مشروطه............................................... 15
2-2-4 دیوان محاسبات بعد از انقلاب..................................................... 16
2-2-5 اهداف دیوان محاسبات........................................................................ 17
2-2-6 وظایف و اختیارات دیوان محاسبات.......................................... 17
2-2-7 سازمان و تشکیلات دیوان.................................................................. 22
2-2-8 معانی دیوان در لغت........................................................................... 19
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-2-9 دیوان محاسبات آمریکا..................................................................... 19
2-2- 10 دیوان محاسبات انگلستان.......................................................... 22
2-2-11 دیوان محاسبات ژاپن........................................................................ 25
2-2-12 دیوان محاسبات چین........................................................................... 26
2-2-13 دیوان محاسبات ترکیه..................................................................... 27
2-3 بخش سوم: اصطلاحات و ادبیات مالی در بخش دولتی........... 28
2-3-1 نظام اقتصادی در ایران.................................................................. 28
2-3-2 دستگاه اجرایی........................................................................................ 28
2-3-3 وزارتخانه................................................................................................... 28
2-3-4 موسسه دولتی.............................................................................................. 29
2-3-5 شرکت دولتی................................................................................................. 29
2-3-6 نهاد عمومی غیر دولتی..................................................................... 30
2-3-7 بودجه کل کشور........................................................................................ 31
2-3-8 سال مالی...................................................................................................... 31
2-3-9 دریافت های دولت................................................................................... 31
2-3-10 درآمد............................................................................................................ 32
2-3-11درآمد عمومی.............................................................................................. 32
2-3-12 سایر منابع تامین اعتبار.......................................................... 32
2-3-13 مسولیت وصول درآمدها..................................................................... 32
2-4 بخش چهارم: نظارت بودجه ای ............................................................ 32
2-4-1 نظارت بودجه در ایران..................................................................... 33
2-4-2 انواع نظارت بودجه ای در ایران............................................ 33
2-4-3 دستگاه های نظارتی در ایران..................................................... 36
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-4-4 مسئولیت پاسخگویی عمومی................................................................ 36
2-4-5 استفاده کنندگان حسابداری دولتی.......................................... 37
2-5 بخش پنجم: سازمان امور مالیاتی و ارکان آن.................... 37
2-5-1 شورای عالی مالیاتی........................................................................... 38
2-5-2 هیئت عالی انتظامی مالیاتی....................................................... 39
2-5-3 دادستانی انتظامی مالیاتی.......................................................... 40
2-5-4 ادارات امور مالیاتی........................................................................ 41
2-6 بخش ششم: مالیات و مفاهیم مربوطه............................................ 42
2-6-1 بیان مالیات.............................................................. 42
2-6-2 نگاهی به ادبیات مالیات................................................................ 42
2-6-3 مالیات و سیاست های اقتصادی..................................................... 49
2-6-4 مالیات و اقتصاد جهانی.............................................. 49
2-6-5 مفهوم کلی مالیات................................................. 49
2-6-6 مالیات در ایران................................................................. 50
2-6-7 قانون مالیات .......................................................................... 51
2-6-8 پایه و نرخ مالیات............................................................................. 53
2-6-9 عوامل تشخیص مالیات ..................................................................... 53
2-6-10 طبقه بندی انواع مالیات............................................................. 54
2-6-11 پرهیزمالیاتی وفرار مالیاتی ............................................... 55
2-6-12 اشخاص مشمول مالیات..................................................... 56
2-6-13 اشخاص معاف از مالیات ............................................................. 57
2-6-14 طبقه بندی مالیات بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1366 در ایران............ 57
2-6-15 اصول حاکم بر حقوق مالیات ..................................................... 60
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-6-15 اصول مالیات ........................................................................................ 62
2-7 پیشینه تحقیق................................................................................................. 63
2-7-1 پیشینه تحقیق در داخل کشور....................................................... 63
1-7-2 پیشینه تحقیق در خارج کشور....................................................... 66
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه............................................................................................. 70
3 -2روش تحقیق...................................................................................... 70
3-3 تنظیم مسئله تحقیق................................................................................... 71
3-4 قلمرو زمانی و مکانی تحقیق.......................................................... 71
3-5 جامعه آماری........................................................................................ 71
3-6 روش نمونه گیری........................................................................................... 72
3-7 تدوین فرضیه................................................................................................... 72
3-8 فرضیات تحقیق .............................................................................................. 72
3-9 آزمونهای مورد استفاده..................................................................... 73
3-10 نرم افزار کامپیوتری........................................................................... 73
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل اطلاعات
4-1 مقدمه............................................................................................. 75
4-2 آمار توصیفی................................................................................ 75
4-3 آمار استنباطی ........................................................................... 84
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 مقدمه............................................................................................ 88
5-2 نتایج تحقیق................................................................................ 88
5-3محدودیتهای تحقیق........................................................................ 89
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
5-4موانع تحقیق...................................................................................... 90
5-5 پیشنهادها.......................................................................................... 90
5-5-1 پیشنهادات حاصل از یافته های تحقیق................................. 90
5-5-2 پیشنهاد برای تحقیقات آتی.......................................................... 91
فهرست منابع و مآخذ.................................................................... 92
چکیده لاتین
فهرست جـدولها
عنوان صفحه
جدول 4-1 آزمون کلموگروف - اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها مالیات75
جدول 4-2 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای مالیات تشخیصی قبل و بعد از نظارت......... 77
جدول 4-3 آزمون کلموگروف - اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها بدهی 78
جدول 4-4 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای بدهی معوق قبل و بعد از نظارت................. 79
جدول 4-5 آزمون کلموگروف – اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها شناسایی مالیاتی.......... 81
جدول 4-6 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای شناسایی مالیات قبل و بعد از نظارت....... 83
جدول 4-7 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه اول تحقیق84
جدول 4-8 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه اول تحقیق..... 84
جدول 4-9 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه دوم تحقیق85
جدول 4-10 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه دوم تحقیق.... 85
جدول 4-11 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه سوم تحقیق 86
جدول 4-12 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه سوم تحقیق.... 86
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر مالیلت تشخیصی قبل از نظارت............. 76
نمودار 4-2 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر مالیات تشخیصی بعد از نظارت............ 76
نمودار 4-3 مقایسه میانگین مالیات تشخیصی قبل وبعد از نظارت 77
نمودار 4-4 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر بدهی معوق قبل از نظارت................... 78
نمودار 4-5 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر بدهی معوق بعد از نظارت.................... 79
نمودار 4-6 مقایسه میانگین بدهی معوق قبل و بعد از نظارت 80
نمودار 4-7 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر شناسایی مالیات قبل از نظارت........ 81
نمودار 4-8 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر شناسایی مالیات بعد از نظارت.............. 82
نمودار 4-9 مقایسه میانگین شناسایی مالیات قبل و بعد از نظارت 83