شش سیگما ، مهندسی ارزش و مهندسی مجدد
شرکتها و سازمانهای تجاری برای بقا در عرصه تجارت باید سودآور باشند و با ارائه خدمات و محصولات پاسخگوی نیازهای مشتریان خود بوده ودر عین حال با گسترش تجاری و صنعتی، ایجاد فرصتهای شغلی و پرداخت مالیات به جامعه و کشور خود خدمت نمایند. شرط اول سودآوری برای یک سازمان اینست که مشتریان به خرید و استفاده از محصول یا خدمت آن سازمان، علاقمند و مایل باشند. این علاقه و تمایل از تطابق نیازهای آنها با محصولات و خدمات ارائه شده سازمان نشأت میگیرد. هر مشتری دربارة محصول دریافتی، اعم از کالا یا خدمات، شرایط خاصی را در نظر دارد، در حقیقت میتوان گفت مجموعهای از شرایط هستند که نیاز وانتظار مشتری را شکل میدهند. چنانچه سازمان یا شرکتی بتواند پاسخگوی شرایط مورد نظر مشتری باشد، سازمانی موثر (effective) است که مسلماً در آینده با اقبالی بیشتر مواجه میشود در غیراینصورت سازمانی غیرموثر (Ineffective) بوده و چشماندازی خطرناک را پیش رو دارد. توقع مشتری بسیار فراتر از پرداخت وجه و دریافت کالا یا خدمات است. رضایتمندی وی زمانی حاصل می شود که محصول یا خدمتی را که در قبال پرداخت وجه دریافت مینماید با مجموعه شرایط وی سازگار باشد. در این صورت است که مشتری ادعا میکند کالا یا خدمات دریافتی و از «کیفیت خوبی» برخوردار بوده است.
چنانچه سازمانی موفق به خلق چنین تصوری در مشتریان خود گردد مسلماً آیندهای روشن را پیش رو دارد و به همین منظور سازمانها و شرکتهای تجاری در سراسر دنیا سالهاست میکوشند تا سطح کیفیت محصول یا خدمات خود را هر چه بیشتر ارتقاء دهند. بنابراین درک مفهوم کیفیت و موضوعات مربوط به آن از قبیل مدیریت کیفیت
(Quality Management)، مدیریت کیفیت فراگیر (Total Quality Management)، کنترل کیفیت (Quality Control)، تضمین کیفیت (Quality Assurance) و.. از نیازهای اساسی هر سازمان است.
بخش اول) مقدمه ................................................................................................. 2
- کیفیت چیست؟ ................................................................................................ 3
- مدیریت کیفیت فراگیر ..................................................................................... 7
- اصول مدیریت کیفیت فراگیر .......................................................................... 8
- متدولوژی تحقیق حاضر ................................................................................ 15
بخش اول) مقدمه ................................................................................................. 18
- چرا شش سیگما؟............................................................................................. 18
- پدیده شش سیگما............................................................................................ 21
بخش دوم) تاریخچه............................................................................................. 25
- تاریخچه........................................................................................................... 25
- بیل اسمیت پدر شش سیگما............................................................................. 29
بخش سوم) شش سیگما چیست؟........................................................................ 33
- لزوم اجرای شش سیگما................................................................................. 33
- شش سیگما: فلسفه، ابزار یا استراتژی؟.......................................................... 37
- اهداف نهایی شش سیگما................................................................................. 38
- برخی فوائد اجرای شش سیگما....................................................................... 39
- برخی فوائد مدیریتی شش سیگما.................................................................... 42
بخش چهارم) روند اجرائی شش سیگما.............................................................. 44
- اجرای استراتژیک شش سیگما........................................................................ 45
- اجرای تاکتیکی شش سیگما............................................................................. 48
- DMAIC چیست؟............................................................................................. 50
- فاز اول: تعریف................................................................................................ 50
- فاز دوم: اندازه گیری...................................................................................... 54
- فاز سوم: تحلیل............................................................................................... 56
- فاز چهارم: بهبود............................................................................................. 59
- فاز پنجم: کنترل............................................................................................... 60
- سایر موارد...................................................................................................... 62
- DMADV چیست؟........................................................................................... 65
- اشکال مختلف اجرای شش سیگما................................................................... 68
بخش پنجم) مبانی آماری شش سیگما................................................................ 72
- مقدمه............................................................................................................... 72
- توزیع نرمال..................................................................................................... 75
- توزیع نرمال استاندارد.................................................................................... 76
- توزیع نرمال در حالت کلی............................................................................... 78
- محاسبة سطح سیگما....................................................................................... 83
بخش ششم) سخت افزار و نرم افزار شش سیگما............................................. 88
- سخت افزار شش سیگما.................................................................................. 88
1) ابزارهای مقدماتی و سازماندهی اطلاعات....................................................... 89
2) ابزار جمع آوری اطلاعات................................................................................ 94
3) ابزارهای تحلیل داده ها و فرایندها.................................................................. 101
4) ابزارهای تحلیل آماری.................................................................................... 113
- نرم افزار شش سیگما..................................................................................... 115
بخش هفتم) تعلیم و آموزش شش سیگما.......................................................... 126
- چه کسانی؟ چه تعلیماتی؟................................................................................ 127
- یادگیری سایر مهارتها..................................................................................... 132
بخش هشتم) ساختار سازمانی شش سیگما...................................................... 136
- کمربند سیاه..................................................................................................... 136
- کمربند سیاه ارشد........................................................................................... 137
- حامی یا قهرمان............................................................................................... 138
- کمربند سبز...................................................................................................... 140
- رهبری اجرائی................................................................................................. 141
- صاحبان فرایند................................................................................................ 142
بخش نهم) شش سیگما و سایز سازمانی........................................................... 143
- محور مدیریت.................................................................................................. 144
- محور کارکنان................................................................................................. 148
بخش دهم) علل عملکرد موفق شش سیگما......................................................... 150
- علت اول: مشتری گرائی.................................................................................. 151
- علت دوم: اصلاح عملکرد مدیریت.................................................................... 151
- علت سوم: مدیریت براساس حقایق................................................................. 152
- علت چهارم: علاج قبل از وقوع........................................................................ 152
- علت پنجم: تیم و مشارکت بی حد و مرز......................................................... 153
- علت ششم: بازیافت سرمایه............................................................................ 153
- سایر علل......................................................................................................... 154
فصل سوم : مهندسی ارزش
- تاریخچه مهندسی ارزش................................................................................. 163
- تاریخچه مهندسی ارزش در ایران ................................................................. 169
- تعریف ارزش و انواع آن ................................................................................ 172
- هزینه وانواع آن ............................................................................................ 174
- کارکرد و انواع آن .......................................................................................... 177
- کیفیت .............................................................................................................. 181
- ارزش از دیدگاههای متفاوت ......................................................................... 182
- سایر تعاریف مرتبط ....................................................................................... 184
- تعریف مهندسی ارزش ................................................................................... 186
- فرایند مهندسی ارزش .................................................................................... 192
1) روش تحلیلی ................................................................................................... 194
2) روش خلاقیت ................................................................................................ 196
- برخی دستاوردهای به کارگیری مهندسی ارزش .......................................... 198
- برنامه کار پیشنهادی انجمن بین المللی ارزش ............................................... 206
- مطالعات مقدماتی ............................................................................................ 208
- مطالعات ارزش................................................................................................ 210
- مطالعات تکمیلی .............................................................................................. 216
- بررسی برنامه کار هفت مرحلهای مهندسی ارزش ........................................ 216
1) فاز انتخاب ...................................................................................................... 218
2) فاز بررسی یا اطلاعات .................................................................................. 225
3) فاز خلاقیت .................................................................................................... 239
4) فاز ارزیابی ..................................................................................................... 246
5) فاز بسط و توسعه .......................................................................................... 260
6) فاز ارائه ......................................................................................................... 262
7) فاز اجرا و ممیزی .......................................................................................... 268
فصل چهارم : مهندسی مجدد
- مقدمه............................................................................................................... 275
- مهندسی مجدد؛ دگرگون سازی...................................................................... 279
- تعریف و واژه های کلیدی............................................................................... 283
- دلائل نیاز به مهندسی مجدد در دگرگون سازی............................................. 289
1) مشتریان دگرگون شده اند.............................................................................. 290
2) رقابت تنگاتنگ.................................................................................................. 295
3) دگرگونی ها پیوسته اند................................................................................... 297
- مهندسی مجدد سازمانها چیست؟.................................................................... 307
- گام اول؛ بدانید چه می خواهید........................................................................ 318
1) درک نیاز و توان دگرگون کردن..................................................................... 320
2) تحلیل ذ ینفعان کلیدی و نیازهای آنها ............................................................ 322
3) چارچوبی برای موفقیت................................................................................... 340
- گام دوم: برنامه ریزی کنید............................................................................. 345
1) فرایند برنامه ریزی.......................................................................................... 347
- گام سوم: اجرا کنید......................................................................................... 352
1) تکنیک های فنی................................................................................................ 352
2) تکنیک های فرهنگی.......................................................................................... 359
- گام چهارم: سنجش و ارزیابی کنید................................................................. 376
1) کنترل و بازبینی عملیات................................................................................... 377
2) کنترل نتایج...................................................................................................... 383
فصل پنجم : مقایسه و نتیجه گیری
بخش اول ) مرور رویکردها ............................................................................... 391
- خلاصه ........................................................................................................... 392
1) شش سیگما چیست؟ ....................................................................................... 392
2) مهندسی ارزش چیست؟ ................................................................................ 393
3) مهندسی مجدد چیست؟ .................................................................................. 394
بخش دوم ) مقایسه رویکردها ............................................................................ 395
- شباهت ها ....................................................................................................... 395
- تفاوت ها ......................................................................................................... 397
- نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد ........................................................................... 402
فصل ششم : منابع و مآخذ
- منابع فارسی ................................................................................................... 405
- منابع لاتین ...................................................................................................... 406
معرفی روش شش سیگما
معرفی روش شش سیگما ........ 2
مقدمه 2
شش سیگما چیست؟ 4
فرمول سیگما عبارت است از: 6
مفهوم شش سیگما 7
جدول 1- سطوح کیفیت و تعداد عیوب مربوط به آن.. 8
سطوح کیفیت.. 8
ابزارها و روشهای شش سیگما 10
کیفیت خلاقیت.. 13
فرایند بهبود.. 13
بهبود ابزار.. 13
اندازهگیری کیفیت.. 13
ساختار شش سیگما 15
هدف شش سیگما 17