روانشناسی دین ، بررسی مسئله دین است از جنبه درونی و فردیِ آن . این گستره سعی می کند با تحلیل روانی انسان ( از طریق روانشناسی ) ، ریشة پیدایش دین و همینطور پیامدهای این گرایش را مورد مطالعه قرار دهد. در این باب ، نظریه های موافق و مخالف بسیاری ارائه شده است .
علل و انگیزه های بروز دیدگاه روانشناسانه دین ، سیر تاریخی آن ، تئوریها و نظریه های قابل توجه در این زمینه ، همچنین پیامدهای تبیین شخصی و روانی دین که از مهمترین آنها می توان به پلورالیسم دینی اشاره کرد ، درفصل اول این رساله مورد مداقه قرار گرفته است .
از مهمترین و محوری ترین مسائل مورد بحث در روانشناسی دین ، میتوان از بحث ‘تجربه دینی’ نام برد که به عنوان گوهر و اساس این دیدگاه ، مورد توجه و دقت نظر متفکرین ، متألهان و همچنین روانشناسان قرار گرفته است . یکی از مهمترین فرضیه های مورد بررسی در این مبحث ، معرفت زایی تجربیات دینی است و اینکه آیا تجربه دینی میتواند از لحاظ معرفتشناسی ، عینیت داشته باشند ؟
بیان نظریات مختلف در مورد این مسئله ، که در فصل دوم به آنها اشاره شده ، تا حدودی اظهار نظر در مورد آن را آسان مینماید .
نقد و بررسی موضوع نیز ، همراه با بیان نظرات متفکرین معاصر و نتیجه گیری کلی از بحث ، اجمالاً در فصل پایانی رساله آمده است .
ما حصل بحث :
ـ روانشناسی دین ، نگاهی درونی ، روانی و فردی به دین است ، بدون در نظر گرفتن جنبه های اجتماعی ، فرهنگی و … آن .
ـ تبیین شخصی و درونی دین ، از بسیاری از تعارضات میان عقاید دینی و سایر ابعاد زندگی جلوگیری کرده و خواه و ناخواه ، اصطکاک همیشگی میان دین و علم را
از بین می برد.
ـ از طریق ارجاع تجربیات شخصی و فردی به پیش فرضهای دینی و زمینه های مذهبی افراد ، تجربیات دینی قابل تعریف بوده و به عنوان مهمترین عامل تحویل دین به روانشناسی ، مورد بررسی و دقت نظر قرار می گیرد .
ـ تجربیات دینی از لحاظ معرفت شناسی می توانند عینیت داشته باشند و اعتقادآور باشند ( اما فقط برای صاحب تجربه و نه ناظران ، بلکه برای ناظران خارجی ، تنها جنبه آشنایی دارد )
ـ از بارزترین نتایج تبیین و تفسیر درونی و فردی دین ، اعتقاد به پلورالیسم دینی
( کثرت گرایی دینی ) است که امروزه با گسترش این روند در جوامع غربی ، حقانیت مکاتب توحیدی و اعتقاد به صراط مستقیمی واحد ، به زیر سؤال رفته و تا حدودی تضعیف شده است .
ـ دین از طریق تجربه درونی و شخصی قابل ادراک است ، و این ادراک بر اساس فطرت کمالجوی انسان و طبیعت وی استوار است .
ـ تجربیات دینی در صورت عینیت یافتن ، می تواند معرفت زایی کرده و اعتقادات دینی را توجیه نمایند؛ اما این مسئله در مورد شخص تجربه کننده صادق می باشد و برای شخص ناظر هیچ الزام و ضرورتی ، برای اعتقاد از طریق تجربه دینی وجود ندارد.
فهرست مطالب
چکیده | ||
مقدمه ………………………………………………………………………………… 1 | ||
فصل اول | ||
رابطه روانشناسی و دین ………………………………………………………… 11 | ||
تعریف دین ……………………………………………………………………… 15 | ||
بررسی تئوریهای روانشناسانة دین …………………………………………… 21 | ||
ـ تئوری تحولی پیاژه ………………………………………………………… 22 | ||
ـ تئوری اریکسون ……………………………………………………………. 25 | ||
ـ آلپورت ……………………………………………………………………… 27 | ||
ـ یونگ ………………………………………………………………………… 30 | ||
ـ هیوم ………………………………………………………………………….. 35 | ||
ـ فروید ………………………………………………………………………… 42 | ||
علل گرایش به دین ……………………………………………………… 47 | ||
پیامدهای گرایش به دین ………………………………………………… 50 | ||
ـ جیمز…………………………………………………………………………… 51 | ||
| ||
تجربة دینی ……………………………………………………………………… 59 | ||
تعارض علم و دین ……………………………………………………………… 60 | ||
کثرتگرایی دینی ……………………………………………………………… 68 | ||
فصل دوم | ||
تعریف تجربة دینی ……………………………………………………………… 76 | ||
پیشینة تاریخی تجربة دینی …………………………………………………… 79 | ||
اقسام تجربة دینی ……………………………………………………………… 83 | ||
دیدگاههای مختلف در مورد انواع تجربههای دینی ………………………… 86 | ||
ـ تجربة دینی نوعی احساس است ………………………………………… 86 | ||
ـ تجربة دینی نوعی تجربة مبتنی بر ادراک حسی است ………………… 95 | ||
ـ تجربة دینی ارائه نوعی تبیین مافوق طبیعی است ……………………… 98 | ||
نمونههای تجربة دینی ………………………………………………………… 104 | ||
آیا تجربههای دینی هستة مشترکی دارند …………………………………… 118 | ||
تجربههای عرفانی ……………………………………………………………… 120 | ||
ـ آیا تجارب عرفانی معرفتزا است ……………………………………… 131 | ||
| ||
آیا تجربة دینی میتواند اعتقاد دینی را توجیه کند ………………………… 135 | ||
فصل سوم | ||
نگاهی نقادانه به موضوع ……………………………………………………… 149 | ||
ـ تقدم شرک بر یکتا پرستی………………………………………………… 164 | ||
ـ موهوم پنداری باورهای دینی …………………………………………… 165 | ||
ـ گناه نخستین………………………………………………………………… 166 | ||
ـ خدای پدرگونه …………………………………………………………… 167 | ||
ـ مفهوم جنسیت …………………………………………………………… 168 | ||
ـ تعمیم ناروا ………………………………………………………………… 170 | ||
فهرست منابع و مآخذ (فارسی) …………………………………………… 180 | ||
فهرست منابع و مآخذ (انگلیسی) ………………………………………… 184 | ||
چکیده انگلیسی………………………………………………………………… 185 |
بررسی فلسفه JIT
JITیک فلسفه مدیریت ژاپنی است که ازاوایل دهه 1970دربسیاری از موسسات تولیدی ژاپن مورد استفاده قرارگرفت. این فلسفه اولین بار توسط «تائیچی اونو» درشرکت تویوتا به عنوان ابزاری برای برآورده ساختن خواسته مشتری باحداقل تاخیرمعرفی وبه کارگرفته شد. به همین دلیل تائیچی اونواغلب پدرنظام بهنگام نامیده می شود.کارخانجات تویوتا اولین محلی بودندکه نظام بهنگام درآن مطرح گردید. این نظام دربحران نفتی سال1973 مورد حمایت وسیعی قرار گرفت وپس ازآن توسط بسیاری سازمانهای دیگر انتخاب گردید.
JITدرآغازبه عنوان روشی برای کاهش سطوح موجودی انبارهای ژاپنی مطرح بود.امروزه JITبه یک فلسفه مدیریتی شامل مجموعه ای ازعلوم ودراختیارگرفتن یک سری جامع ازاصول وتکنیکهای تولید گسترش یافته است. تولید بهنگام درصورتیکه به شکل مناسب دریک سازمان به کارگرفته شود ظرفیت تقویت مزیت رقابتی سازمان رادربازار به شکل اساسی باکاهش اتلافها وبهبودکیفیت محصول وبهره وری تولید دارا خواهدبود.
درژاپن زمینه های فرهنگی قوی درارتباط با ظهورJITوجوددارد.اخلاق کارژاپنی یکی ازاین عوامل است.اخلاق کارژاپنی دربرگیرنده نظریات زیراست:
علاوه براینJITبه عنوان وسیله ای برای دستیابی به بالاترین سطوح بکارگیری منابع محدود موجود خود شناخته شد.
چند مشخصه فرهنگی ژاپنی مناسب که ممکن است با JITمرتبط باشند به شرح زیراست:
هنگامی که اصطلاح«JIT=JUST IN TIME» برای اولین باردرفرهنگ مدیریت استفاده شد می توانست معنای مختلفی برای افرادمختلف داشته باشد.سیستم تولیدیJIT ازنظراینکه درجهت کاهش ضایعات گام برمی دارد،یک رویکرد مدیریت عملیاتی وازاین نظرکه یکی ازاهداف آن بهبود کارایی وکیفیت است،یک رویکردمدیریت تکنیکی به شمار می رود.ازطرفی بعضیها آنرابه دلیل اینکه سیستم تولیدی JITیک مفهوم تولیدجامع است رویکرداستراتژیک نامیده اند.درعمل سیستم تولیدی JITقبل ازآنکه رویکردعملیاتی تکنیکی ویا استراتژیک باشدیک راهکار برای تسهیل عملیات است.
«تویوتا» نامی است که بیش ازیک خودروسازمعنا می دهد.تویوتا نمادی است ازتوسعه قوی یک شرکت،ازکسب وکارخانوادگی به یک شرکت حقیقتا جهانی.شایداگرهمت ورویا وخطرپذیری کیشیرو تویودا درراه اندازی خط تولید موتورگازوئیلی کوچک درگوشه ای از کارخانه ریسندگی پدرخودنبود امروزچنین تویوتای متفاوتی وجود نداشت.تویوتا نمادی است ازمدیریت موفق ومبتکرکه بسیاری ایده ها واندیشه های خلاق نظیرنظام آراستگی(S5)، بهبود مستمر(کایزن)،سیستم کانبان،سیستم تولیدناب وJIT رابه دنیا عرضه کرده است.همین ریشه های اصیل ومقوی است که درخت تناورتویوتارابه گونه ای تقویت کرده است که هر رقیبی رادربرابرخودکنارمی زندودورنیست که درآینده بسیارنزدیک باپشت سرگذاشتن دو رقیب نزدیک خود،درجایگاه برترین خودروسازجهان بنشیندوبرتری بلامنازع خوددرژاپن رابه سراسردنیا تسری دهد.تولیدحدود8 میلیون خودرو درسال که نیمی ازآن درخارج ازژاپن تولیدمی شود،دستاورداندکی نیست.امارهبران تویوتا بیش ازآنکه به اعداد بیندیشند،آن گونه که درفلسفه مدیریت خودتاکید کرده اند،به ارزشها می بالند وهمانها راعامل پایداری موفقیت وسرآمدی شرکت خودمی دانند.
تویوتا درابتدای قرن بیستم به عنوان یک کارخانه ریسندگی وجودداشت.ساکیشی تویوداکه سالهادرراه شغل پدرخود،یعنی فروش فرش فعالیت می کرداین کارخانه راراه انداخته بودودرسال1894 باهوش سرشارخودیک ماشین بافندگی صنعتی ابداع کرده وساخته بود.اودرسال1924 نوع تمام اتوماتیک آن راساخت ودوسال بعدکارخانه اتوماتیک ریسندگی تویوتا،پابه عرصه وجودنهاد.پسرکنجکاوومستعد او،کیشیروکه دررشته مهندسی مکانیک ازدانشگاه توکیو فارغ التحصیل شده بوددرکارخانه پدرمشغول به کارشداماهمه توجه وهمت اوصرف تولید موتورخودروشد.درسال130 کیشیروتحقق برروی موتورهای گازوئیلی را آغازکردوسه سال بعدبخش خودرورادرقسمت کوچکی ازکارخانه ریسندگی پدرراه انداخت. درسال 1935 اولین کارخانه خودروتویوتا آغازبه کارکردوسال بعد لوگوی تویودابه تویوتا تغییریافت.یک سال بعدیعنی سال1937 شرکت تویوتاموتوربه طوررسمی افتتاح شد.بدین ترتیب یکی ازموفق ترین کارخانجات ریسندگی ژاپن دربین دوجنگ جهانی باتغییرگرایش،به کارخانه خودروسازی تبدیل شد.تلاش وهمت کیشیروتویوداباعث شدکه ازدل کارخانه پدر، کارخانه جدیدتاسیس شود.
درابتدا خودکیشیروبه عنوان قائم مقام شرکت جدیدعمل می کردودرسال1941 به عنوان مدیرعامل مشغول به کارشد.بلافاصله پس ازراه افتادن شرکت جدید،اصول مدیریتی نوینی دراداره کارخانه به کارگرفته شد.درسال1938 سیستم JIT به کارگرفته شد.دوسال بعدموسسه تحقیقاتی تویوتا افتتاح شد.سال1951 سیستم پیشنهادایده های خلاق درتویوتا فعال شد.سال1973مرکزطراحی وسال بعدمرکزآموزش افتتاح شد.اولین محصول تجاری شرکت تویوتا،کامیون5/1 تنی G1 بود.درطی جنگ جهانی دوم تمام کارخانه دراختیارجنگ بودو برای ارتش کامیون تولیدمی کرد.تاچندسال بعدازاتمام جنگ نیز،اشغالگران اجازه تولیدخودرو به تویوتاندادند.درسال1952بامرگ کیشیرو،مسئولیت شرکت برعهده ایجی تویوداپسرعموی اوقرارگرفت.ایجی به همراه پسرکیشیرو،شوئی شیروتویوداوطی سالهای بعدتویوتارابه یکی ازشرکتهای بزرگ خودروسازی جهان تبدیل کردند.درسال1977مرکزفنی تویوتا درامریکاافتتاح شدوسال1984همکاری تویوتاباجنرال موتورزدرامریکا صورت گرفت.پس ازایجی،تایچی اونو مسئولیت شرکت رابه عهده داشت ودراستقرارسیستم تولید تویوتا بسیارهمت گماشت واصول راهنمای تویوتارادرسال1992منتشرکرد.
فهرست
موضوع صفحه
فصل اول:معرفی JIT ------------------------------------------------ 5
تاریخچه وتکامل تولید بهنگام -------------------------------------------- 6
تعریف نظام بهنگام ------------------------------------------------------ 9
نظام بهنگام دریک نگاه ------------------------------------------------- 10
مبانی تولید بهنگام ------------------------------------------------------- 14
اجزای تولید بهنگام ------------------------------------------------------ 15
اهداف تولید بهنگام -------------------------------------------------------- 18
مزایاومحدودیتهای JIT --------------------------------------------------- 20
منطق اجرایJIT ---------------------------------------------------------23
پیش نیازهای یک برنامه JIT --------------------------------------------26
برنامه ریزی نظام تولید بهنگام ------------------------------------------- 27
فصل دوم:اجرای برنامه JIT ----------------------------------------- 36
مقدمه -------------------------------------------------------------------- 37
1- ایجاد یک استراتژی اجرایی ------------------------------------------ 38
2- یک برنامه عملیاتی برای اجرا --------------------------------------- 40
1-2-وقتی فعالیتهای اجرای JITتکمیل می شود------------------------- 42
2-2-چگونه فعالیتهای اجرایی JITانجام می شود ---------------------- 43
3- سیستمهای جمع آوری وسنجش داده ها ------------------------------- 43
4- پروژه های آزمایشی(راهنما) ---------------------------------------- 47
5- بحث درمورد مقاومت کارکنان واتحادیه ها ---------------------------- 48
1-5- مقاومت کارکنان ----------------------------------------------- 49
2-5- اتحادیه ها ---------------------------------------------------- 50
6- فرایند اجرای JIT ---------------------------------------------------- 52
فصل سوم:کنترل JIT ------------------------------------------------- 54
کنترل تولیددرنظام بهنگام ------------------------------------------------- 55
سیستم کانبان -------------------------------------------------------------- 56
وظایف کانبان ------------------------------------------------------------- 56
تولید یکنواخت ------------------------------------------------------------ 57
کاهش زمان عملیات وزمان چرخه ----------------------------------------- 60
اجرای سیستم کانبان ------------------------------------------------------- 61
وظایف کانبان -------------------------------------------------------------- 63
انواع جریان مواد ---------------------------------------------------------- 64
گردش کانبان -------------------------------------------------------------- 67
وسعت عمل کانبان -------------------------------------------------------- 69
فصل چهارم :ابداع کننده JIT / شرکت تویوتا ------------------------ 71
شرکت تویوتا ------------------------------------------------------------- 72
مقدمه --------------------------------------------------------------------- 73
تاریخچه ------------------------------------------------------------------ 73
سیستم تولیدتویوتا(TPS) ------------------------------------------------- 74
تولیدبهنگام(JIT) --------------------------------------------------------- 76
کانبان --------------------------------------------------------------------- 76
JIDOKA --------------------------------------------------------------- 77
فلسفه وچشم اندازتویوتا ---------------------------------------------------- 77
فرهنگ سازمانی وارزشها ------------------------------------------------- 78
آینده ----------------------------------------------------------------------- 78
تشریح مفاهیم -------------------------------------------------------------- 80
واژه نامه انگلیسی- فارسی ------------------------------------------------- 83
فهرست منابع -------------------------------------------------------------- 85
فلسفه تعلیم و تربیت در جهان امروز
چکیده
فلسفة تعلیم و تربیت درجایگاه یکی از فلسفههای مضاف، از دو زاویه قابل بررسی و مطالعه است: 1. دیدگاههای فیلسوفان دربارة تعلیم و تربیت؛ 2. رشتة دانشگاهی. فلسفة تعلیم و تربیت از نگاه اول، تاریخی به قدمت اندیشهورزی و نظریه پردازی فیلسوفان شرق و غرب عالم در باب تربیت دارد؛ اما از نگاه دوم حدود یک قرن از عمرش سپری میشود. از فلسفة تعلیم و تربیت، بسته به نوع دید و مبانی فلسفی متناسب با آن، مفاهیم و تعاریف گوناگونی ارائه شده است: استنتاج آرای تربیتی از مبانی فلسفی، کاربرد فلسفه در تعلیم و تربیت، نظریة عمومی تعلیم و تربیت، تحلیل و پردازش مفاهیم و گزارههای تربیتی و مانند آن. نگارندة این مقاله، فلسفة تعلیم و تربیت را تبیین و اثبات مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت تلقی میکند و در سه سطح پیش استنتاجی یا باز یافت، استنتاجی یا کشف، و فرا استنتاجی یا خلق به بررسی فلسفة تعلیم و تربیت میپردازد. طراحی و اجرای تدابیر و راهکارهایی در سه سطح بازیافت، کشف و خلق، از شرایط اساسی پیریزی فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی است.
رشتة فلسفة تعلیم و تربیت، تحولات و تطوراتی را پشت سر نهاده که در دو مرحله قابل تشخیص و بررسی است؛ مرحله رویکرد ایسمها و مرحله رویکرد تحلیلی. فلسفة تعلیم و تربیت در حال حاضر در مرحلة پساتحلیلی و مشتمل بر رویکردها و دیدگاههای متنوعی در جهان غرب است. واژگان کلیدی: فلسفة تعلیم و تربیت، مفهوم فلسفة تعلیم وتربیت، تحولات فلسفة تعلیم و تربیت. مقدمه فلسفة تعلیم و تربیت (philosophy of education) به منزلة یکی از حوزههای معرفت بشری، از دو دیدگاه قابل مطالعه و بررسی است: 1. دیدگاههای فیلسوفان دربارة تعلیم وتربیت؛ 2. رشته دانشگاهی. فلسفة تعلیم و تربیت از دیدگاه اول، یک حوزة معرفتی دیرپا و کلاسیک است که تاریخی به قدمت تاریخ تأملات فیلسوفان در باب تعلیم و تربیت دارد. میان فیلسوفان غربی، افلاطون، نخستین فیلسوفی است که در کتاب معروف خویش، جمهوری (Republic) به این گونه تأملات پرداخته، دیدگاه تربیتی به نسبت جامعی را عرضه داشته است. پس از افلاطون میتوان از فیلسوفان دیگری همچون ارسطو، ابنسینا، خواجه نصیر طوسی، آگوستین، آکوئیناس، بیکن، دکارت، لاک، روسو و کانت نام برد که در این حوزه کار کردهاند. در باره فلسفة تعلیم و تربیت، به معنای تأملات و تفکرات فیلسوفان دربارة تعلیم و تربیت، سه نکته مهم قابل ذکر است: اولاً همة فیلسوفان، به معنای دقیق کلمه، تأملات تربیتی نداشتهاند. به بیان روشنتر، برخی از آنان، آرا و اندیشههای تربیتی خود را آشکارا بیان کرده و برخی چنین نکردهاند. افلاطون، کانت و ابن سینا از فیلسوفانی هستند که در گروه اول جای میگیرند، و بکین و دکارت و صدرالدین شیرازی از فیلسوفانی که در گروه دوم قرار دارند. ثانیاً فلسفة تعلیم و تربیت، در گروه دوم، به صورت استنتاج مدلولهای تربیتی از اندیشههای فلسفی در میآید. این صورت دوم از دیدگاه اول فلسفة تعلیم و تربیت را برخی از فیلسوفان تربیتی، با عناوینی چون "فلسفه و تعلیم و تربیت" (Smith , 1965 , P. 52)، "رویکرد مواضع فلسفی" (Chambliss , 1996 , P. 471) یا "رویکرد دلالتها" (Ibid) معرفی کردهاند. فیلیپ اسمیت در فصل سوم از کتاب فلسفة آموزش و پرورش مینویسد: این نظریه که فلسفه و تعلیم و تربیت با یکدیگر ارتباط عمیقی دارند، بهیقین نظریة جدیدی نیست. ... از آنجا که فلسفه، بهطور سنتی، چیستی واقعیت، معرفت و ارزش را بررسی کرده است، روابط آشکاری با تعلیم و تربیت دارد ... (Smith , Idib , P. 53). آنگاه به مسأله "استنتاج" (derivation) اشاره میکند: هنگامی که روابط بین فلسفه و تعلیم و تربیت مورد تأکید قرار میگیرد، برخی تصور میکنند که یک فلسفة تربیتی معین از یک فلسفة معین استنتاج میشود (Ibid). کامبلیس هم در این زمینه چنین اظهار نظر میکند: از دهة 1930 و در ادامه تا سالهای 1940 و 1950، یک راه برای مرتبط ساختن فلسفه و تعلیم و تربیت این اندیشه بود که فلسفه، یک مبنا یا مطالعة اساسی است که فلسفة تعلیم و تربیت از آن استنتاج میشود ((Chambliss ,Ibid ,P. 471 ثالثاً فیلسوفانی که در گروه اول قرار دارند نیز به دو دسته تقسیم میشوند: دستة اول، فیلسوفانی هستند که تأملات تربیتی فلسفی داشتهاند، و دستة دوم، فیلسوفانی که تأملات تربیتی غیرفلسفی داشتهاند. افلاطون، آکوئیناس و کانت در دستة اول، ولاک، هگل و راسل دردستة دوم قرار دارند. رابین بارو (Barrow , 1994) در این زمینه سخن جالبی دارد: [برخی] فیلسوفان نیز به شیوهای غیرفلسفی دربارة تعلیم و تربیت چیزهایی نوشتهاند. "لاک، هگل و راسل از جمله فیلسوفان معروفی هستند که اینگونه عمل کردهاند. کتاب لاک به نام اندیشههایی در باب تعلیم و تربیت" (1963) صرفاً به مقداری اندک به آثار فلسفیاش مبتنی است. استنتاجهای وی دربارة اولویتهای تربیتی یک اشرافزادة زمیندار نمیتواند نتیجة منطقی نظریات معرفتشناختی و وجودشناختیاش باشد (P. 4451). فلسفة تعلیم و تربیت از دیدگاه دوم، یعنی رشتة دانشگاهی، حوزة معرفتی نوپایی است که حدود یک قرن از عمر آن سپری میشود. بسیاری از متخصصان و کارشناسان، سرآغاز ظهور و پیدایی این رشته را قرن بیستم و بهطور مشخص، سال 1935، یعنی سال تأسیس انجمن جان دیویی (JDA) در امریکا میدانند. کامینسکی (1988) در این باره مینویسد: فلسفة تعلیم و تربیت، کاری مربوط به قرن بیستم است. انضمام فلسفه به پرسشهای ناشی از عمل آموزش و پرورش مدرسهای، موضوع جدیدی است. تاریخچة این رشته، فقط به اندازة سازمانهای معاصرش قدمت دارد؛ حتی اگر برای این رشته، مقدور باشد که سودمندانه به آثار افلاطون و ارسطو استناد ورزد. مطالعة منظم فلسفة تعلیم و تربیت در ایلات متحده از سال 1935 آغاز شد (P.14). به هر روی، قرن بیستم، چه به لحاظ تأسیس و راهاندازی رشتة فلسفة تعلیم و تربیت در سطوح کارشناسی ارشد و دکترا و در نتیجه، پرورش نیروهای متخصص در این قلمرو مستقل معرفتی، و چه به لحاظ انجام تحقیقات و مطالعات منظم و سازمان یافته در ارتباط با موضوعات و مسائل خاص این رشته، و چه به لحاظ تشکیل انجمنهای حرفهای فلسفة تعلیم و تریبت، از قبیل انجمن فلسفة تعلیم و تربیت امریکا (1941)، انجمن فلسفة تعلیم و تربیت بریتانیای کبیر (1965)، انجمن فلسفة تعلیم و تربیت استرالازیا (1970) و مانند آن، قرن پیدایی و ظهور رشتة فلسفة تعلیم و تربیت است. 1.مفهوم فلسفة تعلیم و تریبت پیش از تجزیه و تحلیل مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت باید به این نکته توجه داشت مجموعة بحثهایی که در این مقاله مطرح میشوند، به قلمرو معرفتی دیگری مربوطند که به لحاظ طولی، فراتر از فلسفة تعلیم و تربیت است و بر آن احاطه و اشراف علمی دارد. "پرسش دربارة [مسائلی چون] ماهیت، محتوا و فایدة فلسفة تعلیم و تربیت، پرسشی نیست که درون فلسفة تعلیم و تربیت پدید آید، بلکه پرسشی است که دربارة فلسفة تعلیم و تربیت مطرح میشود؛ در نتیجه، این پرسش، مستلزم تفکر فلسفی دربارة فلسفة تعلیم و تربیت است، نه دربارة تعلیم و تربیت؛ به همین جهت، به متافلسفة تعلیم و تربیت، یعنی به فلسفة فلسفة تعلیم و تربیت مربوط میشود" (Ducasse , 1956 ,P 169). در باره مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت، دیدگاههای گوناگونی وجود دارد که پرداختن به همة آنها از حوصله این مقام خارج است . اینجا برخی از مهمترین آنها را ارائه و در سرانجام دیدگاه خود را مطرح میکنیم. نیوسام (1956 , P. 162) دیدگاههای رایج در تعریف فلسفة تعلیم و تربیت را در سه طبقه به شرح ذیل طبقه بندی کرده است: 1. فلسفة تعلیم و تربیت به صورت دیدگاه دربارة تعلیم و تربیت؛ 2. فلسفة تعلیم و تربیت به صورت کاربرد فلسفه در تعلیم و تربیت؛ 3. فلسفه به صورت نظریة عمومی تعلیم و تربیت. وی دیدگاه دوم را عمومیترین دیدگاه میخواند و رویکرد استنتاج نکتههای تربیتی از فلسفههای نظامدار را هم در همین دیدگاه تلقی میکند (Ibid). ویلیام فرانکنا (1956 ,P. 287) بعد از تقسیم بندی فعالیتهای فلسفی در سه بخش فلسفة نظری (speculative philosophy)، فلسفة هنجاری (normative philosophy) و فلسفة تحلیلی ((analytical philosophy از سه نوع فلسفة تعلیم و تربیت نظری، هنجاری و تحلیلی سخن به میان میآورد. به اعتقاد وی: فلسفة تعلیم و تربیت نظری در جستوجوی فرضیههایی دربارة انسان و جهان است که با فرایند تعلیم و تربیت ارتباط دارد. فلسفة تعلیم و تربیت هنجاری، اهداف لازم التحقق و اصول لازم الاتباع را در فرایند تربیت انسانها مشخص و توصیههایی را در باب وسایل دستیابی به این اهداف عرضه میکند. و فلسفة تعلیم و تربیت تحلیلی در پی ایضاح مفاهیم بسیار مهم است. از این سه، فلسفههای تربیتی نظری و هنجاری به فلسفة فرایند تعلیم و تربیت، و فلسفة تربیتی تحلیلی به فلسفة رشته تعلیم و تربیت تعلق دارد (Ibid , P.291). کینگسلی پرایس (1956 , PP . 126 - 127) بعد از تقیسمبندی فلسفة تعلیم و تربیت به چهار شاخة فرعی: تحلیل تعلیم و تربیت، متافیزیک تعلیم و تربیت، اخلاق تعلیم و تربیت، و معرفت شناسی تعلیم و تربیت، این تعریف را از فلسفة تعلیم و تربیت عرضه میدارد: بررسی تحلیلی تعلیم و تربیت، همراه با کوشش برای ارتباط دادن آن به شیوهای خاص با متافیزیک، اخلاق و معرفت شناسی (P. 125). به اعتقاد وی، تحلیل تعلیم و تربیت یعنی "روشنگری واژههای مورد نیاز در تعلیم و تربیت" (Ibid). متافیزیک تعلیم و تربیت، یعنی "تبیین واقعیتهایی که به وسیلة تعلیم و تربیت بیان میشود" (P.126)، اخلاق تعلیم و تربیت، یعنی "توجیه و تصحیح توصیههای اخلاقی تعلیم و تربیت" (P.129)، و معرفت شناسی تعلیم و تربیت، یعنی "معرفی و تبیین معیارهای لازم برای کسب معرفت" (P.130). فیلیپ اسمیت (1965) در تبیین و تشریح مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت از چهار گونه ترکیب سخن به میان میآورد: فلسفه و تعلیم و تربیت، فلسفه در تعلیم و تربیت، فلسفه برای تعلیم و تربیت، و فلسفة تعلیم و تربیت (P.52). فلسفه و تعلیم و تربیت، دربردارنده این مفهوم است که فلسفه به صورت دانشی که از ماهیت واقعیت، معرفت و ارزش سخن میگوید، با تعلیم و تربیت روابط آشکاری دارد. به دیگر سخن، میتوان از مکاتب و نظامهای فلسفی گوناگون، دیدگاه و طرحهای تربیتی مختلفی را استنتاج کرد (P.53). فلسفه در تعلیم و تربیت یعنی کاربرد تفکر فلسفی یا فلسفیدن در تعلیم و تربیت (P.59). فلسفه برای تعلیم و تربیت، یعنی تلاش برای تهیه طرحهای ویژهای جهت عمل و سیاست تربیتی و نیز تحلیل مسائل تربیتی (PP.61-62)؛ و سرانجام، فلسفه تعلیم و تربیت عبارت است از تجزیة تعلیم و تربیت به مهمترین ابعاد آن به صورت شالودهای برای تدوین نظریة تربیتی (P.69). به اعتقاد ما میتوان در یک نتیجهگیری کلی در سه سطح از مفهوم یا ماهیت فلسفة تعلیم و تربیت سخن گفت: "سطح پیش استنتاجی"، "سطح استنتاجی"، و "سطح پسااستنتاجی". این سه سطح در عرض یکدیگر نیستند؛ بلکه در طول یکدیگرند و به اصطلاح، به یکدیگر ترتب دارند. فلسفة تعلیم و تربیت در سطح پیش استنتاجی، چیزی جز بازیافت، گردآوری، تنظیم و تدوین دیدگاههایی که فیلسوفان (اعم از متقدم و متأخر) در باب تعلیم و تربیت مطرح کردهاند نیست. فلسفة تعلیم و تربیت در این سطح، ملازمهای با خلق و ابداع ندارد؛ جز در حدّ باز نمودی تازه و هنرمندانه از آنچه پیشتر آفریده شده است. فلسفة تعلیم و تربیت در این مرتبه، جوهره و هویتی تاریخی دارد و به ارائه مجدد و تنسیق و تألیف دوبارة دیدگاههای فیلسوفان محض ناظر است. فلسفة تعلیم و تربیت در سطح استنتاجی، کوشش فکری منظم، منطقی و قاعدهمند فیلسوف تعلیم و تربیت برای کشف و استنتاج دیدگاههای تربیتی فیلسوفان محض درسه حوزة اهداف، برنامهها و روشهای تربیتی، از اندیشههای فلسفی آنها در سه قلمرو معرفت شناسی، وجود شناسی و ارزش شناسی است، و سرانجام، فلسفة تعلیم و تربیت در سطح پسااستنتاجی، یعنی خلق و ابداع مبانی فلسفی نو و اندیشهها و دیدگاههای تربیتی متناسب با آن. چنانکه ملاحظه میشود، مفاهیم سهگانة پیشگفته از فلسفة تعلیم و تربیت، در سه سطح یا مرتبة فکری متفاوت، یعنی "بازیافت"، "کشف" و "خلق" قرار دارند. ناگفته پیدا است که برای دستیابی به فلسفة تربیتی اسلامی-ایرانی، بایسته است مطالعات و تحقیقات بنیادی و کاربردی دامنهداری در هر سه عرصة مذکور انجام شود. بهطور خلاصه، فلسفة تعلیم وتربیت، به لحاظ معرفتشناختی، یکی از علوم فلسفی یا فلسفههای مضاف است که با روش عقلانی به تبیین و اثبات مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت میپردازد. مقصود ما از مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت، مفاهیم گزارهها، استدلالها و نظریههای تربیتی است. اینجا ما مبادی تصوری و تصدیقی را از علم منطق اخذ کردهایم؛ چنانکه حاج ملاهادی سبزواری در منظومة منطق (1369: ص 9) میگوید: ثمالمبادی خصةٌ شرکیة تصوریة و تصدیقیة. ضمناً در این تعریف، موضوع و روش پژوهش در فلسفة تعلیم و تربیت نیز مشخص شد. موضوع فلسفة تعلیم و تربیت، مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت، و روش تحقیق در این رشته، روش تعقلی است. 2. مروری بر تحولات رشتة فلسفة تعلیم و تربیت در قرن بیستم همانگونه که در صدر مقاله گفته شد، فلسفة تعلیم و تربیت بهصورت رشتة علمی و دانشگاهی از اوایل قرن بیستم در دنیای غرب پایهگذاری شد. این رشته حدود صد سالی که از عمرش میگذرد، دو مرحلة مهم را پشتسر نهاده است و اکنون در مرحلة سوم قرار دارد. این مراحل عبارتند از: 1-2. مرحلة رویکرد ایسمها استنتاج دیدگاهای تربیتی از مکاتب فلسفی، سرآغاز فعالیتهای علمی سازمانیافته در جهان غرب به منظور پایهگذاری رشتة فلسفة تعلیم وتربیت است. این مرحله با عناوینی چون "رویکرد ایسمها" (Barrow , 1994, P. 4459)، "رویکرد مواضع فلسفی" (Chambliss , Ibid, P. 475)، "رویکرد دلالتها (Ibid)، "رویکرد سنّتی" (Ibid) و مانند آن شناخته میشود. پیش فرض اساسی طرفداران این رویکرد آن بود که میان دیدگاههای بنیادین وجودشناختی،معرفتشناختی و ارزششناختی هر مکتب با مواضع و دیدگاههای تربیتی مأخوذ و مستنتج از آن، رابطهای منطقی و ضرور وجود دارد. این رویکرد از اوایل دهة 1930 آغاز شد و تا اواسط قرن بیستم به اوج خود رسید و هنوز هم در ادبیات این رشته مطرح است؛ اما به تدریج در مسیر پیشرفت این رویکرد، موانع و اشکالاتی پدید آمد. اگر به حقیقت چنین رابطهای میان بنیانهای فلسفی مکتبها و اندیشههای تربیتی مأخوذ از آنها وجود داشته باشد، باید اولاً دیدگاههای تربیتی یکدست و منسجمی از هر مکتب فلسفی استخراج شود، و ثانیاً با توجه به تفاوتهای جدّی و انکارناپذیر میان مکتبهای فلسفی باید دیدگاههای تربیتی متفاوتی نیز از آنها بهدست آید؛ درحالی که در هر دو مورد نقضهایی آشکار شد. در مورد اول، عدم همگرایی میان آرای تربیتی پیروان مکتب فلسفی و در مورد دوم، وجود همگرایی میان آرای تربیتی پیروان دو یا چند یک مکتب فلسفی، اتقان و استحکام اولیة رویکرد ایسمها را متزلزل ساخت. 2-2. مرحلة رویکرد تحلیلی دهة 1960 شاهد ظهور انقلاب در رشتة فلسفة تعلیم و تربیت بود که به "رویکرد تحلیلی" شهرت دارد. این رویکرد، طی این دهه، فلسفة تعلیم وتربیت در دنیای انگلیسی زبان به ویژه، بریتانیای کبیر را تحت نفوذ خود درآورد. رویکرد تحلیلی، انقلاب ضد رویکرد ایسمها و از چهار جهت با آن متفاوت است. اولاً فلسفة تعلیم و تربیت را به پیروی از ویتگنشتاین متقدم، روش یا یک فعالیت میداند، نه رشته؛ ثانیاً از نظریه پردازیهای فلسفی در دو عرصة نظری (speculative) و هنجاری (normantive) گریزان است و در عوض، تحلیل مفهومها، گزارهها، استدلالها و نظریههای تربیتی و نیز تحلیل و نقادی پیشفرضهای فلسفی زیرساختی آنها را وجة همت خود قرار میدهد؛ ثالثاً فلسفة تعلیم و تربیت را فعالیت درجه دوم میداند، نه درجة اول؛ و رابعاً نقطة آغاز کار خود را اعمال و فرایندهای واقعی تربیتی قرار میدهد، نه نظریه پردازی تربیتی
یکی از نکات قابل ذکر در باره رویکرد تحلیلی آن است که رویکرد مذکور، طیف واحد و یکپارچهای نیست؛ بلکه دیدگاههای گوناگونی را دربر میگیرد. این وضعیت در رشتة فلسفه تعلیم و تربیت، حالت بالتبع و بالعرض دارد، نه بالاصاله و بالذات؛ به این معنا که اصل وجود تنوع و تفرّق مربوط به رشتة مادر یعنی فلسفه است و این فلسفه تحلیلی غرب است که شاخهها و شعبههایی دارد. بهطور مشخص، در فلسفة تحلیلی، سه شاخه مطرح است: اتمیسم منطقی، به نمایندگی راسل، وایتهد و ویتگنشتاین متقدم؛ پوزیتیویسم منطقی، به نمایندگی شلیک، کارناپ و آیر؛ و فلسفة زبان عادی، به نمایندگی ویتگنشتاین متأخر و رایل (ر. ک: پاپکین و استرول، مجتبوی، 1380: ص 396- 419)؛ اما در فلسفة تعلیم و تربیت تا آنجا که نگارنده تحقیق کرده، بهطور عمده همان دو رویکرد پوزیتیویسم منطقی و فلسفة زبانی رواج دارد. گاه در منابع درسی این رشته، از دو رویکرد نامبرده با عناوین صورت گرایی (formalism) و زبانگرایی (linguism) (Park, 1970, P. 337) نام برده شده است.
جزوه اصول و فلسفه بهداشت (قسمت سوم)
فصل اول :مقدمه ای بر بهداشت
مقدمه ای بر اقتصاد بهداشت
مراحل تعیین بهترین شکل هزینه کردن پول در خ ب :
1- ارزیابی نیازها براساس ¬ الگوی بیماری ها
2- ارزیابی مداخلات ب و د (هزینه و منافع حال از آنها)
3- تنظیم اولویت ها برای ¬ انتخاب شکل
اقتصاد دانان
- هدف اصلی : به حداکثر رساندن رفاه اجتماعی = به حداکثر رساندن تولید + تخصص آن به شیوه ای باعث رفاه شود
(برابری)
- هدف عملی و ساده : ارتقای سلامت + بهداشت برای همه ¬ قابل اندازه گیری نیست.
معیارهای اصلی بخش ب :
- کنترل هزینه
- کارایی
o فنی
o تخصصی
Q -
- برابری
برابــــــــری :
- هدف مهم بخش ب و د
- مترادف با انصاف و عدالت
- یکی از مهمترین شاخصهای داوری در مورد موفقیت سیاست های ب و د
- 5 تعبیر از برابری ¬ 3 تعریف اول نیازهای مختلف افراد را درنظر نگرفته اند«8 » اصول و فلسفه بهداشت(قسمت سوم)
1- برابری در مصرف منابع و خدمات : همه باید خدمات مشابهی دریافت کنند = همه باید بتوانند منابع یکسانی برای
دریافت آن خدمات بدهند .
مایعات = کارایی ندارد زیرا ¬ نیازها یکسان نیست و نمی توان همه خدمات را به همه مردم داد.
2- بهداشت برابر : همه باید به اندازه هم از بهداشت و سلامتی برخوردار باشند.
معایب : گمراه کننده است زیرا سبکهای زندگی متفاوتن و برخی مواظب سلامت خود نیستند.
3- عدالت غالبی : یک سن را تعیین می کنیم و می گوییم همه باید به آن سن برسند و فعالیتهای ب و د را طوری
هدایت می کنیم که تعداد بیشتری از مردم به این سن برسند.
معایب : بی توجهی به ژنتیک و سبک زندگی
فصل دوم:بهداشت و توصعه :موضوع های کلان
تعریفی که WHO از سلامت ارائه داده از نوع هنجاری است و در کوتاهمدت محقق نمی شود.
رشــــد : افزایش تولید کالا و خدمات جامعه .
¬ شاخصهای رشد : این شاخصها نشاندهنده (رفاه اجتماعی نیستند)
- GDP = تولید ناخالص داخلی : ارزش همه کالاها و خدمات تولید شده در کشور + صادرات – واردات
- GNP = تولید ناخالص ملی = صادرات – واردات
- GNP = تولید ناخالص ملی = صادرات – واردات + بهره عوامل تحت تملک در خارج – پرداخت هایی که به
خارجیان به خاطر عوامل تحت تملک آنها داده میشود
توسعــــه :
- شاخصها : توزیع درآمد ، سطح آموزش و مهارت ، وضعیت سلامت ، نابرابری جنبشی ، وجه سیاسی .
- = یک شاخص کلان و مرکب است.
بهبود سلامت ¬ رشد اقتصادی (ولی برعکس آن همیشه صادق نیست)
زیرا طول عمر - ¬ پس انداز و سرمایه گذاری -
کشورها از نظر بیماری ها :
- توسعه یافته : بیماری های ثروت در آنها شایع است (چاقی ، سرطان ، قلبی، افسردگی ، آلودگی صنعتی و ...)
- درحال توسعه : بار مضاعف بیماری دارند یعنی ک تداوم بیماری های قدیم + رشد بیماری های ثروت
راه حل برای شیوه پرداخت حقوق ثابت :
- بستن قراردادهای کوتاه مدت با پرسنل + ارزشیابی عملکرد آنان ¬ کنترل - ¬ بهره وری -
- پرداخت هدفمند (هم برای درمانگر بخش عمومی و همه بخش خصوصی) باعث ¬ ارتقای بهداشت می شود.
پرداخت به واحدهای بهداشتی و درمانی :
در بخش بیمارستانی ، پرداخت به شیوه فی خور سرویس توصیه نمی شود زیرا ¬
1) پیچیدگی
2) ایجاد تقاضای القایی
3) کاهش توان خرید خدمات
روش بودجه ثابت : فعلاً برای شرایط کنونی مناسب است به شرطی که نکات زیر رعایت شوند:
1) مانع صرفه جویی در منابع نشود.
2) از بودجه مبتنی بر جمعیت استفاده شود و نه بودجه مبتنی بر دستمزد پرسنل.
3) نظارت بر اساس شاخصهای بهداشتی منطقه .
4) آزادی عمل مدیران در جابجایی بودجه = بودجه فراگیر = بودجه کلّی.
نکته : هزینه های واقعی یک واحد درمانی نباید بعنوان قیمت خدمت مورد استفاده قرار گیرد وگرنه ¬ عدم کارایی
نوع فایل:Pdf
سایز :1.36 MB
تعداد صفحه:82
جزوه اصول و فلسفه بهداشت (قسمت دوم)
جزوات آمادگی آزمون دکتری سراسری رشته آموزش بهداشت - مطالبق با آخرین تغییرات آزمون دکتری 95 به همراه
درس نامه طب پیش گیری و پزشکی اجتماعی
فصل اول:انسان و پزشکی: به سوی بهداشت برای همه
پزشکان اولیه به تخفیف رنج انسان کمک کرده اند/ دانش پزشکی تا حد زیادی از حدسیات، مشاهدات و تجربیات کـه از
دیگران آمده سرچشمه گرفته است/ تاریخ پزشکی از بررسی پیشرفت ها، اطلاعات اشتباه و برداشت هـای غلـط تشـکیل
شده است/ انفجار دانش قرن 20 پزشکی را پیچیده تر و درمان را گران تر کرده است/ تعهد اخیر تمام کشورها زیر پـرچم
VHO از بین بردن بی عدالتی/ پزشکی جزء الزامی توسعه اجتماعی اقتصادی/ در روزگار قدیم سلامت با دیدگاه کیهـان
شناسی و پزشکی زیر سلطه باورهای جادویی/ دوباس پزشکی باستانی مادر علوم بـوده و نقشـی عمـده در شـکل گیـری
فرهنگ های اولیه داشته/ پزشکی در همدردی طراحی شده و نخستین پزشک نخستین مدد و اولین پرستار نخستین زن
بوده است/ باور انسان نخستین تئوری مافوق طبیعی بیماری/ پزشکی اولیه تاریخ معینـی نـدارد/ معالجـان شـفادهندگان
سنتی ترکیبی از مذهب،جادو و تجربه
1 پزشکی هندی: نظام پزشکی هندی
Sielda ,Ayurneda اولی درتمام هند و دومی در جنوب هند،
1- دانشی که به وسیله آن طول عمر افزایش می یابد، 5000سال قبل از میلاد/ خدای پزشکی هندوها در نتیجه برآشفته
شدن اقیانوس ها در یک مسابقه طناب کشی زاده شده/ آتریا اولین پزشک اولین پزشک و معلـم هنـدی/ سوسـروتا پـدر
جراحی هند/ بیماری به عنوان اختلال در تعادل سه طبع/ بهداشت داری اهمیت بسیار/ دوران طلایی پزشکی هنـد بـین
800 قبل از میلاد و 60 بعد از میلاد/ سال های بعد از پزشکی به دلیل عدم حمایـت دولـت عقـب مانـد/ نظـام پزشـکی
unani- Tibb ریشه در یونان/ هوسیوپاتی توسط ساموئل هالمان آلمانی ابداع شد نظامی دارو محرک است
ادعای هند مبنی بر وجود بیش ترین تعداد پزشکان در آن کشور.
پزشکی چینی: ادعا دارد که اولین دانش سازمان یافته پزشکی جهان است و به 2700 سال پیش از میلاد/ بـر دو اصـل
یانگ و یین استوار است/ یانگ اصل مذکر فعال و یین اصل منفی و مونث/ چینی ها اولین پیش گامان ایمنی سـازی/ در
نظر آن ها بهترین پزشک کسی است که نه تنها فرد بیمار را معالجه کند بلکه افراد بیمار نشده را هم/ پزشکان پا برهنه/
علم پزشکی مصری: مبدعان خط تصویری/ هند پزشکی با مذهب در آمیخته بود/ پزشکان هم شـأن راهبـان/ پزشـکی
مصری در زمان تب به اوج خود رسید/ علم پزشکی مصر به دور از بدویت بود/ عقیده داشتند ضـربان سـخن قلـب اسـت)
پاپیروس ادوین اسمیت قدیمی ترین رساله جراحی/ خدای سلامت هروس/ 2500 سال بر جهان باستان حکومـت کـرد و
بعد با علم پزشکی یونان جای گزین شد
علم پزشکی نوین: دو شاخه شدن علم پزشکی به درمانی و بهداشتی (پیش گیری) در اواخر قرن 19/ نظریه میکروبـی
بیماری ها جای خود را به چند عاملی بودن علت بیماری ها داد/ پیتنکوفر مونیخی: اولین بار مقولـه چنـد عـاملی بـودن
علت بیماری را مطرح کرد/
پزشکی درمانی:
پزشکی امروزی قدمتی 100 ساله دارد/ اولین هدف برطرف کردن بیماری فرد/ اواسط قرن 20 علم پزشکی allopathic
انقلابی بزرگ روی داد یعنی درمان بیماری با استفاده از دارویی که بیماری را خنثی می کند/ تخصصی شدن بـالا رفـتن
استانداردهای مراقبت پزشکی و اقزایش هزینه های پزشکی، کاهش عملکرد پزشکی عمومی
فصل دوم:مفهوم سلامت و بیماری
سلامت به علامت اجتماعی مربوط می شود/ هماهنگی: در صلح بودن با خود، اجتماع، خدایان و جهان/ علم پزشکی نوین
به دلیل کنار گذاشتن بررسی سلامت مورد انتقاد/ سلامت معموملاً تحت الشعاع دیگر نیازها قرار می گیرد/ مسأله سلامت
در همایش سازمان ملل در سان فرانسیسکو در سال 1945 یک نیاز ضروری معرفی شد/ اساس مراقبـت هـای بهداشـتی
درک مفهوم بهداشت است.
1. مفهوم پزشکی (Biomedical concept): غیبت بیماری، ریشه در نظریه میکروبی دارد/ انسـان ماشـین
نادیده گرفتن نقش های محیطی و فرهنگی و...
2. مفهوم بوم شناسی(Ecological): سازگاری انسان با محیط/ دو مسأله را بیان می کند. انسان ناقص و محیط ناقص/
3. مفهوم روان شناختی
4. مفهوم کلی نگری(holistic): تلفیق تمام مفاهیم
فرهنگ و بستر: شرایطی که بدن، ذهن و روان در امنیت قرار داشته و خصوصاً این که از هر گونه بیماری یا درد جسـمی
رها باشد/ فرهنگ اکسفورد امنیت بدن و ذهن یعنی شرایطی که تحت آن عمل کردهای این دو قسمت به موقـع و مـؤثر
باشند/ لامتی واکنشی بی تفاوت- پاسخ پویایی نیروهای بدن که به سوی تنظیم دوباره عمل کردهای بدن پیش مـی رود
(پرکینز)/ اگر تعریفWHO از سلامتی را بپذیریم همه ما به نوعی بیمار هستیم/ تعریف WHO عملی نیست/ سـلامتی
بخش تلفیق یافته توسعه و در مرکز مفهوم کیفیت زندگی است.
نوع فایل:Pdf
سایز :1.57 MB
تعداد صفحه:90
جزوه اصول و فلسفه بهداشت (قسمت اول)
جزوات آمادگی آزمون دکتری سراسری رشته آموزش بهداشت - مطالبق با آخرین تغییرات آزمون دکتری 95 به همراه تست ها و پاسخ تشریحی
فصل اول:بهداشت حرفهای Occupational Health
بهداشت حرفهای علمی است که با شناسایی، ارزشیابی و کنترل عوامل زیانآور محیطکار و انجام مراقبتهای بهداشتی و
درمانی حافظ سلامت کارکنان و شاغلین میباشد.
هدف بهداشت حرفهای عبارت از نگهداری و بهبود سلامت جسمی و روانی کارگران همه مشاغل و افراد وابسته به آنان و
رسانیدن آن به حداکثر ممکن میباشد، که برای رسیدن به آن اقدامات زیر انجام میپذیرد:
1- آموزش دستورات بهداشتی و ایمنی به کارگران در ارتباط با شغل آنان.
2- سالمسازی محیط کار با شناخت و بررسی کنترل عوامل زیانآور مربوط به آن.
3- بهسازی تأسیسات بهداشتی، رفاهی کارگاهها.
4- انجام مراقبت های بهداشتی، درمانی از طریق معاینات قبل از استخدام و معاینـات دورهای بـه منظـور تعیـین وضـع
سلامت و توانایی شاغلین و تشخیص به موقع بیماریهای مسری و همچنین بیماریهای ناشی از کار.
5- پیشگیری از بروز حوادث ناشی از کار و ارائه کمکهای اولیه در صورت بروز حادثه.
توجه به مسائل و مشکلات روانی و عاطفی شاغلین در محیط کار و خانواده آنان.
بهداشت حرفهای علمی است که درباره مسائل بهداشتی و ایمنی محیطکـار بحـث و گفتگـو مـیکنـد. بـه عنـوان مثـال
غواصانی که مسائل بهداشتی را رعایت نمیکنند به بیماری Bend که به زانو آسیب میرساند دچار میشوند.
در واقع همه مشاغل دارای مخاطراتی هستند که بهداشت حرفهای به این مخاطرات میپردازد.
بهداشت حرفهای 3 هدف را دنبال میکند:
- افزایش سطح سلامتی از دیدگاههای سلامتی، جسمی، روانی، اجتماعی و رفاهی در تمام مشاغل.
- پیشگیری از عوامل سوئی که در خصلت کار وجود داشته و سلامتی افراد را تهدید میکند.
- به کار گماشتن افراد در شغلهایی که توانایی انجام آن را داشته باشند.
(از نظر جسمی و روانی)
علم ارگونومی (مهندسی انسانی) به تطبیق افراد با مشاغل یا بالعکس میپردازد.
رامازینی یکی از اشخاص و دانشمندان مطرح علم بهداشت حرفهای است که به پدر علم طب معروف است. او به پزشـکان
توصیه میکرد که از بیمارانتان شغلشان را بپرسید.
یکی از خصوصیات بیماریهای شغلی غیرقابل برگشتپذیری و درمان اسـت و در عـین حـال همـه آنهـا قابـل پیشـگیری
هستند.
این بیماریها مزمن هستند و در طول سالهای کار تدریجاً به وجود میآیند.
(بوعلی سینا ذکر میکند ‹‹ بعضی از مشاغل از بعضی بیماریها رنج میبرند ››)
هر شغلی دارای سه پدیده زیر میباشد:
1- افراد 2- محیط 3- تجهیزات
مجموعه تست:
1- پتومائین سمی است که...............
1) از طبخ ناقص ماهی حاصل می شود.
2) به طور طبیعی در برخی از دانه های تلخ وجود دارد.
3) در اثر فعالیت باکتریها در روی مواد غذایی پروتئینی ایجاد می شود.
4) در اثر فعالیت قارچها در آب میوه جات حاصل می شود.
2-در مسمومیتهای میکروبی غذایی علایم کدام مسمومیت معمولاً زودتر ظاهر می گردد؟
1) استافیلوکوک طلائی 2) استرپتوکوک فکالیس
3) سالمونلاها 4) کلستریدیوم بوتولینوم
3- کدامیک از موادغذایی زیر ممکن است به عنوان عامل انتقال بیماری دیفتری نقش داشته باشد؟
1) پنیر فاسد 2) روغن کره 3) شیر 4) ماست
4-مناسب ترین درجۀ PH برای رشد باکتریهای عامل فساد در مواد غذائی کدام است؟
10تا9 (4 7/5 تا 6/5 (3 5تا4 (2 4تا3 (1
5- عامل ایجاد تب Q از طریق مصرف شیر خام چیست؟
1) استافیلوکوک 2) استرپتوکوک 3) توکسوپلاسما 4) کوکسیلابورنتی
6- میزان نمک در آب مخصوص نگهداری طولانی مدت پنیر چند درصد باید باشد؟
13 (4 6 (3 5 (2 1 (1
7-کدام فلبتوم ناقل اصلی لیشمانیوز جلدی نوع شهری در ایران است؟
1) الکساندری 2) پاپاتاسی 3) سرژانتی 4) کوکازیکوس
8-اسکوتلوم (Scutellum) در پشه های کولیسینه به کدام شکل مشاهده می شود؟
1) دولبه 2) سه لبه 3) بیضی 4) مدور
پاسخنامه:
1- گزینه 3 صحیح است. پتومائین سمی است که در اثر فعالیت باکتریها روی مواد غذایی پروتئینی مثل گوشت فاسد
تولید میشود.
2-گزینه 1 صحیح است.مسمومیت های غذایی ناشی از استافیلوکوک طلائی بسیار زودتر از بقیه ظـاهر مـی شـود چـون
دوره اسـتافیلوکوک طلایــی بسـیار کوتـاه مــیباشـد و بــین 0/5 -7 ســاعت طــول مــی کشـد ولـی ایـن دوره بــرای
استرپتوکوکفکالیس 2-36 ساعت و برای سالمونلا 12-36 ساعت و برای کلستریدیوم بوتولینم 12-36 ساعت است.
3-گزینه 3 صحیح است. این بیماری از طریق ضایعات پوستی آلوده از طریق تماس مستقیم انتقال پیـدا مـی کنـد ولـی
راههای معمول انتقال دیفتری قطره های ریزآلوده می باشد که بین گزینهها انتقال از راه شیر صورت می گیرد.
4-گزینه 3 صحیح است.میکروارگانیسم های مولد بیماری و فساد برای فعالیتشان به PH برابر 7 یا خنثی نیاز دارند.
5-گزینه 4 صحیح است. تب کیو( Q.Fever) یک بیماری ریکتزیایی است که عامل آن کوکسیلابورنتی می باشـد کـه
انتقال آن از طریق تخم در بین کنهها و نیز گزش کنههای آرگازیده صورت میگیرد.
6-گزینه 4 صحیح است.آب نمک 13 درصد یعنی 130 گرم نمک در 1 لیتر آب یـا تقریبـاً 2/5 کیلـوگرم نمـک در یـک
حلب آب که پس از تهیه پنیر و قراردادن آن در آب نمک اشباع، این پنیر را در آب نمک 13 درصد قرار میدهند.
7-گزینه 3 صحیح است.لشمانیوز جلدی به دو صورت خشک (شهری) و مرطوب (روستایی) وجود دارد که در نوع خشک
یا شهری ناقل بیماری فلبوتوموس سژرافتی می باشد که مخزن این ناقل انسان و سگ می باشد.
8-گزینه 2 صحیح است.در عقب«سکو تلوم سینه»اسکوتلوم کوچکی قرار دارد که لبه خلفی آن در کولیسینهها و شاگازیا
سه لبه ولی در آنوفلینهها به جز شاگازیا گرد و مدور می باشد.
نوع فایل:Pdf
سایز :3.15 MB
تعداد صفحه:212
فلسفه پیشرفت گرایی
مقدمه
اندیشه پیشرفت و توسعه گرایی در قلمرو اقتصاد و اجتماع و سیاسی ریشه در تغییر اجتماعی، به ویژه در دگرگونی های سده نوزدهم دارد. دگرگونی های گسترده ژرفی که در زمینه علوم و فرهنگ، بویژه علوم اجتماعی، پیرایش و پرورش اندیشه و اندیشمندان اجتماعی و بنیانگذاری دانشی نو به نام جامعه شناسی را در باختر زمین شتاب بخشیدند و آینده نگریها و برنامه ریزی های اجتماعی - اقتصادی را بر اساس دستاوردهای دانش های اجتماعی و در پرتو شناخت جامعه و قوانین حاکم بر حرکات و تغیرات اجتماعی به اصطلاح در دستور کار ترقیخواهان و صالح اندیشان قرار دادند.
پیشرفت گرایی و آموزش و پرورش
پیشرفت گرایی جهان نگرایی ای است که بر این باور می رود که بهبود و اصطلاح شرایط انسان و جامعه هم ممکن است و هم مطلوب. بسیاری از پرورشکاران اولیه پیشرفت گرایی در جستجوی نوآوری های تربیتی ای بودند که موجب آزادی نیروهای کودک گردد. پیشرفت گرایان دیگر به عمل گرایی جان دیوئی منتسب بودند، اعتقاد داشتند که مدارس جزئی از قلمرو وسیع تر اصلاح نهادی و اجتماعی هستند.
پیشرفت گرایان، همچون روسو، آموزه ]دکرین[ دنائت آدمی را مردود انگاشتند، معتقد بودند که مردم ذاتاً نیکند. علاوه بر این پیشرفت گرایی در روحیه صلاح اجتماعی که بر جنبش پیشرفت گرایی قرن بیستم آمریکا حاکم بود ریشه داشت.
روسو در مقام، یکی از نخستین طغیانگران علیه آموزش و پرورش سنتی، مدعی بود که مؤثر ترین یادگیری هنگامی تحقق می یابد که از علایق و نیازهای کودک پیروی کند.
پتالوتستی بر آن بود که اموزش و پرورش طبیعی باید در محیطی آکنده از محبت و امنیت عاطفی صورت پذیرد. مضافاً آنکه تربیت باید از محیط مستقیم کودک آغاز شده، متضمن فعالیت های حواس او در ارتباط با اشیاء موجود در محیط باشد.
به منظور انجام بخشیدن به موضوع تربیتی پیشرفت گرا، انجمن بر اصول زیر صحه نهاد:
1) آموزش و پرورش پیشرو باید آزادی ای فراهم کند که حامی رشد و کمال طبیعی کودک از طریق فعالیت هایی باشد که ابتکار، خلاقیت، و ابزار وجود را در او پرورش می دهد.
2- آموزش باید تماماً به یاری رغبت خود طفل که از تماس با جهان واقعی برانگیخته می شود، هدایت شود.
3- معلم پیشرفتگرا باید یادگیری کودک را در مقام مدیر فعالیت های پژوهشی هدایت کند، نه به عنوان دستور دهنده.
4- موفقیت های دانش آموزان باید برحسب پیشرفتهای فکری، جسمانی، اخلاقی و اجتماعی اندازه گیری شود.
5- به منظور تأمین نیازهای کودک برای رشد و تکامل باید بین معلم، مدرسه و خانه و خانواده همکاری بیشتری معمول گردد.
6- مدرسه پیشرفتگرای حقیقی باید آزمایشگاهی برای فعالیت های نوجویانه باشد.
اهداف تعلیم و تربیت
دیویی و پراگماتیستها معتقد بوده که تعلیم و تربیت یک ضرورت زندگی است او خاطر نشان می ساخت که جامعه متمدن بدان سبب به حیاتش ادامه می دهد که تعلیم و تربیت با استفاده از ارتباط عادتها، فعالیت ها، افکار و احساسات از نسلی به نسل دیگر از مسن ترها به جوان تر ها منتقل می شود.
اساساً تعلیم و تربیت یک هنر است و معلمان هنگامی که آن را از روز مرگی و کسالت دور می سازند والاترین مفهوم این هنر را تبیین می کنند. فرایند تربیتی تنها زمانی متحقق می شود که فهمیدن ترویج یابد. در مقابل حرفه آموزی صرف کمک کردن به کودک برای اندیشیدن تعلیم و تربیت است. باید به تعلیم و تربیت نه به عنوان آمادگی برای زندگی، بلکه به عنوان خود زندگی نگاه شود.
دیویی در کتاب «آیین تربیتی من» این اعتقاد را که تعلیم و تربیت دو جنبه مبنایی دارد مطرح می کند: جنبه روان شناختی و جامعه شناختی. اهمیت هر یک کمتر از دیگری نیست چون امیال و توانایی های کودک فراهم کننده ماده و نقطه شروع همه تربیت هاست ضمن اینکه دانش مربی در مورد شرایط اجتماعی برای تفسیر توانایی های کودک ضروری است.
به نظر دیویی مقاصد باید:
1- از شرایط موجود ناشی شده باشد.
2- لااقل در آغاز آزمایشی بوده قابل انعطاف باشد.
3- مقصود باید همیشه به سوی آزادی فعالیت ها و یک مناسبت مورد نظر جهت داده شود.
دیویی می پنداشت این مردم (والدین- شاگردان و شهروندان) هستند که مقاصد تربیتی دارند نه فرایند تعلیم و تربیت به نظر او مقصد تعلیم و تربیت رشد است: «چون رشد ویژگی زندگی است، تعلیم و تربیت سراسر رشد است و هیچ غایتی ورای رشد ندارد.»
سیدنی هوک تأکید می کند که آموزش و پرورش برای رشد با آموزش و پرورش برای جامعه دموکراتیک همخوانی دارد.
ویلیام هرد کیلپاتریک، یکی از شاگردان و همکاران دیویی اصرار داشت که دغدغه فوق العاده هر فرد باید آن باشد که همه مردم بیشترین و بهترین امکان زندگی را داشته باشند.
آموزش و پرورش موظف به آموزش چگونه زندگی کردن به کودکان است.این امر در سه مرحله انجام می شود: 1- تدارک فرصت برای زندگی 2- آینده نگری برای یادگیری تجربه ها 3- تأمین شرایط برای رشد خصلت های مطلوب
روشهای تعلیم و تربیت
مربیان شیوه هایی را ترجیح می دهند که انعطاف پذیر شده، قابلیت استفاده به صورتهای مختلف را داشته باشد به همین منوال آنان ساختمان و وسایلی را برای مدرسه می پسندند که مفید باشد. مبلهای قابل جابه جایی، مبلهای هماهنگ با کودکان، دیوارهای تاشو و چاپ کتاب با حروف درشت، همه چیزهایی است که از کارهای دیویی در مدرسه تجربی او در شیکاگوسردرآورد. علاقه مندند به کودکان بیاموزند چگونه مشکلات را حل کنند، آنان می پندارند که موقعیت های زندگی واقعی، توان حل مشکل را در صحنه عمل تأیید می کند. (روش اکتشافی)
از برخی جنبه ها روش یادگیری همان قدر مهم است که محتوای آموخته شده آنان می پندارند که اگر کسی بداند چگونه باید به سراغ حل مشکل برود، پس آماده شده تا از عهده چیزهای دورتری که مدرسه شاید نتواند با آن سروکار داشته باشد براید چون مدرسه نمی داند شخص در آینده با کدام نوع از مشکلات زندگی مواجه شود. اما به نظر آنان مشکلاتی مانند آنچه که مربوط به ازدواج، خانواده، اوقات فراغت، و سوالات مربوط به صلح و جنگ است شاید معرفی یا پیش بینی شود. مدرسه باید به منظور آماده ساختن فرد برای فائق آمدن بر آن مشکلات به او کمک کند.
تعلیم و تربیت گسترده و کلی تر را تأیید می کنند و معتقدند اگر کسی دانش را به عناصر مجزا تقسیم کند آن را به هم پیوند ندهد، با خطر از دست رفتن دور نما مواجه می گردد.
این رویکرد مخالف تجزیه دانش به عناصر سازنده آن نیست، بلکه ما را با قرار دادن آنها در کل نوسازی شده که به انسان جهت و بینش جدید می دهد، ترغیب می کند. در تحصیل این کلیت جدید است که پراگماتیسم انسان گرا و جامع نگر می شود روش تجزیه اذعان دارد که نتیجه ثابت یا مطلق وجود ندارد، در نتیجه تعلیم و تربیت پراگماتیک حقیقتاً تعلیم و تربیت «کشف » است. یکی از رویکردهایی که توسط مربیان پراکماتیک همچون ویلیام هردکیلپاتریک پیشنهاد شده «رویکرد پروژه» برای یادگیری است.
هرچند شاید در میان صاحب نظران این مکتب اختلافاتی فردی در مورد جنبه های مشخص روش وجود داشته باشد، ولی همه آنها با این امر موافقند که شیوه مناسب تعلیم و تربیت، تجربی، انعطاف پذیر و نامحدود بوده، به سوی رشد قابلیت تفکر و مشارکت هوشمندانه فرد در زندگی اجتماعی جهت داده می شود.
برنامه آموزش درسی
به نظر جان دیویی دو موضوع مهم وجود دارد: موضوع منطقی و موضوع روانشناختی. اولی «انضباط» دومی «رغبت» را مورد تأکید قرار می دهد این اشتباه است که بین رغبت کودک و موضوع درسی ضروری شکاف مشاهده شود، چون موضوع درسی مناسب چیزی ثابت و آماده و خارج از رغبت کودک نیست.
اینان به یک برنامه درسی متنوع معتقدند. به عنوان نمونه از مطالعاتی در حرفه ها و بهداشت، و در عناوینی همچون خانواده و اقتصاد حمایت کرده اند.
جزوه اصول فلسفه رشته هنر
توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون کارشناسی ارشد رشته هنر ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی
بخش اول : کلیات
فصل اول : معنا و مفهوم فلسفه
و حکمت در اسلام
اشاره:
اصطلاح «فلسفه» از طر یق ترجمه های یونانی قرنهای دوم و سوم هجری (هشتم و نهم می یلاد ) به زبا ن عربی وارد شـد. از
سویی ، در تمدن اسلامی، فلسفه را بدا ن معنا که در زبان انگلیسی مصطلح است، نـه فقـط مـی بایـد در مکاتـب مختلـف
فلسفه اسلامی که علاوه بر آ ن در ذی ل دیگر عناوین، به ویژ ه مباحث کلام، معرفت، اصو ل فقه و ... نیز جستجو کرد و ایـن
جدا از موضوعاتی نظیر صر ف و نحو و تاری خ اس ت که منشأ توسع ه شعب یخاص از فلسف ه گردید ه است.به طور کلی توجـه
یمحققان غرب ریبه س یفلسفه اسلام لیبه دو دل کاند : یکیبوده است یطب عت یموضوع و د یگر یطب عت یبحـث علمـ در
ینزد غرب ان.بخش عمده فلسفه اسلامی نیتا آنجا که ا یاند شه یتیاهم یبرا خارج از حوزه اسلام دارد ،متعلق بـه گذشـته
یا یبس ار دور است.فلسفه اسلامی ،از جهت روح و نگرش از اساس قرون وسطایی است و از زمان متفکـران نامـدار قـرون
ریوسطا نظ یتوماس آکو ناس یو راجر ب کن نیتاکنون ،ا یاند شه فقط تا آنجا در غرب مورد عنا تی بوده است کـه محققـان
توانسته اند ارتباط مستق می ای غ ری میمستق آن را با بسط و تکامل فلسفه اروپایی ای یحیکلام مس . نشان دهند
از ییسو گرید فلسفه در غرب و از قرن هفدهم می یلاد به بعد ،راه کاملاً جد یدی شیپ گرفته است.مدام کوششـهای تـازه
یا یبه کار م رود تا جهان ینیب یمنسجم یبرا یانسان امروز یبن ان نهاده شود که در آن نقش اندیشه یباستان (ی یونان ) و
قرون وسطایی(هم اسلامی ینیو هم لات ) به تدریج ای دهیناد یگرفته م ایشود زیناچ یبه شـمار مـ آ دیـ .علاوه بـر ا نیـ از
یزمان یکه متون تصح ح یشده یونان فراهم شده اند،نقشی که فلسفه اسلامی در حفظ و انتقال اندیشـه ی یونـان در فاصـله
یسالها 184 تا 596 یهجر یقمر ( 800 تا 1200 یم بیلاد )داشته شتری اعتبار خود را نزد غربیان از دسـت داده اسـت.با
نیا یوجود نم نیتوان ا زیرا ن انکار کرد که نظام فکری که متفکران مسلمان بر مبنای آن جهان را تعبیر و تفسـیر کـرده اند برا مطالعه فرهنگ بشری شایان توجه است
مجموعه تست
1ـ مصراع "چرخ با ایناختران نغز و خوش وزیباستی"ازکدام فیلسوف مسـلمان اسـت وبـه نظـر کـدام یـک از فیلسوفان یونان اشاره دارد
1 )ابن سینا،ارسطو 2 )شیخ اشراق،ارسطو 3)میرداماد،افلاطون 4)میرفندرسکی،افلاطون
2ـ اصطلاحات زمان دهری و سرمدیازکدام یک ازفیلسوفان مسلمان است
1 )میر فندرسکی 2 )میرداماد 3)ملاصدرا 4)ابن سینا
3ـ رساله های الواح عمادیه و سلامان وابسال به ترتیب ازکدام یک ازفیلسوفان مسلمان است
1 )ابن سینا و سهروردی 2 )خواجه نصیر و فارابی 3 )سهروردی و ابن سینا 4 )ابن سینا و خواجه نصیر
4ـ نظریه تشکیک در حقیقت وجود ازکدام فیلسوف مسلمان است
1 )ابن سینا 2)ملاصدرا 3)فارابی 4)شیخ اشراق
5ـ قصه سلامان وابسال راکدام فیلسوف شرح دادهاست
1 )ابن سینا 2)شیخ بهایی 3)فیض کاشانی 4)ملاصدرا
6ـ ازفلاسفه بزرگ اسلامیاست که درفلسفه وکلام، نجوم،ریاضیات،طب وادبیات در جهان اسلام کم نظیر است
1 )ابن رشد 2)ابو ریحان بیرونی 3)ابونصر فارابی 4)خواجه نصیرالدین طوسی
7ـ داستان مونس العشاق اثر کیست
1 )شهاب الدین سهروردی 2 )ملا محسن فیض 3)ملاهادی سبزواری 4)محمود شبستری
8ـ مقامات عارفان درکدامیکازآثارابن سینامطرح شدهاست
1 )اشارت و تنبیهات 2 )شفا 3)دانشنامه علائی 4)قانون
نوع فایل: Pdf
سایز: 17.4Mb
تعداد صفحه:314
توضیحات محصول :جزوات خلاصه منابع آمادگی آزمون کارشناسی ارشد رشته جغرافیا به طور کامل به همراه مجموعه تست ها با پاسخ های تشریحی با فرمت ورد
فصل اول: اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا
مفهوم جغرافیا
تقریباً 2300 سال، قبل، برای اولین بار، اراتوستن، کلمه جغرافیا را بکار برد و از جغرافیا چنین تعریفی ارائه داد: "مطالعه زمین، به عنوان جایگاه انسان". بعد از گذشت 2300 سال هنوز هم این تعریف با مختصر تغییری در تعاریف جدید جغرافیا به کار گرفته ﻣﯽ¬شود. چنان که در سال 1981، پیتر هاگت، جغرافیا را، مطالعه سطح سیاره زمین، به منزله فضایی که در داخل آن جمعیت انسانی زندگی ﻣﯽ¬کند، تعریف ﻣﯽ¬کند. برابر این تعریف، جغرافیا، با انسان آغاز ﻣﯽ¬شود و در واقع عمر جغرافیا همزاد با عمر انسان بوده است و بدون فعالیتﻫﺎ و رفتارهای انسانی در سطح زمین، علم جغرافیا وجود نخواهد داشت.
ـ کلمه جغرافیا با شناخت جمله ((مردم در کجا زندگی ﻣﯽ¬کنند)) عینیت ﻣﯽ¬یابد. بدین سان کلمه "کجا" به مکان¬ﻫﺎﯼ موجود در سطح زمین اطلاق ﻣﯽ¬شود و زندگی نیز به پراکندگی و تراکم مردم اطلاق ﻣﯽ¬شود. بعد از این دو، مفهوم این سؤال مطرح ﻣﯽ¬شود ((که مردم چگونه زندگی ﻣﯽ¬کنند؟)) که در ماهیت این گزاره عوامل (فضا و زمان) نهفته است.
در هم تنیدگی پدیده¬ﻫﺎی طبیعی و انسان ساخت که در سطح زمین پدیدار ﻣﯽ¬شوند، هسته و علت وجودی علم جغرافیا را سبب ﻣﯽ¬گردند. پس بازیگران اصلی فضای جغرافیایی، نه طبیعت و نه تنها انسان ﻣﯽ¬باشد، بلکه در هر فضای جغرافیایی، طبیعت و جامعه در تولید فضا و مکان هر یک به میزان توانایی خود، سهمی را به خود اختصاص داده¬اند.
تأثیرات متقابل ساختار جامعه و محیط که حاصل آن، در هم تنیدگی پدیده¬ﻫﺎ در سطح زمین و شکل¬گیری فضاهای جغرافیایی است. از نظر گریفیت تیلور ﻣﯽ¬تواند سه نوع جغرافیا را مطرح سازد:
1) جئوکراتیک: که در این نوع جغرافیا، طبیعت، نقش عمده¬ای در تعیین نوع زندگی بازی ﻣﯽکند.
2) تئوکراتیک: در این نوع جغرافیا، یک نوع خدانگری در همه پدیده¬ﻫﺎ مورد توجه ﻣﯽ¬باشد.
3) وی ـ اوکراتیک، این نوع جغرافیا، در مقابل جئوکراتیک و تئوکراتیک قرار ﻣﯽ¬گیرد و چنین استدلال ﻣﯽ¬شود که محیط یک مقدار امکاناتی را در اختیار انسان قرار ﻣﯽ¬دهد و بهره¬گیری از امکانات محیطی به انتخاب جامعه انسانی بستگی دارد.
تعاریف علم جغرافیا
ـ هدف جغرافیا، مطالعه زمین به ویژه سطح زمین و بخش¬ﻫﺎﯼ آن است. (برنارد و ارنیوس)
ـ جغرافیا، به منزله علم همبستگی بین علوم طبیعی و پژوهش¬ﻫﺎﯼ انسانی است. (فردریک راتزل)
ـ جغرافیا، علم مکان¬هاست. (ویدال دوبلاش)
ـ جغرافیا، افتراق مکانی زمین را به عنوان زیستگاه انسان مورد مطالعه قرار ﻣﯽ¬دهد (ریچارد هارتشون)
ـ جغرافیا، راهبرد انسان، فضا و منابع ﻣﯽ¬باشد. (اسپایکمن)
ـ جغرافیا، عبارتست از روابط متقابل انسان، تکنیک، مدیریت محیط (محمد حسین پاپلی یزدی)
مجموعه تست
1ـ کدام دانشمند برای اولین بار مفهوم «فیزیک اجتماعی» را مطرح ساخت؟
الف) اگوست کنت
ب) جان استوارت
ج) ریچارد چورلی
د) ویلیام وارنتر
2ـ کدام عبارت مفهوم پارادایم را ﻣﯽ¬رساند؟
الف) الگو ـ سرمشق
ب) فلسفی ـ سیاسی
ج) فضا ـ موقعیت
د) روش شناسی ـ تبیین
3ـ بازیگر و معمار فضای جغرافیایی کدام است؟
الف) نیروی انسانی
ب) طبیعت
ج) سرمایه
د) تکنیک
4ـ کدام یک از موارد زیر از نظریه¬پردازان مکتب جبرگرایی هستند؟
الف) هانتینگتون، آلن چرچیل سمپل
ب) ادوین دکستر
ج) ویدال دولابلاش، راتزل
د) راتزل، مارکس دریو
5ـ پست مدرنیسم به معنی کدام است؟
الف) تجددگرایی ب) فردباوری غربی
ج) فرا نوگرایی د) ضدیت با نوگرایی
پاسخ مجموعه تست
1- گزینه (الف) صحیح است.
2- گزینه (الف) صحیح است.
3- گزینه (ج) صحیح است.
4- گزینه (الف) صحیح است.
5- گزینه (ج) صحیح است.
wordنوع فایل:
سایز: 223Kb
تعداد صفحه:112
قیمت30000ریال
شناخت صحیح مسائل حج به عنوان بخش عمدهای از آیات قرآنی، معارف، احکام و فقه اسلامی ضرورتی است که همواره مورد توجه مجامع مختلف قرار گرفته است و این خود فرصتی است که بیشتر به مسائل آن بپردازیم.
بنابراین در قرآن هم سوره ای به این نام یعنی، حج وجود دارد و درچند سوره دیگر از قرآن به مسائل مربوط به آن پرداخته از جمله : بقره،آل عمران، ابراهیم و…
همچنین نزدیک سیصد آیه در مورد حج و داستان حضرت ابراهیم (ع) وجود دارد که ما در این تحقیق قسمتی از آنها را همراه با تفاسیر و نظرات نویسندگان بیان می کنیم.
اما یکی از وظایف مهم ما، قضیه آشنا کردن مردم است به مسائل حج، آدمی بسیار می بیند که به حج می روند، زحمت می کشند ، لکن مساله حج را نمی دانند.
البته عمده ترین مشکلی که در مورد این عبادت وفرضیه مهم وجود دارد با این که مومنان با این عبارت الهی،آشنایی دیرینه دارند، و هر سال با حضور شورانگیز از سراسر عالم، زنگار دل، با زلال زمزم توصیه میزدایند، وبا حضرت دوست تجدید میثاق میکنند، و اگر چه میراث ادب فرهنگ ما، مشحون از آموزه های حیات بخش حج است،اما هنوز ابعاد بیشماری از این فرضیه مهم ، ناشناخته و مهجور مانده است.
بنابراین در این پروژه به کمک استاد بزرگوار جناب آقای محمدی در حد وسع خود سعی کرده ام که تقریباً به گوشه ای از مسائل واعمال آن بپردازیم هر چند که به خاطر کثرت مطالب و گستردگی آن نمی توان همه را بررسی کرد، اما امیدواریم که توانسته باشم به بهتر شناختن این عبادت بزرگ کمکی کرده باشیم.
این تحقیق شامل سه فصل می باشد؛
فصل اول حج از نظر لغوی و اصطلاحی بحث شده و انواع حج و عمره هم بررسی شده است.
در فصل دوم که سیمای حج از دیدگاه قرآن می باشد تقریباً آیات قرآن را تا حدودی موردبررسی و دسته بندی قرار دادیم همچنین آیات مربوط به بنای کعبه و تاریخچه آن و آیات مربوط به محرمات وواجبات حج نیز در این فصل بحث شده است.
و اما در فصل سوم، این فصل فلسفه حج میباشد که فلسفه اجتماعی ،اقتصادی و فردی معنوی را به رشته تحریر درآورده، همچنین آیاتی که مربوط به آنها درقرآن بیان شده آنها را جمع آوری کرده و در مباحث مربوط به خودشان جای داده شده است.
ودر آخر هم یک نتیجه گیری کلی از همه مباحث تحقیق به عمل آمده است.
امید به این که توانسته باشم این عبادت بزرگ را که اسلام و قرآن به آن این قدر اهمیت داده اند،با استناد به قرآن تا حدی برای همه روشن ومبرهن گردد.
فهرست مطالب:
مقدمه ....................................... 1
تبیین موضوع ................................. 3
اهمیت و ضرورت موضوع ......................... 3
پیشینه موضوع ................................ 4
پرسشها وفرضیات .............................. 5
چکیده ....................................... 6
حج در لغت ................................... 8
حج در اصطلاح ................................. 9
شرافت زمانی حج............................... 9
اهمیت و آثار حج ............................. 10
انواع و اقسام حج و عمره ..................... 13
تمتع از نظر لغوی واصطلاحی .................... 14
کیفیت حج تمتع ............................... 14
حج افراد .................................... 17
حج قران...................................... 18
عمره مفرده و تمتع ........................... 18
عمره از نظر لغوی و اصطلاحی ................... 19
عمره مفرده و اعمال آن ....................... 20
میقات احرام عمره مفرده ...................... 20
فرق عمره مفرده با عمره تمتع ................. 21
نتیجه ....................................... 22
مقدمه ....................................... 24
واژه حج در قرآن ............................. 24
تاریخ مکه ................................... 27
نامهای مکه: ................................. 29
1- مکه ....................................... 29
2- بکه ....................................... 29
3- بیت العتیق ................................ 30
4- بیت المعمور ............................... 30
5- مسجد الحرام ............................... 31
6- بیت الحرام ................................ 32
7- ام القری .................................. 33
8- بلد الامین ................................. 34
دلیل پیدایش کعبه ............................ 34
تاریخچه مبنای کعبه .......................... 35
زمان ساختن بنای اولیه کعبه .................. 39
وجوب و ضرورت حج.............................. 41
آیاتی در مورد ادله وجوب حج و عمره ........... 41
مستطیع کیست؟ ................................ 43
1- استطاعت مالی .............................. 44
2- استطاعت عقلی .............................. 44
3- استطاعت بدنی .............................. 45
4- استطاعت زمانی.............................. 45
5- استطاعت امنیت ............................. 45
دعوت به حج اکبر ............................. 49
مقدمه ....................................... 52
محرمات احرام ................................ 52
1- فلسفه صید ................................ 53
کفاره صید و شکار بر فرد محرم ................ 55
حکم شکار کردن حیوانات دریایی و صحرایی ....... 57
حکم شکار بعد از احرام ....................... 59
2- حکم جدال وفسوق کردن ...................... 60
کفاره جدال .................................. 60
3- حرمت مباشرت............................... 61
قرآن اثر اجتناب از محرمات را چنین بیان کرده . 62
مقدمه ....................................... 66
طواف ........................................ 67
احکام طواف .................................. 67
سعی صفا و مروه .............................. 68
احکام صفا و مروه ............................ 70
عرفات ....................................... 71
وقوف در مشعرالحرام .......................... 73
رمی جمرات ................................... 76
قربانی ...................................... 78
فلسفة قربانی ................................ 78
1- کمک رسانی به اهل حجاز یک اصل می باشد. ..... 79
2- قربانی از شعائر الهی است. ................ 79
3- کمک به مستمندان و سیرکردن آنها ............ 80
4- رسیدن به تقوای الهی ....................... 81
حلق و تقصیر کردن ............................ 82
فضیلت حلق ................................... 83
حکم حلق و زمان آن ........................... 84
نتیجه ....................................... 85
مقدمه ....................................... 88
1- فلسفه فردی و معنوی
مقدمه ....................................... 90
بعد معنوی حج ................................ 91
حج و کسب معرفت .............................. 92
انسان و خودسازی ............................. 93
عبادت حج، عبادتی بی ریاست.................... 96
بعد معنوی مناسک و اعمال حج و تأثیر آن بر فرد 97
بعضی از اسرار حج ............................ 99
اسرار صفا و مروه ............................ 99
راز طواف کردن ............................... 99
سرحلق ....................................... 100
نتیجه ....................................... 103
2- فلسفه اقتصادی
بعد اقتصادی حج .............................. 105
اهداف و آثار تجاری و اقتصادی حج ............. 107
دیدگاه قرآن نسبت به بعد اقتصادی حج .......... 109
دیدگاه قرآن در مورد واژه منافع و نظر مفسران در آن مورد 112
قربانی عامل تقویت کننده اقتصاد جوامع اسلامی .. 114
قربانی عامل برآوردن نیاز فقیران ............. 117
نتیجه ....................................... 119
3- فلسفه اجتماعی
مقدمه ....................................... 121
ویژگیهای اجتماع حج .......................... 122
محتوای اجتماعی حج و آثار آن ................. 123
دیدگاه قرآن نسبت به اجتماعی بودن حج ......... 125
خانه خدا متعلق به مردم است................... 126
قیام جهان شمول اجتماعی مسلمانان در پرتو حج .. 128
امنیت اجتماعی مسلمانان ...................... 130
حج تراکم قوه متکثره در نقطه واحده است. ...... 131
نتیجه........................................ 133
نتیجه گیری کلی .............................. 134
فهرست منابع ................................. 135