بررسی همبستگی و روابط رگرسیونی بین صفات مختلف سیب زمینی
برای تعیین روابط رگرسیونی بین صفات مختلف سیبزمینی با عملکرد و همبستگی بین صفات، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر کرج در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل 28 کلون مختلف سیبزمینی با زمان رسیدگی متفاوت به همراه ارقام آگریا، مارفونا، ساتینا، ساوالان، کایزر و بورن بودند. صفات تعداد ساقه اصلی، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی، تعداد روز تا غده دهی، متوسط تعداد غده در بوته، وزن متوسط غده، اندازه غده، عملکرد کل، عملکرد قابلفروش، درصد ماده خشک، وزن مخصوص، درصد نشاسته، نسبت درصد قند احیا، رنگ گوشت و فرم غده بررسی شد. نتایج نشان داد که بین کلونها برای اکثر صفات بررسی شده در سطح 1%، اختلاف معنیداری وجود داشت. بررسی همبستگی به روش ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که دامنه همبستگی بین صفات مرتبط با کیفیت، بین 998/0 و 397/0- بوده که بیشترین همبستگی، بین میزان وزن مخصوص و درصد نشاسته و کمترین همبستگی، بین درصد ماده خشک و نسبت درصد قند احیا ثبت شد. بررسی همبستگی به روش ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که دامنه همبستگی بین صفات کمی، بین 958/0 و 33/0- بوده که بیشترین همبستگی، بین عملکرد کل غده و عملکرد قابلفروش و کمترین همبستگی بین عملکرد قابلفروش و تعداد روز تا غدهدهی ثبت شد. صفت عملکرد قابلفروش و میزان نشاسته با عملکرد کل بهترتیب بیشترین (958/0) و کمترین (101/0) همبستگی را داشت. همبستگی صفت تعداد روز تا غدهدهی با عملکرد کل و عملکرد قابل فروش منفی بود(33/0-). نتایج بررسی روابط رگرسیونی به سه روش Forward، Backward و Stepwise انجام شد، نشان داد که نتایج حاصل از هر سه روش یکسان بوده و از بین صفات بعد از برداشت در سطح 1% فقط صفت وزن غده وارد مدل شد و به دنبال آن در سطح 5% رنگ گوشت و شکل غده نیز وارد مدل شدند همچنین از بین صفات قبل از برداشت، ارتفاع بوته و تعداد روز تا غدهدهی وارد مدل گردیدند. بیشترین اثر مربوط به وزن غده (58/52 درصد) و کمترین اثر مربوط به شکل غده (51/5 درصد) بوده است.
کلمات کلیدی : روابط رگرسیونی، سیب زمینی، کلون، وزن مخصوص، همبستگی.
فهرست مطالب
| عنوان | صفحه |
| 1- مقدمه.......................................................................................................................................... | 1 |
| 1-1- تاریخچه (خاستگاه و پراکنش سیبزمینی)............................................................................. | 3 |
| 1-2- ترکیبات غده سیبزمینی......................................................................................................... | 4 |
| 1-3- سطح زیرکشت، میزان تولید و عملکرد سیبزمینی کشور...................................................... | 6 |
| 1-3-1- سطح زیرکشت................................................................................................................... | 6 |
| 1-3-2- میزان تولید ........................................................................................................................ | 7 |
| 1-3-3- عملکرد در هکتار............................................................................................................... | 8 |
| 1-4- تولید جهانی سیبزمینی.......................................................................................................... | 8 |
| 1-5- سطح زیرکشت جهانی............................................................................................................ | 9 |
| 1-6- مصرف سیبزمینی.................................................................................................................. | 10 |
| 1-7 - گیاه شناسی............................................................................................................................ | 11 |
| 1-8- مورفولوژی سیبزمینی........................................................................................................... | 12 |
| 1-8-1- ریشه................................................................................................................................... | 12 |
| 1-8-2- استولون.............................................................................................................................. | 13 |
| 1-8-3- ساقه.................................................................................................................................... | 13 |
| 1-8-4- برگ.................................................................................................................................... | 13 |
| 1-8-5- غده..................................................................................................................................... | 14 |
| 1-8-6- گل آذین، میوه و گل.......................................................................................................... | 14 |
| 1-9- اهداف اجرای این طرح.......................................................................................................... | 14 |
| 2- بررسی منابع................................................................................................................................ | 16 |
| 2-1 تنوع صفات زراعی در گیاه سیبزمینی...................................................................................... | 17 |
| 2-2 - خصوصیات فیزیکوشیمیایی غده........................................................................................... | 21 |
| 2-3 – همبستگی بین صفات............................................................................................................ | 27 |
| 2-4- وراثتپذیری عمومی............................................................................................................... | 32 |
| 2-5- روابط رگرسیونی..................................................................................................................... | 34 |
| 2-6- تجزیه به عاملها..................................................................................................................... | 35 |
| 3 – مواد و روشها .......................................................................................................................... | 36 |
| 3-1- موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقلیمی محل اجرای طرح........................................................ | 37 |
| 3-2- نمونهبرداری خاک................................................................................................................... | 37 |
| 3-3- تیمار و طرح آزمایشی............................................................................................................. | 37 |
| 3-4- کاشت..................................................................................................................................... | 38 |
| 3-4-1- عملیات تهیه و آمادهسازی زمین......................................................................................... | 38 |
| 3-4-2- تهیه بذر.............................................................................................................................. | 38 |
| 3-5- داشت .................................................................................................................................... | 38 |
| 3-5-1- آبیاری................................................................................................................................ | 38 |
| 3-5-2- مبارزه با علفهای هرز...................................................................................................... | 38 |
| 3-5-3- خاکدهی پای بوته............................................................................................................. | 39 |
| 3-5-4- مبارزه با آفات و بیماریها.................................................................................................. | 39 |
| 3-6- برداشت................................................................................................................................... | 39 |
| 3-7- مراحل نمونهبرداری و اندازهگیریها....................................................................................... | 39 |
| 3-7-1- گروهبندی فرم غده............................................................................................................. | 39 |
| 3-7-2- نحوه اندازهگیری وزن مخصوص....................................................................................... | 40 |
| 3-7-3- نحوه طبقهبندی کلونها بر اساس ماده خشک غده ............................................................ | 40 |
| 3-7-4- نحوه محاسبه درصد نشاسته............................................................................................... | 41 |
| 3-7-5- نحوه محاسبه درصد نسبی قند احیا.................................................................................... | 41 |
| 3-7-6- نحوه محاسبه روز تا غدهدهی............................................................................................. | 41 |
| 3-7-7- نحوه محاسبه عملکرد کل غده............................................................................................ | 41 |
| 3-7-8- نحوه محاسبه عملکرد قابل فروش غده ............................................................................. | 42 |
| 3-7-9- نحوه کدبندی رنگ گوشت................................................................................................ | 42 |
| 3-7-10- نحوه محاسبه توارثپذیری عمومی صفات...................................................................... | 42 |
| 3-8- تجزیه آماری دادهها................................................................................................................. | 43 |
| 3-8-1- نحوه تجزیه خوشهای (کلاستر).......................................................................................... | 43 |
| 4 - نتایج و بحث ............................................................................................................................ | 44 |
| 4-1 – قطر ساقه، تعداد ساقه اصلی و ارتفاع بوته............................................................................ | 45 |
| 4-2- متوسط تعداد غده در بوته، وزن غده و تعداد روز تا غدهدهی................................................ | 48 |
| 4-3 – عملکرد غده، عملکرد قابل فروش، فرم غده و رنگ گوشت................................................ | 52 |
| 4-4 – درصد ماده خشک، وزن مخصوص، درصد نشاسته و نسبت درصد قند احیا....................... | 56 |
| 4-5- وراثتپذیری عمومی صفات.................................................................................................... | 60 |
| 4-6- همبستگی بین صفات.............................................................................................................. | 62 |
| 4 – 7 – تجزیه خوشهای دادهها (کلاستر)...................................................................................... | 65 |
| 4 – 8 – تجزیه به عاملها................................................................................................................ | 68 |
| 4 – 9 – تجزیه رگرسیون................................................................................................................. | 73 |
| نتیجه گیری ...................................................................................................................................... | 75 |
| پیشنهادات.......................................................................................................................................... | 77 |
| منابع و مآخذ..................................................................................................................................... | 78 |
| Abstract..................................................................................................................................... | 88 |
فهرست جداول
|
فهرست اشکال و نمودارها
|
|