مفهوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مقدمه:
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبین نهادهای فرهنگی،اجتماعی ،سیاسی واقتصادی جامعه ایران بر اساس اصول وضوابط اسلامی است که انعکاس خواست قلبی امت اسلامی می باشد.ماهیت انقلاب عظیم اسلامی ایران وروند مبازره مردم مسلمان از ابتدا تا پیروزی که در شعارهای قاطع وکوبنده همه قشرهای مردم تبلورمی یافت این خواست اساسی را مشخص کرده واکنون در طلیعه این پیروزی بزرگ ملت ما با تمام وجود نیل به انرا می طلبد1.
ویژگی بنیادی این انقلاب نسبت به دیگر نهضت های ایران در سده اخیر مکتبی واسلامی بودن آنست،ملت مسلمان ایران پس از گذر از نهضت ضد استبدادی مشروطه و نهضت ضد استعماری ملی شدن نفت به این تجربه گرانباردست یافت که علت اساسی ومشخص عدم موفقیت این نهضت ها مکتبی نبودن مبارزات بوده است.گر چه درنهضت های اخیر خط فکری اسلامی ورهبری روحانیت مبارز سهم اصلی واساسی را بر عهده داشت ولی به دلیل دور شدن این مبارزات از مواضع اصیل اسلامی،جنبش ها به سرعت به رکود کشانده شد از اینجا وجدان بیدار ملت به رهبری مرجع عالیقدر تقلید حضرت آیه الله العظمی امام خمینی ضرورت پیگیری خط نهضت ا صیل مکتبی و اسلامی را دریافت و این بارروحانیت مبارز کشور که همواره در صف مقدم نهضت های مردمی بوده ونویسندگان وروشنفکران متعهد با رهبری ایشان تحرک نوینی یافت.
بهائی که ملت پرداخت :
نهال انقلاب پس از مبارزات مستمر وپیگیر با باروری از خون هزاران شهید وزخمی ومعلول وبا بر جای نهادن میلیاردهاتومان خسارت مالی در میان فریادهای استقلال ،آزادی ،حکومت اسلامی به ثمر نشست واین نهضت عظیم که با تکیه بر ایمان ووحدت و قاطعیت رهبری در مراحل حساس و هیجان آمیز نهضت ونیز فداکاری ملت به پیروزی رسید وموفق به در هم کوبیدن تمام محاسبات ومناسبات ونهاد های امپریالیستی گردید که در نوع خود سر فصل جدیدی بر انقلابات گسترده مردمی در جهان شد.
21و22 بهمن سال یکهزارو سیصدو پنجاه وهفت روزهای فرو ریختن بنیاد شاهنشاهی شد واستبداد داخلی متکی بر ان را در هم شکست وبا این پیروزی بزرگ طلیعه حکومت اسلامی که خواست دیرینه مردم مسلمان است نوید پیروزی نهائی را داد .
ملت ایران بطور یکپارچه وبا شرکت مرا جع تقلید و علمای اسلام ومقام رهبری در همه پرسی جمهوری اسلامی تصمیم نهائی وقاطع خود را بر ایجاد نظام نوین جمهوری اسلامی اعلام کرد و با اکثریت 2/98% به نظام جمهوری اسلامی رأی مثبت داد .
در نتیجه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بعنوان بیانگر نهادها ومناسبات سیاسی،اجتماعی،فرهنگی واقتصادی جامعه باید راهگشای تحکیم پایه های حکومت اسلامی و ارائه دهنده طرح نوین نظام حکومتی باشد.
شیوه حکومت در اسلام:
حکومت از دیدگاه اسلام بر خاسته از موضع طبقاتی و سلطه گری فردی یا گروهی نیست بلکه آرمان سیاسی ملتی هم کیش وهم فکر است که به خود سازمان می دهد تا در روند تحول فکری و عقیدتی راه خود را به سوی هدف نهائی (حرکت بسوی الله ) بگشاید.ملت ما در جریان تکامل انقلابی خود را پاک نمود و به مواضع فکری و جهان بینی اصیل اسلامی بازگشت واکنون بر انست که با موازین اسلامی جامعه نمونه (اسوه) خود رابنا کند بر چنین پایه ای،رسالت قانون اساسی این است که زمینه های اعتقادی نهضت را عینیت بخشد و شرایطی را بوجود اورد که در ان انسان با ارزشها ی والا وجهانشمول اسلامی پرورش یا بد.
قانون اساسی با توجه به محتوی اسلامی انقلاب ایران که حرکتی برای پیروزی تمامی مستضعفین برمستکبرین بود زمینه تداوم این انقلاب را در داخل و خارج کشور فراهم میکند بویژه در گسترش روابط بین امللی ،با دیگر جنبش های اسلامی و مردمی می کوشد تا راه تشکیل امت واحد جهانی را هموار کندواستمرار مبارزه در نجات ملل محروم وتحت ستم در تمامی جهان قوام یابد .
با توجه به ماهیت این نهضت بزرگ ، قانون اساسی تضمین گر نفی هر گونه استبدادفکری واجتماعی وانحصاری اقتصادی می باشد در خط گسستن از سیستم استبدادی ،در سپردن سر نوشت مردم به دست خودشان تلاش می کند.(ویضع عنهم اصرهم والاغلال التی کانت علیهم ).
در ایجاد نهادهاوبنیاد های سیاسی که خود پایه تشکیل جامعه است بر اساس تلقی مکتبی ،صالحان عهده دار حکومت واداره مملکت می گردند وقانونگذاری که مبین ضابطه های مدیریت اجتماعی است بر مدار قرآن وسنت ،جریان می یابد بنا براین نظارت دقیق و جدی از ناحیه اسلام شناسان عادل و پرهیزکارو متعهد امری محتوم وضروری است و چون هدف از حکومت ،رشد دادن انسان در حرکت بسوی نظام الهی است(والی الله المصیر) تا زمینه بروز و شکوفائی استعدادها بمنظور تجلی ابعاد خدا گونگی انسان فراهم اید (تخلقوا با خلاق الله )و این جز در گرو مشارکت فعال و گسترده تما می عناصر اجتماع در روند تحول جامعه نمیتواند با شد.
با توجه به این جهت قانون اساسی زمینه مشارکتی را در تمام مراحل تصمیم گیریهای سیاسی و سر نوشت ساز برای همه افراد اجتماع فراهم میسازد تا در مسیر تکامل انسان هر فردی خود دست اندر کار و مسوول رشد و ارتقاءورهبری گردد که این همان تحقق حکومت مستضعفین در زمین خواهد بود
منابع
1-منصور،جهانگیر،قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ،تهران،موسسه انتشارات آگاه،1376.
2-بهشتی ،سید محمد حسین،مبانی نظری قانون اساسی ،تهران ،بقعه ،1378.
3-صفار،محمد جواد ،آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ،تهران،مرکزآموزش مدیریت دولتی ،1372.
4-شعبانی،قاسم ،حقوق اساسی وساختار حکومت جمهوری اسلامی ایران، تهران ،موسسه اطلاعات ،1381.
5-طباطبایی مؤتمنی،منوچهر،حقوق اساسی،تهران،نشر میزان ،1382.
6-مهرپور،حسین،حقوق بشر در اسناد بین المللی وموضع جمهوری اسلامی ایران،تهران،انتشار اطلاعات ،1374.
7-قنواتی ،جلیل،نظام حقوقی اسلام ،قم،مرکز جهانی علوم اسلامی ،1377.
8-ترنبری ،پاتریک،حقوق بین الملل واقلیت ها ،علی اکبرآقایی وآزیتا شمشادی ،پژوهشکده مطالعات راهبردی ،1379.
9-خوبروی پاک،محمد رضا ،اقلیت ها ،تهران ،نشر شیرازه،1379.
10-قاسمی،محمد علی ،درآمدی بر مسائل قومی در جهان سوم ،فصلنامه مطالعات راهبردی ،سال پنجم ،شماره اول ،بهار 1381 .
11-قاضی ،ابو الفضل،حقوق اساسی ونهادهای سیاسی ،تهران ،انتشارات دانشگاه تهران،1368.
12-مدنی،سید جلال الدین ، حقوق اساسی ونهادهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران،تهران،1375.
13-محقق داماد ،مصطفی ،دین فلسفه وقانون ، به کوشش :علی دهباشی ،تهران ،سخن وشهاب ثافب ،1378.
14-حسینی بهشتی ،سید علیرضا ،بنیاد نظری سیاست در جوامع چند فرهنگی تهران ،نشر بقعه ،1380.
15-صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،تهران دبیر خانه مجلس بررسی نهایی قانون اساسی ،1358.
عقد ضمان در فقه و قانون مدنی ایران
بی گمان، قانون مدنی ایران در نظام حقوقی این مرز و بوم از امتیاز و اتقان چشمگیری برخوردار است، بگونهای که از بدو تصویب آن تاکنون به ندرت دستخوش تغییرات و تحولات قانونگذاری واقع شده است، و البته این امر معلول عوامل گوناگونی است که مهمترین آنها، انطباق این قانون با اعتقادات جامعه و فرهنگ حاکم بر آن میباشد. چرا که نویسندگان قانون مدنی، در تدوین این مجموعه، به غیر از قوانین اروپایی مانند فرانسه و سویس تا حد بسیار زیادی تحت تأثیر مقررات فقهی و آراء فقهای شیعه بودهاند تا جائی که بسیاری از عبارات این قانون برگردان لفظ به لفظ عبارات فقهای امامیه است، به ویژه آنکه به موجب اصل 11 متمم قانون اساسی سال 1325 ق (1285 ش، 1907 م) تصویب قوانین مخالف شرع اسلام و مذهب شیعه دوازده امامی ممنوع اعلام شده بود. از اینرو تلاش و سعی نویسندگان این قانون بر این بوده است که هنگامی از مفاهیم حقوق خارجی بهره گرفته شود که این مفاهیم با مقررات حقوق امامیه سازگار و قابل انطباق باشد. ولی متأسفانه این تلاش در همه زمینهها موفق نبوده و ورود برخی مقررات حقوق خارجی در پیکره قانون مدنی باعث نوعی ناهمگونی و احیانا تعارض میان برخی مواد شده است.به هر حال یکی از مسایلی که در این قانون آمده است مبحث ضمان درک است که نویسندگان این قانون آن را در شمار تعهدات ناشی از عقد بیع صحیح شمردهاند (ماده 362 ق.م) که در این مورد از حقوق مدنی فرانسه پیروی شده است ولی از سوی دیگر در وضع قوانین مربوط به ضمان درک (مواد 393 - 390 ق.م) از مقررات فقه امامیه در خصوص مقررات مربوط به فروش مال غیر (معاملات فضولی) و خیار تبعض صفقه و غصب تبعیت شده که این امر باعث نوعی تعارض در برخی مواد مربوط به ضمان درک (م 391 ق.م) با برخی از مواد بیع فضولی (مواد 264 ـ 247 ق.م) شده است.از اینرو اگر پیشنهاد حذف مقررات ناظر به ضمان درک مطرح گردد سخنی به گزاف گفته نشده است زیرا قانون مدنی را از داشتن تناقض در مبنای حقوقی در مورد فروش مال غیر، حفظ گردیده است به ویژه آنکه با داشتن سایر مقررات راجع به فروش مال غیر، از قوانین ناظر به ضمان درک بی نیاز خواهد بود.
عقد ضمان
ضمان در فقه و قانون مدنی به دو تعبیر استعمال شده است یکی به معنای عقد ضمان و آن عبارت است از اینکه شخصی ،مالی را که بر ذمه دیگری می باشد به عهده گیرد و دیگری به معنای مسئولیت مدنی .البته در فقه نیز ضمان به دو تعبیر مصطلح گردیده ،یکی ضمان بالمعنی الاعم که عبارتست از عقد ضمان ،عقد کفالت و عقدحواله و دیگری ضمان بالمعنی الاخص است که منحصراً مربوط به عقد ضمان است .
عقد ضمان ،یکی از انواع عقود اسلامی است که در مقایسه با سایر عقود بیشتر و پیشتر مبتلابه جامعه بوده و هست .دراین راستا فقها و حقوقدانان مشهور به فحص و بررسی درمتن و ماهیت آن و حتی به حواشی آن نیز اهتمام ورزیده اند و از دیگر سو ،به علت اختلافی بودن ماهیت این عقد بین فقهای اهل تشیع و تسنن ،دامنه بحث بسیار گسترده و وسیع گردیده است .
کتاب حاضر، کنکاشی علمی و تحقیقی است مدون و منظم هم درقانون مدنی و هم درریشه یابی منابع فقهی و حقوقی عقد ضمان و هم چنین مؤلف محترم سعی وافر در تقارن آن با نظام حقوقی معاصر دنیا و تطبیق آن با فقه اهل سنت داشته است .
یکى از شرایط لازم براى صحت عقد بیع این است که بایع ،مالک مبیع و یا نماینده در فروش آن باشد؛ در غیر این صورت اگر شخص اقدام به فروش مال غیر بنماید و مالک، قرارداد فضولى را که غیر نافذ بوده، رد نماید؛ علاوه بر اینکه از لحاظ کیفرى به موجب ماده (1) قانون راجع به انتقال مال غیر، انتقال دهنده کلاهبردار محسوب مى شود، از لحاظ حقوقى نیز به خاطر بطلان معامله انجام شده اگر مشترى ثمن را به بایع ادا نکرده باشد؛ ملزم به تأدیه آن نمى باشد؛ زیرا دلیلى براى پرداخت آن وجود ندارد و در صورتى که ثمن تأدیه شده باشد بایع باید ثمنى را که اخذ نموده مسترد نماید و در صورت جهل مشترى به وجود فساد بیع، بایع باید علاوه بر رد ثمن از عهده غرامات وارده به مشترى نیز برآید که چنین ضمانی به ضمان درک مشهور می باشد.
زندگی شورایی در ایران
چکیده:
- زندگی شورایی در ایران تجربه جدیدی است. این تجربه در عرصه نظام صنفی متعاقب تصویب قانون نظام صنفی در 24/12/82 بازتاب عینی یافت.
- ساختار شورای اصناف ایران با الهام از فصل پنجم ق.ن.ص شامل مواد 41 تا 47 و سه آییننامه اجرایی «وظایف و اختیارات»، «منابع مالی» و «نحوه انتخابات هیات رییسه» شورای اصناف توضیح داده میشود.
- شورا متشکل از 140 عضو از دو مجموع امور صنفی صنوف تولیدی وخدمات فنی (70عضو) و مجمع امور صنفی صنوف توزیعی -خدماتی (70 عضو) است.
- تعداد اعضا شورا از استان تهران 12 عضو، استانهای با جمعیت بیش از سه میلیون 8عضو، استانهای بیش از دو میلیون 6 عضو، استانهای بیش از یک میلیون 4عضو، و استانهای تا یک میلیون یک عضو است.
- شورا از دو بخش اجلاس عمومی و هیات رییسه تشکیل شده است. هیات رییسه متشکل از 7عضو (از هر مجمع سه عضو و یک عضو به عنوان نماینده هیات عالی نظارت به انتخاب وزیر بازرگانی) است.
- با توجه به اهمیت هیات رییسه، نحوه انتخابات اعضاء آن تابع آییننامه اجرایی مستقلی است
- رییس شورا با انتخاب اعضا هیات رییسه انتخاب میشود.
- وظایف شورا در قالب وظایف مشورتی، مطالعاتی- تحقیقاتی و آموزشی، حمایتی- هدایتی، تعاملاتی، اطلاعرسانی و تاسیسی توسعهای قابل احصاء است.
- منابع مالی شورا از سه مجرا تعین شود: نخست، حق عضویت مجامع امور صنفی. دوم، کمک های دریافتی از مجامع امور صنفی. سوم، حقوق دریافتی از محل ارائه خدمات فنی و آموزشی.
- با توجه به ضرورت توسعه فعالیتهای شورا اصول کلی توسعه فعالیتهای شورا را بایستی در قالب چند اصل بررسی کرد: اصل تدریجی گرایی (Gradualism) ، اصل سنخیت ساختار و وظیفه، اصل تناسب جغرافیایی، اصل مرزگذاری دقیق میان نظارت و اجرا و اصل عدم تبدیل شورا به یک دستگاه بروکراسی جدید.
- درخصوص حوزههای مهم فعالیت شورا باید گفت با توجه به اینکه وظایف اصلی حکومت در سه حوزه حفظ نظم و امنیت، تامین رفاه عمومی و توسعه فرهنگ و تمدن قابل احصاء است. شورا میتواند در دو وظیفه اخیر بسیار موثر باشد.
فهرست مطالب:
عنوان | صفحه |
چکیده........................................................................................................ |
|
مقدمه........................................................................................................... |
|
ساختار شورای اصناف ایران.................................................................... |
|
انتخابات شورا............................................................................................. |
|
1.انتخابات اعضا شورا................................................................ |
|
2. انتخابات هیات رییسه شورا................................................ |
|
3. انتخابات رییس شورا.......................................................... |
|
وظایف و اختیارات شورا......................................................................... |
|
منابع مالی شورا...................................................................................... |
|
اصول کلی توسعه اختیارات شورا......................................................... |
|
برخی از عرصههای مهم فعالیت شورا................................................. |
|
نتیجه گیری............................................................................................ |
|
نقش زن در ایران باستان
دنیا بطور کلی زن را در زندان ذلت و خواری محبوس میداشت بطوریکه ناتوانی و زبونی طبیعت ثانیة وی شده بود و گوشت و استخوانش بر آن روئیده حیات و مماتش با آن بستگی پیدا کرده بود، و کلمات زن و ناتوانی و خواری با هم مترادف شده بود و عجب این است که امر نزد خود زنان هم بدین منوال بود.
هیچ ملتی از وحشی و متمدن نیست جز اینکه مثلهائی از ضعف و زبونی زن دارد، و در تمام لغات عالم با همه اختلافی که در ریشه و روش و لحن دارد، و در تمام لغات کتابها انواع استعارات و کنایات و تشبیهات مربوط به لفظ زن موجود است که با آنها ترسو و خوار و زبون و بدبخت و بیچاره و توسری خور مورد تعریض و سرزنش قرار میگیرد و همین کافی است که اعتقاد جامعة انسانی را دربارة زن برای اهل بحث و تحقیق اثبات کند ولو اینکه کتب تاریخی که نظریات ملل مختلف را راجع به زن جمعآوری کرده و در دسترس نباشد، زیرا صفات و روحیات هر جمعیتی در لغت و ادبیاتشان جلوه میکند. از پیشینیان هم چیزی که موقعیت زن را در اجتماع تثبیت کند و اهمیت شأن او را برساند نقل نشده مگر مختصری در تورات و سفارشی که از عیسی بن مریم درباره سهل گرفتن کار بر زبان و ارفاق بایشان نقل شده است.
و اما اسلام یعنی آئین پاکی که بوسیله قرآن نازل شده و در حق زن کاری کرد که دنیا از قدیمیترین ایام آنرا نمیشناخت و ساختمان فطری را که دنیا از روز اول ویران نموده و آثارش را محو کرده بود از نو بنیانگذاری نمود اعتقادی را که درباره هویت زن داشت و عملاَ بر طبق آن رفتار میکرد ملغی ساخت.
اسلام بیان کرد که زن مانند مرد انسان است، و در ماده و عنصر هر انسانی چه نر و چه ماده دو انسان شرکت دارد و هیچکس بر دیگری برتری ندارد جز بواسطه تقوی، در آیه(13) از سوره حجرات میفرماید:
»یا ایهاالذین انا خلقانکم من ذکر و انثی جعلناکم شعوباَ و قبایل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقیکم.«
در این آیه هر یک از افراد بشر مأخوذ و مرکب از دو انسان نر و ماده قرار داده شده که هر دو بیک نسبت مادة وجود اویند و او مجموع مادهای است که از آن دو گرفته شده، این سخن مانند گفتار آن شخص نیست که گوید:
نبو نابنوا أنبائنا نباتنا نبو هن انباء الرجال الأباعدا
یعنی پسران پسران ما پسران مایند، و اما دختران ما، پسرانشان پسران مردان بیگانهاند.
بلکه همه را مخلوق و ترکیب شده از همه شمرده و بنابراین همه مانند هم خواهند بود مگر کسی که تقوایش بیشتر باشد و بیانی کاملتر و بلیغتر از این بیان نیست.[1]
» شک نیست که قرن ما یک سلسله بدبختیها را از زن گرفت ولی سخن این است که یک سلسله بدبختیهای دیگر برای او ارمغان آورد. چرا؟ آیا زن محکوم است به یکی از این دو بدبختی و جبراً باید یکی را انتخاب کند؟ یا هیچ مانعی ندارد که هم بدبختیهای قدیم خود را طرد کند و هم بدبختیهای جدید را؟
حقیقت این است که هیچ جبری وجود ندارد، بدبختیهای قدیم غالباَ معلول این جهت بود که انسان بودن زن به فراموشی سپرده شده بود و بدبختیهای جدید از آن است که عمداً یاسهواً زن بودن زن و موقع طبیعی و فطریش، رسالتش، تقاضاهای غریزیش، استعدادهای ویژهاش به فراموشی سپرده شده است…. در نظرگرفتن وضع طبیعی و فطری هر یک از زن و مرد، باتوجه به تساوی آنها در انسان بودن و حقوق مشترک انسانها، زن را در وضع بسیار مناسبی قرار میدهد که نه شخصش کوبیده شود و نه شخصیتش«….[2]
» … ما مسلمانیم، زن جامعه ما که میخواهد به مرحله استقلال و انتخاب خویش برسد و وابسته به یک تاریخ، فرهنگ ، مذهب و جامعهای است که روح و سرمایهاش را از اسلام گرفته است و زنی که در این جامعه، میخواهد خودش باشد و خودش را بسازد و یکبار دیگر متولد شود و دراین تولد جدید( رنسانس) خود، مامای خود باشد و نه ساخته وراثت و نه پرداخته تقلید و نمیتواند از اسلام بینیاز و نسبت به آن بیتفاوت بماند… «[3]
دفاع مشروع در حقوق موضوعه ایران
حق دفاع در مقابل تجاوزات به جان آزادی عرض و ناموس و مال از حقوق طبیعی هر انسان است و لذا وضع مقررات در این زمینهم هم با اصول و مبانی حقوق اسلامی و هم با حقوق اروپایی هماهنگی دارد.
دفاع مشروع در حقوق موضوعه ایران در قانون راجع به مجازات اسلامی و قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) پیش بینی شده است . حقوق موضوعه ارتکاب اعمالی را که در شرایط عادی جرم و مستوجب مجازات است در مقام دفاع جرم نمی شناسد و مسئولیت کیفری و مسئولیت مدنی دفاع کننده را منتقی میداند اساس و مبنای دفاع مشروع در حقوق موضوعه متکی بر نظریات حقوقی زیر است :
اول :
ضرورت دفاع در مقام اعمال یک حق و یا انجام یک تکلیف :
اولین نظریه در مورد تاسیس دفاع مشروع این است که دفاع مشروع اعمال یک حق و حتی انجام یک تکلیف است در مواقعی که خطر قریب الوقوع است و به مراجع عمومی دسترسی نیست , بایستی افراد امکان محافظت از خودشان یا دیگران را داشته باشند. فکر وجود حق طبیعی دفاع و ضرورت دفاع به عنوان یک حق یا وظیفه , اساس این نظریه را تشکیل می دهد حق دفاع در ادوار مختلف پیوسته یکی از علل مشروعیت ارتکاب جرم شناخته شده است حقوق روم دفاع مشروع را قبول داشته و سیسرون آن را حق طبیعی تلقی نموده است.
دفاع مشروع تحت تاثیر افکار مسیحیت تغییر کرد و طبق آن کسی که در مقام دفاع مشروع مرتکب عمل مجرمانه می شد چنین رفتاری را مغایر با کردار نیک تلقی می کردند و دفاع کننده را مجرم می دانستند و الغای مجازات, مستلزم تقاضای عفو را از حاکم بود , و اصولاً در موارد دفاع از نفس , تقاضای عفو همیشه مورد قبول واقع میشد در شریعت اسلام دفاع , مسئولیت جزایی را منتقی می سازد و بر سه قسم است :
2 . امر به معروف و نهی از منکر که نوعی دفاع اجتماعی است .
3 . جهاد که دفاع از کیان اسلام است .
دوم :نظریه دفاع مبتنی بر اجبار روحی (معنوی)
در تجاوزی که علیه فردی به عمل می آید و دفاع کننده را در موقعیت دفاع مشروع قرار می دهد فرض بر این است که دفاع کننده در زمان دفاع در وضعیت اجبار روحی (معنوی ) بوده است علی الاصول اعمال زور و توسل به قدرت شخصی همیشه موضوع است ولی در چنین فرضی با اختلال در عنصر روانی جرم, رفتار مجرمانه ای که در مقام دفاع به عمل آمده است , به علت وجود وضعیت اجبار مستوجب کیفر نیست . این نظریه همیشه منطبق با واقع نیست , زیرا در بیشتر موارد اقدام دفاع کننده به نحوی است که مبین قصد و اراده و درک واقعی او هنگام دفاع است .
تفاوت عمده در انتخاب یکی از دو نظریه بالا موجب می شود که در نظریه ضرورت دفاع در مقام اعمال یک حق و انجام یک تکلیف دفاع مشروع از عوامل موجهه جرم به حساب می آید در حالی که در نظریه دفاع مبتنی بر اجبار روحی (معنوی ) دفاع مشروع از علل عدم قابلیت انتساب یا عوامل شخصی رافع مسئولیت کیفری محسوب میگردد. در حقوق جزای کشور ما دفاع مشروع از عوامل موجهه جرم است , زیرا با اجتماع شرایطی عملی که جرم است در مقام دفاع از نفس یا عرض یا ناموس یا مال خود یا دیگری و یا آزادی تن خود یا دیگری قابل تعقیب و مجازات نیست. ضوابط دفاع مشروع در مواد 33 به بعد قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 پیش بینی شده است بعلاوه مواردی هم در مواد 92 به بعد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) مصوب 1363 معین شده است که علی رغم فقدان جمیع شرایط لازم برای تحقق دفاع مشروع با احراز شرایط قانونی برای دفاع در دادگاه عمل در حکم دفاع مشروع تلقی می شود.
بنابر آنچه که داود العطار در کتاب (الدفاع الشرعی فی الشریعه الاسلامیه) نوشته برای دفاع مشروع تعریفی در کتب فقهی نیامده است . تنها عبد القدر عوده در کتاب (فی التشریع الجنایی الاسلامی) می نویسد :
الدفاع الشرعی : هو واجب الانسان فی حمایه نفسه او نفس غیره و حقه فی حمایه ماله او مال غیره من کل اعتدا حال غیر مشروع بالقوه الالازمه لدفع هذا الاعتدا.
دفاع مشروع بر هر انسانی در حمایت از جان خود و یا جان دیگری واجب است و حقی است برای او در حمایت از مال خود و یا مال دیگری در مقابل هر نوع تجاوز فعلی نامشروع با هر وسیله ای که برای دفع این تجاوز ضروری باشد.
مواد 33 به بعد قانون راجع به مجازات اسلامی ضوابط عمومی دفاع مشروع را معین می کند مواد 92 به بعد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ) مواردی را که در حکم دفاع مشروع تلقی می گردد پیش بینی نموده است . ما این مقررات را در دو بحث مورد بررسی قرار می دهیم.
قانون مجازات عمومی قتل در ایران
پیشگفتار
شروع به جرم به عنوان مفهومی جدید، در یکی یا دو قرن اخیر شکل گرفته و به عنوان نهادی جدید و مستقل در حقوق کیفری امروز مطرح گردیده است. در گذشته آنچه که از اهمیت برخوردار بود، صرف ارتکاب جرم بود؛ به عبارتی، جرم یا ارتکاب می یافت و یا ارتکاب پیدا نمی کرد و در صورت اخیر، مجازاتی هم بر کسی که نتوانسته بود فعل مجرمانه خویش را به اتمام برساند، بار نمی گردید؛ اما، بتدریج مفهوم نظم عمومی به عنوان ملاک تعیین جرایم و مجازاتها مورد توجه جوامع مختلف قرار گرفت؛ به گونه ای که امروزه هر عملی که بتواند مراتب اخلال در نظم عمومی جامعه را فراهم نماید، از لحاظ اصول و قواعد حاکم بر حقوق کیفری قابلیت جرم انگاری، تعقیب و مجازات را دارد که شروع به جرم نیز به عنوان مفهومی جدید یکی از این موارد است.
از نظر قانونی در کشور ایران، شروع به جرم در قانون سال 1304 و قانون مجازات عمومی سال 1352، مورد توجه مقنن قرار گرفته بود و به عبارتی، شروع به جرم در جنایات، خود به عنوان جرمی مستقل، قابلیت تعقیب و مجازات داشت و در امور جنحه نیز وفق ماده (23) این قانون، منوط به تصریح در قانون گردیده بود، که این معنا تا سال 1362؛ یعنی، تا زمان تصویب قانون راجع به مجازات اسلامی به قوت خود باقی بود، اما پس از آن با تصویب ماده (15) قانون راجع به مجازات اسلامی، عنوان مستقل شروع به جرم مخدوش گردید و مقنن آن را به عنوان جرمی مستقل واجد تعقیب و مجازات ندانست و تنها در صورتی امکان تعقیب و مجازات فردی که شروع به ارتکاب جرمی کرده بود وجود داشت که عملیات و اقداماتی را که وی در راستای ارتکاب جرم مورد نظر خویش انجام می داد، واجد عنوان مستقل مجرمانه باشد. در سال 1370 نیز که قانون مجازات اسلامی به تصویب رسید، مقنن مجدداً از همین رویه پیروی نمود؛ لذا در حال حاضر از نظر قانونی، اصل بر عدم جرم بودن شروع به جرم محسوب است مگر در مواردی که مقنن خلاف آن را تصریح نموده باشد، همچون موارد شروع به کلاهبرداری و یا اینکه همان اندازه از عملیات اجرایی، خود واجد عنوان مستقل مجرمانه باشد که در صورت اخیر، تعقیب و مجازات مرتکب به اعتبار ارتکاب شروع به جرمی که ناتمام مانده نخواهد بود، بلکه به اعتبار ارتکاب جرم تامی خواهد بود که مرتکب در راستای وصول به نتیجه جرم مورد نظر خویش انجام داده است.
با توجه به مراتب مذکور، شروع به قتل عمدی نیز علی رغم اهمیت موضوع به لحاظ اخلال در نظم عمومی، از نظر قانونی غیر قابل تعقیب و مجازات می نمود؛ چرا که، به عنوان مثال در مواردی که فردی به قصد سلب حیات از مجنی علیه مبادرت به پرتاب کردن وی در آب می نمود و یا اینکه با ریختن سم در غذای او قصد ازهاق نفس از وی را داشت؛ ولی از مجنی علیه به عللی خارج از اراده مرتکب سلب حیات نمی گردید، از نظر قانونی غیر قابل تعقیب و مجازات بود؛ چرا که صرف در آب انداختن کسی یا سم دادن به غیر، از نظر قانونی جرم تلقی نمی گردید تا مرتکب آن قابل تعقیب و مجازات باشد. نهایتاً در سال 1375، مقنن با تصویب ماده (613) ق.م.ا، شروع به قتل عمد را به عنوان جرمی مستقل مورد توجه قرار داد و آن را واجد عنوان مستقل مجرمانه دانست که ما در این مقوله، به بررسی ماده مذکور و مسئله مجازات مندرج در این ماده با توجه به مصادیق قابل فرض آن می پردازیم.
فهرست:
چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ث
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱
تعریف جرم ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۲
فصل اول :
کلیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………..۳
اشتباه در قتل …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۶٫
فصل دوم :
مجازات شروع به قتل عمدی ……………………………………………………………………………………………………………….. ۱۵
مجازات شروع به قتل عمدی توأم با ضرب و جرح مجنی علیه ……………………………………………………….. ۱۸
فصل سوم :
قتل در حکم شبه عمد در قانون مجازات اسلامی …………………………………………………………………………………۲۲
هدف , مبنا و عناصر قتل در حکم شبه عمد ………………………………………………………………………………………. ۲۲
مقایسه قتل در حکم شبه عمده با سایر انواع قتل ……………………………………………………………………………… ۲۸
فصل چهارم :
قتل از روی ترحم (اتانازی( ………………………………………………………………………………………………………………………… ۳۱
فصل پنجم :
قتل غیر عمدی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ۳۳
فصل ششم :
قتل در فراش ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۸
فصل هفتم :
مجازات قتل در نتیجه تیر اندازی ………………………………………………………………………………………………………… ۴۳
فصل هشتم :
تبیین جایگاه جرم قتل عمدی در حقوق و فقه ………………………………………………………………………………….. ۴۹
فصل نهم :
قتل فرزند توسط مادر ………………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۷
قتل فرزند توسط مادر در حقوِ خارجی ……………………………………………………………………………………………….. ۵۸
قتل فرزند توسط مادر در حقوِق ایران …………………………………………………………………………………………………. ۶۰
قتل فرزند توسط مادر در فقه شیعه …………………………………………………………………………………………………….. ۶۳
ادله قصاص مادر برای قتل فرزند …………………………………………………………………………………………………………. ۶۴
قتل فرزند توسط مادر از دیدگاه فقهای اهل سنت ……………………………………………………………………………… ۶۵
نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۶۷
پاورقی و منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷
معماری عامیانه و جایگاه آن در تاریخ معماری ایران
این محصول در قالب فایل word و در 185 صفحه تهیه و تنظیم شده است.
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
فهرست :
مقدمه
بخش دوم
تحقیق در معماری گذشته ایران
انتخاب موضوع
منابع تحقیق
منابع معاصر ایرانی
منابع خارجی
بنا
معماری عامیانه و جایگاه آن در تاریخ معماری ایران
مقدمه ای بر شیوه های و گرایش های معماری در تهران
الف: دوره قاجار
ب: دوره پهلوی اول
ج: دوره پهلوی دوم
د: دوره بعد از انقلاب
مقدمه ای بر شیوه ها و گرایش های معماران در تهران
معماری التقاطی اروپا
شیوه معماری اواخر قاجار
جنبش هنر نو و شیوه معماری اوایل مدرن
معماری سبک ملی
جنبش معماری مدرن
معماری سبک بین المللی
معماری مرحله تحول
نقش معماری در پیدایش شهر تهران
تهران پیش از قاجاریه
2.گسترش تهران در زمان قاجاریه (1307 ش. /1344 ق. –1193 ق)
شکل شهر
ساختمانها
کنکاشی در بقایای معماری تهران
(ریشه های فرهنگی معماری معاصر ایران)
گرایشات گوناگون هنری در طول دوران مورد مطالعه
3-موج سوم نفوذ هنر مغرب زمین
4-موج چهارم نفوذ هنر در مغرب زمین (هنر مدرن)
مینا معرفت
پیشکسوتانی که به تهران مدرن شکل دادند
5-سایر مهمانان مهم ایرانی
6-مصالح جدید
7-از معمار تا مهندس معمار
منابع
مرکز همایش های مشهد با رویکرد اصول پایدار در معماری ایران
این محصول در قالب فایل word و در 344 صفحه تهیه و تنظیم شده است.
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
حوزه اول:پیشنهاد طرح تحقیق ......................................................................... 1
پیشگفتار ............................................................................................................................................... 2
طرح موضوع واهمیت آن.................................................................................................................... 3
چیستی پروژه........................................................................................................................................ 4
حوزه دوم: شناخت .......................................................................................... 6
بخش اول: مطالعات پایه ....................................................................................................... 7
فصل اول: شناخت مراکز همایش..................................................................................... 7
شناخت مراکز همایش......................................................................................................................... 7
تاریخچـه احداث فضاهای اجتماعی................................................................................................... 8
در دوران معاصـر.............................................................................................................................. 10
تعریف مراکز همایش شهـری............................................................................................................ 12
وظایف مراکز برگزاری همایش های شهر ........................................................................................ 12
ویـژگی های مراکز برگزاری همایش های شهر.................................................................................... 13
سیتی هال ............................................................................................................................................... 14
تعریف سیتی هال.................................................................................................................................... 15
تاریخچـه و منطق تمرکز تجهیـزات خدماتی در شهر........................................................................... 16
ضرورت ایجاد مرکز همایش های مردمی در شهـر مشهـد ................................................................. 21
تجزیه و تحلیل کلی پراکنـدگی ادارات، سازمانهای دولتی و عمومی در شهر مشهد........................... 22
طرح ایجاد مجتمـع های اداری خدماتی................................................................................................ 23
محاسن ایجاد مجتمـع اداری ـ خدماتی................................................................................................ 24
کاربـری های مستقـر.............................................................................................................................. 25
فصل دوم: بررسی تعاریف ـ و ضوابط عملکـردی کیفی، فضاهای مرکز همایش............. 28
انواع گردهم آیی و تعاریف آن............................................................................................................... 28
کنفـرانس Conference......................................................................................................................... 29
کنوانسیـون........................................................................................................................................................ 29
سمینار Seminar......................................................................................................................................... 31
سمپوزیوم (Symposium).................................................................................................................... 31
میـزگرد (Round Table) .................................................................................................................. 32
فوروم (Forum).......................................................................................................................................... 33
مجمع (Assembly)................................................................................................................................. 33
کارگاه آمـوزشی (Workshop)............................................................................................................. 33
سخنـرانی (Lecture)................................................................................................................................. 34
کمیسیـون (Commission) ................................................................................................................ 34
کمیتـه (Committee)............................................................................................................................. 34
مناظـره............................................................................................................................................................... 35
انستیتـو (Institute) ................................................................................................................................. 35
جلسـه ............................................................................................................................................................... 35
گروه بنـدی گردهمائی ها .............................................................................................................................. 36
الف) گروه اجلاس های بستـه..................................................................................................................... 36
ب) گروه اجلاسهای باز...................................................................................... 36
انواع مراکز اجتماعات و استانـداردهای موجود ......................................................................... 37
تالار اجتماعات.......................................................................................................................... 37
مراکز برگـزاری گردهمایی....................................................................................................... 38
تالار و اصـول و معیارهای کلی در طراحی آنها ...................................................................... 38
اکوستیک در تالارها................................................................................................................... 39
حجم.......................................................................................................................................... 39
فرم............................................................................................................................................. 40
پخشایی...................................................................................................................................... 40
حـدود تقـریبی حجم سالن ها.................................................................................................. 41
حجم مناسب فضاهای مختلف در مراکز گردهمایی به ازاء هر نفر شرکت کننده................... 42
فصل سوم : نیازهای فضایی ولازمه های کلی مراکز گردهمایی.............................................. 43
فرمهای مربوط به سطوح زیر بنا................................................................................................ 43
تنـوع بهره گیـری از فضا و قدرت در نوع سالنهای اجتماع ................................................... 46
سالنهائی که اختصاصاً برای برگزاری کنفرانس و کنگره طرح می شوند................................. 47
سالنهای هنری چندمنظوره......................................................................................................... 47
تغییرات در ابعاد سالن .............................................................................................................. 48
پیش بینی انجام تغییرات در نحوه چیدن و نوع صندلی ها ..................................................... 49
طراحی ادیتوریومها.................................................................................................................... 50
پلان های مستطیل شکل............................................................................................................. 52
پلان های بادبـزن شکل.............................................................................................................. 56
پلانهای شش ضلعی .................................................................................................................. 59
پلانهای مدور و بیضوی.............................................................................................................. 61
سالنهای نمایشگاهی.................................................................................................................... 63
شکلهای نمایشی پلانها............................................................................................................... 66
الف ـ سالنهای با صحنه مرکزی ............................................................................................................................................. 67
ب ـ سالنهای به شکل قطاع دایره (با زاویه مرکزی گسترده تا 135 درجه) .............................................................. 67
پ ـ سالنهای به شکل قطاع دایره (با زاویه مرکزی 90 درجه) ..................................................................................... 67
ت ـ سالنهای شش ضلعی (با زاویه صفحه 60 درجه) .................................................................................................... 68
ث ـ سالنهای مستطیل شکل...................................................................................................................................................... 68
ج ـ سالنهای بادبزن شکل .......................................................................................................................................................... 68
معیـارهای طراحی ......................................................................................................................... 69
معیارهای مربوط به پخش صدا بدون استفاده از تجهیـزات صوتی ............................................ 69
الف ـ توانائی های شخصی سخنـران...................................................................................................................................... 69
ب ـ فرم پلان و حجم تالار و چگونگی استقرار حضار..................................................................................................... 69
پ ـ مشخصات و ویژگی های آکوستیکی محیط................................................................................................................ 70
تقویت و تعدیل صدا به کمک وسائل و تجهیـزات صوتی ........................................................... 70
روابط بین سالن و صحنه .............................................................................................................. 73
ارتفاع شاخص دیـد به سکو.......................................................................................................... 75
ارتفاع صحنه یا سکو....................................................................................................................... 76
تراز چشم ناظر .............................................................................................................................. 76
فاصله قائم بین تراز متوسط چشمان ناظر و بالاترین نقطه روی سر ........................................... 76
حداکثر زاویه قائم دید رو به بالا.................................................................................................... 77
حداکثر زاویه قائم دید رو به پائین................................................................................................. 77
جزئیات طراحی ردیف صندلی ها................................................................................................. 77
شیب کف سالن ............................................................................................................................. 78
خطوط منظر................................................................................................................................... 79
زاویه دید به پرده نمایش................................................................................................................ 79
فاصله دیـد ..................................................................................................................................... 80
زاویه قائم دیـد .............................................................................................................................. 81
معیارهای مربوط به مشاهـده تصاویر تلویزیونی............................................................................ 81
سکو یا صحنـه................................................................................................................................ 81
سقف ادیتوریوم و تأسیسات و تجهیـزات آن................................................................................ 82
ملزومات مربوط به مسائل آکوستیک............................................................................................. 84
ملزومات مربوط به نورپردازی و روشنائی.................................................................................... 84
ملزومات مربوط به تهویه مطبوع.................................................................................................... 85
ملزومات مربوط به کنترل حریق.................................................................................................... 85
ملزومات مربوط به نمایش بر روی پرده....................................................................................... 86
ملزومات مربوط به دید حضار....................................................................................................... 86
ملزومات مربوط به سقف صحنه برای نمایشهای بزرگ............................................................... 86
جایگاه............................................................................................................................................. 87
گنجایش جایگاه.............................................................................................................................................................................................. 87
آرایش جایگاه................................................................................................................................................................................................... 88
جزئیات مربوط به صندلیها و نحوه چیـدن آنها........................................................................................ 88
صندلیهای ثابت و دائمی............................................................................................................. 88
مبانی مربوط به اندازه های بدنی انسان................................................................................................................................................. 89
وضعیت ......................................................................................................................................................................................................... 90
وزن ................................................................................................................................................................................................................. 90
ارتفاع............................................................................................................................................................................................................... 91
پشتی صندلی................................................................................................................................................................................................. 91
عرض صندلی................................................................................................................................................................................................ 91
عمق صندلی.................................................................................................................................................................................................. 92
شیب صندلی ................................................................................................................................................................................................ 92
دسته صندلی.................................................................................................................................................................................................. 92
زیردستی جهت نوشتن.............................................................................................................................................................................. 92
راحتی صندلی............................................................................................................................................................................................... 93
صندلیهای ثابت ادیتـوریوم........................................................................................................................................................................ 93
استانـدارد میزها و ترتیب چیدن آنها به شکلهای مختلف ........................................................... 95
ملزومات صحنه در سالنهای چندمنظوره....................................................................................... 95
کلیات..................................................................................................................................... 95
طراحی موقعیت صحنه یا سکو............................................................................................. 97
انواع صحنه یا سکو................................................................................................................. 97
صحنـه مرکزی....................................................................................................................................................................... 97
صحنه انتهائی............................................................................................................................................................................. 98
پیش صحنه................................................................................................................................................................................. 98
تطبیق پذیـری صحنه.............................................................................................................................................................. 100
بیرون صحنـه......................................................................................................................... 102
تراز هم سطح با کف صحنه اصلی........................................................................................ 102
تراز هم سطح با کف جایگاه................................................................................................. 103
تراز پائین تر از کف سالن..................................................................................................... 103
تراز هم سطح با کف زیرزمین و انبارها................................................................................ 103
صحنه های قابل برچیده شدن............................................................................................... 104
ابعاد صحنـه ها ..................................................................................................................... 105
ابعاد صحنه برای اجزای تئاتر و نمایشهای معمولی .......................................................................................................... 105
ابعاد صحنه برای اجرای کنسرت های گروهی106
اداره کردن صحنـه .............................................................................................................. 106
سیتم تعلیق ........................................................................................................................... 107
صحنه هابا سکوهای بالا و پائین شونده............................................................................... 110
جابجائی افقی صحنه ........................................................................................................... 110
ملزومات عمومی صحنه ها................................................................................................... 112
پرده ایمنی................................................................................................................................................................................... 112
پرده پیش صحنه............................................................................................................................................................................. 113
پرده های صحنه.............................................................................................................................................................................. 113
استفاده از دکورهای پیش ساخته............................................................................................................................................... 114
روش نمایش چنـدتصویری....................................................................................................................................................... 116
اندازه و چگونگی تصاویر....................................................................................................... 116
شیـوه های نمایش بر روی پرده............................................................................................ 117
الف ـ پروژکسیون مستقیم ............................................................................................................................................................... 117
ب ـ پروژکسیون غیرمستقیم................................................................................................................................................................. 117
پ ـ پروژکسیون از پشت پرده..................................................................................................................................................... 117
اتاق پروژکسیون..................................................................................................................... 118
پرده های نمایش.................................................................................................................... 119
الف ـ پرده های یکراست........................................................................................................................................................... 119
ب ـ پرده های جمع شونده........................................................................................................................................................... 120
پ ـ پرده های قابل حمل ....................................................................................................................................................... 120
مشخصات و جنس پرده ها........................................................................................................ 120
فصل چهارم: بررسی فضاهای جمعی و سابق آنها در ایران و جهان...................................... 122
ویژگیهای عام فضاهای جمعی ................................................................................................122
ساختمانها و فضاهای همگانی ایران در دوره بعد از اسلام................................................................ 124
کاروانسراهای ایران ........... 124
پیشینه تاریخی 125
ویژگیهای معماری کاروانسراهای ایران.......................................................................................... 127
میادین 129
میدان، فضایی شهری برای گفت و گو............................................................................................ 129
نتیجه 131
میدانهای پیاده شهری .................................................................................................................... 132
تاریخچه مختصری از میادین سنتی در ایران .................................................................................... 136
تاریخچه مختصری از میادین اروپایی ............................................................................................... 140
آگوارا 141
فوروم 141
پیاتزا 142
انواع میدان............................................................................................................................................ 143
میدانهای عمومی...................................................................................................................................................................................................... 143
میدانهای تجاری....................................................................................................................................................................................................... 143
میدان حکومتی........................................................................................................................................................................................................... 143
میدانهای نظامی......................................................................................................................................................................................................... 144
میدانهای محلهای..................................................................................................................................................................................................... 144
میدانهای ارتباطی 144
میدان ورزشی.............................................................................................................................................................................................................. 144
بررسی نمونههایی از میادین ایرانی....................................................................................................... 145
میدان نقش جهان 145
میدان امام خمینی در همدان.................................................................................................................. 148
حرم مطهر امام رضا (ع)....................................................................................................................... 149
بازار ................................................................................................................................................... 149
مقدمه....................................................................................................................................................................................................................... 149
مشخصات کاربردی عناصر متشکله بازارها و مراکز محله............................................................................................................................... 151
بازار مکان بنیادهای جمعی........................................................................................................................................................................................ 152
نقش بازار در شهرهای ایران (هسته اجتماعی- فرهنگی)................................................................................................................................ 153
بازار و توان فرهنگی آن.............................................................................................................................................................................................. 154
بازار و محیط اقتصادی شهرها.................................................................................................................................................................................. 155
خصوصیات فضایی معماری معاصر....................................................................................................... 156
فضاهای همگانی در همجواریهای معماری معاصر ایران.................................................................... 157
فصل پنجم :بررسی اجمالی اصول پایدار درمعماری ایران....................................................... 160
مقدمه..................................................................................................................................................... 160
رابطه فرهنگ ومعماری......................................................................................................................... 168
معماری تاثیر عوامل فرهنگی بر فرم ................................................................................................... 171
الف- اهمیت مفهوم شکل یا فرم در فرهنگ معماری.................................................................................................................................... 171
ب: عوامل فرهنگی موثر در شکل گیری فضای معماری................................................................................................................................. 175
ج: بازتاب فرهنگ در صورت فضای معماری...................................................................................................................................................... 177
مبانی فرهنگ ایران و تاثیر آن بر معماری............................................................................................. 177
مفهوم سیر از ظاهر به باطن در معماری اسلامی ایران........................................................................ 182
عوامل بنیادی معماری در ایران............................................................................................................. 183
اصل سیر از کثرت به وحدت............................................................................................................... 184
اصل سیر از ظاهر به باطن..................................................................................................................... 185
اصل فراوری و انتظاع از طبیعت........................................................................................................... 186
اصل ساماندهی اهداف کارکردی ، سازه ای و کالبدی.......................................................................... 186
شفافیت ( گسترة پهنة دید ).................................................................................................................. 187
هندسه .......................................................................................................................................... 188
هندسه علمی.......................................................................................................................................... 189
هندسه شهودی....................................................................................................................................... 189
انعکاس.................................................................................................................................................. 192
اصل درون گرایی در عین برونگرایی................................................................................................... 192
درون گرایی........................................................................................................................................... 193
تقارن...................................................................................................................................................... 195
تقارن به مثابه اصلی زیبا شناختی.......................................................................................................... 197
تقارن به عنوان اصلی در ساخت و ساز................................................................................................ 197
مرکزیت.................................................................................................................................................. 199
محور گرایی........................................................................................................................................... 200
سیالیت ( گسترش پهنة دید )................................................................................................................ 201
تباین یا نا همگونی................................................................................................................................. 201
تعادل و توازن........................................................................................................................................ 202
سلسله مراتب، تداوم (سلسله مراتب دسترسی) (اصل ردهبندی فضایی)............................................ 204
اصول و روشهای طراحی شهری.................................................................................................... 206
فضای خارجی ، فضای داخلی.............................................................................................................. 207
اصل سادگی و فضای محصور در شهر ایرانی...................................................................................... 209
خصوصیت ایستایی و پویایی فضای محصور........................................................................................ 210
اصل مقیاس و تناسب ................................................................................................................... 211
اصل فضاهای متباین...................................................................................................................... 212
اصل قلمرو .................................................................................................................................... 212
اصل ترکیب ( کمپوزیسیون ) ....................................................................................................... 213
آگاهی از فضا................................................................................................................................. 213
بخش دوم: نمونه های تطبیقی ............................................................................................. 215
مقدمه.................................................................................................................................................... 215
مرکز فرهنگی ژورژ پمپیدو .................................................................................................................. 215
سیتی هال لندن...................................................................................................................................... 221
مجموعه تالار شهر جدید توکیو............................................................................................................ 224
تالار شهر بوستون ................................................................................................................................. 225
نمونـه های داخلی................................................................................................................................. 228
سیتی هال تهران..................................................................................................................................... 228
تالار شهر تبریز....................................................................................................................................... 29
بخش سوم: مطالعات زمینه ............................................................................................................ 231
بازشناسی شهر مشهـد........................................................................................................................... 231
چگونگی پیدایش شهـر مشهـد............................................................................................................ 231
سلسله مراتب رشـد تاریخی شهر مشهـد............................................................................................. 232
موقعیت جغرافیایی شهـر مشهـد........................................................................................................ 234
مطالعات اقتصادی................................................................................................................................ 235
مطالعات جمعیتی................................................................................................................................. 236
عوامل اصلی رشد جمعیت شهر مشهـد.............................................................................................. 237
نقاط و عناصـر شاخص شهر مشهـد.................................................................................................... 238
تغییرات کالبـدی در قرن حاضر........................................................................................................... 240
ساختار کالبـدی در قرن حاضر............................................................................................................. 241
الگوی توسعـه شهـر مشهـد.................................................................................................................. 241
مطالعات اقلیمی و بررسیهای محیطی شهر مشهد................................................................................ 242
موقعیت جغرافیایی شهر مشهد ........................................................................................................................................................................... 242
دما ................................................................................................................................................................................................................................. 243
رطوبت نسبی.............................................................................................................................................................................................................. 244
تجزیه و تحلیل بارندگی ........................................................................................................................................................................................ 244
وزش باد ..................................................................................................................................................................................................................... 247
تابش آفتاب ................................................................................................................................................................................................................ 248
شرایط حرارتی در فضای آزاد ............................................................................................................................................................................. 248
پیشنهادات ماهانی .................................................................................................................................................................................................... 248
پیشنهادات انجمن معماران آمریکا....................................................................................................................................................................... 249
پیشنهادات طراحی در مشهد................................................................................................................................................................................. 250
جهت استقرار ساختمان .......................................................................................................................................................................................... 253
جهت استقرار ساختمانهای یک طرفه ................................................................................................................................................................ 258
جهت استقرارساختمانهای دو طرفه ................................................................................................................................................................... 259
بافت مجموعه .......................................................................................................................................................................................................... 260
الگوی اشغال زمین ................................................................................................................................................................................................... 262
انتخاب مصالح ساختمانی ...................................................................................................................................................................................... 262
عوامل موثر در مکانیابی پروژه......................................................................... 263
دلایل انتخاب سایت......................................................................................................................... 263
از دیدگاه عملکردی و کارایی.................................................................................................... 263
همجواری ................................................................................................................................ 263
جوابگویی به نیازهای گروه های ذینفع .................................................................................. 264
مساحت.................................................................................................................................... 264
مقیاس دانه بندی......................................................................................................................... 264
مناسب مکانی.............................................................................................................................. 264
انطباق با کاربری اراضی شهر ی................................................................................................ 264
دسترسی به شبکه معابر ............................................................................................................. 266
هماهنگی با جهت توسعه شهر .................................................................................................... 267
خوانایی سایت ............................................................................................................................. 267
حوزه سوم: تجزیه وتحلیل............................................................................... 269
تبیین برنامه ها و اهداف پروژه...................................................................................................... 270
شناسایی جمعیت مخاطب ......................................................................................................... 270
تبیین کلیت فعالیت ها وفضاهای پروژه........................................................................................ 271
تدوین مبانی نظری پروژه................................................................................................................. 273
مبانی نظری عام...................................................................................................................... 273
مبانی نظـری خاص پروژه..................................................................................................... 275
تعیین اجزاء وتدقیق برنامه فیزیکی............................................................................................... 277
فضای شهری و مردمی.................................................................................................................. 277
فضاهای مؤثـر در ایجاد یک فضای اجتماعی زنـده و پویا............................................................. 277
فضای شهـری روباز (میدان یک فضای همگانی).......................................................................... 278
فضاهای شهری سربسته................................................................................................................. 279
فضای همگانی سرپوشیده............................................................................................................... 279
سـرسـرا (فضای اطلاع رسانی)...................................................................................................... 281
فروشگاه مرکـز ............................................................................................................................... 282
تریا ............................................................................................................................................... 2872
رستـوران........................................................................................................................................ 282
نمایشگاه ها..................................................................................................................................... 283
نمایشگاه دائمی مرکز....................................................................................................................... 283
نمایشگاه های موقت (عناصـر جامعـه مدنی مرکز)........................................................................ 283
سالنهای سخنـرانی.......................................................................................................................... 285
تالار............................................................................................................................................... 285
چیـدمان تالار ................................................................................................................................ 285
صنـدلی.......................................................................................................................................... 286
بالکن............................................................................................................................................. 287
راهروهای تالار............................................................................................................................. 287
صوت و اکوستیک در تالار ........................................................................................................... 288
حجـم........................................................................................................................................... 289
فرم............................................................................................................................................... 289
طنین............................................................................................................................................. 290
نورپـردازی تالار............................................................................................................................ 291
خروجی ها و ورودی های سالن..................................................................................................... 291
سالن انتظار یا لابی.......................................................................................................................... 292
نکاتی در مورد طراحی سالن انتظار................................................................................................. 292
سالن گردهمایی شهـری.................................................................................................................. 292
اتاق مترجمین ................................................................................................................................ 293
اتاق خبرنگاران............................................................................................................................... 293
اتاق کنترل ..................................................................................................................................... 293
فضای مختص تشریفات................................................................................................................. 294
فضای مخصوص فیلم برداری......................................................................................................... 294
سالن با ظرفیت اندک ..................................................................................................................... 295
سالنهای چنـدمنظـوره..................................................................................................................... 295
فضاهای همگانی در جهت تقویت عناصـر جامعـه مدنی ............................................................... 296
حوزه مربوط به ارگانهای غیـردولتیNGO..................................................................................... 296
فضای مربوط به احزاب سیاسی....................................................................................................... 298
فضای پاسخگـویی مسئولان............................................................................................................ 298
کتابخانـه مرکز................................................................................................................................ 299
قفسه باز......................................................................................................................................... 299
قسمت مطالعه................................................................................................................................. 299
قسمت قفسه بسته.......................................................................................................................... 299
بخش اینترنت.................................................................................................................................. 299
حـوزه اداری مرکز ....................................................................................................................... 299
مدیـریت مرکز «بخش روابط عمومی».............................................................................................. 300
حـوزه معاونت امور اداری و مالی................................................................................................... 301
حـوزه معاونت فنی........................................................................................................................ 301
بخش خدمات ............................................................................................................................... 302
سرویس های بهـداشتی................................................................................................................... 302
پارکینگ.......................................................................................................................................... 302
نمازخانـه....................................................................................................................................... 302
حوزه چهارم: طراحی........................................................................................................................ 303
تحلیل وآنالیز سایت...................................................................................................................... 304
تجزیه وتحلیل زمین طرح....................................................................................................... 304
هندسه زمین طرح................................................................................................................... 304
سیستم های دسترسی............................................................................................................... 304
محورهای دید مطلوب............................................................................................................. 305
دیداز خارج از سایت به درون سایت...................................................................................... 305
دید از درون سایت به خارج سایت......................................................................................... 305
کاربری های مجاور سایت........................................................................................................ 306
ابعاد و شیب زمین................................................................................................................... 306
نتایج سایت آنالیز........................................................................................................................... 306
ملاحظات معماری مجموعه.......................................................................................................... 308
ملاحظات سازه ای مجموعـه........................................................................................................ 310
ملاحظات تأسیساتی مجموعـه...................................................................................................... 311
ارائه برنامه فیزیکی.............................................................................................................................. 312
ارائه مدارک نهایی................................................................................................................................. 32
بررسی مزیت نسبی در تولید و صادرات فرش دستباف ایران
نقش و اهمیت موضوع مزیت نسبی در طراحی سیاست های تجاری کشورها و گزینش روندهای مناسب تولید و صادرات کالا ، امری انکارناپذیر است ؛ بطوریکه در حال حاضر بخش عمده ای از مباحثات و مذاکرات بین المللی در زمینة تجارت ، به ارائه راهکارهایی جهت رفع نواقص بازارها و هدایت بازارها به سمت وسوی بهرهمندی از مزیت نسبی اختصاص یافته است . در این میان عوامل مختلفی در هر یک از مراحل تولید ، صادرات و تقاضای کالا ، مزیت نسبی یک کشور را متأثر میسازند و این امر موجب ایجاد تغییر در جایگاه کشورها به لحاظ برخورداری از مزیت نسبی در عرصة بین المللی شده است . این امر ما را بر آن می دارد که نسبت به بررسی مزیت نسبی کالاهای تولیدی - صادراتی در کشور اقدام نمائیم .
هنر-صنعت فرش دستباف از جمله صنایعی است که طی سالهای اخیر شاهد نوسانات شدید در روند تولید و صادرات آن بوده ایم . بر همین اساس تحقیق حاضر سعی دارد ضمن معرفی شاخص های مختلف تعیین مزیت نسبی ، به اندازه گیری مزیت نسبی کشور در زمینه تولید و صدور فرش دستباف و ارزیابی نقش عوامل مؤثر بر آن بپردازیم . به این منظور ، شاخص مزیت نسبی آشکار شده (RCA) جهت محاسبة مزیت نسبی کشور در صادرات فرش دستباف ، شاخص هزینه منابع داخلی (DRC) جهت محاسبة مزیت نسبی کشور در تولید فرش دستباف و کشش قیمتی تابع تقاضای جهانی فرش دستباف ایران به منظور محاسبة مزیت نسبی رقابتی کشور مطمح نظر قرار گرفته اند .
نتایج حاصل از محاسبه شاخص RCA حاکی از آن است که ایران طی سالهای مورد بررسی دارای مزیت نسبی در زمینة صادرات فرش دستباف بوده است (RCA>1) . البته تخمین تابع روند تغییرات شاخص RCA نشان دهندة نوسانات شدید وضعیت مزیت نسبی کشور در زمینة صادرات این کالا می باشد . تخمین کشش قیمتی تابع تقاضای جهانی فرش دستباف ایران ، نمایانگر چسبندگی شدید مقدار تقاضای فرش ایران با قیمت فروش آن در سطح بین المللی است (E>1) . محاسبات انجام شده در خصوص شاخص DRC نیز حکایت از آن دارد که کشور در زمینة تولید فرشهای اعلاباف 60 رج تمام ابریشم در استانهای آذربایجان شرقی و قم و فرشهای معمولی باف 50-45 رج در استانهای اصفهان و خراسان دارای مزیت نسبی و در تولید فرشهای درشت باف 30 رج در استان همدان از عدم مزیت نسبی برخوردار است .
به منظور تحلیل نتایج بدست آمده ، ضمن محاسبة نرخ ارز غایی ، قیمت غایی فروش، ارزش غایی مواد اولیة داخلی و نهاده های قابل تجارت به کار رفته در تولید هر مترمربع فرش دستباف ، اقدام به محاسبه و تحلیل کشش ارزی و قیمتی DRC و همچنین کشش DRC نسبت به تغییرات ارزش مواد اولیة داخلی و ارزش نهاده های قابل تجارت نموده ایم . مهمترین عوامل مؤثر در مزیت نسبی کشور در تولید و صادرات فرش دستباف نیز در قالب سؤالات پرسشنامه های تحقیق و در سطح میدان تحقیق (استانهای آذربایجان شرقی ، قم ، اصفهان ، خراسان و همدان) مورد پرسش قرار گرفته و نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با بکارگیری روشهای تحلیل آماری (توصیفی و استنباطی) نسبت به ارزیابی نقش عوامل مذکور بر مزیت نسبی کشور اقدام شده است .
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه 2
2-1- اهمیت تحقیق 2
3-1- فرضیات تحقیق 4
4-1- اهداف تحقیق 4
5-1- روش شناسی تحقیق 5
6-1- سابقه تحقیق 6
7-1-فصل بندی و رئوس مطالعات تحقیق 8
فصل دوم: مبانی نظری اصل مزیت نسبی
1-2- راهبرد های توسعه اقتصادی و جایگاه تجارت بین الملل 10
1-1-2- راهبردهای درونگرای توسعه اقتصادی 11
2-1-2- راهبردهای برونگرای توسعه اقتصادی 13
2-2- تأثیر تجارت بین الملل بر رشد اقتصادی 16
1-2-2- تفسیر سنتی نقش تجارت بین الملل 16
2-2-2- تفسیر نوین نقش تجارت بین الملل 18
3-2- مبانی تئوریک تجارت بین الملل و مزیت نسبی 19
1-3-2- دیدگاه مزیت مطلق آدام اسمیت 19
2-3-2- دیدگاه مزیت نسبی دیوید ریکاردو 20
3-3-2- مزیت نسبی و هزینه فرصت های از دست رفته 21
4-3-2- دیدگاه مزیت نسبی هکشر – اوهلین (نظریه جدید تجارت بین الملل) 21
4-2- مزیت نسبی و سودآوری تجارت بین الملل 24
5-2- شکاف فن آوری و پویایی در مزیت نسبی 29
6-2- مزیت نسبی بالفعل و بالقوه 34
1-6-2- مزیت نسبی بالفعل اسمی 36
2-6-2- مزیت نسبی بالفعل حقیقی 36
3-6-2- مزیت نسبی بالقوه اسمی 36
4-6-2- مزیت نسبی بالقوه حقیقی 36
فصل سوم: روش شناسی تعیین مزیت نسبی
1-3- شاخص های مزیت نسبی آشکارشده (RCA) 41
1-1-3- شاخص های مبتنی بر آمار تولید و صادرات 41
1-1-1-3- معیار سهم صادرات 42
2-1-1-3- معیار سهم خالص صادرات 43
3-1-1-3- شاخص یونیدو 43
2-1-3- شاخص های مبتنی بر آمار صادرات 43
1-2-1-3- شاخص بالاسا (BAL) 43
2-2-1-3- شاخص دانگز – ریدل (DR) 45
3-2-1-3- شاخص های خالص یونیدو 45
3-1-3- شاخص های مبتنی بر آمار صادرات و ابزار آماری 45
1-3-1-3- نگرش درآمدی 46
2-3-1-3- نگرش رتبه ای 46
3-3-1-3- نگرش ثبات 47
4-3-1-3- نگرش درآمدی – ثبات 47
2-3- محدودیت های شاخص های RCA 48
3-3- شاخص های مبتنی بر روش های اقتصادسنجی 49
عنوان صفحه
1-3-3- تخمین توابع عرضه و تقاضای محصول 49
2-3-3- روش دیک 52
4-3- شاخص مبتنی بر روش برنامه ریزی 53
5-3- شاخص های طرف عرضه 54
1-5-3- معیار هزینه منابع داخلی (DRC) 55
1-1-5-3- پیشینه کاربرد و فرمول محاسباتی DRC 55
2-1-5-3- تعریف قیمت های سایه ای و نقش آن در محاسبه DRC 58
3-1-5-3- تبدیل عوامل تولید خارجی به داخلی و وضعیت DRC 63
2-5-3- معیار نرخ حمایت مؤثر (EPR) 65
3-5-3- معیار تجزیه و تحلیل منافع اقتصادی (SBA) یا سودآوری خالص اجتماعی (NSP) 65
4-5-3- معیار الگوی داده – ستانده، برنامه ریزی و هزینه منابع داخلی 66
6-3- شاخصهای طرف تقاضا 68
1-6-3- اهمیت شناخت بازارهای هدف صادراتی در ایجاد مزیت نسبی رقابتی 69
1-1-6-3- نقش مشخصه های تقاضا در بازارهای هدف بر ایجاد مزیت نسبی رقابتی 71
2-1-6-3- نقش تجزیة بازارهای هدف در ایجاد مزیت نسبی رقابتی 72
3-1-6-3- اهمیت روابط سیاسی در ایجاد مزیت نسبی رقابتی 72
2-6-3- کاربرد شاخص های طرف تقاضا در تعیین مزیت نسبی رقابتی 73
7-3-بررسی مبانی نظری نمونه گیری و انجام فعالیت میدانی تحقیق 75
1-7-3- علل نمونه گیری 76
2-7-3- روش های مختلف نمونه گیری در تحقیقات میدانی 77
3-7-3- انواع نمونه گیری احتمالی (تصادفی) 78
1-3-7-3- نمونه گیری تصادفی ساده 79
2-3-7-3- نمونه گیری تصادفی سیستماتیک 79
3-3-7-3- نمونه گیری تصادفی خوشه ای 80
4-3-7-3- نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده 80
4-7-3- روش تعیین حجم نمونه 81
5-7-3- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله از فعالیت میدانی تحقیق 83
6-7-3- روش های تحلیل آماری 84
1-6-7-3- آمار توصیفی 84
2-6-7-3- آمار استنباطی 85
1-2-6-7-3- تحلیل آزمون ناپارامتریک چی دو 85
2-2-6-7-3- تحلیل عامل (Factor Analysis) 86
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل نتایج حاصله از اندازه گیری مزیت نسبی
1-4- بررسی مزیت نسبی در صادرات فرش دستباف ایران 91
1-1-4- بررسی روند صادرات فرش دستباف ایران 92
2-1-4- محاسبه مزیت نسبی در صادرات فرش دستباف ایران 94
3-1-4- بررسی روند تغییرات شاخص RCA در صادرات فرش دستباف کشور 100
4-1-4- بررسی نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در صادرات فرش دستباف کشور 101
2-4-بررسی مزیت نسبی رقابتی کشور در صنعت فرش دستباف 126
1-2-4- محاسبه مزیت نسبی رقابتی کشور با استفاده از تخمین مدل تقاضای صادراتی فرش دستباف 129
3-4- بررسی مزیت نسبی کشور در تولید فرش دستباف 131
1-3-4- نحوه کاربرد معیار DRC در محاسبه مزیت نسبی کشور در تولید فرش دستباف 132
2-3-4- نحوه برآورد قیمت های سایه ای به منظور محاسبه مزیت نسبی حقیقی کشور در تولید فرش دستباف 133
1-2-3-4- برآورد قیمت سایه ای عوامل داخلی تولید فرش دستباف 133
2-2-3-4- برآورد قیمت سایه ای نهاده های قابل تجارت درتولید فرش دستباف 137
3-2-3-4- برآورد قیمت سایه ای نرخ ارز 138
3-3-4- محاسبه مزیت نسبی در تولید فرش دستباف 143
4-3-4- بررسی مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان آذربایجان شرقی 143
1-4-3-4- پیشینه قالی بافی در آذربایجان 143
2-4-3-4- ویژگیهای ظاهری قالی های آذربایجان 146
3-4-3-4- ویژگیهای فنی بافت در قالی های آذربایجان 148
4-4-3-4- آنالیز قیمت تمام شدة تولید فرش دستباف در استان آذربایجان شرقی 150
5-4-3-4- محاسبه مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان آذربایجان شرقی 151
6-4-3-4-تجزیه و تحلیل آماری نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان آذربایجان شرقی 153
5-3-4- بررسی مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان قم 177
1-5-3-4- پیشینة قالی بافی در قم 177
2-5-3-4- ویژگیهای فنی بافت در قالی های قم 178
3-5-3-4- ویژگیهای ظاهری قالی های قم 179
4-5-3-4- آنالیز قیمت تمام شدة تولید فرش دستباف در استان قم 180
5-5-3-4- محاسبه مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان قم 181
6-5-3-4-تجزیه و تحلیل آماری نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان قم 183
6-3-4- بررسی مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان اصفهان 205
1-6-3-4- پیشینة قالی بافی در اصفهان 205
2-6-3-4- ویژگیهای ظاهری قالی های معاصر اصفهان 206
3-6-3-4- ویژگیهای فنی بافت در قالی های اصفهان 207
4-6-3-4- آنالیز قیمت تمام شدة تولید فرش دستباف در استان اصفهان 210
5-6-3-4- محاسبه مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان اصفهان 211
6-6-3-4-تجزیه و تحلیل آماری نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان اصفهان 213
7-3-4- بررسی مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان خراسان 236
1-7-3-4- پیشینة قالی بافی در خراسان 236
2-7-3-4- ویژگیهای ظاهری و فنی بافت قالی در مهمترین مراکز قالی بافی در استان خراسان 237
3-7-3-4- آنالیز قیمت تمام شدة تولید فرش دستباف در استان خراسان 244
4-7-3-4- محاسبه مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان خراسان 245
5-7-3-4-تجزیه و تحلیل آماری نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان خراسان 247
8-3-4- بررسی مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان همدان 269
1-8-3-4- پیشینة قالی بافی در همدان 269
2-8-3-4- ویژگیهای ظاهری قالی های همدان 270
3-8-3-4- ویژگیهای فنی بافت در قالی های همدان 271
4-8-3-4- آنالیز قیمت تمام شدة تولید فرش دستباف در استان همدان 274
5-8-3-4- محاسبه مزیت نسبی تولید فرش دستباف در استان همدان 275
6-8-3-4-تجزیه و تحلیل آماری نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف در استان همدان 277
9-3-4- تجزیه و تحلیل نقش عوامل مؤثر بر مزیت نسبی در تولید فرش دستباف کشور 299
1-9-3-4- تجزیه و تحلیل نرخ ارز غایی 299
2-9-3-4- تجزیه و تحلیل قیمت غایی فروش هر متر مربع فرش دستباف 301
3-9-3-4- تجزیه و تحلیل ارزش غایی مواد اولیه داخلی هر متر مربع فرش دستباف 303
4-9-3-4- تجزیه و تحلیل ارزش غایی نهاده های قابل تجارت هر متر مربع فرش دستباف 305
5-9-3-4- تجزیه و تحلیل کشش ارزی DRC 306
6-9-3-4- تجزیه و تحلیل کشش قیمتی DRC 307
7-9-3-4- تجزیه و تحلیل کشش DRC نسبت به ارزش مواد اولیه داخلی 308
8-9-3-4- تجزیه و تحلیل کشش DRC نسبت به ارزش نهاده های قابل تجارت 309
9-9-3-4- ارزیابی عوامل مؤثر بر مزیت نسبی کشور در تولید فرش دستباف براساس مطالعات میدانی تحقیق 310
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
1-5- خلاصه نتایج تحقیق 331
2-5- ارائه سیاست های کاربردی 340
فهرست منابع 343
پیوست 345
بررسی علل رقابتهای مثبت و منفی و تأثیر آن بر امنیت ملی کشور ایران
از آنجائیکه اعتقاد به ضرورت وجود رقابت به عنوان یک اصل مسلم در فراشدهای سیاسی، آنرا از شاخصهای نظام مردمسالار دینی قرار میدهد که در شرایط مطلوب از کار ویژهی مختلفی از جمله ثبات سیاسی، پویایی و نشاط سیاسی و اجتماعی، تقویت وفاق اجتماعی برخوردار خواهد بود. اما در عین حال قائل شدن به این نکته که صرف وجود تکثر در آرا و رقابتهای سیاسی ـ اجتماعی ارزشهای پیشگفته محقق نخواهد شد.
رقابتهای سیاسی زمانی میتواند ارزشمند تلقی شود که به پراکندگی و تفرق سیاسی منجر نگردد، از این رو وجود رقابت در جامعه به تنهایی نمیتواند راه حل اساسی تلقی شود. رقابت خود نیازمند بسترها و شرایطی از جمله فرهنگ سیاسی، وجود روحیه انتقادپذیری دگرپذیری و پایبندی به مقررات، وجود نهادهای مدنی و عدالت اجتماعی است که به همگرایی و وفاق ملی منجر گردد.
از این رو برای اینکه رقابتهای سیاسی بتواند در درون نظام سیاسی کشور بصورت منطقی و سالم جریان یابد ضرروی است اقدامات زیر صورت پذیرد:
الف) کشور ایران از آنجا که از حکومت دینی برخوردار است، در سطح مدیریت راهبردی با سه دسته از منفعتهای عمده مواجه است:
1ـ منفعتهای عام و ملی.
2ـ مصلحتهای شرعی و دینی.
3ـ منفعتها، مصلحتها و علاقههای فردی، شخصی، خانوادگی و گروهی.
بدیهی است هر سه دسته از منفعتهای یاد شده جزو ماهیت تصمیمگیری و مدیریت راهبردی کشور محسوب میشوند که بیتوجهی به هر یک از این سه بُعد میتواند موجب نارضایتی شده، به بروز خشونت بینجامد. مدیریت راهبردی کشور بایستی در سیاستگذاریها و تصمیمگیریهای کلان کشور با ایجاد آمیزهای کارآمد از سه مؤلفه منافع ملی، مصالح شرعی و علایق و منافع فرد فردِ جامعه، باز شناسی چهارگانه زیر انجام دهد:
1ـ بازشناسی دینی و تبیین مصالح شرعی و دینی و التزام به آنها.
2ـ بازشناسی ملی و تبیین منافع عام و ملی و تعقیب آنها.
3ـ بازشناسی سیاسی در سطوح فردی و گروهی، دریافت مقتضیات انسان، به رسمیت شناختن حقوق شهروندی و فراهم آوردن بستر و زمینههای تحقق آنها.
4ـ بازشناسی حوزههای رقابت و تبیین مرزها و نمادین سیاسی کشور و طراحی ساز و کارهای اجرایی برای رعایت و التزام به آنها.
ب) همانگونه که گفته شد یکی از مشکلات اساسی در فرایند رقابتهای سیاسی، جامعهناپذیری سیاسی و در نتیجه نداشتن فرهنگ رقابت است.
یکی از راههای اساسی رفع این معضل، تحول در نظام آموزشی کشور است به گونهای که بتوان در تحقق فرآیند جامعهپذیری سیاسی که رقابت پذیری سالم، تحملپذیری غیر و رقیب، حقوق شهروندی پرهیز از مطلقانگاری خود، برخی از شاخصهای آنست گام برداشت؛ همچنین در این فرایند باید رعایت قاعده بازی سیاسی، قانونهای موضوعه، میثاقهای ملی و همزیستی مسالمت آمیز در صدد برنامههای آموزشی قرار گیرد. رسانههای جمعی، مطبوعات، خانواده و دین از جمله مجاری عمده و اساسی فرهنگپذیری سیاسی بشمار میآید که بایستی در برنامهریزی بصورت جدی مدنظر قرار گیرد.
ج) گسترش فرهنگ مشارکتی:
یکی دیگر از راهکارهایی که تحلیلگران برای رهایی از بنبست خشونتهای رقابتی پیشنهاد میکنند آغاز تمرین رقابت در حوزههای کوچکتر و تعمیم آن در سطح اجتماعی ملی است. این گروه معتقدند قبل از آن که حقوق سیاسی افراد جامعه به رسمیت شناخته شود و حتی پیش از آن که توده مردم بتوانند فعالیت سیاسی بکنند ضروری است اعضای جناحها به فعالیت بازی سیاسی روی آورند و حقوق سیاسی اعضای جناحهای سیاسی را به رسمیت بشناسند. لازم است افراد در جامعه نخست فعالیتهای سیاسی خود را در یک حوزه کوچکتر به آزمون گذاشته تا پس از آن که به شکل عرف و عادت درآمد و به تجربه در سطح رفتار فردی کشیده شد بتدریج و گام بگام به حوزههای بزرگتر جامعه انتقال داده شود تا از این طریق فرهنگ مشارکتی در جامعه رواج یافته و شهروندان بدان خو گیرند.
این شیوه ضمن آنکه قاعدههای بازی سیاسی را به افراد واکنشگران میشناساند، روحیه تعامل و همزیستی با رقبا را در آنها تقویت و جمعگرایی را در جامعه افزایش میدهد. تشکیل گروههای دوستی، تشکلهای عام المنفعه خیریهای و اتحادیههای صنفی از جمله گروههای کوچکی هستند که میتوانند تمرین مشارکت و رقابت از طریق آنها آغاز شود.
د) یکی دیگر از راهبردهایی که برای خروج از بحرانهای سیاسی ناشی از رقابتهای سیاسی پیشنهاد میشود تدوین چارچوب مناسب برای تحقق فراشدهای رقابتی است این چارچوب باید بگونهای باشد که:
اولا: خطوط قرمز و مرزهای نمادین اجتماع ملی به گونهای شفاف تعریف و تعیین شده باشند تا حزبها به سادگی بتوانند این خطوط را تشخیص داده و از آنها پیروی نمایند.
ثانیاً: قاعدهها و چارچوب یاد شده از فراخی لازم برخوردار باشند، به نحوی که افراد و گروهها به سادگی خودی و غیرخودی تلقی نشوند.
ثالثاً: در تنظیم قاعدهها و چارچوب یاد شده شرایط زمانی، مکانی، قومی، فرهنگی و دینی لحاظ گردد، به نحوی که تمامی گروههای قومی، سیاسی و دینی که کلیت و اصل نظام و بنیادهای سیاسی ـ دینی آن را پذیرفتهاند بتوانند در آن فعالیت و رقابت کنند.
رابعاً: این خطوط قرمز و مرزهای نمادین نباید به گونهای متعدد و متراکم ترسیم شوند که با گسترش دامنة این خطوط، محدودیتها و ممنوعیتهای زیادی برای گروهها، افراد و نخبگان ایجاد شود زیرا در حالت تراکم و تکثر خطوط قرمز و ممنوعه، حیطه فعالیت افراد و گروهها تنگ و محدود شده و آنها در جریان فعالیتها به سادگی با این خطوط برخورد و آنرا نقض خواهند کرد. بنابراین در طراحی مرزهای نمادین و خطوط ممنوعه در نظام سیاسی بر دو اصل باید تاکید کرد.
1ـ محدود بودن این خطوط
2ـ تکیه بر برائت افراد و گروههای سیاسی
خامساً: ساز و کارهای تضمینی طراحی شود به گونهای که سرپیچی و رعایت نکردن افراد و گروههای سیاسی از خطوط قرمز با هزینههای سنگین همراه باشد.
هـ) گفتمان رقابت در ایران باید به گونهای در برنامههای کلان کشور، طراحی و تنظیم گردد که رقابتهای سیاسی از مرحله «محدودسازی» آغاز و پس از طی کردن مرحله «تثبیت» به مرحله «تکثر» ختم گردد. در مرحله محدودسازی؛ هدف، جلوگیری از بروز و ظهور حزبها و گروههایی است که با کلیت نظام و بنیادهای دینی آن مخالف بوده، درصددند فضای رقابتی جامعه را آلوده، با فرصت طلبی، قدرت سیاسی را تصاحب کنند. در مرحله دوم؛ هدف، فراهمسازی شرایطی است که حزبها و گروههای سیاسی و انقلابی و مورد تأیید، امکان حضور یافته و با ایجاد آگاهی سیاسی در اعضا و تودهها و نخبگان سیاسی بتوانند به تدریج وارد عرصه فعالیتهای سیاسی و رقابتهای صحیح گردند.
و در مرحله تکثر؛ به رقابت به عنوان عامل تثبیت سیاسی و افزایش وفاق، نگریسته شود. در این مرحله بایستی شرایط مناسب برای گسترش فعالیتهای حزبی و رقابتهای سیاسی فراهم گردد. حزبها و گروههای موجود مورد حمایت قرار گیرند و امکانات برای تأسیس نهادهای جدید و تازه فراهم شود. بدیهی است هدف از مرحله بسط و گسترش؛ رقابتهای سیاسی سالم است.
فهرست مطالب:
بخش اول : بررسیهای اجمالی و کلیات نظری
فصل اول : طرح مسئله
پیشینة تحقیق
هدف پژوهش
سؤال اصلی
سؤالات فرعی
متغیرهای دخیل
فرضیه اصلی
فرضیههای فرعی
چارچوب تحقیق
روش آزمون فرضیه
اهمیت اثبات فرضیه
سازماندهی پژوهش
فصل دوم : مبانی نظری مفهوم رقابت و معانی لغوی
مفهوم رقابت
الف: رقابت سیاسی
۱ـ رقابت سیاسی از لحاظ لغوی
۲ـ رقابت سیاسی از لحاظ اصطلاحی
فصل سوم : ماهیت و چیستی رقابت سیاسی و مرزهای آن
ماهیت رقابت سیاسی
چیستی رقابت سیاسی
الف: تکثر سیاسی
۲ـ تکثر سیاسی متوازن
ب: آزادی
۱ـ آزادی فراقانونی
۲ـ پیشگیری از «استبداد اکثریت»
۳ـ حاکمیت مقتدر
۴ـ نهادمندی
۲ـ قانونمندی، اعتماد و امنیت در حوزه رقابت
۵ـ فرهنگ مشارکتی
نقش عوامل فرهنگی در گسترش مشارکت سیاسی و اجتماعی
مرزهای وفاق و رقابت سیاسی
فصل چهارم : آسیبشناسی رقابتهای سیاسی
استدلال منتقدان
۱ـ ضعف روحیه دگرپذیری
۲ـ تکثرگرایی مانع اقتدار نظام میشود
۳ـ ناپایبندی حزبها و گروهها به رعایت قوانین و مقررات و قاعده بازی سیاسی
۴ـ نبود نهادهای مدنی
۵ـ نبود جامعهپذیری سیاسی
ضعف جامعهپذیری سیاسی در میان مردم
ضعف جامعهپذیری سیاسی در بین نخبگان
ضعف جامعهپذیری سیاسی در نهاد دولت
فصل پنجم : الگوهای مختلف در رقابت سیاسی
الگوهای مختلف رقابت سیاسی
۱ـ الگوی تکثرگرا
۲ـ الگوی یکسان انگار
۳ـ الگوی تثبیتگرا
نهادهای رقابت سیاسی
رقابت سیاسی و مشارکت سیاسی
مشارکت، رقابت و توسعه سیاسی
۱) تمرکز منابع قدرت
۲- چند پارگی جامعه
۳- ایدئولوژی و فرهنگ سیاسی گروه حاکمه
عوامل تعیین کننده مشارکت سیاسی
مشروعیت، مقبولیت و مشارکت سیاسی
مشروعیت سیاسی
فصل ششم : رقابتهای سیاسی و شاخصهای آن
رقابت سیاسی و شاخصهای آن
شاخصهای وفاق در جمهوری اسلامی
فصل هفتم : جنبشهای ساختاری و چالشهای مربوط به آن
جنبشهای ساختاری و چالشهای مربوط به باز تقسیم قدرت در ایران
چالش مطبوعات در روند رقابتهای درون ساختاری
تجربه حزب در ایران
۱ـ زمینههای تاریخی
انواع حزب در ایران
انتخابات چیست؟
تاریخچه انتخابات
قبل از پیروزی انقلاب (اولین مجلس موقتی)
شرایط کاندیدها و رای دهندگان در اولین نظامنامه انتخاباتی
دومین انتخابات
پس از پیروزی انقلاب (اولین انتخابات)
انتخابات عمومی و سراسری
انتخابات مجلس خبرگان
انتخابات ریاست جمهوری
انتخابات مجلس شورای اسلامی
انتخابات شوراهای اسلامی کشور
همهپرسی
اهمیت انتخابات و ضرورتهای آن
دیدگاهها و آرمانها در ارتباط با انتخابات
رقابت سیاسی در زمان جنگ: از مجلس دوم تا مجلس سوم
رقابت سیاسی در دورة پس از جنگ
الف ـ از مجلس سوم تا مجلس چهارم
ب ـ از مجلس چهارم تا آغاز دورة ریاست جمهوری خاتمی
از تشکیل دولت خاتمی تا شکلگیری مجلس ششم شورای اسلامی
انتخابات ریاست جمهوری و تصاعد رقابتهای درون ساختاری
بخش دوم: دیدگاههای صاحبنظران سیاسی
فصل اول : دیدگاه دال و رقابت سیاسی
دیدگاه هانتینگتون و رقابت سیاسی
دیدگاه لوسین پای و رقابت سیاسی
فصل دوم : قواعد رقابت سیاسی پس از تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی
۱ـ اصول کلی قواعد رقابت سیاسی
اسلام و رقابت سیاسی
الف: دیدگاه مخالف:
چند دیدگاه دربارة استدلال مذکور
ب: دیدگاه موافق
۱ـ شورا و رقابت سیاسی
بخش سوم : امنیت ملی
فصل اول : مفهوم، فرآیند، برآیند امنیت ملی
مفهوم امنیت ملی
فرآیند امنیت ملی
امنیت ملی برآیند اقتدار ملی
چهار نکته در امنیت ملی
ظرفیت بهرهبرداری
ظرفیت استراتژیک
فصل دوم : اصول بنیادین نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران
سیاستهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران
تأثیر رقابتهای سیاسی بر امنیت ملی
۱ـ چیستی منفعت ملی
۲ـ لوازم منافع ملی
اصل اول ـ رقابتهای سیاسی نباید وفاق ملی را مخدوش نماید
اصل دوم: رقابتهای سیاسی نباید استقلال کشور را مخدوش سازد
اصل سوم ـ رقابتهای سیاسی نباید به التزام به قانون اساسی لطمه وارد آورد
فرهنگ سیاسی و تأثیر آن بر امنیت ملی
تأثیر مشارکت سیاسی بر امنیت ملی
فصل سوم : آسیبشناسی ساختاری و امنیتی کردن رقابت
آسیبشناسی ساختاری (نبود مدیریت امنیت ملی در ایران)
امنیتی کردن رقابت سیاسی
فصل چهارم : دیدگاههای گروهها و احزاب مختلف در یک نگاه
فصل پنجم : نتیجهگیری
منابع