زوج مرتب
زوج مرتب :
تعریف : مجموعه ی دو عضوی که در آن جابه جایی وجود ندارد زوج مرتب گفته می شود و به صورت (b،a) نشان داده می شود و در زوج مرتب جابه جایی وجود ندارد
در زوج مرتب (b،a)a را مولفۀ اول و b را مؤلفۀ دوم می نامیم.
یک کاربرد زوج مرتب استفاده از آن برای نمایش مختصات یک نقطه در صفحه است
نماد (yوx)a را به معنای نقطه ای در صفحه در نظر می گیریم که طول آن برابر x و عرض آن برابر y است.
تساوی دو زوج مرتب : شرط لازم و کافی برای اینکه دو زوج مرتب (b،a)(d،c) با هم برابر باشند این است که (d=b ، c=a)
مولفه های اول با هم برابر باشند و مولفه های دوم هم با هم برابر باشند .
مثال : به ازای کدام مقادیر x و y دو زوج مرتب (y-x و 16) و (2و ) برابرند ؟
مثال : مقادیر x وy را چنان بیابید که در نقطه ی بر هم منطبق باشند ؟
چون دو نقطه با هم منطبق هستند پس باید مولفه های اول و دوم با هم برابر باشند.
حاصلضرب دکارتی :
تعریف : هرگاه A و B دو مجموعه دلخواه باشند حاصلضرب دکارتی .دو مجموعه A وB که آنرا با علامت B×A نشان می دهیم مجموعه همه زوج های مرتبی است که مولفه های اول آغاز از A مولفه های دوم آغاز از B باشد.
تذکر : هرگاه مجموعه a دارای m عضو و مجموعه b دارای n عضو باشد B×A و A×B دارای m.n عضو هستند.
در حاصلضرب دکارتی جابجایی وجود ندارد
مثلاً : اگر
دکارتی مجموعه در خودش
مثال :
اگر و B×A را مشخص کنید و نمودار مختصاتی B×A را رسم کنید ؟
برای رسم نمودار B×A هر عضو آن را به عنوان مختصات یک نقطه در نظر می گیریم و در صفحه رسم میکنیم .
مثال : اگر نمودار B×A را در صفحه نمایش دهید ؟
مثال : اگر و B×A را مشخص کنید.
مثال : حاصل ضرب دکارتی هر یک از مجموعه های زیر را دستگاه رسم کنید ؟