جزوه اقتصاد خرد(قسمت دوم)
فصل اول: عرضه، تقاضا و تعادل
تقاضا
تقاضا برای یک کالا لیستی از قیمتها و مقادیر مربوط است که یک فرد مایل و قادر به خریـد در دوره زمـانی مشـخص
میباشد. مقدار کالای تقاضا شده در هر دوره زمانی به طور معکوس با قیمت تغییر میکند و تـابع تقاضـا معمـولاً شـیب
منفی دارد.
عوامل مؤثر بر تقاضا
1- قیمت کالا: بر طبق نظریه مطلوبیت نهایی که در فصلهای بعد تشریح خواهد شد بـه طـور معمـول هـر چـه قیمـت
کالایی افزایش مییابد به شرط ثابت بودن سایر عوامل مقدار تقاضا برای آن کاهش مییابد و بالعکس.
2- کالاهای جانشین و مکمل: اگر قیمت کالایی افزایش یابد، مقدار تقاضا برای آن کالا کاهش مییابد و در نتیجه تقاضـا
برای کالای جانشین آن افزایش یافته و تقاضا برای کالای مکمل آن کاهش مییابد.
3- درآمد مصرفکننده: اگر درآمد مصرفکننده افزایش یابد با فرض ثبات سایر شرایط تقاضای او از کالاهـای معمـولی و
لوکس افزایش مییابد ولی تقاضای او نسبت به کالاهای پست کاهش مییابد.
4- سلیقه و ترجیحات مصرف کننده
5- انتظارات قیمتی مصرفکنندگان
بنابراین میتوان گفت مقدار تقاضا فقط تابعی از قیمت نیست بلکه به عوامل دیگر نیز وابسته است.
x f(p , p ,I,T,...)
d x y
=
تذکر: در ترسیم جدول تقاضا و منحنی تقاضا سایر عوامل مؤثر در تقاضا به جز قیمت، ثابت فرض میشوند.
تذکر: در اقتصاد تمایز بین حرکت روی منحنی تقاضا و انتقال تقاضا اهمیت دارد. حرکت روی منحنی تقاضـا مبـین ایـن
است که در اثر تغییر قیمت مقادیر متفاوتی تقاضا میشود و نشان دهنده رفتار و عکـسالعمـل مصـرفکننـده در مقابـل
تغییر قیمت میباشد و به تغییر در مقدار تقاضا معروف است. اما انتقال تابع تقاضا مبین این اسـت کـه در اثـر تغییـر در
عوامل مؤثر بر تقاضا در هر قیمت معین مقادیر متفاوتی تقاضا میشود و به تغییر در تقاضا معروف است. اقتصاد خرد(قسمت دوم) «13»
تقاضای بازار
اگر تقاضای هر مصرفکننده مستقل از مصرف دیگران باشد تقاضای بازار از جمع افقی تقاضای افـراد در سـطوح مختلـف
قیمت به دست میآید.
تذکر: قدرمطلق شیب تقاضای بازار در هر قیمتی کمتر از شیب تقاضای افراد است.
عرضه
عرضه عبارت است از لیستی از قیمتها و مقادیر که یک عرضهکننده یا گروهی از عرضهکنندگان (بنگاهها) مایـل و قـادر
به عرضه در دوره زمانی معین میباشند. در تابع عرضه رابطه قیمت و مقدار مستقیم است و منحنی عرضه معمولاً شـیب
مثبت دارد.
عوامل مؤثر در عرضه
1- قیمت کالا: اثر قیمت کالا بر عرضه به دوره زمانی بستگی دارد. در دوره زمانی بسیار کوتاه مدت معمولاً عرضـه ثابـت
است و به قیمت کالا بستگی ندارد. مثلاً عرضه کالاهای فاسد شدنی در یک روز (مثل ماهی) کاملاً ثابت است و به قیمت
بستگی ندارد و به شکل خط عمودی است. در دوره کوتاه مدت عرضه با قیمت کالا رابطه مستقیم دارد اما در بلند مـدت
شیب منحنی عرضه میتواند صفر یا حتی منفی شود اما در اکثر موارد منحنی عرضه صعودی است.
2- قیمت عوامل تولید
3- انتظارات تولیدکنندگان
4- تکنولوژی
5- مالیات و یارانهها
6- قیمت کالاهای مرتبط (در تولید)
تذکر: در ترسیم منحنی عرضه سایر عوامل مؤثر بر عرضه به جز قیمت کالا ثابت فرض میشوند.
تذکر: همانند آنچه در مورد تقاضا بیان کردیم دو نوع تغییر عرضه داریم:
1- تغییر در مقدار عرضه که به دلیل تغییر در قیمت کالا صورت میگیرد و بـا حرکـت روی منحنـی عرضـه نشـان داده
میشود و سایر عوامل در عرضه ثابت است.
تستهای فصل اول
1- در صورتی که انتظارات قیمت کالایی افزایش یابد مقدار تقاضا برای کالا چگونه خواهد شد؟
1) افزایش خواهد یافت. 2) کاهش خواهد یافت.
3) به صورت جانشین مطرح میگردد. 4) تغییری نمیکند.
2- کدام متغیر بر روی تقاضا برای کالای x اثر نمیگذارد؟
1) میزان جمعیت 2) سلیقه مصرفکنندگان
3) قیمت کالا 4) میزان عرضه
3- منحنی تقاضا برای یک کالا به سمت راست تغییر مکان پیدا میکند اگر:
1) درآمد مصرفکننده افزایش یابد. 2) عرضه کالا افزایش یابد.
3) قیمت کالا کاهش یابد. 4) قیمت کالای جانشین کاهش یابد.
4- تغییر در مقدار تقاضا به معنی .............. است.
1) تغییر در کشش منحنی تقاضا 2) تغییر عوامل مؤثر در تقاضا
3) انتقال منحنی تقاضا 4) تغییرات مقدار تقاضا به دلیل تغییرات قیمت
5- افزایش قیمت کدام مورد موجب میشود تا تقاضای یک کالای عادی (نرمال) کاهش یابد؟
1) کالای جانشین 2) کالای مکمل
3) کالای پست 4) کالای عادی (نرمال)
6- کدامیک از موارد زیر در نتیجه انتقال منحنی تقاضا به سمت چپ حتماً روی میدهد؟
1) افزایش در مقدار عرضه کالا 2) کاهش در مقدار تعادلی کالا
3) کاهش در قیمت کالا 4) افزایش در عرضه
پاسخنامه
1- گزینه ی «1» صحیح است.
2- گزینه ی «1» صحیح است.
3- گزینه ی «1» صحیح است.
4- گزینه ی «4» صحیح است.
5- گزینه ی «2» صحیح است.
6- گزینه ی «3» صحیح است.
فهرست مطالب
فصل اول: عرضه، تقاضا و تعادل .............................................................................................................12
تقاضا ...........................................................................................................................................12
عرضه...........................................................................................................................................13
عوامل مؤثر در عرضه .........................................................................................................................13
تعادل...........................................................................................................................................14
تغییر در نقطهی تعادل .......................................................................................................................14
انواع تعادل.....................................................................................................................................15
شرایط پایداری تعادل از نظر والرس و مارشال .............................................................................................15
قیمت سقف و قیمت کف.....................................................................................................................16
اثر برقراری مالیات و سهم مصرفکننده و تولیدکننده.....................................................................................17
مازاد مصرفکننده و تولیدکننده.............................................................................................................20
مازاد تولیدکننده ..............................................................................................................................21
تستهای فصل اول ...........................................................................................................................23
پاسخنامه .......................................................................................................................................27
فصل دوم: کنشها و کاربرد آنها .............................................................................................................2
جموعه تست................................................................................................................................271
پاسخ نامه.....................................................................................................................................279
مجموعه تست................................................................................................................................281
پاسخ نامه .................................................................................................................................... 289
مجموعه تست ............................................................................................................................... 291
پاسخنامه..................................................................................................................................... 299
نوع فایل:Pdf
سایز :2.13 MB
تعداد صفحه:299
تحقیق آماری تأثیر سطح اقتصاد خانواده بر گرایش به مواد مخدر در بین زندانیان ندامتگاه نیشابور
سرمقاله
امروزه کسی نیست که در خصوص مضرات و اثرات سوء سیاسی،اجتماعی و فرهنگی معضل اعتیاد و قاچاق مواد مخدر شکّی داشته باشد.کارشناسان و صاحب نظران معتقدند که در حال حاضر بحران مواد مخدر در کنار 3 بحران یعنی((بحران نابودی محیط زیست،بحران تهدید اتمی و بحران فقر))به عنوان مسئله روز در آمده است.طبیعی است که حل این بحران و معضل و بلای خانمانسوز از عهده یک سازمان و یا چند مرجع،آن هم صرفاً با یک بر خورد قهری نه تنها خارج بوده بلکه نگرش یک بُعدی به مسئله است و وضعیت فعلی را بدتر خواهد نمود.به گونه ای که عمیقاً احساس می شودتنها راه حل موضوع،خارج شدن از ((برنامه روزی))و گام برداشتن در مسیر ((برنامه ریزی))و ایجاد عزم ملی و بسیج همگانی در این راستا است.
اعتیاد یا به تعبیر آن وابستگی به مواد مخدر و سوء مصرف آن در قرن حاضر از مهمترین و دردناکترین معضلات بشری است.سیل خروشان اعتیاد بی رحمانه در مسیر حرکت خود،کودکان،نوجوانان و جوانان و حتی سالخوردگان را طعمه قرار داده و علاوه بر متلاشی کردن کانون گرم و پاک خانوادگی سبب ناکامی در زندگی و تمایل بخودکشی و مرگ در آنها نیز می گردد.
موضوع تحقیق:
تحقیق آماری در خصوص ارتباط وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده بر معتاد شدن افراد در بین زندانیان ندامتگاه نیشابور
مسئله تحقیق:
مفاهیم تعریف شده در مسئله و موضوع تحقیق:
الف: زندانیان ب: خانواده ج:اعتیاد د: وضعیت اقتصادی و اجتماعی افراد و خانواده ها
تعریف اعتیاد: اعتیاد یعنی عادت کردن،خو گرفتن،حالتی که سبب مداومت در استعمال بعضی از داروها از قبیل تریاک،مرفین،هروئین،حشیش ، اکستازی و الکل در انسان می شود.(فرهنگ فارسی عمید) یا به عبارتی دیگر حالتی ناشی از استعمال منظم و پیگیر بعضی از مواد که شخص در صورت محرومیت از آنان دچار اختلالات عصبی و مزاجی می شود.
اهمیت و ضرورت تحقیق:
درک راههای مبارزه با اعتیاد و اتخاذ تصمیمات پیشگیرانه با توجه به نتایج تحقیق
اهداف تحقیق:
الف:هدف کلی
1- بررسی و آشنایی با علل خانوادگی اعتیاد در جامعه زندانیان نیشابور
2- آشنایی با نیازها و تمایلات و خواسته های زندانیان نیشابور
ب: اهداف جزئی:
1- شناسایی مهمترین عوامل خانوادگی مؤثر در اعتیاد زندانیان نیشابور
2- تعیین میزان و تنوع و پراکندگی مواد مواد مخدر در بین زندانیان نیشابور
فرضیات تحقیق:
فرضیات انتخاب شده جهت بررسی در این پژوهش عبارتند از:
الف:احتمالاً میان اعتیاد یکی از اعضای خانواده(الگوی معتاد) و اعتیاد زندانی رابطه معنی داری وجود دارد !
ب: به نظر می رسد میان انسجام در بین اعضای خانواده و اعتیاد زندانی رابطه معنی داری وجود دارد !
ج:احتمالاً بین کم توجهی والدین به نیازهای جوانان در زندگی و اعتیاد زندانی رابطه معنی داری وجود دارد !
ح:احتمالاً میان میزان در آمد و وضعیت اقتصادی خانواده و اعتیاد زندانی رابطه معنی داری وجود دارد !
هـ :به نظر می رسد میان سطح سواد و آگاهی والدین و اعتیاد زندانی رابطه معنی داری وجود دارد !
متغییرهای تحقیق:
متغییر وابسته: اعتیاد زندانیان ندامتگاه نیشابور
متغییر مستقل: که اثر آنها را بررسی متغییر وابسته مورد آزمون قرار گرفته شده است.عبارتند از:
1)وجود الگوی معتاد در خانواده 2) انسجام خانواده و ارتباطات عاطفی در بین اعضای خانواده
3) کم توجهی به نیازهای افراد در معرض اعتیاد 4)پایین بودن وضعیت اقتصادی در خانواده
5) میزان سواد و آگاهی والدین و خود فرد معتاد
جامعه آماری در تحقیق:
تعداد 58 نفر از زندانیان ندامتگاه نیشابور انتخاب و در معرض آزمون قرار گرفتند که سوالات مشخصی از نمونه ها پرسیده شد و در فرم های مربوطه ثبت شد .
نمونه فرم سوالات مورد آزمون :
| فرم ثبت اطلاعات مربوط به تحقیق و پژوهش در خصوص تاثیر سطح اقتصاد خانواده بر گرایش به مواد مخدر در زندانیان ندامتگاه نیشابور
| ||||||||||||||||
| سن : | جنس: | متاهل: | مجرد : | افراد تحت تکفل: | ||||||||||||
| اعتیاد به مواد مخدر : | دارد | ندارد | ||||||||||||||
| نوع اعتیاد : | تزریقی | استنشاقی | اکستازی | خوراکی | ||||||||||||
| علت معتاد شدن | بیکاری | فقر | بیماری | سرگرمی | ||||||||||||
| وضعیت معیشتی: | عالی | خوب | متوسط | ضعیف | ||||||||||||
| وضعیت درآمد : | بالای 200 هزارتومان | 100 تا 200 هزارتومان | تا 100 هزارتومان | درآمد ندارم | ||||||||||||
| وضعیت اشتغال: | کار تمام وقت | کارنیمه وقت | کار پاره وقت | بیکار | ||||||||||||
| وضعیت تحصیل | بیسواد | ابتدایی | سیکل | دیپلم | لیسانس | فوق لیسانس | دکترا | |||||||||
. چند سال است که اعتیاد به مواد مخدر پیدا نموده اید ؟
| . آیا وضعیت معیشتی شما در خانواده نقشی در معتاد شدن شما داشته است ؟ بلی خیر |
| . در خانواده شما سابقه اعتیاد وجود داشته است؟ بلی خیر |
| . آیا روابط عاطفی بین خانواده و بین پدر و مادر در سطح خوبی بوده است.؟ بلی خیر |
| . آیا میزان درآمد در خانواده شما به اندازه ای بوده که اعضای خانواده شما بتوانند به تحصیل ادامه دهند؟ بلی خیر |
| . آیا میزان در آمد شما و یا خانواده تان به اندازهای بوده که بتواند وسایل سرگرمی و تفریحی شما را فراهم کند؟ بلی خیر |
ازمیان 58 مورد نمونه مورد آزمون که همگی مرد میباشند :
پاورپوینت اصول علم اقتصاد 1 رشته حسابداری
طرح درس
در این درس، ضمن تبیین کلیه فصول کتاب مورد نظر، توضیحات لازم در خصوص هر مطلب ارائه شده است. بمنظور اثر بخشی بیشتر در تفهیم مطالب، از نمودارها و فرمولهای مرتبط استفاده شایسته به عمل آمده است. بعضا از ارائه برخی مطالب که در متن کتاب حاضر موجود نیست ولی در یادگیری مباحث موثر و کارساز میباشد، دریغ نشده است. ترتیب مطالب و مباحث ارائه شده دقیقا منطبق بر منبع درس میباشد.
اهداف درس
آشنایی با مهمترین مفاهیم اقتصادی نظیر هزینه فرصت، کمیابی، منحنی امکانات تولید، نظامهای مختلف اقتصادی، عرضه، تقاضا، تولید، رفتار مصرف کننده و مطلوبیت، کشش، بازارهای مختلف و ... و بررسی ابعاد و جوانب گوناگون مسائل مطروحه فوق در زمره مهمترین اهداف این درس میباشند.
جایگاه درس
درس اصول علم اقتصاد 1 بعنوان نخستین درس در سلسله دروس اقتصادی رشته حسابداری بوده و چون بسیاری از مفاهیم بنیادی که در سایر دروس اقتصادی این رشته ها از جمله اقتصاد کلان، پول و ارز و بانکداری، توسعه اقتصادی و مالیه عمومی مطرح خواهند شد برای اولین بار در این درس مورد بررسی قرار میگیرند، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
چون آشنایی و معارفه دانشجو با علم اقتصاد از این درس آغاز میشود، ضرورت تعمق و دقت بیشتر در جهت تفهیم مفاهیم و اصطلاحات مربوطه بیشتر احساس میشود.
روابط متقابل بخش انرژی و اقتصاد کلان (رویکرد سیستم دینامیک)
در این تحقیق در پی آن هستیم تا با استفاده از روش مدلسازی پویا، مدلی کلان انرژی در اقتصاد ایران طراحی نماییم. بخشهای عمده این مدل عبارتند از بخش تولید شامل تولید ناخالص ملی، بخش مصرف شامل مصرف بخش خصوصی و دولتی، بخش مصرف انرژی شامل مصارف انرژی در بخشهای صنعتی، کشاورزی و مسکونی و بخش سرمایه‌گذاری شامل سرمایه‌گذاری در بخش انرژی و سرمایه‌گذاری در سایر بخشهای اقتصاد.
در مدل طراحی شده، روابط علی ـ معلولی بین بخش انرژی و بخشهای واقعی اقتصاد با استفاده از روش مدلسازی پویا شبیه‌سازی شده و سپس پارامترهای مدل با روش سابقه تاریخی نتایج مطلوب، کالیبره گردیده‌اند. پس از آن از طریق سه سناریو اثرات تغییر قیمت حامل‌های انرژی بر مصارف برق، گاز و نفت و همچنین میزان سرمایه‌گذاری در بخشهای برق، گاز و نفت و رشد اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است. سه سناریوی فوق عبارتند از: الف) تثبیت قیمت حامل‌های انرژی، ب) افزایش قیمت حامل‌های انرژی با توجه به نرخ تورم، ج) تعیین قیمت حامل‌های انرژی با توجه به قیمت تمام شده و افزایش آنها با توجه به تورم. هر یک از این سناریوها چه اثراتی در پی خواهند داشت؟
مقایسه نتایج این سه سناریو نشان میدهد که هر سه سناریو مصرف و سرمایه‌گذاری در بخش انرژی را با شدتهای متفاوتی کاهش می‌دهند که شدت آنها از سنایوری الف تا ج بیشتر میگردد.
همچنین به این نتیجه رسیدیم که سه سناریو بر رشد اقتصاد اثرات متفاوتی دارند، بدین ترتیب که سناریوی ب رشد اقتصاد را از دو سناریوی دیگر در بلندمدت بیشتر افزایش میدهد. سناریوی ج در کوتاه مدت رشد اقتصاد را بیشتر از دو سناریوی دیگر افزایش میدهد ولی در بلندمدت اثر کمتری نسبت به دو سناریوی دیگر دارد.
کلیدواژه‌ها:مدلسازی پویا، شبیه سازی، مدل کلان اقتصادی، مدل کلان انرژی
فهرست اجمالی
فصل 1- کلیات تحقیق 1
فصل 2- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی 6
فصل 3- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی و بهینه‌سازی 31
فصل 4- مروری بر مدلهای کلان انرژی در جهان و ایران 66
فصل 5- ساختار مدل پیشنهادیو تخمین اولیه پارامترها 99
فصل 6- کالیبراسیون پارامترها، بررسی نتایج و تحلیل حساسیت مدل 132
فصل 7- جمع بندی و پیشنهادها 159
فصل 8- ضمیمه الف: مفاهیم مدل و مدلسازی و جایگاه روش پویایی شناسی سیستمی 167
فصل 9- ضمیمه ب: مدلسازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA 183
فهرست تفصیلی
فصل 1- کلیات تحقیق 1
1-1- کلیات تحقیق 2
١-١-١- تعریف مسأله 2
١-١-٢- سؤالات اصلی تحقیق 3
١-١-٣- سابقه و ضرورت انجام تحقیق 3
١-١-٤- فرضیه‌ها 4
1-1-5- هدفها 4
١-١-٦- روش انجام تحقیق 5
١-١-٦-١- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 5
١-١-٧- قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی) 5
فصل 2- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی 6
2-1- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی 7
2-1-1- مراحل مختلف نظری تدوین مدل و فرایند مدلسازی پویایی‌شناسی سیستمی 10
2-1-2- نمودار علّی ـ معلولی مدلهای ساده تک حلقوی و مدلهای چند حلقوی 15
2-1-3- تعریف چند اصطلاح 17
2-1-4- نحوه نمایش مدل 18
2-1-4-1- نمودار علی ـ معلولی 18
2-1-4-2- نمودار حالت جریان 18
2-1-4-3- نمایش مدل به صورت ریاضی 19
2-1-5- رویکردهای مختلف تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی به مسأله تخمین پارامتر 19
2-1-5-1- مکتب کلاسیک 20
2-1-5-2- مکتب تمایل آماری 25
2-1-6- کالیبراسیون در مدلهای تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی 25
2-1-6-1- روش‌های ابتکاری کالیبراسیون 26
2-1-6-2- بررسی تطابق مدل با رفتار تاریخی در کالیبراسیون با استفاده از آمار‌های موجود 28
2-1-6-3- بررسی تطابق مدل با ساختار آن 28
فصل 3- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی و بهینه‌سازی 31
3-1- مقایسه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با اقتصادسنجی 32
3-2- محدودیت‌های مدل سازی اقتصادسنجی 45
3-2-1- تفاوت در منابع اطلاعاتی 52
3-2-2- تفاوت در درجة سختی 54
3-2-3- تفاوت در ساختار مدل 55
3-2-4- تفاوت در نوع معادلات 56
3-2-5- تفاوت در شکل تابع 56
3-2-6- تفاوت در انعکاس تأخیرها 57
3-2-7- تفاوت در تخمین پارامتر 57
3-2-8- تفاوت در نحوه اعتبارسنجی 58
3-2-9- تفاوت در هدف 59
3-2-10- استفاده از تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی در مدلهای اقتصادی ـ آری یا خیر؟ 62
فصل 4- مروری بر مدلهای کلان انرژی در جهان و ایران 66
4-1- مروری بر تحقیقات کلان انرژی در جهان 67
4-1-1- سیستم مدلسازی ملی انرژی در آمریکا ،" NEMS" 67
4-1-1-1- هدف مدل 67
4-1-1-2- موضوعات قابل اجراء در مدل 68
4-1-1-3- ساختار کلی مدل 68
4-1-1-4- ساختار واحدی مدل 69
4-1-2- مدل جامع مصرف نهایی آسیای اقیانوسیه"AIM" 69
4-1-2-1- هدف 69
4-1-3- سیستم مدلسازی جامع کانادایی (CIMS) 71
4-1-3-1- هدف مدل 71
4-1-3-2- ساختار کلی مدل 71
4-1-4- مدل کلان‌سنجی بخش انرژی یونان 73
4-1-5- مدل کشورهای تایلند، فیلیپین، اندونزی و مالزی 74
4-1-6- مدل انرژی ـ اقتصاد هند 74
4-2- مدلهای کلان انجام شده مشتمل بر بخش انرژی در ایران 76
4-2-1- پروژه‌ی پیوند 77
4-2-2- الگوی سازمان برنامه و بودجه (1) 78
4-2-3- الگوی سازمان برنامه و بودجه (2) 78
4-2-4- الگوهای فیروز وکیل 78
4-2-5- الگوهای حبیب آگهی 79
4-2-6- الگوی رابرت لونی 80
4-2-7- الگوی سازمان برنامه و بودجه (3) 80
4-2-8- الگوی آپادانا 81
4-2-9- الگوی آق اولی و سیروس ساسان‌پور 82
4-2-10- مدل برنامه اول توسعه 83
4-2-11- الگوی بانک جهانی برای اقتصاد ایران 84
4-2-12- الگوی وزارت اقتصاد و دارایی (نو فرستی و عرب مازار)(1) 84
4-2-13- مدل برنامه‌ی دوم توسعه 86
4-2-14- الگوی وزارت اقتصاد و دارایی (نوفرستی و عرب مازار) (2) 88
4-2-15- الگوی بانک مرکزی (بیژن بید آباد) 90
4-2-16- الگوی بانک مرکزی (کواک، مجرد و جمشیدی) 92
4-2-17- الگوی سوم توسعه 94
فصل 5- ساختار مدل پیشنهادیو تخمین اولیه پارامترها 99
5-1- ساختار و ویژگی‌های کلی مدل 100
٥-١-١- ویژگی‌های ساختار مدل 100
5-2- روابط علی و معلولی مدل 101
5-2-1- تعریف نمادهای استفاده شده در مدل 103
5-3- تصریح روابط ساختاری و تخمین اولیه پارامترهای مدل 105
5-3-1- بخش تقاضای کل 107
5-3-1-1- مخارج مصرفی بخش خصوصی 107
5-3-1-2- مخارج مصرفی بخش دولتی 109
5-3-1-3- کل سرمایه‌گذاری 111
5-3-1-4- خالص صادرات و واردات 114
5-3-2- بخش درآمدهای دولت 114
5-3-2-1- مالیات 114
5-3-2-2- درآمدهای نفتی 116
5-3-3- بخش انرژی 117
5-3-3-1- تقاضای نفت 117
5-3-3-2- تقاضای گاز 119
5-3-3-3- مصرف برق 121
5-3-3-4- بخش سرمایه‌گذاری انرژی 126
5-3-4- جمعیت 131
فصل 6- کالیبراسیون پارامترها، بررسی نتایج و تحلیل حساسیت مدل 132
6-1- کالیبراسیون پارامترها 133
6-1-1- بیان ریاضی مدل 133
6-2- بیان نتایج مدل 138
6-3- شبیه سازی در چارچوب مدل 146
6-3-1- تغییر قیمت حامل‌های انرژی 146
6-3-1-1- اثر افزایش قیمت نفت 153
فصل 7- جمع بندی و پیشنهادها 159
فصل 8- ضمیمه الف: مفاهیم مدل و مدلسازی و جایگاه روش پویایی شناسی سیستمی 167
8-1- مدل چیست؟ 168
8-2- هدف از ساخت مدل چیست؟ 169
8-3- معیارهای طبقه بندی مدل‌ها 170
٨-٣-١- طبقه بندی براساس نحوه مدلسازی 170
٨-٣-٢- طبقه بندی براساس محتوا 171
8-3-3- طبقه بندی براساس نوع کاربرد مدل‌ها 172
8-4- مدلهای ریاضی 173
٨-٤-١- طبقه بندی براساس درجه قطعیت پارامترها و متغیرهای مدل 173
٨-٤-٢- طبقه بندی براساس نوع برخورد با زمان 174
٨-٤-٣- طبقه بندی براساس نوع روابط مدل 175
8-5- اعتبار سنجی مدل 175
8-6- تکنیک‌های مدلسازی 176
فصل 9- ضمیمه ب: مدلسازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA 183
9-1- مدلسازی پویایی شناسی سیستمی در نرم افزار ithink یا STELLA 184
9-1-1- مؤلفه‌های مدل 184
9-1-2- مدلسازی در ithink و STELLA 186
9-1-3- اصول مدلسازی 197
9-1-4- چهار روش کلی برای مدلسازی در ithink 199
9-1-4-1- مدلهای محرک ـ واکنش 199
9-1-4-2- مدل خود بارگشت 202
9-1-4-3- مدل هدف‌جو 204
9-1-4-4- مدل هدف‌ساز 206
9-1-5- مثالها 209
9-1-5-1- تجزیه نمایی یک جسم 209
9-1-5-2- سردشدن تدریجی 211
9-1-6- تابع‌ها در نرم افزار ithink 213
فهرست جدول‌ها
جدول (٢-1): مراحل نظری مدلسازی 12
جدول (٢-2): ویژگی‌های نمودارهای علّی ـ معلولی و حالت ـ جریان 16
جدول (٥-1): تخمین اولیه پارامترهای معادله مخارج مصرفی بخش خصوصی 109
جدول (٥-2): تخمین پارامترهای معادله مخارج مصرفی دولت 111
جدول (٥-3): تخمین پارامترهای معادله کل سرمایه‌گذاری 113
جدول (٥-4): تخمین پارامترهای معادله درآمدهای مالیاتی 115
جدول (٥-5): تخمین پارامترهای معادله تقاضای نفت 119
جدول (٥-6): تخمین پارامترهای معادله تقاضای گاز 120
جدول (٥-7): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش مسکونی 124
جدول (٥-8): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش صنعت 125
جدول (٥-9): تخمین پارامترهای تقاضای برق بخش کشاورزی 125
جدول (٦-1): نتایج مدل کلان انرژی طراحی شده 138
جدول (٨-1): فهرست تابع‌های نرم‌افزار ithink 214
فهرست شکل‌ها
شکل (٨-1): نماد چهار متغیر مورد استفاده در ithink 186
شکل (٨-2): نماد انتقال به حالت مدلسازی 186
شکل (٨-3): متغیر حالت 187
شکل (٨-4): متغیر جریان 188
شکل (٨-5): انتخاب نوع متغیر جریان 189
شکل (٨-6): ابزار مبدل و ابزار ارتباط دهنده 190
شکل (٨-7): بازه‌های زمانی جهت اجرای مدل 190
شکل (٨-8): نمادهای نمودار و جدول 191
شکل (٨-9): ارتباط در جهت عکس 193
شکل (٨-10): نمادهای جابجایی، تغییر رنگ و پاک کردناجزای مدل 195
شکل (٨-11): نماد ابزارهای متن و بخش 196
شکل (٨-12): بیان ریاضی مدل رشد جمعیت 197
شکل (٨-13): افزایش جمعیت بدلیل مهاجرت 200
شکل (٨-14): بیان ریاضی رشد جمعیت بدیل مهاجرت 202
شکل (٨-15): مدل خود بازگشت 203
شکل (٨-16): مدل هدف‌جو 205
شکل (٨-17): مدل هدف ساز 207
شکل (٨-18): بیان ریاضی رشد جمعیت در مدل هدف‌ساز 208
شکل (٨-19): نرخ تجزیه یک جسم 210
شکل (٨-20): بیان ریاضی مدل تجزیه نمایی یک جسم 211
شکل (٨-21): مدل روند کاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب 212
شکل (٨-22): بیان ریاضی مدل کاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب 213
شکل (٨-23): مدلی جهت محاسبه میزان مبلغ قسط ماهانه یک وام 216
شکل (٨-24): مدلی جهت محاسبه ارزش فعلی 217
فهرست نمودارها
نمودار (٢-1): مراحل مدلسازی پویایی‌شناسی سیستمی 11
نمودار (٢-2): مدل چرخه سه مرحله‌ای 14
نمودار (٢-3): متغیر حالت و متغیرهای نرخ 15
نمودار (٢-4): زمان حایل 17
نمودار (٢-5): نمودار حالت ـ جریان افزایش جمعیت 19
نمودار (٤-1): ساختار مدل مصرف نهایی AIM 70
نمودار (٥-1): بخش Interface مدل کلان انرژی طراحی شده 101
نمودار (٥-2): بخش مدل و روابط علی و معلولی درمدل کلان انرژی طراحی شده 102
نمودار (٥-3): بخش شبیه سازی در مدل کلان انرژی طراحی شده 103
نمودار (٥-4): بخشهای مجزا شده در مدل کلان انرژی طراحی شده 106
نمودار (٥-5): بخش تقاضای کل در مدل 107
نمودار (٥-6): اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش خصوصی 109
نمودار (٥-7): اجزای تشکیل دهنده مصرف بخش دولتی 110
نمودار (٥-8): کل سرمایه‌گذاری در اقتصاد 112
نمودار (٥-9): کل سرمایه‌گذاری بخش انرژی 112
نمودار (٥-10): رابطه اجزای مخارج سرمایه‌گذاری معمولی 113
نمودار (٥-11): بخشهای صادرات و واردات 114
نمودار (٥-12): درآمدهای مالیاتی دولت 115
نمودار (٥-13): بیان درآمدهای حقیقی نفتی دولت بصورت تابعی از زمان 117
نمودار (٥-14): رابطه اجزای تشکیل دهنده تقاضای نفت 118
نمودار (٥-15): بیان قیمت نفت بصورت تابعی از زمان 119
نمودار (٥-16):.............. رابطه اجزای تشکیل دهنده تقاضای گاز 120
نمودار (٥-17): مصرف کلی برق (مجموع مصرف سه بخش مسکونی، صنعتی و کشاورزی) 122
نمودار (٥-18):............................ تقاضای برق بخش مسکونی 122
نمودار (٥-19): بیان قیمت برق مسکونی بصورت تابعی از زمان 122
نمودار (٥-20):.............................. تقاضای برق بخش صنعت 123
نمودار (٥-21): بیان قیمت برق صنعتی بصورت تابعی از زمان 123
نمودار (٥-22):........................... تقاضای برق بخش کشاورزی 123
نمودار (٥-23): بیان قیمت برق کشاورزی بصورت تابعی از زمان 124
نمودار (٥-24):..................................... کل مصرف انرژی 126
نمودار (٥-25):......... محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش نفت 128
نمودار (٥-26):......... محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش گاز 129
نمودار (٥-27):......... محاسبه سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش برق 130
نمودار (٥-28): نحوه رشد جمعیت در مدل 131
نمودار (٦-1): تولید ناخالص ملی و رشد آن 140
نمودار (٦-2): رشد جمعیت 141
نمودار (٦-3): مصرف حقیقی بخش دولتی 141
نمودار (٦-4): مصرف بخش خصوصی بجز انرژی 142
نمودار (٦-5): سرمایه‌گذاری کل بجز بخش انرژی 142
نمودار (٦-6): سرمایه‌گذاری کل بخش انرژی 142
نمودار (٦-7): سرمایه‌گذاری بخش گاز 143
نمودار (٦-8): سرمایه‌گذاری بخش برق 143
نمودار (٦-9): سرمایه‌گذاری بخش نفت 143
نمودار (٦-10): مصرف انرژی گاز طبیعی در اقتصاد 144
نمودار (٦-11): مصرف فرآورده‌های نفتی در اقتصاد 144
نمودار (٦-12): خالص درآمدهای مالیاتی دولت 144
نمودار (٦-13): مصرف انرژی الکتریسیته توسط بخش کشاورزی 145
نمودار (٦-14): مصرف انرژی الکتریسیته توسط بخش صنعت 145
نمودار (٦-15): مصرف انرژی الکتریسیته توسط بخش مسکونی 145
نمودار (٦-16): بخش شبیه سازی در مدل کلان انرژی طراحی شده 146
نمودار (٦-17):................. افزایش GDP از سناریوی اول تا سوم 148
نمودار (٦-18): کاهش مصرف برق در بخش کشاورزی از سناریوی اول تا سوم 148
نمودار (٦-19): کاهش مصرف برق در بخش صنعتی از سناریوی اول تا سوم 149
نمودار (٦-20): کاهش مصرف برق در بخش مسکونی از سناریوی اول تا سوم 149
نمودار (٦-23): کاهش سرمایه‌گذاری کل در بخش انرژی از سناریوی اول تا سوم 151
نمودار (٦-24): کاهش سرمایه‌گذاری در بخش گاز از سناریوی اول تا سوم 151
نمودار (٦-25): کاهش سرمایه‌گذاری در بخش برق از سناریوی اول تا سوم 152
نمودار (٦-26): کاهش سرمایه‌گذاری در بخش نفت در کوتاه مدت در سناریوی سومنسبت به اول و برعکس در بلند مدت 152
نمودار (٦-27): افزایش رشد تولید ناخالص ملی در کوتاه مدت در سناریوی سومنسبت به اول و برعکس در بلند مدت 153
نمودار (٦-28): اعمال افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 153
نمودار (٦-29): تغییرات GDP پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 154
نمودار (٦-30): تغییرات مصرف فرآورده‌های نفتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 154
نمودار (٦-31): تغییرات در مصرف کل انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 155
نمودار (٦-32): تغییرات مصرف بخش دولتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 155
نمودار (٦-33): تغییرات مصرف بخش خصوصی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 156
نمودار (٦-34): تغییرات سرمایه‌گذاری غیر از انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 156
نمودار (٦-35): تغییرات درآمدهای مالیاتی بخش دولتی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 157
نمودار (٦-36): تغییرات سرمایه‌گذاری بخش انرژی پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 157
نمودار (٦-37): تغییرات سرمایه‌گذاری بخش نفت پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 158
نمودار (٦-38): تغییرات رشد اقتصاد پس از افزایش قیمت نفت از سال ١٣٨٤ 158
نمودار (٧-1): کاهشرشد تولید ناخالص ملی با افزایش قیمتهای انرژی 161
نمودار (٧-2): کاهش تولید ناخالص ملی با افزایش قیمتهای انرژی 161
نمودار (٧-3): کاهشمصرف انرژی بخش خصوصی با افزایش قیمتهای انرژی 161
نمودار (٧-4): کاهشمصرف بخش خصوصی با افزایش قیمتهای انرژی 162
نمودار (٧-5): کاهش مصرف گاز طبیعی با افزایش قیمت گاز 162
نمودار (٧-6): کاهش مصرف مشتقات نفتی با افزایش قیمت نفت 163
نمودار (٧-7): کاهش مصرف الکتریسیته در بخش مسکونی با افزایش قیمت الکتریسیته 163
نمودار (٧-8): کاهش مصرف الکتریسیته در بخش صنعتی با افزایش قیمت الکتریسیته 163
نمودار (٧-9): کاهش مصرف الکتریسیته در بخش کشاورزی با افزایش قیمت الکتریسیته 164
نمودار (٧-10): سرمایه گذاری مورد نیاز برای تولید گاز با افزایش قیمت گاز 164
نمودار (٧-11): کاهش مصرف مشتقات نفتی با افزایش قیمت نفت 164
نمودار (٧-12): کاهش سرمایه گذاری مورد نیاز برای تولید الکتریسیته با افزایش قیمت الکتریسیته 165
نمودار (٧-13): کاهش کل سرمایه‌گذاری مورد نیاز در انرژی با افزایش قیمتهای انرژی 165
نمودار (٧-14): کاهش کل سرمایه‌گذاری در اقتصاد با افزایش قیمتهای انرژی 165
نمودار (٨-1): مراحل ساختن یک مدل 185
نمودار (٨-2): نمودار رشد جمعیت 191
نمودار (٨-3): تشکیل یک تابع گرافیکی 194
نمودار (٨-4): رشد جمعیت پس از اعمال ارتباط در جهت عکس 194
نمودار (٨-5): تابع گرافیکی نرخ مهاجرت 200
نمودار (٨-6): رشد جمعیت بوسیله مهاجرت 201
نمودار (٨-7): تابع گرافیکی نرخ خالص تولد 203
نمودار (٨-8): رشد جمعیت در حالت ارتباط بین نرخ خالص تولد و سطح جمعیت 204
نمودار (٨-9): رشد جمعیت با توجه به یک هدف 206
نمودار (٨-10): تابع گرافیکی رابطه بین تراکم جمعیت و جمعیت هدف 207
نمودار (٨-11):................... تابع گرافیکی تغییر مساحت محیط 208
نمودار (٨-12):............... رشد جمعیت تا رسیدن به هدف مورد نظر 208
نمودار (٨-13): روند تجزیه نمایی یک جسم 210
نمودار (٨-14): روند کاهش دما تا رسیدن به دمای مطلوب 212
نمودار (٨-15):........................ روند افزایش ارزش فعلی (NPV) 217
اثر اشاعه نرخ ارز در اقتصاد ایران
هدف اصلی مطالعه حاضر ، بررسی اثر اشاعه نرخ ارز در اقتصاد ایران است. برای انجام این امر یک مدل VAR تصریح و بر اساس آن توابع عکس العمل استخراج و در آن از دادههای فصلی بین سالهای 1369 تا 1392 استفاده گردید.
نتایج بدست آمده پس از وارد کردن شوکی به اندازه یک واحد به نرخهای دلار و یورو بر حسب ریال بیانگر این است که اثر اشاعه نرخ ارز در تورم قابل توجه و سریع است. همچنین اثر اشاعهای نرخ دلار از نرخ یورو در هر دو شاخص قیمتی مصرفکننده و تولیدکننده بیشتر است. نتایج نشان دهنده این نکته نیز هستند که اثر اشاعه نرخ ارز (دلار و یورو) در شاخص قیمتی مصرفکننده از شاخص قیمتی تولیدکننده بیشتر است.
واژه‌های کلیدی: اثر اشاعهای ، نرخ ارز ، تورم ، VAR ، توابع عکس العمل.
فهرست:
فصل اول:کلیات پژوهش... 1
1-1-مقدمه. 2
1-2- شرح مسئله و بیان سوالهای اصلی پژوهش... 5
1-2-1-فرضیات پژوهش... 5
1-3-ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-4- معرفی مدل. 8
1-5- روش انجام تحقیق.. 9
1-6- اهداف پژوهش... 9
1-7-مفاهیم و تعاریف.. 10
1-7-1-مفاهیم اساسی نرخ ارز 10
1-7-1-1-ارز و بازار ارز 10
1-7-2-شاخص قیمت.. 12
1-7-3-اثر اشاعهای نرخ ارز 14
فصل دوم:ادبیات موضوع و مبانی نظری.. 2
2-1-مقدمه. 16
2-2-چگونگی شکل گیری نظام ارزی.. 16
2-3-ملاحظات لازم در تعیین نظام ارزی.. 17
2-4-وضعیت بازار ارز در اقتصاد ایران. 19
2-4-1 - عدم وجود نظام ارزی.. 19
2-4-2- کارایی پایین سیاستهای ارزی.. 20
2-5-اثر اشاعه ای نرخ ارز 21
2-5-1-تعریف اثر اشاعهای نرخ ارز 21
2-5-2- اثر اشاعه نرخ ارز به قیمتها 23
2-5-3-راهبردهای قیمتگذاری کالاها و اثر اشاعهای.. 26
2-5-4-اشاعه نرخ ارز بر قیمتهای داخلی.. 26
2-5-5- عوامل موثر بر اثر اشاعهای نرخ ارز 28
2-5-6- ارائه مدل برای اثرات اشاعهای نرخ ارز بر قیمت.. 31
2-6- نظریات اقتصادی در خصوص منشاء تورم. 35
2-6-1- نظریه تورم ناشی از فشار تقاضا 36
2-6-3-نظریه ساختارگرایان در مورد تورم. 37
2-6-4- نظریه روانی تورم. 39
2-7-مروری بر مطالعات صورت گرفته. 39
2-7-1-مطالعات بین المللی.. 39
فصل سوم: روش شناسی.. 16
3-1-مقدمه: 48
3-2-معرفی مدل خود رگرسیون برداری: 48
3-3-مدلهای خودرگرسیون برداری(VAR) 50
4-3-فرم استاندارد (فرم حل شده) VAR.. 51
5-3- VAR مقید و نامقید. 53
6-3-انتخاب طول وقفهها در مدل VAR.. 53
7-3-شناسایی معادلات VAR.. 54
8-3-تخمین حداکثر درستنمایی.. 57
9-3-آزمون روابط علّی.. 59
10-3-توابع واکنش... 60
11-3-تجزیه واریانس... 61
12-3-مانایی در مدلهای VAR.. 64
13-3-مدلهای VAR بازگشتی.. 66
14-3-مدلهای VAR ساختاری.. 68
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها 48
4-1-مقدمه. 76
4-2-تصریح مدل VAR و بررسی پویائیهای کوتاه مدت.. 76
4-2-1-پویائی کوتاه مدت: 76
4-2-1-2-آزمون ریشه واحد. 76
4-3-توابع عکسالعمل. 79
فصل پنجم: جمعبندی، خلاصه، نتیجهگیری و پیشنهادات.. 76
5-1-مقدمه. 86
5-2-نتیجهگیری.. 86
5-3-پیشنهادات: 88
5-3-1-راهکارهای پیشنهادی.. 89
فهرست منابع و ماخذ. 86
منابع فارسی.. 91
منابع لاتین.. 92
پیوست ها 96
بورس اوراق بهادار و اقتصاد کلان
بورس فقط برای سرمایه گزاران و شرکتها یا همان سرمایه پذیران ، مفید نیست . بورس منافعی هم برای اقتصاد ، به طور کلی دارد . منظور ما هم از اقتصاد کلان، اقتصاد به طور کل است، نه اجزای آن .
قبل از اینکه بپردازیم به این منافع ، یک توضیح کوچک هم بد نیست داده شود : آنچه مطرح می شود ، اول در یک اقتصاد پویا و بعد در یک بازار بورس کارا ، مفهوم دارد . یعنی اگه یک سری از ویژگی هایی که برای یک بازار سرمایه ذکر کردیم ، وجود نداشته باشه یا خاصیت هایی که یک اقتصاد باید داشته باشد، موجود نباشد ، انتظار تحقق این خاصیت ها را هم نباید داشته باشیم.
اقتصاد
مقدمه :
بی تردید همه بر این موضوع اتفاق نظر دارند که سازمانها بخش اجتناب ناپذیری ازتجربه بشر بشمار می روند زیرا از علایق اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی ، حرفه ای ـ کاری ، خانوادگی و معنوی تشکیل یافته اند. سازمانها هویتهای متمایز در محیط دارند و آنها را می توان پیامد طبیعی تقسیم کار و افزایش توان تولید و کارایی درجامعه دانست. لذا به سازمانها برای کسب موفقیت جمعی و فردی نگریسته ، هرچند که سازمانها از طریق ساختار، فرایندها، هدفها و هنجارهای خود فعالیتهای انفرادی را محدود می نمایند. از سوی دیگر، مدیریت سازمانها تا حدود بسیاری راجع به نیازهای جامعه تصمیم گیری کرده و سازمانها را متناسب با این نیازها تبیین می نماید. ازآنجا که سازمانها و مدیران آنها از درجات متفاوت امکانات و توانمندیها برخوردارند، لذا باید به تحلیل وضعیتها و طراحی واحدهای سازمانی به نحو مناسبی بپردازند تا بتوانند بطور مستمر پاسخگوی نیازهای بخش صنعت ، کشاورزی، خدمات شهری و خانوارها و دولت در راستای خدمات فرآورده های تولیدی خود باشند. در این لحظه است که مدیران با مساله طراحی و تصمیم گیری مواجه بوده و باید بتوانند ترکیاتی ازمنابع انسانی ، منابع اقتصادی ، هدفها و نیازها را برآورده کرد و آنگاه آنها را با استفاده عقلایی از ارتباطات ، قدرت و فلسفه ساختار عملیتای دهند.
جایگاه تحقیق در عملیات به طور دقیق در ارائه الگوهای تصمیم گیری و کمک در روش شناسایهای کمی برای ارتقاء تواناییهای ترکیب منابع و هدفها و تامین بهینه تقاضاها است.
تحقیق عملیات به طور کلی کاربرد روشها و ایده های علمی است برای بهبود کارایی فرایند صنعتی ، سازمان یا به مفهوم عام، بهبود کارایی فعالیتهای هر بخش ازجامعه ، دامنة شمول مسائل تحقیق عملیات گسترده است.
تحقیق عملیات یک علم میان رشته ای است :
این علم ، همزمان و به گونه ای گسترده، عناوین متفاوتی را در زمینه های گوناگونی در برمی گیرد از قبیل ریاضیات ، آمار، اقتصاد، روانشناسی، علوم پایه و جامعه شناسی. هیچ یک از مسائلی که به آنها اشاره رفت نمی توانند به تنهایی با روشهایی که کاملاً درحوزه یک علم خاص قرار گیرند حل شوند. بنابراین یک محقق موفق تحقیق عملیات باید بتواند به تمامی جوانب احاطه داشته باشد، به دیگر سخن باید در اغلب رشاه های علمی سرآمد باشد.
مفهوم اقتصادی سرمایه گذاری با مفهوم تجارتی آن که در گفتگوهای روزانه به کار می رود تفاوتهای بسیار دارد. برای مثال، هر گاه شخصی تعداد صد سهم از سهام شخص دیگری را بخرد، شخص اول ممکن است چنین اقدامی را نوعی سرمایه گذاری تلقی کند، در حالی که، در واقع، معادل مقدار سرمایه گذاری شخص مزبور، فروشنده سهام سرمایه گذاری منفی کرده است و بنابراین از نظر اجتماع هیچ گونه سرمایه گذاری جدید اقتصاد انجام نشده است.
«سرمایه گذاری اقتصادی» در کل اقتصاد، تنها هزینه هایی را در بر می گیرد که موجودی کالاهای سرمایه ای نظیر کارخانه ها و یا تجهیزات فنی و یا موجودی کالاها را افزایش دهد. خرید ماشینهای فرسوده و یا کارخانه هایی که در سالهای قبل ساخته شده اند از نظر اقتصادی سرمایه گذاری تلقی نمی شود و بدین جهت عنوان سرمایه گذاری را تنها به هزینه هایی میتوان اطلاق کرد که به منظور ایجاد کارخانه ها و ماشینهای کاملاً نو و یا گسترش ظرفیت کارخانه های موجود و یا افزایش موجودی کالاها انجام شده باشد.
سرمایه گذاری فراگردی است که در آن کالاهای سرمایه ای برای تولید کالاها و یا خدمات دیگر به کار می رود. بنابراین به روشنی می توان گفت چنانچه از اتومبیل برای حمل کالا یا اداره صنعت و یا فعالیت بازرگانی استفاده شود هزینة خرید آن سرمایه گذاری اقتصادی محسوب می شود. اما اگر اتومبیل تنها برای گردش آخر هفته به کار رود، بدیهی است که هزینه خرید آن نوعی هزینه مصرفی خواهد بود.
اقتصاد بازار و توزیع درآمد
اشاره :
اقتصاد اثباتى دستیابى به کارایى اقتصادى را وظیفه خویش مى شمارد. هدف, تخصیص منابع به نحوى است که با امکانات موجود بیش ترین مطلوبیت فراهم آید. اما این که این مطلوبیت حداکثر شده, چگونه بین آحاد جامعه توزیع شود, به هنجارهاى مقبول جامعه بستگى دارد که قضاوت درباره آن ها بیرون از مسئولیت اقتصاددان تلقى مى شود. در مدل بهینه پارتو که دستیابى بدان هدف اصلى اقتصادهاى رایج است, تمام تلاش, یافتن منحنى سرحدى امکانات ـ مطلوبیت است که مکان هندسى نقاطى است که بهترین تخصیص منابع بین دو صنعتX وY , و بهترین توزیعX وY ,بین دو (گروه) مصرف کننده A وB را نشان مى دهد. مقصود از بهترین توزیع آن نوع توزیعى نیست که جامعه عادلانه مى داند; بلکه بدون ارزش گذارى عدالتخواهانه, تنها آن نوع توزیعى را در نظر دارد که جمع مطلوبیت دو فرد یا دو گروه را بیشینه مى سازد. یعنى از نظر اقتصاددان اثبات گرا, اگرU U در شکل 1 منحنى سرحدى امکانات ـ مطلوبیت جامعه باشد, توزیع درآمد (مطلوبیت) ناشى از نقطهM بینA وB همانقدر بهینه است که نتایج توزیعى نقطهN . حتى در حالت حدى, نقطهU هم که تمامى مطلوبیت حاصله را نصیبA مى سازد وB را کاملا بى بهره مى گذارد, مى تواند بهترین توزیع باشد. همین طور نقطهU که توزیع درآمدى صد در صد مقابل حالت قبل را ارائه مى کند.
اقتصاد آموزش
بررسی مسئله
از دیرباز تاکنون، توسعه یافتن مسئله اصلی کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته بوده است. آنچه مسلم است، دو منبع طبیعی و انسانی عناصر اصلی موجد توسعه اقتصادی و اجتماعی هستند و ترکیب و تناسب مطلوب آنها، توسعه به بار می آورد. لیکن، هدایت منابع طبیعی بوسیله منابع انسانی میسر است. در اینجا، کمیت و کیفیت منابع انسانی در فرایند توسعه مؤثرند. منابع طبیعی و منابع انسانی در کنش متقابل هستند، لذا، ارتقاء کمی و کیفی منابع انسانی بر منابع طبیعی و سرمایه، در یک دوره زمانی تأثیر می گذارد، به ویژه اگر دولتها استراتژی های خاصی را در پیش گیرند. به طور مثال، انتخاب استراتژی توسعه اقتصادی مبتنی بر سازو کار بازار، مسئله بررسی تأمین مالی ارتقاء منابع انسانی از سوی دولت را با اهمیت تر می کند. به هر حال، آموزش ابزاری است که منابع انسانی را به طور کیفی ارتقاء می دهد و یک سرمایه گذاری خوب محسوب می شود که بازدهی اقتصادی و اجتماعی دارد. هزینه مالی آموزش، بر حسب درجه توسعه یافتگی یک کشور (شاخصهای توسعه) متفاوت است و هرچه کشور توسعه نیافته تر باشد به منابع مالی بیشتری برای گسترش آموزش نیاز دارد. این در شرایطی است که سایر بخشهای اقتصادی نیز برای کسب اعتبارات بیشتر، توان مالی دولت را تقلیل می دهند. در این هنگام، نابسامانی در تأمین مالی آموزش، ممکن است با تخصیص نامناسب بودجه آموزش نیز همراه گردد و مسئله را غامض تر نماید.