بررسی و مقایسه شروح مثنوی مولوی بر ابیات بحث بر انگیز دفتر اول

بررسی و مقایسه شروح مثنوی مولوی بر ابیات بحث بر انگیز دفتر اول

مولانا جلال­الدین محمد بلخی معروف به ملّای روم و مولوی رومی، در ششم ربیع الاوّل سال604 هجری قمری در بلخ به دنیا آمد و در سال 672 ه.ق در قونیه وفات یافت. مولوی یکی از بزرگان نام­آور در عرصه­ی تصوّف اسلامی قرون میانه است. کتاب نام­آور وی، مثنوی، از امّهات آثار عرفانی در ادبیات فارسی و بل ادبیات جهان است که از ابتدا توجّه بسیاری را به خود جلب کرد و شروح گونه­گونی بر آن نگاشته شد.

در این پژوهش ، ابتدا مختصری از زندگی­نامه­ی مولانا و سپس بحثی کوتاه در مورد سیر شرح نویسی و شرح حال شارحان مذکور به­دست داده شده و سپس به بررسی ابیات مهم و بحث­بر­انگیز دفتر اول مثنوی پرداخته شده است.

می توان گفت بهره­گیری شارحان از مثنوی و دیگر آثار مولانا در شرح ابیات مثنوی،که معیار اصلی نگارنده در بررسی مثنوی و شروح آن است،یکسان و در یک سطح نیست. این رساله می­کوشد با تکیه بر ابیات مشابه مثنوی، برخی نکات مغفول در بررسی و شرح این کتاب بزرگ را متذکر شود.

واژه های کلیدی: مولوی، مثنوی، دفتر اول، شرح و بررسی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده............................................................................................................................................................. 1

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه ................................................................................................................................................ 3

1-2- هدف تحقیق..................................................................................................................................... 5

1-3- پیشینه ی تحقیق............................................................................................................................ 5

1-4- روش تحقیق...................................................................................................................................... 6

فصل دوم: زندگی نامه ی مولانا

2-1- نام، تخلص.......................................................................................................................................... 8

2-2- ولادت و زادگاه مولانا...................................................................................................................... 8

2-3- قدیمی ترین منبع نام مولانا......................................................................................................... 9

2-4- نسب و خاندان مولانا....................................................................................................................... 9

2-5- هجرت یا فرار از بلخ........................................................................................................................ 9

2-6-آثار مولانا ............................................................................................................................................ 10

2-7- وفات و مدفن مولانا......................................................................................................................... 11

فصل سوم: سیری اجمالی در شرح نویسی و شرح حال شارحان مثنوی

3-1- اولین شارحان مثنوی..................................................................................................................... 14

3-2- قدیمی ترین شارح مثنوی............................................................................................................ 15

3-3- شروح مثنوی از آغاز....................................................................................................................... 16

3-3-1- شرح های قرن نهم.................................................................................................................... 16

3-3-2- شرح های قرن دهم تا سیزدهم............................................................................................. 16

3-4- شرح حال شارحان........................................................................................................................... 17

3-4-1- اسماعیل آنقروی......................................................................................................................... 17

3-4-2- رینولد نیکلسون ......................................................................................................................... 19

3-4-2- 1- آثار نیکلسون......................................................................................................................... 20

3-4-2-2- بررسی ویژگی ها و نقد و تحلیل شرح نیکلسون.......................................................... 23

3-4-3- بدیع الزمان فروزانفر................................................................................................................... 24

3-4-3-1- بررسی شرح فروزانفر............................................................................................................ 25

3-4-4- عبدالباقی گولپینارلی ............................................................................................................... 26

3-4-5- محمد استعلامی......................................................................................................................... 29

3-4-6- کریم زمانی................................................................................................................................... 30

فصل چهارم: مقایسه ی شروح بر ابیات بحث بر انگیز

1-بشنو این نی چون حکایت می کند................................................................................................... 33

2- کز نیستان تا مرا ببریده اند................................................................................................................ 37

3- سینه خواهم شرحه شرحه از فراق................................................................................................. 39

4- هر کسی کو دور ماند از اصل خویش.............................................................................................. 41

5- من به هر جمعیّتی نالان شدم.......................................................................................................... 43

6- هر کسی از ظن خود شد یار من...................................................................................................... 45

7- سرّ من از ناله ی من دور نیست....................................................................................................... 48

8- تن زجان و جان زتن مستور نیست................................................................................................. 50

9- آتش است این بانگ نای و نیست باد.............................................................................................. 52

10- آتش عشق است کاندر نی فتاد...................................................................................................... 54

11- نی، حریف هر که از یاری برید....................................................................................................... 56

12- همچو نی، زهری و تریاقی که دید؟............................................................................................. 59

13- نی، حدیث راه پرخون می کند...................................................................................................... 60

14- محرم این هوش جز بیهوش نیست ............................................................................................ 62

15- در غم ما، روزها بیگاه شد .............................................................................................................. 64

16- روزها گر رفت، گو: رو باک نیست.................................................................................................. 66

17- هر که جز ماهی ز آبش سیر شد.................................................................................................. 68

18- در نیابد حال پخته هیچ خام.......................................................................................................... 70

19- ای دوای نخوت و ناموس ما............................................................................................................. 71

20- با لب دمساز خود گر جفتمی......................................................................................................... 73

21- من چگونه هوش دارم پیش وپس................................................................................................ 75

22- آینه ات دانی چرا غماز نیست........................................................................................................ 77

23- اتفاقاً شاه روزی شد سوار................................................................................................................. 79

24- می رسید از دور مانند هلال........................................................................................................... 80

25- نیست وش باشد خیال اندر روان................................................................................................... 80

26- آن خیالاتی که دام اولیاست........................................................................................................... 83

27- از خدا جوییم توفیق ادب................................................................................................................ 85

28- گرچه تفسیر زبان روشن گر است................................................................................................. 88

29- از وی ار سایه نشانی می دهد........................................................................................................ 90

30- سایه خود آرد تو را همچون سمر................................................................................................. 90

31- خود غریبی در جهان چون شمس نیست................................................................................... 92

32- این نفس جان در تنم بر تافته ست.............................................................................................. 94

33- عشق هایی کز پی رنگی بود........................................................................................................... 95

34- کاش کان هم ننگ بودی یکسری................................................................................................. 97

35- وهم موسی با همه نور و هنر......................................................................................................... 99

36- آن گل سرخ است، تو خونش مخوان............................................................................................ 101

37- حرف ظرف آمد درو معنی چو آب............................................................................................... 102

38- بحر تلخ و بحر شیرین در جهان..................................................................................................... 104

39- گه چنین بنماید و گه ضد این...................................................................................................... 107

40- بس ستاره‌ی آتش از آهن جهید ................................................................................................. 109

41- رفته در صحرای بی چون، جانشان............................................................................................... 111

42- کَیفَ مدَّ الظلُّ نقش اولیاست.......................................................................................................... 112

43- بس دل چون کوه را انگیخت او..................................................................................................... 114

44- از سبب سوزیش من سوداییم........................................................................................................ 116

45- ما عدم هاییم و هستی های ما...................................................................................................... 118

46- باد ما و بود ما از داد تست............................................................................................................... 120

47- لذت هستی نمودی نیست را.......................................................................................................... 122

48- این نه جبر، این معنی جبّاری است............................................................................................. 123

49- زاری ما شد دلیل اضطرار................................................................................................................ 127

50- ور توگویی غافل است از جبر او..................................................................................................... 127

51- هست این را خوش جواب ار بشنوی........................................................................................... 127

52- آن زمان که می شوی بیمار تو....................................................................................................... 127

53- می نماید بر تو زشتی گنه............................................................................................................... 127

54- انبیا در کار دنیا جبری اند............................................................................................................... 131

55- او نماید هم به دل ها خویش را.................................................................................................... 132

56- نیکوان را هست میراث از خوش آب .......................................................................................... 133

57- اختران اند از ورای اختران.............................................................................................................. 136

58- دامهاشان مرغ گردونی گرفت.......................................................................................................... 138

59- جان زپیدایی و نزدیکی است گم................................................................................................... 140

60- از شراب قهر، چون مستی دهی..................................................................................................... 142

61- لفظ جبرم، عشق را بی صبر کرد.................................................................................................. 144

62- این، معیت با حق است و جبر نیست.......................................................................................... 146

63- ور به خواب آییم، مستان وییم....................................................................................................... 148

64- این چه بلبل؟ این نهنگ آتشی است........................................................................................... 150

65-عاشق کلّ است و خود کلّ است او................................................................................................ 151

66- فعل را در غیب، اثرها زادنی است................................................................................................. 154

67- اولیا را هست قدرت از اله................................................................................................................ 156

68- بسته درهای موالید از سبب............................................................................................................ 158

69- آن دمی کز آدمش کردم نهان........................................................................................................ 160

70- آن دمی را که نگفتم با خلیل......................................................................................................... 160

71- آن دمی کز وی مسیحا دم نزد....................................................................................................... 160

72- آنکه او شاه است، او بی کار نیست............................................................................................... 163

73- چون به طوفی، خود به طوفی مرتدی.......................................................................................... 165

74- بهر این مؤمن همی گوید زبیم...................................................................................................... 167

75- گفت پیغمبر که: زن بر عاقلان....................................................................................................... 169

76- پرتو حقّ است آن، معشوق نیست................................................................................................. 171

77- موسی و فرعون معنی را رهی........................................................................................................ 173

78- زان تعلق کرد با جسمی اله............................................................................................................ 175

79- تنگتر آمد خیالات از عدم............................................................................................................... 176

80- گفت المعنی هو اللّه شیخ دین...................................................................................................... 178

81- واگشایم هفت سوراخ نفاق............................................................................................................... 180

82- مدّتی معکوس باشد کارها............................................................................................................... 182

83- تا که بس سلطان و عالب همّتی.................................................................................................... 182

84- زاجنحه ی نور ثلاث أو رباع............................................................................................................ 184

85- این سخن پایان ندارد، زید کو؟...................................................................................................... 186

86- زید را اکنون نیابی، کو گریخت...................................................................................................... 186

87- حمله آرند از عدم، سوی وجود...................................................................................................... 187

88- سر چه می پیچی؟ کنی نادیده ای............................................................................................... 188

89- در عدم، افشرده بودی پای خویش................................................................................................ 188

90- خلق را دو دیده در خاک و ممات................................................................................................. 189

91- جهد کن تا صد گمان گردد نود..................................................................................................... 189

92- در مروّت ابر موسی ای به تیه ....................................................................................................... 192

93- سال ها گر ظن دود با پای خویش .............................................................................................. 193

94- چون جنین را نوبت تدبیر رو.......................................................................................................... 193

95- سال‌ها گر ظن دود با پای خویش ................................................................................................ 195

96- باز باش ای باب رحمت تا ابد.......................................................................................................... 195

97- مر جفا گر را چنین ها میدهم....................................................................................................... 198

98- مرگ بی مرگی بود ما را حلال....................................................................................................... 200

99-آن که او تن را بدین سان پی کند................................................................................................. 202

100- ای دریغا لقمه یی دو خورده شد................................................................................................ 204

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

نتیجه‌گیری و پیشنهادها .......................................................................................................................... 206

فهرست منابع................................................................................................................................................ 209

چکیده ی انگلیسی...................................................................................................................................... 212

خرید فایل

پاورپوینت شگفت انگیز ترین اسانسور دنیا

پاورپوینت شگفت انگیز ترین اسانسور دنیا

اسانسورها پل ارتباطی بین طبقات ساختمان ها را برای افراد فراهم میکنند ودر حالت عادی شاید از دیدگاه مخاطبین جذابیت چندانی نداشته باشد ولیکن ممکن است در برخی پروژه ها این پل ارتباطی به یک جاذبه

شگفت انگیز تبدیل شود وتجربه حس تعلیق در فضا را برای مخاطبین ایجاد کند که برای بسیاری از افراد میتواند بسیار جالب باشد…..

خرید فایل

دانلود پلی بک خاطره انگیز ملا ممد جان با کیفیت عالی

ترانه ملا ممد جان را حتماً تمامی موزیسین های عزیز و گرامی سایت اباکس شنیده اند. یعنی اگر نشنیده باشید خیلی جای تعجب دارد. این آهنگ زیبا رو که هیچوقت هم قدیمی نمی شود برای شما آماده کردم تا روی اون بخونید و لذت ببرید . نام آهنگ: ملا ممد جان کیفیت:320 کیلو بایت بر ثانیه فرمت :Mp3 - در قالب فایل زیپ فشرده شده زمان:5 دقیقه و 39 ثانیه متن ترانه : بیا بریم به مزار، ملا ممد جان           (سَیر گُلِ لاله زار، با ما دلبر جان ) ـ ( ۴ مرتبه ) برو با یار بگو، یار تو آمد                (گُلِ نرگس، خریدار تو آمد ) ـ ( ۲ مرتبه ) برو با یار بگو، چَشم تو روشن              (همان یارِ وفادار تو آمد ) ـ ( ۲ مرتبه ) ...

ترفندهای شگفت انگیز شعبده بازی با وسایل معمولی

وعی سرگرمی شگفت آور به شمار می رود. در این مجموعه، تعدادی ترفند ویژه شعبده بازی انتخاب شده که اغلب آنها با اشیاء و وسایل معمولی و متداول می تواند اجرا شود. با یادگیری این ترفندها، قادر خواهید بود که فارغ از اینکه کجا هستید، دیگران را شگفت زده و سرگرم کنید. کافی است دستورالعملهای مصور این کتاب را خوانده و به دقت اجرا کنید و به طور منظم آنها را تمرین و تکرار کنید تا آنکه کاملا به آنها مسلط شوید. پس از آن آماده شوید تا دیگران را متحیر و مبهوت و سرگرم کنید! اما به یاد داشته باشید که... نویسنده: ما ...

ترفندهای شگفت انگیز شعبده بازی با وسایل معمولی

وعی سرگرمی شگفت آور به شمار می رود. در این مجموعه، تعدادی ترفند ویژه شعبده بازی انتخاب شده که اغلب آنها با اشیاء و وسایل معمولی و متداول می تواند اجرا شود. با یادگیری این ترفندها، قادر خواهید بود که فارغ از اینکه کجا هستید، دیگران را شگفت زده و سرگرم کنید. کافی است دستورالعملهای مصور این کتاب را خوانده و به دقت اجرا کنید و به طور منظم آنها را تمرین و تکرار کنید تا آنکه کاملا به آنها مسلط شوید. پس از آن آماده شوید تا دیگران را متحیر و مبهوت و سرگرم کنید! اما به یاد داشته باشید که... نویسنده: ما ...

تحقیق در مورد شیوه های اعجاب انگیز برای از میان بردن حالات بد

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه7   فهرست  2- ذهن خود را پاکسازی کنید   3- خوش بینی و خوشحالی با اعداد   نظیر "سعی" استفاده نکنید   5- مراقب حرف زدنتان باشید – هیچ گاه از کلمه هایی   4- وضعیت قرار گرفتن بدن خود را تغییر دهید   7- به دنبال کاری که به آن علاقه دارید بروید، این امر شما را سرزنده می کند   6- به چیزهایی که می خواهید فکر کنید نه به چیزهایی که نمی خواهید   شیوه های اعجاب انگیز برای از میان بردن حالات بد   آیا شما احساس بدی دارید و یا ناراحت هستید؟ دیگر نگران نباشید. راههای بسیار ساده ای وجود دارند که با استفاده از آن ها می توانید بر عادات نامناسب و اخلاق تند خود فائق آیید. خوش اخلاقی و سرحالی جزئی از خصوصیات ذا ...

مقاله:شیوه های اعجاب انگیز برای از میان بردن حالات بد

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه:7     فهرست مطالب از خون آشام های احساسی پرهیز کنید ذهن خود را پاکسازی کنید خوش بینی و خوشحالی با اعداد وضعیت قرار گرفتن بدن خود را تغییر دهید مراقب حرف زدنتان باشید – هیچ گاه از کلمه هایی نظیر "سعی" استفاده نکنید به چیزهایی که می خواهید فکر کنید نه به چیزهایی که نمی خواهید به دنبال کاری که به آن علاقه دارید بروید، این امر شما را سرزنده می کند   آیا شما احساس بدی دارید و یا ناراحت هستید؟ دیگر نگران نباشید. راههای بسیار ساده ای وجود دارند که با استفاده از آن ها می توانید بر عادات نامناسب و اخلاق تند خود فائق آیید. خوش اخلاقی و سرحالی جزئی از خصوصیات ذاتی افراد به شمار نمیرود و نمی توان گفت که آنها همانطوری به دنیا می آیند؛ هیچ کس ه ...

ویدیو آموزشی فشرده سازی شگفت انگیز فیلم و ویدیو کلیپ با حفظ کیفیت اصلی !

آیا شما وبلاگ یا وبسایت دارید و به دلیل بالا بودن حجم ویدیوهای روی سیستم تان نمی توانید آن ها را آپلود بکنید ؟ و یا اینکه از پر شدن حافظه گوشی و یا هارد کامپیوترتان به تنگ آمده اید ؟ با حجم های سنگین ، زیاد و اشغال کننده خداحافظی کنید . با این ویدیوی آموزشی یاد می گیرید که چگونه با نرم افزاری که معرفی می کنیم و تنظیمات شگفت انگیزی که ارائه می کنیم ، حجم یک ویدیو ، فیلم یا کلیپ را به طرز معجزه آسایی با حفظ کامل کیفیت اصلی ، بیش از 60 درصد کم کنید ! فیلم های 1 گیگابایتی را به 400 مگابایت و موزیک ویدیوهای 30 مگابایتی را به 10 مگابایت تبدیل کنید ! با تاکید بر حفظ کامل کیفیت و بهینه سازی ویدیو  آموزش 0 تا 100 از مقدماتی تا پیشرفته بهینه سازی و فشرده سازی فایل های تصویری . آیا می دانید این آموزش ویدیویی 40 مگابایت حجم داشته است و ما با همین ترفند آن را به 12 مگابایت تغییر دا ...

پکیج آموزشی کسب درآمد شگفت انگیز از طریق اینترنت در ایران

               پکیج آموزشی کسب درآمد شگفت انگیز از طریق اینترنت در ایران       فقط 20,000 تومان پرداخت کنید و پکیجی به ارزش 150,000 تومان دریافت نمایید     محتویات پکیج شگفت انگیز فروشگاه اینترنتی آنلاین فروش فایل بانک شماره تلفن های همراه تلگرامی کشور (بیش از 3 میلیون شماره ) به ارزش 20 هزار تومان کتاب بخندید و میلیونر شوید اثر استاد محمد طلوعی به ارزش 10 هزار تومان کتاب صد ایده طلایی برای شروع کسب و کار اینترنتی اثر استاد محمد طلوعی به ارزش 10 هزار تومان کتاب آموزش تجارت الکترونیک و کسب درآمد آسان از طریق اینترنت در ایران به ارزش 10 هزار تومان کتاب فنون تست زنی با نگاه در 10 ثانیه ویژه آزمون های سراسری، ارشد و دکتری به ارزش 10 هزار تومان بانک شماره موبایل دانشجویان، شماره موبایل همراه اول و ایرانسل کل کشور به تفک ...

معرفی ۱۳منطقه گردشگری شگفت انگیز دنیا بدون ویزا

» :: معرفی ۱۳منطقه گردشگری شگفت انگیز دنیا بدون ویزا
— خرید و دانلود محصول

–

۱۳۹۴/۰۵/۳۱

---

---

لینک محصول

http://file724.zepo.ir/post/3198

نوشته معرفی ۱۳منطقه گردشگری شگفت انگیز دنیا بدون ویزا اولین بار در فایلگاه پدیدار شد.
دانلود فایل,مقاله,تحقیق,پروژه,پایان نامه,برنامه,آموزش,جزوه,کتاب و...