منابع انرژی فسیلی و هسته ای
فصل اول
مقدمه
فصل دوم
استفاده از انرژی باد
فصل سوم
معرفی انواع توربین های بادی- ساختار الکتریکی مکانیکی
فصل چهارم
ژنراتور نیروگاه بادی
فصل پنجم
بررسی سیستم های مبدل باد به انرژی الکتریکی
فصل ششم
سیستم آسنکرون
فصل هفتم
مبدلهای الکتریکی
مقدمه
استفاده از منابع انرژی فسیلی و هسته ای، مستلزم هزینه زیاد و افزایش آلودگی محیط زیست و عوارض مخرب ناشی از آن است، از این رو با بروز پدیده بحران انرژی در دنیا و از طرف دیگر پیشرفت تکنولوژی تبدیل انرژی باد، به انرژی الکتریکی که به کاهش قیمت آنها منجر شده، استفاده از انرژی باد اجتناب ناپذیر شده است. سیستم های مبدل انرژی باد، به انرژی الکتریکی از سال 1975 به شکل تجاری و در سطح وسیع در دنیا مورد استفاده قرار گرفته اند. هم اکنون با پیشرفت تکنولوژی میکروکامپیوترها و نیمه هادیهای قدرت امکان استفاده از سیستم کنترلی مدرن و در نتیجه تولید قدرت الکتریکی با کیفیت بالا از نیروی باد ایجاد شده است. تجربه نصب و راه اندازی نیروگاههای بادی در کشورهای صنعتی، به خصوص آمریکا و دانمارک نشان داده است که هزینه این سیستم ها قابل مقایسه با هزینه روش های سنتی و متداول تولید انرژی الکتریکی می باشد.
تامین انرژی الکتریکی برای بارهای شبکه با کیفیت بالا و تولید وقفه نیروی برق هدف اصلی یک سیستم قدرت می باشد. برای بالا بردن کیفیت انرژی الکتریکی نیاز است. کمیت های مختلف سیستم قدرت مانند راه اندازی از مدار خارج نمودن، بهره برداری در شرایط توان ثابت و…. کنترل شود. با توجه به ماهیت تغییرات سرعت باد در زمان های مختلف ایجاد شرایط کنترل برای سیستم های قدرت شامل مبدل های انرژی باد به الکتریکی حائز اهمیت می گردد. اجزاء مختلف یک سیستم قدرت بادی شامل: توربین بادی، ژنراتور، کنترل کننده زاویه گام پره و سیستم تحریک می باشد. که هر یک از این اجزاء انواع مختلف داشته و در مدل های مختلف براساس نیاز ساخته می شوند. لذا با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و اهمیت انرژیهای تجدیدپذیر به این موضوع پرداخته می شود.
باد رایگان است بشر از عهد باستان این نکته را به خوبی دریافته است و آسیاب بادی را ساخته است تا آب چاهها را بیرون بکشد و غلات را آرد کند. امروزه آسیابهای بادی دیگر منسوخ شده اند و جای خود را به مولدهای بادی داده اند که الکتریسته تولید می کنند. بهترین جا برای تاسیس مولدهای بادی سواحل دریا و تپه ها هستند. در این نقاط باد شدیدتر و منظم تر از نقاط دیگر میوزد. (برای تولید الکتریسته سرعت باد باید به طور متوسط 5 متر بر ثانیه، یعنی 18 کیلومتر در ساعت باشد.) اما باد این عیب بزرگ را دارد که فقط بعضی روزها و بعضی ساعات می وزد. اگر فقط به انرژی باد اتکا کنیم، به سرعت دچار کمبود الکتریسته
می شویم. پس راه حل چیست؟ راه حل این است که با استفاده از باتریها الکتریسته ای را که در ساعات بادخیز تولید شده است، ذخیره کنیم. راه دوم این است که مولد بادی را با موتوری که با سوخت کار می کند همراه سازیم. و در واقع یک گروه الکترون بوجود می آوریم. به این ترتیب می توانیم وقتی که باد نیست از الکتریسته ای که ماشین دوم تولید می کند استفاده کنیم. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه یا نقاط دور افتاده ای که برق رسانی به آنها ممکن نیست ازجمله در آرژانتین، استرالیا، آفریقای جنوبی … موادهای بادی می توانند نیاز یک مزرعه، چند خانه یا روستا را به برق تامین کنند. در اوایل قرن 14 میلادی بهره برداری گسترده از آسیابهای بادی در اروپا رایج گردید. اروپائیان بعدها روتور آسیابها را به بالای برجی انتقال داده اند که از چندین طبقه تشکیل می شود. نکته حائز اهمیت درباره آسیابهای مذکور آنست که پره ها بطور دستی در جهت باد قرار داده می شوند و این امر به کمک اهرم بزرگی در پشت آسیاب صورت می گرفت. بهینه سازی انرژی خروجی و حفاظت آسیاب در برابر آسیب دیدگی ناشی از بادهای شدید با جمع کردن پره های آن صورت می گرفت. نخستین مولدهای بزرگ به منظور تولید الکتریسته سال در اوهایو توسط چارلز براش ساخته شد. در سال 1888 ابداع انواع مولدهای بادی در مقیاس وسیع در 1930 در روسیه با ساخت ژنراتور بادی 100 کیلو واتی آغاز شد. طراحی روتورهای پیشرفته با محور عمودی در فرانسه توسط داریوس در دهه 1920 آغاز شد. از میان طرحهای پیشنهادی داریوس مهمترین طرح، روتوری است با پره های ایرفویل و انحنا دار که از بالا و پایین به یک محور عمودی متصل می شوند. در این زمینه، ابداعات دیگری صورت نگرفت و این طرح در سالهای اخیر به نام توربین داریوس مورد توجه قرار گرفته است. توسعه صنعت توربین های بادی، بسیار سریع بوده و در حال پیشرفت است. از ابتدای دهه 1980 تاکنون ظرفیت متوسط توربین بادی از 15 کیلو وات تا 8 مگا وات ارتقاء یافته است. مجموع ظرفیت نصب شده توربین های بادی در جهان به بیش از 25000 مگا وات بالغ می گردد. بنا بر محاسبات انجام شده، از باد در جهان
می توان 105-Ej (هر Ej ژول) برق گرفت و آنچه در عمل بدست می آید. 110Ej است و پیش بینی شده است تا 2020 میلادی 10 درصد از برق کل جهان از انرژی باد تولید خواهد شد. این صنعت همچنین باعث ایجاد 7/1 میلیون شغل می شود.
2-1- تاریخچه انرژی باد در جهان
انرژی باد از انواع قدیمی انرژی است که از بدو پیدایش کره زمین در آن وجود داشته و با پیشرفت جوامع انسانی مورد استفاده قرار گرفته است. کهن ترین دستگاههای مبدل باد در خاورمیانه، برای تهویه منازل بکار رفت که هنوز هم در بعضی شهرهای کویری ایران نظیر یزد بنام بادگیر از آن استفاده می شود. اولین توربین های بادی یا مبدل های انرژی باد به انرژی جنبشی در ایران شکل گرفت و کمی بعد در عصر حمورابی پادشاه بابل در عراق نیز گسترش یافت. نمونه های اولیه این توربین ها از محور عمودی استفاده
می کردند و دارای 4 پره بودند.
استفاده اصلی این توربین ها در آرد کردن غلات بود در 3 قرن قبل از میلاد، مصریها نمونه ای از توربین با محور افقی و 4 پره را ابداع کردند و بوسیله آن، هوای فشرده جهت ساختن ارگ در مراسم مذهبی را تامین کردند. آسیاب بادی در قرون وسطی در ایتالیا، پرتغال و اسپانیلا ظاهر شد و کمی بعد در انگلستان، هلند و آلمان نیز بکار برده شد. این ماشین ها می خواستند آب را به ارتفاع 5 متر پمپ نمایند. حتی از آن برای استخراج روغن از دانه های روغنی نیز استفاده کردند و بعدا انرژی باد علاوه بر خشکی در دریا نیز برای پیشبرد کشتی ها استفاده شد.
3-1- تلاش برای تسخیر دریا
در اروپا مولدهای بادی بیشتر برای تولید الکتریسته «پاک» که در شبکه های سراسری تزریق می شود مورد استفاده قرار می گیرند. تاسیس مولدهای بادی در خشکی گاهی سبب اعتراض هایی می شود (حمایت از پرندگان و محیط زیست) برای اجتناب از این گونه دردسرها، بهتر است که پیش از نصب مولد های بادی مطالعات لازم را انجام دهیم.
همچنین بایستی موقعیت نصب مولدهای بادی، در معرض راه پرندگان مهاجر قرار نگیرد. حال که نصب این مولدها در خشکی مشکلاتی دارد، پژوهشگران متوجه دریاها شدند. مثلا کشور دانمارک با نصب مولدهای بسیار عظیم در مناطق کم عمق سواحل خود نمونه بسیاری خوبی را ارائه داده است (دکل این مولدهای بادی 90 متر و طول متغیرهایش 40متر است.) آلمان، بلژیک، ایرلند هم به پیروی از دانمارک قصد دارند که با ایجاد پارک های بزرگ و نصب ژنراتورهای بادی در آنها به اندازه نیروگاه های معمولی الکتریسته تولید کنند. امروزه مولدهای بادی را در مناطق کم عمق دریاها کار می گذارند.
4-1- وضعیت کنونی بهره برداری از انرژی باد در جهان
نیروگاههای بادی در سراسر جهان به سرعت در حال گسترش می باشند. به طوریکه انرژی باد در میان دیگر منابع و گزینه های انرژی عنوان سریع الرشدترین صنعت را به خود اختصاص داده اند. نرخ رشد این صنعت در سال 2001 میلادی سالانه 35 درصد و در سال 2002 میلادی سالانه 28 درصد گزارش شده است. در پایان سال 2002 میلادی کل ظرفیت نصب شده جهان به 22400 مگاوات رسیده که در این میان آلمان، اسپانیا، آمریکا، دانمارک و هند سهم بیشتری دارند. تا پایان 2002 میلادی این 5 کشور روی هم 26000 مگا وات یعنی 84 درصد از ظرفیت نصب شده در جهان را در اختیار داشته اند.
کل سرمایه در گردش صنعت انرژی باد در سال 2002 میلادی 7 میلیارد یورو بوده است. هر کیلو وات برق 1000 دلار هزینه دارد که 750 دلار آن به هزینه تجهیزات و مابقی به هزینه های آماده کردن سایت، نصب، راه اندازی و نگهداری مربوط می شود. در چند سال اخیر با بزرگ شدن سایز، توربین های تجاری، قیمت سرمایه گذاری آنها کاهش یافته است. صنعت انرژی باد منافع اقتصادی و اجتماعی مختلفی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
1-4-1 نداشتن هزینه اجتماعی:
این هزینه ها در تمام گزینه های متعارف انرژی (مانند منابع فسیلی) وجود دارند، اما با وجود هزینه های قابل توجه در بررسی های اقتصادی لحاظ نمی شود. انجمن انرژی باد در جهان (W.W.E.A) هزینه ها را به کوه یخی تشبیه کرده است. که حجم عظیم آن زیر آب است! کاهش اتکا به منابع انرژی وارداتی: در کشورهایی مثل ایران که می توان به این موضوع از جنبه افزایش صادرات نفت نگاه کرد.
2-4-1 اثرات زیست محیطی:
در جوامع بشری توسعه با بکار گیری انرژی بیشتر، میسر می گردد و بدین ترتیب انسان خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی اجتماعی و سنتی محیط زیست و منطقه ای نقش مهمی را به عهده دارد و کسب اطلاع از میزان اثر بخشی انواع مختلف انرژیهای مورد استفاده بر سلامت محیط زیست و موجودات زنده، وضع مقررات و استانداردهای زیست محیطی جهت کاهش آثار زیانبار همچنین استفاده از تکنولوژی و فن آوری مناسب جهت کنترل آلودگی و از همه بهتر جایگزینی انرژی تجدید شوند و پاکیزه به جای انرژی های آلاینده و تجدید ناشونده شاید بتوان آینده ای پاک را برای انسانها به ارمغان آورد.
با پیدایش نوآوریهایی در زمینه تولید انرژی مناسب برای هر کار خاص می توان مانع از ضایعات زیست محیطی و آلودگی هوا و … شد. احتراق سوختهای فسیلی موجب ورود حجم عظیمی از اکسیدهای سولفور، نیتروژن، مونوکسیدکربن و دی اکسید کربن در هوا می شود. میزان انتشار آلاینده ها فوق به ترتیب به نوع سوخت و همچنین مکانیزم های بکار گرفته شده در کنترل آلودگی بستگی دارد. آلودگی هوا می تواند به شکل مه- دود، باران اسیدی و ذرات معلق پدیدار گردد. واکنش های هیدروکربن ها و اکسیدهای نیتروژن در حضور تشعشعات فرابنفش موجب تولید ترکیبات سمی می گردد که در نهایت سلامتی و حیات انسان، جانوران و به طور کلی اکوسیستم را در معرض خطر قرار خواهد داد.
3-4-1- اثرات گلخانه ای
از بعد دیگر سوختهای فسیلی موجب بالا رفتن درجه حرارت اتمسفر و افزایش میزان در دراز مدت شاهد افزایش درجه حرارت کره زمین، ذوب یخهای قطبی، بالا آمدن سطح آبها، به زیر آب رفتن مناطق ساحلی خواهیم بود. چنانچه گفته شد در دهه های اخیر همگام با صنعتی شدن جوامع پیشرفت های سریع تکنولوژی به علت استفاده بیش از حد از منابع انرژی تجدید ناپذیر (سوختهای فسیلی)، بشر به فکر دستیابی به منابع بهتر و مطلوبتر انرژی افتاده است. در این بخش ما به انرژی تجدید پذیر باد می پردازیم.
5-1 اهمیت و لزوم بکارگیری انرژی باد از بعد اقتصادی
بازارانرژی یک بازار رقابتی است که در آن تولید برق در نیروگاههای بادی در مقایسه با نیروگاه های سوختهای فسیلی برترهای نوینی را پیش روی کاربران قرار داده است. از برتریهای نیروگاه بادی اینست که در طول مدت زمان، عمر خود، سالهای زیادی را بدون نیاز به هزینه سوخت، تولید خواهد کرد. در حالیکه هزینه دیگر منابع تولید انرژی در طول این سالها افزایش خواهند یافت. فعالیت های گسترده بسیاری از کشورهای جهان برای تولید الکتریسته از انرژی باد، سرمشقی برای دیگر کشورهایی است که در این زمینه راه درازی را در پیش دارند. بسیاری از مناطق اقتصادی در حال رشد در منطقه آسیا واقع شده اند. و اقتصاد رو به رشد کشورهای آسیایی از جمله ایران باعث شده تا این کشورها بیش از پیش به تولید الکتریسته احساس نیاز کرده و اقدام به تولید الکتریسته از منابع غیر فسیلی کند. افزون بر این موارد؛ نبود شبکه برق سراسری در بسیاری از بخش های روستایی نیز مهر تاییدی بر سیستم های تولید انرژی زده است. پس در خصوص دورنمای آینده اقتصادی استفاده از انرژی باد در ایران می بایست گفت استفاده از این انرژی موجب صرفه جویی فرآورده های نفتی به عنوان سوخت می شود. صرفه جویی حاصل در درجه اول موجب حفظ فرآورده های نفتی گشته که امکان صادرات و مهم تر اینکه تبدیل آن به مشتقات بسیار زیاد پتروشیمی با ارزش افزوده بالا را فراهم می سازد. در درجه دوم تولید الکتریسیته از این انرزی فاقد هر گونه آلودگی زیست محیطی بوده که همین عامل کمک شایانی به حفظ طبیعت سالم محیط زیست بشری کرده و در نتیجه مسیر برای نیل به توسعه پایدار اقتصادی اجتماعی فراهم می گردد. گسترش نیروگاه های بادی در راستای کاهش بهای تمام شده برق تولیدی افزایش چشم گیری نشان می دهد. به گونه ای که بهای هر کیلووات ساعت برق تولیدی از 40 سنت در سال 1990 به حدود 6 سنت در سال 2002 رسیده است. عدم مصرف سوخت، هزینه کم راهبری، تعمیر و نگهداری و آلوده نکردن محیط زیست از مزایای نیروگاه های بادی است. لازم به ذکر است به طور متوسط برای هر کیلووات ساعت برق تولیدی نیروگاه بادی حدودا 28/0 متر مکعب گاز طبیعی با آهنگ جهانی 4 سنت بر متر مکعب صرفه جویی می شود.
آموزش گام به گام و تصویری پرسپکتیو و پرسپکتیو یک نقطه ای
ژرفانمایی یا پرسپکتیو (perspective) در هنرهای گرافیکی، همچون نگارگری، نمایش نسبی یک تصویر به همان شکلی که توسط چشم دریافت میشود، بر روی یک سطح تخت (همچون کاغذ) است.
پرسپکتیو از واژه لاتینی perspectiva گرفته شده است و نخستین بار توسط Boethius به هنگام ترجمه رساله علم نور و بصر ارسطو به کار گرفته شد. در دوره رنسانس پرسپکتیو معنی "دیدن از ورای صفحهای شفاف" را به خود گرفت. دیدن از ورای صفحهای شفاف، تکرار همان مفهوم فضا از ورای یک پنجره رنسانس بود که این بار به صورت علمی و هندسی مطرح میشد، بدین گونه که مدل را در مقابل چهارچوبی که شیشه در آن قرار داشت می نشاندند و سپس با نصب کاغذ نازکی روی شیشه با نقطه چین موضوع را به روی سطح دوبعدی منتقل میکردند. کشف پرسپکتیو با دوران رنسانس مقارن بود؛ با کشف انسان این جهانی و میرا. هنرمند گوتیک در انسان و طبیعت جلال الهی میدید. نگاه رنسانس به آدم نگاه علمی بود. آدم جای اصلی پرده را گرفت و عناصر دیگر را کنار زد. شبیهکشی و چهرهنویسی رونق گرفت. در واقع پرسپکتیو و سه بعدنمایی از دوره جدید بر نقاشی مسلط میشود. در گذشته تنها نقاشی یونانی است که به پرسپکتیو طبیعی نزدیک شده بود. کار هنرمند رنسانسی ابداع مجدد طبیعت و انسان و حتی خدا با تفسیری انسان مدارانه از تمامی جلوهها و نظم طبیعی عالم بود. هنرمند دریافته بود که از طریق پرسپکتیو میتواند عقل جزوی را بر فضا مسلط سازد. به عبارت دیگر از انسان به عنوان وجود اصلی و مرکزی تصویری عظیم ارائه نمود که فضا را باید در ارتباطی که با او دارد سنجید.
هنرمند با بازنمایی دقیق و عینی همه امور، جنبههای گوناگون واقعیت را ثبت کرده و آن را به صورت یک نظم عرضه میدارد، نظمی که از هماهنگی نظام عالم بهره گرفته بود. این نظم نهایتا در نظام تکنیک تعین مییابد؛ نظامی تحت عنوان "پرسپکتیو".
به عقیدهٔ ایتالیاییها رنسانس تولدی دیگر از قدرتهای فکری بشر بود. چند هزار سال تحت عنوان قرون وسطی به هنر بی توجهی شده بود. البته ایتالیاییها نمیخواستند به رومیهای کلاسیک باز گردند و قطعاً فکر روی آوردن به دین جدیدی را هم نداشتند! ایتالیاییها لازم دیدند که از تجارب هنرمندان کلاسیک نیز تا آنجا که مورد احتیاج است استفاده کنند.
بدین سان پرسپکتیو یکی از عوامل اساسی تاریخ هنر شد و معیار اعتراض ناپذیری گشت که هر اثر هنری باید بدان سنجیده شود.
در نقاشی، ماساکیو نقاش جوان و نابغه ایتالیایی مکتب جدیدی به وجود آورد، ولی در ۴۸ سالگی درگذشت و نتوانست به کارش ادامه دهد. تابلوی معروف پدر خداوند، پسر عیسی و روح القدس و سن ژان و سن ماری و دو پیشکار از کارهای مشهور اوست. این تابلو کشف بزرگی را از نقاشی نشان میدهد. زمینهٔ ساختمانی آن بر طبق یک سلسله قواعدی که مجموعاً به نام "پرسپکتیو علمی" نامیده میشود، مجسم شده است. البته قبلاً نیز در این زمینه کارهایی شده بود ولی پرسپکتیو علمی به طور کامل وضعیت اجسام را در فضا مشخص نمود. چون بر پایه اصول ریاضی و اندازهگیری دقیق زوایا و فواصل قرار داشت. دانستن این قوانین برای معماران و طراحان، امری ضروری است. در گذشتههای دور طراحان و نقاشان نیز قوانین پرسپکتیو را به صورت علمی به کار میبستند، اما به طور کلی هنرمندان به صورت حسی عمق اجسام و نحوهٔ قرار گرفتن آنها را در فضا مجسم میسازند. بنابراین ضروری است تا قبل از آن که به درک پرسپکتیو حسی نائل شویم، از این قوانین آگاهی داشته باشیم. به طور کلی دانستن علم پرسپکتیو اولین چیزی است که یک طراح باید بداند؛ زیرا طرح صحیح اغلب اشکال هندسی، بدون اعمال قوانین این علم، در برخی موارد تقریبـاً محال است. این علم، وسیلهای برای داشتن سرعت عمل و کمکی به صحت کار هر گونه طراحی در هنرهای تجسمی است.
پرسپکتیو اختراع شخص واحدی نبود، بلکه مظهر مبین عصر و تجلی وحدت فکر و احساس نوابغ در دورهٔ رنسانس بود.
در میان هنرمندان این دوره به حدی اسامی معروف و مشهور مشاهده میشود که نام بردن از یکایک آنها احتیاج به نگارش کتابی دارد. از آن میان چند نفر از شهرت بیشتری برخوردارند. از جمله جوتو، برونلسکی، مازاچو، لئوناردوداوینچی، میکل آنژ، و رافائل افزون بر اینها، نقاشان دیگری همانند هوبرت ون آیک و یان وین آیک نیز به استفاده از پرسپکتیو در آثار خود پرداختند و با دیگر نقاشان رنسانس آغازین همسو و همداستان شدند.
مفهوم واژه
پرسپکتیو علمی است بر اساس قوانین و اصول هندسی که به وسیلهٔ آن دوری و نزدیکی اجسام را نشان میدهند. با رعایت این اصول در طراحی میتوانیم تناسب واقعی اجسام در فواصل مختلف را به نحوی نشان دهیم که با تناسبات اصلی آنها مشابهت داشته باشند.
در واقع برای نشان دادن فضای سه بعدی روی صفحهٔ دوبعدی معمولاً پرسپکتیو و قوانین آن را به کار میبرند. این قوانین با استفاده از خطای دید به دست آمده و عمق کاذب و بعد مجازی ایجاد شده میتواند تصویری از فضای سه بعدی را بدهد. میتوان گفت پرسپکتیو نگاهی است که معمولاً از جهان بیرون یعنی عالم محسوسات مادی آغاز میشود و سپس به دروننگری راه میبرد.
پرسپکتیوها بسته به کاربردشان انواع مختلفی دارند. به طور کلی میتوان پرسپکتیوها را به دو دستهٔ علمی و ترسیمی تقسیم کرد:
پرسپکتیو ترسیمی
در پرسپکتیو ترسیمی (ریشهٔ لغوی پرسپکتیو "به وضوح دیدن" است) اشیا در صفحهای مسطح چنان که دیده میشوند ترسیم میگردند و نه چنان که واقعا" هستند که مانند حاصل کار دوربین عکاسی میباشد، در واقع یک نظام هندسی است که اندازهها و فواصل اشیاء و اجسام با مقایسه و چگونگی قرار گرفتن آنها در جلو و عقب یکدیگر به دست میآیند.
اندازه، موضع، تقارب متوازی، سایه روشن و بافت از ویژگیهای این پرسپکتیوها هستند. این نوع پرسپکتیو بنا بر موقعیت ناظر، اندازه و فاصلهٔ او تا موضوع، انواع مختلفی پیدا میکند که همه بر این پایه استوار هستند که تمام نقاط موازی هم به نقطهای که روی خط دید قرار میگیرد، میرسند. شـیء جلو، بزرگ تــر و شـیء عقب کوچــک تر اسـت، نقـاط گریز و ناظـر در محــل خاصــی قرار میگیرند که به پرسپکتیو معنی و مفهوم میدهند. از روی پرسپکتیو میتوان محل ناظر را تعیین کرد. القای فضا از طریق پرسپکتیو واقعی که بر اساس خطای دید ایجاد میشود، محدود به همان زاویهای است که فضا دیده میشود. در حالی که چشم ما در حرکت مداوم است و با تغییر مکان، بخشهای زیادی از یک فضا را به طور پیوسته ادراک میکند.[۲]
پرسپکتیو علمی
آنهایی هستند که با استفاده از سه محور کــه در بیرون صفحـه عمود برهم هستند نشــان داده میشوند و زوایای α , β , γ در صفحهٔ تصویر هر اندازهای باشند بنا بر قرار داد فرض بر این است که در عالم واقع با هم برابر و ۹۰ درجه هستند لذاo یک کنج قائم فرض میشود. کاربرد این پرسپکتیو بیشتر برای تهیهٔ نقشههای فنی و مقاطع دقیق است. از جمله در معماری و طراحی صنعتی. همچنین میتوان گفت نسبت اندازهها تغییر نمیکند و ناظر همه جا حضور دارد.[۳]
انواع پرسپکتیو در گرافیک
مقامی:
بدین صورت که هنرمند با توجه به شخصیت سوژه و یا اهمیت موضوع فضای بیشتری برای آن در نظر گرفته است و ترکیب مورد نظر را بر اساس آن شکل داده، که ساده ترین نوع ژرف نمایی است در نقاشیهای قهوه خانهای ایران در شمایل مذهبی همواره پیکره امامان معصوم بزرگتر و تنومند تر از سایر افراد ترسیم شده است.
پرسپکتیو با شدت بخشی به کنتراست:
بسیاری ار هنرمندان با ایجاد اختلاف در میزان شدت تاریکی یا نور در سطح دو بعدی عمق و فضا ایجاد کردهاند، تراکم تاریکی در پلان اول موجب میشود که شبکیه چشم دریافت بیشتری از جسم، به نسبت دیگر اجزا کند و بدین ترتیب عمقی کاذب در سطح القا گردد.
شدت بخشی به کنتراست
اختلاف رنگ:
دید انسان نسبت به طیفهای رنگی خالص و شفاف حساسیت بیشتری نشان میدهد و این دسته از رنگها تاثیر بلاواسطهای روی شبکیه چشم دارند، بر عکس به هر میزان از خلوص رنگ کاسته شود و یا مثلا با سفید و یا لایههای خاکستری ممزوج گردد، روی شبکیه چشم کمتر تاثیر میگذارند.
اختلاف رنگ
صراحت و ابهام:
صراحت و ابهام در سطح دوبعدی میتواند ایجاد عمق نماید بدین معنی که هر قدر شی و یا موضوع در تصویر دارای صراحت باشد، جلوتر به نظر میآید و به عوض چنانچه از صراحت شکل کاسته شود، دورتر به نظر خواهد آمد.
صراحت و ابهام
پرسپکتیو در سینما
این واژه در سینما، ناظر بر شیوه به نمایش در آمدن اشیا و روابط فضایی آنها با یکدیگر در سطح صاف و تخت پرده است، به این معنی که تماشاگر باید دوری و نزدیکی اشیا و فاصله آنها از یکدیگر را در تصویری که میبیند، حس کند. از آنجا که در سینما، تصویر سه بعدی واقعی به تصویری دو بعدی بدل میشود، فیلم ساز باید برای خلق توهم عمق صحنه و یک فضای سه بعدی، مراقب پرسپکتیو باشد. هر بینندهای که تصویری را بر پرده سینما میبیند، در ذهن خود برای آن عمق قائل میشود، چون به این شیوه دیدن عادت کرده است، اما فیلم ساز علاوه بر آنکه میتواند روی تخیل تماشاگر حساب کند، در ضمن باید بکوشد که توهم عمق را در صحنه خلق کند و به آن حال و هوای واقعی بدهد.
پرسپکتیو صحنه و روابط فضایی اشیا عمدتا به عوامل زیر بستگی دارد:
فاصله دوربین از صحنه
با توجه به فاصله دوربین از صحنه، میتوان پرسپکتیو صحنه را کم یا زیاد کرد. از طرفی نیز، دوربین متحرک در موازات شخصیتها به صحنه عمق میبخشد و در ضمن مستمرا چشم انداز تصویر و روابط فضایی اشیا را عوض میکند و به این ترتیب نوعی پرسپکتیو تداومی ایجاد میکند.
نوع عدسی مورد استفاده
فاصله کانونی عدسی در پرسپکتیو تصویر بسیار موثر است. معمولا هر چه فاصله کانونی عدسی کمتر باشد، پرسپکتیو تصویر بیشتر و هر چه فاصله کانونی بیشتر باشد، پرسپکتیو کمتر میشود. عدسیهای با فاصله کانونی کم، اشیاء نزدیک را بزرگ تر و اشیاء دور را کوچکتر نشان میدهند و این خود بسیار به پرسپکتیو تصویر کمک میکند، در حالی که عدسیهای با فاصله کانونی زیاد، اشیاء موجود در فاصلههای دور را بزرگ تر و لاجرم نزدیک تر نشان میدهند و در عین حال اشیاء نزدیک را به عقب میکشند و به این ترتیب از پرسپکتیو تصویر میکاهند.
میزان باز بودن دیافراگم
بر اثر تجربه ثابت شده است، هر چه دیافراگم دوربین بسته تر باشد، پرسپکتیو تصویر بیشتر میشود.
میزان نور
از آنجا که نور زیاد سبب بسته شدن دیافراگم و درنتیجه افزایش پرسپکتیو میشود، میتوان آن را نیز به نوعی در تغییر پرسپکتیو موثر دانست. از طرفی نوع نورپردازی تصویر، میتواند به نوعی در فضاسازی سه بعدی اثر بگذارد، برای مثال نور پشتی سوژه را از پس زمینه جدا میکند و به این ترتیب در سه بعدی بودن تصویر موثر واقع میشود.
تفاوت پرسپکتیو در گرافیک و معماری
قبل از تشریح کامل موضوع، ابتدا باید تعاریفی از گرافیک و معماری عرضه شود. معماری، هنر و دانش طراحی بناها و سایر ساختارهای کالبدیست. آثار معماری به عنوان نمادهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی یک کشور شناخته میشوند و ساختمانهایی چون تخت جمشید و اهرام ثلاثهٔ مصر از جملهٔ چنین آثاری محسوب میشوند. آثاری که پیوند دهندهٔ مهم خودآگاهیهای اجتماعی بودهاند. شهرها، مذاهب و فرهنگها از طریق همین یادوارهها خود را می شناسانند.
و اما گرافیک یا به عبارت کامل تر طراحی گرافیک بکارگیری تکنیکهای مختلف خلق آثار دو بعدی بر روی سطوح مختلف نظیر کاغذ، دیوار، بوم، فلز، چوب، پارچه، نمایشگر رایانه، سنگ و ... است که در جهت رساندن پیامی خاص به بیننده انجام میپذیرد. یکی از بزرگان این عرصه در تعریف گرافیک میگوید: گرافیک یک اثر هنریست که میخواهد پیامی را از طریق عناصر بصری در کوتاه ترین زمان ممکن به مخاطب برساند. با این تفاسیر، این دو هنر بر پایهٔ طرح شکل میگیرند و نیازمند قواعد و قوانینی در زمینهٔ سنجش و محاسبه میباشند. در هنر معماری با برخی از واقعیتها روبه رو هستیم و تفاوت اولیهٔ گرافیک و معماری نیز در همین مورد خلاصه میشود. حجم نمایی واقعی هدف نهایی در معماری میباشد و ایجاد حجم مجازی در گرافیک اولین وجه تمایز در این دو عرصه است.
نخستین بناهای معماری رنسانس
معماری
صله 30 میلی متر از خط آهن و 60 میلی متر پهنا رو بکشیم.(به تصویر دقت کنید)
6- خطوط عمودی رو با ارتفاع 50 میلی متر رسم کنید و بعد اونها رو به گریز وسط وصل کنید
7- خطوط رو همونطوری که نشون داده شده پر رنگ کنید. نکته:اشیایی که در یک فاصله از بیننده هستند با مقیاسی از اون فاصله روی سطح کشیده میشن.
8-تیر ها و سیم های خط تلگراف رو هم رسم کنید.فاصله و ارتفاع اونها رو خودتون حدس بزنید
تمرین: طرحتون رو با کشیدن سقف ایستگاه ، تپه ها ،پرنده ها و ... کامل کنید.
درس شش –رسم داخل یک اتاق –بخش اول زمان:در حدود 60 تا 90 دقیقه-درس در دو بخش است هدف:رسم پرسپکتیو دو نقطه ای و تونایی رسم در کشیدن خطوط منحنی به صورت دست آزد وسایل مورد نیاز: کاغذ اسکیس، خط کش و مداد hb کادر و .... رو رسم کنید و بعد از اون:
پاورپوینت اصول طراحی و ساخت سازه های پوسته ای
تولد استفاده از سازه های پوسته ای در واقع مقارن و در ارتباط با عصر اختراع بتن در دوران روم باستان می باشد . رومیان در سال 125 بعد از میلاد مسیح در ساخت گنبد معبدپانتئون از این سیستم بهره گرفته و گنبدی با پوسته بتنی که در سمت قاعده بعلت مقاومت بیشتر به ضخامت پوسته افزوده می گردید را احداث نمودند و اولین تجربه استفاده از پوسته توسط بشر را به نام خود رقم زدند. بتن استفاده شده در دوران روم باستان بتن سبکی بود که بدلیل مسلح نبودن قابلیت مقاومت در برابر نیروهای کششی وارده به خود را نداشت و همین نکته مهمترین نقطه ضعف سازه های پوسته ای مورد استفاده در دوران معماری باستان می باشد . در دوران معاصر ودر سال 1849 بتن با استفاده از میلگرد مسلح گردید و در واقع اختراع بتن مسلح و افزایش مقاومت آن در برابر نیروهای کششی دروازه ای بود به عصر جدید سازه های ساختمانی که از جمله آنها پوسته های بتنی مسلح بودند.
در صنعت ساختمان سازی امروزی ، سازه های پوسته ای به سطح منحنی با ضخامت نسبتاً کم و جنس بتن مسلح ( در اکثر موارد) ، تخته های چند لایی ، پلاستیک ها و پلیمرها، اطلاق شده که فضای درون را از فضای بیرون جدا کرده بطوریکه فضای درون هیچ ستونی نداشته و در بیرون نیز شمع یا دیوار پشت بندی موجود نمی باشد .
سازه های ساختمانی پوسته ای معمولاً در شرایطی که بار وارده بر سطح سازه به صورت گسترده و یکنواخت بوده و فرم منحنی مورد نیاز میباشد ،بسیار کاربرد دارند .
پوسته ها یکی از فراوانترین و متنوع ترین انواع فرم ها هستند که هم به صورت طبیعی ( همانند جمجمه موجودات ، لاک محافظ برخی حیوانات مثل لاک پشت یا حلزون یا تخم پرندگان یا خزندگان ) و هم مصنوع دست بشر( انواع سازه های پوسته ای با کاربری های گوناگون مثل انبار ها و سیلوها ، سالن های ورزشی ، فروشگاه های بزرگ ، خانه های مسکونی ، سد های قوسی ، بدنه هواپیما و کشتی و خودرو و ...) در دنیای فیزیکی اطراف ما قابل مشاهده می باشند . در واقع پوسته ها سطوح هندسی غیر قابل انعطاف و ساخته شده از مواد سخت و محکم هستندکه قسمتی از فضا را از بخش دیگر جدا کرده و یکی از عالیترین انواع سازه ها بشمار میروند.
پاورپوینت بودجه بندی سرمایه ای
مقدمه
بودجه بندی سرمایه ای جزیی از بودجه بندی مالی (بخش دوم بودجه بندی جامع )می باشد . بخش دیگر بودجه بندی جامع ، بودجه بندی عملیاتی است .
تعریف بودجه بندی سرمایه ای
بودجه بندی سرمایه ای عبارت از فرایند تصمیم گیری برالی تامین مخارج سرمایه ای در دوره بودجه است . به عبارت دقیق تر ، بودحه بندی سرمایه ای فرایند تشخیص ، ارزیابی ، طرح ریزی و پشتیبانی مالی پروژه های عمده سرمایه گذاری در واحد های تجاری – تولیدی است .
ویژگیهای بودجه بندی سرمایه ای
اغلب پروژه های سرمایه ای تخصیص منابع عمده ای را ایجاب می کنند . تصمیمات بودجه بندی سرمایه ای معمولاً موجب ایجاد تعهدات بلندمدت می شود زیرا پروژه های مورد بررسی اغلب عمر مفیدی بیش از یکسال دارد. تصمیمات بودجه بندی سرمایه ای ، بر تصمیم گیری های کلی تری در مورد هدفها و سیاستهای بلند مدت واحد تجاری – تولیدی مبتنی است .
معماری شیشه ای
اختراع شیشه تحولی عظیم در معماری دنیا ایجاد کرد. به گونه ای که امروزه شهرهای جهان زیبایی خود را مدیون این تحول بزرگ درصنعت تولید می دانند شیشه به واسطه حرارت دادن و سرد کردن ترکیبی از شن، کربنات سدیم و آهک تولید می شود.
فهرست مطالب
مقدمه
تاریخچه شیشه
در جستجوی نور
معماری شیشه ای و حرکت های نوین
شیشه
شیشه سودا لایم
شیشه بوروسیلیکاتی
شیشه کریستال
سایر انواع
انواع شیشه و کاربرد آنها
شیشه رنگی
شیشه ضد آتش (پیرکس)
شیشه مسطح
شیشه دوجداره
شیشه سکوریت
شیشه نشکن
شیشه ضد گلوله
شیشه انعکاسی
شیشه در ایران
روشهای تولید شیشه
تئوریهای شیشهسازی
ساختار شیشه
شیشه-سرامیک
شیشه های ایمنی (Safety Glass )
شیشه های چند لایه ( Laminated Glass )
شیشه های چاپدار و رفلکتیو (PrintedScreen - Reflective Glass )
شیشه - اسپایدر
شیشه های خم ( Bend Glass
شیشه های سندبلاست و لبه دار (Sandblast and edge Glass )
شیشه های دو جداره ( Insulating Glass )
منابع
پژوهش نیروگاهها و رآکتورهای هسته ای
مقدمه:
برنامه استفاده از انرژی هسته برای تولید برق در ایران در سال 1353 آغاز شد و پس از مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی، لزوم بازنگری برنامه های قبلی و مسائل اقتصادی که کشور ما با آن روبرو است دوباره در صدر برنامه های دولت قرار گرفته است. از طرف دیگر استفاده از انرژی هسته ای در جهان و ساخت نیروگاههای هسته ای در 40 سال گذشته بطور پیوسته ادامه داشته و در حال حاضر 17% از انرژی برق در جهان از انرژی هسته ای تأمین می شود. کشورهای در حال توسعه، چه آنهایی که منبع انرژی دیگری در اختیار ندارند و چه کشورهایی که همراه با منابع دیگر می خواهند از این تکنولوژی جدید نیز برای تولید انرژی برق استفاده کنند، با مسائل خاصی مواجه هستند. کمبود سرمایه، فقدان نیروی انسانی کاردان، ضعف ارگان های تشکیلاتی و مقرراتی، عدم آمادگی صنایع محلی برای مشارکت و بالاخره موضوعات سیاسی در رابطه با انتقال دانش فنی و نظام منع گسترش سلاح هسته ای مهمترین موضوعات در رابطه با ساخت و بهره برداری از نیروگاههای هسته ای است.
پیش بینی مصرف برق، لزوم توسعة وسیع ظرفیت تولید موجود را نشان می دهد با توجه به اهمیت ذخیرة انرژی و بهبود بازدهی استفاده از آن، انرژی هسته ای به عنوان گزینه ای اجتناب ناپذیر با نقشی مهم در برآوردن نیاز آیندة انرژی برق در جهان تجلی می کند.
نیازهای فزایندة جهان به انرژی همراه با مسایل محیطی ناشی از گسترش روزافزون باکارگیری منابع سوخت فسیلی و نیز کاهش سریع این منابع، عواملی هستند که احتمالاً خط مشی های آتی انرژی در کشورهای عضو آژانس را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
در منابع انگلیسی زبان بخصوص آمریکایی عبارت nuclear power یا قدرت هستهای بجای انرژی هسته ای بکار می رود. چون معنای واقعی این عبارت انرژی هسته ای است و در ایران نیز رایج تر است، در این جا عبارت nuclear power به عبارت انرژی هسته ای بکار می رود.
مقدمه:
برنامه استفاده از انرژی هسته برای تولید برق در ایران در سال 1353 آغاز شد و پس از مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی، لزوم بازنگری برنامه های قبلی و مسائل اقتصادی که کشور ما با آن روبرو است دوباره در صدر برنامه های دولت قرار گرفته است. از طرف دیگر استفاده از انرژی هسته ای در جهان و ساخت نیروگاههای هسته ای در 40 سال گذشته بطور پیوسته ادامه داشته و در حال حاضر 17% از انرژی برق در جهان از انرژی هسته ای تأمین می شود. کشورهای در حال توسعه، چه آنهایی که منبع انرژی دیگری در اختیار ندارند و چه کشورهایی که همراه با منابع دیگر می خواهند از این تکنولوژی جدید نیز برای تولید انرژی برق استفاده کنند، با مسائل خاصی مواجه هستند. کمبود سرمایه، فقدان نیروی انسانی کاردان، ضعف ارگان های تشکیلاتی و مقرراتی، عدم آمادگی صنایع محلی برای مشارکت و بالاخره موضوعات سیاسی در رابطه با انتقال دانش فنی و نظام منع گسترش سلاح هسته ای مهمترین موضوعات در رابطه با ساخت و بهره برداری از نیروگاههای هسته ای است.
پیش بینی مصرف برق، لزوم توسعة وسیع ظرفیت تولید موجود را نشان می دهد با توجه به اهمیت ذخیرة انرژی و بهبود بازدهی استفاده از آن، انرژی هسته ای به عنوان گزینه ای اجتناب ناپذیر با نقشی مهم در برآوردن نیاز آیندة انرژی برق در جهان تجلی می کند.
نیازهای فزایندة جهان به انرژی همراه با مسایل محیطی ناشی از گسترش روزافزون باکارگیری منابع سوخت فسیلی و نیز کاهش سریع این منابع، عواملی هستند که احتمالاً خط مشی های آتی انرژی در کشورهای عضو آژانس را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
در منابع انگلیسی زبان بخصوص آمریکایی عبارت nuclear power یا قدرت هستهای بجای انرژی هسته ای بکار می رود. چون معنای واقعی این عبارت انرژی هسته ای است و در ایران نیز رایج تر است، در این جا عبارت nuclear power به عبارت انرژی هسته ای بکار می رود.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه .............................. 1
فصل اول: مبانی راکتورهای هسته ای
بخش اول: فیزیک اتمی و هسته ای:
اتم و هسته:............. 5
ایزوتوپ ها:............. 5
واکنشهای هسته ای ........ 6
واکنش زنجیره ای.......... 8
دسته بندی انواع راکتورها: 9
چرخة نوترون در راکتورهای حرارتی: 10
بخش دوم: اصول فیزیکی ساختمان راکتورهای هسته ای:
تولید برق:................ 13
راکتورهای برق هسته ای:.... 16
راکتورهای آب سبک:......... 17
راکتورهای آب تحت فشار..... 21
راکتورهای آب جوشان:....... 24
راکتورهای آب سنگین:....... 25
راکتور کاندور:............ 25
راکتور آب سنگین مولد بخار: 26
راکتور کند شونده با گرافیت:.. 26
راکتورهای ماگنوس:............ 27
راکتور پیشرفت خنک شونده با گاز 30
راکتورهای سریع زاینده:....... 30
عنوان صفحه
فصل دوم: مبانی نیروگاههای هسته ای:
نیروگاه هسته ای:.............. 33
راکتور هسته ای:............... 35
انرژی هسته ای:................ 38
فصل سوم: کنترل راکتور
بخش اول: اثرهای سیستم کنترل راکتور
شکل زهر کنترل:................ 42
سیستم های کنترل در راکتور..... 47
بحرانی کردن راکتور............ 49
بخش دوم: کارگردانی راکتورها
زهرهای حاصل از شکافت:......... 51
تشکیل محصولات شکافت: .......... 53
فصل چهارم: ایمنی هسته ای و حفاظت در برابر تابش:
ایمنی هسته ای: ................ 55
حفاظت در برابر تابش............ 56
فصل پنجم: مواد مورد نیاز در راکتورهای هسته ای:
بخش اول: سوخت:
اورانیوم:...................... 60
پلوتونیوم:...................... 60
بخش دوم:
سوخت هسته ای:.................... 62
غنی سازی اورانیوم:............... 62
عنوان صفحه
آبشار .......................... 63
فاکتور جداسازی:.................. 63
قدرت جداسازی:.................... 64
بخش سوم :
روش های غنیسازی : ............... 65
روش الکترومغناطیسی: ............. 65
روش پخش گازی:................... 66
روش سانتریفوژ:................... 69
فرایند جت:....................... 70
روش غنی سازی با لیزر:............ 71
هزینة غنی سازی:.................. 72
ذخایر جهانی اورانیوم: ........... 75
فصل آخر: نتیجه گیری
منابع و مأخذ
اصطلاحات انگلیسی
مقاله ترجمه شده رابطه بین کسورات بودجه و ورودیهای سرمایه ای
This research note examines the impact offederal deficits on U.S. capital inflows. Expanding on
the previous work of Bahmani-Oskooee and Payesteh (1994), we employ the relatively new maximum likelihood procedure developed byJ ohansen (I 988) and Johansen and Juselius (I 990) to do
cointegration tests. The results find a long run relationship between blcdget de&its and capital
inflow. In addition, findings j?om error-correlation modeling reveal that short&m d&equilibria
in financial markets are corrected very rapidly, suggesting that these markets are efficient
این تحقیق اکثر فدرال را روی وردریهای سرماه ای ایالات متحده گزارش می کند .با توسعه کارهای قبلی بهمنی- اسکویی وپایسته (1994)مابر منطقی بودن حداکثر احتمال جدید عرضه شده بوسیله جانسن (1988)وجانسن ژولیوس (1990)برای انجام آزمایشات Cointegrationتاکید می کنیم .نتایج یک رابطه بلند مدت رابین کسورات بودجه و وردریهای سرمایه نشان می دهد .بعلاوه یافته های حاصل از مدلسازی خطا –اصلاح نشان می دهد که ناتعادلهای موقتی (کوتاه مدت )در بازارهای مالی به سرعت اصلاح میشوند وبنابراین مشخص میشود که بازارهاکارآمد هستند
اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک برخصوصیات کمی، کیفی و افزایش ماندگاری فلفل دلمه ای
در این پژوهش طی چهار آزمایش مجزا اثر محلولپاشی با تیمارهای کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل از برداشت بر خصوصیات کمی و کیفی و نیز عمر ماندگاری فلفل دلمهای مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش اول تیمار کلریدکلسیم نیم درصد و اسیدجیبرلیک 50 میلیگرم بر لیتر هر یک در دو (زمان ظهور میوه و 15 روز پس از آن) و سه (زمان ظهور میوه،10 و 20 روز پس ازآن) مرتبه محلولپاشی روی فلفل دلمهای در شرایط کشت مزرعهای اعمال و صفات مختلف بررسی شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که تیمار اسیدجیبرلیک به طور معنیداری منجر به افزایش عملکرد، تعداد میوه، عرض میوه، وزن میوه، حجم میوه، ضخامت گوشت میوه، سفتی بافت میوه، وزن خشک میوه، ویتامینC، ظرفیت آنتیاکسیدانی، کلروفیل کل میوه، طول ساقه، طول میانگره، طول شاخساره، سطح برگ و تعداد شاخه جانبی شده و میزان پوسیدگی گلگاه و آفتاب سوختگی را نیز کاهش داد. تیمار کلریدکلسیم نیز با افزایش ضخامت گوشت میوه، سفتی بافت، مقدار کلروفیل و وزن خشک همراه بوده و پوسیدگی گلگاه و آفتابسوختگی بافت میوه را نیز بطور قابل توجهی کاهش داد. در این آزمایش اختلاف چندانی بین دو بار محلولپاشی و سه بار محلولپاشی دیده نشد. در آزمایش دوم اثر تیمارهای اعمال شده فوق بر عمر پس از برداشت مورد ارزیابی قرار گرفت. میوههای تیمارهای مختلف در دو دمای صفر و 10 درجه سانتیگراد نگهداری شده و در زمانهای 10 و 20 روز پس از انبار بررسی شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که تیمار کلریدکلسیم در هر دو دمای انبارداری، کاهش وزن میوه، شدت سرمازدگی، درصد بیماری، نشت یونی و مقدار مالوندیآلدئید را کاهش داده و موجب حفظ بیشتر بازارپسندی، سفتی، مواد جامد محلول، اسید کل، ویتامینC، ظرفیت آنتیاکسیدانی، فنل کل و کلروفیل میوه شد. تیمار با اسیدجیبرلیک نیز منجر به کاهش بیماری، کاهش نشت یونی و مقدار مالون دیآلدئید شده، و با حفظ بهتر بازارپسندی، سفتی، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ویتامینC، فنل کل، ظرفیت آنتی اکسیدان و محتوای کلروفیل میوه همراه بود. در بیشتر موارد سه بار محلولپاشی بهتر از دو بار محلولپاشی بود. در آزمایش سوم تلفیق تیمارهای قبل از برداشت کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک در سه بار محلولپاشی و تیمارهای پس از برداشت سلوفان، چیتوزان و سلوفان+چیتوزان بر عمر پس از برداشت فلفل دلمهای در دمای 10 درجه سانتیگراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از سلوفان موجب کم شدن کاهش وزن، حفظ بهتر سفتی، ظرفیت آنتی اکسیدانی و فنل کل در مقایسه با شاهد شد ولی از طرفی درصد بیماری را افزایش داد. تیمار چیتوزان موجب کاهش بیماری و افزایش نسبت قند به اسید، ظرفیت آنتیاکسیدان و فنل کل میوه نسبت به نمونه شاهد شد. در مجموع استفاده توام از سلوفان و چیتوزان بهتر از استفاده از هر یک به تنهایی در حفظ کیفیت میوه فلفل دلمهای بود. در آزمایش چهارم اثر غلظتهای صفر (شاهد)، 5/0، 1/0، 5/1 و 2 درصد چیتوزان بر کنترل عامل پوسیدگی نرم فلفل دلمهای بررسی شد. نتایج نشان داد چیتوزان بخوبی میزان آلودگی قارچی میوه را کاهش داد. در این آزمایش با افزایش غلظت چیتوزان افت وزن، شدت بیماری و نشت یونی کاهش و بازارپسندی، سفتی، اسیدیته، ویتامین ث، فنل کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی افزایش یافت.
کلمات کلیدی: فلفل دلمه ای، کلریدکلسیم، اسیدجیبرلیک، چیتوزان، سلوفان و پس از برداشت.
فهرست مطالب
فصل اول. 1
مقدمه 2
فصل دوم 5
کلیات و مروری بر منابع. 5
2-1- فلفل. 6
2-1-1- منشا و خاستگاه فلفل. 6
2-1-2- مشخصات گیاه شناسی. 6
2-1-3- اهمیت اقتصادی و ارزش غذایی. 7
2-1-4- ارزش دارویی. 9
2-1-5- اهمیت کشتهای گلخانهای و مزرعهای در دنیا و ایران. 9
2-1-6- اهمیت کشت فلفل دلمهای. 10
2-1-7- مفهوم کیفیت.. 11
2-1-7-1- کیفیت خارجی. 11
2-1-7-2- کیفیت درونی. 12
2-1-7-3- کیفیت تغذیهای فلفل دلمهای در ارتباط با سلامت بشر. 14
2-1-7-3-1- ویتامینها 14
2-1-7-3-1-1- ویتامینA. 14
2-1-7-3-1-2- ویتامینB. 14
2-1-7-3-1-3- ویتامینC. 15
2-1-7-3-2- عناصر معدنی. 15
2-1-7-3-2-1-آهن. 15
2-1-7-3-2-2- روی. 15
2-1-7-3-2-3- پتاسیم. 16
2-1-7-3-2-4- کلسیم. 16
2-1-7-3-2-5-منیزیم. 16
2-1-7-3-2-6-فسفر. 16
2-1-7-3-3- لیکوپن. 17
2-1-7-3-4- اسیدسیتریک... 17
2-2- ضایعات پس از برداشت محصولات کشاورزی. 17
2-2-1- علل اصلی توجه به فیزیولوژی پس از برداشت.. 17
2-3- نقش کلسیم درگیاه 18
2-3-1- نقش کلسیم در پایداری دیواره سلول. 18
2-3-2- نقش کلسیم در رشد سلول. 20
2-3-3- نقش کلسیم در پایداری غشا و تنظیم آنزیم. 21
2-3-4-محل مصرف کلسیم و اثر آن در رشد و ترکیب گیاه 22
2-3-5- نقش کلسیم در ماندگاری میوه 24
2-4- نقش جیبرلینها در گیاه 24
2-4-1- جیبرلین. 24
2-4-2- اثرات فیزیولوژیک جیبرلینها 25
2-4-3-1-نقش جیبرلین در طویل شدن سلولها 26
2-4-3-2- نقش جیبرلین در گلدهی. 26
2-4-3-3- نقش جیبرلین در پارتنوکارپی. 26
2-4-3-4- نقش جیبرلین در طویل شدن ریشه 26
2-4-3-5- نقش جیبرلین در رشد برگ... 26
2-4-3-6- نقش جیبرلین در سبزکردن بذور 26
2-4-3-7- نقش جیبرلین در عملکرد گیاه 27
2-4-3-8- نقش جیبرلین در بزرگی و درشتی میوه 27
2-4-3-9- نقش جیبرلین درکیفیت میوه 27
2-4-3-10- نقش جیبرلین در به عقب انداختن رسیدن میوهها 27
2-4-3-11- نقش جیبرلین در دیر برداشت کردن میوهها 28
2-4-3-12- نقش جیبرلین در پا بلند کردن گیاهان پاکوتاه 28
2-5- چیتوزان و نقش آن در پس از برداشت.. 28
2-6- پوشش سلوفان. 30
2-7- مشکلات قبل و پس از برداشت فلفل دلمهای. 30
فصل سوم 32
مواد و روشها 32
3-1- آزمایش اول: بررسی اثر محلولپاشی با کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر صفات کمی، کیفی و رویشی فلفل دلمهای در شرایط کشت در مزرعه 33
3-1-1- ویژگیهای محل و زمان اجرای آزمایش... 33
3-1-2- ویژگیهای خاک و آب در مزرعه 33
3-1-3- رقم مورد استفاده 34
3-1-4- طرح آزمایشی. 34
3-1-5- مراحل اجرای آزمایش و مراقبتهای مزرعه 34
3-1- 6- اعمال تیمارها 35
3-1-7- زمان و روش نمونهبرداری. 35
3-1-8- صفات مورد ارزیابی. 35
3-1-8-1- صفات مربوط به میوه 36
3-1-8-1-1- صفات فیزیکی و ظاهری. 36
3-1-8-1-1-1- عملکرد و تعداد میوه 36
3-1-8-1-1-2- طول، قطر و شاخص شکل میوه 36
3-1-8-1-1-3- وزن، حجم و چگالی میوه 36
3-1-8-1-1-4- ضخامت گوشت میوه 36
3-1-8-1-1-5- سفتی بافت میوه 37
3-1-8-1-1-6- پوسیدگیگلگاه و آفتاب سوختگی بافت میوه 37
3-1-8-1-2-صفات بیوشیمیایی میوه 37
3-1-8-1-2-1- مواد جامد محلول(TSS) 37
3-1-8-1-2-2- درصد اسید کل و pH آب میوه 37
3-1-8-1-2-3-ویتامینث در بافت میوه 37
3-1-8-1-2-4- فنل کل در بافت میوه 38
3-1-8-1-2-5- ظرفیت آنتیاکسیدانی در بافت میوه 39
3-1-8-1-2-6-محتوای مالوندیآلدئید در بافت میوه 40
3-1-8-1-2-7- نشت یونی بافت میوه 40
3-1-8-1-2-8- محتوای کلروفیل و کارتنوئید بافت میوه 40
3-1-8-1-2-9- وزن خشک میوه 40
3-1-8-2- صفات رویشی گیاه 41
3-1-8-2-1- طول میانگره، ارتفاع و عرض بوته 41
3-1-8-2-2- تعداد شاخه 41
3-1-8-2-3- سطح برگ... 41
3-1-8-2-4- وزن خشک ساقه، برگ و ریشه 41
3-1-8-2-5- تعداد ریشه جانبی. 41
3-1-8-2-6- قطر طوقه 41
3-1-8-2-7- محتوای کلروفیل و کارتنوئید در برگ... 41
3-2- آزمایش دوم: بررسی اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل از برداشت، بر صفات کیـفی و مقاومت به سرما در میوههای فلفل دلمهای طی زمان انبارمانی. 42
3-2-1- تعیین درصد آلودگی یا بیماری قارچی. 43
3-2-2- تعیین درجه سرمازدگی. 43
3-2-3- تعیین میزان بازارپسندی (رنگ و ظاهر) 43
3-3- آزمایش سوم: بررسی اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل از برداشت و برهمکنش آن با پوششهای سلوفان و چیتوزان بر صفات کیفی فلفل دلمهای در انبار 44
3-4- آزمایش چهارم: بررسی اثر چیتوزان بر کنترل پوسیدگی نرم فلفل دلمهای در انبار 45
3-4-1- تهیه سوسپانسیون. 45
3-4-2- تهیه واکس چیتوزان. 46
3-5-مواد مصرفی در اجرای آزمایشها 46
3-6- آنالیز آماری. 46
فصل چهارم 47
نتایج و بحث.. 47
4-1-1- نتایج آزمایش اول: بررسی اثر محلولپاشی با کلریدکلسیم واسیدجیبرلیک بر صفات کمی، کیفی و رویشی فلفل دلمهای در شرایط کشت در مزرعه 48
4-1-1-1- نتایج مربوط به صفات میوه 48
4-1-1-1-1- اثر تیمارها بر صفات رویشی میوه 51
4-1-1-1-2- اثر تیمارها بر پوسیدگی گلگاه و آفتاب سوختگی میوه 51
4-1-1-1-3- اثر تیمارها بر ضخامت گوشت و سفتی بافت میوه 51
4-1-1-1-4- اثر تیمارها بر مواد جامد محلول میوه 52
4-1-1-1-5- اثر تیمارها بر pH و اسید کل. 52
4-1-1-1-6- اثر تیمارها بر ویتامینC، ظرفیت آنتی اکسیدان و فنل کل. 52
4-1-1-1-7- اثر تیمارها بر کلروفیل میوه 52
4-1-1-2- نتایج مربوط به صفات گیاه فلفل دلمهای. 54
4-1-1-2-1- اثر تیمارها بر وزن خشک شاخه و ریشه 56
4-1-1-2-2- اثر تیمارها بر طول ساقه و میانگره 56
4-1-1-2-3- اثر تیمارها بر شاخه اصلی و شاخه فرعی. 56
4-1-1-2-4- اثر تیمارها بر تعداد برگ، سطح برگ و کلروفیل برگ... 56
4-1- 2- نتایج آزمایش دوم: اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل از برداشت برماندگاری و مقاومت به سرما میوه فلفل دلمهای در انبار 58
4-1-2-1- اثر تیمار، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر کاهش وزن و سفتی بافت میوه فلفل دلمهای 61
4-1-2-2- اثر تیمارها، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر بازارپسندی (تغییررنگ و ظاهر)، شیوع بیماری و سرمازدگی میوه 61
4-1-2-3- اثر تیمارها، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر pH و اسید کل آب میوه 62
4-1-2-4- اثر تیمار، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر مواد جامد محلول میوههای فلفل دلمهای 62
4-1-2-5- اثر تیمار، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر میزان ویتامینC، ظرفیت آنتیاکسیدانی و فنل کل در میوههای فلفل دلمهای. 63
4-1-2-6- اثر تیمار ، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر نشت یونی و محتوای مالون دیآلدئید در میوههای فلفل دلمهای 63
4-1-2-7- اثر تیمار ، دمای نگهداری و دورهی انبارمانی بر کلروفیل و کارتنوئید در میوههای فلفل دلمهای 64
4-1-2-8- برهمکنش اثر تیمار و دمای انبار بر میزان بیماری و سرمازدگی میوههای فلفل دلمهای 67
4-1-2-9- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان بازارپسندی میوههای فلفل دلمهای در انبار 67
4-1-2-10- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان بیماری در میوههای فلفل دلمهای در انبار 69
4-1-2-11- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان مواد جامد محلول در میوههای فلفل دلمهای در انبار 69
4-1-2-12- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان اسیدکل در میوههای فلفل دلمهای در انبار 70
4-1-2-13- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر ظرفیت آنتیاکسیدان میوههای فلفل دلمهای در انبار 71
4-1-2-14- برهمکنش اثر تیمار، دما و دوره انبارمانی بر میزان بیماری میوههای فلفل دلمهای در انبار 71
4-1-3- نتایج آزمایش سوم: اثر برهمکنش کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل ازبرداشت و پوششهای سلوفان و چیتوزان بر ماندگاری میوه فلفل دلمهای در انبار 72
4-1-3-1- اثر تیمارهای پس از برداشت بر کاهش وزن و سفتی بافت میوه فلفل دلمهای در انبار 76
4-1-3-2- اثر تیمارهای پس از برداشت بر بیماری و بازارپسندی میوه فلفل دلمه در انبار 76
4-1-3-3- اثر تیمارهای پس از برداشت بر اسیدکل و نسبت قند به اسید میوه فلفل دلمهای در انبار 76
. 76
4-1-3-5- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر کاهش وزن میوه 79
4-1-3-6- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر بیماری میوه 79
4-1-3-7- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر بازارپسندی میوه 80
4-1-3-8- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر اسید کل میوه 80
4-1-3-9- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر نسبت قند به اسید میوه 81
4-1-3-10- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر ظرفیت آنتیاکسیدان میوه 82
4-1-3-11- اثر برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر فنلکل میوه 83
4-1-4- نتایج آزمایش چهارم: اثر چیتوزان بر پوسیدگی نرم فلفل دلمهای 84
4-1-4-1- نتایج اثر چیتوزان در کنترل عامل پوسیدگی نرم فلفل دلمهای در شرایط درون شیشهای 84
4-1-4-2- نتایج اثر چیتوزان بر پوسیدگی نرم فلفل دلمهای در انبار 85
4-1-4-2-1- اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر کاهش وزن، سفتی و وزن خشک میوه 87
4-1-4-2-2- اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر بیماری و بازارپسندی میوه 87
4-1-4-2-3-اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر pH و اسید کل میوه 87
4-1-4-2-4-اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر مواد جامد محلول، نسبت قند به اسید و وزن خشک میوه 87
4-1-4-2-5- اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر ویتامینث و آنتیاکسیدان میوه 88
4-1-4-2-6-اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر نشت یونی میوه 88
4-1-4-2-7-اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر فنلکل و کارتنوئید میوه 88
4-2-1- بحث آزمایش اول. 91
4-2-1-1- نتیجه گیری کلی آزمایش اول. 96
4-2-2- بحث آزمایش دوم 96
4-2-2-1- نتیجهگیری کلی آزمایش دوم 103
4-2-3- بحث آزمایش سوم 103
4-2-3-1-نتیجه گیری کلی آزمایش سوم 106
4-2-4- بحث آزمایش چهارم 107
4-2-4-1- نتیجه گیری کلی آزمایش چهارم 109
پیشنهادها 110
منابع. 111
پیوستها………………………………118
فهرست جدولها
جدول 4-1- تجزیه واریانس آزمایش اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات کمی و کیفی میوه فلفل دلمهای 49
جدول 4-2- مقایسه میانگین آزمایش اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات کمی و کیفی میوه فلفل دلمهای 53
جدول 4-3- تجزیه واریانس آزمایش اثر کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات گیاه فلفل دلمهای 55
جدول 4-4- مقایسه میانگین اثر تیمارهای کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات رویشی گیاه فلفل دلمهای 57
جدول 4-5- تجزیه واریانس اثر تیمارهای کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات کیفی و مقاوت به سرما در میوههای فلفل دلمهای. 59
جدول 4-6- مقایسه میانگین اثر تیمارهای کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک بر خصوصیات کیفی و مقاوت به سرما در میوههای فلفل دلمهای. 65
جدول4-7- تجزیه واریانس آزمایش اثر برهمکنش کلریدکلسیم و اسیدجیبرلیک قبل ازبرداشت و پوششهای سلوفان و چیتوزان بر ماندگاری میوه فلفل دلمهای در انبار .....74
جدول4-8- مقایسه میانگین اثر تیمارهای پس از برداشت بر صفات میوه فلفل دلمهای در انبار. 77
جدول 4-9- تجزیه واریانس اثر چیتوزان بر پوسیدگی نرم و صفات کیفی فلفل دلمهای در انبار. 86
جدول 4-10- مقایسه میانگین اثر چیتوزان بر پوسیدگی نرم و صفات کیفی فلفل دلمهای در انبار 89
فهرست شکلها
شکل2-1- ساختار چیتوزان. 29
شکل 3-1- جذب غلظتهای مختلف اسید گالیک در طول موج 760 نانومتر و منحنی استاندارد آن. 39
شکل4-1- برهمکنش اثر تیمار و دمای انبارمانی بر میزان سرمازدگی و بیماری در میوههای فلفل دلمهای در انبار 68
شکل4-2- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان بازارپسندی میوههای فلفل دلمهای در انبار 68
شکل4-3- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان بیماری در میوههای فلفل دلمهای در انبار 69
شکل4-4- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان مواد جامد محلول در میوههای فلفل دلمهای در انبار 70
شکل4-5- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر میزان اسید کل در میوههای فلفل دلمهای در انبار 70
شکل4-6- برهمکنش اثر تیمار و دوره انبارمانی بر ظرفیت آنتیاکسیدان میوههای فلفل دلمهای در انبار 71
شکل 4- 7-رهمکنش اثر تیمار، دما و دوره انبارمانی بر میزان بیماری میوههای فلفل دلمهای در انبار 72
شکل 4- 8- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر کاهش وزن میوه 79
شکل 4-9- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر بیماری میوه 80
شکل 4-10- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر بازارپسندی میوه 81
شکل 4-11- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر اسید کل آب میوه 81
شکل 4-12- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر نسبت قند به اسید میوه 82
شکل 4-13- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی برظرفیت آنتیاکسیدان میوه 83
شکل 4-14- برهمکنش تیمارهای پس از برداشت و دوره انبارمانی بر فنل کل میوه 83
شکل4-15- اثر غلظتهای مختلف چیتوزان بر کنترل عامل پوسیدگی نرم فلفل دلمهای در شرایط کشت درون شیشه 84
شکل 4-16- همبستگی بین وزن تک میوه و عملکرد تک بوته. 92
شکل4-17- همبستگی بین طول میانگره و ارتفاع گیاه. 96
شکل 4-18- همبستگی بین شاخص سرمازدگی و شاخص آلودگی میوه. 98
شکل 4-19- همبستگی بین شاخص سرمازدگی و محتوای مالون دیآلدئید. 99
شکل 4-20- همبستگی بین شاخص سرمازدگی و درصد نشت یونی. 100
شکل 4-21- همبستگی بین میزان کاهش وزن و سفتی بافت میوه. 105
شکل4-22- همبستگی بین میزان ویتامینC و ظرفیت آنتیاکسیدان میوه. 106
شکل 4-23- همبستگی بین افزایش غلظت چیتوزان و کاهش گسترش قارچ در محیط کشت درون شیشه. 107
شکل 4-24- همبستگی بین درصد نشت یونی و شاخص بیماری. 108
تعیین درز لرزه ای در ساختمان های فلزی با سیستم جداگر لرزه ای
در این تحقیق نتایج حاصل از مطالعات انجام شده بر روی سازههای با سیستم جداگر لرزهای و اثر درز لرزهای بین این سازهها با ساختمانهای مجاور جهت اجتناب از برخورد آنها در زمان زلزله ارائه شده است. این تحقیق از آنرو مورد اهمیت است که، میتوان از نتایج آن برای ارزیابی تغییر فواصل مابین سازهها با در نظر گرفتن ارتفاع سازه با جداگر لرزهای به سازههای مجاور که در معرض زلزله قرار دارند، مورد استفاده قرار بگیرد. که در واقع کمکی به اتخاذ تصمیم جهت انتخاب فاصله درست به سازه مجاور میباشد. اطلاعات آماری با بررسی ساختمانهای سه، پنج، هفت وده طبقه فلزی با سیستم بادبندی و قاب خمشی به طور مجزا در معرض 20 رکورد حوزه دور بدست آمده است. هریک از ساختمانها بر اثر رکوردهای زلزله انتخاب شده مورد تحلیل قرار گرفته است. فاصله بین سازهها براساس مشخصات سازههای با جداگرلرزهای تغییر میکند تا بتوان نتایج مناسبی را ارائه دهد، لذا در ابتدا این محدوده جداگانه در اطراف سازه با جداگر لرزهای بطور مجزا در نظر گرفته شده است. پس از بدست آوردن یک محدوده مناسب با استفاده از این نتایج سازههای سه، پنج، هفت و ده طبقه در کنار سازههای قاب خمشی و بادبندی با پایه گیردار برای فواصلی که از جدول نتایج بدست آمده وتحت رکوردهای مشابهسازی شده مورد تحلیل قرار گرفته است، تا تأثیر استفاده از محدوده در آن بررسی شود. در مجموع به منظور بررسی تأثیر برخورد بر نیاز های لرزهای سازهها با جداگر لرزهای 160 تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی انجام شده است. در انتهای این تحقیق با جمع بندی نتایج رابطه ای ساده و تأثیرگذار برای کاهش اثر برخورد دو سازه مجاور بدست آمد که مشخص کردن این محدوده را آسان میکند.
واژههای کلیدی: جداگر لرزهای، درز لرزهای، برخورد(کله گی)، مقیاس رکورد، زلزله حوزه دور
فهرست مطالب:
چکیده............................................................................................................................... 1
فصل اول: کلیات
1-1 مفهوم جداگر لرزهای ..................................................................................................... 3
1-2 ملاحظات مربوط به جداسازی لرزهای ........................................................................................ 5
1-3 راهحلهایی برای آسیب غیر سازهای ......................................................................................... 6
1-4 اجزای اصلی سیستمهای جداسازلرزهای ................................................................................. 7
1-5 مشخصههای نیرو-تغییر مکان .................................................................................................................................. 11
1-6 اصول طراحی جداسازی لرزهای ................................................................................................................................ 13
1-7 امکان جداسازی لرزهای ............................................................................................................................................. 14
1-8 سازههای مجاور........................................................................................................................................................... 16
1-9 تاریخچه و تحقیقات .................................................................................................................................................. 16
1-10 رویدادهای برخورد سازهها در طی زلزلههای قبل ................................................................................................ 17
1-11 مطالعات در مورد کله گی (برخورد سازههای مجاور) در گذشته ........................................................................ 19
فصل دوم: آییننامهها و روشهای طراحی
2-1 مقایسه آییننامههاو روشهای طراحی ................................................................................................................... 24
2-2 تغییر مکان طرحDD............................................................................................................ 25
2-2-1تصحیح فرمول تغییر مکان طرح در دستورالعمل طراحی ایران.......................................................................... 27
2-2-1-1محاسبه تغییر مکان طرح براساس آییننامه ASCE7-05............................................................................. 27
2-2-1-2 محاسبه تغییر مکان طرح.................................................................................................................................. 28
2-2-1-3محاسبه تغییر مکان طرح براساس آییننامه 2800 ایران............................................................................... 28
2-3بیشترین تغییر مکانDM............................................................................................................................................ 29
2-4بیشترین تغییر مکان کلDTMو بیشترین تغییر مکان کل طرح DTD................................................................. 30
2-5تغییر مکان هدف حاصل از طیف لرزهای و تغییر مکان هدف حاصل ازطیف زلزله حداکثر سطح خطر ............... 31
2-6 محدودیتهای تغییر مکان نسبی در دستور العمل طراحی.................................................................................... 32
2- 7 نتیجه مقایسه............................................................................................................................................................. 33
فصل سوم: مبانی نظری
3-1 مدلسازی سازهها با جداگر لرزهای ............................................................................................................................ 36
3-2رکوردهای انتخاب شده ............................................................................................................................................... 47
فصل چهارم: مدلسازی سازهها با جداگر لرزهای و محاسبه جداگرها
4-1 مدلسازی سازهها با جداگر لرزهای ومحاسبه جداگرها .......................................................................................... 56
4-2 نرمافزار محاسباتی مورد استفاده .............................................................................................................................. 57
4-3 طراحی جداسازهای لاستیکی با هسته سربی LRB................................................................................................ 59
4-4 محاسبه جداگر لرزهای برای سازه پنج طبقه فلزی ................................................................................................. 62
4-5 محاسبه نیروی جانبی زلزله با استفاده از تحلیل استاتیکی معادل ....................................................................... 64
4-6 حداقل نیروی جانبی زلزله ........................................................................................................................................ 66
4-7 محاسبه اولیه ابعاد جداگرهای لرزهای ..................................................................................................................... 66
4-8مدلسازی برخورد ....................................................................................................................................................... 68
4-8-1مدل ویسکوالاستیک خطی ................................................................................................................................... 69
4-8-2مدل الاستیک غیر خطی ....................................................................................................................................... 70
4-8-3مدل ویسکو الاستیک غیر خطی ........................................................................................................................... 70
فصل پنجم: آنالیز نمونهها و استخراج نتایج
5-1 تحلیل سازهها و بررسی درز لرزهای بر اساس نتایج ................................................................................................ 75
5-2 سازه سه طبقه بادبندی شده .................................................................................................................................... 79
5-3 سازه سه طبقه قاب خمشی ...................................................................................................................................... 82
5-4 سازه پنج طبقه بادبندی شده ................................................................................................................................... 84
5-5 سازه پنج طبقه قاب خمشی ..................................................................................................................................... 87
5-6 سازه هفت طبقه بادبندی شده ................................................................................................................................. 89
5-7 سازه هفت طبقه قاب خمشی ................................................................................................................................... 92
5-8 سازه ده طبقه بادبندی شده ...................................................................................................................................... 94
5-9 سازه ده طبقه با قاب خمشی .................................................................................................................................... 97
5-10 تأثیر یک رکورد مشابهسازی شده بر سازه ومقایسه آن با نتایج کلی ................................................................. 101
5-1 نتیجه گیری ................................................................................................................................................................ 117
فصل ششم: نتیجهگیری
6-1 نتیجه گیری ................................................................................................................................................................ 121
6-2 پیشنهادات .................................................................................................................................................................. 123
ضمیمه 1-آییننامه و روشهای طراحی ................................................................................... 124
ض 1-1 آییننامه و روشهای طراحی ............................................................................................................................. 125
ض 1-2 انتخاب معیارها .................................................................................................................................................... 125
ض 1-2-1 مبنای طراحی ................................................................................................................................................. 125
ض 1-2-2 پایداری سامانه جداساز .................................................................................................................................. 125
ض 1-2-3 ضریب اهمیت ................................................................................................................................................. 125
ض 1-2-4 گروه بندی ساختمانها بر حسب شکل ........................................................................................................ 125
ض 1-2-5 انتخاب روش تحلیل پاسخ جانبی ................................................................................................................. 126
ض 1-2-5-1 کلیات .......................................................................................................................................................... 126
ض 1-2-5-2 تحلیل استاتیکی ........................................................................................................................................ 126
ض 1-2-5-3 تحلیل دینامیکی ........................................................................................................................................ 127
ض 1-2-5-3-1 تحلیل طیفی .......................................................................................................................................... 127
ض 1-2-5-3-2 تحلیل تاریخچه زمانی ........................................................................................................................... 127
ض 1-2-5-3-3 طیفهای طرح ویژه ساختگاه ............................................................................................................... 127
ض 1-2-6 روش تحلیل استاتیکی..................................................................................................................................... 128
ض 1-2-6-1 ویژگیهای تغییر شکل سامانه جداساز..................................................................................................... 128
ض 1-2-6-2 حداقل تغییر مکانهای جانبی................................................................................................................... 128
ض 1-2-6-2-1 تغییر مکان طرح...................................................................................................................................... 128
ض 1-2-6-2-2 زمان تناوب مؤثر متناظر با تغییر مکان طرح ...................................................................................... 128
ض 1-2-6-2-3 بیشترین تغییر مکان ............................................................................................................................. 128
ض 1-2-6-2-4 زمان تناوب مؤثر متناظر با بیشترین تغییر مکان ............................................................................... 129
ض 1-2-6-2-5 تغییر مکان کل ....................................................................................................................................... 129
ض 1-2-6-3 حداقل نیروهای جانبی .............................................................................................................................. 129
ض 1-2-6-3-1 سامانه جداساز و اعضای سازهای در تراز سامانه جداساز یا زیر آن .................................................. 129
ض 1-2-6-3-2 اعضای سازهای بالاتر از تراز جداسازی ................................................................................................ 130
ض 1-2-6-3-3 محدویتهایVs..................................................................................................................................... 130
ض 1-2-6-3-4 توزیع نیروها در امتداد قائم .................................................................................................................. 130
ض 1-2-6-3-5 محدودیتهای تغییر مکان نسبی ........................................................................................................ 130
ض 1-2-6-4 روش تحلیل دینامیکی .............................................................................................................................. 131
ض 1-2-6-4-1 سامانه جداساز و اعضای سازهای زیر تراز جداسازی .......................................................................... 131
ض 1-2-6-4-2 تعیین برش پایه رو سازه ....................................................................................................................... 132
ض 1-2-6-5 تاریخچه زمانی شتاب، شتابنگاشت .......................................................................................................... 132
ض 1-2-6-6 مدل ریاضی ................................................................................................................................................. 133
ض 1-2-6-6-1 سامانه جداساز ....................................................................................................................................... 133
ض 1-2-6-6-2 سازه جداسازی شده .............................................................................................................................. 133
ض 1-2-6-6-2-1 تغییر مکان ......................................................................................................................................... 133
ض 1-2-6-6-2-2 نیروها و تغییر مکانها در اعضای اصلی .......................................................................................... 134
ض 1-2-6-6-3 روشهای تحلیل دینامیکی ................................................................................................................... 134
ض 1-2-6-6-3-1 زلزلههای مورد کاربرد در تحلیل ...................................................................................................... 134
ض 1-2-6-6-3-2 روش تحلیل طیفی ............................................................................................................................ 134
ض 1-2-6-6-4 روش تحلیل تاریخچه زمانی ................................................................................................................. 134
ض 1-2-6-6-5 نیروهای جانبی طرح ............................................................................................................................. 135
ض 1-2-6-6-5-1 سامانه جداساز و اعضای سازهای در تراز جداسازی یا زیر آن ....................................................... 135
ض 1-2-6-6-5-2 اعضای سازهای بالای تراز جداسازی ................................................................................................ 135
ض 1-2-6-6-5-3 اصلاح مقادیر بازتابها ........................................................................................................................ 135
ض 1-2-6-6-6 محدودیتهای تغییر مکان نسبی ......................................................................................................... 135
مراجع ................................................................................................................................................ 137
چکیده به زبان انگلیسی ............................................................................................................. 143
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-1 منابع دیگر انعطافپذیر و استهلاک انرژی................................................................................................... 11
جدول 2-1 تغییر مکان طرح در آییننامههای دیگر ....................................................................................................... 26
جدول 2-2 بیشترین تغییر مکان در آییننامههای دیگر ................................................................................................ 29
جدول 2-3 بیشترین تغییر مکان کل طرحدر آییننامههای دیگر ................................................................................. 30
جدول 2-4 بیشترین تغییر مکان کلدر آییننامههای دیگر ............................................................................................ 30
جدول 2-5 تغییر مکان طرح حاصل از طیف لرزه حاصل ازطیف زلزله حداکثر سطح خطر در آییننامههای دیگر . 31
جدول 2-6 تغییر مکان طرح حاصل از طیف زلزله حداکثر سطح خطر در آییننامههای دیگر .................................. 32
جدول 2-7 محدودیت تغییر مکان نسبی ........................................................................................................................ 32
جدول 3-1 اطلاعات سیستم سازهها ............................................................................................................................... 36
جدول 3-2 مقاطع مصرفی مدل سه طبقه ...................................................................................................................... 39
جدول 3-3 مقاطع مصرفی مدل پنج طبقه ..................................................................................................................... 39
جدول 3-4مقاطع مصرفی مدل هفت طبقه .................................................................................................................... 40
جدول 3-5مقاطع مصرفی مدل ده طبقه ......................................................................................................................... 41
جدول 3-6مشخصات جداگرهای لرزهای (کیلو نیوتن و متر) ........................................................................................ 47
جدول 3-7 مشخصات دینامیکی سازههای مورد مطالعه (دوره تناورب) ..................................................................... 47
جدول 3-8مقادیر رکوردهای طبس وsrssآن و طیف استاندارد ایران برای سازه با TD برابر 5/1 ثانیه ................... 49
جدول 3-9اطلاعات رکوردهای زلزله ................................................................................................................................ 52
جدول 4- 1- مشخصات جداگرهای لرزهای (کیلونیوتن ومتر) ...................................................................................... 56
جدول 4- 2- مشخصات دینامیکی سازههای مورد مطالعه (دوره تناوب) .................................................................... 57
جدول 4-3 دتایل سقف کمپوزیت وگلمیخها................................................................................................................... 57
جدول4-4 خواص مکانیکی بتن........................................................................................................................................ 58
جدول 4-5 خواص مکانیکی فولاد..................................................................................................................................... 58
جدول 4-6 وزن سقف کمپوزیت ....................................................................................................................................... 63
جدول 5-1- نسبت تغییر مکان موجود به تغییر مکان طراحی در سازههای سه، پنج، هفت، ده طبقه بادبندی و قاب خمشی 99
جدول 5-2- مقدار ضربه در حین زلزله به سازه مجاور در طبقات مختلف در سازههای سه، پنج، هفت، ده طبقه بادبندی و قاب خمشی 117
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 3-1- طیفهای پاسخ شتاب مولفه مقیاس شده مورد استفاده در تحلیل مربوط به سازههای سه، پنج و هفت و ده طبقه 54
نمودار 5-1-نمودار تغییر مکان موجود به تغییر مکان طراحی بر حسب معادله فعلی دستور العمل برای سازه سه طبقه فلزی با سیستم بادبندی و سیستم قاب خمشی به نسبت طبقات .......................... 77
نمودار 5-2 نمودار تغییر مکان موجود به تغییر مکان طراحی بر حسب معادله تصحیح شده برای سازه سه طبقه فلزی با سیستم بادبندی و سیستم قاب خمشی به نسبت طبقات ..................... 79
نمودار 5-3- میانگین نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف و برای سازه با سه طبقه (سیستم بادبندی) 80
نمودار 5-4- نسبت تغییر مکان طبقات برای سازه با سه طبقه (سیستم بادبندی) .................................................... 80
نمودار 5‑5 نمودار سازه سه طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم قاب خمشی .......................................................... 82
نمودار 5‑6- نسبت تغییرمکان به تغییرمکان طرح تحت رکوردهای مختلف برای سازه با سه طبقه(قاب خمشی) . 82
نمودار 5‑7 نسبت تغییرمکان طبقات برای سازه با سه طبقه (قاب خمشی) ............................................................... 83
نمودار 5‑8 نمودارسازه سه طبقه فلزی باجداگرلرزهای سیستم بادبندی....................................................................... 84
نمودار 5‑9- نسبت تغییرمکان به تغییرمکان طرح تحت رکوردهای مختلف برای سازه باپنج طبقه (سیستم بادبندی) 85
نمودار 5‑10- نسبت تغییر مکان طبقات برای سازه با پنج طبقه (سیستم بادبندی) ................................................. 85
نمودار 5‑11 نمودار سازه پنج طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم قاب خمشی ....................................................... 87
نمودار 5‑12 نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف برای سازه با پنج طبقه (سیستم قاب خمشی) 87
نمودار 5‑13 نسبت تغییر مکان طبقات برای سازه با پنج طبقه (سیستم قاب خمشی) ............................................ 88
نمودار 5‑14 نمودار سازه پنج طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم بادبندی .............................................................. 89
نمودار 5‑15- نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف برای سازه با هفت طبقه (سیستم بادبندی) 90
نمودار 5‑16- نسبت تغییر مکان طبقات برای سازه با هفت طبقه (سیستم بادبندی) ............................................... 90
نمودار 5‑17 نمودار سازه هفت طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم قاب خمشی .................................................... 92
نمودار 5‑18- نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف و برای سازه با هفت طبقه (سیستم قاب خمشی) 92
نمودار 5‑19- نسبت تغییر مکان طبقات برای سازه با هفت طبقه (سیستم قاب خمشی) ....................................... 93
نمودار 5‑20 نمودار سازه ده طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم بادبندی ................................................................ 94
نمودار 5‑21- نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف و میانگین آن برای سازه با ده طبقه (سیستم بادبندی) 95
نمودار 5‑22 نمودار سازه ده طبقه فلزی با جداگر لرزهای سیستم قاب خمشی ......................................................... 97
نمودار 5‑23- نسبت تغییر مکان به تغییر مکان طرح تحت رکوردهای مختلف و میانگین آن برای سازه با ده طبقه (سیستم قاب خمشی) 97
نمودار 5-24- نسبت تغییر مکان موجود به تغییر مکان طراحی در سازههای سه، پنج، هفت، ده طبقه بادبندی و قاب خمشی 100
فهرست اشکال
نوان صفحه
شکل 1-1سازه معمولی....................................................................................................................................................... 3
شکل 1-2 سازه با کف جداسازی شده............................................................................................................................... 4
شکل 1-3 بالشتکهای الاستومری.................................................................................................................................... 8
شکل 1-4 طیف پاسخ نیروی ایدهآل شده........................................................................................................................ 8
شکل 1-5 طیف پاسخ جابجایی ایدهآل شده.................................................................................................................... 9
شکل 1-6 طیفهای پاسخ برای افزایش میرایی............................................................................................................... 9
شکل 1-7 منحنی پسماند نیرو-تغییر مکان..................................................................................................................... 10
شکل 1-8 روابط ایدهآل شده نیرو-جابجایی برای سیستمهای جداساز........................................................................ 12
شکل 1-9 اصول طراحی جداسازی لرزهای ..................................................................................................................... 14
شکل 1-10 شبیهسازی برخورد دو سازه مجاور............................................................................................................... 17
شکل 1-11خسارت ناشی از برخورد سازه دو طبقه به سازه چهار طبقه، در حین زلزله لاکیلا در ایتالیا 2009....... 19
شکل 1-12 اثر برخورد دو سازه مجاور در زلزله مکزکوسیتی 1995............................................................................. 21
شکل 2-1 طیف طرح در آییننامه ASCE7-05............................................................................................................. 27
شکل 3-1 ابعاد پلان تیپ طبقات و نحوه تیرریزی ......................................................................................................... 38
شکل 3-2 مدلسازه سه طبقه فلزی با سیستم قاب بادبندی ........................................................................................ 42
شکل 3-3 مدلسازه سه طبقه فلزی با سیستم قاب خمشی ......................................................................................... 42
شکل 3-4 مدلسازه پنجطبقه فلزی با سیستم بادبندی ................................................................................................ 43
شکل 3-5مدل یک سازه پنج طبقه فلزیقاب خمشی ..................................................................................................... 43
شکل 3-6 مدلسازه هفتطبقه فلزی با سیستم بادبندی ................................................................................................. 44
شکل 3-7 مدل یک سازه هفت طبقه فلزیقاب خمشی .................................................................................................. 44
شکل 3- 8 مدل یک سازه ده طبقه فلزیبا سیستمبادبندی ........................................................................................... 45
شکل 3- 9- مدل یک سازه ده طبقه فلزیقاب خمشی ................................................................................................... 45
شکل 3-10-نمونه یک جداگر لرزهای الاستومتری با هسته سربی ................................................................................ 46
شکل 3-11 رفتار غیر الاستیک غیر خطی جداگر لرزهای الاستومتری با هسته سربی ................................................ 46
شکل 3‑12 طیف استاندارد و رکورد مقیاس شده طبس بر اساس دستور العمل طراحی .......................................... 51
شکل 4-1- مدلسازه پنج طبقه فلزی با سیستم قاب خمشی ...................................................................................... 59
شکل 4-2-رفتار دوخطی جداساز لاستیکی با هسته سربی ........................................................................................... 60
شکل 4-3-ساختمان جداساز لاستیکی با هسته سربی .................................................................................................. 60
شکل 4-4-مدلسازه پنج طبقه فلزی با سیستم بادبندی .............................................................................................. 63
شکل 4-5نمودار هیسترزیس ایدهآل................................................................................................................................. 66
شکل 4‑6- رفتار دو خطی برای مدلسازی جداگرهای لرزهای ....................................................................................... 67
شکل 4‑7 سازههای مورد استفاده برای بررسی اثر برخورد ........................................................................................... 68
شکل 4‑8-مدلسازی برخورد سازه سه طبقه فلزی با جداگر لرزهای بادبندی شده با سازه سه طبقه فلزی با پایهگیردار 71
شکل 4‑9-مدلسازی برخورد سازه سه طبقه فلزی با جداگر لرزهای قاب خمشی با سازه سه طبقه فلزی با پایه گیردار 72
شکل 4‑10-مدلسازی برخورد سازه سه طبقه فلزی با جداگر لرزهای بادبندی شده با سازه سه طبقه فلزی بادبندی با پایه گیردار 72
شکل 4‑11-مدلسازی برخورد سازه سه طبقه فلزی با جداگر لرزهای قاب خمشی با سازه سه طبقه فلزی بادبندی با پایه گیردار 73
شکل 5-1 نیروی ضربه در طبقات سازه سه طبقه بادبندی با جداگر لرزهای در کنار سازه سه طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 103
شکل 5-2 نیروی ضربه در طبقات سازه سه طبقه قاب خمشی با جداگر لرزهای در کنار سازه سه طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 104
شکل 5-3 نیروی ضربه در طبقات سازه پنج طبقه بادبندی با جداگر لرزهای در کنار سازه پنج طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 106
شکل 5-4 نیروی ضربه در طبقات سازه پنج طبقه قاب خمشی با جداگر لرزهای در کنار سازه پنج طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 108
شکل 5-5 نیروی ضربه در طبقات سازه هفت طبقه بادبندی با جداگر لرزهای در کنار سازه هفت طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 110
شکل 5-6 نیروی ضربه در طبقات سازه هفت طبقه قاب خمشی با جداگر لرزهای در کنار سازه هفت طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 112
شکل 5-7 نیروی ضربه در طبقات سازه ده طبقه بادبندی با جداگر لرزهای در کنار سازه ده طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 114
شکل 5-8 نیروی ضربه در طبقات سازه ده طبقه قاب خمشی با جداگر لرزهای در کنار سازه ده طبقه قاب خمشی با پایه گیردار 116
پایان نامه بررسی جامع انرژی هسته ای
فهرست مطالب
مقدمه .......................................................................................................................4
فصل اول
شکافتن اتم..............................................................................................................6
پیشرفتهای حاصله در دهه ی 90 ...................................................................... 6
ژئوفیزیک پرتوهای کیهانی و عناصر سنگین .................................................10
شکافتن اتم .............................................................................................................12
پروژه های مانهاتان.............................................................................................14
ساختار هسته ای اتم ..........................................................................................18
فصل دوم
گردش مواد سوختنی هسته ای یعنی چه ؟ ....................................................21
سنگ اورانیوم خام ................................................................................................22
انواع اورانیوم ........................................................................................................22
اورانیوم چگونه به دست می آید ؟.....................................................................23
غنی سازی اورانیوم............................................................................................. 24
فصل سوم
با عناصر سوختی مصرف شده چه می کنند ؟..............................................28
تاسیسات « دوباره غنی سازی » چیست ؟ .....................................................29
فصل چهارم
سرنوشت زباله های اتمی چیست ؟ ...................................................................31
آیا می توان زباله های اتمی را با اطمینان و ایمنی کامل انبار کرد ؟ ........32
آیا انرژی اتمی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است ؟ .............................33
سهم انرژی اتمی در تولید برق ......................................................................... 35
انرژی هسته ای بیم ها و امید ها .......................................................................39
منابع ........................................................................................................................43
|
انـرژی اتمی نیـاز امـروز ضـرورت فردا
مقدمه
تصور امکان ادامه زندگی امروزه بشر بدون وجود برق غیر قابل باور به نظر می رسد . در جهان کنونی قطع کوتاه مدت جریان برق می تواند لطمات جبران ناپذیری به روند زندگی وارد نماید . از این روی نیاز انسان به جریان الکتریسیته با نیاز به اکسیژن مقایسه
شده است .
افزایش جمعیت ، توسعه صنایع و کارخانجات و تولید روز افزون محصولاتی که برای استفاده متکی به جریان الکتریسیته هستند .
تولید روز افزون برق را اجتناب ناپذیر می سازد . این نیاز در کشورهای در حال توسعه به دلیل تمایل به رفع وابستگی و ایجاد اشتغال نمود بیشتری پیدا می نماید .
توسعه فعالیت در بخش کشاورزی و صنعت مستلزم در اختیار داشتن نیروی الکتریسیته کافی است ، علاوه بر آن که تامین برق مصرفی در بخش خانگی و شهری ( روشنایی معابر و امکان تفریحی ) که هر روز گسترش می یابد حجم زیادی از نیروی الکتریسیته را
طلب می نماید .
استفاده از سوخت های فسیلی ، نیروی آب و انرژی اتمی سه روش اصلی در تولید الکتریسیته در جهان محسوب می شود و در کنار آن استفاده از نیروی باد و انرژی خورشیدی به عنوان روشهای مکمل در برخی از کشورها سهم ناچیزی از تولید برق را به خود اختصاص می دهد .
براساس آخرین آمارها 105 کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران تمام یا بیش از 80 درصد انرژی الکتریکی مورد نیاز خود را با استفاده از سوخت های فسیلی به دست
می آورند . در مقابل تنها 28 کشور تمام یا بیش از 80 درصد انرژی الکتریسیته مورد نیاز را با استفاده از نیروی آب ایجاد می نماید .
محدودیت منابع آبی یا عدم امکان احداث سد موجب گردیده تا تعداد کشورهای کمتری از نیروی آب برای تولید برق بهره گیرند . در مقابل بیشترین سهم در تولید الکتریسیته به سوخت های فسیلی اختصاص داده شده است که دسترسی به آن ساده تر به نظر می رسد
به دنبال افزایش قیمت نفت از یک سو و کاهش تدریجی ذخایر نفتی از سوی دیگر و در کنار آن محدودیت منابع آبی برخی از کشورها که به دنبال پیدا کردن منبع جایگزین برای تولید الکتریسیته بودند استفاده از انرژی اتمی را به عنوان بهترین راه برای به دست آوردن نیروی برق ارزان و مطمئن شناسایی نمودند .
براساس آخرین آمارها 31 کشور از انرژی اتمی به عنوان مولد بخشی از الکتریسیته مورد نیاز خود اقدام می نمایند .
فصل اول
شکافتن اتم
به نظر عامة مردم موفقیت های برجسته سالهای جنگ در زمینة فیزیک اتمی ( که به ساختن بمب اتم و پدید آمدن نیروی اتمی انجامید ) تا اندازة زیادی سایر پیشرفت های حاصله در علوم فیزیکی را تحت الشعاع قرار داد . البته صاحب نظران معاصر تنها از زاویة فیزیک اتمی به قضیه نگاه نمی کردند . با این که کشفیات جدید در مورد اتم بسیار جالب بود و جاذبة قابل ملاحظه ای داشت ، اما به طور کلی به آنها به عنوان پدیده هایی می نگریستند که ارتباط چندانی با زندگی روزمرة مردم ندارند . واقعیت آن بود که پیشرفت در جبهة وسیعی ( از جمله در زمینه هایی مانند تکنیک های استخراج فلزات و ژئوفیزیک ، هواشناسی و اقیانوس نگاری ) ، چه در سطح نظری و چه در سطح عملی ، در شرف وقوع بود .
پیشرفت های حاصله در دهة 1930
مطالعات کلاسیک در مورد الکتریسیته به جریان الکتریسیته در اجسام هادی مربوط
می شد . اما با تحویل قرن بیستم ، وسایلی که به جریان الکترونها بستگی داشتند ( نمونة آن لامپ ترمیونیک اختراع جی . ای . فلمینگ است ) ، به طرز فزاینده ای اهمیت یافتند . در این زمینه پیشرفت عمده ، اختراع میکروسکوپ الکترونی بود که در آن شعاع الکترونی که به طریقة الکترومغناطیسی متمرکز شده ، جای اشعة نور و عدسی های شیشه ای میکروسکوپ های معمولی را می گیرد . این میکروسکوپ نقایصی دارد که بعضاً غیرقابل اجتناب است ، اما قدرت درشت نمایی بسیار زیاد آن نسبت به میکروسکوپ معمولی باعث می شود که بتوان از این عیوب چشم پوشید .