بررسی اثر درصد افزایش سود انباشته بر درصد تغییرات سود عملیاتی سال بعد شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران
عنوان : بررسی تأثیر در افزایش سود انباشته بر میزان تغییرات سود قبل از بهره و مالیات سال بعد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1380-1377 .
مقدمه :
تشکیل سرمایه یکی از مهم ترین عوامل ورود کشورهای در حال توسعه به فرآیند توسعه اقتصادی می باشد .
سرمایه گذاران ایرانی تا کنون بیشتر به سرمایه گذاری بر دارایی های فیزیکی رغبت نشان داده اند ،تا سرمایه گذاری در دارایی های مالی .یکی از مهم ترین اهداف سرمایه گذاران در سرمایه گذاری در اوراق بهادار کسب سود سالیانه به همراه منفعت سرمایه می باشد ،برای اینکه سرمایه گذاران ترغیب به سرمایه گذاری در دارایی های مالی بشوند باید بازدهی این دارایی ها از بازدهی سایر دارایی ها بیشتر شود۱.
از آنجا که کشور ما نیز به عنوان یک کشور در حال توسعه نیاز فراوان به سرمایه گذاری دارد و این طریق می تواند مشکل بیکاری را نیز برطرف سازد و چند وقتی است نیز بحث سرمایه گذاری خارجی در کشور به صورت جدی مطرح شده است بر آن شدم تا این موضوع را بررسی کنم که آیا ما توانسته ایم از سرمایه های موجود در داخل کشور به خصوص سرمایه های موجود در صنایع خود به درستی استفاده کنیم یا تنها با یک دید کوتاه مدت به فکر افزایش سود قابل پرداخت به سهامداران بوده ایم و باعث خروج سرمایه ها از چرخه تولید شده ایم .
1 . علی قلی پور ، بررسی سیاست های تقسیم سود بر ….، تحقیقات مالی ، ش 9 و 10 ، زمستان 74 و بهار 75 ، صفحه 85 .
فصل اول : طرح تحقیق
1-1) تشریح و بیان موضوع :
منابع تأمین مالی شرکت به 2 بخش داخلی ( اندوخته ها و سود انباشته ،ذخایر استهلاک ،کاهش دارایی جاری و فروش دارایی ثابت ) و منابع خارجی ( اخذ وام ، صدور سهام ممتاز و عادی جدید ) تقسیم می شود که مدیران مالی بایستی با انجام بررسی و تجزیه و تحلیل لازم منبعی را انتخاب نمایند که اولاً از هزینه کمتری برخوردار باشد و ثانیاً در بکارگیری و استفاده از وجوه تأمین شده منطق اقتصادی را مورد استفاده قرار دهد۱.
از آنجا که سود انباشته همیشه یکی از منابع مهم تأمین مالی بلند مدت
برای شرکت ها بوده است و در سال های اخیر ،شرکت های بزرگ صنعتی برای تأمین نیازهای مالی خود اغلب از سود انباشته استفاده کرده اند۲و نه از انتشار سهام جدید .
این تحقیق به دنبال بررسی رابطه بین افزایش درصد سود انباشته شرکت ها و درصد افزایش بازده عملیاتی شرکت (EBIT) در سال بعد بوده است تا در صورت مثبت بودن این رابطه ،شرکت ها را به افزایش سود انباشته خود ،تشویق کرده و در صورت منفی بودن آن دلیل آن را یافته و راهکارهایی ارائه دهد .
2-1) اهمیت موضوع :
اگرچه تأمین مالی از طریق سود انباشته موجب کاهش وجوه قابل پرداخت به شکل سود سهام می شود ،اما وجوه در دسترس برای پرداخت سود سهام به سهامداران فعلی را در آینده افزایش خواهد داد .دلیل این افزایش این است که چنانچه واحد انتفاعی به جای سود انباشته از منابع تأمین مالی خارج از واحد انتفاعی استفاده کند لازم است نوعی بازده برای این منابع فراهم نماید .مثلاً چنانچه از اعتبار ،
1 . حسین صفرزاده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، بررسی اثر انتشار مجدد سهام عادی بر بازده ، دانشگاه فردوسی مشهد ، 1379 ، صفحه 3 .
2 . این مورد مربوط به شرکت های ایرانی نیست .
استقراض و تسهیلات مالی استفاده شود لازم است هزینه استقراض یا سود متعلق به آن به اعطاء کنندگان وام ،اعتبار و تسهیلات مزبور پرداخت شود که پول در دسترس برای پرداخت آتی سود سهام را کاهش خواهد داد .
استفاده از سهام ممتاز نیز پرداخت سود سهام ممتاز را در آینده ایجاب می کند . تأمین مالی از محل انتشار سهام عادی نیز مستلزم پرداخت سود سهام به سهامداران سابق و سهامداران جدید در آینده خواهد بود با توجه به مزایای ذکر شده این تحقیق به دنبال این موضوع بوده است که آیا شرکت های ایرانی از این منبع مالی به درستی استفاده کرده اند یا خیر۱.
3-1) هدف و علت انتخاب موضوع :
روند تأمین مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران در چند سال اخیر گویای این واقعیت است که این شرکت ها گرایش فراوانی به انتشار سهام عادی به عنوان روشی جهت به دست آوردن سرمایه لازم به منظور اجرای طرح های توسعه و یا حتی جبران کمبود نیازهای مالی کوتاه مدت خود داشته اند ۲. با توجه به مطالب و دلایل ذکر شده در قسمت های قبل و از آنجا که انتشار سهم جدید مشکلات و مسائل مربوط به خود را دارد ،به نظر محقق استفاده از روش سود انباشته اقتصادی تر خواهد بود و در همین راستا این تحقیق به منظور بررسی تأثیر افزایش سود شرکت ها بر درصد افزایشEBIT آن ها در سال بعد انجام شد .
بطور کلی می توان از 4 شیوه برای پرداخت سود استفاده کرد :
الف- خط مشی تقسیم سـود ثابت : در این روش مبلغ ثابـتی سود به هر سهـم در
سال تعلق می گیرد .
ب- خط مشی تقسیم سود متغیر : در این روش سود ثابت است ولی از آنجا که سود از سالی به سال بعد در نوسان است .مبلغ سود هر سهم دچار نوسان خواهد شد .
ج- تقسیم سود ثابت و متغیر : این روش ترکـیبی از دو روش قبل است و مزایای هر دو را نیز دارا می باشد .در این روش درصد ثابتی سود نسبت به ارزش اسمی اعلام می شود ،علاوه بر این در موقع تسهیم سود بر حسب آنکه چه مبلغ از سود تقسیم نشده باقی می ماند ،تصمیم به تسهیم سود اضافه می گیرد .
د- خط مشی تقسیم سود باقیمانده : در این روش اگر هزینه پروژه های جدید از جریانات نقدی ورودی به شرکت کمتر باشد تفاوت به عنوان سود پرداخت خواهد ش
1 . همان منبع ، صفحه 92 .
فصل سوم : روش تحقیق
1-3) روش تحقیق :
این تحقیق از نوع کاربردی بوده و در آن برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی استفاده شده است ،تا وجود رابطه ،نوع و میزان رابطه بین متغیرهای موجود در تحقیق مشخص شود .
2-3) قلمروی تحقیق :
الف- قلمروی موضوعی تحقیق : در این تحقیق رابطه بین درصد افزایش سود انباشته بر درصد افزایش سود عملیاتی سال آینده شرکت ها مورد بررسی قرار گرفته است .
ب- قلمرو زمانی تحقیق : قلمروی زمانی تحقیق از سال 1377 تا سال 1380 می باشد و علت انتخاب آن ،زیرا جدیدترین اطلاعات مربوط به این سال ها می- باشد .
ج- قلمروی مکانی تحقیق : چارچوب مکانی تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند .
فهرست مطالب :
عنوان صفحه
ü تقدیر و تشکر........................................................................................... 1
ü فهرست مطالب...................................................................................... 2
ü فهرست جداول و نمودارها...................................................................... 4
ü مقدمه..................................................................................................... 5
ü فصل اول : طرح تحقیق........................................................................... 6
1-1) تشریح و بیان موضوع........................................................................... 6
2-1) اهمیت موضوع..................................................................................... 6
3-1) هدف و علت انتخاب موضوع............................................................... 7
4-1) فرضیات تحقیق..................................................................................... 7
5-1) روش تحقیق.......................................................................................... 8
6-1) قلمرو تحقیق......................................................................................... 8
7-1) تعریف واژه ها و اصطلاحات کلیدی...................................................... 8
8-1) تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع تحقیق..................................... 9
9-1) مشکلات و موانع تحقیق..................................................................... 9
ü فصل دوم : ادبیات موضوع.................................................................... 10
1-2) بورس اوراق بهادار................................................................................ 10
1-1-2) تعریف بورس اوراق بهادار............................................................. 10
2-1-2) تاریخچه بورس در جهان.................................................................. 10
3-1-2) سابقه ایجاد بورس در ایران........................................................... 11
4-1-2) نحوه خرید و فروش سهام در تالار بورس اوراق بهادار
تهران و مشهد.............................................................................................. 15
2-2) ویژگی های روش های تأمین مالی...................................................... 15
1-2-2) استقراض....................................................................................... 16
2-2-2) سهام ممتاز................................................................................... 16
3-2-2) سهام عادی.................................................................................... 16
عنوان صفحه
4-2-2) سود انباشته.................................................................................. 17
3-2) هزینه سرمایه........................................................................................ 17
1-3-2) مفهوم هزینه سرمایه.................................................................... 17
2-3-2) هزینه بدهی ها............................................................................... 18
3-3-2) هزینه سهام ممتاز......................................................................... 18
4-3-2) هزینه سهام عادی.......................................................................... 18
5-3-2) هزینه سرمایه مربوط به سود انباشته............................................ 19
6-3-2) محاسبه میانگین موزون هزینه سرمایه........................................ 20
4-2) خط مشی تقسیم سود.......................................................................... 20
1-4-2) اهمیت خط مشی تقسیم سود...................................................... 20
2-4-2) عوامل مؤثر بر سیاست تقسیم سود............................................ 20
3-4-2) روش های تقسیم سود.................................................................. 22
ü فصل سوم : روش های تحقیق................................................................ 23
1-3) روش تحقیق.......................................................................................... 23
2-3) قلمرو تحقیق......................................................................................... 23
3-3) جامعه آماری....................................................................................... 23
4-3) نمونه آماری......................................................................................... 23
5-3) آزمون های آماری مورد استفاده در تحقیق......................................... 24
1-5-3) آزمون همبستگی و رگرسیون........................................................ 24
2-5-3) آزمون معنی دار بودن r .............................................................. 25
6-3) روش های جمع آوری اطلاعات............................................................. 26
ü فصل چهارم : یافته های تحقیق و تجزیه و تحلیل آن ها....................... 27
ü فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادها.................................................... 30
ü فهرست منابع......................................................................................... 35
فهرست جداول و نمودارها :
عنوان صفحه
ü جدول 1 : جدول ارزش جاری سهام شرکت های پذیرفته شده در
بورس های جهان............................................................................................. 13
ü جدول 2 :جدول حجم دلاری سهم معامله شده در بورس های جهان
در 3 ماهه اول سال 95................................................................................ 14
ü نمودار 1 : نمودار انواع رابطه متغیرهای x و y با یکدیگر.................. 24
ü جدول 3 : جدول رگرسیون صنعت ماشین آلات...................................... 31
ü نمودار 2 : نمودار خط رگرسیون صنعت ماشین آلات............................. 32
ü جدول 4 : جدول رگرسیون صنعت وسایل نقلیه موتوری......................... 33
ü نمودار 3 : نمودار خط رگرسیون صنعت وسایل نقلیه موتوری................ 34
ü جدول 5 : جدول پرداخت سود نقدی به سهامداران در
برخی از کشورها............................................................................................. 30
پاورپوینت اصول برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی
برنامه عملیاتی در واقع سر رسید سازمان می باشد.
برنامه ریزی عملیاتی بازوی اجرایی برنامه ریزی استراتژیک است در حالیکه برنامه ریزی استراتژیک در تعیین دور نماو مسیر حرکت برای آینده کمک می کند.
برنامه عملیاتی در واقع یک سند و مدرک با نتایج اختصاصی مشخص در یک دوره زمانی ( معمولاً یک سال ) می باشد .
برنامه عملیاتی دارای فعالیتهای اختصاصی همراه با منابع لازم برای آنها، جهت حصول نتایج می باشد .
فرایند برنامه ریزی عملیاتی در واقع درگیری مستمر و مداوم مجریان، مدیران و کارمندان کلیدی در تهیه برنامه های عملیاتی برای کل سازمان و نیز برای واحدهای اختصاصی سازمان می باشد .
vاز زمانی که بشر به فردای خود اندیشید، برای آینده هدف تعیین کرد و بدین ترتیب فرایند برنامهریزی آغاز شد.
vبرنامهریزی گذر از یک گام به گام بعدی نیست بلکه فرایندی خلاق است و
میتواند پیش از تصمیم نهایی چندین مرتبه تغییر و بازبینی گردد.
vبرنامهریزی یعنی انتخاب اهداف درست و انتخاب مسیرراه، وسیله و روش درست برای تامین هدف.
vدر برنامه ریزی، اهداف و اقدامات لازم برای مواجهه با تغییرات و عوامل نامطمئن پیش بینی میشود.
vبرنامه ریزی فرایندی است که همه تلاشها و فعالیتها را در راستای هدف، راه رسیدن به آن و چگونگی طی مسیر، ترکیب و ادغام میکند.
vبرنامه ریزی ترسیم شمایی از گذشته برای تصمیمگیری در زمان حال برای انجام اقدامی در آینده میباشد.
استعدادیابی
- فقدان طرح یکپارچه، اجرایی و ساختارمند استعدادیابی
- فعال نبودن آموزش و پرورش در امر استعدادیابی
- ضعف امکانات و تجهیزات مناسب برای استعدادیابی
- گسترده نبودن مراکز استعدادیابی در کشور
- عدم توجه به ورزش مدارس به عنوان پایه ورزش قهرمانی
پرورش ورزشکار
- فقدان مراکز پرورش ورزشکاران نوجوان (مدارس ورزشی)
- فقدان نظام و شیوه اجرایی صحیح برای پرورش ورزشکار
- سهم اندک باشگاه های ورزشی در ورزش قهرمانی کشور (توسعه نیافتگی باشگاه های ورزشی)
- کمبود کمی و کیفی مربیان ورزش قهرمانی
مسابقات
•فقدان برنامه کلان برای ساماندهی مسابقات داخلی
•عدم ارتباط میان انواع مسابقات داخلی کشور
•مشارکت کم جامعه در ورزش قهرمانی (اندک بودن جمعیت ورزش قهرمانی)
•اندک بودن تعداد ورزشکاران شرکت کننده در بازی‌های المپیک و آسیایی
کسب مدال
•وضعیت نسبتاً نامناسب کسب مدال طلا در بازی‌های المپیک
•عدم توفیق در کسب مدال در رشته‌های تیمی در بازی‌های المپیک و مسابقات جهانی
•جایگاه نامناسب کشور در بازی‌های المپیک و آسیایی
عمومی
•فقدان معیارهای اولیت‌بندی رشته‌های ورزشی
•فقدان شیوه و برنامه برای شناسایی رشته‌های مستعد ورزشی
•ناکافی بودن برنامه‌های حمایت مستقیم از ورزشکاران
•توجه ناکافی به استفاده از قهرمانان ورزشی کشور پس از پایان دوره ورزشی آنان
•ضعف فرهنگی ورزش قهرمانی در کشور
•کمبود منابع مالی عمده نهادهای ورزش قهرمانی
مدیریت برنامه استراتژیک
چگونه ضرورت مدیریت استراتژیک پیدا شد؟ ایگور انسف عقیده داشت که اشباع بازار مصرف در امریکا که بعد از جنگ جهانی دوم بوجود آمد، اولین جرقه برای برنامه ریزی استراتزیک بود.
هیچ برنامه ای را نمی توان قطعی دانست زیرا هم پیچیدگی و هم تغییرات در محیط زیاد است. به همین دلیل باید مدیر از دو ابزار کمی و کیفی که شامل شهامت خطر پذیری، صبر و متانت، در مواجه با مشکلات برخوردار باشد.
این مسائل ونیز مسائل تخصصی نشان داد که در سازمان، حوزه مسئولیتی وجود دارد که در حیطه هیچ یک از مدیریتهای تخصصی قرار نمی گیرد و تخصص خاصی است که مدیریت استراتژیک نام دارد.
السن وایدی برنامه ریزی استراتژیک را تلاشی منظم و سازمان یافته در جهت اتخاذ تصمیمات و انجام اقدامات بنیادی تعریف نمودند که به موجب آن، اینکه یک سازمان چیست، چه می کند و چرا اموری را انجام می دهد، مشخص خواهد شد. برنامه ریزی استراتژیک، ارتباطات و مشارکت را سهولت بخشیده، علایق و ارزشهای ناهمگرا را با یکدیگر همسو و منطبق می کند.
از دیدگاه لارنس و کلوک، مدیریت استراتژیک فرایند اتخاذ تصمیماتی است که منجر به توفیق، ادامه حیات یا مرگ مؤسسه می گردد. وظیفه استراتژیستها عبارتست از بهترین نوع استفاده از منابع مؤسسه در یک محیط در حال تغییر
استراتژیک
}مسیری را که سازمان در نظر دارد چارچوب فعالیتهای خود را در آن ایجاد کند تا به اهداف مورد نظر دست یابد استراتژی می گویند.
}استراتژی نوعی رویکرد سازگار (منعطف) در طول زمان است که نگرش سازمانی را در دستیابی به اهدافش مشخص می سازد. مقصود از استراتژی عبارت است از نگهداری و حفظ موقعیت مزیتی سازمان از طریق سرمایه گذاری در نقاط قوت و به حداقل رساندن نقاط ضعف یک سازمان. برای انجام این امر یک سازمان باید فرصتها و تهدیدهایی را که از محیط های داخلی و خارجی ناشی می شود را شناسایی کند.
برنامه ریزی راهبردی- استراتژیک- فرایندی است سازمانی برای تعریف راهبرد سازمان و تصمیم گیری برای چگونگی یافتن منابع مورد نیاز برای رسیدن به مقصود استراتژی، صورت می‌گیرد. این فرایند افراد و منابع را نیز شامل میشود.
برای آنکه سازمان بداند به کجا خواهد رفت باید بداند اکنون دقیقاً کجا قرار گرفته است. پس از آن باید آنچه می‌خواهد باشد را به درستی تعریف کرده و چگونگی رسیدن به آن جایگاه را مشخص کند. مستندات حاصل از این فرایند را برنامهٔ راهبردی سازمان می‌نامند.
برنامه ریزی راهبردی برای برنامه ریزی مؤثر به منظور تصویر کردن طرح و برنامه یک سازمان بکار میرود، اما هرگز نمی‌تواند مشخصا پیشبینی کند بازار در آینده دقیقاً چگونه خواهد بود و در آیندهٔ نزدیک چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
به هر رو، متفکران استراتژی در سازمان می‌باید استراتژیهای سازمان را بر اساس زنده ماندن در شرایط سخت طراحی کنند.
درواقع برنامه ریزی راهبردی به نوعی تصویر رسمی آیندهٔ سازمان است. هر برنامهٔ راهبردی دست کم به یکی از پرسش‌های زیر پاسخ خواهد داد: ۱- ما دقیقاً چه کار می‌کنیم؟
۲- برای چه کسی کار می‌کنیم؟
۳-چگونه کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهیم؟
در برنامه ریزی‌های تجاری ممکن است پرسش سوم به شکل زیر پرسیده شود:
چگونه می‌توان رقیب را از سر راه برداشت یا از رقابت اجتناب کرد؟
در این رویکرد بیشتر بدنبال شکست دادن رقیبان هستیم تا بهترین بودن!
در بسیاری از سازمانها برنامه راهبردی دربارهٔ این است که سال آینده سازمان به کجا خواهد رسید که به طور معمول تر در خصوص سه تا پنج سال آینده (دراز مدت) نیز صادق است، اگرچه بعضی از سازمانها چشم انداز خود را تا ۲۰ سال آینده گسترش داده‌اند.
چشم انداز: چگونگی سازمان در آینده را تعریف میکند. چشم انداز یک افق دراز مدت است که گاهی جهانی را که سازمان در آینده در آن فعالیت میکند توصیف میکند. برای مثال، نیکوکاری که به فقیری کمک میکند ممکن است بیانیه چشم اندازی داشته باشد که می‌گوید: «یک جهان بدون فقر». یک بیانیه چشم انداز آیندهٔ سازمان را به صورت خلاصه بیان میکند. این بیانیه بر روی آینده متمرکز میشود.
مأموریت: هدف بنیادی یک سازمان یا یک سرمایه‌گذاری را بیان میکند، مختصراً توضیح میدهد چرا سازمان وجود دارد و برای رسیدن به چشم اندازش چه کاری انجام میدهد.
گاهی مأموریت برای نمایش تصویر سازمان در آینده به کار میرود. یک بیانیه مأموریت گاهی جزییات کارهای را که انجام داده در اختیار می‌گذارد و به سؤال "چه کاری انجام می‌دهیم؟" پاسخ میدهد. برای مثال ممکن است نیکوکار "کار آموزی برای بیکار و بی خانمان" را فراهم سازد. یک بیانیه مأموریت مشتری و فرایندهای مهم را تعریف میکند. این بیانیه سطح کارایی مطلوب را به آگاهی شما می‌رساند و معیار تصمیم گیری صریح را مهیا می‌سازد.
در معدودی از شرکت‌ها یک بیانیه چشم انداز ممکن است شبیه یک بیانیه مأموریت باشد، اما این میتواند یک خطای سنگین باشد چرا که میتواند موجب سردرگمی مردم شود.
کدام یک اول می‌آیند؟ بیانیه مأموریت یا بیانیه چشم انداز؟ بستگی دارد. اگر شما یک کسب و کار تازه یا طرح یا برنامهٔ جدید برای خدمات جاری خود داشته باشید، آنگاه چشم انداز، مأموریت و باقی برنامه‌های استراتژیک را هدابت خواهد کرد. اگر شما یک کسب و کار تأسیس شده دارید در حالیکه مأموریت ایجاد شده، آنگاه مأموریت، چشم انداز و باقی برنامه‌های استراتژیک را هدایت میکند. در هر صورت شما نیازمند دانستن اهداف بنیادی خود یعنی -ماموریت، موقعیت کنونی شما از نظر منابع درونی و قابلیت‌ها (تعداد نفرات و/یا نقاط ضعف) و شرایط بیرونی (فرصتها و/یا تهدیدها)، و اینکه به کجا می‌خواهید بروید - و چشم انداز آینده هستید. این مهم است که شما پایان و نتیجه مطلوب را از ابتدا در نظر بگیرید.
تدوین «برنامهریزی استراتژیک» یک فرایند است. برای آنکه سازمان بداند به کجا خواهد رفت باید بداند اکنون دقیقاً کجا قرار گرفته است. پس از آن باید آنچه می‌خواهد باشد را به درستی تعریف کرده و چگونگی رسیدن به آن جایگاه را مشخص کند. مستندات حاصل از این فرایند را برنامه راهبردی سازمان می‌نامند. به دیگر سخن، برنامهریزی راهبردی تلاشی منظم و سازمان‌یافته جهت اتخاذ تصمیم‌ها و مبادرت به اقدامات بنیادی است که به موجب آن، اینکه یک سازمان (یا هر موجودیت دیگر) چیست، چه میکند و چرا اموری را انجام میدهد مشخص خواهد شد (السن و ایدی، ۱۹۸۲؛ نقل در: [۴]). در متون مختلف، از این نوع برنامهریزی با عناوین: برنامهریزی جامع، استراتژیک و راهبردی یاد میشود. اساساً هر نظام برنامهریزی استراتژیک باید به این «چهار پرسش اساسی» پاسخ دهد (لورنچ، ۱۹۸۰؛ نقل در: [۴]).
- به کجا می‌رویم؟ (فلسفه وجودی)
- چگونه می‌خواهیم به مقصد برسیم؟ (استراتژیها)
- امکانات ما برای اقدام چیست؟ (بودجه)
- چگونه آگاه می‌شویم که در مسیر درست حرکت کنیم؟ (کنترل)
در ادامه به مراحل برنامهریزی استراتژیک در متون مختلف اشاره میشود.
مراحل مختلف فرایند برنامهریزی راهبردی[ویرایش]
الوانی (۱۳۷۴) در کتاب «مدیریت عمومی» مراحل ذیل را برای برنامهریزی استراتژیک نام برده است:
مراحل برنامه ریزی راهبردی (الوانی، ۱۳۷۴)
تعیین و تدوین اهداف آینده سازمان: این مرحله، به عنوان مهمترین مرحله معرفی شده است. وظیفه تعیین و تدوین اهداف آینده به عهده مقامات سطوح بالای سازمان و به معنی درک و تشخیص صحیح مأموریت و مقاصد سازمان است. ارزش‌ها و انتظارات جامعه از سازمان و امکانات و منابع سازمان، در تعیین اهداف اهمیت دارد.
شناخت اهداف و استراتژیهای موجود سازمان: منظور بررسی اهداف و مأموریت‌های فعلی سازمان و تعیین وجوه افتراق و اختلاف آنها با هدف‌های تعیین شده است.
تجزیه و تحلیل شرایط محیطی: در این مرحله باید از عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، فنی و اقلیمی‌مؤثر بر سازمان و اهداف آن آگاهی کامل داشت. بدین منظور به سنجش تغییرات عوامل محیطی و آثار آن بر سازمان و همچنین شناسایی و تحلیل تهدیدها و فرصت‌های محیط خارجی بر سازمان پرداخته میشود. برایسون (۱۹۸۸) معتقد است، عوامل محیطی (بیرونی)، عواملی هستند که سازمان کنترلی بر آنها ندارد. فرصتها و تهدیدها را می‌توان از طریق نظارت بر روندها و عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژیکی و ... موجود در محیط شناسایی نمود. واژه الگو:PEST: Political, Economical, Social, Technological سرنام مناسبی برای این عوامل و روندهاست. علاوه بر این عوامل، توجه به گروه‌های ذی‌علاقه از جمله ارباب رجوع‌ها، مشتریان، مالیات دهندگان، رقبا و همکاران نیز ضروری است.
تجزیه و تحلیل منابع و امکانات سازمان: در این مرحله برنامه ریزان تلاش می‌کنند امکانات سازمان از جهت منابع کلیدی و استراتژیک را ارزیابی کنند و همچنین شمایی کلی از امکانات سازمان برای تحقق اهداف آینده به دست آورند. شناسایی ضعف‌ها و نارسایی‌های داخلی سازمان نیز در این مرحله صورت می‌گیرد. بررسی و ارزیابی محیط داخلی با توجه به منابع (دروندادها)، استراتژیهای جاری سازمان (فرایندها) و عملکردها (بروندادها) باید صورت پذیرد.
شناخت وضع موجود سازمان: این مرحله، حاصل اطلاعات جمع‌آوری شده در سه مرحله پیش، یعنی: به دست آوردن تصویر کاملی از اهداف موجود، منابع موجود، شرایط محیطی سازمان و آثار آنها بر یکدیگر میباشد.
تعیین تغییرات مورد لزوم در استراتژیها: تعیین فاصله میان اهداف و استراتژیهای آینده و پیش بینی ضرورت انجام تغییرات و اقدام‌های لازم
تصمیم گیری در مورد استراتژی مطلوب: در این مرحله در ابتدا استراتژیهای ممکن تعیین میشود. سپس به ارزیابی هر یک از این استراتژیها پرداخته میشود و در نهایت استراتژی اصلح از میان استراتژیهای یافت شده انتخاب میشود.
اجرای استراتژی مطلوب: اجرای استراتژی تعیین شده و عملاً به محک آزمون نهادن آن استراتژی
کنترل و سنجش استراتژی جدید در عمل: انجام و اعمال کنترل‌های لازم در مورد اجرای درست استراتژی و تحقق اهدافی که استراتژی برای نیل به آنها طراحی شده و ارائه اطلاعات لازم در این مورد توسط بخش‌های مختلف به برنامه‌ریزان
بودجه ریزی عملیاتی
چکیده : روش بود جه ریزی که هم اکنون در سازمانهای دولتی رواج دارد و ترکیبی از روش بودجه ریزی سنتی و بودجه ریزی برنامه ای است که اطلاعاتی جامع در مورد نتایج هزینه صرف شده اعتبارات و میزان اثر بخشی و کارآیی آن در دست نیست . از طرفی براساس مواد قانون سوم و چهارم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تدوین سیاستهای کلان کشوری در خصوص بودجه ریزی برنامه ای جهت دستیابی صحیح و سریع به اثر بخشی و کارائی هزینه های انجام یافته ها را برآن داشت تا در مورد اثر بخشی و تعیین نرخ بهای تمام شده خدمات در مدیریت منابع مالی (بودجه ریزی عملیاتی ) در مرکز آموزشی درمانی امیرالمومنین (ع) مطالعه و بررسی نماییم تا بتوان از نتایج آن بهره گرفت .
این مطالعه بصورت توصیفی تحلیلی در واحدهای بخش آزمایشگاه مرکز آموزشی درمانی امیرالمومنین (ع) سمنان صورت گرفته است بدین صورت که با استفاده از اطلاعات مالی موجود در مورد هزینه های دستمزد،مواد،سربار، بهای تمام شده خدمات تعیین گردید.
بودجه ریزی عملیاتی از تئوری تا عمل
مقدمه:
بودجه شاهرگ حیاتی دولت است ، زیرا دولت تمام فعالیتهای مالی خود ، اعم از کسب درآمد و پرداخت هزینه ها برای اجرای برنامه های متعدد و متنوع خود را در چارچوب قانون بودجه انجام میدهد بنابراین بودجه آیینه تمام نمای همه برنامه ها و فعالیت های دولت بوده و نقش بسیار مهم وحیاتی در توسعه اقتصادی ملی ایفا می نماید.
با توسعه وظایف دولت وافزایش سریع هزینه های دولتی وپیوند آن با وضعیت عمومی اقتصاد کشور، کنترل مخارج اهمیت خود را از دست داد و نیاز به بهبود در سیستم های برنامه ریزی، کنترل و مدیریت منابع بخش عمومی مطرح گردید تا تصمیم گیرندگان را قادر سازد دید وسیع تری پیدا کرده و اطلاعات وسیعی در مورد نتایج عملکردها و هزینه های اجرای فعالیت ها داشته باشد. این امر موجب توجه دولت ها به اقتصادی بودن ، کارایی و اثربخشی منابع دولت به عبارتی مدیریت مالی دولت شد .مواجهه با این شرایط نه تنها نیاز به بهبود روش ها و رویه های بودجه بندی موجود برای افزایش هماهنگی سیستم را مطرح ساخت ، بلکه بعد جدیدی برای تصمیم گیری در مدیریت ومدیریت مالی دولتی افزود یعنی سیستم بودجه ریزی عملیاتی و برنامه ای را برای بازنگری و ارزیابی مدیریت فعالیت های دولتی مطرح ساخت . ویژگی و وجه تمایز این سیستم از سیستم بودجه متداول ، تاکید روی اهداف، نتایج و منابع حاصل از هریک از اقلام هزینه ها و یافتن پاسخ به این سوال بود که درآمد ها به چه منظور خرج میشود(United Nations 1982)
از ضرورت های اصلاح ساختار اقتصادی بخش بهداشت و درمان ، اصلاح روش های بودجه ریزی و توزیع منابع آن می باشد . از آنجائیکه اختصاص هدفمند اعتبار به فعالیتهای هرسازمان می تواند ضمن شفاف سازی نحوه توزیع منابع، امکان پایش عملیاتی و انتظار برای دسترسی به نتایج هزینه ها را فراهم سازد، استفاده از روش بودجه بندی عملیاتی گام موثری در افزایش کارآیی و اثر بخشی اعتبارات خواهد بود. با توجه به حرکت رو به رشداصلاحات در ارائه خدمات بخش دولتی و از جمله بخش بهداشت و درمان ، اصلاح روند بودجه ریزی با تکیه بر هماهنگی های فرابخشی ودرون بخشی از جمله اهداف دفتر برنامه ریزی منابع مالی وبودجه به شمار میرود و این امر تنها در سایه تعامل و ایجاد زبان مشترک برنامه ریزی و بودجه بندی در فرآیند تدوین بودجه میسر خواهد گردید . دراین مجال برآنیم که به ضرورت ها ومفاهیم مرتبط با بودجه عملیاتی پرداخته ، بستر همفکری وهمکاری واحدهای زیرمجموعه بخش بهداشت ودرمان را در دستیابی به یک روش مناسب توزیع اعتبار فراهم نماییم.
ضرورت بودجه ریزی در سازمان ها
بودجه بندی را « فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود » می دانند. مجموع کوشش هائی که صرف تدوین بودجه و تخصیص منابع می شود به منظور « حداکثر استفاده» از منابعی است که معمولاً در حد کفایت نمی نمایند و به اصطلاح اقتصادی « کیمیاب» هستند. بنابراین در راه رسیدن به « اهداف مطلوب» ضرورت دارد به نحوی از هر یک از منابع محدود استفاده گرد که در تبدیل کل منابع به پول بتوان گفت با حداقل هزینه، حداکثر استفاده به عمل آمده است (آیت الهی ، 1374 ص. 111).
بودجه هدفها و راهبردها را به صورت عبارتهای مالی در آورده و راه اجری برنامه و کنترل پیشرفت آنها را می نماید. سازمانها به سه دلیل عمده به بودجه بندی نیازمندند : (رضائی نژاد،1375ص.239 ).
- نشان دادن مفهوم مالی برنامه ها ؛
- شناساندن منابع مورد نیاز اجرای برنامه ها؛
- بدست آوردن معیارهای سنجش، نظارت و کنترل نتیجه ها در مقایسه با برنامه ها
سیر تکوین بودجه
مفهوم بودجه همگام با تکامل دولت ها و پیچیده تر شدن وظایف دولت، تغییر وتکامل یافته است . این تکامل را می توان به چهار مرحله متمایز تقسیم کرد. در مرحله اول که تقریباً از 1920 تا 1935می باشد ، تاکید عمده روی ایجاد یک سیستم با کفایت برای کنترل هزینه ها بود و حسابداری هزینه ها و پیوند بین حسابداری وبودجه مطرح بود. مرحله دوم که در توسعه بودجه عملیاتی خود را نشان می دهد، استفاده از بودجه به عنوان ابزار مدیریت مالی بود و خود را در اصلاح ساختار مناسب ،بهبود مدیریت و برنامه های اندازه گیری کار ظاهر ساخت و بر بودجه ای تاکید داشت که کار وفعالیتهای سازمان را اندازه بگیرد.
مرحله سوم با پیوند دادن بودجه وبرنامه به عنوان معیاری برای تجزیه وتحلیل رفاه اقتصادی آغاز شد و روی پیشرفتهایی که در تکنولوژیهای تصمیم گیری و اطلاعاتی رخ داده بود تمرکز داشت.
مرحله چهارم بواسطه پیچیدگی محیط سازمانها بوجود آمده وباعث استفاده از بودجه بر مبنای صفر به عنوان ابزاری برنامه ریزی راهبردی (استراتژیک) گردیده است(فرج وند،1380،ص.201).
فهرست مطالب:
1- مقدمه
2- ضرورت بودجه ریزی در سازمان ها
3- سیر تکوین بودجه
- بودجه به عنوان ابزار کنترل
- بودجه به عنوان ابزار مدیریت مالی
- بودجه به عنوان ابزار برنامه ریزی
- بودجه به عنوان ابزار راهبردی
4- روش های بودجه ریزی
- بودجه متداول (سنتی)
- بودجه ریزی افزایشی
- بودجه ریزی برنامه ای
- بودجه ریزی بر مبنای صفر
- نظام طرح ریزی، برنامه ریزی و بودجه بندی
5- مشکلات نظام بودجه ریزی متداول در بخش بهداشت و درمان
6- تعاریف بودجه ریزی عملیاتی
7- تفاوت بودجه ریزی عملیاتی با بودجه ریزی سنتی و برنامه ای
- تفاوت بودجه ریزی عملیاتی با بودجه ریزی سنتی یا متداول
- تفاوت بودجه ریزی عملیاتی با بودجه ریزی برنامه ای
8- اهداف بودجه ریزی عملیاتی
9- مزایای بودجه ریزی عملیاتی
10- عناصر کلیدی بودجه ریزی عملیاتی
11- روش های بودجه ریزی عملیاتی
الف) تنظیم بودجه ریزی عملیاتی طبق حسابداری قیمت تمام شده
- طبقه بندی عملیات
- انتخاب واحد اندازه گیری
- برآورد هزینه یک واحد کار
- پیش بینی حجم عملیات
- محاسبه هزینه عملیات
ب) تنظیم بودجه ریزی عملیاتی طبق روش اندازه گیری کار یا کارسنجی
- انتخاب حوزه کار
- انتخاب واحد کار
- تهیه گزارش آماری
- انتخاب هنجار
- پیش بینی تعداد کارکنان و برآورد هزینه های پرسنلی
ج) روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت (ABC )
- مکانیسم عملکرد سیستم ABC
- مراحل طراحی و پیاده سازی سیستم ABC در محل مورد مطالعه
گام اول: تشکیل تیم طراحی
گام دوم: تعریف مراکز فعالیت
گام سوم: تفکیک مراکز فعالیت بر حسب عملیات
گام چهارم: تعین خروجی و برون داد هر مرکز فعالیت
گام پنجم: عملیات هزینه یابی بر اساس هر مرکز فعالیت
گام ششم: نسبت دادن هزینه های هر مرکز فعالیت به مراکز هزینه نهایی
گام هفتم: محاسبه بهای تمام شده بر حسب هر خروجی
12- آشنایی با نرم افزار سیستم بهای تمام شده بر اساس روش ABC
13- نکاتی که باید برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی در بیمارستان های پایلوت در نظر گرفت
14- دستورالعمل تهیه و تکمیل جداول و فرم های بودجه ریزی عملیاتی
15- منابع و مواخذ
بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب
با توجه به نقش بودجه در سازمانها و ادارات، دولتها در صدد اصلاح نظام بودجه ریزی برآمدند و در نهایت از بودجه ریزی عملیاتی استفاده نموده ولی در عمل برای پیاده سازی این سیستم بودجه بندی با موانع و مشکلاتی رو به رو گردیده‌اند. این تحقیق سعی می‌نماید در مرحله اول موانع و مشکلات موجود و تأثیر گذار بر بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد را شناسایی نموده و در مرحله بعد این موانع و مشکلات را اولویت بندی و در نهایت پیشنهاداتی را در جهت کاهش موانع پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی ارائه نماید. داده‌های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه های که بین کارمندان بانک توزیع شده، جمع‌آوری گردیده‌است. پس از آن با تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق آزمون فریدمن و کروسکال والیس فرضیات تحقیق آزمون شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که عوامل مدیریتی بر مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معنادار دارد. به عبارت دیگر برای اجرای موفق بودجه بندی عملیاتی باید به عوامل مدیریتی که شامل عامل انسانی، عامل فنی و فرایندی و عامل محیطی است توجه نمود.
فهرست مطالب:
پیشگفتار.......................................................................................................................................................................... 1
فصل اول:کلیات تحقیق......................................................................................................................................... 3
1-1 مقدمه .......................................................................................................................................................... 4
1-2. بیان مسئله................................................................................................................................................. 4
1-3.ضروریت و اهمیت تحقیق....................................................................................................................... 6
1-4.اهداف تحقیق.............................................................................................................................................. 7
1-5.فرضیه های تحقیق.................................................................................................................................... 7
1-6.متغیرهای تحقیق....................................................................................................................................... 8
1-7.روش تحقیق................................................................................................................................................ 8
1-8.ابزار گردآوری داده های تحقیق............................................................................................................. 9
1-9.جامعه آماری و نمونه گیری.................................................................................................................... 9
1-10.روش تجزیه و تحلیل داده ها............................................................................................................... 9
1-11.قلمرو تحقیق............................................................................................................................................ 10
1-12.تعاریف عملیاتی....................................................................................................................................... 10
1-13.محدودیتهای تحقیق............................................................................................................................... 14
1-14.جمع‌بندی و نتیجه‌گیری...................................................................................................................... 14
فصل دوم:پیشینه تحقیق.................................................................................................... 15
2-1 مقدمه .................................................................................................................................................................... 16
2-2.بودجه بندی و انواع روشهای بودجه بندی......................................................................................... 17
2-2-1-تعاریف بودجه....................................................................................................................................... 17
2-2-2-مقاصد بودجه بندی............................................................................................................................ 18
2-2-3-وظایف بودجه بندی............................................................................................................................ 18
2-2-4-روشهای بودجه بندی......................................................................................................................... 19
2-2-5-اساس بودجه بندی عملیاتی .......................................................................................................... 24
2-2-6-تفاوت بین بودجه برنامه ای و عملیاتی......................................................................................... 25
2-2-7-معایب و مزایای روش بودجه عملیاتی و سنتی ........................................................................ 25
2-3. عوامل بودجه بندی.................................................................................................................................. 26
2-3-1-عوامل محیطی...................................................................................................................................... 27
2-3-2-عوامل فنی-فرایندی............................................................................................................................. 31
2-3-3-عوامل انسانی........................................................................................................................................ 37
2-4.مبانی نظری بودجه عملیاتی................................................................................................................... 42
2-4-1-طرز تنظیم بودجه عملیاتی.............................................................................................................. 42
2-4-2-چرا بودجه عملیاتی............................................................................................................................ 44
2-4-3-بازدهی بودجه بندی عملیاتی.......................................................................................................... 45
2-4-4-تجربه برخی از کشورها در اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی ............................................. 46
2-4-4-1-کانادا................................................................................................................................................... 46
2-4-4-2-انگلیس.............................................................................................................................................. 48
2-4-4-3-امریکا................................................................................................................................................. 50
2-4-4-4-ایرلند................................................................................................................................................. 54
2-4-4-5 هلند.................................................................................................................................................. 56
2-4-5-مزایای بودجه بندی عملیاتی........................................................................................................... 57
2-4-6-بودجه بندی عملیاتی در بنگاههای فدرال.................................................................................... 58
2-4-7-تجربیات بودجه بندی عملیاتی در کالیفرنیا................................................................................. 60
2-4-8-تحقیقات انجام شده در ایران وخارج ............................................................................................ 60
2-5 نتایج و جمع‌بندی .................................................................................................................................. 70
فصل سوم: روش تحقیق...................................................................................................... 73
3-1.مقدمه.............................................................................................................................................................. 74
3-2.روش تحقیق................................................................................................................................................ 74
3-3.اهداف تحقیق.............................................................................................................................................. 75
3-4.فرضیه های تحقیق.................................................................................................................................... 75
3-5.متغیرهای تحقیق....................................................................................................................................... 76
3-6.جامعه آماری................................................................................................................................................ 77
3-7. نمونه‌گیری.................................................................................................................................................. 77
3-8.روش گردآوری اطلاعات........................................................................................................................... 79
3-9.روایی.............................................................................................................................................................. 80
3-10.پایایی.......................................................................................................................................................... 81
3-11- روش آزمون فرضیه ها........................................................................................................................ 82
3-12 خلاصه و جمع‌بندی ............................................................................................................................ 85
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها ................................................................................ 87
4-1 مقدمه ....................................................................................................................................................... 87
4-2.نتایج توصیفی سؤالات عمومی پرسشنامه.......................................................................................... 87
4-3-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه اصلی......................................................................................... 91
4-4- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی اول............................................................................... 92
4-5-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی دوم................................................................................ 95
4-6- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی سوم............................................................................. 98
4-7 نتیجه فصل.................................................................................................................................................. 105
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................................ 106
..................................................................................................................................................................................... 5-1.نتیجه گیری کلی 107
..................................................................................................................................................................................... 5-2.پیشنهادها 109
فهرست جدول ها
جدول 2-1 : مزایا و معایب سیستم بودجه‌بندی عملیاتی و سنتی............................................................................... 26
جدول 2-2 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در ایران................................................................... 70
جدول 2-3 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در خارج.................................................................. 72
جدول 3-1 : جامعه آماری و حجم نمونه آماری............................................................................................................ 79
جدول 4-1 : سابقه کار کارکنان بانک سپه استان یزد.................................................................................................. 88
جدول 4-2 : مدرک تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد........................................................................................ 89
جدول 4-3 : رشته تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد.......................................................................................... 90
جدول 4-4 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول...................................................................................................... 93
جدول 4-5 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول.............................................................................................. 94
جدول 4-6 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم...................................................................................................... 96
جدول 4-7 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم............................................................................................. 97
جدول 4-8 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم.................................................................................................... 99
جدول 4-9 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم............................................................................................ 100
جدول 4-10 : اولویت بندی عامل انسانی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن.................................................................. 101
جدول 4-11 : اولویت بندی عامل فنی‌وفرآیندی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن...................................................... 102
جدول 4-12 : اولویت بندی عامل محیطی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن............................................................... 103
جدول 4-13 : رابطه بین رشته، تحصیلات و تجربه با عوامل مدیریتی........................................................................ 104
جدول 4-14: نتایج مربوط به فرضیه‌ها......................................................................................................................... 105
فهرست نمودارها
نمودار4-1: سوابق کاری کارکنان بانک سپه استان یزد..................................................................................... 88
نمودار4-2: تحصیلات کارکنان بانک سپه استان یزد.......................................................................................... 89
نمودار4-3: رشته تحصیلی کارکنان بانک سپه استان یزد................................................................................. 90
تامین مالی از جمله مهمترین مباحث بحث برانگیز در مدیریت مالی و حسابداری است که تحقیقات گسترده ای را در حوزه امور مالی و حسابداری موجب شده است. علیرغم گستردگی روش های تامین مالی، مدیران باید از چگونگی نحوه تامین مالی و اثر بکارگیری هر یک از آن ها بر عملکرد عملیاتی، سودآوری و بازده آتی سهام شرکت ها آگاه باشند. برهمین مبنا در این تحقیق تاثیر اهرم بدهی عملیاتی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تامین مالی، بر بازده آتی حقوق صاحبان سهام در 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های1383 الی 1388 مورد بررسی قرارگرفته است. روش آماری تحقیق، توصیفی مبتنی بر تحلیل رگرسیون به روش تحلیل داده های ترکیبی می باشد. یافته ها نشان می دهد که رابطه معنادار مثبتی بین اهرم بدهی عملیاتی و اهرم بدهی قراردادی با بازده آتی حقوق صاحبان سهام شرکت ها وجود دارد و اهرم کل نیز موجب تعدیل رابطه اهرم بدهی عملیاتی با بازده آتی حقوق صاحبان سهام می شود. یافته های این تحقیق علاوه بر پرکردن خلاء تحقیقاتی در این زمینه، برای مدیران و سرمایه گذاران مفید می باشد.
فهرست مطالب
چکیده:1
مقدمه:2
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1مقدمه4
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 5
3-1 بیان مساله تحقیق. 6
4-1 اهمیت و ضرورت تحقیق. 6
5-1 اهداف تحقیق. 7
6-1 فرضیات تحقیق. 8
7-1 قلمرو تحقیق. 8
8-1 تعریف واژه های تخصصی تحقیق. 9
فصل دوم:مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه11
2-2 بازار بورس.. 12
3-2 دلایل عمده تامین مالی شرکت ها12
4-2 روش های تامین مالی. 13
1-4-2 تامین مالی کوتاه مدت.. 13
2-4-2 تامین مالی بلند مدت.. 13
5-2 تأمین مالی ناشی از بدهی های عملیاتی. 14
1-5-2 بدهی های عملیاتی قراردادی. 15
1-1-5-2 اعتبارات تجاری (حساب پرداختنی تجاری)15
1-1-1-5-2 هزینه اعتبارات تجاری. 15
2-1-1-5-2 هزینه عدم استفاده از تخفیف.. 16
3-1-1-5-2 تأخیر در پرداخت.. 16
4-1-1-5-2 اعتبار تجاری به عنوان ابزاری برای تأمین مالی. 16
2-1-5-2 اسناد پرداختنی. 17
3-1-5-2 سایر حساب ها و اسناد پرداختنی. 17
4-1-5-2 پیش دریافت از مشتریان. 17
2-5-2 بدهی های عملیاتی برآوردی (ذخایر)18
1-2-5-2 ذخیره هزینه های معوق. 19
2-2-5-2 ذخیره مالیات.. 19
3-2-5-2 ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان. 19
6-2 تامین مالی ناشی از بدهی های مالی. 20
1-6-2 بدهی های مالی کوتاه مدت.. 20
1-1-6-2 اوراق تجاری (اوراق قراضه کوتاه مدت)21
1-1-1-6-2 اوراق تجاری به عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی. 21
2-1-6-2 وام های بانکی کوتاه مدت.. 22
3-1-6-2 وثیقه قرار دادن حساب های دریافتی. 22
4-1-6-2 وثیقه قرار دادن موجودی کالا. 23
2-6-2 بدهی های مالی میان مدت و بلندمدت.. 23
1-2-6-2 وام های بانکی بلندمدت.. 24
2-2-6-2 وام های شرکت های بیمه و سایر موسسات اعتباری. 24
3-2-6-2 تامین مالی تجهیزات.. 24
4-2-6-2 بدهیهای رهنی. 24
5-2-6-2 اوراق قرضه25
1-5-2-6-2 انواع اوراق قرضه25
6-2-6-2 مزایا و معایب تامین مالی از طریق بدهیهای بلندمدت.. 26
7-2 تشریح بازده و انواع آن. 28
1-7-2 بازده سهام28
2-7-2 بازده مورد انتظار یک سهم30
3-7-2 بازده ارزش ویژه یا حقوق صاحبان سهام30
4-7-2 بازده دارایی. 31
5-7-2 بازده سرمایه گذاری. 31
8-2 نظرات و تئوری های تامین مالی. 32
1-8-2 نظریه سنتی. 32
2-8-2 نظریه مودیگلیانی و میلر. 33
3-8-2 مالیات و نظریه مودیگلیانی و میلر. 34
4-8-2 هزینه های ورشکستگی و نظریه مودیگلیانی و میلر. 34
5-8-2 هزینه های نمایندگی. 34
6-8-2 تئوری موازنه ایستا یا پایدار. 35
7-8-2 نظریه عدم تقارن اطلاعات.. 36
8-8-2 تئوری سلسله مراتب گزینه های تامین مالی ( تئوری ترجیحی)37
9-2 مروری مختصر بر مطالعات و تحقیقات.. 39
1-9-2 مروری مختصر بر مطالعات خارجی. 40
2-9-2 مروری مختصر بر مطالعات داخلی. 42
فصل سوم:روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه47
2-3 روش تحقیق. 47
3-3 متغیر های تحقیق. 48
1-3-3 متغیر مستقل. 48
2-3-3 متغیر وابسته48
3-3-3 متغیر کنترل. 49
4-3 مدل مفهومی تحقیق. 50
5-3 اهداف تحقیق. 50
6-3 فرضیات تحقیق. 51
7-3 جامعه آماری و نمونه تحقیق. 52
8-3 روش گردآوری اطلاعات.. 52
9-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها :53
10-3 آمار توصیفی. 53
11-3 آزمون های رگرسیونی لازم در سه بخش زیر ارائه گردیده است:53
12-3 رگرسیون فرضیات تحقیق بصورت زیر می باشد:56
13-3 معرفی نرم افزار Eviews. 57
14-3 انواع داده‌ها57
15-3 مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی (پنل)58
16-3 انواع مدل های بکار رفته در داده های ترکیبی. 58
17-3 تحلیل رگرسیون. 59
18-3 فروض کلاسیک... 60
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‌ها
1-4مقدمه64
2-4 آمار توصیفی. 64
3-4 آزمون فرضیه های تحقیق. 66
1-3-4 آزمون هم خطی بین متغیرها ونرمال بودن داده ها66
2-3-4 بررسی ناهمسانی واریانس.. 67
3-3-4 بررسی خود همبستگی. 68
4-3-4 آزمون F و آزمون هاسمن. 68
5-3-4 تحلیل رگرسیون (فرآیند آزمون فرضیه ها)69
1-5-3-4 آزمون فرضیه اصلی. 71
2-5-3-4 آزمون فرضیات فرعی. 72
1-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی اول:72
2-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی دوم:72
3-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی سوم:73
4-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی چهارم:73
4-4معادله خروجی مدل تحقیق. 74
فصل پنجم:نتیجه‌گیری و پیشنهادات
1-5مقدمه76
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها76
1-2-5 فرضیه اصلی. 76
2-2-5 فرضیه فرعی اول. 77
3-2-5 فرضیه فرعی دوم77
4-2-5 فرضیه فرعی سوم78
5-2-5 فرضیه فرعی چهارم78
3-5 نتیجه گیری کلی تحقیق. 78
4-5 پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های تحقیق. 80
5-5 پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی. 80
6-5 محدودیت های تحقیق. 80
پیوستها
خروجی نرم افزار. 83
منابع و ماخذ
منابع فارسی:88
منابع لاتین:91
چکیده لاتین. 93
جدول 1-1 خلاصه تحقیقات انجام شده5
جدول 1-4 نتایج آمار توصیفی. 65
جدول 2-4 جدول همبستگی برای تست هم خطی دادها66
جدول 3-4 نتایج آزمون ناهمسانی وایت.. 68
جدول 4-4 آزمون F لیمر. 69
جدول 5-4: آزمون هاسمن. 69
جدول 6-4 نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی. 70
نمودار 1-3 مدل مفهومی تحقیق. 50
بودجه شاهرگ حیاتی دولت است، زیرا دولت تمامی فعالیتهای مالی خود را در چهارچوب قانون بودجه انجام می دهد. از سوی دیگر از آنجا که در سیستم بودجه ریزی سنتی عوامل مهمی چون اثربخشی، کارایی، صرفه جویی و بازدهی درقبال صرف منابع نادیده گرفته می شوند لذا ازمنابع بدرستی استفاده نشده و حتی به هدر می روند. یکی از راه کارهای مطرح جهت استفاده و مدیریت بهتر بودجه استفاده از بودجه عملیانی به جای بودجه ریزی سنتی است.
بکارگیری بودجه سنتی مستلزم رعایت قوانین مندرج در قانون محاسبات عمومی است.در این مقاله با مروری بر سیر تحولات بودجه و قانون محاسبات عمومی کشور, به بررسی بررسی زمینه های نظارت قانون محاسبات عمومی کشور بر بودجه عملیاتی پرداخته می شود. در نهایت نیز مدلی مفهومی برای بودجه ریزی عملیاتی ارائه می گردد.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
مروری بر مطالعات انجام شده
سیر تطور قانون محاسبات عمومی کشور
سیر تطور بودجه و بودجه ریزی
مسیر وخاستگاه بودجه ریزی عملیاتی
اهداف و مزایای بودجه ریزی عملیاتی
چالشهای بودجه ریزی عملیاتی
الزامات بودجه ریزی عملیاتی در ایران
عناصر و مولفه های استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی
روش مناسب بودجه ریزی عملیاتی
نظارت در قوانین ایران
ارائه مدل مفهومی
خلاصه
منابع و ماخذ
بودجه‌ریزی عملیاتی نوعی سیستم برنامهریزی، بودجه‌ریزی و ارزیابی است که بر رابطه بودجه هـزینه شده و نتایج مورد انتـظار تأکید می‌ورزد. در چارچوب بودجه‌ریزی عـملیاتی بخش‌های مختلف اداری براساس استانـداردهای مشخصی تحت عنوان شاخص های عملکردی پاسخگو هستند و مدیران در تعیین بهترین شیوه نیل به نتایج از اختیار عمل بیشتری برخوردارند. هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین بودجه ریزی عملیاتی و بهبود مسئولیت پاسخگویی در دستگاههای اجرایی استان آذربایجان شرقی می باشد. برای این منظور، بودجه ریزی عملیاتی براساس مدل الماس در سه بعد برنامه ریزی، تجزیه و تحلیل هزینه ها (ABC)و مدیریت عملکرد تعریف و فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی تنظیم گردیده است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و از نظر روش اجرایی توصیفی- پیمایشی می باشد و به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش با توجه به موضوع و اهداف پژوهش، شامل ذیحسابان و مدیران مالی دستگاه های اجرایی و حسابرسان رده های مختلف دیوان محاسبات استان آذربایجان شرقی می باشد که به نوعی با بودجه سر و کار دارند. داده های تحقیق با استفاده از روش تحلیل همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که بین بودجه ریزی عملیاتی و بهبود مسئولیت پاسخگویی در دستگاههای اجرایی استان آذربایجان شرقی، رابطه معنی داری وجود دارد. و همچنین ارتباط بین هریک از عناصر بودجه ریزی عملیاتی با بهبود مسئولیت پاسخگویی مورد تائید قرار گرفت.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
بیان مساله
پیشینه تحقیق
پژوهش های انجام شده داخلی
پژوهش های انجام شده خارجی
مبانی نظری و فرضیه های پژوهش
فرضیه‌های پژوهش
روش پژوهش
تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
نتایج توصیفی
نتایج توصیفی مربوط به متغیرهای تحقیق
نتایج آزمون فرضیه ها
نتیجه گیری
محدویت های تحقیق
پیشنهادها
منابع و مآخذ
شرح مختصر: تامین مالی از جمله مهمترین مباحث بحث برانگیز در مدیریت مالی و حسابداری است که تحقیقات گسترده ای را در حوزه امور مالی و حسابداری موجب شده است. علیرغم گستردگی روش های تامین مالی، مدیران باید از چگونگی نحوه تامین مالی و اثر بکارگیری هر یک از آن ها بر عملکرد عملیاتی، سودآوری و بازده آتی سهام شرکت ها آگاه باشند. برهمین مبنا در این تحقیق تاثیر اهرم بدهی عملیاتی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تامین مالی، بر بازده آتی حقوق صاحبان سهام در 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های1383 الی 1388 مورد بررسی قرارگرفته است. روش آماری تحقیق، توصیفی مبتنی بر تحلیل رگرسیون به روش تحلیل داده های ترکیبی می باشد. یافته ها نشان می دهد که رابطه معنادار مثبتی بین اهرم بدهی عملیاتی و اهرم بدهی قراردادی با بازده آتی حقوق صاحبان سهام شرکت ها وجود دارد و اهرم کل نیز موجب تعدیل رابطه اهرم بدهی عملیاتی با بازده آتی حقوق صاحبان سهام می شود. یافته های این تحقیق علاوه بر پرکردن خلاء تحقیقاتی در این زمینه، برای مدیران و سرمایه گذاران مفید می باشد.
فهرست مطالب
چکیده:1
مقدمه:2
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1مقدمه4
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 5
3-1 بیان مساله تحقیق. 6
4-1 اهمیت و ضرورت تحقیق. 6
5-1 اهداف تحقیق. 7
6-1 فرضیات تحقیق. 8
7-1 قلمرو تحقیق. 8
8-1 تعریف واژه های تخصصی تحقیق. 9
فصل دوم:مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه11
2-2 بازار بورس.. 12
3-2 دلایل عمده تامین مالی شرکت ها12
4-2 روش های تامین مالی. 13
1-4-2 تامین مالی کوتاه مدت.. 13
2-4-2 تامین مالی بلند مدت.. 13
5-2 تأمین مالی ناشی از بدهی های عملیاتی. 14
1-5-2 بدهی های عملیاتی قراردادی. 15
1-1-5-2 اعتبارات تجاری (حساب پرداختنی تجاری)15
1-1-1-5-2 هزینه اعتبارات تجاری. 15
2-1-1-5-2 هزینه عدم استفاده از تخفیف.. 16
3-1-1-5-2 تأخیر در پرداخت.. 16
4-1-1-5-2 اعتبار تجاری به عنوان ابزاری برای تأمین مالی. 16
2-1-5-2 اسناد پرداختنی. 17
3-1-5-2 سایر حساب ها و اسناد پرداختنی. 17
4-1-5-2 پیش دریافت از مشتریان. 17
2-5-2 بدهی های عملیاتی برآوردی (ذخایر)18
1-2-5-2 ذخیره هزینه های معوق. 19
2-2-5-2 ذخیره مالیات.. 19
3-2-5-2 ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان. 19
6-2 تامین مالی ناشی از بدهی های مالی. 20
1-6-2 بدهی های مالی کوتاه مدت.. 20
1-1-6-2 اوراق تجاری (اوراق قراضه کوتاه مدت)21
1-1-1-6-2 اوراق تجاری به عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی. 21
2-1-6-2 وام های بانکی کوتاه مدت.. 22
3-1-6-2 وثیقه قرار دادن حساب های دریافتی. 22
4-1-6-2 وثیقه قرار دادن موجودی کالا. 23
2-6-2 بدهی های مالی میان مدت و بلندمدت.. 23
1-2-6-2 وام های بانکی بلندمدت.. 24
2-2-6-2 وام های شرکت های بیمه و سایر موسسات اعتباری. 24
3-2-6-2 تامین مالی تجهیزات.. 24
4-2-6-2 بدهیهای رهنی. 24
5-2-6-2 اوراق قرضه25
1-5-2-6-2 انواع اوراق قرضه25
6-2-6-2 مزایا و معایب تامین مالی از طریق بدهیهای بلندمدت.. 26
7-2 تشریح بازده و انواع آن. 28
1-7-2 بازده سهام28
2-7-2 بازده مورد انتظار یک سهم30
3-7-2 بازده ارزش ویژه یا حقوق صاحبان سهام30
4-7-2 بازده دارایی. 31
5-7-2 بازده سرمایه گذاری. 31
8-2 نظرات و تئوری های تامین مالی. 32
1-8-2 نظریه سنتی. 32
2-8-2 نظریه مودیگلیانی و میلر. 33
3-8-2 مالیات و نظریه مودیگلیانی و میلر. 34
4-8-2 هزینه های ورشکستگی و نظریه مودیگلیانی و میلر. 34
5-8-2 هزینه های نمایندگی. 34
6-8-2 تئوری موازنه ایستا یا پایدار. 35
7-8-2 نظریه عدم تقارن اطلاعات.. 36
8-8-2 تئوری سلسله مراتب گزینه های تامین مالی ( تئوری ترجیحی)37
9-2 مروری مختصر بر مطالعات و تحقیقات.. 39
1-9-2 مروری مختصر بر مطالعات خارجی. 40
2-9-2 مروری مختصر بر مطالعات داخلی. 42
فصل سوم:روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه47
2-3 روش تحقیق. 47
3-3 متغیر های تحقیق. 48
1-3-3 متغیر مستقل. 48
2-3-3 متغیر وابسته48
3-3-3 متغیر کنترل. 49
4-3 مدل مفهومی تحقیق. 50
5-3 اهداف تحقیق. 50
6-3 فرضیات تحقیق. 51
7-3 جامعه آماری و نمونه تحقیق. 52
8-3 روش گردآوری اطلاعات.. 52
9-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها :53
10-3 آمار توصیفی. 53
11-3 آزمون های رگرسیونی لازم در سه بخش زیر ارائه گردیده است:53
12-3 رگرسیون فرضیات تحقیق بصورت زیر می باشد:56
13-3 معرفی نرم افزار Eviews. 57
14-3 انواع داده‌ها57
15-3 مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی (پنل)58
16-3 انواع مدل های بکار رفته در داده های ترکیبی. 58
17-3 تحلیل رگرسیون. 59
18-3 فروض کلاسیک... 60
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‌ها
1-4مقدمه64
2-4 آمار توصیفی. 64
3-4 آزمون فرضیه های تحقیق. 66
1-3-4 آزمون هم خطی بین متغیرها ونرمال بودن داده ها66
2-3-4 بررسی ناهمسانی واریانس.. 67
3-3-4 بررسی خود همبستگی. 68
4-3-4 آزمون F و آزمون هاسمن. 68
5-3-4 تحلیل رگرسیون (فرآیند آزمون فرضیه ها)69
1-5-3-4 آزمون فرضیه اصلی. 71
2-5-3-4 آزمون فرضیات فرعی. 72
1-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی اول:72
2-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی دوم:72
3-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی سوم:73
4-2-5-3-4 آزمون فرضیه فرعی چهارم:73
4-4معادله خروجی مدل تحقیق. 74
فصل پنجم:نتیجه‌گیری و پیشنهادات
1-5مقدمه76
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها76
1-2-5 فرضیه اصلی. 76
2-2-5 فرضیه فرعی اول. 77
3-2-5 فرضیه فرعی دوم77
4-2-5 فرضیه فرعی سوم78
5-2-5 فرضیه فرعی چهارم78
3-5 نتیجه گیری کلی تحقیق. 78
4-5 پیشنهاد هایی مبتنی بر یافته های تحقیق. 80
5-5 پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی. 80
6-5 محدودیت های تحقیق. 80
پیوستها
خروجی نرم افزار. 83
منابع و ماخذ
منابع فارسی:88
منابع لاتین:91
چکیده لاتین. 93
جدول 1-1 خلاصه تحقیقات انجام شده5
جدول 1-4 نتایج آمار توصیفی. 65
جدول 2-4 جدول همبستگی برای تست هم خطی دادها66
جدول 3-4 نتایج آزمون ناهمسانی وایت.. 68
جدول 4-4 آزمون F لیمر. 69
جدول 5-4: آزمون هاسمن. 69
جدول 6-4 نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی. 70
نمودار 1-3 مدل مفهومی تحقیق. 50