رسانه ها به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی، کارکرد انتقال میراث فرهنگی و اجتماعی و ارزش های جوامع را بر عهده دارند، در عصر کنونی با توجه به نقش بارز آن ها در جامعه و اطلاع رسانی پیرامون موضوعات اجتماعی، فرهنگی ، سیاسی، سعی میکنند الگوهای نوینی را به جوامع وارد کنند، که جایگزین فرهنگ ها و ارزش ها و الگوهای سنتی میشوند و در این رهگذر رسانه ها، به عنوان عاملان تغییر و تحول در ارزش ها و هنجارها مطرح هستند و به طوری که سنت ها را به مبارزه می طلبند و به صورت یک عامل مؤثردر دگرگونی نگرش ها و رفتارهای نسل جدید عمل می کنند و همین امر میتواند منجر به شکاف نسلی و عدم انتقال تجربیات نسل گذشته به نسل فعلی شود. در دوران کنونی نقش نهادهای اجتماعی همانند خانواده ، مدرسه و همسالان در اجتماعی کردن و فرهنگ پذیری کودکان ضعیف است و در مقابل ، روز به روز بر اهمیت و نقش رسانه ها افزوده می شود تا جایی که برخی از نظریه پردازان ارتباطی بر این باورند که رسانه ها الویت ذهنی و حتی رفتاری ما را تعیین میکنند و اگر چگونه فکر کردن را به ما یاد ندهند، اینکه به چه چیزی فکر کنیم را به ما می آموزند . بر همین اساس با توجه به نقش تأثیر گذار رسانه، بالاخص تلویزیون، بر تمامی اعضای جامعه، مخصوصاً کودکان که فرآیند فرهنگ پذیری در آن ها یک سویه انجام می گیرد و در مقابل این وسیله تأثیر پذیر ، هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل مردم شناختی تلویزیون به عنوان یکی از رسانه های فراگیر و گسترده و در دسترس همگان بر فرهنگ پذیری کودکان در خانواده است که برای رسیدن به این منظور علاوه بر پژوهش اسنادی و کتا بخانه ای از 50 دانش آموز دختر اول و دوم ابتدایی مدرسه مهدا واقع در خیابان دیباجی جنوبی در منطقه 3 تهران مصاحبه به عمل آمد ومحقق به مشاهده مشارکت آمیز در جامعه آماری پرداخت وطی پژوهش این مسئله بدست آمد که تلویزیون باعث تغییراتی در باورها و ارزش ها ،عادات و علایق ،الگوهای فراغت ،ادبیات و فرهنگ تغذیه دانش آموزان مورد بررسی شده که میزان این تغییرات در دانش آموزانی که بیشتر تمایل به تماشای برنامه های تلویزیون داشتند و والدینی که توجه و نظارت کمتری نسبت به نوع برنامه ها و تعداد ساعات تماشای کودکان خود داشتند بیشتر و قابل لمس تر بود.
فهرست مطالب
بخش اول :
1-1 پیش گفتار ............................................................................... 2
1-2 مقدمه .................................................................................... 3
1-3 بیان مسئله ............................................................................... 4
1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق ............................................................ 6
1-5 هدف ها ی پژوهش .................................................................... 7
1-6 سوالات پژوهش ........................................................................ 8
1-7 پیشینه تحقیق ............................................................................ 9
1-8 جامعه مورد بررسی .................................................................. 12
1-9 روش تحقیق ........................................................................... 13
1-10 کلید واژگان .......................................................................... 14
بخش دوم :
2-1 فرهنگ ................................................................................. 16
2-2 فرهنگ از منظر صاحبنظران علوم اجتماعی .................................... 18
2-3 خصوصیات فرهنگ ................................................................. 21
2-4 فرهنگ به واقعیت معنا می بخشد ................................................. 23
2-5 فرهنگ پدیده ای فراگیر است ....................................................... 23
2-6 فرهنگ امری مشترک است ........................................................ 23
2-7 فرهنگ یاد گرفتنی است ............................................................. 23
2-8 فرهنگ به عنوان یک رفتار اکتسابی .............................................. 24
2-9 سطح های فرهنگ .................................................................... 25
2-10 طبقه بندی فرهنگها ................................................................. 25
2-11 ابداع فرهنگ پذیری ................................................................ 26
2-12 فرهنگ پذیری ....................................................................... 27
2-13 نوسازی مفهوم فرهنگ ............................................................ 28
2-14 عناصرمهم در فرهنگ پذیری .................................................... 29
2-15 روند ها و متغیرهای فرهنگ پذیری ............................................. 30
2-16 انواع فرهنگ پذیری ............................................................... 30
2-17 انواع فرهنگ پذیری از منظری دیگر .......................................... 32
2-18 آژانس های فرهنگ پذیری ........................................................ 32
2-19 ماهیت رسانه ........................................................................ 36
2-20 رسانه و فرهنگ پذیری ............................................................ 36
2-21 کارکردهای رسانه ها .............................................................. 37
2-22 رسانه ها و تغییر ارزشهای سنتی و شکاف نسلی .............................. 38
2-23 طبقه بندی نیاز های مرتبط با رسانه ............................................. 45
2-24 تلویزیون ............................................................................. 45
2-25 ویژگی های تلویزیون .............................................................. 36
2-26 تلویزیون به عنوان ابزاری فرهنگی ............................................. 46
2-27 تلویزیون از دید نظریه پردازان ................................................... 46
2-28 قدرت تلویزیون ...................................................................... 48
2-29 کارکردهای مثبت تلویزیون ....................................................... 49
2-30 جنبه ها ی اجتماعی شدن کودکان ................................................ 50
2-31 کارکردهای منفی تلویزیون ........................................................ 51
2-32 نقش ها و وظایف وسایل ارتباطی ................................................ 53
2-33 کودک کیست ........................................................................ 54
2-34 ویژگی های کودک در دوره ابتدایی .............................................. 54
2-35 قابلیت های کودک نسبت به تلویزیون ........................................... 56
2-36 ارتباط کودک و تلویزیون .......................................................... 57
2-37 کودکان قربانیان تلویزیون ......................................................... 58
2-38 چهارچوب نظری ................................................................... 59
....... نظریه فرهنگ و شخصیت ........................................................ 59
....... نظریه کنش متقابل نمادین ......................................................... 60
...... نظریه کارکردگرایی ................................................................. 61
بخش سوم :
3-1 مقدمه ................................................................................... 63
3-2 تلویزیون و تغییر در الگوهای گذران اوقات فراغت کودکان ................... 70
3-3 تلویزیون و تغییر در عادات و سلایق کودکان .................................... 73
3-4 تلویزیون و تغییر در باورها نگرشها و ارزشهای کودکان ...................... 75
3-5 تلویزیون و تغییر در فرهنگ تغذیه ................................................ 79
3-6 تلویزویون و تغییر در ادبیات کودکان ............................................. 80
3-7 سوالات پرسیده شده از والدین ....................................................... 81
3-8 مصاحبه با والدین ..................................................................... 81
3-9 مصاحبه با مربیان .................................................................... 86
3-10 نتیجه گیری .......................................................................... 87
فهرست منابع ................................................................................ 91
چکیده انگلیسی
فهرست نمودارها
نمودار عنوان
نمودار شماره 1: نمودار سطح تحصیلات والدین ...................................... 66
نمودار شماره 2: حدود ساعات تماشای تلویزیون ...................................... 67
نمودار شماره 3: اولیت تماشای برنامه های تلویزیون ................................ 68
نمودار شماره 4: علت تماشای تلویزون ................................................. 69
١- رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی.
٢- استقلال فرهنگی و مصونیت جامعه از نفوذ فرهنگ اجانب .
٣- اعتلای آگاهی های عمومی در زمینه های مختلف و شکوفایی استعدادها و روحیه تحقیق ، تتبع و ابتکار در جامعه.
٤- رواج فرهنگ و هنر اسلامی .
٥- آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و مظاهر و اهداف انقلاب اسلامی.
٦-گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف به خصوص مسلمانان و مستضعفان جهان.
٧- فراهم آمدن زمینه های وحدت میان مسلمین.
١. سیاستگذاری برای رشد و اعتلای فرهنگ و هنر ایران و اسلام به عنوان عناصر هویت ملی
٢. سیاستگذاری و برنامه ریزی در زمینه فرهنگ عمومی و اصول سیاست فرهنگی کشور
٣. برنامه ریزی و ایجاد بسترهای لازم به منظور پرورش استعداد، انگیزه و ذوق فرهنگی و هنری و تقویت روحیه ابتکار و تحقیق آحاد جامعه به ویژه نسل جوان
٤. سیاستگذاری و برنامه ریزی برای توسعه، تعمیق و ترویج فرهنگ قرآن کریم و عترت طاهرین (علیهم السلام)
در این مقاله به بررسی مسائل جاری در بازاریابی بین الملل می پردازیم. یکی از مسائل جاری در بازاریابی بین الملل ،مسئله فرهنگ در بازار و بازاریابی می باشد. جهانی شدن بازار فروش و تاثیر فرهنگ ، به طور بحث اننگیزی یکی از مهمترین موضوعات که روبروی مدیران بازاریابی بین المللی می باشد.باتوجه به اینکه اکثر کشورهای جهانی تقریبا چمدفرهنگی و به سرعت روبه رشد می باشند. حتی در کشورهای نسبتا هم جنس، افراد نیز از نظر فرهنگی با همدیگر تفاوت دارند.بنابراین درک درست از تعریف فرهنگ یک امر بسیار مهم در توسعه بازاریابی بین المللی و رشد فروش آنها می باشد.فرهنگ مجموعه ای اتز باورها و رفتارهای گروههای انسانی است،فرهنگ فارسی معین فرهنگ را مرکب از دو واژه "فر" و "هنگ" به معنای ادب ، تربیت ، دانش ، علم ، معرفت ، و آداب و رسوم تعریف کرده است. فرهنگ ناشی از عوامل زیست شناختی ، محیط زیستی ، روان شناختی ، و تاریخبشری است.به دلیل وجود مجموع سنتها و پیچیدگی ها ی روابط انسانی ، حتی چیزهای ساده ای که انسان مانند حیوانات به آن نیازمند است، در قالب الگوهای فرهنگی در می آید. فرهنگ روش متفاوت زندگی با طرح زندگی گروهی از مردم است. در این مقاله نخست به تعاریفی از فرهنگ می پردازیم و سپس نقش فرهنگ را در بازاریابی بین الملل و تاثیرات زبان و رنگ و بسته بندی در کشورهای مختلف می پردازیم.
فهرست مطالب
چکیده :3
واژگان کلیدی:3
مقدمه. 4
سوالات تحقیق.. 5
پیشینه تحقیق.. 5
بیان مسئله. 6
مفاهیم. 8
بازار. 8
انواع بازار. 8
بازاریابی.. 9
آمیخته بازار P4. 10
عوامل موثر در بازار. 10
اصول بازاریابی:10
چرا تحقیقات بازاریابی ضروری است؟. 10
گام‌های اجرایی تحقیق بازاریابی:11
فرهنگ(Culture)11
بازاریابی فرهنگی( Marketing Culture)11
مدیریت بازاریابی فرهنگی:12
وظایف اصلی در مدیریت بازاریابی فرهنگی:12
اهمیت و نقش بازاریابی فرهنگی در ارائه ی محصولات و خدمات فرهنگی:12
تفاوت بازاریابی فرهنگی با سایر بازاریابی ها13
بازاریابی بین‌المللی فرهنگ(International Marketing Culture)14
حیطه عمل بازاریابی بین‌المللی.. 14
تحلیل محیط بین‌المللی.. 15
محیط اقتصادی.. 15
فرهنگ... 15
پایداری ارزشهای فرهنگی و خرده فرهنگ پایداری ارزشهای فرهنگی.. 15
خرده فرهنگ... 16
اجزای فرهنگ... 16
عوامل تاثیرگذار بر فرهنگ... 17
الگوی چهاربعدی هافستد. 17
مدیریت تفاوت های فرهنگی.. 18
اثر تنوع فرهنگی بر تجارت بین المللی.. 18
آیا فرهنگ ها در همگرایی بسر می برند؟. 18
محیط سیاسی/حقوقی.. 19
استراتژی‌های ورود. 20
آمیخته بازاریابی.. 21
کالا و خدمات.. 21
دوره عمر کالای بین‌المللی.. 22
نام‌گذاری کالا. 22
معرفی کالای جدید. 22
ترفیع. 22
موانع فرآیند ارتباطات بین‌المللی فرهنگ... 22
موانع زبانی.. 22
موانع فرهنگی.. 23
رسانه‌ها23
مقاومت.. 23
تبلیغات جهانی.. 23
نتیجه گیری.. 23
منابع. 25
منابع فارسی.. 25
منابع انگلیسی.. 25
این پژوهش با موضوع تاثیر رویکرد اعتدالگرائی نخبگان سیاسی بر فرهنگ سیاسی عقلانی شهروندان جمهوری اسلامی ایران به بررسی و تعریف نخبگان سیاسی و رویکردهای آنان از حیث رویکردهای افراط گونه و تفریطمنشانه و سپس با توصیف رابطه ی نخبگان سیاسی با جمهوری اسلامی ایران و بررسی و تبیین آثار فرهنگ سیاسی و مولفه های آن در پی رسیدن به چگونگی ارتباط این مولفه ها و نقش و تاثیرآن ها بر یکدیگر میپردازد، در این پژوهش سعی خواهد شد با استفاده از منابع و ماخذ معتبر در گزینش مطلب به ارتقا پژوهش کمک گردد. این پژوهش با بررسی های تاریخی و علمی در ابعاد سیاسی و اجتماعی تاریخ ایران، از اهمیت مهم اجماع سیاسی نخبگان سیاسی بر شهروندان می باشد که هرجا در طول تاریخ نخبگان سیاسی معتدل اقدام به اجماع نظر دربارهی مسائل نموده اند، شهروندان نیز عاقلانه تر رفتار کرده اند، و رویکردهای افراطی نخبگان سیاسی نیز نتایج عکس در تاریخ سیاسی داشته است.
فهرست مطالب
چکیده. 1
مقدمه. 2
فصل اول: کلیات پژوهش... 3
1-1- بیان مسأله4
1-2- علل انتخاب موضوع6
1-3- پیشینه و سابقه پژوهش6
1-4- پرسش اصلی و بنیادی پژوهش8
1-5- پرسشهای فرعی پژوهش9
1-6- مفروض یا مفروضات پژوهش9
1-7- فرضیه پژوهش9
1-8- مفاهیم9
1-9- متغیرها10
1-9-1- متغیر مستقل10
1-9-2- متغیر وابسته10
1-10- روش پژوهش10
1-11- سازماندهی پژوهش11
فصل دوم: نقش نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی ایران.. 12
2-1- نخبگان سیاسی13
2-1-1- تعریف نخبه سیاسی13
2-1-2- مقوله نخبگان در تفکر سیاسی15
2-1-3- نقش نخبگان سیاسی در تحولات اجتماعی16
2-1-4- نظامهای دموکراتیک و مساله گردش نخبگان19
2-1-5- رویکردهای نخبگان22
2-2- افول اعتدال و پیدایش رادیکالیسم(سابقه تحولات در ایران و جهان اسلام)32
2-3- توصیف رابطه ی نخبگان با حکومت جمهوری اسلامی ایران33
2-3-1- آغاز جنگ و وضعیت نخبگان36
2-3-2- وضعیت نخبگان در زمان اصلاحات و اصول گرا40
فصل سوم: فرهنگ سیاسی ایرانیان.. 49
3-1- فرهنگ سیاسی50
3-1-1- تعریف فرهنگ سیاسی50
3-1-2- تشریح مفهوم فرهنگ سیاسی51
3-1-3- فرهنگ سیاسی ایران53
3-1-4- مؤلفه های فرهنگ سیاسی ایران56
3-1-5- فرایند تحول گفتمانی در فرهنگ سیاسی ایران62
3-1-6- رویکرد اقتدارگرا به حوزه ی سیاست در فرهنگ سیاسی ایران66
3-2- عقلانیت79
3-2-1- تعریف عقلانیت79
3-2-2- تعریف عقلانیت از منظر ماکس هورک هایمر80
3-2-3- عقلانیت در اسلام:80
3-3- قانون مداری80
3-3-1- تعریف قانون مداری80
3-3-2- پیشینه ایرانیان در قانون مداری81
3-3-3- قانون گریزی84
3-3-4- کارکرد قانون، متضمن حقوق مردم یا منافع زمامداران84
3-3-5- پشت پرده قانون مداری85
3-3-6- تفکیک دو اصطلاح، " حکومت قانون " با " حکومت از طریق قانون " :87
3-4- فرهنگ سیاسی و قانون مداری در ایران94
3-4-1- مفهوم حاکمیت قانون95
3-4-2- حاکمیت قانون از منظر تاریخی95
3-4-3- برداشت های متنوع از حاکمیت قانون96
3-4-4- مبانی حاکمیت قانون98
فصل چهارم: تاثیر اعتدال گرایی نخبگان بر فرهنگ سیاسی-عقلانی شهروندان جامعه. 100
4-1- اعتدال گرایی نخبگان و جامعه101
4-2- تحلیل فرهنگ ایرانیان107
4-3- تجربه تاریخی تحولات سیاسی ایران از آغاز انقلاب اسلامی تاکنون109
4-4- ادبیات جامعه متاثر از هیات سیاسی114
4-4-1- آثار سوء گفتارهای غیرمتعارف سیاسیون بر جامعه114
4-5- تاثیر اعتدال گرایی نخبگان بر فرهنگ سیاسی-عقلانی شهروندان جامعه115
4-6- تحلیل گفتمان اعتدال در جمهوری اسلامی ایران116
فصل پنجم: نتیجه گیری.. 123
5-1- نتیجه گیری124
یافته های پژوهش... 125
پیشنهادات... 126
پیشنهادات پژوهش126
پیشنهادات به محققان آتی126
فهرست منابع.. 127
الف) منابع فارسی127
ب) منابع لاتین134
فهرست جــداول
جدول 2-1-تعریف اعتدال از منظر نخبگان سیاسی و اجتماعی26
جدول 2-2- تیپولوژی ارزشها و کنشهای دو دسته کنشگران مورد بررسی براساس ایدهآل تایب و بری47
فهرست اشکــال
شکل2-1- تعریف عملیاتی مفاهیم گرایش سیاسی و نخبگان سیاسی ایران بر اساس ابعاد، مولفه ها و شاخصها48
در قرن حاضراهمیت تثبیت هویت ملی و ترویج آن و همچنین توسعه تجارت محصولات و فعالیتهای فرهنگی و جهانی شدن آن بعنوان ارکان اقتصادی در عرصه رقابت بازارهای جهانی، جوامع مختلف بالاخص کشورهای توسعه یافته ویا در حال توسعه را برآن داشته تا بیش از پیش به به معقوله فرهنگ بپردازند. بعد رخداد تاریخی انقلاب اسلامی مبتنی برارزشهای والای دینی شاهد تغییر رویکرد فرهنگی در کشور ایران بودیم و این فرصتی فراهم آورد که ضمن بازسازی بنیان های فرهنگی کشور که در زمانهای مختلف مورد دستخوش تحولاتی گردیده بود، زمینه لازم برای ترویج آرمانهای انقلابی به سایرکشورها فراهم گردد، یکی از این روشهای توسعه فرهنگی در جهان تبادل محصولات فرهنگی بعنوان نیاز و خواسته بشری در بازارهای جهانی می باشد که بدلایل مختلف سیاسی- اقتصادی و جنگ نابرابر بر اساس آمارهای موجود به شکل مطلوب حاصل نگردیده و همچنان سهم اندکی از بازارهای جهانی را تصاحب نموده است و اما همین مقدار اندک می تواند با بهره گیری از مدیریت بازاریابی و شراکت بخش خصوصی و حمایت از آن و دخالت دولت از جنبه آموزش و تبلیغات محصولات فرهنگی توسعه سرمایه گذاری در بخش فرهنگ را به همراه داشته باشد ولازمه تحقق آن رعایت اصول مدیریت بازاریابی بر حسب مقتضیات زمانی و مکانی و براساس استانداردهای بازارهای جهانی می باشد.
فهرست مطالب
چکیده. 2
واژگان کلیدی.. 2
مقدمه. 3
تاریخچه مطالعاتی تحقیق.. 3
مبانی نظری تحقیق.. 4
تنوع فرهنگی.. 5
دیدگاه های متفاوت فرهنگی.. 5
جمع‌بندی فرایند تنوع فرهنگی.. 6
طبقه بندی فعالیت های فرهنگی ایران.. 6
طبقه بندی محصولات فرهنگی ایران.. 6
اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی.. 7
بازاریابی.. 9
نیاز و خواسته ها 9
مبادله. 9
یونسکو. 12
اعلامیه جهانی یونسکو. 12
آمار یونسکو. 14
کالاهای فرهنگی محوری: 14
خدمات فرهنگی محوری: 14
کالاهای مربوط فرهنگی: 14
خدمات مربوط فرهنگی.. 14
ایران و تجارت جهانی فرهنگی.. 15
تحلیل آماریونسکو و تطبیق با وظایف مدیریت بازاریابی.. 16
نتیجه گیری.. 17
منابع: 18
مفهوم اعتماد و مسائل مربوط به آن در چند سال گذشته به طور فزاینده ای محور مطالعه سازمان ها گردیده است. امروزه اهمیت اعتماد در سازمان ها به خوبی آشکار گردیده است چرا که برقراری ارتباطات و تحقق همکاری میان افراد نیازمند وجود اعتماد است. در عصری که روابط بین افراد و گروه ها سست تر شده و به سرعت در حال تغییر است، اعتماد که عمدتا مبتنی بر استنتاج ها و تفاسیر در مورد انگیزه ها، شخصیت و باطن دیگران است، موضوع محوری سازمان ها است که رشد و حیات آنها را تضمین می نماید. اهمیت اعتماد به این دلیل است که مدیران به دنبال درک و شناخت چگونگی ایجاد همکاری موثر در سازمان ها می باشند. فرهنگ سازمانی هویت اجتماعی هر سازمان است. این فرهنگ پدیده ای ملموس نبوده بلکه نیروی پنهانی است که در ورای ملموس و مشهود فعالیت کرده و به عنوان یک نیروی جمعی افراد را به فعالیت و عملیات مشابه وا می دارد.
تحقیق حاضرباتوجه به اهمیت اعتمادسازمانی به بررسی رابطه آن بافرهنگ می پردازد. در این فصل ابتدا مساله اصلی تحقیق بیان شده سپس به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق،مدل مفهومی،فرضیه ها و تعریف متغیرهای اصلی تحقیق پرداخته می شود.
فهرست مطالب
1-1) مقدمه. 2
1-2) بیان مسئله. 2
1-3) اهمیت وضروریت تحقیق. 4
1-4) اهداف پژوهش. 4
1-4-1) هدف اصلی. 4
1-4-2)اهداف فرعی:. 4
1-5) مدل مفهومی تحقیق. 5
1-6)فرضیه های تحقیق. 5
1-6-1) فرضیه اصلی :. 5
1-6-2) فرضیات فرعی:. 5
1-8)قلمرو زمانی تحقیق. 6
1-9)قلمرو مکانی تحقیق. 6
1-10)تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها. 6
فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق. 8
2-1)مفهوم اعتماد. 10
2-1-1) فرآیند اعتماد. 12
2-1-1-1) مرحله اول: اعتماد به عنوان یک عقیده. 13
2-1-1-2) مرحله دوم: اعتماد به عنوان یک تصمیم. 13
2-1-1-3) مرحله سوم: اعتماد به عنوان یک عمل. 13
2-1-2)تعهد سازمانی. 13
2-1-4) رابطه اعتمادوتعهدسازمانی. 14
2-1-5) ابعاد اعتماد. 14
2-1-5-1)صداقت. 15
2-1-5-2)ثبات. 15
2-1-5-3) وفاداری. 15
2-1-5-4) رک وراست بودن. 15
2-1-6) انواع اعتماد در سازمان. 16
2-1-6-1)اعتماد مبتنی بر بازدارندگی. 16
2-1-6-2)اعتماد مبتنی بر آگاهی. 16
2-1-6-2)اعتماد مبتنی بر شناسایی. 17
2-1-7)مدل وچارچوب نظری بحث اعتماد. 17
2-1-7-1) مدل اعتماد از دیدگاه مارتینز. 17
2-1-8)جنبه های شخصی اعتماد. 18
2-1-8-1) وظیفه شناسی:. 18
شامل رفتارهایی مانند کار سازماندهی شده و سخت که قابل اعتماد ومسئولیت پذیر باشد. نقطة مقابل آن بی دقتی وعدم مسئولیت پذیری است.. 18
2-1-8-2)خوشایندی:. 18
2-1-8-3) ثبات انسانی :. 18
2-1-8-4) گشودگی تجربی:. 18
2-1-8-5)برونگرایی:. 19
2-2) فرهنگ سازمانی. 19
2-2-1) مقدمه. 19
2-2-3) ویژگی های فرهنگ. 20
2-2-4) فرهنگ سازمانی از دیدگاه صاحبنظران. 20
2-2-4-1) تعریف فرهنگ سازمانی. 20
2-2-5) ارزیابی فرهنگ سازمانی. 22
2-2-6) انواع فرهنگ سازمانی. 23
2-2-7) ابعاد فرهنگ سازمانی. 26
2-2-8) مدل های متعدد فرهنگ سازمانی. 27
2-2-8-1 مدل براون:. 27
2-2-8-2- مدل کوئین:. 28
2-2-8-3- مدل کتزدووریس و میلر. 28
2-2-8-4- مدل هافستد. 29
2-2-8-5- مدل شاین. 31
2-2-11) سرچشمه و پیامدهای فرهنگ سازمانی. 34
2-2-13)معیارهای ارزیابی طبقهبندیهای فرهنگ سازمانی. 35
2-2-14) فرهنگ سازمانی مدل دنیسون. 37
2-2-14-1) فرهنگ مأموریتی. 38
2-2-14-2) فرهنگ تداوم رویه(بوروکراتیک). 38
2-2-14-3) فرهنگ مشارکتی. 38
2-2-14-4) فرهنگ انطباقپذیری. 39
2-2-16) ضرورت شناخت فرهنگ برای سازمان ها. 39
2-3-1) اهم وظایف سازمان. 40
3-1)مقدمه. 43
3-2)طرح تحقیق. 43
3-2-1)نوع تحقیق. 43
3-2-2)هدف تحقیق. 43
3-2-3) میزان دخالت محقق. 43
3-2-4) افق مقطعی. 44
3-3) ابزار گردآوری دادهها. 44
3-4) جامعه آماری و نمونه آماری. 44
3-5)روش تجزیه و تحلیل دادهها. 45
3-6) پایایی (Reliability). 45
3-6-1) ثبات سنجه‌ها. 45
3-6 -2)سازگاری درونی سنجه ها. 45
3-7) روایی ( Validity). 46
3- 7-1) روایی محتوا. 47
3- 7- 2) روائی وابسته به معیار. 47
3- 7- 3) روائی سازه ( مفهومی). 47
فصل چهارم تجزیه و تحلیل دادهها. 48
4-1)مقدمه. 49
4-2 )بررسی توصیفی ویژگی‌های جمعیت شناختی. 49
4-2-1) جنسیت. 49
4-2-2)میزان تحصیلات. 50
4-2-3) رده سازمانی. 52
4-3 )آزمون فرضیات تحقیق. 53
4-3-1)آزمون فرضیه فرعی اول. 53
4-3-2 )آزمون فرضیه فرعی دوم. 54
4-3-4 )آزمون فرضیه فرعی چهارم. 56
4-3-5 )آزمون فرضیه اصلی پژوهش. 57
5-1. مقدمه. 59
5-2. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها. 59
5-2-1) نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول:. 59
5-2-2) نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم:. 59
5-2-3) نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم:. 60
5-2-4) نتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم:. 60
5-3. بحث و نتیجه گیری. 60
5-4. پیشنهادها. 63
شرح مختصر:
این تحقیق به بررسی ابعاد فرهنگ شرکتهای مختلف بر اشتباهات حسابداری کشف شده توسط حسابرسان در قالب چارچوب نظری هافستده می پردازد . براساس اشتباهات حسابداری کشف شده از 70 نمونه از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، محقق به بررسی مستقیم ابعاد فرهنگی نظیر فاصله قدرت و فردگرایی بر میزان اشتباهات حسابداری پرداخته است نتایج تحقیق بیانگر این واقعیت است که فاصله قدرت و فردگرایی توضیح دهندگی بااهمیتی در مورد میزان اشتباهات حسابداری ندارد تمرکز قدرت در بین اجزای یک شرکت و ایجاد تعدیل گرهای داخلی نسبتا قوی و کارکنان صلاحیت دار مهمترین مشخصه شرکتهای مورد مطالعه بوده و همچنین با توجه به روحیات و روابط کاری در ایران شرکتهای مورد مطالعه برخلاف فردگرایی بیشتربر جمع گرایی تمرکز داشته اند . که این امر موجب اشتباهات کمتری در اقلام حسابداری شرکتهای مورد نمونه بوده است . همچنین بر اساس تعدیل فرضیات تحقیق و وارد کردن نوع مالکیت شرکتها که غالبا دولتی بوده اند بر میزان اشتباهات تاثیر داشته است و این امر بیانگر این موضوع است که نوع مالکیت شرکتها (ازحیث دولتی و خصوصی ) بر افزایش میزان اشتباهات با توجه به هدف ایجاد آنها تاثیر گذار است .
فهرست مطالب
چکیده:1
مقدمه:2
فصل اول:کلیات تحقیق
1-1مقدمه4
2-1 تاریخچه مطالعاتی. 4
3-1- بیان مسئله9
4-1- سوالات و اهداف تحقیق. 10
5-1- فرضیات تحقیق. 10
6-1- حدودمطالعاتی. 13
1-6-1 قلمرو موضوعی:13
2-6-1 قلمرو زمانی :13
7-1- تعریف واژه ها و اصطلاحات.. 13
فصل دوم:مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه16
2-2- فرهنگ چیست؟16
3-2- تفسیر فرهنگ... 16
4-2- انواع فرهنگ... 17
1-4-2- فرهنگ انعطاف پذیر. 17
2-4-2- فرهنگ مأموریتی. 17
3-4-2- فرهنگ مشارکتی. 18
4-4-2- فرهنگ مبتنی بر تداوم18
5-2- نظریه وتحقیق هافستد در خصوص فرهنگ... 19
1-5-2- "فرهنگ به عنوان یک برنامه ریزی ذهنی". 19
2-5-2- سمبل ها، قهرمان ها، عقاید مذهبی و ارزش ها19
3-5-2- لایه های فرهنگ... 20
4-5-2- تفاوت های فرهنگی براساس سرزمین، مذهب، جنس، نسل وسطح فرهنگ... 20
6-2- ابعاد مد نظر هافستد برای مطالعه فرهنگ... 21
1-6-2- فاصله قدرت.. 21
1-1-6-2- تفاوت های فاصله قدرت در درون کشورها: طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات وشغل. 22
2-1-6-2- تفاوت فاصله قدرت در میان کشورها: ریشه های خانوادگی. 23
3-1-6-2- فاصله قدرت در مدرسه24
4-1-6-2- فاصله قدرت در محیط کار. 24
5-1-6-2- فاصله قدرت و دولت.. 27
6-1-6-2- فاصله قدرت و عقاید27
2-6-2- فردگرایی/ جمع گرایی در جامعه29
1-2-6-2- فردگرایی و جمع گرایی در ارتباط با شغل. 30
2-2-6-2- فردگرایی و جمع گرایی در خانواده30
3-2-6-2- فردگرایی و جمع گرایی در مدرسه31
4-2-6-2- فردگرایی و جمع گرایی در محیط کار. 32
5-2-6-2- فردگرایی، جمع گرایی وعقاید35
7-2- مدلهای بررسی تغییرات حسابداری. 39
1-7-2- مدل مک- کینون. 39
2-7-2- ابعاد ارزشهای فرهنگی از دیدگاه ترنر وترامپنرز. 41
3-7-2- توجه به وضعیت اکتسابی در برابر توجه به وضعیت انتسابی. 42
8-2- اشتباهات حسابداری. 43
1-8-2- انواع اشتباهات حسابداری. 44
1-1-8-2- انواع مختلف اشتباهاتی که ممکن است طی فعالیتهای یک واحد تجاری رخ دهد به شرح زیر است:44
2-1-8-2- نمونه ای از اشتباهات فوق به شرح زیر می باشد :46
2-8-2- نحوه اصلاح اشتباهات از نظر استانداردهای حسابداری ایران. 47
1-2-8-2- تعدیلات سنواتی. 47
2-2-8-2- تغییر در رویه حسابداری. 48
3-2-8-2- اصلاح اشتباه49
فصل سوم:روش اجرای تحقیق
1-3 مقدمه51
2-3- روش تحقیق. 51
3-3- فرضیه ها52
4-3- جامعه آماری تحقیق. 52
5-3- نمونه آماری. 53
6-3- مدل مفهومی تحقیق. 53
7-3- روش و ابزار گردآوری داده ها54
8-3- متغیرهای مورد مطالعه55
9-3- روش اندازه گیری متغیر ها و تجزیه و تحلیل داده ها:57
1-9-3- شاخص فاصله قدرت.. 57
2-9-3- شاخص فرد گرایی. 58
3-9-3- اشتباهات حسابداری. 58
10-3- روشهای آماری آزمون فرضیات تحقیق. 59
11-3- نحوه آزمون فرضیه های تحقیق. 59
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل دادهها
1-4مقدمه62
2-4- اندازه گیری متغیر فاصله قدرت.. 62
3-4- اندازه گیری متغیر فردگرایی. 64
4-4- اشتباهات حسابداری. 67
5-4- آزمون آماری فرضیه های تحقیق. 68
فصل پنجم:نتیجه‌گیری و پیشنهادات
1-5مقدمه97
2-5- بیان یافته ها97
3-5- نتیجه گیری. 98
1-3-5- نتیجه گیری کلی به تفکیک فرضیه ها ی اصلی تحقیق :98
4-5- پیشنهادات.. 100
5-5 محدودیت ها ی تحقیق. 100
پیوستها
پیوست 1– شاخص مولفه های فرهنگی. 103
پیوست 2– اشتباهات حسابداری. 105
منابع و ماخذ
منابع فارسی:111
منابع لاتین:113
چکیده انگلیسی:116
جدول (1-2) تفاوت های کلیدی میان جوامع با فاصله قدرت کم وزیاد26
جدول (2-2) تفاوت های کلیدی جوامع با فاصله قدرت کم و زیاد28
جدول (3-2) تفاوت های کلیدی میان جوامع جمع گرا وفردگرا34
جدول ( 4-2) تفاوت های کلیدی میان جوامع فردگرا وجمع گرا36
جدول (1-4 ) چهار سبک مدیریتی از استبدادی تا مشارکتی کامل. 63
جدول(2-4)شاخص فاصله قدرت.. 63
جدول (3-4) نتایج حاصل از تحلیل عاملی و ضریب همبستگی هر یک ازاهداف شغلی باعوامل 65
جدول ( 4-4 ) شاخص فرد گرایی. 66
جدول ( 5-4 ) نتیجه فرضیه 1-1-1. 69
جدول ( 6-4 ) نتیجه فرضیه 1-1-1(مرحله دوم)70
جدول ( 7-4 )نتیجه فرضیه 2-1-1. 71
جدول ( 8-4 )نتیجه فرضیه 2-1-1(مرحله دوم)72
جدول ( 9-4 ) نتیجه فرضیه 3-1-1. 73
جدول ( 10-4 )نتیجه فرضیه 3-1-1(مرحله دوم)74
جدول (11-4) نتایج آزمون فرضیات 1-1. 75
جدول (12-4) نتایج آزمون فرضیات 2-1. 76
جدول (13-4) نتایج آزمون فرضیات 3-1. 79
جدول (14-4) نتایج آزمون فرضیات 4-1. 82
جدول (15-4) نتایج آزمون فرضیات 1-2. 85
جدول (16-4) نتایج آزمون فرضیات 2-2. 88
جدول (17-4) نتایج آزمون فرضیات 3-2. 91
جدول (18-4) نتایج آزمون فرضیات 4-2. 94
نمودار 1-2 مدل هافستده37
نمودار 2-2 مدل گری. 38
نمودار 3-2 مدل مک کیون. 39
نمودار 1-3 مدل تحلیلی تحقیق.
پیشینه ومبانی نظری تحقیق فرهنگ بازارمحوری
——————————————————————————
قسمتی از مبانی نظری متغیر:
مدیریت بازاریابی عبارت است از (( تجزیه و تحلیل ،طرح ریزی، اجرا و کنترل برنامه های تعیین شده برای فراهم آوردن مبادلات مطلوب بابازارهای موردنظر به منظور دستیابی به هدف های سازمان )) . باریه هاپسون ،جک لوگاری ،استیو مورگاتروید :مدیریت بازاریابی را کوششی آگاهانه برای دستیابی به نتایج مبادله مطلوب با بازارهای موردنظر معرفی کرده اند . شناخت فلسفه هایی که راهنمای اینگونه تلاش های بازاریابی هستند و آگاهی از ارزش نسبی هریک از آن ها در رابطه با (( سازمان )) ، (( مشتریان )) ، (( جامعه )) ، موضوع مورد بحث ،در این بخش است پنج مفهوم و گرایش وجود دارد که سازمان های انتفاعی و غیر انتفاعی می توانند در اجرای فعالیت های بازاریابی خود آنها را بررسی و پیگیری کنند .بازارمحوری ایده ای جدید در تاریخ روابط و مبادلات به حساب می آید و بر این اساس است که وظیفه ی اصلی و سازمان تعیین نیازها ،خواسته و ارزش های بازار هدف و تطبیق سازمان برای ارضای آن ها به گونه ای موثرتر و مفیدتر از سایر رقباست . مفروضات عمده این گرایش به شرح زیر است :
الف ) سازمان رسالت خود را ارضای خواسته های مشخص گروهی از مشتریان معین می داند .
ب ) سازمان تشخیص می دهد که ارضای خواسته ها مستلزم ایجاد برنامه ای پویا برای تحقق بازاریابی جهت آگاهی از خواسته هاست .
ج )سازمان تشخیص می دهد که فعالیت های آن باید تحت کنترل آمیخته ی بازاریابی باشد.
د ) سازمان باور دارد که ارضای مشتریان به نحو مطلوب باعث ایجاد وفاداری ،اعتقاد ،تکرار معامله و تجارت می شود که همه عواملی حیاتی در برآورده شدن هدف های سازمان هستند .
باریه هاپسون ، جک لوگاری ،استیو مورگاتروید پایه های گرایش بازاریابی را چهار عامل معرفی کردند:الف )خریدار گرایی :علت وجودی سازمان ارضا کردن خواسته های مشتریان هدف است . ب )نگرش سیستمی :سازمان باید به تصمیم گیری با نظر سیستمی بنگرد . ج )هدف گرایی : سازمان باید در جستجوی بازده رضایتبخش برای سرمایه گذاری های صاحبان شرکت باشد . د ) بازارگرایی همگانی سازمان باید دارای بینش وسیعی باشد .
بازاریابی بحثی درباره مشتریان و بازار است. یک شرکت برای آن که موفق باشد باید اهداف خود را بر روی آرزوهای مشتری و الزامات بازار تنظیم کند. بنابراین بازاریابی از این منظر یک ابزار مدیریت است.بازاریابی آمیزه ای از محصولات نوآورانه، ارزیابی آرا، حضور بروشوری، حضور اینترنتی، داشتن مجلات مخصوص مشتریان، داشتن برنامه های خبری و قیمت های منطقی است.برای معرفی مناسب یک شرکت لازم است اهداف، محصولات، نگرش ها و کنش های همه بخش های شرکت در هماهنگی با یکدیگر باشند.
شرکت ها به مفاهیم و استراتژی هایی نیاز دارند که نقاط تمایز آن ها با دیگران را نشان دهد.
وقتی شرکتی حضور خود را در بازار برپایه یک مفهوم ارتباطی همگرا بنا کند خودش را در رقابت ها بیمه کرده است و مفهوم ارتباطی همگرا هم چیزی نیست جز داشتن یک استراتژی که تمام اهداف، محصولات، نگرش ها و کنش های شرکت را همسو ساخته و در جهت آرزوهای مشتری به کار گیرد.
● تعیین اهداف
اهداف شرکت را می توان از طریق سه پرسش استخراج کرد.
۱) چقدر می خواهید به دست آورید؟
۲) چقدر باید به دست آورید؟
۳) چقدر می توان به دست آورد؟
پرسش اول (چقدر می خواهید به دست آورید؟) در واقع پرسشی است که ملاحظات استراتژیک و برنامه ریزی شرکت را هدف می گیرد و در اصل همان تعهدات کارکنان و مدیریت شرکت است که چقدر می خواهند.
اما پرسش دوم (چقدر باید به دست آورید) تعیین میزان فروش و سود حاشیه مورد نظر است و قیمت گذاری را هم در برمی گیرد. و اما پرسش سوم (چقدر می توان به دست آورد!) به مواردی مثل پتانسیل شرکت و نیازهای بازار مربوط می شود.اهداف عمومی بازاریابی عبارتند از:
▪ بهبود موقعیت شرکت در بازار
▪ افزایش رضایت مشتری
▪ تقویت چهره شرکت
▪ ارتقای سابقه شرکت
● نقش پایه ای اطلاعات : ثبت پیوسته واکنش های مشتریان (پس فرمت ها) و بررسی پیوسته آن ها و نیز آن چه مشتریان در ارتباط با بخش فروش شرکت مطرح کرده اند یک کار کاملا ضروری است. این اطلاعات باید توسط نرم افزارهای مناسب، ثبت و به هنگام شود.
● شرایط فعلی و شرایط هدف
شرایط فعلی و شرایط هدف دو مفهوم مهم هستند.اما وقتی از نیازهای بازار خبر داشته باشیم و شرایط رقبا را هم بدانیم و به عبارت دیگر هم از وضع موجود و هم از شرایط هدف مطلع باشیم باید به ابزارهای رسیدن به اهداف فکر کنیم. معمولا در جعبه ابزار شکل دهی به یک استراتژی موفق بازاریابی،یک تیم قوی روابط عمومی و یک بخش فروش ورزیده می توانند بسیار برای ارتقای جایگاه یک شرکت موثر باشند. در اکثر تحقیقات انجام شده در مورد بازار محوری ، اصطلاح بازار محوری ، به عنوان کاربرد مفهوم بازاریابی تعریف شده است . جهت داشتن درکی روشن از مفهوم بازاریابی ، باید خاطرنشان شود که مفهوم بازاریابی به عنوان یک فرهنگ سازمانی یا فلسفه ی بازرگانی متفاوت که مشتری را در مرکز تفکر شرکت درباره ی استراتژی و عملیات آن قرار می دهد ، می تواند تعریف شود . مفهوم بازاریابی معمولاً سه رکن زیر را مورد توجه قرار داده که عبارتند از :
پیشینه ومبانی نظری فرهنگ سازمانی
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc
قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه
در آثار کهن ایران واژه فرهنگ به معنی ادب و تربیت به‌کاررفته است که با پسوند "ستان"، به‌صورت فرهنگستان و به معنی دبستان، و مکتب آمده است. مفهوم فرهنگ، از واژه‌هایی است که در جامعه‌شناسی متولدشده و به علم مدیریت راه‌یافته و در وادی مدیریت در چهره سازمان و کارکنان آن، مورد بررسی قرارگرفته است (فیض پور و همکاران، 1389).
فرهنگ واژه‌ای است که علمای علم اجتماع و پژوهشگران رشته مردم‌شناسی آن را به کار می‌برند. این واژه از گسترش وسیعی برخوردار است و آن‌چنان مفید واقع‌شده که آن را در سایر علوم اجتماعی نیز به کار می‌برند. توجه انسان‌شناسان و جامعه‌شناسان و فلاسفه به فرهنگ و فرهنگ‌شناسی سبب ارائه تعاریف گوناگونی از این مقوله مهم انسانی شده است، به‌نحوی‌که گفته می‌شود تاکنون بیش از ۳۰۰ تعریف از فرهنگ ذکرشده است.
واژه فرهنگ از دو جزء " فر" و "هنگ" تشکیل‌شده است. " فر" به معنی نیروی معنوی، شکوه، عظمت، جلال و درخشندگی است. علاوه بر این " فر" پیشوند است که در این صورت به‌جای معنی جلو، بالا و پیش می‌نشیند. در اینجا " فر" در معنی پیشوند به‌کاربرده می‌شود. "هنگ" از ریشه اوستائی Thanga (سنگ) به معنی کشیدن، سنگینی، وزن، گروه و وقار می‌باشد. معنی ترکیبی این دو واژه بیرون کشیدن و بالا کشیدن است که منظور از آن بیرون کشیدن مجموع دانستنی‌ها و نیروها و استعدادهای نهفته افراد یک ملت برای پربار کردن پدیده‌ها و خلاقیت‌های ناشناخته آدمی است.
در اصطلاح بین‌المللی واژه کالچر (Culture)، از واژه لاتینی کالچورا (Cultura)، گرفته‌شده که خود از کالچورر(Culturer)، به معنی پروراندن، رویاندن، باروری و یا پرداخت و آرایش زمین و درخت است. اصطلاح اگریکالچر (Agreculture)، به معنی کشاورزی از همین ریشه است.
فرهنگ اساساً مقوله‌ای بشری است، در نتیجه هر دانشی که درصدد مطالعه آن برآید، ناچار است جنبه‌های مختلف موجود در حیات و افعال و عملکرد بشر را که در این مقوله تبلور ضمنی یافته است، موردنظر قرار دهد. فرهنگ به‌عنوان یک کلمه مفهومی، هزاران سال توسط مردم شناسان، جامعه شناسان، تاریخ نویسان و فلاسفه مورد بحث و بررسی قرارگرفته است. مفهوم فرهنگ در ایران پیشینه طولانی دارد، و این امر را می‌توان در بررسی و مطالعه آثار نویسندگان و پژوهشگران این سرزمین بدست آورد.
یکی از مبانی اساسی علوم رفتاری با رشته انسان‌شناسی آغاز می‌شود و یکی از رشته‌های فرعی انسان‌شناسی، انسان‌شناسی فرهنگی است که با مطالعه رفتار سازمانی ارتباط نزدیک دارد. انسان‌شناسی فرهنگی با رفتار مکتسبه انسان‌ها که از فرهنگ آنها تأثیر می‌گیرد و نیز با فرهنگ متأثر از این رفتار سروکار دارد. درواقع بدون فهم عمیق ارزشهای فرهنگی جامعه نمی‌توان رفتار سازمانی را به درستی فهمید.
نقشی که فرهنگ در رفتار انسان ایفا می‌کند، یکی از مهمترین مفاهیمی است که در علوم رفتاری وجود دارد؛ هرچند تاکنون به‌طور کامل مورد ارزیابی قرار نگرفته است. فرهنگ آنچه را که انسان یاد می‌گیرد و نیز نحوه رفتار او را تعیین می‌کند. در مورد چگونگی بوجود آمدن فرهنگ باید ذکر شود که فرهنگ پدیده‌ای است که از خواسته‌های طبیعی و نیروهای اجتماعی سرچشمه می‌گیرد. جغرافیای منطقه، تاریخ و رویدادهای قوم، زبان و ادبیات رایج در میان مردم، دین و مذهب، اقتصاد و شیوه معیشت مردم در پیدایش فرهنگ اثر گذاشته و در ترکیبی سازگار با یکدیگر، مجموعه‌ای از ارزشها و باورهای چیره را پدید می‌آورند که بر رفتار انسانی تأثیر می‌گذارد و ارتباط میان مردم را آسان می‌سازد (کاویانی، 1390).
کاربرد اصلی فرهنگ در دو زمینه است. در یک زمینه، فرهنگ در گسترده‌ترین معنی میتواند به فرآورده‌های تمدنی پیچیده و پیشرفته اشاره داشته باشد که چنین معنایی به مواردی مانند ادبیات، هنر و فلسفه، دانش و فن شناسی بازمی‌گردد و آشنایی و برخورداری از ظرافت‌های زندگی و قدرشناسی و خشنودی برگرفتن از آنها را نمایان می‌سازد. ازاین‌رو فرهنگ در این معنی به فرهیختگی انسان اشاره دارد و آموختگی‌های وی را نشان می‌دهد. فرهنگ در این معنا همان Education یا Civilization می‌باشد. در زمینه دیگر، فرهنگ از سوی مردم شناسان و دیگر کسانی که انسان را بررسی میکنند به کار می‌روند و در این معنی به آفریده‌های اندیشه، عادات و اشیا مادی اشاره دارد که در پی انباشت آنها سازگاری پیچیده‌ای بین انسان و محیط طبیعی وی پدید می‌آید، که در این معنا فرهنگ همان Culture است. به سخن دیگر فرهنگ به کلیتی پیچیده از اندیشه‌ها و چیزها اشاره دارد که انسان در تجربه گذشته خود پدید آورده است و همه باورها، ارزشها، آرمان‌ها، هنرها و فنون و آداب جامعه را در برمی‌گیرد و ساخت و کیفیت کاری را نمایان می‌سازد. فرهنگ برای جامعه انسانی همان حکمی را دارد که شخصیت برای فرد انسان دارد (فیض پور و همکاران، 1389).
تأثیر فرهنگ و تمدن اسلامی در شکل گیری تمدن مدرن غرب
مقدمه
بر اساس کشفیات باستان شناسی و مطالعات تاریخی، جامعه شرقی و به ویژه منطقة بین النهرین محل ظهور نخستین تمدن بشری و کانون تجمع انسانی است. به همین دلیل و به منظور انتظام بخشیدن به روابط اجتماعی و تهذیب اخلاقی، دین کانون مظهر ادیان الهی و حتی مذاهب غیر آسمانی است جذابیت‌های اقتصادی، دینی، جغرافیایی و بخصوص شرایط شبه جزیره بودن این منطقه از آغاز شکل گیری ؟ نیست موجب گردید که هر قدمی برای دستیابی به این جذابیت‌ها منطقه را مورد هجوم قرار دهد. این تهاجم موجب گردید که خاورمیانه منطقه‌ای از نژادها – مذاهب زبانها و خلاصه مجموعة فرهنگی تفکیک ناپذیر شود. اما از میان تهاجم فرهنگ‌های مهاجم آنچه که خاصیت اثر گذاری و تاثیر پذیری بیشتری درشت فرهنگ غربی بود. آشنایی اروپا با منطقة خاور نسبت (گر چه این یک اصطلاح قرن نوزدهمی است) و تاثیر متقابل فرهنگی ناشی از دلایل بسیاری است در جمله قرابت جغرافیایی – منافع مشترک تجاری با محوریت دریای سیاه دریای مدیترانه و خلیج فارس - ؟ ادیان ابراهیمی یهودیت و مسیحیت – تشکیل نخستین کلوینهای یونانی در قرن ششم ق – م در دهانه نیل – نخستین برخورد نظامی میان ایران و یونان و سپس روم – تشابه نژادی میان اروپا و ایران (اروپاییان معتقدند که ما شرق را بازرتشت ؟ ایران شناختیم) تمام این دلایل قطعاً به دنبال برخوردهای نظامی – روابط تجاری و تأثیرات مذهبی موجب کنشهای فرهنگی میان شرق و غرب و به ویژه پس از ظهور اسلام باعث تأثیر و تأثیرات مذهبی موجب کنشهای فرهنگی میان شرق و غرب و به ویژه پس از ظهور اسلام باعث تأثیر و تأثر فرهنگی بین اسلام و مسیحیت شد. بنابراین منطقة ما از دورة سومریان با اقلام حاشیه ؟ مدیترانه ارتباط داشته، اما از دورة یونانیان این ارتباط بیشتر در قالب نظامی – تجاری – سیاسی و مذهبی بوده است.
نخستین و پربارترین مرحلة مقابل و تقابل فرهنگی، با غرب، مربوط به حملة اسکندر به این منطقه است. این حمله گرچه در مضافة نظامی صورت گرفت. ولی اثرات فرهنگی و علمی آن بسیار چشمگیر بود. ظهور اسکندر و حاکمیت تفکر ؟ او به دوران طلا پی علم و فلسفة یونانی پایان داد. اسکندر با کوله باری از اندوخته‌های علم و فلسفة یونانی راهی شرق شد و به ویژه فرهنگ ما را به شدت متأثر کرد. با توجه به این که زیر رخت فرهنگ و تمدن این منطقه دینی بوده و هست، بنابراین به اسکندر آموخته بودند که برای سهل لوصول بودن شرق بایستی با چهره و القاب دینی وارد شود. به همین دلیل بود که قبل از حرکت به سمت ؟ مادرش او را «فرزند خدا» نامید.
اسکندر که در ذهنیت نوجوان خویش ایجاد یک امپراطوری جهانی را طرح ریزی کرده بود. به خوبی دریافت که این آرزو عملی نمی‌شود مگر با رعایت محترمات دینی مردم منطقه و در سایه شبیه سازی فرهنگی و ایجاد یک فرهنگ مشترک بین شرق و غرب. او به خوبی دریافته بود که در شرق دین بیش از هر عامل وحدت بخش مؤثر است.
لذا در مسعبه آمون Amon در لباس کاهنان به عبارت برخاست و مصریان نیز به چشم خدایی به او نگریستند. مصر بیش از هر سرزمین دیگر تسلیم اسکند شد. همین آسان تر پذیرفتن اسکندر باعث شد تا وی بندرت اسکندریه را بنا کند. هدف اولیه از تأسیس این شهر سهولت تجارت میان یونان و مصر بود، ولی بعداً پس از سقوط اسکندر و تأسیس حکومت بطلمیوسیان در مصر و بروز بحران در آتن علماء و فلاسفة یونانی به مصر مهاجرت کردند و با ایجاد کتابخانه و موزة معتبری، اسکندریه به آتن شرق شهرت یافت و اسکندریه قرنها کانون تعاملات فرهنگی میان شرق و غرب شد. نکتة جالب این که در اسکندریه برای نخستین بار علم دستخوش انشعاب شد . تا زمان ارسطو علم یک کلیت انفکاک ناپذیر بود. در حالی که در اسکندریه بطلمیوس، جالینوس ، اقلیدوس و ارشمیدوس هر کدام تحقیقات در زمینة علم واحدی را دنبال کردند.
اسکندریه موقعیت حساس خود را به عنوان برجسته ترین مرکز علم جهان آنروز همچنان تا ظهور دیانت اسلام حفظ کرد به گفتة بسیاری از علماء غربی اسلام نیز عامل مؤثری در حراست و حفاظت علوم یونانی بود. بعد از ظهور اسلام نه تنها اسکندریه بلکه مراکز متعددی در سراسر امپراتوری اسلام بوجود آمد و متفکران اسلامی با بهره گیری از علوم یونان موجبات احیاء این علوم را فراهم آوردند.
در قرون اولیه هجری و از زمان نخستین خلفای عباسی به ویژه در زمان هارون الرشید و فرزندان او «نهضت ترجمه» به همت آنان راه اندازی شد و دربار بغداد هیأتهایی را برای جمع آوری و خرید کتب علوم قدیمة یونانی به امپراتوری روم شرقی (بیزانس) و روم غربی (ایتالیا) اعزام شدند و مراکز ترجمه در بسیاری از شهرهای معتبر مثل جندی شاپور و بغداد به کار ترجمة اسناد یونانی پرداختند.
در قرون اولیه و به ویژه در مکتب امام صادق (ع) بدون هیچگونه تعصب دینی ، علماء اسلامی – یهودی و مسیحی در جهت اعتلای علم با یکدیگر تشریک مساعی می کردند . خلفا و سلاطین نیز همین اغماض مذهبی را رعایت می کردند و هیچگونه تفاوتی میان ابن سینا (مسلمان9 و ابن بخشیشو و ابن میمون (یهودی) وجود نداشت . علماء اسلامی از تمام کانونهای علمی از جمله هند – ایران – چین – بلخ و مرو و دانشمندان مسیحی و یهودی بهره می بردند.
در امپراتوری اسلامی، علوم وفلسفة اسلامی همچنان به باروری خود ادامه می داد . این وضع در ایران تا اواخر عصر سامانیان که ایرانی بودند ادامه یافت، تا این که با ورود عنصر ترک به منطقه ونهایتاً تسلط غزنویان به عنوان نخستین سلسلة ترک نژاد برابر این متأسفانه محیط آرام علمی – فلسفی و حتی ادبی ایران به کانون تشنج های سیاسی و تعصبات دینی تبدیل شد. از این میان عصبیت دینی بر لطافت دینی غالب شد و احکام دین در تأویل مستشرعین درباری به صورت ابزار اعمال قدرت حاکمان سیاسی درآمد. هر روز اسلام به فرقه های مذهبی متعارض تقسیم می شد و نزاع میان این فرق فضا را برای اندیشه ورزی علمی و به ویژه فلسفی در جهت استحکام مبانی تمدن اسلام محدودتر و خشن تر می کرد و استنتاجات فرقه ای بر استدلالات علمی مسلط شد. در همین دوره (حدوداً قرن یازدهم) اروپای قرون وسطی نیز دستخوش تعارض مذهبی شده بود و احتمالاً جنگ های صلیبی (1296-1095) نقطة اوج این تعارضات بود. جنبش اصلاحات دینی در قرن شانزدهم سطح عصبیت کاتولیکی و تعارض های فرقه ای را کاهش داد و زمینة تکثرگرایی مذهبی را ببار آورد و نهایتاً فضای آنتی میان دین و فلسفه مهیا شد. در اسلام گرچه فارابی به عنوان مؤسس فلسفة اسلامی تلاش کرد میان علم و ایمان – فلسفه و دین آشتی برقرار کند، اما غزالی این اندیشه را تکفیر کرد و «تهاخت الفلسفه» را در مورد این چنین عقایدی نوشت.