بررسی سیر تحول ستارگان در حوزه علم فیزیک

بررسی سیر تحول ستارگان در حوزه علم فیزیک

پیش از انفجار بزرگ


جهان چگونه آغاز شد؟ چنین رویدادی را چگونه می توان تصور کرد؟ امروز بیشتر دانشمندان بر این عقیده اند که قراین خوبی وجود دارد که نشان می دهد گذشتة جهان بسیار متفاوت بوده است و همة مادة جهان از انفجاری عظیم نشأت کرده و جهان از آن پس پیوسته انبساط یافته است.

در خیال ، زمان را تا انفجار بزرگ به عقب می بریم و چون به اندازة‌ کافی به عقب باز گردیم ـ یعنی به زمانی پیش از پیدایش کهکشانها که جهان بسی کوچکتر از حال بود ـ آنچه می بینیم گاز سوزانی از اتمها و فوقونها یعنی ذرات نور است . چون باز هم به عقب رویم، جهان همچنان انقباض می یابد، ذرات گاز به یکدیگر نزدیکتر و در نتیجه برانگیخته تر می شوند و دمایشان افزایش پیدا می کند. هر چه بیشتر به عقب رویم، گاز داغتر و سوزانتر می شود[1]. با افزایش دمای گاز، هر چیز به ذرات تشکیل دهنده اش « ذوب » می شود. اتمها به الکترونها و هسته ها «ذوب[2]» می شوند ؛ هسته ها به پروتونها و نوترونهای سازندة خود تجزیه می شوند و چون دما باز هم افزایش یابد پروتونها و نوترونها به کوارکها و گلوئونهایی تجزیه می شوند که آنها را تشکیل داده اند . جهان در بیشترین دمای ممکن متشکل است از آتشگوی آغازینی از همة ذرات بنیادی. امروزه مطالعة جهان آغازین عبارتست از ساختن مدلهایی ریاضی برای این آتشگوی بر اساس نظریه های جدید ذرات کوانتومی ( ذرات بنیادی ). وقتی که در سال 1964 آرنو پنزیاس و رابرت ویلسن در آزمایشگاههای بل در نیوجرزی، اشعة میکروموجی باقیمانده از انفجار بزرگ را کشف کردند ، این نظریه سخت تقویت شد. به دنبال این تأیید تجربی، فیزیکدانان و اختر فیزیکدانان نظری با اطمینان به انجام محاسبات پیچیدة خواص انفجار آغازین پرداختند. آنان با استفاده از قوانین شناخته شدة فیزیک هسته ای محاسبه کردند که چگونه ممکن است عنصرهای شیمیایی ـ هسته های اتمی ـ از آتشگوی آغازینی متشکل از پروتونها و نوترونها بوجود آمده باشد؛ و از روی این محاسبات، فراوانی نسبی عناصر سبک نظیر ئیدروژن، هلیوم و دوتریوم را پیش بینی کردند . این پیش بینی ها دقیقاً با فراوانیهائی که امروزه مشاهده می شود, وفق می دهد . فکر انفجار بزرگ[3] از برکت این پیش بینیهای موفقیت بار اعتبار زیادی کسب کرد بطوری که در اوایل دهة 1970 بر نظریه های دیگر مربوط به پیدایش جهان چیره شد. چیزی که به «مدل متعارف انفجار بزرگ سوزان» معروف شده است نشان دهندة‌ توافق نظر عمومی جدیدی است دربارة وضع جهان آغازین. فرضیة اصلی « مدل متعارف » آن است که جهان سوزان اولیه به سرعت و بطرزی یکنواخت، در حالیکه دما بطور یکنواخت کاهش پیدا می کرد، انبساط یافت.

هر نظریة موفق معمولاً دیدگاهی تازه را می گشاید و مسائل جدیدی را بهمراه می آورد؛ نظریة انفجار بزرگ نیز از این قاعده مستثنی نیست. دو مسألة چالش طلبی که این نظریه مطرح می کند عبارتند از «مسأله علیت» و«مسأله تخت بودن فضا».

مسأله علیت این است که جهان به اندازه ای بزرگ است که نواحی بسیار دور از هم آن نمی توانند با یکدیگر مرتبط باشند، یعنی بطور فیزیکی با هم به کنش متقابل بپردازند، حتی اگر چنین ارتباطی با سرعت نور ـ بیشترین سرعت ممکن ـ انجام گیرد. اگر جهان 10 تا 15 بیلیون سال پیش (بیشتر تخمینها در این حدودند) بوجود آمده باشد، نور یا هر نوع وسیلة ارتباط دیگر در این مدت نمی تواند مسافت بین دو کهکشان را که فرضاً بیست میلیون سال نوری ـ رقمی بزرگتر از سن جهان ـ از هم فاصله دارند بپیماید. و اگر قسمتهای مختلف جهان مرئی کنونی نتوانند با هم کنش متقابل داشته باشند، پس چرا این قدر به هم شبیهند؟ منظور از شباهت این است: در هر امتداد که بنگریم می بینیم که دمای زمینة میکروموجی یکی است و به هر جا که نگاه کنیم کهکشانهایی را می بینیم که با وجود تفاوتهای اندک، اساساً مانند یکدیگرند.

دومین مشکل مدل متعارف انفجار بزرگ، یعنی مسأله تخت بودن فضا، این است که چرا در زمان حاضر فضای جهان در مقیاسهای بزرگ تا این حد تخت و مسطح است. بنا بر نظریة نسبیت عمومی[4] اینشتاین، فضا می تواند خم شود، و این نکته را آزمایش در همسایگی خورشید تأیید کرده است. اما در پهنه های وسیعتر، مانند فضای میان کهکشانها، انحنای فضایی بقدری کم است که آن را نمی توان ردیابی کرد. حتی در مقیاس مجموعه های کهکشانی نیز فضا را می توان به تقریب خوب یک فضای تخت اقلیدسی عادی دانست. ولی بنابر افکار متداول در فیزیک نظری و کیهانشناسی، تخت بودن فضا چیزی است فوق العاده نامحتمل و در نتیجه فهم علت آن دشوار است. بسیار محتملتر آن است که جهان چنان پیچ و تاب یابد و فضایی چنان خمیده را بوجود آورد که به آنچه دیده می شود شباهتی نداشته باشد .

اینها مسائلی نیست که مایة‌ نگرانی بیشتر مردم شود، اما اسباب ناراحتی اخترفیزیکدان و کیهانشناس را فراهم می آورد . آلن گوث، فیزیکدانی نظری ، که اکنون در ام . آی . تی است ، به سال 1981 در نظریه ای که آن را «جهان متورم» نامید ، پاسخی برای این سؤالها پیشنهاد کرد. نظریة گوث را به حق می توان اولین اندیشة نو کیهانشناسی در چند دهة اخیر دانست .

بنا بر نظریة گوث، تکامل جهان آغازین ـکه گهگاه جهان رویانی نیز نامیده می شودـ انبساطی یکنواخت در گازی سوزان و متشکل از ذرات، نبود. بلکه حالت جهان، در حالیکه هنوز آتشگویی بود، دستخوش تغییر و تحولی بنیادی شد، تحولی که یک تغییر حالت [5] نامیده می شود. بعد از این تغییر حالت بود که جهان، در حالت متعارفی انفجار بزرگ سوزان، با انبساطی نسبتاً یکنواخت قرار گرفت. اما پیش از این تغییر حالت، جهان در حالتی بود کاملاً متفاوت موسوم به «حالت متورم » . جهان در این دوران تورم ، دچار انبساطی عظیم شد .

سرنوشت نهایی جهان



سرانجام چه بر سر جهان خواهد آمد ؟ سرنوشت نهایی زمین وبشر چیست ؟ این پرسشها از دیرباز به صورتهای گوناگون ، به ذهنهای خیال پرداز خطور کرده است . ولی تنها در چند دهة اخیر است که کیهانشناسی (مطالعة جهان در کلیت آن ) به قدر کافی پیشرفت کرده است که دستکم بتواند پاسخهای معقولی به آنها بدهد . آنچه در زیر خواهد آمد ، سناریویی تقریبی است از آنچه می توان براساس دانش کنونی ما برای آیندة جهان انتظار داشت ، مشروط برآنکه جهان برای همیشه باقی بماند (که احتمال آن زیاد است ) . این تصویر ممکن است با کشفهای تازه تغییر یابد .

در مقیاس بزرگ اجزای تشکیل دهندة جهان ، کهکشانها هستند . کهکشان اجتماعی از تقریباً 100 بیلیون ستاره است که جاذبة گرانشی متقابلشان آنها را بهم می پیوندد . کهکشانها معمولاً در جمعی متشکل از چند تا چند هزار کهکشان جای دارند . رصدها از آن حکایت می کنند که این مجموعه ها ، در هر زمان معین ، به طرزی یکنواخت در سراسر جهان پخش شده اند ؛ ولی این گفته در واقع برونیابی داده ها به فواصل دور است . نوری که از کهکشانهای دوردست بچشم ما می رسد میلیونها سال پیش گسیل شده است و وضع کنونی آن کهکشانها را نشان نمی دهد .

موقعیت کنونی ما

در دهة 1920 ادوین هابل ومنجمان دیگر به این کشف برجسته دست یافتند که جهان گویی در حال انبساط است . همة کهکشانها (جز احتمالاً آنهایی که در یک مجموعة کهکشانی قرار دارند ) با سرعتهایی متناسب با فاصله شان از یکدیگر دور می شوند – هر چه کهکشانی از ما دورتر باشد گویی که تندتر از ما می گریزد .

بادکنک کرویی را تصور کنید که لکه هایی سطحش را پوشانده باشد چون بادکنک متسع شود ، لکه ها با سرعتهایی از یکدیگر دور می شوند که متناسب با فاصلة بین آنها بر روی سطح است . مثال بادکنک نشان می دهد که چگونه کهکشانها می توانند از یکدیگر دور شوند وبا اینحال آرایش کلی خود را حفظ کنند . باآنکه همة لکه ها از یکدیگر دور می شوند ، هیچیک دارای موقعیت مرکزی بخصوصی نیست ؛ ویا آنکه هر لکه ای را می توان مرکز انبساط شمرد . در حالیکه بادکنک فقط سطحی دوبعدی است ، کهکشانها در فضایی سه بعدی پراکنده اند که می تواند متناهی یا نامتناهی باشد – ولی این را نمی دانیم .

آهنگ دور شدن کهکشانها از یکدیگر حکایت از آن می کند که در حدود ده بیلیون سال پیش همة مادة جهان سخت درهم فشرده بود . عموماً تصور می شود که جهان با انفجاری آتشین ، انفجار بزرگ ، آغاز گردید که به دنبال آن ماده وانرژی با قهر تمام به بیرون پرتاب شد . بعدها این ماده به صورت توده های مجتمعی درآمد که سرانجام کهکشانها را بوجود آوردند . این کهکشانها هنوز همچنان به نیروی محرک انفجار آغازین از هم دور می شوند .

آیا جهان برای همیشه انبساط خواهد یافت یا سرانجام متوقف خواهد شد وانقباض پیدا خواهد کرد ؟ این سوال یکی از مهمترین سوالهای پاسخ نیافتة کیهانشناسی است . سرنوشت نهایی حیات وماده در جهان به این پاسخ بستگی دارد . می توان با اندازه گرفتن سرعتها از روی تغییر مکانهای سرخ وفواصل اجسام بسیار دوردست ، ودر نتیجه بسیار قدیمی مانند اخترنماها ، کوشید که آهنگ کند شدن انبساط را محاسبه کرد . راه دیگر بر چگالی متوسط ماده در جهان مبتنی است که نیرویی گرانشی علیه انبساط وارد می آورد . اگر چگالی بیش از مقداری بحرانی باشد ، این نیروی گرانشی سرانجام فرار کهکشانها از یکدیگر را متوقف خواهد ساخت وآنها را بار دیگر به سوی هم خواهد کشاند . بالاخره سن جهان را می توان از روی سن بعضی عناصر رادیواکتیو ، یا از روی ستارگان خوشه های کروی برآورد کرد ، وسپس آن را با زمانی مقایسه کرد که طول کشیده است تا جهان به اندازه کنونی خود برسد ، مشروط براینکه همواره با آهنگ امروزی خود منبسط شده باشد .

بنابراین وظیفه کیهانشناسان جدید ، معین کردن چهار مقدار است : آهنگ انبساط کنونی (ثابت هابل) ، تغییر آهنگ انبساط (پارامتر کند شدن ) ، چگالی جرم در حال حاضر وسن جهان . بعضی از این مقادیر بهم مربوطند . مثلاً در یک مدل ساده پارامتر کند شدن دقیقاً نصف چگالی است وقتی هر دو بر حسب واحدهای مناسبی بیان شوند . در حال حاضر مقادیر این چهار کمیت جملگی کاملاً غیر قطعیند . ولی در سال 1974 ، ج.ر. گوت وسه منجم دیگر قراین موجود را بررسی کردند وبه این نتیجه رسیدند که ظاهراً چگالی جهان فقط یک دهم مقدار بحرانی است . این مطالعه همراه با پژوهش دیگری بوسیلة آلن سندیج و ج.آ. تمان حاکی از اینست که جهان برای همیشه انبساط خواهد یافت ؛ با وجود این تکلیف مسأله به هیچ روی روشن نیست .

خرید فایل

کتاب شیمی فیزیک و کوانتوم رشته نانو شیمی

کتاب شیمی فیزیک و کوانتوم رشته نانو شیمی

جزوات آمادگی آزمون دکتری سراسری رشته نانو شیمی - مطالبق با آخرین تغییرات آزمون دکتری 95 به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: تعادل

ماده

مدل سنتیکی گازها، این است که گاز به صورت حرکات تصادفی دائمی مجموعهای از ذرات در نظر گرفته میشود. و گـاز

کامل، مدل ایدهآلی از حالت گازی ماده است. یک جسم به شکل ذاتی و خالص یک ماده است و مقدار آن برحسب مول،

گزارش میشود. یک مول برابر با تعـداد اتـمهـای موجـود در 12 گـرم کـربن 12 مـیباشـد. و از نظـر تجربـی، برابـر بـا

/ ´

23

.است 6 02 10

N اگر نمونهای دارای N ذره باشد، مقدار جسم آن شامل

n

NA

= میباشد که NA ثابت آواگادور است. خاصیت مقـداری،

خاصیتی است که به مقدار جسم موجود در نمونه بستگی دارد.

خاصیت شدتی، مستقل از مقدار جسم موجود در نمونه است. دو مثال از خواص مقداری، جرم و حجم است. و از خـواص

شدتی، دما، دانستیه جرمی و فشار را میتوان نام برد.

Xm ، مقدار خاصیت مقداری نمونه x، تقسیم بر مقدار جسم موجود در نمونه میباشد. خاصیت مولی، یک

خاصیت مولی،

خاصیت شدتی است زیرا مستقل از مقدار جسم موجود در نمونه میباشد.

حجم مولی ( Vm)، یعنی حجم نمونه، تقسیم بر مقدار جسم موجود در نمونه است.

غلظت مولی(مولاریته) برابر با مقدار جسم حل شده تقسیم بر حجم محلول است.

غلظت مولی معمولاً برحسب مول بر لیتر بیان میشود. مولاریته برابر با مقدار جسم حل شـونده تقسـیم بـر جـرم حـلال

میباشد. و واحد آن برحسب تعداد مولهای حل شونده در هر کیلوگرم حلال میباشد.

محلول رقیق، محلولی است که غلظت مولی آن بزرگتر از molL /

-1

.نباشد0 01

انرژی

توان انجام کار را انرژی میگویند. انرژی را نمیتوان بوجود آورد و نمیتوان از بین برد (قانون بقای انرژی) انرژی سنتیک،

، یک جسم، انرژی مربوط به حرکات آن است. برای جسمی به جرم m کـه بـا سـرعت V حرکـت مـیکنـد، انـرژی Ek

است. انرژی سنتیک یک جسم ساکن، صفر باشد. انرژی پتانسیل V یک جسم، انرژی مربـوط 2 می 1 2 سنتیک برابر با mV

به موقعیت آن است. برای مثال، انرژی پتانسیل یک جسم در سطح زمین، صفر است و انرژی پتانسیل الکتریکـی دو ذره

ی باردار در فاصله بینهایت از یکدیگر، صفر است. هرگاه جسمی به جرم m، در ارتفـاع h از سـطح زمـین باشـد، انـرژی

پتانسیل آن برابر با (mgh) خواهدبود. که g شتاب سقوط آزاد نامیده میشود. شیمی فیزیک 9

، در فاصله r در خلاء از ذره دیگری با بار 1 q اگر ذرهای با بار q

2

قرار داشتهباشد، در ایـن صـورت، انـرژی پتانسـیل آنهـا

بوسیله ی رابطهی زیر داده میشود:

گرمای انتقالی

dU = dq + + dw dwe که dwe کار مازاد بر کار انبسـاطی exP به طور کلی، تغییر انرژی داخلی یک سیستم برابر است با:

dw ، است. به طور کلی در حجم ثابت و بدون کار اضافی، dw =0 و dU=dq است. طبق مطالب فوق، نتیجه میشود exP

که هرگاه سیستمی دستخوش یک تغییر حالت شود با اندازهگیری مقدار انرژی که به صورت گرما به یک سیستم با حجم

ثابت داده میشود (qñ0)یا به صورت گرما از آن سیستم گرفته میشود (qá0)، در حقیقـت، تغییـر انـرژی داخلـی آن را

V اندازهگیری میکنیم.

q D = U qV یعنی گرما در حجم ثابت.

شیمی فیزیک 25

معمولترین شیوه، برای اندازهگیری DU ، بمب گرماسنج آدیاباتیـک اسـت کـه در آن حجـم ثابـت اسـت. تغییـر دمـای

گرماسنج DT ، متناسب با گرمایی است که واکنش آزاد و یا جذب میکند: طبق رابطه روبرو، مقدار گرما بدست میآیـد.

q = DC T

C ثابت گرماسنج است. که به روش الکتریکی بدست میآید. همچنین گرما طبق رابطه ی q=I.V.t بدست میآید که I

جریان برحسب آمپر، V پتانسیل برحسب ولت و t زمان برحسب ثانیه است و گرما برحسب ژول محاسبه میشود.

هرگاه دمای یک ماده افزایش یابد، انرژی داخلی آن زیاد میشود. اگر انرژی داخلـی برحسـب دمـا، رسـم شـود، منحنـی

بدست میآید که شیب منحنی در هر دما، ظرفیت گرمای سیستم نام دارد.

ظرفیت گرمایی در حجم ثابت با CV نشان داده میشود و به طور قراردادی به صورت زیر تعریف میشود:

سؤالات مربوط به فصل دوم: قانون اول مفاهیم

1 Qp. اگر برای یک واکنش شیمیایی،

گرمای واکنش در دما و فشار ثابت و DHتغییر آنتالپی واکنش باشد، در

D = H qP تحت کدام یک از شرایط زیر

است؟

1) اجزاء واکنش گاز ایدهآل باشند.

2) کار انبساطی یا مکانیکی، تنها نوع کار باشد.

3) واکنش تعادلی باشد.

4) واکنش در ظرف در بسته انجام شود.

2. گرمای حاصل از یک واکنش شیمیایی در دما و حجم ثابت به شرط آنکه هـیچ گونـه کـاری بـه جـز کـار

انبساطی نداشته باشد برابر است با:

1) تغییرات آنتالپی 2) حاصلضرب تغییرات آنتروپی در دما

3) تغییرات انرژی داخلی 4) هیچکدام از جوابهای فوق

شیمی فیزیک 29

جواب سوالات فصل دوم

1. گزینه 2 درست است.

DHT کمیتهای

HT و

D متناظر با اختلاف آنتالپی بین فرآوردهها و واکنشها در همان دمـای T هسـتند و DH بـرای °

واکنشی در فشار ثابت در سیستمی که فقط کار انجام میدهد، DH برابر با qp یعنی گرمایی است که وارد سیستم و یـا

از آن خارج میشود.

2. جواب گزینه 3 است.

DU = -pdV + qD = U q.

سؤالات مربوط به فصل سوم: قانون اول ماشینی

1. برای این که گازی ضمن انبساط ژول تامسون در گسترهی T و P سرد شود میبایست ضریب ژول تامسـون

در گسترهی Tو P موردنظر .......... باشد.

1) صفر 2) منفی

3) مثبت 4) کوچکتر و مساوی صفر

جواب: گزینه 3 درست است.

برای تغییرات دما با فشار در آنتالپی ثابت، ضریب ژول تامسـون را بـه دسـت مـیآورد. در گازهـای ایـدهآل ضـریب ژول

تامسون و ضریب ژول تامسون هم دما برابر با صفر است. ولی در گازهای حقیقی، اگر در گسترهای از دما و فشار m ñ jT 0با

تراکم گاز، دما پایین خواهد آمد. دمایی که در آن ضریب ژول تامسون تغییر علامت میدهد، دمای وارونگی نام دارد.

نوع فایل:Pdf

سایز :1.22 MB

تعداد صفحه:158

خرید فایل

نقش فیزیک در پزشکی

نقش فیزیک در پزشکی

پزشکان براى تشخیص بیمارى ها از انواع وسایل ساده مانند دماسنج و فشارسنج، گوشى طبى (استتوسکوپ) تا دستگاه هاى بسیار پیچیده مانند میکروسکوپ الکترونى، لیزر و هولوگراف که همه براساس قانون هاى فیزیک طراحى و ساخته شده استفاده مى کنند. در این قسمت به ساختمان و طرز کار برخى از آنها مى پردازیم.
رادیوگرافى و رادیوسکوپى
رادیوگرافى عکسبردارى از بدن با پرتوهاى ایکس و رادیوسکوپى مشاهده مستقیم بدن با آن پرتوها است. در عکاسى معمولى از نورى که از چیزها بازتابش مى شود و بر فیلم عکاسى اثر مى کند استفاده مى شوند در صورتى که در رادیوگرافى پرتوهایى را که از بدن مى گذرند به کار مى برند.
پرتوهاى ایکس را نخستین بار در سال ۱۸۹۵ میلادى، ویلهلم کنراد رنتیگن استاد فیزیک دانشگاه ورتسبورگ آلمان کشف کرد. این کشف بسیار شگفت انگیز بود و خبر آن با سرعت در روزنامه هاى جهان منتشر شد. جالب است که رنتیگن بر روى پرتوهاى کاتدى کار مى کرد و به طور اتفاقى متوجه شد که وقتى این پرتوها، که همان الکترون هاى سریع هستند به مواد سخت و فلزات سنگین برخورد مى کنند پرتوهاى ناشناخته اى تولید مى شود او این پرتوها را پرتو ایکس به معنى مجهول نامید.
پرتوهاى ایکس قدرت نفوذ و عبور بسیار زیاد دارند. به آسانى از کاغذ، مقوا، چوب، گوشت و حتى فلزهاى سبک مانند آلومینیوم مى گذرند، لیکن فلزهاى سنگین مانند سرب مانع عبور آنها مى شود. اشعه ایکس از استخوان هاى بدن که از مواد سنگین تشکیل شده اند عبور نمى کنند در صورتى که از گوشت بدن به آسانى مى گذرند. همین خاصیت سبب شده که آن را براى عکسبردارى از استخوان هاى بدن به کار برند و محل شکستگى استخوان ها را مشخص کنند. براى عکسبردارى از روده و معده هم از پرتوهاى ایکس استفاده مى شود لیکن براى این کار ابتدا به شخص مایعاتى مانند سولفات باریم مى خورانند تا پوشش کدرى اطراف روده و معده را بپوشاند و سپس رادیوگرافى صورت مى دهند.
کشف پرتوهاى ایکس که به وسیله رنتیگن عملى شد سرآغاز فعالیت هاى دانشمندانى مانند تامسون، بور، رادرفورد، مارى کورى، پیرکورى، بارکلا و بسیارى دیگر شد به طورى که نه فقط چگونگى تولید، تابش و اثرهاى پرتو ایکس و گاما و نور شناخته شد بلکه خود اشعه ایکس یکى از ابزارهاى شناخت درون ماده شد و انسان را با جهان بى نهایت کوچک ها آشنا کرد و انرژى عظیم اتمى را در اختیار بشر قرار داد.
پرتوهاى ایکس در پزشکى و بهداشت براى پیشگیرى، تشخیص و درمان به کار مى رود به طورى که در فناورى هاى مربوطه یکى از ابزارهاى اساسى است.
سونوگرافى
سونوگرافى عکسبردارى با امواج فراصوت است. فراصوت امواج مکانیکى مانند صوت ۲ است که بسامد آن بیش از ۲۰ هزار هرتز است. این امواج را مى توان با استفاده از نوسانگر پتروالکتریک یا نوسانگر مغناطیسى تولید کرد.
خاصیت پیزوالکتریک عبارت است از ایجاد اختلاف پتانسیل الکتریکى در دو طرف یک بلور هنگامى که آن بلور تحت فشار یا کشش قرار گیرد و نیز انبساط و انقباض آن بلور هنگامى که تحت تاثیر یک میدان الکتریکى واقع شود. بنابراین هرگاه از یک بلور کوارتز تیغه متوازى السطوحى عمود بر یکى از محورهاى بلور تهیه کنیم و این تیغه را میان دو صفحه نازک فولادى قرار دهیم و آن دو صفحه را به اختلاف پتانسیل متناوبى وصل کنیم، تیغه کوارتز با همان بسامد جریان منبسط و منقبض مى شود و به ارتعاش درمى آید و در نتیجه امواج فراصوت تولید مى کند. پدیده پیزوالکتریک در سال ۱۸۸۰ به وسیله پیرکورى کشف شد و از آن علاوه بر تولید امواج فراصوتى، در میکروفن هاى کریستالى و فندک استفاده مى شود.
امواج فراصوتى داراى انرژى بسیار زیاد است و مى تواند سبب بالا رفتن دماى بافت هاى بدن انسان، سوختگى و تخریب سلول ها شود. از این امواج در دریانوردى، صنعت و پزشکى استفاده مى شود.
در پزشکى براى تشخیص، درمان و تحقیقات این امواج را به کار مى برند. دستگاهى که براى عکسبردارى به کار مى رود اکوسکوپ۳ یا سونوسکوپ۴ است. اساس کار عکسبردارى با امواج فراصوت بازتابش امواج است در این عمل دستگاه گیرنده و فرستنده موجود است و از بسامدهاى میان یک میلیون تا پانزده میلیون هرتز استفاده مى کنند. دستگاه مولد ضربه هاى موجى در زمان هاى بسیار کوتاه یک تا پنج میلیونیم ثانیه را در حدود ۲۰۰ ضربه در ثانیه مى فرستد و این ضربه ها در بدن نفوذ مى کند و چنانچه به محیطى برخورد کند که غلظت آن با محیط قبلى متفاوت باشد پدیده بازتابش روى مى دهد و با توجه به غلظت نسبى دو محیط مقدارى از انرژى ضربه هاى فراصوت بازتابش مى شود. دستگاه گیرنده این امواج را دریافت مى کند و به کمک دستگاه الکترونى و یک اسیلوسکوپ آن را به نقطه یا نقاط نورانى به تصویر تبدیل مى کند. عکسبردارى با فراصوت را براى تشخیص بیمارى هاى قلب، چشم، اعصاب، پستان، کبد و لگن انجام مى دهند.

خرید فایل

مجموعه فیزیک (فیزیک3) رشته فیزیک پزشکی

مجموعه فیزیک (فیزیک3) رشته فیزیک پزشکی

توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: سیالات و معادلات حاکم بر آن
قبل از شروع بحث، پیرامون ویژگی های اولیه ی سیال صحبت می کنیم. سیال مادهای است که جاری میشود، زیرا نمی تواند در برابر تنش برشی مقاومت کند.
تذکر
جرم واحد حجم یک جسم یا سیال را چگالی جرمی مینامند و از رابطه زیر بدست میآید.

تذکر
نیروی عمودی وارد بر سطح را فشار می نامند که در حالتی ساده به صورت زیر بیان می شود:

تذکر
فشار یک کمیت اسکالر است و مطابق رابطه ی فوق از آنجا که از اندازه نیرو که یک کمیت اسـکالر اسـتفاده مـی شـود،
اسفشار کمیتی اسکالر می باشد.
تذکر
درSI واحد فشار، نیوتن بر متر مربع است که آن را پاسکال مینامند و ارتباط آنها به صورت زیر بیان می شود:
نکته
هرگا سیال ساکن فرض شود می توان میتوان اختلاف فشار بین دو نقطه غیر هم تراز را به صورت زیر بدست آورد که در آن فواصلYاز کف ظرف می باشد :
)( 1212 r -=- yygpp «11 » (3) فیزیک
نکته
می توان در شکل دیگری با توجه به نفوذhدر سیال ،در صورتی که فشار محیط باشد در هر عمقی از سـیال رابطـه ی فشار را داشت

منگنه ی آبی و اصل پاسگال
اصل پاسکال:
تغییر فشار اعمال شده به یک سیال محصور و تراکم ناپذیر به صورت تضعیف نشده به تمام نقاط سیال و به دیواره هـای ظرف آن منتقل میشود.
ترمزهای هیدرولیکی و منگنههای آبی (همان طور که ذکر شد) بر اساس اصل پاسـگال عمـل مـیکننـد. طبـق شـکل ،
میتوان ارتباط بین کمیتهای موجود را به صورت زیر نوشت:

در صورتی در تساوی فوق ظاهر میشـود کـه سـطح مقطـع هـای بـزرگ (A) و کوچـک a،
دایرهای باشند.

نمونه سوالات تستی
1 - اگر رگهای خونی در بدن انسان به عنوان لولههای ساده در نظر گرفته شوند اختلاف در فشار خون بین خون پاها و سر یک مرد به بلندی 8/1 متر وقتی که در حال ایستاده است، چقدر است؟ فرض کنید که گرانش ویژه خون . 06/1 است
1/06kPa (4 17 8/ kPa (3 187kPa (2 18 7/ kPa ( 1
-2 اگر فرض کنیم که چگالی میانگین آب دریا kg / m
3 است، اگر تراکمپذیری آن (مدول حجمی=10
2000MPa) باشد، چند درصد از چگالی در ضمن رفتن از سطح تا عمق 1 مایل ( 16 9/ m= ) تغییر مییابد؟
81% (4 0/ %81 (3 18% (2 8% ( 1
3 - یک جوسنج جیو های در 762 میلیمتر قرار دارد. حجم یک حباب گاز وقتی در ته یک دریاچه /45 7 متر قرار دارد برابر cm 33 است، این حباب به سطح آب میآید. حجم آن در سطح دریاچه چقدر است؟
cm(1 178

/ cm (2 178 3
/ cm (3 56 1 3
/ cm (4 45 7 3

-4 لوله یکنواخت کوچکی به شکل دایر های به شعاع r که سطح آن قائم است، در آورده شده است.
حجمهای مساوی از دو مایع که چگالیهای آنها r و s هستند r > s نصف دایره را پر میکنند. زاویه ای را
که فصل مشترک دو مایع با امتداد قائم میسازد پیدا کنید.

5 - یک بالابر هیدرولیکی در ایستگاه خدماتی دارای یک پیستون بزرگ به قطر 30cm و یک پیستون
کوچک به قطر 2cm است. چه نیرویی براب بالا بردن یک بار به جرم 1500kg بر پیستون کوچک باید وارد شود؟
450N (4 210N (3 650N (2 65N ( 1
6- یک بلوک چوبی به وزن 71 2/ N و گرانش ویژه 0/ 75 برای شناوری کامل با نخی به ته مخزن آبی بسته شده است. کشش نخ چقدر است؟
450N (4 71 2/ N (3 23 7/ N (2 65N (

نوع فایل: Pdf
سایز: 1.91Mb
تعداد صفحه:144

خرید فایل

مجموعه فیزیک (فیزیک2) رشته فیزیک پزشکی

مجموعه فیزیک (فیزیک2) رشته فیزیک پزشکی

توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: بار الکتریکی و قانون کولن

نیروی الکترومغناطیسی نیروی موثر در ساختار اتمها و در پیوند اتمها در مولکولها و جامدات اسـت. بسـیاری از خـواص
مواد از جمله کشسانی جامدات، کشش سطحی مایعات، نیروی فنر، اصطکاک و نیـروی عمـود بـر سـطح تمـاس همـه از
نیروی الکترومغناطیسی بین اتمها سرچشمه می . گیرند
مبدا علم الکتریسیته به مشاهده فیلسوفان یونانی در حدود 600 سال قبل از میلاد برمیگردد که متوجه شـدند قطعـ های
از کهربای مالش داده شده، قطعات کوچک کاه را می رباید. مبدا علم مغناطیس به مشاهده این واقعیت بر مـیگـردد کـه
بعضی سنگها به طور طبیعی آهن را جذب میکنند. تلفیق دو علم الکتریسیته و مغناطیس به اورستد بر مـیگـردد کـه
مشاهده کرد جریان الکتریکی در یک سیم میتواند عقربه مغناطیسی قطبنما را منحرف کند.
در ارتباط با اهمیت الکترومغناطیس، از کاربرد عملی این علم در مهندسی میتوان نام برد و از نظر تئوری بخشی از یـک
نظریه عمومیتر است که گرانش و کوانتوم را نیز در بر می . گیرد
-1-1 بار الکتریکی:
وقتی میگوییم جسمی باردار شده منظورمان این است که این جسم دارای نابرابری بار است. اجسـام بـاردار بـر یکـدیگر
نیرو وارد میکنند. میتوان نشان داد که دو نوع بار الکتریکی مثبت و منفی وجود دارد.
به عنوان مثال: دو میله شیشه ای مالش داده شده با ابریشم یکدیگر را میراننـد. بـار روی میلـه شیشـهای را بـار مثبـت
: میخوانیم

اگر میله پلاستیکی مالش داده شده با پوست هرا به میله شیش ای مالش داده شده بـه ابریشـم نزدیـک کنـیم یکـدیگر را
جذب . میکنند بار روی میله پلاستیکی را بار منفی . مینامیم

تست های طبقه بندی شده فصل اول

اگر از یک بار الکتریکی نقطه ای مثبت دور شویم کدام گزینه در مورد سطوح هـم پتانسـیل آن درسـت است؟

1) افزایش می یابد 2) ابتدا کاهش و سپس افزایش می یابد.
3) تغییر نمی کند 4) کاهش می یابد

در الکترواستاتیک بدون آن که مقدار، نحوه توزیع و مکان بارهای الکتریکی را در فضا به ما داده باشـند

وفقط بردار میدان الکتریکی را در هر نقطه از فضا بدانیم، آنگاه کدام گزاره درست است؟ r E

1) می توانیم درستی قانون گوس را تحقیق کنیم.
2) می توانیم درستی قانون کولن را تحقیق کنیم.
3) می توانیم مقدار، نحوه توزیع و مکان بارهای الکتریکی را با استفاده از معادلات ماکسول در فضا به دست آوریم.
3و گزینه (1 4

اگـر اخـتلاف پتانسـیل بـین دو نقطـه (0و0و )A 1 و یک بار نقطه ای در مبدا مختصات قرار گرفته است

0( و0و )B 2 برابر VAB 10= V باشد، فاصله نقطـه c روی محـور x از مبـدا مختصـات چقـدر باشـد تـا آنکـه
شود؟ VBC 6= V
2/1 m (4 4/1 m (3 3m (2 5m (1

نوع فایل: Pdf

سایز: 3.04Mb

تعداد صفحه:200

خرید فایل

مجموعه فیزیک (فیزیک1) رشته فیزیک پزشکی

مجموعه فیزیک (فیزیک1) رشته فیزیک پزشکی


توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول:فیزیک
برای اینکه قوانین فیزیک در تمام نقاط جهان بهکار برده شوند لازم است که کمیتهای مختلفی که این قوانین بر حسب
آنها تعریف میشوند، بر حسب یکاهای استانداردی تعریف شوند. این استانداردها باید اولاً در دسترس کسانی باشند کـه
میخواهند استانداردهای ثانویه خود را مدرج کنند، ثانیاً با گذشت زمان یا تغییر در شرایط محیط، تغییرناپذیر باشند.
بهطور کلی لازم نیست برای هر کمیت فیزیکی، استاندارد اندازهگیری تعریف کنیم، میتوان بعضی از کمیتها را بنیـادی
در نظرگرفت، و استاندارد سایر کمیتها را از کمیتهای بنیادی به دست آورد.
در جدول زیر یکاهای اصلی معرفی شده توسط دستگاه بین المللی یکاها و نحوه بیان آنها آمده است
1
:
نام نماد کمیت تعبیر
متر m طول
"متر طول مسیری است که نور در خلا در بازه زمانی 299792458/1 ثانیه طی
میکند ".
, Resolution 1, CR, 97)1983) هفدهمCGPM
"کیلوگرم یکای جرم است؛ برابر جرم نمونه◌ٔ بینالمللی کیلوگرم". کیلوگرم kg جرم
(1901, CR, 70)سومCGPM
ثانیه s زمان
"ثانیه برابر است با مدت 9192631770 ارتعاش تابشی (مشخص) که از ایزوتوپ
معینی از اتم سزیم گسیل میشود".
, Resolution 1; CR, 103) 1967/68 ) سیزدهمCGPM
"این تعریف در مورد اتم سزیم در دمای 0 کلوین است".
1997 درCIPM
آمپر A جریان الکتریکی
"یک آمپر شدت جریانی است که اگر از دو سیم نازک راست به طول بینهایت
که به فاصله◌ٔ یک متر و به موازات هم در خلأ قرار دارند، بگذرد، به هر متر از
سیمها نیروی 7
-
2´10 نیوتون وارد شود".
1948) نهمCGPM
"یک کلوین برابر 273٫16/1 دمای نقطه◌ٔ سهگانه◌ٔ آب است". کلوین K دمای ترمودینامیک
, Resolution 4; CR, 104)68/1967 (سیزدهمCGPM
مول mol مقدار ماده
"یک مول جرم دستگاهی است که تعداد اجزای سازنده◌ٔ آن (تعداد اتم،
مولکول، یون، ...) برابر تعداد ات مهای موجود در 0٫012 کیلوگرم کربن 12 باشد؛
نماد آن «mol» است .
کاندلا cd شدت تابش

اگر بعضی ویژگیهای فیزیکی را بخواهیم بر حسب یکاهای SI بیان کنیم، اعداد بسیار بزرگ یا بسیار کوچکی را به دست
میآوریم. کنفرانس عمومی اوزان و مقادیر برای راحتی، پیشوندهای جدول زیر را توصیه کرده است

نمونه سوالات تستی بردار وحرکت یک بعدی
-1 قطاری از حالت سکون به راه میافتد و با شتاب ثابت به حرکت ادامه میدهد. در یک لحظه سرعتش m/s
9 و پس از طی مسافت 50 متر سرعتش به 15 m/s میرسد. شتاب این قطار و مـدت زمـان لازم بـرای طـی
مسافت 50 متر به ترتیب برابر کدام گزینه خواهد بود؟
1(
2
(2 2/1 s ، 11/4 m/s 2
3( 2/4 s ، 44/1 m/s 2
4( 1 s، 4 m/s 2
2 4/ s ، 1 m/s
-2 شخصی از پنجره ای به بلندی 5/1 متر توپی را میبیند که به طرف پایین برمیگردد. اگر کل مـدت زمـانی
که توپ در معرض دید شخص بودهاست 1 ثانیه باشد، توپ تا چه ارتفاعی ازلبه بالایی پنجره بالاتر رفته است؟
متر 0154/0 (4 متر 154/0 (3 متر 0145/0 (2 متر (1 1
-3 شخصی توپی را با سرعت اولیه 12 متر بر ثانیه به سمت بالا پرتاب می کند با صرف نظر از مقاومـت هـوا،
زمان رسیدن توپ به بالاترین نقطه، ارتفاع اوج و زمان رسیدن توپ در نقطه ای به فاصله 5 متری بالای نقطه
پرتاب برابر کدام گزینه خواهد بود؟
ثانیه 53 ،متر 3/7 ،ثانیه (1 2 ثانیه 53/0 ،متر 3/7 ،ثانیه 1(2/1
ثانیه 9/1 ،متر 7/3 ،ثانیه (1 4 ثانیه 9/1 ،متر 7/3 ،ثانیه (2/1 3
-4 جسمی دو قطعه مساوی ده متری متوالی از مسیرش، s، را با شتاب ثابت میپیماید. اگـر اولـین قطعـه در
= 1 و دومین قطعه در مدت 2 = 22 s/t پیموده شود، شتاب جسم برابر کدام گزینه خواهد بود؟

نوع فایل: Pdf
سایز: 4.14Mb
تعداد صفحه:245

خرید فایل

مجموعه فیزیک ریاضی فیزیک 2و1 رشته فیزیک پزشکی

مجموعه فیزیک ریاضی فیزیک 2و1 رشته فیزیک پزشکی

توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول:بردارها
یک بردار پاره خطی است، جهت دار. که هر بردار شامل طول و جهت می باشد.
چنانچه دو بردار همسنگ یا یکی باشند، آن دو طول مساوی داشته و موازی بوده و هم جهت می باشند.
تعریف: برابری بردارها
cc,bb,aakcj
ˆ biak
ˆ
ai bj c =++ ¢ + ¢ + ¢ =Þ ¢ = ¢ = ¢

جمع جبری
دو بردار را می توان از طریق جبری با افزودن مؤلفه های عددی متناظرشان به یکدیگر با هم جمع کرد.
k
ˆ
)cc(j
ˆ
)bb(i
ˆ
)aa(vv
k
ˆ cj
ˆ bi
ˆ av
k
ˆ cj
ˆ bi
ˆ av
21212121
2222
1111
+++++=+Þ
ïþ
ï
ý
ü
++=
++=

تفریق
قرینه بردار v بردار v- است که طولی برابر طول v دارد اما جهت آن مخالف جهت v است.
2 برای کم کردن بردار
v 1 از بردار
، v 2 به را -v 1
v می افزاییم.
ABAD BD -=-+=+= vv)v(v 2121

و مانند جمع جبری با آن رفتار می کنیم:
k
ˆ
)cc(j
ˆ
)bb(i
ˆ
)aa(vv
k
ˆ cj
ˆ bi
ˆ av
k
ˆ cj
ˆ bi
ˆ av
21212121
2222
1111
-+-+-=-Þ
ïþ
ï
ý
ü
++=
++=

cj ˆ طول بردار k
ˆbi
ˆ
=++ av را معمو ًلا با |v| نشان می دهند که می توان آن را اندازه v خواند.
222
cba|k
ˆ cj
ˆbi
ˆ
a||v| ++=++=
جهت بردار
جهت بردار ناصفر A بردار واحدی است که از تقسیم A بر طولش به دست می آید:


سوالات تستی...................

پاسخنامه..................

نوع فایل: Pdf

سایز: 1.91Mb

تعداد صفحه:178

خرید فایل

حفاظت در برابر پرتوها رشته فیزیک پزشکی

حفاظت در برابر پرتوها رشته فیزیک پزشکی


توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: مقدمهای بر حفاظ سازی
از قرن بیستم تا کنون بهکارگیری پرتوهای گوناگون و رادیواکتیویته در صنایعی مانند تولید سوخت و تصـویربرداری، پرتودرمـانی و
... اجتنابناپذیر است. اما حفاظت در برابر آثار تخریبی و بیولوژیک آنها نیز از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. برای حفاظت در
برابر این پرتوها میتوان سه راه کار اساسی را بهکار برد که عبارتند از:
1) افزایش فاصلهی شیء مورد حفاظت تا چشمه پرتو
2) کاهش مدت زمان پرتوگیری شیء مورد حفاظت
3) استفاده از حفاظتی که قابلیت ممانعت از نفوذ پرتوها را به مناطق حفاظت شده داشته باشد.
بهدلیل تغییر شرایط و نیز ضرورت حضور افراد یا دستگاه در محیطها یا در یک جایگاه خاص همواره نمـیتـوان مـوارد یـک و دو را
رعایت کرد. البته باید قوانین خاصی که هر یک از ارگانهای رسمی برای فاصله شخص از چشمه یا مدت زمان پرتوگیری یـا میـزان
دز مجاز ارائه کردهاند، بهکار بست. ولی گاهاً اعمال این موارد شرط لازم برای حفاظت در برابر پرتوهاست و کافی نیسـت. امـا مـورد
سوم که بحث اصلی این مجموعه است را میتوان بهعنوان عامل بازدارندهای در مقابل پرتوها در نظـر گرفـت. علـم طراحـی و آنـالیز
حفاظ به بررسی شرایط چشمه ها و نوع پرتوها و اندرکنشهای متفاوت آنها با ماده میپردازد و در نهایت این بررسـیهـا منجـر بـه
استفاده از یک یا چند لایهای از مواد مناسب میشود که سد خوبی در برابر پرتوها ایجاد میکند. ابتدا به تعریف جامعی از حفاظ میپردازیم.
حفاظ از یک یا چند لایه ماده تشکیل شده است که بدینترتیب دیوارهای را بین چشمه های پرتوهای یونساز و شیء مورد حفاظت
ایجاد میکنیم تا میزان تابش پرتوها به شیء مورد حفاظت کاهش یابد. در حفاظ مقابل پارهای از پرتوهای کمنفوذ مـیتـوان کـاملاً
پرتوگیری را به صفر رساند ولی در پرتوهایی که دارای برد بی نهایت هستند و عمـق نفـوذ زیـادی دارنـد، ایـن لایـه هـای حفـاظتی
میتواند بهعنوان تضعیفکننده عمل نماید.
شیء مورد حفاظت تنها انسان نیست چرا که در بعضی مواقع میخواهیم از یک دستگاه یا یک قطعه الکترونیکی محافظـت نمـائیم.
بهطور مثال دیواره ماهوارهها از ترکیباتی باید ساخته شود که در مقابل پرتوهای کیهانی مقاومت بالایی داشته باشد و در ضمن مانع
نفوذ این پرتوها به قطعات الکترونیکی داخل سیستم شود.
آنچه که در علم طراحی و آنالیز حفاظ باید مورد توجه قرار گیرد، آگاهی از چگـونگی تولیـد پرتوهـا و منـابع مختلـف مولـد پرتـو،
ساختار هندسی پرتوها چگونگی اندرکنش پرتوها با ماده، چگونگی تغییرات میکروسـکوپیک ناشـی از انـدرکنش پرتوهـا بـا مـاده و
همچنین تأثیر ماده بر تعداد و راستای پرتوهای گوناگون میباشد.

مجموعه تست
1 - پرتوهای گاما با انرژی 1Mev بر روی یک ماده میتابند. چه اندرکنشهایی در این برخوردها حاکم
است؟
1) پدیده کمپتون غالب
2) پدیده کمپتون، جفت یونسازی و فتوالکتریک
3) جفت یونسازی و فتوالکتریک و بعضی اوقات آزادسازی فتونوترون
4) هیچکدام
2 - اگر فوتونهای با انرژی 1MeV و 0 1/ MeV تحت زاویه 90 درجه در برخورد با یک ماده پراکنده شونده،
چند درصد از انرژی خود را به ترتیب از راست به چپ از دست میدهند؟
33/4 ، 66/2 (4 16/3 ، 66/2 (3 73/3 ، 33/4 (2 16/3 ، 19/4 (1
3 - ضریب کاهش خطی me ( ) پرتوهای X و گاما در حدود انرژی 1MeV برای عناصر مختلف تقریباً هم
مقدارند. کدام یک از موارد زیر برای حفاظ این پرتوها مناسباند؟
1) پارافین و آب بستگی به در دسترس بودن هر یک
2) سرب، آهن، بتون بستگی به در دسترس بودن هر یک
3) آلیاژ سرب، مس و غیره بستگی به در دسترس بودن هر یک
4) همه موارد فوق بستگی به شرایط مورد نیاز و در دسترس بودن هر یک

پاسخنامه
1- گزینه ی «1» صحیح است.
پدیده فوتوالکتریک تا حدود انرژی 250KeV دارای اهمیت میباشد و تولید زوج هم از انرژی 1/022MeV آغاز
میگردد و در انرژی ذکر شده تنها پدیده مهم کامیتون میباشد.
2- گزینه ی «2» صحیح است.
وقتی گفته شد با زاویه a پراکنده شده یعنی پدیده کامپتون میباشد. انرژی فوتون پراکنده پدیده کامپتون از فرمول
زیر بهدست میآید:
( )
E
E h f E
cos( )
mc
g
g
g
= × =¢
+ - q 2
1 1

انرژی داده شده به محیط برابر است با انرژی فوتون فرودی منهای خروجی.
برای انرژی 1MeV:
E / ( / ) / j
%33/4 یعنی .است شده داده محیط به E =1- = 0/ / 666 0 334 انرژی یعنی ¢ =1 1+ = 0 5 0 666
یعنی گزینه 2 صحیح است.
3- گزینه ی «4» صحیح است.
هر کدام از گزینهها ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. بسته به محدودیتهای مکانی و اقتصادی. ولی کاربرد سرب
و بتن از بقیه بیشتر است، یعنی در مجموع گزینه 4 صحیح است.

نوع فایل: Pdf

سایز: 3.98Mb

تعداد صفحه:154

خرید فایل

فیزیک پزشکی و پرتوها (قسمت دوم)

فیزیک پزشکی و پرتوها (قسمت دوم)

توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی

فصل اول: نسبیت خاص

نظریه نسبیت خاص در سال 1905 توسط آلبرت اینشتین ارائه گردید. اصول نسـبیت خـاص در دسـتگاههای مختصـات
لخت بیان می شوند. ابتدا به تعریف دستگاه مختصات لخت می پردازیم.
1-1-دستگاه مختصات لخت
یک دستگاه لخت به چارچوب مرجع مختصاتی گفته می شود که در آن قانون اول نیوتن صادق است. به عبارت دیگر اگر
جسمی دریک دستگاه لخت قرار داشته باشد و هیچ نیروی خارجی خالصی بـه آن وارد نشـود بـا سـرعت ثابـت حرکـت
خواهد کرد.
2-1- اصول نسبیت خاص
نسبیت خاص براساس دو اصل قرار گرفته است:
الف) قوانین فیزیک در تمام دستگاههای لخت یکسان هستند. هیچ دستگاه مختصات ارجحی وجود ندارد و شکل ریاضی
یک قانون فیزیکی در تمام دستگاههای لخت یکسان باقی می ماند.
ب) سرعت نور در تمام دستگاههای لخـت یکسـان و مسـتقل از دسـتگاه لخـت، چشـمه و نـاظر اسـت. مقـدار آن برابـر
C . m
s
= ´ 8
.باشد می 2 997925 10
3-1- تبدیلات لورنتس
تبدیلات لورنتس معادلات تبدیل مختصاتی هستند که با اصول موضوع الف و ب هماهنگ می باشند. روابط تبدیل از یک
x1) بـه دسـتگاه لخـت دیگـر S2 بـا مختصـات فضـا-زمـانی
,y1
,z1
دستگاه لخت S1 بـا مختصـات فضـا و زمـان (ct1,
(x2
,y2
,z2
(2 که با سرعت v نسبت به دستگاه اول در امتداد محور xها ، حرکت می کند به شکل زیر است:


نوع فایل: Pdf

سایز:1.44Kb

تعداد صفحه:246

خرید فایل

فیزیک پزشکی و پرتوها (قسمت اول)

فیزیک پزشکی و پرتوها (قسمت اول)

توضیحات محصول :جزوات آمادگی آزمون دکتری رشته فیزیک پزشکی ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها و پاسخ تشریحی -

فصل اول :فیزیک جدید
فیزیک : علم اندازهگیری کمیتهای فیزیکی است.
مکانیک : علم بررسی حرکت اجسام است.
مکانیک
ï
þ
ï
ý
ü
-
-
-
3
2
1

دستگاه SI یا متریک
کمیت فراگیر، بعد یا دیمانسیون است.
Ts
= [زمان] (M(Kg = [جرم] L = [طول]
مکانیک کلاسیک (نیوتونی)
محدود به بررسی اجسام بزرگی است که با سرعتهای کم و معمولی حرکت میکنند و تحت این شرایط جرم دستگاه
ثابت میماند یعنی دارای مفهومی مطلق است.
î
í
ì
=

m
V C

با حذف توسعه و گسترش فضایی جسم، آن را تبدیل به نقطۀ مادی یا ذره میکنیم که ذرات یا نقطههای مادی فقط
دارای حرکت انتقالی هستند.
سینماتیک : بخشی از علم مکانیک که تنها به بررسی حرکت ماده میپردازد. کمیتهای سینماتیک مانند جابهجایی،
سرعت و شتاب.
کمیت فیزیکی نردهای : دارای بزرگی و یکا است.
کمیت فیزیکی برداری : علاوه بر بزرگی و یکا دارای جهت میباشد.
سینماتیک (حرکتشناسی)
دینامیک (نیروشناسی)
استاتیک (تعادلشناسی)
ثابت«10» فیزیک پزشکی و پرتوها(قسمت اول)
اکثر کمیتهای فیزیکی برداری هستند مثل گشتاور.
حرکت : تغییر وضعیت در طول زمان نسبت به یک مبدأ خاص است.
مسیر حرکت : مجموع مکان هندسی نقاطی که از مبدأ به مقصد طی میشود.
حرکت انتقالی محض : به یک ناظر ساکن یک دستگاه دکارتی وصل میکنیم محورهای مختصات دستگاه متصل به ناظر.
سرعت متوسط

نوع فایل: Pdf

سایز: 884Kb

تعداد صفحه:130

خرید فایل