بررسی اختلالات وسواس فکری و عملی در کودکان و نوجوانان
قسمتهایی از متن:
مقدمه :
روان انسان به اقیانوسی می ماند که نه ابعادش را مقیاسی متصور است و نه عمقش را حدی قابل قیاس . و روانشناس غواصی است که در این اقیانوس بیکران دست و پا می زند ، تا شاید ناشناخته ای را شناسایی و از آن به نفع انسان ها بهره جویی نماید ، اما به هر ناشناخته ای که دست می یابد باز دری به سوی هزاران ناشناخته دیگر باز می گردد.
این تحقیق تحت عنوان بررسی اختلالات وسواس فکری و عملی در کودکان و نوجوانان بیان شده است . و به طور کلی به معرفی این بیماری می پردازد ، بیماری وسواس فکری وعملی علی رغم شیوع نسبی پایین آن ، از جمله اختلالات روانی بسیار پیچیده و جالب است که از اوایل قرن نوزدهم نظر روانپزشکان غربی را به خود جلب کرده است .
تئوری هایی که در این مدت در باره این بیماری و عوامل ایجاد کننده آن از طرف روانپزشکان مختلف ارائه شده نه از پایه و اساس تجربی محکمی بر خوردار است و نه به روش درمانی موثری منجر شده است . نارسایی برداشت روانکاوی از این بیماری – که تا این اواخر در قلمرو روانپزشکی غربی سلطه ای بلا منازع داشت – به تدریج آشکار تر شده و ناتوانی روش های درمان ناشی از آن دیدگاه در اصلاح وتغییر رفتار های وسواسی باعث شده که کوشش های جدید در جهت فهم و تغییر پدیده های وسواسی در چارچوب دیگری انجام گیرد . در 25 سال اخیر ، الگوی رفتاری اختلالات روانی و از جمله وسواس ، پیش از پیش مورد توجه روانشناسان و روانپزشکان قرار گرفته است . ...
....
نظریه های اختلال وسواسی فکری – عملی
چه چیز موجب اختلال وسواسی فکری – عملی می شود ؟ سه دیدگاه نظری عمده وجود دارد :
1- روان پویشی
2- شناتی – رفتاری
3- زیست پزشکی
قوتهای این سه دیدگاه همدیگر را کامل می کنند .
دیدگاه روان پویشی به مساله خواستگاه وسواس می پردازد و به سوال های ( چه کسی به اختلال وسواسی مبتلا می شود ؟ و این اختلال چه شکلی خواهد گرفت و محتوای آن چیست ؟) جواب می دهد .
کانون توجه دیدگاه روان پویشی افکار وسواسی هستند طبق این دیدگاه فکر وسواس به صورت دفاع در برابر فکر ناخواسته و ناهوشیار انگاشته می شود . این فرآیند دفاعی شامل جابه جایی و جانشین سازی می شود .
دیدگاه روان پویشی وسواس فکری معتقد است که : امیال و تعارض های قدرتمند و فجیع که سرکوب شده و تهدید به وارد شدن به هوشیاری شده اند فرد را در معرض وسواس فکری قرار می دهند و پذیرش دفاع جابه جایی و جانشین سازی ، نزدیکترین مکانیزم را برای تسکین فرد فراهم می آورد.
علاوه بر این محتوای بخصوص وسواس های فکری که این افراد کسب می کنند نمادی برای تعارض بنیادی است .
دیدگاه شناختی – رفتاری به ما می گوید که چرا وقتی وسواس های فکری – عملی آغاز می شوند ، می تواند مدتها ادامه یابند ؟
روانشناسان این دیدگاه معتقدند که همه ما دارای افکار ناخواسته و تکراری هستیم و هر چه بیشتر تحت استرس باشیم تکرار و شدت این افکار بیشتر است . آنها می گویند از آن جایی که بیمار وسواس فکری – عملی نمی تواند شیوه های حواسپرتی و رها کردن که ما به راحتی از آنها استفاده می کنیم را به کار بندد و افکار مزاحم را از خود براند به تدابیر دیگر متوسط می شود او می کوشد فکر بد را خنثی کند و معمولا با جانشین کردن یک فکر خوب به این کار اقدام می کند و یا با عملی که ایمنی را تضمین می کند می کوشد افکار بد را خنثی کند این تشریفات وسواسی تسکین موقتی ایجاد می کند . اما آنها گرایش نیرومندتر به وارسی کردن شستن و یا اطمینان خاطر یافتن را نیز تولید می کنند و چون آنها کاهش اضطراب را در پی دارند تقویت می شوند .
اما این تشریفات می توانند فقط سطحی باشند تسکینی که آنها تامین می کنند موقتی هستند و وسواس های فکری دست نخورده باقی می مانند و با فراوانی و شدت فزاینده بر می گردند . ...
...