میزان نقش گیاهان آبزی در تولید و مصرف گازهای مختلف

میزان نقش گیاهان آبزی در تولید و مصرف گازهای مختلف

چکیده:

در مطالب جمع آوری شده میزان نقش گیاهان آبزی در تولید و مصرف گازهای مختلف و به بیان دیگر فتوسنتز در گیاهان مورد بررسی قرار گرفته است. اکثر اکسیژن محلول اضافه شده با گیاهان از میلیون ها جلبک سبز میکروسکوپی ناشی می گردد.

جلبک ها و گیاهان کاملاً غوطه ور در خلال روز از طریق فتوسنتز (فرآیند شیمیایی که با آن گیاهان از خورشید انرژی بدست می آورند) اکسیژن به آب انتقال می دهد.

عموماً گیاهان غوطه ور در حدود 5 برابر اکسیژن بیشتر نسبت به مقداری که مصرف می کنند به آب می دهند. اکسیژن محلول (Do) پارامتر کیفیت آب مهمی می باشد. اگر سطوح Do در بدنه آب به بیش از حد پایین افتد، ماهی ها و سایر ارگانیزم ها و گیاهان قادر به بقا نخواهند بود. گیاهان آبزی مختلف به روش های مختلف بر روی سطوح Do تأثیر گذارند.

چکیده: ۱
تعادل : ۲
فتوسنتز و تولید اکسیژن: ۴
اکسیژن حل شده: ۹
استانداردهای کیفیت آب برای اکسیژن محلول: ۱۵
محدودیت های اکسیژن محلول در مجوزهای NPDES : ۱۵
اطلاعات در خصوص مقدارهای اکسیژن موجود برای ارگانیزم های زنده: ۱۷
گیاهان دو ماده‌ی شیمیایی از محلیط جذب می نمایند: ۱۹
تأثیر محیطی: ۲۴
درک اکسیژن محلول در نهرها: ۲۵
گیاهان آبزی غوطه ور: ۲۵
گیاهای در حال ظهور متصل: ۲۶
گیاهان بومی و سوسن های آب: ۲۹
فتوسنتز: بررسی کلی ۲۹
اختصاصات ۳۰
الف) تاریخچه ۳۰
ب) تبادلات گازی ۳۱
ج) فرآورده های متشکله ۳۴
ب) اندازه گیری فتوسنتز خام ۳۷
مقادیر متوسط و تغییرات آنها ۳۹
نقش اسید فسفوگلیسریک ۴۱
جذب احیایی و تثبیت نااحیایی ۴۸
فتوسنتز باکتریایی ۴۹
شیمیوسنتز ۵۳
فصل پنجم :مکانیسم فتوسنتز ۵۵
نقش احیا کنندگی آب ۵۵
فصل چهارم: آشنایی با فتوسنتز ۵۷
۱- تاریخچه ۵۷
۲- علایم ظاهری فتوسنتز ۶۱
تبادلات گازی ۶۱
جذب دی اکسید کربن ۶۳
۳- ترکیبات حاصل از انجام فتوسنتز ۶۳
۷- مسیر حرکت گازها ۶۶
منابع: ۶۹

خرید فایل

دانلود گزارش کارآموزی آفات و بیماری گیاهان – نگهداری فضای سبز

گزارش کارآموزی آفات و بیماری گیاهان – نگهداری فضای سبز

این محصول در قالب فایل word و در 120 صفحه تهیه و تنظیم شده است

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

مکان: شهرداری منطقه 1 تحت پوشش ناحیه 4 پارک جمشیدیه

فهرست

عنوان	صفحه
فصل اول	1
مقدمه	1
تاریخچة محل کارآموزی	5
موقعیت جغرافیایی	7
طرح و توسعه	7
مشکلات	9
پیشنهادات	10
مراکز فرهنگی	11
منابع درآمد پارک	11
وضعیت روشنایی	11
منابع آب	12
سرویس و تجهیزات بهداشتی	14
سرویس خدماتی	14
امکانات تفریحی کودکان	14
امکان خدمات شهری همجوار	15
نقشه و مشخصات پارک	16
گلکاری و چمنکاری پارک	17
وضعیت پرسنلی و نیروی انسانی	17
کارهایی که قرار است در پارک انجام شود	18
چارت زمانی پارک	19
فصل دوم	20
موارد مختلف استفاده از چمن	20
خاک	21
تهیة زمین چمن	22
کاشت بذر	23
مقدار بذر در واحد سطح	24
نگهداری چمن	24
تهیه و تازه کردن چمن	26
کودپاشی	26
آبیاری چمن	27
علفهای هرز چمن	28
علف کش 2-4D	29
علفهای هرز چمن و مبارزه با آنها	29
کاربرد تزئیناتی چمن	21
بررسی گیاهان در طراحی فضای سبز و مبارزه با آفات آنها	33
چنار	33
نارون	34
فصل سوم	35
نگهداری گیاهان	35
آبیاری	35
کوددهی	36
مالچ پاشی	37
هرس درختان و درختچه ها	38
زمان مناسب هرس	38
هرس زمستانه	38
هرس تابستانه	38
هرس پائیزه	39
هرس بهاره	39
روش های هرس	40
هرس تنک	41
هرس سرشاخه	41
زمستانگذرانی فضای سبز	42
روش کاهش خسارت زمستانی	42
بادسوختگی	43
کاهش شدید دما	43
آفتاب سوختگی	44
برآمدن یا آماس کردن خاک	45
آسیب ناشی از برف و یخ	45
خسارت ناشی از نمک	46
خسارت ناشی از برف روبی	46
پوسیدگی چمن	47
فصل چهار	48
آرالیا	48
ارکیده	52
برگ انجیری	55
بگونیا ببری	60
پاپیتال	63
پاپیتال	66
یاس آبی	68
داوودی	72
دیفن باخیا	75
عشقه	78
فیکوس	81
فیکوس بنجامین	85
لیندا	89
موز	95
نخل مرداب	97
یوکا خنجری	99
بیماری لکه سیاه گلابی	102
بیماری سرطان تنه و شاخه سیب	107
منابع و مآخذ	109

خرید فایل

بررسی امکان تولید گیاهان هاپلوئید از طریق کشت میکروسپور در گیاه کلز

پایان نامه بررسی امکان تولید گیاهان هاپلوئید از طریق کشت میکروسپور در گیاه کلز

این محصول در قالب فایل word و در 94 صفحه تهیه و تنظیم شده است.

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: مقدمه

مقدمه ------------------------------------------------------------ 2

فصل دوم: بررسی منابع

10 کلزا-------------------------------------------------------------

2-1- خصوصیات کلی وعمومی کلزا--------------------------------------- 10

2-1-1- تاریخچه ومبدا ژنتیکی گیاه کلزا------------------------------------ 10

2-1-2- خصوصیات گیاه شناسی کلزا------------------------------------- 10

2-1-3- کشت و تولید کلزا-------------------------------------------- 11

2-1-4- برداشت کلزا------------------------------------------------ 13

2-1-5- ارقام وگونه های کلزا------------------------------------------ 14

2-1-6- مهمترین گونه های جنس براسیکا---------------------------------- 16

2-1-7- اهمیت اقتصادی وصنغتی کلزا------------------------------------- 17

2-2- اصلاح گیاه کلزا------------------------------------------------ 18

2-2-1- روشهای اصلاح کلزا------------------------------------------- 18

2-2-2- اهداف اصلاحی کلزا------------------------------------------- 19

2-3- گیاهان هاپلوئید------------------------------------------------- 20

2-3-1- مزایا و کاربردهای هاپلوئیدها-------------------------------------- 21

2-3-2- مشکلات ومحدودیت های هاپلوئیدها-------------------------------- 22

2-3-3- روشهای تولید گیاهان هاپلوئید------------------------------------- 23

2-3-3-1- تولید خود به خودی (روشهای طبیعی)----------------------------- 23

2-3-3-2- تولید القایی(روشهای آزمایشگاهی)------------------------------- 24

2-3-3-2-1- آندروژنز(نرزایی)----------------------------------------- 24

2-3-3-2-1-1- کشت بساک------------------------------------------- 25

2-3-3-2-1-2- کشت میکروسپور--------------------------------------- 25

2-3-3-2-2- ژینوژنز(کشت تخمدان وتخمک)------------------------------- 26

2-3-3-2-3- روش حذف کروموزومی------------------------------------- 27

2-4- کشت میکروسپورهای جدا گردیده کلزا--------------------------------- 28

2-5- عوامل موثر بر رویانزایی میکروسپورهای جدا گردیده کلزا--------------------- 29

2-5-1- شرایط رشد، فیزیولوژی و ژنوتیپ گیاه مادری--------------------------- 29

2-5-2- اندازه غنچه-------------------------------------------------- 32

2-5-3- مراحل تکاملی میکروسپورها--------------------------------------- 33

2-5-4- تراکم میکروسپور در محیط کشت----------------------------------- 35

2-5-5- ترکیب محیط کشت-------------------------------------------- 36

2-5-6- دما------------------------------------------------------- 40

2-6- مکانیسم رویانزایی----------------------------------------------- 43

2-6-1- مقدمه----------------------------------------------------- 43

2- 6-2- تقسیم قرینه هسته والقائ رویانزایی--------------------------------- 45

2-6-3- حوادث چرخه سلولی در طی رویانزایی میکروسپورها--------------------- 47 2-6-4- خانواده های ژنی درگیر با رویانزایی میکروسپورها در کلزا----------------- 47

2-7- عوامل موثر بر باززایی گیاه از رویانهای هاپلوئیدی کلزا---------------------- 48

2-7-1- بلوغ ،مرحله رشد ونمو رویانها------------------------------------ 48

2-7-2- اندازه رویانها--------------------------------------- --------- 49

2-7-3- محیط کشت------------------------------------------------ 50

2-7-5- BAP وژیبرلیک اسید------------------------------------------- 50

2-7-6- استفاده از کاغذ فیلتر در محیط کشت یا زراعی------------------------- 51

2-7-7- زغال فعال-------------------------------------------------- 51

2 -7-8- تیمار ABA و ابگیری رویانها------------------------------------- 51

2-8- موارد استفاده از کشت میکروسپورکلزا-------------------------------- 56

2-8-1- اصلاح نباتات و مهندسی ژنتیک----------------------------------- 56

2-8-2- موتا سیون و انتخاب ------------------------------------------ 56

2-8-3- کشت میکروسپوروتکنولوژی بذر مصنوعی--------------------------- 57

2-8-4- سیستم کشت میکروسپور در مطالعات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی------------- 57

2-8-5- استفاده در کشت و امتزاج پروتوپلاستها----------------------------- 57

فصل سوم: مواد و روشها

3-1- مواد گیاهی-------------------------------------------------- 60

3-2- کشت بذور-------------------------------------------------- 60

3-3- شرایط اتاق رشد---------------------------------------------- 60

3-4- مراقبت های زراعی-------------------------------------------- 61

3-5- برداشت غنچه ها وتعیین مرحله مناسب میکروسپورها جهت جنین زایی--------- 61

3-6- محیط های کشت، ایزولاسیون وباززاییدر کشت میکروسپورهای کلزا----------- 62

3-6-1- محیط ایزولاسیون میکروسپورها---------------------------------- 62

3-6-2- محیط کشت میکروسپورها------------------------------------- 62

3-6-3-1- استریل کردن محیط کشت میکروسپورهای کلزا--------------------- 62

3-6-4- محیط کشت باززایی ، جنین های حاصل از کشت میکروسپورهای کلزا------- 63

3-6-5- وسایل مورد نیاز جهت کشت میکروسپورهای کلزا--------------------- 68

3-7- روش انجام آزمایش کشت میکروسپورهای کلزا------------------------- 69

3-7-1- برداشت غنچه ها-------------------------------------------- 69

3-7-2- استریل کردن غنچه ها----------------------------------------- 69

3-7-3- استخراج میکروسپورها----------------------------------------- 69

3-7-4- تعیین تراکم میکروسپورها--------------------------------------- 70

3-8- آزمایشات انجام شده-------------------------------------------- 71

3-8-1-مطالعه اثرتراکمهای مختلف میکروسپوربرروی جنین زایی میکروسپورهای کلزا---- 71

3-8-2- مطالعه باززایی گیاه در جنین هایی با اندازه های مختلف حاصل از کشت

میکروسپورهای کلزا------------------------------------------------- 72

3-8-3- مطالعه اثراستفاده از کاغذ صافی یا کاغذ فیلتردر میزان ریشه زایی ،ارتفاع گیاهچه ها

ودرصد گیاهچه های نرمال--------------------------------------------- 73

3-8-4- مطالعه اثر استفاده ازشوک سرمایی بر روی درصد تشکیل گیاهچه های طبیعی-- 74

3-8-5- تعین سطح پلوئیدی گیاهچه های باززایی شده-------------------------- 75

3-9- تجزیه و تحلیل داده ها-------------------------------------------- 78

فصل چهارم:نتایج وبحث

4-1- جنین زایی میکروسپورهای کلزا در تراکمهای مختلف میکروسپور در محیط کشت---- 82

4-2- اثراندازه های مختلف جنین برروی صفات باززایی جنین های حاصل ازکشت

میکروسپورهای کلزا-------------------------------------------------- 84

4-3- اثراستفاده ازکاغذ صافی یا کاغذ فیلتردر میزان ریشه زایی ،ارتفاع گیاهچه ها

ودرصد گیاهچه های نرمال--------------------------------------------- 90

4-4- اثر استفاده ازشوک سرمایی بر روی درصد تشکیل گیاهچه های طبیعی---------- 97

4-5- پیشنهادات--------------------------------------------------- 105

منابع مورد استفاده-------------------------------------------------- 107

خرید فایل

دانلود پروژه تنش شوری در گیاهان

پروژه تنش شوری در گیاهان

این محصول در قالب فایل word و در 73 صفحه تهیه و تنظیم شده است.

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

فهرست مطالب:

چکیده

پیشگفتار

فصل اول :

کلیات

توزیع مناطق کشور

مناطق شور جهان

خاکهای شور

خاکهای شور قلیائی

خاکهای قلیائی

بارندگی

هوازدگی کانیها

علل شوری

نمک های فسیلی

بالا بودن سطح آب

جزرو مد دریا

استفاده از مخازن آب شور زیر زمینی

فصل دوم

گیاهان شور روی

طبقه بندی گیاهان شور روی

شور رویهای بردبار به نمک

شور رویهای پشتیبان ( Supporting

شور رویهای اتفاقی ( Acciden tial)

پراکنش ونواره بندی شور رویها

توالی در زیستگاههای شور

اشکال حیاتی گیاهان شور روی

اسیدیته

فصل سوم :

– سازش یونی ویژه سیتوپلاسم

– افزایش جذب آنتاگونیتی یونی

تجمع پرولین

– کده بندی یونها دراثر فعالیت غشاء

– مکانیسم های تنظیمی

– گیاهان دفع کننده نمک

گیاهان آبدار

ترشح نمک

رقت نمک جذب شده

محدودیت جذب مواد

انتقال مجدد نمک

اثرشوری برساختمان ساقه

اثر شوری برساختمان ریشه

اثر شوری در آبداری وساختمان برگ

فصل چهارم :

حساسیت و مقاومت گیاهان به املاح

محصولات صحرایی

میوه ها

سبزیها

فصل پنجم :

مقابله با مسائل شوری

گیاهان زینتی

انتخاب محصول

لزوم خاکشویی

هکش

فصل ششم :

گیاهان مقاوم به تنش شوری

مشخصات کمی تاغ

منابع مورد استفاده

خرید فایل

طرح توجیهی پرورش گل و گیاهان زینتی

طرح توجیهی پرورش گل و گیاهان زینتی

مقدمـه :

توجه و علاقه انسان ها به گل و نقش گیاهان در زندگی بشر موضوعی کاملا شناخته شده است. گل از دیر باز به عنوان نمادی برای ابراز عشق و محبت و همچنین ابزاری برای ادای احترام شناخته شده است. چنانکه در اوایل قرن بیستم ، بقایای دسته ای از گل های بریده در مقبره فرعون کشف شد که متعلق به هزار سال پیش از میلاد مسیح بود.

هر بخش از اندام های مختلف گیاهان زیبایی خاص خود را داراست . به این جهت استفاده از گل های بریده به موازات توجه به انواع گیاهان آپارتمانی دارای رونق فراوان است. همچنین به دلیل افزایش روزافزون شهر نشینی و خصوصا آپارتمان نشینی و دوری هر چه بیشتر افراد از طبیعت ، میل به نگهداری از گیاهان در محیط آپارتمان افزایش بیش از پیشی یافته است.

خـلاصــه طــرح

موضوع طرح :پرورش گل و گیاهان زینتی ظرفیت : 900 هزار شاخه گل بریده و 20 هزار گلدان گیاه آپارتمانی محل اجرای طرح : قابل اجرا در سراسر کشور سرمایه گذاری کـل: 53/635 میلیون ریال سهم آوردة متقاضی: 53/65 میلیون ریال سهم تسهیلات: 570 میلیون ریال دورة بازگشـت سرمایه: 25 ماه

خرید فایل

کشت هیدروپونیک گیاهان دارویی

در اواخر قرن نوزدهم با شناخت مواد غذایی پرمصرف و بعدها نیاز به موادکم‌مصرف و فراهم نمودن شرایط تهویه مناسب در محلولهای غذایی بطور مصنوعی سیکل کاملتولید از مرحله سبز شدن تا مرحله باردهی و مرگ از نظر علمی در حوالی سالهای 1930 ـ1920امکان‌پذیر اعلام گردید. اصطلاح هیدروپونیک(Hydroponicum)اولین بار بوسیلهGerickeپیشنهاد شد که او موفق گردیده بود در کالیفرنیاتولید نباتات را در معیار تجارتی بدون استفاده ازخاک از رشد اولیه تا مرحله باردهی نشان دهد. این اصطلاحمجموعه‌ای است از یک لغت یونانیHydroیعنی آب و کلمه لاتینPoneroیعنی جای دادنکه بطور خلاصه مفهوم قرار گرفتن چیزی در آب از آن استنباط می‌گردد.

هنگامیکه استفاده از روش آب کشت و تولید محصولات کشاورزی بدون استفاده از خاک مطرح می‌شوداین سوال ظاهرا بسیار ساده پیش می‌آید که وقتی میلیونها هکتار زمین مزروعی وجوددارد که قسمتی هم بدون استفاده مانده، وقتی خاک به عنوان منبع مواد غذایی گیاهان ومحیط طبیعی رشد آنها به بشر ارزانی شده چرا به جای استفاده از آن به دنبال روشتولید بدون استفاده از خاک برویم؟ پاسخ این سوال در مواردی که جامعه مصرف کنندهمثلا سبزیجات تازه به دلایل صنعتی ، تجارتی ، نظامی و غیره در منطقه بدون خاکمزروعی مستقر شده و یا دسترسی با آب ارزان قیمت نداشته و مسائل حمل و غیره مطرحباشد نسبتا آسان است.

در کشت هیدروپونیک از خاک اثری نیست و گیاه تمام نیازهای خود را مستقیما از آب دریافت می کند . از مضایای این نوع کشت می توان به تغذیه کیاه ، کنترل علفهای هرز و بیماریها ، رعایت بهداشت ، بلوغ گیاه ، کیفیت محصول و عملکرد نام برد.

فهرست مطالب

پیشگفتار

مقدمه

سیر تکاملی

تعریف هیدروپونیک

انواع روشهای کشت گیاهان دارویی

کشت مستقیم در محلول غیر متحرک

کشت در مه

روش کشت در ماده جامد با مدار بسته از نظر محلول غذایی

موارد استفاده

مزایا

معایب

مواد غذایی مورد نیاز در کشت هیدروپونیک داروهای گیاهی

اهداف کشت هیدروپونیک گیاهان دارویی

تعریف محصول و محدودة آن

موارد کاربرد محصول و مشخصات فنی آن

ارائه مشخصات فنی محصولات پیش بینی شده در برنامه تولید

عناصر کم مصرف -راهنمای تهیه محلول غذایی برای کشت هیدروپونیک

عناصر اصلی و مهم

راهنمای کاشت گیاهان بدون استفاده از خاک (هیدروپونیک)

کشت هیدروپونیک گیاهان دارویی در گلخانه‌های هوشمند

گلخانه هیدروپونیک چیست؟

گلخانه‌ هوشمند

دستگاه هیدروپونیک تمام کامپیوتری

منابع

خرید فایل

پرورش گیاهان آپارتمانی

کتاب اصول پرورش گیاهان آپارتمانی
این کتاب درجهت حفظ محیط زیست واشنایی با انواع گیاهان وگلها ودرختچه های ویژه آپارتمان نوشته شده است وبرای همه علاقه مندان رشته کشاورزی وگیاه شناسی وطرحهای تولید گیاهان قابل استفاده است.تعداد صفحات 106 ص می باشد

خرید فایل

تحقیق و مقاله ای درمورد نقش و خواص اسانس ها در گیاهان دارویی

تحقیق و مقاله ای درمورد نقش و خواص اسانس ها در گیاهان دارویی

چکیده:

اسانس ها یا روغن های فرار ترکیبات پیچیده ای با منشا ترپنی ، الکلی و.. ... می باشند که خواص مشترک همه آنها اثر ضد نفخ و ضد عفونی کننده می باشد . به عنوان مثال اسانس گیاه نعنا حاوی بیش از 20 نوع ترکیب متفاوت می باشد که مهمترین آنها ماده الکلی به عنوان منتول می باشد .

عمده کاربرد اسانس ها در علم آروماتراپی ( عطر درمانی ) می باشد . اسانس ها ممکن است در یک بخش از گیاه مثلا گل یا میوه و یا اندام های مختلف گیاه موجود باشند در این صورت اسانس هاس حاصله از نظر کمیت و کیفیت از اندامی به اندام دیگر متفاوت است . مانند اسانس گل و شکوفه بهار نارنج در مقایسه با اسانس حاصل از پوست میوه از کیفیت بالاتری برخوردار است .

خرید فایل

تحقیق و مقاله ای در مورد تاثیر تنش خشکی در گیاهان دارویی

توجه: این فایل میتواند هم به عنوان تحقیق و هم به عنوان مقاله مورد استفاده قرار گیرد

(قابل ویرایش و اماده پرینت)Wordفرمت :

تعداد صفحات:7

چکیده:

تنش‌های محیطی از قبیل شوری ( خاک و آب) و تنش کم‌آبی یکی از موانع اصلی در تولید محصولات زراعی و باغی در بسیاری از نقاط دنیا به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران محسوب می‌شوند. و در حال حاضر استفاده از گیاهان و ارقام مقاوم به شوری و کم آبی یکی از مهم‌ترین روش‌های مؤثر در بهره برداری و افزایش عملکرد هکتاری در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. با توجه به این مهم و شناسایی گونه ها و ارقام مقاوم ، به مطالعه اثرات تنش خشکی و کم آبی در برخی ارقام زراعی و دارویی به صورت تحیلی پرداخته

خرید فایل

فسفر در گیاهان

فسفر در گیاهان

مقدمه

فسفر از عناصر اصلی مورد نیاز گیاه بوده و نیز مهمترین عنصر در تولید محصول می باشد. فسفر در کلیه^ء فرایندهای بیو شیمیایی ، ترکیبات کارمایه زا و ساخت و کارهای انتقال کارمایه دخالت دارد. افزون بر آن ، فسفر جزیی از پروتئین یاخته بوده و به عنوان بخشی از پروتئین هسته ، غشاء یاخته ای و اسیدهای نوکلئیک نقشی ویژه دارد. مقدار فسفر پوسته^ء جامد زمین حدود 12/0 درصد می باشد. مقدار فسفر خاک از 02/0 تا 50/0 درصد نوسان داشته ، و میانگین آن 05/0 درصد است. به همین دلیل ، غلظت فسفر در یاخته های گیاهی بسیار اندک ( حدود 2/0 درصد ) ، و تقریبا ً غلظت ازت و یا پتاسیم می باشد.

بر خلاف ازت ، ترکیبات فسفری تقریبا ً نامحلول بوده و به راحتی از نیمرخ خاک شسته نمی شوند. مقدار فسفر قابل استفاده در زراعتهای مناطق نیمه خشک ، در مقایسه با نواحی مرطوب ، کمتر عامل محدود کننده به شمار می رود. معمولا ً هنگامی که اراضی مناطق خشک و نیمه خشک آبیاری شده و در انها کشت متمرکز[1] انجام گیرد ، کمبود فسفر چند فصل زراعی پس از کمبود ازت مطرح می شود. بطور کلی ، فسفر قابل استفاده^ء خاک در کشت متمرکز سریعا ً به مصرف رسیده و مقدار ان در خاک کاهش می یابد. در چنین شرایطی افزودن کودهای فسفاتی ، جهت نیل به عملکرد بالا ، ضرورت می یابد. کمبود فسفر ، فعل و انفعالات سوخت و ساز[2] ، نظیر تبدیل قند به نشاسته را متوقف ساخته ، و در نهایت آنتوسیانین ( رنگ ارغوانی ) در برگ تشکیل می شود.

جذب فسفر به مقدار کافی ، در اویل دوره^ء رشد گیاه ،اهمیتی بسیار دارد ؛ این اهمیت در اندامهای زایشی ، بیشتر مشهود می باشد. این عنصر در تشکیل بذر نقش اساسی داشته ، و به مقدار زیاد در بذر و میوه یافت می شود. فسفر عامل زودرشی محصولات ، بویژه غلـّات می باشد. از جمله نقشهای حیاتی فسفر در گیاه ، فسفریل شدن[3] می باشد. طی این واکنش ، عامل فسفات ، در یک واکنش انتقالی ، جابه جا می شود ؛ بدین ترتیب ، قدرت واکنش دهندگی ترکیب دریافت کننده^ء فسفات افزایش می یابد. در واقع فسفریل باعث کاهش موانع کارمایه فعال سازی[4] گشته ، و در درون شبکه^ء گیاهی به شرایطی که از نظر ترمودینامیکی[5] نامساعد است ، چیره می گردد. در نتیجه ، شمار واکنشهایی که از نظر شیمیایی در نظامهای زنده ( موجودات زنده ) امکان پذیر است ، افزایش می یابد.

تبادلات فسفر در گیاه ، شامل سه مرحله^ء جدا از یکدیگر است. در مرحله^ء اول ، گیاه فسفات معدنی را جذب می کند. سپس این ماده در داخل گیاه با ملکولها یا بنیانهای آلی ترکیب می گردد (فسفریل شدن ). در مرحله^ء دوم این ترکیبات ابتدایی ، عامل فسفریل را به سایر ملکولها انتقال می دهند. این مرحله را فسفریل شدن مبادله ای می گویند. در مرحله^ء سوم ، ترکیبات حدواسط فسفات یا پیروفسفات به وسیله^ء تجزیه آبی یا جانشینی یک بنیان آلی دیگر ، از انها جدا می شود. منبع اصلی کارمایه برای این واکنش ، کارمایه^ء توانی اکسیداسیون و احیاء می باشد.

اشکال مختلف فسفر در خاک :

فسفر در خاک به دو شکل آلی و معدنی یافت می شود. بخش الی آن در هوموس و مواد آلی ، و قسمت معدنی آن به صورت ترکیباتی با کلسیم ( در خاکهای آهکی ) ، آهن و آلومینیوم ( در خاکهای اسیدی ) ، و سایر فلزات همراه است. این مواد به مقدار کمی در آب حل می شوند. فسفاتها با رسها نیز ترکیب شده و بدین ترتیب نیز فسفر از حالت محلول خارج می گردد.

به جز در خاکهای آلی ، مقدار فسفر معدنی در خاکها همواره بیشتر از فسفر آلی است. با این حال ، میزان فسفر آلی در افقهای سطحی خاکهای معدنی بیش از افقهای پایینی است. علت این امر ، انباشته شدن مواد آلی در بخشهای بالایی نیمرخ خاک می باشد. بطور کلی ، فسفر موجود در خاک را می توان به چهار دسته به شرح زیر تقسیم نمود :

1- فسفری که به صورت یونها و ترکیبات محلول ، در محلول خاک یافت می شود؛

2- فسفری که جذب سطوح مواد معدنی خاک شده است؛

3- فسفری که به صورت بلوری ، و یا بی شکل ، در مواد معدنی خاک موجود است ؛ و

4- فسفری که جزیی از مواد آلی خاک بوده و حتی در شرایطی می تواند تا 50 درصد از فسفر کل خاک را شامل شود. این فسفر یکی از اجزاء تشکیل دهنده^ء مواد الی خاک است.

مقدار فسفر در خاک سطح الارض ، حداکثر به 1000 کیلوگرم در هکتار بالغ می شود. این مقدار در مقایسه با 10 الی 40 کیلوگرم فسفری که به وسیله^ء محصولات زراعی برداشت می شود ، قابل توجه نیست. البته باید درنظر داشت که درصد بالایی از کل فسفر خاک به صورت غیرقابل استفاده^ء گیاه می باشد. غلظت فسفر در محلول خاک ، در مقایسه با ازت ، پتاسیم ، کلسیم و منیزیم ناچیز بوده ، حدود 5/0 میلی گرم در لیتر می باشد. مقدار فسفات محلول در بیش از 50 درصد خاکها و کمتر از 6/0 میلی گرم در لیتر می باشد. فراوانی نسبی هر یک از ارتوفسفاتهای اولیه ( H₂PO₄^¯) و ثانویه ( HPO₄^¯) بستگی به واکنش محیط (PH) داشته ، و در پ.هاش بازی ، یون ارتوفسفات ثانویه ، یون غالب را تشکیل می دهند. گیاه فسفر مورد نیاز خود را عمدتا ً به صورت ارتوفسفات اولیه و مقدار کمی ( 10/1) را نیز به شکل ارتوفسفات ثانویه جذب می کند. گیاهان قادرند علاوه بر ارتوفسفاتها ، بعضی از فسفاتهای آلی محلول را نیز تا حدودی جذب نمایند.

ترکیبات فسفری ، در پ. هاش کمتر و یا بیشتر از 5/6 ، تدریجا ً به صورت غیرقابل جذب درمی آیند. بیشترین جذب فسفر در پ.هاش 5/6 تحقق می یابد.

جذب فسفر به وسیله^ء ریشه^ء گیاه به روشهای حرکت توده ای[6] ، پخشیدگی[7] و تبادل تماسی[8] انجام می گیرد. به دلیل تحرک بسیار اندک فسفر در خاک ، ارتوفسفاتها عمدتا ً از طریق پخشیدگی به ریشه^ء گیاه می رسند. وجود آب برای پخشیده شدن یونها ضروری می باشد. با افزایش رطوبت خاک ، شدت پاشیدگی نیز افزایش می یابد.

فسفری که از طریق کود به خاک اضافه می شود ، عمدتا ً جذب سطوح ذرات خاک شده ، و کمتر به شکل مواد معدنی رسوب می کند. رسوب ، تنها در منطقه ای از خاک که کود مستقیما ً با آنجا در تماس بوده ، تشکیل می شود. این رسوب ، در خاکهای آهکی ، عمدتا ً به صورت نمکهای فسفات کلسیم می باشد.

آن مقدار فسفاتی را ، که طی 24 تا 48 ساعت پس از افزودن کود جذب می شود ، فسفات قابل دسترس[9] ، و بقیه را که در مدت زمانی بسیار طولانی به حالت تعادل می رسد ، فسفر غیرقابل دسترس[10] می نامند. بنابراین فسفات جذب شده در خاک را به دو بخش عمده^ء قابل و غیرقابل دسترس ، فسفات تثبیت شده در سطوح کانیها ، و ر بلوری شده تقسیم می کنند. بین فسفر قابل دسترس و غیرقابل دسترس تعادلی وجود دارد که چگونگی آن با کمک فسفر نشان دار ( P 32) تعیین می شود. در یک ازمایش مزرعه ای که 25 سال به درازا کشید ، Barber ( 1984) تعادل موجود بین فسفات قابل دسترس و غیرقابل دسترس را با روش رزین ها اندازه گرفت. وی در مزرعه ای با تناوب چهار ساله ، فسفر را همه ساله در سطوح 0 ، 11 ، 22 ، 44 کیلوگرم در هر هکتار ، به خاک اضافه می کرد. پس از گذشتن 17 الی 21 سال ، پخش فسفات را در قطعات مربوط به تیمارهای 22 و 44 کیلوگرم فسفر در هکتار متوقف ساخت. وی مقدار فسفاتی را که سالانه به وسیله^ء هر محصول برداشت می شد ، و نیز مقدار فسفر قابل تبادل با رزین را اندازه گرفت. مقدار فسفر قابل استفاده ، در مزرعه ای که بدان هشت سال کود فسفری داده نشده بود ، بیش از انتظار بود. میزان فسفری که به وسیله^ء محصول از خاک جذب می شد 33/0 میلی گرم در هر کیلوگرم خاک بود (6 کیلوگرم در هکتار ). از این مقدار یک کیلوگرم در هکتار از فسفر قابل تبادل با رزین (فسفر محلول ناپایدار ) تأمین شده ، و بقیه ( 5 کیلوگرم در هکتار ) از فسفر غیرقابل دسترس خاک ، فراهم می آمد. هنگامی که فسفر خاک اندک بود ، به ازاء هر 20 کبیلوگرم فسفری که به وسیله^ء محصول بردشت می گردید ، فقط 1 کیلوگرم در هکتار از فسفر قابل تبادل با رزین کم می شد. بدین ترتیب مقدار خیلی زیاد ( 19 کیلوگرم در هکتار ) از فسفر غیرقابل دسترس وارد محلول خاک شده باشد.[11]

---

[1]- Intensive

[2]- Metabolism

[3]- Phosphirilization

[4]- Barrier energy of activation

[5]- Thermodynamics

[6]- Mass flow

[7]- Diffusion

Interception contact-[8]

[9] - Labile : مقدار فسفری که ظرف 24 ساعت از سطوح قابل تبادل فاز جامد از طریق تبادل با یونهای دیگر ، وارد محلول خاک می شود.

[10]- Nonlabile

[11] - وقوع چنین حالتی در خاکهای آهکی ایرام ، که طی سالیان دراز بیش از نیاز گیاه کود فسفاتی دریافت کرده اند نیز دور از انتظار نیست.

خرید فایل