نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد و قصاص

نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد و قصاص

اکراه به معنی وادار کردن دیگری به کاری به زور و تحمیل به خلاف خواست شخص می باشد. اکراه نیز از جمله عوامل رافع مسئولیت کیفری در حقوق جزا و از جمله عوامل رافع مسئولیت ]در بعضی از شرایط[ در حقوق مدنی می باشد. در قانون مجازات اسلامی قانون گذار در ماده ی 54 قانون مذکور به طور کلی به تبعین نقش اکراه در جرایم تعزیری و نیز مجازات اکراه کننده و معافیت اکراه شونده در جرایم اکراهی تعزیری پرداخته است.

اما در بحث حدود به طور کلی ماده‌ی خاصی پیرامون اکراه وضع نگردیده و در ماده ی 150 قانون جدید مجازات اسلامی، قانون گذار اشاره داشته که در جرایم موجب حد و قصاص طبق مقررات مربوط در آن بخش رفتار خواهد شد. و باید خاطر نشان شد که در اکثر جرائم حدی اجرای حدود بر دارا بودن اختیار و قصد مرتکب متوقف گردیده که در غیر اینصورت و انجام جرائم حدی در صورت اکراهی مرتکب معاف از مجازات در نظر گرفته شده است. اما در جرائم مستلزم قصاص قانون گذار در ماده ی 211 قانون مجازات اسلامی از این قاعده عدول نموده و تنها یک استثناءِ را در پذیرش رفع مسئولیت از مجرم در جرم قتل را پذیرفته است که این دیدگاه انعکاس نظر مشهور فقهای امامیه در شرع مقدس اسلام بوده از آن جهت که نزد اسلام حرمت قتل نفس انسان دارای آنچنان اهمیتی بوده که هیچ کسی با هیچ ترجیحی نمی تواند جان هم نوع خود را گرفته و از مکافات عمل خویش متواری شود.

از مکافات عمل قافل نشو گندم از گندم بروید جو ز جو

کلیدواژه ها: اکراه، مکرَه, مکره, عامل رافع مسئولیت، تهدید، حد

فهرست مطالب

چکیده	1
مقدمه	2
بیان موضوع	3
سؤالات تحقیق	3
فرضیات تحقیق	4
پیشینه‌ی تحقیق	4
روش تحقیق	4
سازماندهی تحقیق	4
فصل اول: کلیات مبحث اول: واژه شناسی	6
گفتار اول: اکراه در لغت و اصطلاح	7
الف: اکراه در لغت	7
ب: اکراه در اصطلاح	8
گفتار دوم: جایگاه اکراه در متون فقهی و حقوق ایران	9
الف: اکراه در فقه اسلامی	9
ب: اکراه در قانون جزا	12
ج: اکراه در قانون مدنی	15
مبحث دوم: شرایط عمومی تحقق اکراه در حقوق ایران	20
گفتار اول: تهدید توسط اکراه کننده	21
الف: غیر قانونی بودن تهدید	22
ب: فعلیت داشتن یا غریب الوقوع بودن تهدید	23
ج: ایجاد خوف عقلانی در اکراه شونده د: قدرت و توانایی مکره بر عملی ساختن تهدیدات خود	23 24
گفتار دوم: غیرقابل تحمل بودن اکراه	25
الف: ضابطه (معیار) شخصی	26
ب: ضابطه (معیار) نوعی	26
فصل دوم : نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد	28
مبحث اول: اکراه به عنوان عامل مشدده‌ی مجازات در حدود	29
گفتار اول: تأثیر اکراه در تشدید حد زنا	29
گفتار دوم: لزوم یا عدم لزوم وحدت مکره و زانی	36
گفتار سوم: تأثیر اکراه در تشدید سایر مجازات های حدی	39
مبحث دوم: اکراه به عنوان عامل رافع مسئولیت کیفری در مجازات های حدی	40
گفتار اول: قابلیت اکراه در زنا بر مرد	40
گفتار دوم: نقش اکراه در رفع مسئولیت کیفری در مجازات های حدی	47
فصل سوم: نقش اکراه در مجازات های مستلزم قصاص	56
مبحث اول: اکراه در قتل عمد	57
گفتار اول: مستندات فقهی در قتل عمد الف- کتاب ب: سنت ج: اجماع د: عقل	59 60 62 66 66
گفتار دوم: نظر آیت الله خویی در قتل	67
گفتار سوم: نظر آیت الله مرعشی شوشتری در قتل گفتار چهارم: نظر فقهای اربعه اهل سنت در اکراه در قتل مبحث دوم: بررسی نقش و آثار اکراه در قتل از منظر قانون جزا	70 76 78
گفتار اول: اکراه در قتل در قوانین قبل و بعد از انقلاب	78
گفتار دوم: قاعده‌ی کلی سبب اقوی از مباشر	84
گفتار سوم: اکراه طفل در قتل و ضمان آن	87
مبحث سوم: اکراه در جرح و قطع اعضاءِ	91
گفتار اول: رفع مسئولیت از اکراه شونده	92
گفتار دوم: مجازات اکراه کننده	94
نتیجه گیری	96
پیشنهادها	99
منابع	101
چکیده انگلیسی	108

خرید فایل

بررسی ماهیت اکراه در فقه و حقوق

اکراه در اصطلاح فقه: وادار کردن بر انجام یا ترک عملی که از آن کراهت دارد ؛ و در اصطلاح حقوق: به اعمالی که مؤثر در شخص باشعور بوده و او را نسبت به جان، مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی: که عادتاً قابل تحمّل نباشد.

اکراه با تهدید صورت می­گیرد و در اراده­ی مکرَه را فاقد قصد یا رضا می­کند و مهم­ترین دلیل فقهی رفع مسئولیّت: حدیث رفع می­باشد و در حقوق به خاطر معیوب شدن اراده فرد مکرَه، مسئولیت از او برداشته می­گردد.

اکراه در فقه با شروطی چون وجود مکره و واقع شدن تهدید و مؤثر و مفید بودن تهدید به حال مکرَه و... واقع می­شود؛ و در حقوق نیز با شروطی؛ چون: تهدید مؤثر و غیرقابل تحمّل در جان و مال و آبروی مکرَه و اقع می­گردد.

اکراه در فقه به حق و ناحق تقسیم می­گردد و در حقوق نیز به اعتبارهای مختلف تقسیم می­گردد. اکراه باعث رفع تکلیف و نیز رفع حکم وضعی می­گردد و در معاملات باعث باطل شدن یا غیرنافذ شدن عقد می­گردد که بین فقها در این زمینه اختلاف نظر است.

فهرست مطالب

چکیده. 6

مقدمه. 7

بخش اول.. 8

کلیات و مفاهیم.. 8

فصل اول:کلیات... 9

علت انتخاب موضوع و اهمیت و فایدهی آن.. 9

بیان مسأله. 9

تاریخچه. 10

سوال اصلی پژوهش:11

سوال فرعی پژوهش:11

پیشفــرض:11

فرضیــه:11

نوع پژوهش:11

روش گردآوری اطلاعات و دادهها:11

فصل دوم: مفاهیــم.. 12

اکراه در لغت:12

اکراه در اصطلاح فقه:12

اکراه در اصطلاح حقوق:12

مفاهیم مرتبط باعث اکراه. 12

مراحل تکوین اراده در فقه. 12

مراحل تکوین اراده در حقوق.. 13

تعریف قصد و رضا در فقه:14

تعریف قصد و رضا در حقوق:15

مراتب قصد:15

تعریف فقه:16

تحقق عقد در حقوق.. 17

شرایط متعاقدین یا طرفین عقد.. 18

تقسیم عقد در فقه. 18

تقسیم عقد در حقوق.. 19

خلاصه بخش مفاهیم.. 19

بخش دوم. 20

ماهیت و شرایط اکراه. 20

فصل اول: ماهیت.... 21

تفاوت اثر تهدید در اکراه و اجبار. 21

تفاوت اثر تهدید در اکراه و اضطرار. 22

دلیل فقهی رفع مسئولیت.... 23

نکاتی در مورد قاعدهی اکراه. 24

دلیل حقوقی رفع مسئولیت.... 25

خلاصه فصل ماهیت.... 25

فصل دوم: شرایط اکراه در فقه. 27

شروط تحقق اکراه. 27

خلاصه فصل دوم:30

شرایط تحقق اکراه:30

فصل سوم: شرایط تحقق اکراه در حقوق.. 31

شرایط اکراه در حقوق.. 31

خلاصه فصل سوم:33

شرایط تحقق اکراه:33

بخش سوم. 34

اقسام اکراه. 34

فصل اول: اقسام اکراه در فقه. 35

اقسام اکراه. 35

علت عدم بطلان عقود در اکراه به حق.. 36

خلاصه ی فصل اول:37

فصل دوم: اقسام اکراه در حقوق.. 38

اقسام اکراه در حقوق.. 38

تفاوت این دو قسم:38

خلاصه ی فصل دوم:39

فصل سوم: اکراه در حدود و تعزیرات در فقه. 40

اکراه در موارد حدود در فقه. 40

خلاصه ی فصل سوم:42

فصل چهارم: اکراه در حدود و تعزیرات در حقوق.. 43

اکراه در موارد حدود در حقوق.. 43

خلاصه فصل چهارم:44

فصل دوم: نظریهی عدم نفوذ عقود مکرَه و ادّلهی آن.. 45

نظریه ی عدم نفوذ عقد مکرَه. 45

ادلّه ی قائلین به عدم نفوذ عقد مکرَه. 46

خلاصه ی فصل دوم:47

فصل سوم. 48

گفتار اول: تفکیک قرارداد باطل و غیرنافذ در حقوق.. 48

تفکیک قرارداد باطل و قرارداد غیرنافذ در حقوق.. 48

خلاصه بحث:49

فصل پنجم: اکراه در قصاص و دیات در فقه و حقوق.. 50

اکراه در قتل.. 50

اکراه در دیات... 53

دیدگاه فقها در مورد جراحت و قطع اعضا:53

اکراه در قتل (در حقوق). 54

خلاصه ی فصل پنجم:54

اکراه در قصاص (قتل). 54

اکراه در قتل در حقوق.. 55

بخش چهارم. 56

اکراه در احکام. 56

فصل اول: احکام تکلیفی.. 57

حکم تکلیفی.. 57

خلاصه ی فصل اول:59

فصل دوم: احکام وضعی.. 60

حکم وضعی اکراه. 60

دلیل فقهی رفع حکم وضعی از مکرَه. 61

خلاصه ی فصل دوم:62

بخش پنجم.. 63

اکراه در معاملات... 63

فصل اول : نظریه بطلان عقد مکرَه و ادلهی آن.. 64

اکراه در معاملات... 64

نظریه ی بطلان عقد.. 64

ادلهی قائلین به بطلان عقد مکرَه:65

خلاصه ی فصل اول:66

گفتار دوم: حکم معاملهی اکراهی در فقه. 67

حکم معاملهی اکراهی.. 67

خلاصه ی گفتار دوم:68

گفتار سوم: وضع معاملهی توأم با اکراه و حقوق.. 70

وضع معاملهی توأم با اکراه و حقوق.. 70

خلاصه و نتیجه بحث:70

گفتار چهارم: کاشفیت یا ناقلیت رضای متأخر (در فقه). 71

رضای متأخر کاشف است یا ناقل.. 71

خلاصه ی گفتار چهارم:72

گفتار پنجم: کاشفیت یا ناقلیت رضای متأخر (در حقوق). 73

رضای متأخر کاشف است یا ناقل (در حقوق). 73

خلاصه ی بحث:73

گفتاری در اکراه در ایقاعات... 73

اکراه در ایقاعات... 73

خلاصه ی تمامی مطالب 75

خرید فایل

تحقیق اکراه

تحقیق اکراه

تعریف اصطلاحی اکراه:

اکراه در لغت به معنی ضد حب و اجبار است.

به موجب ماده 202 قانون مدنی (اکراه به اعمالی گفته می‌شود که موثر در هر شخص با شعور بوده و او را نسبت به جان یا مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی که عادتاً قابل تحمل نباشد.) بنابراین منظور قانون گذار از اکراه نوع خاصی از آن است.

کسی را به زور به کاری واداشتن. کسی را برخلاف میل ورضای او به کاری مجبور کردن. اکراه عبارت از حمل و واداشتن غیر بر عملی است که خلاف میل او باشد، به وسیله تهدید و وعید، هر گاه شخص بداند یا گمان برد که در صورت ترک آن عمل و امتناع، جانش یا مالش یا عرضش در معرض خطر قرار خواهد گرفت.

پس اگر معامله ای را برای دفع ضرر انجام دهد، لیکن از روی رضا و رغبت و با استقلال در تصرف ، اکراه محقق نیست و اگر دیگری او را مجبور سازد و بر اثر تهدید او انجام دهد، اکراه تحقق دارد.

اِکْراه ‌، اصطلاحى‌ در فقه‌ و حقوق‌ به‌ معنای‌ وادار ساختن‌ تهدیدآمیز کسى‌ به‌ عملى‌ که‌ در شرایط عادی‌ به‌ انجام‌ دادن‌ آن‌ رضا نداشته‌ است‌.

اکراه‌ در لغت‌ وادار کردن‌ قهری‌ کسى‌ به‌ امری‌ است‌ (نک: فیومى‌، ذیل‌ کره‌) و همین‌ معنى‌، بدون‌ تصرفى‌ قابل‌ ملاحظه‌، در اصطلاح‌ فقهى‌ نیز مقصود بوده‌ است‌. بر اساس‌ تعریف‌ جرجانى‌، اکراه‌ عبارت‌ از الزام‌ و اجبار انسان‌ به‌ امری‌ است‌ که‌ برپایة طبع‌ یا شرع‌ آن‌ را ناخوش‌ مى‌دارد و با وجود ناخرسندی‌، برای‌ رفع‌ ضرری‌ شدیدتر، به‌ آن‌ اقدام‌ مى‌کند (نک: ص‌ 27). مبحث‌ اکراه‌ با تقیه‌ (ه م‌) ارتباطى‌ نزدیک‌ دارد و در دایرة عام‌ فرهنگ‌ اسلامى‌ ترسیم‌ مرزی‌ میان‌ این‌ دو دشوار مى‌نماید؛ اما اصطلاح‌ تقیه‌، کمتر به‌ حوزة فروع‌ فقهى‌ راه‌ یافته‌ است‌.

آنچه‌ در مباحث‌ فقهى‌ و حقوقى‌، اکراه‌ را از اضطرار متمایز مى‌سازد، در میان‌ بودن‌ تهدید است‌؛ آنچه‌ در اضطرار انسان‌ را به‌ انجام‌ دادن‌ عملى‌ نامطلوب‌ ملزم‌ مى‌سازد، اوضاع‌ خاصى‌ است‌ که‌ شخص‌ در آن‌ قرار گرفته‌ است‌ (نک: ه د، اضطرار)، در حالى‌ که‌ در اکراه‌، انتخاب‌ حتى‌ در این‌ حد برای‌ انسان‌ وجود ندارد و روی‌ آوردن‌ به‌ فعل‌ نامطلوب‌ با تهدید، و به‌ خواست‌ اکراه‌کننده‌ای‌ مشخص‌ صورت‌ مى‌پذیرد.

اکراه‌ در کتاب‌ و سنت‌:

موضوع‌ اکراه‌ در قرآن‌ کریم‌ با همین‌ تعبیر بارها مورد بحث‌ قرار گرفته‌، ولى‌ موارد کاربرد آن‌ معمولاً از جنبة حقوقى‌ برخوردار نبوده‌ است‌. به‌ عنوان‌ نمونه‌ موضوع‌ اکراه‌ به‌ سخن‌ کفرآمیزی‌ که‌ مورد بخشایش‌ خداوند قرار مى‌گیرد (نک: نحل‌/16/ 106)، به‌ وضوح‌ مربوط به‌ شرایطى‌ است‌ که‌ مسلمانى‌ در دارالکفر مورد تفتیش‌ عقیده‌ قرار گرفته‌ است‌ (تأیید آن‌ در اسباب‌ نزول‌، واحدی‌، 190). حتى‌ آیه‌ای‌ که‌ مردم‌ را از اکراه‌ کنیزان‌ به‌ هرزگى‌ برحذر داشته‌، با این‌ پیامد که‌ در صورت‌ اکراه‌ خداوند بخشایشگر و مهربان‌ است‌ (نور/24/33)، آشکارا مربوط به‌ دوره‌ای‌ از تاریخ‌ اسلام‌ است‌ که‌ ضمانت‌ اجرای‌ کافى‌ برای‌ منع‌ همگان‌ از چنین‌ عملى‌ در کار نبوده‌ است‌. افزون‌ بر آیات‌ یاد شده‌، برخى‌ از عالمان‌ اسلامى‌، معذور بودن‌ «مستضعفان‌» (نساء/4/98) را با «اکراه‌شدگان‌» منطبق‌ دانسته‌، و به‌ استناد این‌ آیه‌، آنان‌ را از عقوبت‌ اخروی‌ برکنار شمرده‌اند (مثلاً نک: بخاری‌، 8/55).

نوع فایل: word

سایز:16.4 KB

تعداد صفحه:13

خرید فایل

مقاله اقسام عقود و اکراه در عقود

1- عقود معین ونامعین : عقودی که در قانون صراحتاً بیان گردیده عقود معین وعقودی که در قانون ناشی از آن نیامده و در عرف هستند عقود نامعین نام دارند (موضوع ماده 10قانون مدنی ) 2- عقود جایز ولازم : عقود جایز عقودی هستند که خود به خود هر یک از طرفین به تنهایی در هر وقت که اراده کنند حق فسخ معامله دارند ولو اینکه در آن شرطی هم نشده باشد مثلاً در عقد ذکرحق فسخ نشده باشد مثل عقد وکالت ویا مثل عاریه (گرفتن مال کسی برای اینکه از آن استفاده شود) که این نیز عقدی جایز است . عقود لازم عقودی هستند که ...

دانلود مقاله اکراه و اجبار در حقوق

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات:19 چکیده: اِکْراه‌، اصطلاحى‌ در فقه‌ و حقوق‌ به‌ معنای‌ وادار ساختن‌ تهدیدآمیز کسى‌ به‌ عملى‌ که‌ در شرایط عادی‌ به‌ انجام‌ دادن‌ آن‌ رضا نداشته‌ است‌. اکراه‌ در لغت‌ وادار کردن‌ قهری‌ کسى‌ به‌ امری‌ است‌ (نک: فیومى‌، ذیل‌ کره‌) و همین‌ معنى‌، ...

مقاله:اکراه و اجبار در حقوق

ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه:23                                                                اِکْراه‌، اصطلاحى‌ در فقه‌ و حقوق‌ به‌ معنای‌ وادار ساختن‌ تهدیدآمیز کسى‌ به‌ عملى‌ که‌ در شرایط عادی‌ به‌ انجام‌ دادن‌ آن‌ رضا نداشته‌ است‌ . اکراه‌ در لغت‌ وادار کردن‌ قهری‌ کسى‌ به&zwn ...

مقاله درباره اکراه در عقود

ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه:25                                                                فهرست مطالب اقسام عقود و اکراه در عقود آثار اکراه: شروط اکراه: اکراه در دین: موارد اکراه: منابع تبیین اکمال دین و عامل و زمان آن: آثار اکمال دین: منابع   1- عقود معین ونامعین : عقودی که در قانون صراحتاً بیان گردیده عقود معین وعقودی که در قانون ناشی از آن نیامده و در عرف هستند عقود نا ...