بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی.آی.اس.) GIS
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
چکیده
پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و تواناییهای رایانه درعرصه اطلاعات ازسوی دیگر، فلسفه وجودی سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(جیآیاس) را تبیین میکند.
ازآنجاکه بخش عمده اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده در این سیستمها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جیآیاس در ساماندهی مدارک علوم زمین موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز مرتبط با علوم زمین از پایگاههای مرکز،کار تفکیک،کنترل، دستهبندی وکدگذاری آنها برای ورود به سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه دادهها، لایههای اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش، تشریح و انجام تحلیلهای لازم بر روی دادهها، مورد استفاده واقع گردید.
بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به دادههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن دادهها ونیز امکان استفاده از دادههای موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم میگردد. همچنین زمینهای برای شناساندن و معرفی قابلیتها و پتانسیلهای متعدد و در عین حال، تشخیص خلأهای مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. نهایتاً بهمنظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاههای مرکز (که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.
مقدمه
(جیآیاس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیدههایی میپردازد که بهنحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند. بهکارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکههای اطلاعرسانی جهانی، یکی از زمینههای مناسب و مساعد در جهت معرفی توانها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستمها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیتها و تواناییهای این سیستم بیفزاید.
در حال حاضر از این سیستمها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخشهای مختلف (مانند مطالعات زیستمحیطی، برنامهریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشههای پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده میشود و با گذشت زمان و توسعه سیستمها، کاربرد جیآیاس به کلیه بخشهای مرتبط با زمین گسترش یافته است.
مطالعه حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توانها و مزایای این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگامسازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوه استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.
عناوین :
چکیده
مقدمه
تاریخچه ایجاد جیآیاس (مروری بر مطالعات انجام شده)
تعاریف جیآیاس GIS
عناصراصلی تشکیل دهنده سیستمهای اطلاعات جغرافیایی GIS
فرآیند تحلیل اطلاعات در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS
کاربردها و تواناییهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی GIS
روش و مدل پژوهش
گردآوری اطلاعات
1. دادههای توصیفی
2. دادههای مکانی
ایجاد پایگاه اطلاعات توصیفی GIS
خلاصه اقدامات انجامشده به کمک نرمافزارهای موجود
توابع تحلیلی برروی اطلاعات
1. توابع تحلیلی برروی دادههای مکانی
2. توابع تحلیلی بر روی دادههای توصیفی
3. توابع تحلیلی برروی دادههای مکانی وتوصیفی
محصولات خروجی
1. نقشههای موضوعی
2. نمودارها
3. جداول
4. خروجیهای دیگر
نتایج
پیشنهادهای اجرایی در خصوص پژوهشهای مرتبط با جیآیاس
منابع
پینوشتها
موقعیت جغرافیایی و انسانی شهرستان کرج
شهرستان کرج به مرکزیت شهر کرج بزرگ ، با وسعت حدود 457/2 کیلومتر مربع ، دومین شهرستان استان تهران محسوب می گردد. بر اساس قانون تقسیمات کشوری ایران ، شهرستان کرج از سال 1316 هجری شمسی تا 1333 هجری شمسی به عنوان یکی از بخش های تابعه شهرستان تهران محسوب گردیده و دربهمن ماه سال 1333 هجری شمسی به شهرستان تبدیل گدیده است. این شهرستان از نظر موقعیت جغرافیایی از شمال به استان مازندران ، از خاور به شهرستان های شمیرانات و تهران ، از جنوب به شهرستانهای زرندیه (مامونیه) و شهریار ، از جنوب غربی به شهرستان بوئین زهرا و از غرب به شهرستان ساوجبلاغ (هشتگرد) وشهرستان نظر آباد محدود است. شهرستان رج در بین طول جغرافیائی قرار دارد و بلندترین قله این شهرستان به نام کوه ونتار به ارتفاع 941/3 متر از سطح دریا از سطح البرز مرکزی و در 7 کیلومتری شمال آسارا واقع گردیده است.
طی سه دوره سرشماری رسمی که درسالهای 1345 (024/232 نفر ) و 1355 (019/439 نفر ) و 1355 (019/439 نفر) و 1365 (053/171/1 نفر ) برگزار گردیده ، و مقایسه آن با سرشماری آبان ماه سال 1375 نشان دهنده رشد بسیار سریع جمعیت شهرستان کرج می باشد ، به طوری که میزان جمعیت آن در طی سال های 1345 تا 1375 به 5 برابر رسیده است . یکی از عوامل این افزایش ، مهاجرت روزافزون بخشی از جمعیت شاغل ر تهران جهت سکونت به این شهرستان می باشد.
جمعیت شهرستان کرج طبق سرشماری آبان ماه سال 1375 بالغ بر 172/161/1 نفر می باشد. از کل جمعیت شهرستان کرج، 228/980 نفر در شهرها و 944/180 نفر در روستاها سکونت دارند ، که از این تعداد 066/598 نفر مرد و106/563 نفر زن بوده اند و همچنین جمعیت 6/472 نفر در کیلومتر مربع بوده است. در حال حاضر این شهرستان از 6 شهر ، 3 بخش ، 7 دهستان و 268 آبادی ( 192 آبادی دارای سکنه و 176 آبادی خالی از سکنه ) تشکیل شده است (1382)
شهرهای تابعه شهرستان کرج عبارتند از : کرج (شهر ، مرکز شهرستان کرج ، استان تهران ، 48 کیلومتر غرب شمالی تهران ،ارتفاع از سطح دریا 1360 متر «حد فاصل فلکه اول و دوم خیابان آزادی» کنار رودخانه کرج ، در مسیر تهران – چالوس و تهران - قزوین) ، ماهدشت (شهر ،بخش مرکزی شهرستان کرج ، استان تهران ، 26 کیلومتری جنوب باختر شهر کرج ، ارتفاع از سطح دریا 185/1 متر ، درمسیر کرج به اشتهاد ، نام پیشین : مرد آباد و شاهدشت) ، اشتهارد (شهر ، مرکز بخش اشتهارد ، شهرستان کرج ، استان تهران، 68 کیلومتری جنوب غربی کرج ، ارتفاع از سطح دریا 170/1 متر ، درمسیر کرج به بوئین زهرا و همدان ، 30 کیلومتر خاور جنوبی بوئین زهرا ) ، مشکین دشت ( شهر ، بخش مرکزی شهرستان کرج ، استان تهران، 7 کیلومتری جنوب کرج ، ارتفاع از سطح دریا 235/1 متر، درمسیر کرج - ملارد ، نام پیشین: مشکین آباد، کمال شهر (شهر ، بخش مرکزی شهرستان کرج ، استان تهران ، 15 کیلومتری شمال باختری کرج ، ارتفاع از سطح دریا 270/1 متر ، در مسیر کرج به قزوین ، نام پیشین : کمال آباد) ، محمد شهر (شهر ، بخش مرکزی شهرستان کرج ، استان تهران ، 5 کیلومتری جنوب غربی کرج ، ارتفاع از سطح دریا235/1 متر ، در مسیر ماهدشت – کرج، نام پیشین : محمد آباد).
نواحی شمالی این شهرستان را کوه های البرز مرکزی و دره رودخانه کرج پوشانیده که به ارتفاع آن رو به شمال افزوده می شود . مهم ترین کوه های این شهرستان که درهمین ناحیه کوهستانی قرار دارند ، عبارتند از : کوه ونتار (آسارا ) (3941 متر ) ، کوه سینکو(3936 متر ) ، کوه هفت خان ( 3847 متر) و کوه کرچان (3722 متر ) .
رودخانه های شهرستان کرج عبارتند از : آب لانیز ، برغان ، سیدک ، آب ورزن ، مورود ، کرج ، وارنگه رود ، ولایت رود و آب شهرستانک .
امروزه سطح جنگل ها و مراتع طبیعی شهرستان کرج بالغ بر 141590 هکتار بر آورد گردیده است ، همچنین طبق آمارهای سال 1380 سطح زیر کشت سالانه و دائمی 11526 هکتار می باشد .
از مهمترین فرآورده های کشاورزی شهرستان کرج می توان به گندم ، جو، لوبیا ، نخود ، پیاز ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی و سایر سبزیجات ، گلابی ، گردو، گیلاس ، سیب درختی ، آلبالو ، زرد آلو و توت اشاره نمود .
آب و هوای این شهرستان در نواحی شمالی معتدل مایل به سرد و در دشت جنوبی معتدل است و از نظر بارندگی جرو نواحی خشک محسوب می گردد . تعداد روزهای یخبندان آن در سال 1380 بالغ بر 41 روز و میزان بارندگی آن در همان سال 6/169 میلیمتر بوده است .
فهرست مطالب:
مقدمه
اماکن تاریخی و دیدنی شهرستان کرج
برج میدانک
بقعه امامزاده ام کبری و ام صغری
بقعه امامزاده رحمان و زید
بقعه امامزاده شاهزاده سلیمان
پل آصف الدوله
پیست اسکی خور :
پیست اسکی دیزین
تپه باستانی مردآباد ( مرادتپه )
تپه های باستانی و بقعه امامزاده احمد و محمود
چشمه گلکیله ( گیله گیله – گله گیله )
چشمه وله
روستای آتشگاه
روستای ارنگه
روستای تاریخی هلجرد ( هلی گرد)
سد امیر کبیر
غار یخ مراد
قلعه تنگ گسیل
قلعه دخترک یا قلعه دختر ( آتشگاه قصران)
کاخ شهرستانک
کاروانسرای کندوان
کندوان (کوه- تونل)
کرج موقعیت و وسعت
جمعیت
آب و هوا
رودخانه ها
شبکه ارتباطی و حمل و نقل
فرودگاه بین المللی پیام
وجه تسمیه شهر کرج
تاریخچه شهر کرج
مقدمه ای بر اوضاع جغرافیایی شهر سلطانیه
مقدمه
شهر سلطانیه در 47 کیلومتری سمت شرق زنجان قرار گرفته است. این منطقه از شمال به بخش طارم علیا، از غرب به بخش حومه از شهرستان زنجان، از جنوب به شهرستان خدابنده و از شرق به شهرستان ابهر محدود بوده و 940 کیلومتر مربع وسعت دارد. این بخش دارای 33 روستا و 25770 نفر جمعیت است. مهمترین وجه مشخصه سلطانیه پس از مسائل مربوط به ارزشهای تاریخی وجود چمن معروف سلطانیه است. این چمن قسمتی از فلات زنجان- ابهر را در برگرفته و از فاصله گرفتن دو رشته ارتفاعات موازی که در جهت شرقی- غربی ممتداند، تشکیل گردیده و دارای 35 کیلومتر مربع وسعت است.
پیشینه تاریخی سلطانیه:
با مطالعات باستان شناسی روشن شده که در داخل چمن سلطانیه شش محوطه باستانی بدین ترتیب وجود دارد. تپه تاریخی یوسف آباد، تپه تاریخی قلعه، محوطه شهر سلطانیه، تپه تاریخی نور، تپه تاریخی چمن. بررسی در عناصر و یافته های اتلال مزبور گویای این واقعیت است که منطقه مزبور از اواخر هزاره دوم قبل از میلاد تا حمله مغول مورد استفاده اقوام مختلف بوده است. بنابراین قول حمدالله مستوفی که سلطانیه را قبل ا زحمله مغول غیر مسکون دانسته با تردید مواجه می گردد. به استناد متون تاریخی این منطقه قبل از استقرار مغول شهر ویاژ یا شهر ویاز نامیده شده است. ولی آنچه که مسلم و روشن است، پس از حمله مغول و استقرار طایفه ای از آنها در این محل آ« را قنقور النگ نام گذاری کرده اند.
این منطقه (قنقور النگ) به علل گوناگون در دوره های مختلف ایلخانی مورد توجه و محل یا یلاق بوده است. سلطانیه ابتداء در دوران ارغون خان (683-690) به پایتختی انتخاب گردید. سیاستمداران ارغون در انتخاب این محل به پایتختی از نظر سیاسی و سوق الجیشی راه صوابی پیموده اند، زیرا قنقور النگ نسبت به م تصرفات غربی امپراعتوری ایلخانی مرکزیت داشت. و از طرف دیگر، با عنایت به اینکه پس از استقرار جانشینان هلاکو، به ویژه اواخر دوران ارغون خان و دوره های غازان خان و اولجایتو که به زور شمشیربندان مغول حکومت نسبتاٌ واحدی در منطقه بسیار وسیع از رود سند تا فلسطین با ترکیبی از اقوام مختلف و متمدن آن روزی تشکیل یافته بود، خود موجب پیشرفت سریع ارتباطات بازرگانی را فراهم نمود، تقویت و اصلاح جاده های بازرگانی، ایجاد تاسیسات مربوط به راهدارخانه ها، ایجاد انتظام در مناطق و مسیرهای تجاری، تدوین یاساهای چنگیزی به دزدان و قطاع الطریق از عوامل و انگیزه های این جریان اقتصادی است و سیاستی که توانسته حمل و نقل کالاهای مشرق زمین را به اروپا، که از طریق روسیه و دریاچه اورال انجام می پذیرفت از راه امپراطوری ایلخانی عبور دهند در این صورت بود که ایجاد مرکز اقتصادی بسیار قوی و واجد شرایط در منطقه ای از نظر سیاسی پاسخگوی این نیاز باشد، امری لازم و ضروری به نظر می رسد. این منطقه با توجه به ویژگی هایی که بیان گردید محلی بجز قنقور النگ که همانا سلطانیه است نمی تواند باشد. علی ای حال شهر سلطانیه در دوره بنیان گذاران آن پس از تبریز دومین شهر مهم در امپراطوری ایلخانان بوده و از نظر تجارت خارجی نخستین آن به حساب می آمده است. و کلیه مال التجاره به جهت ایجاد تمرکز و اخذ مالیت های مورد لزوم و کنترل آمد و شد، در این شهر تخلیه و بارگیری می شده است. رونق اقتصادی به حدی بوده که گلاویخو سفیر پادشاه اسپانیا در دربار میرانشاه (806-809 هجری قمری) در بازدید از سلطانیه بحث مفصلی را در مورد رونق تجاری مطرح نموده است. این شهر از دوبخش کهندژ و شارستان تشکیل یافته و آن در بخش پر 200 هکتار بوده است.
معرفی 16 استان کشور از نظر جغرافیایی
استان تهران
استان تهران با 28225 کیلومتر مربع وسعت، یکی از کوچکترین استانهای کشور میباشد. این استان با داشتن 9 شهرستان بیشترین تعداد جمعیت را نسبت به دیگر استانها در خود جای داده است. استان تهران در جنوب بخش مرکزی رشته کوههای البرز قرار گرفته و از ناحیة فیروزکوه در شرق تا هشتگرد در غرب وسعت دارد. همچنین در قسمت جنوبی، شهرستان قم را نیز در بر میگیرد.
در مجموع سه عامل جغرافیایی در ساخت کلی اقلیم استان تهران مؤثر است. این سه عامل عبارتند از:
1- وجود دست کویر در جنوب شرقی استان،
2- رشته گوههای البرز در شمال،
3- بادهای مرطوب و بارانزای غربی.
بطور کلی آب و هوای این استان در مناطق کوهستانی از نوع آب و هوای کوهستانی معتدل و در دشتهای آن از نوع نیمه صحرایی با ویژگیهای خاص خود می باشد. آبهای سطح الارضی استان شامل رودخانه های کرج، جاجرود، حبله رود، رودشور، رود لار، طالقان رود، قره چای، هزار و سولقان می باشد. و آبهای تحت الارضی که در واقع چشمه های آب معدنی هستند، عبارتند از:چشمه آبعلی (بین دو روستای آبعلی و مبارک آباد)، چشمه آب البرز (جنوب شرقی آبعلی)، چشمه علی (شهر ری) و چشمه اعلاء (شمال شهر دماوند).
استان تهران بزرگترین قطب اقتصادی کشور و دارای ویژگیهای اقتصادی بسیار پیچیده و گوناگون است. در طی دو دهة اخیر جنبه های صنعتی و تجاری اقتصاد این منطقه آنچنان توسعه پیدا کرد که در واقع این دوره را می توان دورة تغییرات بنیادی از یک اقتصاد کشاورزی نسبتاً خود کفا به اقتصاد صنعتی و تجاری وابسته نامید.
استان تهران با داشتن بیشترین تعداد کارگاه بزرگ و کوچک صنعتی بخصوص در حاشیه شهری تهران، بالاترین میزان سرمایه گذاری را بخود اختصاص داده است. این صنایع بیشتر در امتداد راههای ورودی تهران، و خصوصاً مسیر تهران- کرج، تهران-دماوند، تهران- ساوه و تهران قم تمرکز یافته است.
طبق آمار راههای کشور در سال 1369، بیش از نیمی از آزاد راههای کشور (260 کیلومتر) در این استان قرار دارد. همچنین 767 کیلومتر خط آهن که 435 کیلومتر آن اصلی است، ارتباط آن را با دیگر استانهای کشور از طریق قطار ممکن می سازد.
فهرست:
استان تهران
استان اصفهان
استان فارس
استان خراسان
استان آذربایجان شرقی
استان آذربایجان غربی
استان اردبیل
استان همدان
استان کرمانشاه
استان یزد
استان خوزستان
استان کرمان
استان مازندران
استان گیلان
استان سمنان
استان زنجان
تحقیق در مورد موقعیت جغرافیایی شهرستان نطنز
مقدمه:
شهرستان نطنز یکی از مناطق تاریخی و مهم استان اصفهان است ، بطور کلی این شهرستان که در مجاورت کویر قرار دارد بواسطه ارتفاع زیاد و دارا بودن مناطق کوهستانی سر سبز دارای مناطق کوهستانی سر سبز دارای مناطقی با آب و هوایی است که شباهت چندانی با کویر ندارد و دارای 3 نوع آب و هوای کوهستانی بیابانی و نیمه بیابانی است. شهر نطنز دارای آب و هوایی معتدل و فرح بخش می باشد که به دلیل وجود باغات متعدد و فضای سبز به باغ شهر معروف است.
از مناطق دیدنی و آثار تاریخی با ارزش و طبیعت زیبایی برخوردار است. وجود روستای تاریخی و با اهمیت ابیانه در این منطقه به همراه چندین مسجد تاریخی و مهم با مهاری جالب و دیدنی نطنز را به لحاظ گردشگری در ردیف مناطق معروف استان قرار داده است.
شغل مردمان نطنز کشاورزی و دام داری است. در شهرستان نطنز صنایع دستی متنوعی تولید می شود که مهم ترین آنها فرش بافی ، سفالگری ، کارگاه چینی و سرامیک سازی ، ریسندگی و بافندگی و چاروق دوزی می باشد . قالی بافی از دیر باز در این ناحیه رواج داشته و قالی های نطنز اکثراً دارای طرح کاشان و نقش های لچک ، ترنج ، بادامی ، شاه عباسی ، افشان ، شاخه شکسته شکارگاهی ، اژدری و سلیمی هستند. به همین منظور چند سالی است که یک شرکت فرش در شهر نطنز تاسیس شده و قالی های صادراتی قابل توجهی عرضه می دارد.
با توجه به آثار بدست آمده و کوره های ذوب فلز مکشوفه پیشینه تاریخی این شهرستان را از هزاره چهارم قبل از میلاد (6000 ساله) تایید می نماید. این منطقه در ادوار دور به نطین و نطن (به معنی جای خوش آب و هوا به زبان پهلوی قدیم) مشهور بوده که بمرور زمان تغییر یافته است.
این شهرستان به لحاظ قدمت تاریخی دارای بیش از 300 آثار تاریخی است و جای جای آن چه در قسمت کوهپایه ای و چه در قسمت کویری جاذبه های گردشگری طبیعی فراوانی دارد.
تعدادی از آثار تاریخی معروف و بنام این شهرستان که بیش از 300 آثار تاریخی دارد عبارتند از :
روستای تاریخی ابیانه که تماماً به ثبت آثار ملی رسیده در شرق ثبت سازمان بین المللی یونسکو میباشد. قلعه های باستانی کوهان نطنز , هنجن ، طرق ریال سردهن ، مجموعه تاریخی افوشته شامل شربت خانه ، سردرب خانقاه ، حمام افوشته ، آتشکده مطنز متعلق به دوره ساسانیان ، گنبدبار ، که سنبل نطنز نام گرفته و متعلق به دوره صفویه است.
مساجد باستانی چهار سوگاه ، یوسمان اریسمان ، خالدآباد ، فریزهند ، حاجی سید قاسم نطنز ، مسجد جامع برزرود ، مسجد پنجه علی ابیانه ، مسجد دروازه ابیانه ، مسجد موچه فارح ، مسجد پرزله ابیانه ، مسجد کوچه میر ، مسجد جمعه نطنز ، مسجد جامع سرشک ، خانه های قدیمی و حسینینه های مرکزی نطنز ، علیا ، افوشته ، سرشک و بقای متبرکه امامزادگان که در هر روستایی نشانگر ارادت مردم آن روستا به خاندان اهل بیت می باشد.
صنایع و معادن
صنایع ماشینی نطنز عبارتند از : کارخانه چینی و سرامیک ، کارخانه های ریسندگی و بافندگی . در شهرستان نطنز معادن مس ، سرب ، ذغال سنگ ، سنگ مرمر ، سنگ ساختمانی ، آهک ، گچ ، نمک و نقره وجود دارد.
جاذبه های جغرافیایی و زمین شناختی ایران
دماوند آتشفشانی خاموش و بلندترین نقطه ایران واقع در رشته کوه البرز در نزدیکی جنوب دریای خزر و در ۷۰ کیلومتری تهران و در استان مازندران قرار دارد
معادن
معادن مهم ایران عبارتست از: نفت و گاز. ایران، دومین ذخایر نفتی جهان، یازده در صد ذخایر ثابت شده نفتی زمین معادل ۱۳۰ میلیارد بشکه، و نیز دومین ذخایر گازی جهان، هجده در صد ذخایر ثابت شده گاز زمین، معادل ۲۶ تریلیون متر مکعب را در اختیار خود دارد. مهمترین منطقههای نفتی مسجد سلیمان هفتگل گچساران آغا جاری و شاه آباد (غرب) است. نفت قم نیز در حال استخراج است.
دیگر معادن مهم کشور عبارتاند از: معادن ذغال سنگ، کانیهای فلزی: طلا، منگنز، کرومیت، مس، سرب، روی، نیکل، کبالت، نقره، معدنی شیمیایی: گوگود، نمک، سنگهای تزئینی، شن و ماسه.
همچنین بیشترین معادن در حال بهره برداری در استان خراسان وجود دارد.
نباتات
محصولات نباتی ایران عبارتست از: گندم جو برنج ذرت نخود لوبیا ماش عدس توتون پنبه کنف نیشکر و کلیه درختهای میوه دار. صید ماهی صید مروارید صید حیوانات وحشی و طیور تربیت کرم ابریشم زنبور عسل نیز رواج دارد.
صنایع
عمدهترین صنایع کشور عبارتاند از: صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، نساجی، شیمیایی، غذایی، خودرو سازی، الکتریکی و الکترونیکی و ....
همچنین صنایع مهم دستی و خانگی و سنتی کشور عبارتاند از: فرش و قالی، گلیم و زیلو، منبت کاری، خاتم کاری و سفال سازی.
راهها
راهها و وسایط نقلیه نیز دارای اهمیت است. راه آهن سرتاسری ایران راه آهن تهران به مشهد راه آهن تهران به تبریز تهران به کاشان، راه آهن بندرعباس به تهران وراه آهن بندرعباس به سرخس که مشغول بهره برداریست و راههای دیگری که در دست ساختمان است. جادههای شوسه همه شهرهای را بهم مربوط میسازد. راههای کشتیرانی در بحر خزر، بحر عمان و خلیج فارس است. راههای هوایی میان اغلب کشورهای بزرگ جهان و شهرهای درجه اول ایران بر قرار است.
دریاچهها و چشم اندازهای سواحل
انسان پس از سالها تجربه پی برد که برای جلوگیری از فقر و ضایع شدن منابع طبیعی ، باید به همراه طبیعت حرکت نموده و از سرزمین خود به اندازه توان و پتانسیل تولیدی آن بهره برداری نماید .
امروزه ، افزایش جمعیت و بروز تحولات عمده در بهره برداری و نیز توسعه تکنولوژی ، انسان را به فکر یافتن شیوه هایی نوین جهت بهره برداری بهینه و پایدار از سرزمین انداخته است. فن استفاده از هوا و فضا برای جمع آوری اطلاعات زمین و مطالعه و شناسایی این منابع برای تماس فیزیکی با آنها ، امروزه به عنوان تکنولوژی سنجش از دور (Remote Sensing ) ، به صورت گسترده مورد استفاده کشورهای مختلف به خصوص کشورهای قدرتمند قرار می گیرد و در زمانهای کوتاه ، حجم قابل توجهی از اطلاعات زمینی ، جمع آوری شده و در برنامه ریزی های مختلف به عنوان اطلاعات پایه ای و مبنا مورد استفاده قرار می گیرد .
با توجه به پوشش وسیع تصاویر ماهواره ای و به ویژه تکراری بودن آنها امروزه از چنین تصاویری در مطالعات مختلف منابع زمینی و تهیه نقشه های گوناگون از جمله : به هنگام کردن نقشه های موجود ، بررسی تغییرات پدیده های زمینی و کنترل آنها ، تهیه نقشه های کاربری اراضی و قابلیت اراضی ، کنترل فرسایش خاک و کویر زدایی.
مطالعه آبهای سطحی و شبکه رودخانه ها و بررسی تغییرات آبهای ساحلی ، شناسایی مناطق دستخوش آفات و بیماریهای گیاهی و مناطق آتش سوزی ، شناسایی معادن ، کنترل مناطق شهری و نحوه گسترش شهر ها، بررسی آلودگی آبها ، راه سازی و..... استفاده می گردد .
اکنون بسیاری از کشورهای جهان با درک کامل اهمیت ورود و دستیابی به تکنولوژی فضایی و بهره برداری های صلح آمیز از منابع زمین و حفظ امنیت ملی خود به طریق گوناگون اقدام نموده اند .
بنابراین در این راستا و با توجه به اهمیت تصاویر ماهواره ای و اطلاعات استخراج شده از آن و کاربردهای فراوانی که در زمینه های مختلف دارد .
این تحقیق که جهت استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره ای و نیز ایجاد بستر GIS انجام گرفته در اختیار ژوهشگران و کاربران مختلف قرار می گیرد. امید است قدمی در راستای گسترش این رشته علمی برداشته شده باشد .
فهرست مطالب
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول :کلیات
1-1 بیان مسئله
1-2 فرضیه های تحقیق
1-3 ادبیات تحقیق
1-4 متغیرهای تحقیق
1-5 اهمیت تحقیق
1-6 قلمرو تحقیق
1-7 روش تحقیق
1-7-1 مراحل انجام کار
1-8 بودجه بندی زمانی و مالی تحقیق
1-9 محدودیت های تحقیق
فصل دوم : مبانی نظری
2-1 مروری بر سنجش از دور
2-1-1 تعریف سنجش از دور و سیستم های آن
2-1-2 چگونگی انعکاس طیفی پدیده های سطح زمین
2-1-2-1 انعکاس طیفی گیاهان
2-1-2-2 انعکاس طیفی خاک
2-1-2-3 انعکاس طیفی آب
2-1-2-4 انعکاس طیفی برف و ابر
2-1-3 ماهواره ها در سنجش از دور
2-2 سازمان فضایی هندوستان
2-2-1 IRS (India Remote Sensing)
2-3 تفسیر اطلاعات ماهواره ای
2-3-1 تفسیر چشمی اطلاعات ماهواره ای
2-3-1-1 عناصر تصویر
2-3-1-1-1 تن (Tone)
2-3-1-1-2 بافت
2-3-1-1-3 شکل
2-3-1-1-4 اندازه
2-3-1-1-5 سایه
2-3-1-1-6 پدیده تغییرات زمانی
2-3-1-1-7 الگو
2-3-1-2 کاربرد های عمده تفسیر چشمی اطلاعات ماهواره ای
2-3-1-2-1 به هنگام کردن نقشه های موجود
2-3-1-2-2 بررسی تغییرات پدیدههای زمینی و کنترل آنها
2-3-2 تجزیه و تحلیل و تفسیر قومی اطلاعات ماهواره ای
2-3-2-1 اصول مبنایی
2-4 طبقه بندی اطلاعات (تصاویر ماهواره ای)
2-5 سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
2-5-1 اجری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
2-5-2 فرمت های داده های GIS
2-5-3 تاریخچه سیستم اطلاعات جغرافیایی
2-5-4 کابرد های سیستم اطلاعات جغرافیایی
2-5-5 نمونه از به کار گیری GIS در تولید کشاورزی
2-6 سنجش از دور و GIS 2-6-1 ارزیابی اثرات زیست محیطی در کشاورزی به کمک سنجش از دور و GIS
2-7 مقدمه ای بر تعریف «توسعه»
2-7-1 توسعه چیست؟
2-8 تعریف کشاورزی
2-9 توسعه کشاورزی
2-9-1 توسعه کشاورزی پایدار : مفاهیم و موانع
2-9-2 الگوهای توسعه کشاورزی
2-9-2-1 الگوی بهره برداری از منابع
2-9-2-2 الگوی حفاظت
2-9-2-3 الگوی موقعیت
2-9-2-4 الگوی نسشه
2-9-2-5 الگوی نهاده های پربازده
2-9-2-6 الگوی نوآوری القایی
2-10 نظریه فون تون (دوایرمتحدالمرکز)
2-10-1 آزمون نظریه فون تونن در روستای قوچ حصار با توجه به تصاویر ماهواره ای و GIS
فصل سوم : ویژگی های جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
3-1 موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
3-1-1 ارتفاع متوسط منطقه
3-2 ویژگی های طبیعی منطقه
3-2-1 زمین شناسی منطقه
3-2-2 ژئومورفولوژی
3-2-3 منابع خاک
3-3 ویژگی های انسان
3-3-1 وجه ؟؟ روستا و قدرت آن
3-3-2 ویژگی های اجتماعی
3-3-3 جمعیت روستای قوچ حصار
3-4 ویژگی های اقتصادی
3-4-1 سیمای کل اقتصادی ، شامل شناسایی وضعیت کلی اشتغال در روستا و تعیین درصد اشتغال در بخش های عمده فعالیت
3-4-2 انواع و میزان عمده روستا
3-4-2-1 فعالیت های کشاورزی
3-4-2-2 دامداری و پرورش طیور
3-4-2-3 فعالیت های صنعتی و صنایع دستی
3-4-2-4 خدمات
3-5 ویژگی های کالبدی روستا
3-5-1 شکل روستا
3-5-2 شبکه های ارتباطی داخل روستا
3-6 وضعیت کاربری اراضی وضع موجود در روستا
3-6-1-1 مسکونی
3-6-1-2 تجاری
3-6-1-3 اداری3-6-1-4 آموزشی
3-6-1-5 درمانی
3-6-2 تعیین سطوح ، سرانه ها و استاندارد های موجود کاربر های مختلف در سطح روستا
3-7 جدول آمار نفوس و مسکن روستاهای قوچ حصار
فصل چهارم : تحلیل داده ها
4-1 مقدمه ای بر تحلیل داده ها و روش انجام کار
4-1-1 آماده سازی تصویر در محیط نرم افزاری ERDAS
4-1-2 به کار گیری روش جستجوی الگو در GIS به منظور تعیی سطح کشت بهینه محصولات کشاورزی به کمک تصاویر ماهواره ای
4-1-3 روش انجام کار
4-1-3-1تشکیل مدل شبکه آبیاری در GIS
4-1-3-2 نعیین نیاز آبی و میزان آب تأیین شده در شبکه
4-1-3-3 تعیین سطح کشت بهینه با استفاده از روش جستجوی الگو
4-1-3-3-1 روش های Dilect search
4-1-3-3-2 پارامترهای تشکیل دهنده مدل تعیین سطح کشت بهینه مزرعهای در روستای قوچ حصار
4-1-4 نتیجه گیری
4-2 ارتقاء دقت ارزیابی مساحت زیر کشت اراضی کشاورزی با اسافاده از تلفیق داده های سنجش از دور GIS
4-2-1 روش انجام کار
4-2-1 -1 اختلاط طیف بیش از یک نوع پوشش در پیکسل
4-2-1 -1 -1 پیکسل های مختلط
4-2-1-2 روش های طبقه بندی زیر پیکسلی (تجزیه اختلاط طیفی)
4-2-1-2-1 روش تجزیه خطی اختلاط طیفی
4-2-1-2 ارزیابی دقت تخمین مساحت
4-2-1-4 مطالعه و ارزیابی دقت تخمین مساحت به کمک تصویر IRS
4-2-2 نتایج
4-2-2-1 تقریب مساحت قطعات کشاورزی
4-2-2-2 پردازش مرز قطعات کشاورزی
4-2-2-3 بحث بر روی ارزیابی مساحت
3-4 تلفیق کاربرد تصاویر ماهواره ای و تکنیک های سنجش از دور و GIS در پیش بینی اثرات زیست محیطی توسعه کشاورزی
4-3-1 روش کار
4-3-1 -1 تهیه و آماده سازی تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2 تصحیح تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2-1 تصحیح هندسی
4-3-1-2-2 تصحیح رادیومتریک
4-3-1 -2-3 بارزسازی تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2-4 اندازه گیری صحرایی
4-3-1-3 روابط رگریسیونی
4-3-2 نتایج و بحث
4-3-2-1 مدل رگریسیونی تغییرات مساحت پوشش گیاهی
4-3-2-2 تعیین میزان صحت طبقی بندی تصاویر ماهواره ای در محیط GIS
4-3-2-3 نتایج رگریسیون اثرات توسعه کشاورزی بر بیوماس پوشش زراعی
4-3-2-4 برآورد بیوماس بر اساس تصاویر ماهواره ای
4-3-3 نتیجه گیری و پیشنهاد
4-3-3-1 مدل های رگریسیونی اثرات توسعه کشاورزی بر پوشش زراعی از نظر سطح
4-3-3-2 مدل های رگریسیونی پیش بینی اثرات توسعه کشاورزی بر پوشش زراعی از نظر بیوماس
فصل پنجم : نتایج وپیشنهادات
5-1 خلاصه
5-2 آزمون فرضیات
5-3 نتایج وپیشنهادات
منابع و مآخذ
پاورپوینت بررسی سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (درس اکولوژی)
چکیده :
پیچیدگی، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافیایی ازیک سو و تواناییهای رایانه درعرصه اطلاعات ازسوی
دیگر، فلسفه وجودی سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(جیآیاس) را تبیین میکند.
ازآنجاکه بخش عمده اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، شامل اطلاعات
مکانی وتشریحی است، مناسب ورود به سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد و میتوان این اطلاعات را آماده استفاده
در این سیستمها نمود. پژوهش حاضر با این دیدگاه و با هدف بررسی کاربرد جیآیاس درساماندهی مدارک علوم زمین
موجود در مرکز انجام شده است. در راستای رسیدن به این هدف، پس ازگردآوری کلیه اطلاعات توصیفی ومکان
موردنیازمرتبط باعلوم زمین از پایگاههای مرکز،کار تفکیک،کنترل، دستهبندی وکدگذاری آنها برای ورود به سیستم
اطلاعات جغرافیایی انجام شد.
به منظور ایجاد پایگاهی از اطلاعات فوق، با مجموعه دادهها، لایههای اطلاعاتی مربوطه تشکیل شد و به منظور نمایش
، تشریح وانجام تحلیلهای لازم بر روی دادهها، مورد استفاده واقع گردید.
بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به دادههای مورد نیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن
اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن دادهها ونیز امکان استفاده
از دادههای موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم میگردد.
همچنین زمینهای برای شناساندن و معرفی قابلیتها و پتانسیلهای متعدد و در عین حال، تشخیص خلأهای مطالعاتی
مناطق مختلفجغرافیایی ایجاد خواهد شد.
نهایتاً بهمنظور تعمیم کاربرد این سیستم در ارتباط با دیگر اطلاعات موجود در پایگاههای مرکز
(که به نحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند)، مدلی از فرایند انجام این طرح ارائه شده است.
مقدمه :
(جیآیاس) یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیدههایی میپردازد که بهنحوی با موقعیت مکانی در ارتباطاند. بهکارگیری این ابزار با امکان استفاده در شبکههای اطلاعرسانی جهانی، یکی از زمینههای مناسب و مساعد در جهت معرفی توانها و استعدادهای کشور در سطح جهانی است.گسترش روزافزون شبکه کاربران این سیستمها از جمله نکات اساسی است که می تواند به قابلیتها و تواناییهای این سیستم بیفزاید.
در حال حاضر از این سیستمها بسته به نیازهای هر منطقه یا کشور در بخشهای مختلف (مانند مطالعات زیستمحیطی، برنامهریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشههای پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب،گاز، و..) استفاده میشود و با گذشت زمان و توسعه سیستمها، کاربرد جیآیاس به کلیه بخشهای مرتبط با زمین گسترش یافته است.
مطالعه حاضر نیز با در نظرگرفتن مسائل فوق درصدد است ضمن معرفی بخشی از توانها و مزایای این سیستم در دسترسی سریع به اطلاعات، تحلیل اطلاعات به طور یکجا و با هم، بهنگامسازی، دقت و سرعت بالای عمل، و ....، کاربرد و نحوه استفاده از آن را در ارتباط با مجموعه اطلاعات علوم زمین موجود در پایگاههای اطلاعاتی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بررسی قرار دهد و ارزیابی نماید.