مسئولیت جزایی در امور پزشکی در حقوق کیفری ایران
دیر زمانی است که توجه قانونگذاران و محاکم ممالک مختلف به بررسی جوانب گوناگون مسئولیت پزشکان و شاغلین به حرف پزشکی معطوف گردیده است. به شهادت تاریخ حتی در میان باستانی ترین اقوام شناخته شده نیز حرفة طبابت از چنان ارزش و احترامی برخوردار بوده که برای استعمال شایستة آن قوانین و نظافتی وضع کرده بودند. با مطالعة مجموعه های قانونی بجا مانده از آن دوران معلوم می شود که قسمتی از آنها به تنظیم امور طلبی و فعالیت اطباء و نیز تعیین میزان مسئولیت و مجازات پزشکان خطا کار اختصاص داشته است.
این روند در طول تاریخ و با رشد فرهنگ و تمدن جوامع انسانی متحول شده و تکامل یافته است. به حدی که امروز در اکثر کشورها قوانین و مقررات نسبتا دقیقی راجع به جرائم، مسئولیت جزایی و همچنین توجیه اقدامات متصدیان امور پزشکی وضع و تدوین شده است. زیرا این گروه از افراد جامعه عهده دار انجام یکی از مشکلترین و در عین حال سودمندترین مشاغل اجتماعی بوده است و همین اهمیت و حساسیت شغلی، خصوصا با توجه به اینکه بیماران و مراجعین به انها اعتماد و اطمینان زائد الوصفی جسم و جان و اسارر نهان خویش را در معرض معالجه و نظر ایشان قرار می دهند، تهیه و تدوین ضوابط و مقرارتی را در این مورد ایجاب می نماید. بنابراین در عنصر حاضر سعی دولتها بر این است تا با وضع قوانینی به شرح وظایف و اختیارات این افراد پرداخته و به اقتضای مورد مسئولیت شغلی، مدنی و کیفری ایشان را پیش بینی نمایند تا در صورت وقوع خطا، تخلف یا بزهی از سوی آنان، جامعه، زیاندیده و یا مبنی علیه بتواند به تعقیب و مجازات ایشان مبادرت نماید.
در کشور ما ایران نیز این سخن مصداق داشته و از بدو تأسیس مجالس قانونگذاری تا به اکنون، قوانین و مقررات عدیده ای راجع به این امر تصویب و منتشر شده است. اما چون در امور پزشکی و به تبع آن مقررات مربوط به آن از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار می باشد و حتی امکان دارد که در یکی از این موارد قوانین ناهمگون و یا معارضی نیز وضع شده باشد، لذا به دلیل ضرورت استخراج قواعد و احکام معتبر و تشخیص قوانین معتبر از منسوخ با افراد آگاهی بر حقوق حاکم بر مسئولیت جزایی متصدیان امور پزشکی در نظام کیفری ایران و همچنین به علت موضوع و نیز فقدان و یا نقصان منابع و تحقیقات مربوطه، تصمیم گرفته شد تا مسئولیت جزایی این افراد مورد بررسی و دقت نظر قرار گرفته و از لابه لای تمامی قوانین و مصوبات مواردی به عنوان اصول، قواعد و مقررات حاکم بر این موضوع، شناسایی و تعیین گردد. ضمنا انگیزه دستیابی به چنین هدفی با توجه به اینکه اقدامات پزشکی تخصصی بوده و اثبات وقوع جرم و حدوث کیفری در هر مورد منوط به بررسی دقیق و گاها نظر خواهی از کارشناسان امر است، تقویت گردید.
پس از آگاهی از اهمیت موضوع و اهداف تدوین این رساله، شایسته است تا به نحوة تقسیم بندی و بیان مطالب اشاره ای مختصه گردد.
فهرست:
مقدمه
بخش اول تعیین اصطلاحات
مبحث اول تعیین مسئولیت جزایی
بند اول معنای لغوی
بند دوم معنای اصطلاحی
مبحث دوم شرایط تحقق مسئولیت جزایی
بند اول وجود عنوان مجرمانی ق برای فعل و ترک فعل
بند دوم ارتکاب فعل یا ترک فعل مجرمانه
بند سوم قابلیت روانی تحمل مسئولیت کیفری
بند چهارم فقدان سوانح تحقق مسئولیت کیفری
بخش دوم بررسی تحلیل مبانی مسئولیت جزایی در امور پزشکی درج کیفری ایران
بخش سوم بررسی تحلیلی مبانی توجیه اقدامات متصدیان امور پزشکی در ح ک ایران
بخش چهارم موارد و شرایط توجیه اقدامات متصدیان امور پزشکی در ح ک ایران
مبحث اول موارد توجیه اقدامات متصدیان امور پزشکی در قانون مجازات اسلامی
مبحث دوم شرایط حاکم بر توجیه اقدامات متصدیان امور پزشکی در قانون مجازات اسلامی
نتیجه
منابع
بررسی دستورالعمل های نگهداشت و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی
مقدمه :
لزوم توجه به مسائل حفاظت فنی از دستگاهها و برقراری سیستم منظمی که با مدیریتی متشکل ، به امور نگهداری دارایی های فیزیکی ( شامل ماشین آلات تولیدی ، تجهیزات تاسیسات و ساختمان ها و . . . ) رسیدگی نماید هم اکنون در جهان صنعتی به حد کافی احساس می شود. در جهت بهبود بازدهی تولید و کارایی تجهیزات ، لازم است فعالیت های مدیریت فنی ( تروتکنولوژی ) در مراحل طراحی ، ساخت ، نصب و راه اندازی و بهره برداری در سیستم های صنعتی به عنوان یک بخش اساسی و بنیانی مورد مطالعه قرار گیرند.
به عنوان نمونه در دهه سال های 1960 بر اساس تخمین های گروه مهندسین نگهداری و تعمیرات « کشور انگلستان » ، هزینه های سالیانه نگهداری و تعمیرات در کارخانه های تولید ماشین آلات ، بالغ بر سه میلیون پوند بوده ، و این مبلغ بیش از جمع هزینه های صرف شده در سال جهت تامین بهداشت ملی برای آن کشور بوده است.
طبق مطالعات انجام شده ، از کل گردش سالیانه سرمایه های کشور آلمان 5 درصد آن به بحث نگهداشت اختصاص یافته است . شاید در نگاه اول نگهداشت هزینه هایی را به سیستم اعمال نماید ، اما با مطالعات صورت گرفته در کشورهای اروپایی معلوم گردید که این سرمایه گذاری منجر به کاهش 30 درصد هزینه ها گردیده است.
اهمیت تجهیزات در سه بخش تشخیص ، مراقبت و درمان بیماران سبب شده است که بخش زیادی از بودجه مراکز درمانی به خرید تجهیزات پزشکی از داخل و عمدتاً خارج از کشور ، اختصاص یابد. به طوری که طبق تحقیقات انجام شده و اطلاعات بدست آمده می توان گفت تاکنون عددی بالغ بر 5000 میلیارد تومان دستگاه پزشکی ، آزمایشگاهی ، دندانپزشکی و بیمارستانی در کشور موجود می باشد.
متاسفانه با وجود صرف هزینه های سنگین تا کنون برنامه ریزی دقیقی برای مدیریت تجهیزات پزشکی و خصوصاً نگهداری مناسب تجهیزات پزشکی به صورت اجرایی صورت نگرفته است . تا آنجا که حتی مراکز درمانی از میزان خسارت بعمل آمده به علت فقدان نگهداری صحیح تجهیزات پزشکی ، کمبود چک لیست ها و دستورالعمل های مناسب که منجر به استفاده نادرست ، و در نهایت تعمیرات غیر قابل پیش بینی ، مکرر و خواب دستگاه شده است ، اطلاع دقیق ندارند.
معمولاً از کارافتادگی و خواب دستگاهها می تواند پیامدهای نامطلوب زیادی را به همراه داشته باشد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می گردد :
در این راستا ، سعی نمودیم مطالبی برای آشنایی دانشجویان رشته مهندسی پزشکی با بخشی از دستورالعمل های نگهداشت و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی گردآوری کنیم ، به امید آنکه با بکارگیری و استفاده از مطالب و تحقیق بیشتر در این زمینه ، گامی هر چند کوتاه در جهت رشد و شکوفایی کشورمان برداریم .
در پایان از تمام اساتید و دوستان بخصوص جناب آقای مهندس مهدی آذرنوش که با تلاش خالصانه خود را در تهیه و بهبود کیفیت این تحقیق یاری نمودند ، سپاسگزاریم .
سیر تاریخی علم نگهداشت :
دانش نگهداری و تعمیرات ( نت ) در طول دوران شکل گیری خود دستخوش تحولات گوناگونی بوده است. در این جا به بررسی روند دگرگونیها خواهیم پرداخت و بر این اساس سیر تاریخی تحولات حوزه نت را به سه دوره اساسی تقسیم می نماییم :
1 - دوره نخست ( BM ) :
سیر تحولات در دوره نخست تحقیقات نشان می دهد که گامهای اولیه در پیاده سازی نت در سالهای قبل از جنگ جهانی دوم رخ داده است. در آن ایام صنایع به شکل امروزی مکانیزه نبوده و لذا خرابیها و توقف ناگهانی ماشین آلات مشکلات جدی را برای دست اندرکاران امر تولید ایجاد نمی نمود ؛ به بیان دیگر ، جلوگیری از بروز عیب در ذهن اکثر مدیران و مهندسین مفهوم نداشته و یا حداقل ضرورتی از این نظر احساس نمی گردید. و اکثر شرکتها و واحدهای تولیدی و صنعتی تنها در زمانی که دستگاه و یا تجهیزات از کار می افتادند ، بازبینی و یا تعمیر آنها را آغاز می نمودند ؛ در واقع سیستم نگهداری و تعمیرات به هنگام از کار افتادگی ( Breakdown Maintenance ) معمول بود.
2 - دوره دوم ( TPM ) :
همه چیز در خلال جنگ جهانی دوم به صورتی انفجار آمیز دستخوش تحول گردید. فشارهای ناشی از زمان جنگ ، تقاضا برای انواع محصولات را افزایش داده و این در حالی بود که نیروی انسانی صنایع بشدت کاهش یافته بود ؛ این عامل سبب گردید تا مکانیزاسیون افزایش پیدا نماید. می توان سال 1950 را سال رونق طراحی و ساخت ماشین آلات مکانیزه نامید و این ایام ، سرآغاز وابستگی صنایع به تجهیزات مکانیزه و اتوماسیون بوده است.
با افزایش روزافزون اتوماسیون مساله شکست و از کارافتادگی ماشین آلات نیز از اهمیت بیشتری برخوردار می گشت. پس از گذشت چند سال روند افزایش خرابیها به گونه ای گردید که کمیت و کیفیت تولیدات را تحت الشعاع خود قرار داده و اسباب نارضایتی صاحبان صنایع را فراهم نمود. ادامه این روند ناخوشایند ، مدیران و کارشناسان را به فکر چاره و راه حلی مناسب برای جلوگیری از روند رو به رشد عیوب نمود.
در این رهگذر سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه ( Preventive Maintenance ) بعنوان چاره درد و راه حلی مناسب در کشور آمریکا پیشنهاد گردید و به اجرا درآمد. نیاز صنایع بر تولید محصولات با کیفیت بالا و قیمت مناسب جهت افزایش توانایی رقابت در بازار موجب گردید که استفاده از سیستم PM رونق یافته و در این راستا اجرای تعمیرات و تعویضهای پیشگیرانه دوره ای بعنوان موثرترین راه حل جهت کاهش خرابیها مورد استفاده قرار گیرد.
در طول دهه 1950 نت پیشگیرانه به تدریج تکامل یافت تا پاسخگوی نیازهای جدید صنعت باشد. در این راستا سیستم نگهداری و تعمیرات بهره ور( Productive Maintenance ) در سال 1954 به صنایع آمریکا معرفی گردید. در این سیستم ضمن تاکید بر روی اصلاح خرابیهای اتفاقی و از کار افتادن غیر منتظره تجهیزات با بهره گیری مناسب از علوم آمار و احتمالات و پژوهش عملیاتی ، شبیه سازی ، اقتصاد مهندسی ، تئوری صف و نگرشهای تحلیلی ، تکنیکها و مدلهایی برای حالات مختلف انواع دستگاهها و تجهیزات ابداع شد که متخصصین این رشته می توانستند اصول فعالیتها و عملیات نگهداری و تعمیرات را به نظم درآورده و خرابیها را پیش بینی نمایند تا جهت نگهداری و تعمیر آنها برنامه ریزی انجام پذیرد.
دهه 1960 را می توان دهه گسترش استفاده از نت بهره ور در صنایع نامید. معرفی نت بی نیاز از تعمیر ، مهندسی قابلیت اطمینان و مهندسی قابلیت تعمیر ( 1962 ) از نتایج تحقیقات انجام شده در این دهه بوده که در تکامل سیستم نت بهره ور بسیار موثر بوده است.
معرفی سیستم نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر ( Total Productive Maintenance ) در دهه 1970 از سوی صنایع ژاپنی را می توان بعنوان آخرین دستاورد در دوره دوم تحولات نگهداری و تعمیرات نامید. سیستم TPM در حقیقت همان سیستم نت بهره ور به شیوه آمریکایی است که در جهت سازگاری با شرایط صنعتی ژاپن در آن بهبودهایی داده شده است ؛ ابتکار محوری و حساس در اصول TPM این است که اپراتورها خودشان به امور اصلی و اولیه نگهداری و تعمیرات ماشینهای خودشان می پردازند. در نت بهره ور فراگیر نتایج حاصل از فعالیت های صنعتی و تجاری به صورت
اعجاب انگیزی بهبود یافته و سبب ایجاد یک محیط کاری با بهره وری بالا ، شادی آفرین و ایمن با بهینه سازی روابط بین نیروی انسانی و تجهیزاتی که با آن سر و کار دارند ، می گردد.
3 - دوره سوم ( RCM ) :
میزان افزایش سرمایه گذاری بر روی ماشین آلات صنعتی و اتوماسیون از یکسو و افزایش ارزش مالی و اقتصادی آنها از سوی دیگر منجر به آن شد که مدیران و صاحبان صنایع به فکر راهکارهایی منطقی بیفتند که قادر به بیشینه سازی طول عمر مفید تجهیزات تولیدی و طولانی کردن چرخه عمر اقتصادی آنها باشد. افزایش میزان اثربخشی ماشین آلات ، بهبود کیفیت محصولات در کنار کاهش هزینه های نت و عدم خسارت به محیط زیست از جمله مواردی است که باعث ایجاد تحولی جدید در زمینه نگهداری و تعمیرات گردید.
دست آوردهای جدید نت در این دوره عبارتند از :
3-1- معرفی سیستم نگهداری و تعمیرات بر پایه شرایط کارکرد ماشین آلات و ترویج استفاده از روشهای CM همچون آنالیز لرزش ، حرارت سنجی و... ( Reliability Centered Maintenance )
3-2- معرفی و بکارگیری انواع روشهای تجزیه و تحلیل خرابیهای ماشین آلات.
3-3- طراحی تجهیزات با تاکید بیشتر بر قابلیت اطمینان و قابلیت تعمیر .
3-4- تحول اساسی در تفکر سازمانی به سمت مشارکت و گروههای کاری.
3-5- معرفی سیستم نگهداری و تعمیرات موثر .
3-6- معرفی روش نت مبتنی بر قابلیت اطمینان به عنوان روشی جامع جهت تصمیم گیری در استفاده صحیح از انواع سیستم های نگهداری و تعمیرات موجود.
RCM فرآیندی است که اولاً معین می کند چه کاری می بایست برای تداوم عمر هر گونه سرمایه فیزیکی انجام شود و دوم آنکه انتظاراتی را که کاربران از تجهیزات دارند ، عملی می نماید.
انواع سیستم های نگهداری و تعمیرات :
سیستم نگهداری و تعمیرات واکنشی ( Reactive Maintenance )
این استراتژی بیان می کند که :
بعد از وقوع خرابی نسبت به تعمیر ماشین و بازگشت وضعیت به حالت اولیه اقدام می گردد. ( Fix it after it Breaks)در استاندارد TPM از این روش با عنوان (Breakdown Maintenance ) یاد شده و در ایران نیز عنوان (Emergency Maintenance ) برای این روش مورد استفاده قرار می گیرد.
همانگونه که اشاره نمودیم این سیستم در سالهای آغازین تکامل نت مورد استفاده قرار می گرفته و بدین سبب با ساختار امروزی ماشین آلات و تجهیزات همخوانی چندانی نداشته و معایب زیر را با خود به همراه دارد :
1 - کاهش ایمنی کار با ماشین آلات .
2 - عدم برنامه ریزی دقیق تولید به علت بروز مشکلات کمی و کیفی .
3 - نیاز به گروه تعمیراتی قوی و آماده به کار .
4 - افزایش زمان تعمیرات به علت مشاهده خرابیهای فرعی .
5 - نیاز به ذخیره و انبار کردن وسیع قطعات .
فهرست مطالب:
بخش اول : بررسی دستورالعمل های نگهداشت و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی .... 1
- سیر تاریخی تحولات علم نگهداشت و تعمیرات......................................................................... 2
- انواع سیستم های نگهداری و تعمیرات......................................................................................... 5
- معرفی ویژگی های نرم افـزار مدیریــت نگهـــداری پیشگیـــرانــه و شرکت ارائه دهنده .............. 9
- معرفی شرکت های ارائه دهنده خدمات نگهداری پیشگیرانه ................................................ 14
- نگهداری تجهیزات پزشکی ، تدابیر ، تسهیلات ، تجهیزات...................................................... 17
- کالیبراسیون و اهداف آن .................................................................................................................. 20
- تقسیم بندی استانداردهای آزمایشگاه کالیبراسیون .................................................................. 22
- شیوه اجرای کالیبراسیون ................................................................................................................. 23
- فنون کالیبراسیون................................................................................................................................. 25
- برچسب های کالیبراسیون................................................................................................................. 28
- آزمایشگاه کالیبراسیون و تجهیزات پایه آن ................................................................................. 30
- نظرات مسئولین وکارشناسان در زمینه آداب نگهداری تجهیزات پزشکی........................... 32
- جمع بندی و پیشنهادات.................................................................................................................. 55
بخش دوم : آشنایی با سیستم بیمارستان و شناسنامه های تجهیزات پزشکی........ 57
- تاریخچه بیمارستان های 22 بهمن و آریا ..................................................... 58
- ساختار و چارت بیمارستان............................................................................. 60
- شرح وظایف کارشناس مسئول مدیریت نگهداشت............................................................... 62
- مدیریت تجهیزات پزشکی............................................................................................................ 63
- سیستم سنتی مدیریت تجهیزات پزشکی.............................................................................. 63
- سیستم مدرن مدیریت تجهیزات پزشکی............................................................................... 65
- اهم فعالیت های گروه مدیریت تجهیزات پزشکی................................................................. 65
- شناسنامه گازومتری....................................................................................................................... 71
- شناسنامه میکروسکوپ................................................................................................................. 77
- شناسنامه سانتریفوژ....................................................................................................................... 83
بخش سوم : کالیبراسیون .......................................................................................... 89
- کالیبراسیون PH متر..................................................................................................................... 90
- کالیبراسیون سانتریفوژ.................................................................................................................. 91
- کالیبراسیون ترازوی حساس........................................................................................................ 96
ضمائم.................................................................................................................................................................. 99
- پیش نویس ضوابط مدیریت نگهداشت وسایل و تجهیزات پزشکی
- سیستم جامع مدیریت تجهیزات پزشکی ( PMq )
منابع ......................................................................................................................... 100
معرفی محل کار آموزی :
اینجانب کارآموزی خود را در دانشکده پزشکی مشهد یکی از مجموعه دانشکده های علوم پزشکی این شهر سپری کردم.
تاریخچه
اولین پیشنهاد راه اندازی دانشگاه در مشهد در سال 1313 ارایه شده است. در حدود دهه 1320 در محل قبلی ساختمان دانشکده پزشکی(واقع در خیابان دانشگاه روبروی سازمان مرکزی)، مدرسه ای به نام دبستان همت قرار داشت که پس از چندی به آموزشگاه عالی بهداشت تبدیل شد. ابتدا آموزشگاه عالی بهداری در مشهد تاسیس گردید و سپس دانشکده پزشکی مشهد، در دوم آذر ماه سال 1328 توسط مرحوم دکتر زنگنه، وزیر فرهنگ آن زمان رسماً افتتاح شد و با 61 دانشجو، یک نفر دانشیار و هفت معلم حق التدریس و با بودجه اولیه یکصد هزار تومان آغاز به کار کرد. اولین رئیس دانشکده پزشکی مشهد مرحوم دکتر حسین سامی راد بود. پس از دایر شدن دانشکده ادبیات مشهد، به استناد قانون تأسیس دانشگاهها درشهرستانها مبنی بر این که با تشکیل دو دانشکده می توان آن مرکز علمی را دانشگاه نامید، تاسیس دانشگاه مشهد در سال 1335 تحقق پذیرفت. در سال 1365 دانشکده های گروه پزشکی کشور از بدنه وزارت فرهنگ و آموزش عالی جدا شد و توام با وزارت بهداری سابق تحت عنوان « وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی » به کار خود ادامه داد. بدین ترتیب دانشگاه مشهد به دو موسسه مستقل به نامهای « دانشگاه علوم پزشکی مشهد » و « دانشگاه فردوسی مشهد » تقسیم شد.
در حال حاضر:
دانشکده پزشکی مشهد به ریاست آقای دکتر محمد تقی رجبی مشهدی و دارای معاونت های آموزش علوم پایه و تحصیلات تکمیلی، آموزش بالینی، آموزش تخصصی و فوق تخصصی، پژوهشی ، اداری و مالی بوده و دارای 20 گروه آموزشی بالینی و 11 گروه آموزشی پایه و نیز گروه توسعه اموزش و پژوهش می باشد. تعداد اعضای پایه و بالینی این دانشکده 383نفر است که از این میان 43 نفر استاد ،102 نفر دانشیار ، 218 نفر استادیار و 20 نفر مربی هستند.
دانشکده پزشکی مشهد هم اکنون دارای ادارات امور اداری، حسابداری، آموزش، کتابخانه، امور طرحها و پایان نامه، امور فنآوری اطلاعات و آمار بوده و تعداد نیروهای مشغول بکار در این ادارات 100نفر می باشد.
هم اکنون پذیرش دانشجوی دانشکده پزشکی مشهد در رشته پزشکی سالانه 60نفر در ترم مهرماه و 60 نفر در ترم بهمن ماه است و در حال حاضر 1213دانشجوی پزشکی عمومی در مقاطع مختلف علوم پایه و بالینی ، 116 نفر دانشجوی دوره های تحصیلات تکمیلی شامل 81 دانشجوی کارشناسی ارشد و 35 دانشجوی Ph.D رشته های علوم پایه ، 439 دانشجوی رشته های مختلف تخصصی و 29 دانشجوی دوره فوق تخصصی و 3 نفر فلوشیپ در این دانشکده مشغول به تحصیلند.
مشخصات فیزیکی :
دانشکده پزشکی مشهد در مهرماه سال 1386 به مکان جدید خود به آدرس میدان آزادی داخل مجموعه پردیس دانشگاه منتقل گردید.و در تاریخ 20/11/86 توسط وزیر محترم بهداشت درمان و اموزش پزشکی جناب آقای دکتر کامران باقری کنکرانی رسما افتتاح گردید.که مشخصات آن به اختصار در زیر بیان میشود:
مساحت عرصه کل زمین دانشکده پزشکی 54720 مترمربع می باشد که در زیربنایی به مساحت 29424 متر مربع و در 4 طبقه ساخته شده است.
طبقه منهای یک شامل قسمتهایی از گروه علوم تشریحی و اتاق حیوانات است.
طبقه همکف شامل حوزه ریاست، امور اداری، حسابداری، امور فنآوری اطلاعات و آمار، اداره آموزش واحد تخصصی و فوق تخصصی، امور دانشجویی و گروههای آموزشی فیزیک پزشکی، فیزیولوژی، معارف اسلامی و علوم تشریحی و ژنتیک است.
طبقه بعلاوه یک شامل اداره آموزش واحد عمومی و تحصیلات تکمیلی علوم پایه و گروههای اموزشی فارماکوژی و بیموشیمی و تغذیه است.
طبقه بعلاوه دو شامل کتابخانه، به مساحت مجموعا 1400متر مربع و سالن مطالعه به ظرفیت 124 نفر در قسمت برادران و 126 نفر در قسمت خواهران و مرکز کامپیوتر با ظرفیت 46 ایستگاه کاری در دو قسمت برادران و خواهران می باشد.
دانشکده پزشکی دارای 14 کلاس عمومی به ظرفیت مجموعا 950 نفر و دارای دو کلاس تخصصی به ظرفیت 46 نفر و یک کلاس برای آموزشIT به ظرفیت 20 نفر است.
دانشکده همجنین دارای 2 آمفی تاتر به ظرفیت هرکدام 187 نفر و 3 اتاق شورا میباشد.
فعالیتهای انجام شده اینجانب در این دانشکده در بخشهای آمار و فناوری اطلاعات و همچنین مرکز کامپیوتر صورت گرفته است .
در ابتدا و قبل از هر چیز برخود لازم می دانم از راهنمایی های استاد مربوط جناب آقای دکتر میکائیل و همکاری های صمیمانه و صادقانه جناب آقای مهندس نوری و همچنین پدر ومادرم که همواره مرا حمایت کرده اند کمال تشکر را بنمایم.
افراد دیگری که لازم است از ایشان تشکر نمایم:
- جناب آقای دکتر سیدحسین صمدانی فرد
از بخش تحقیقات غدد دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی
- جناب آقای دکتر خامنه، مسئول بخش آزمایشگاه بیمارستان طالقانی
چکیده مطالب:
بشر از ابتدا تا کنون همواره به دنبال دست یابی به روشهایی جهت تسهیل امورزندگی برای خود بوده است. دراین راه تلاشهای کرده و گاه با شکست و گاه با موفقیت روبرو شده است اما موردی که پژوهندگان واقعی و منقی اعلم انجام می دهند این است که از شکست ها درس گرفته و تجارب خودرا در تلاشهای آینده به کار می بندند بر علم اندوزی استفاده از تجارب هم ما را در انجام امور یاری می‌کند.
حال چه بهتر است که به جای آن که منتظر شکست هایمان شویم تا از آن درس بگیریم، بیاییم و با علم دوزی تجارب دیگران را برای خود بکار بگیریم و بدینوسیله شکست دیگران پل موفقیت ما بشود.
هدف دوره مای انیفیپینی کارآموزی علاوه بر علم اندوزی کاربردی و عملی، آشنایی با تجربه ها و شکست های دیگران است تا با تفکر درست و عملی، بتوانیم آن ها را شناخته و بکار بسته و به موفقیت دست یابیم.
باشد که ما هم با تلاش و کار زیاد بتوانیم به تجاربی دست یابیم که در خدمت دیگران بعد از ما قرار گیرد و در جهت کل پیشرفت علم و علوم میهنمان گام برداریم.
برای بررسی کارآموزی مهندس پزشکی و تاریخچه مهندسی پزشکی ، بد نیتس که ابتدا نقش مهندسان پزشکی در بیمارستان اشاره شود.
بررسی نقش مهندس پزشک در بیمارستانها
{{این پژوهش با بررسی نقش مهندس پزشکی در بیمارستانها و با روش مطالعه پیمایشی میدانی انجام شده و از آنجایی که پژوهشی کتابخانه ای میدانی بوده جامعه آماری و نمونه آماری نداشته است ولی نتایج بدست آمده نشان دهنده تأثیر استفاده از کارشناس مهندس پزشکی در مراکز درمانی است.}}
نظام پزشکی بر مبنای روال سنتی خود تمایل ندارد که شخصی را به صرف اینه عنوان مهندس پزشکی یا کلینیکی و یا تجاری در حرفه ای غیر از پزشکی دارد به عضویت قبول کند اما آنها این واقعیت را که روز به روز آشکارتر میشود باید در نظر بگیرند که استفاده از ابزار پزشکی مستلزم داشتن قابلیت های لازم درحفظ، استفاده، تعمیر و تنظیم آنها است، در غیر اینصورت سرمایه و فرصت های تلف شده و مبالغ هنگفتی برای خرید ابزار پزشکی صرف شده است.
وجود انبوه دستگاه های بلا استفاده مازاد و یا اسقاط در انبارهای بیمارستانی و عدم توجه به آنها جای سئوال بسیار دارد. ذکر این مسئله ضروری است که هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات درمانی بسیار هنگفت است و در برخی موارد ده برابر هزینه تأمین نیروی انسانی جهت تغذیه و خدمات غیردرمانی بیمارستانی است.
علاوه بر موضوع تعمیر دستگاه ها و تجهیزات پزشکی، مساله درجه بندی و تنظیم صحیح این وسایل و گرفتن پاسخ درست و مطلوب تشخیصی از آنها از موضوعاتی است که غفلت از آن موجب میشود خطرات متعددی متوجه بیمار شده و درمان در جهت صحیح و مطلوب انجام نگیرد. در مواردی بیماری شدت یابد یا حتی بیمار از دست برود.
مرکزیت واحد مهندسی پزشکی در بیمارستان جهت نظارت بر کلیه امور مرتبط با تجهیزات از جمله مواردی است که اکثر افراد را به عنوان راهکاری جهت حل مشکلات از جمله انبارداری و انبار اسقاط در نظر می گیرند.
تاریخچه مهندس پزشکی در ایران و جهان
قدمت رشته مهندسی پزشکی در ایران در دوره تحصیلات تکمیل به حدود پاندزه سال و در دوره کارشناسی به حدود شش سال می رسد. البته تاسیس دوره کارشناسی مهندسی پزشکی در خارج از کشور به حدود سی سال می رسد.
مصرفی رشته مهندسی پزشکی
شاخه ای از دانش کاربردی است و باطل و درک مسائل زیست شناسی و پزشکی و با متدها و روش هایی سروکار دارد که از دانش و تکنولوژی به دست آمده اند. در این رشته تغییرات دائمی و پیدایش زمینه های جدید جهت پیشرفت سریع در تکنولوژی وجود دارد. بعضی از بهترین زمینه های تخصصی در رشته مهندسی پزشکی عبارتند از:
1) ابزار دقیق پزشکی
2) پیومتریال
3) بیومکانیک
4) بیوالکتریک
5) مهندسی سلول، بافت و ژنتیک
6) مهندسی کلینیکی
7) تصویر برداری پزشکی
8) جراحی اورتوپدی
9) مهندسی توانبخشی
10) سیستم های فیزیولوژی
تاریخچه مهندسی پزشکی
مهندسی پزشکی از انقلاب تکنولوژی در دهه 1950 ریشه گرفت . با شروع دهه هفتاد یک عرصه مهم دیگر برای فعالیت مهندسان پزشکی شروع به شکل گرفتن کرد که برای حل مشکلات فنی وارد صفحه جامعه پزشکی شدند تا به عنوان اعضایی از تیم درمانی در فعالیت های مداوم بیمارستان ها و کلینیک ها شرکت جویند.
از این رو تربیت و استخدام مهندسان پزشکی تبدیل به یک ضرورت شده است نه تنها به این دلیل که آنها می‌توانند موقعیتی را فراهم کنند که به دانش ما در مورد سیستم های زنده بیفزاید، بلکه به این دلیل که آنها تبدیل دانش به علم را سرعت می بخشند.
محل کار مهندسی پزشکی
فرصت های شغلی مهندسان پزشکی عبارتند از:
1) بیمارستان ها
2) شرکت های داروسازی
3) کارخانه تجهیزات جراحی / پزشکی / آزمایشگاهی
4) دانشگاهی
5) تحقیق در زمینه های مختلف
شرح وظایف مهندسی پزشکی در بیمارستان ها
1) تهیه شناسنامه برای کلیه تجهیزات که در این شناسنامه نوع دستگاه کمپانی سازنده، نمایندگی مربوطه، تاریخ ورود و خروج دستگاه تعمیرات انجام شده ، تست های روتین، دستور العمل های نگهداری پیشگیرانه (PM)، کالیبراسیون دستگاه ، نام بخشی که دستگاه در آنجا فعال است و … باید ذکر شود.
2) نظارت کامل و کافی برعملکرد صحیح سیستم ها (و استفاده از تمام قابلیت ها)
3) آموزش اوپراتوری صحیح تجهیزات پرسنل
4) نگهداری صحیح تجهیزات از نظر عملکرد
5) نظارت بر نحوه خدمات دهی شرکت ها
6) عقد قراردادهای سرویس و نگهداری با شرکت ملی مربوطه و نظارت بر حسن عملکرد آنها
7) تعمیرات جزئی دستگاه ها
8) خرید تجهیزات پزشکی
پروژه طرح کارآفرینی تولید باند و گاز پزشکی
خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید باند و گاز پزشکی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
1- 1 مقدمه :
محصولاتی که تحت عنوان باند و گاز پزشکی به بازار عرضه می شوند به سه دسته اصلی استریل ، غیراستریل و روغنی تقسیم بندی می شود که ویژگی ها و موارد کاربرد هر یک در ادامه ارائه شده است.
انواع باند و گاز پزشکی دارای بافت ساده (تافته) بوده و تراکم تار 12 و تراکم پود آن 8 بوده است . جنس این محصولات 100 درصد پنبه می باشد . الیاف نخ به کار رفته در بافت پارچه مورد استفاده در تهیه باند و گاز می بایست از جنس پنبه طبیعی و خالص باشد و به هیچ وحه نباید از الیاف مصنوعی در آن ختی به مقدار کم استفاده شود .
دلایل استفاده از الیاف مصنوعی در ساخت این محصولات عبارتند از :
ضمناً الیاف پنبه طبیعی خام سه مشخصه ویژه دارد که عدم دقت در فراوری صحیح مشکلاتی را ایجاد می کند و سبب افت کارایی محصول می شود . این موارد در زیر ارائه شده است :
علاوه بر موارد مذکور ، به دلیل موارد کاربرد خاص این محصولات فراوری کردن آنها نیز می بایست توسط ضوابط خاص و با دقت انجام گیرد . مهمترین و حیاتی ترین مرحله تولید انواع گازهای جراحی استریل و غیر استریل عملیات تکمیل پارچه تنزیب می باشد ، که توجه ویژه ای را می طلبد چرا که حدود 60% از مهمترین مولفه های مورد تاکید موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در این مرحله باید تامین شود و از آنجایی که برای تامین آنها از تاسیسات ، تشکیلات و سرمایه گذاری مناسب و قابل توجه ای باید بهره مند بود متاسفانه گروهی سودجو از روش های غیر استاندارد و غیر بهداشتی و غیر اصولی استفاده کرده و با استفاده از مواد شیمیایی غیر مجاز و در شرایط ابتدائی مبادرت به سفید کردن پارچه می کنند و بدون آنکه به فاکتورهای مورد اشاره استاندارد توجه نمایند ، فقط به سود خویش فکر می کنند و جامعه را قربانی منافع خود می نمایند در صورتی که در تکمیل حتماً باید به سه فاکتور زیر بصورت ویژه نظر داشت :
مراحل بسته بندی کردن این محصولات نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است . مرحله بسته بندی پارچه تنزیب خشک شده در اتاق های قرنطینه مجهز به لامپ UV (میکروب کش) نگهداری و آماده برای مرحله ی بعدی یعنی برش پارچه در ابعاد مورد نیاز شده و مجدداً در اتاق های قرنطینه دیگر نگهداری و آماده برای قرار گرفتن روی دستگاه های بسته بندی می شود . در مرحله بسته بندی که توسط ماشین آلات اتوماتیک و نیمه اتوماتیک انجام شده و در داخل بسته های نایلونی مرغوب یا جعبه های مقوایی قرار می گیرند . تا اینجا گاز کاملاً بهداشتی تولید شده و به نام گاز های استریل برای اتاق های عمل توسط دستگاه اتوکلاو ، استریل شده و مورد استفاده قرار می گیرد .
گازهای پانسمان استریل یکبار مصرف پس از عاری شدن از هر گونه مواد زائد در مرحله ی تکمیل شستشو با روش اتلین اکساید در محل تولید و یا به روش پرتونگاری (اشعه گاما) در سازمان انرژی اتمی ، استریل شده و توسط داروخانه ها برای مصرف در منازل ، مطب ها و اورژانس عرضه می گردد . استریل بودن بیست و هفتمین فاکتور استاندارد برای این گونه گازها می باشد .
شکل 1 انواع باند و گاز پزشکی
انواع باند و گاز پزشکی می بایست در حالت خیس خشک فاقد بو باشد . حداقل نمره نخ مصرفی در تار یا پود مورد استفاده در تولید باند و گاز نخ نمره 19 انگلیسی می باشد .
باندها عموماً در طول 2 متر برش داده شده و مورد استفاده قرار می گیرند . عرض باندها بسته به نوع سفارش می توانند 5 ، 10 ، 15 و 20 سانتی متر باشد که در هنگام برش در عملیات تکمیلی مشخص می گردد . پارچه باند باید با پهنای یکسان در راستای تار بریده شده و بصورت رول بسته بندی شود ، طوریکه به راحتی باز شده و نخ های آزاد مانع از باز شدن رول نگردند .
فهرست مطالب:
خلاصه طرح :............................................................................................................................................................. 4
فصل اول - کلیات............................................................................................................................................. 5
1- 1 مقدمه :.............................................................................................................................................................. 6
شکل 1 انواع باند و گاز پزشکی................................................................................................................................ 8
شکل 2 شمای کلی باند غیر استریل.......................................................................................................................... 9
شکل 3 شمای کلی گاز استریل پزشکی.................................................................................................................. 10
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :............................................................................................................... 10
محل اجرا :............................................................................................................................................................... 10
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :.............................................................................................................................. 10
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :................................................................................................................................ 11
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :........................................................................................................... 11
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :.................................................................................................................. 11
مجوز های قانونی :................................................................................................................................................... 12
مراحل صدور جواز تاسیس :................................................................................................................................... 12
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس......................................... 12
1- اشخاص حقیقی............................................................................................................................................... 12
2- اشخاص حقوقی.............................................................................................................................................. 13
مدارک مورد نیاز:..................................................................................................................................................... 13
اصلاحیه جواز تاسیس :........................................................................................................................................... 14
تعریف:...................................................................................................................................................................... 14
صدور پروانه بهره برداری :..................................................................................................................................... 14
مراحل صدور توسعه طرح :..................................................................................................................................... 15
فصل دوم - روش انجام کار...................................................................................................................... 16
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :.................................................. 17
بازدید از محل تولید باند و گاز پزشکی................................................................................................................ 17
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :........................................................................................... 17
فهرست تأسیسات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :................................................................................................. 18
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار :................................................................. 18
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت جذب مشتریان)................................................................................ 19
فصل سوم - امور مالی طرح...................................................................................................................... 20
جدول 1 قیمت انواع باند و گاز.............................................................................................................................. 21
جدول 2 برخی از تولیدکنندگان باند و گاز در آسیا در سال 2006...................................................................... 21
جدول 3 واحدهای موجود تولید کننده انواع باند و گاز (تن در سال).................................................................. 22
جدول 4 ظرفیت واحدهای تولیدکننده باند و گاز در سال های مختلف................................................................ 23
جدول 5 طرح های در دست اجرای تولید باند و گاز............................................................................................ 23
جدول 6 واردات باند و گاز.................................................................................................................................... 24
جدول 7 میزان مصرف ظاهری باند و گاز در سال های مختلف........................................................................... 24
جدول 8 صادرات باند و گاز................................................................................................................................... 25
جدول 9 محصولات تولیدی واحد.......................................................................................................................... 25
جدول 10 هزینه خرید زمین................................................................................................................................... 26
جدول 11 هزینه تسطیح و محوطه سازی............................................................................................................... 26
جدول 12 هزینه ساختمان سازی............................................................................................................................ 26
جدول 13 هزینه سرمایه گذاری ثابت واحد تولید باند و گاز................................................................................ 27
جدول 14 نیروی انسانی مورد نیاز واحد............................................................................................................... 28
جدول 15 یوتیلیتی مورد نیاز برای واحد............................................................................................................... 28
فصل چهارم - جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................ 29
نتایج حاصله از اجرای طرح :.................................................................................................................................. 30
طرح کارآفرینی تولید باند و گاز پزشکی
خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید باند و گاز پزشکی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
1- 1 مقدمه :
محصولاتی که تحت عنوان باند و گاز پزشکی به بازار عرضه می شوند به سه دسته اصلی استریل ، غیراستریل و روغنی تقسیم بندی می شود که ویژگی ها و موارد کاربرد هر یک در ادامه ارائه شده است.
انواع باند و گاز پزشکی دارای بافت ساده (تافته) بوده و تراکم تار 12 و تراکم پود آن 8 بوده است . جنس این محصولات 100 درصد پنبه می باشد . الیاف نخ به کار رفته در بافت پارچه مورد استفاده در تهیه باند و گاز می بایست از جنس پنبه طبیعی و خالص باشد و به هیچ وحه نباید از الیاف مصنوعی در آن ختی به مقدار کم استفاده شود .
دلایل استفاده از الیاف مصنوعی در ساخت این محصولات عبارتند از :
ضمناً الیاف پنبه طبیعی خام سه مشخصه ویژه دارد که عدم دقت در فراوری صحیح مشکلاتی را ایجاد می کند و سبب افت کارایی محصول می شود . این موارد در زیر ارائه شده است :
علاوه بر موارد مذکور ، به دلیل موارد کاربرد خاص این محصولات فراوری کردن آنها نیز می بایست توسط ضوابط خاص و با دقت انجام گیرد . مهمترین و حیاتی ترین مرحله تولید انواع گازهای جراحی استریل و غیر استریل عملیات تکمیل پارچه تنزیب می باشد ، که توجه ویژه ای را می طلبد چرا که حدود 60% از مهمترین مولفه های مورد تاکید موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در این مرحله باید تامین شود و از آنجایی که برای تامین آنها از تاسیسات ، تشکیلات و سرمایه گذاری مناسب و قابل توجه ای باید بهره مند بود متاسفانه گروهی سودجو از روش های غیر استاندارد و غیر بهداشتی و غیر اصولی استفاده کرده و با استفاده از مواد شیمیایی غیر مجاز و در شرایط ابتدائی مبادرت به سفید کردن پارچه می کنند و بدون آنکه به فاکتورهای مورد اشاره استاندارد توجه نمایند ، فقط به سود خویش فکر می کنند و جامعه را قربانی منافع خود می نمایند در صورتی که در تکمیل حتماً باید به سه فاکتور زیر بصورت ویژه نظر داشت :
مراحل بسته بندی کردن این محصولات نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است . مرحله بسته بندی پارچه تنزیب خشک شده در اتاق های قرنطینه مجهز به لامپ UV (میکروب کش) نگهداری و آماده برای مرحله ی بعدی یعنی برش پارچه در ابعاد مورد نیاز شده و مجدداً در اتاق های قرنطینه دیگر نگهداری و آماده برای قرار گرفتن روی دستگاه های بسته بندی می شود . در مرحله بسته بندی که توسط ماشین آلات اتوماتیک و نیمه اتوماتیک انجام شده و در داخل بسته های نایلونی مرغوب یا جعبه های مقوایی قرار می گیرند . تا اینجا گاز کاملاً بهداشتی تولید شده و به نام گاز های استریل برای اتاق های عمل توسط دستگاه اتوکلاو ، استریل شده و مورد استفاده قرار می گیرد .
گازهای پانسمان استریل یکبار مصرف پس از عاری شدن از هر گونه مواد زائد در مرحله ی تکمیل شستشو با روش اتلین اکساید در محل تولید و یا به روش پرتونگاری (اشعه گاما) در سازمان انرژی اتمی ، استریل شده و توسط داروخانه ها برای مصرف در منازل ، مطب ها و اورژانس عرضه می گردد . استریل بودن بیست و هفتمین فاکتور استاندارد برای این گونه گازها می باشد .
شکل 1 انواع باند و گاز پزشکی
انواع باند و گاز پزشکی می بایست در حالت خیس خشک فاقد بو باشد . حداقل نمره نخ مصرفی در تار یا پود مورد استفاده در تولید باند و گاز نخ نمره 19 انگلیسی می باشد .
باندها عموماً در طول 2 متر برش داده شده و مورد استفاده قرار می گیرند . عرض باندها بسته به نوع سفارش می توانند 5 ، 10 ، 15 و 20 سانتی متر باشد که در هنگام برش در عملیات تکمیلی مشخص می گردد . پارچه باند باید با پهنای یکسان در راستای تار بریده شده و بصورت رول بسته بندی شود ، طوریکه به راحتی باز شده و نخ های آزاد مانع از باز شدن رول نگردند .
فهرست مطالب
خلاصه طرح :............................................................................................................................................................. 4
فصل اول - کلیات............................................................................................................................................. 5
1- 1 مقدمه :.............................................................................................................................................................. 6
شکل 1 انواع باند و گاز پزشکی................................................................................................................................ 8
شکل 2 شمای کلی باند غیر استریل.......................................................................................................................... 9
شکل 3 شمای کلی گاز استریل پزشکی.................................................................................................................. 10
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :............................................................................................................... 10
محل اجرا :............................................................................................................................................................... 10
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :.............................................................................................................................. 10
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :................................................................................................................................ 11
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :........................................................................................................... 11
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :.................................................................................................................. 11
مجوز های قانونی :................................................................................................................................................... 12
مراحل صدور جواز تاسیس :................................................................................................................................... 12
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس......................................... 12
1- اشخاص حقیقی............................................................................................................................................... 12
2- اشخاص حقوقی.............................................................................................................................................. 13
مدارک مورد نیاز:..................................................................................................................................................... 13
اصلاحیه جواز تاسیس :........................................................................................................................................... 14
تعریف:...................................................................................................................................................................... 14
صدور پروانه بهره برداری :..................................................................................................................................... 14
مراحل صدور توسعه طرح :..................................................................................................................................... 15
فصل دوم - روش انجام کار...................................................................................................................... 16
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :.................................................. 17
بازدید از محل تولید باند و گاز پزشکی................................................................................................................ 17
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :........................................................................................... 17
فهرست تأسیسات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :................................................................................................. 18
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار :................................................................. 18
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت جذب مشتریان)................................................................................ 19
فصل سوم - امور مالی طرح...................................................................................................................... 20
جدول 1 قیمت انواع باند و گاز.............................................................................................................................. 21
جدول 2 برخی از تولیدکنندگان باند و گاز در آسیا در سال 2006...................................................................... 21
جدول 3 واحدهای موجود تولید کننده انواع باند و گاز (تن در سال).................................................................. 22
جدول 4 ظرفیت واحدهای تولیدکننده باند و گاز در سال های مختلف................................................................ 23
جدول 5 طرح های در دست اجرای تولید باند و گاز............................................................................................ 23
جدول 6 واردات باند و گاز.................................................................................................................................... 24
جدول 7 میزان مصرف ظاهری باند و گاز در سال های مختلف........................................................................... 24
جدول 8 صادرات باند و گاز................................................................................................................................... 25
جدول 9 محصولات تولیدی واحد.......................................................................................................................... 25
جدول 10 هزینه خرید زمین................................................................................................................................... 26
جدول 11 هزینه تسطیح و محوطه سازی............................................................................................................... 26
جدول 12 هزینه ساختمان سازی............................................................................................................................ 26
جدول 13 هزینه سرمایه گذاری ثابت واحد تولید باند و گاز................................................................................ 27
جدول 14 نیروی انسانی مورد نیاز واحد............................................................................................................... 28
جدول 15 یوتیلیتی مورد نیاز برای واحد............................................................................................................... 28
فصل چهارم - جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................ 29
نتایج حاصله از اجرای طرح :.................................................................................................................................. 30
پروژه کارآفرینی خدمات بینایی سنجی ، چشم پزشکی ، فروش مواد و لوازم چشم پزشکی
مقدمه :
بینائی سنجی همان علم مراقبت های بینائی است. درس خوانده های این رشته به عنوان مراقبین اولیه بهداشت چشم مسوولیت خفظ و سلامت بینائی را به عهده دارند.
چشم از اعضای کوچک بدن است اما اختلالات و عوارض آن بسیار گسترده و پیچیده است بطوری که نیازمند تجهیزات و دستگاه های مدرن است. دقت و حوصله فراوان برای مداوای یک بیمار چشمی حرف اول را می زند. طول دوره رشته بینائی سنجی 4 الی 5/4 سال است و دروس آن به صورت نظری عملی و کارآموزی ارائه می شود.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
خدمات بینایی سنجی , چشم پزشکی , فروش مواد و لوازم چشم پزشکی
محل اجزا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
| نام | نام خانوادگی | مدرک تحصیلی | تلفن |
|
|
|
|
|
عدم معلولیت در دست ها و همچنین داشتن دید طبیعی و کارآمد و عدم هرگونه مشکل حاد در هر یک از چشم ها می تواند از عوامل مهم موفقیت به شمار آید.
ضریب دروس دبیرستان برای درس زیست 4 و درس فیزیک و شیمی و ریاضی 2 می باشد که از بین این دروس زیست شناسی و فیزیک حائز اهمیت است.
این رشته در حال حاضر فقط در دوره کارشناسی پیوسته ارائه می گردد و دوره های کارشناسی ارشد و دکتری آن در داخل کشور موجود نیست این رشته در دوره کارشناسی دارای گرایش خاصی نیست و بصورت عمومی ارائه می شود.
از میان رشته های مختلف طب عرب که بیش از دیگر رشته ها مورد توجه قرار گرفته چشم پزشکی بوده است. دانش چشم پزشکی در میان رومیان و یونانیان چندان پیشرفته نبود، اعراب تجربه های این دو ملت را-که خالی از اشتباه هم نبود-گرفتند و آن را تکمیل و تصحیح نمودند.
از لحاظ منزلت، چشم پزشکی در زمان جالینوس حرفه پیش پا افتاده و کم ارزشی بود در حالی که در تمدن اسلامی چشم پزشکی منزلت خاصی یافت تا جایی که در دربار حکومتی خلفای اسلامی مقامی خاص را به خود اختصاص داد. از این رو پس از این زمان شاهد موفقیتهای مختلف در زمینه دانش چشم پزشکی هستیم. این پیشرفت ها به ویژه در شناخت و وصف برخی از نارسائیهای چشم و عمل جراحی آن مشهود است. در ضمن شناختی که در علم نور از چگونگی بینایی به دست آمد در دانش چشم پزشکی تاثیر به سزایی به جا نهاد. مسلمانان نظریه بینایی مورد پذیرش یونانیان را دگرگون کردند؛زیرا فیلسوفان طبیعی یونان در زمان بقراط و پیش از وی، بینایی را در نتیجه ی انتشار اشعه نوری که از چشم ساطع می شد می دانستند و معتقد بودند که این اشعه پس از برجورد به اشیاءدوباره به چشم بیننده باز می گردد. و تصویر آن شیء را برای شخص مجسم مینماید. اما ابن هیثم و محمد زکریای رازی این نظریه را نادرست دانستند. و ثابت نمودند که از اجسام اشعه نوری به چشم می رسد و از چشم اشعه ای صادر نمی شود. کمال الدین فارسی بعد ها در این زمینه پژوهش های ارزشمندی انجام داد.
چشم پزشکی از ابتکارات اعراب بود. این علم با کوشش آن ها به اوج خود رسید. تلاش های آنان در این علم در طول روزگاران زیادی در جایگاه اول قرار داشت. یونانیان پیش از آنها و ایتالیایی ها معاصر آنان و کسانی که بعد از آنان آمدند، در این زمینه به پایه آن ها نرسیدند.
تالیفات این دانشمندان تا آغاز قرن هیجدهم میلادی در دانشگاه های اروپا به عنوان نظر نهایی در چشم پزشکی تدریس می شد. آنان در این زمینه، کشفیات گرانبهایی داشتند. اطلاعات گسترده ی دانشمندان علوم طبیعی در قوانین نور و دید، تا حد زیادی به چشم پزشکان عرب کمک کرد. این چشم پزشکان، چشم حیوانات را بر پایه علوم فیزیولوژی تشریح کردند. آنان علت تنگ و گشاد شدن چشم را شناختند و گفتند:تنگ و گشاد شدن مردمک، بر اثر انقباض و انبساط عنبیه است. ابن سینا در کتاب قانون به کالبد شکافی چشم همت گمارده و عضلات چشم و وظلیف آن را بیان کرده است.
رازی نخستین پزشکی است که معتقد است، حدقه چشم به اندازه ای که نور وارد آن می شود، بزرگ و کوچک می گردد. مهمتر از آن، کشف دیگر رازی که ثابت می کند روئیت در نتیجه خروج شعاع از چشم به سمت جسم مورد نظر حاصل نمی شود، بلکه عکس آن صحیح است، یعنی شعاع از جسم به سمت چشم می رود. وی در این مورد نظریه اقلیدس را رد می کند. البته تصحیح نهایی در مورد روئیت از نظر طبی و رد نظریه های جالینوس در آن بارهبرای ابن سینا روشن شده بود؛اما کسی که توانست این توضیح جدید را برای روئیت از نظر فیزیکی ثابت کند، ابن هیثم در اوایل سده پنجم هجری بود. کتاب اصلی ابن هیثم درباره روشنایی و بینایی به زبان عربی مفقود گردیده است ولی ترجمه لاتینی آن به عنوان نظریه روشنایی که توسط نیل وینلو انجام شده باقی است.
پروژه کارآفرینی تولید تجهیزات پزشکی
مقدمه :
با توجه به اینکه شمار کارخانجات و واحدهای مشابه به شماره انگشتان دست نمی رسد دولت به ناچار برای مبارزه با چنین معضلی مجبور خواهد شد با وارد کردن تجهیزات مورد نیاز هزینه سنگینی را پرداخت کند از طرفی مشکلات تعمیرات و نگهداری آن ها با توجه به وارداتی بودن آن قابل پیش بینی است و دولت ناچار است مطیع سرسپرده بیگانگان شود. با توجه به مسائل سیاسی و اقتصادی ذکر شده توجیه علمی و سیاسی آن مشخص می شود.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید تجهیزات پزشکی
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام
نام خانوادگی
مدرک تحصیلی
تلفن
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
توجه به خودکفایی این صنعت و همجنین نیاز بازار داخلی به تولید این محصول با توجه به این که تولید تجهیزات پزشکی می تواند به رشد و شکوفایی اقتصادی کشور کمکی هر چند کوچک نماید و با در نظر گرفتن علاقه خود به فعالیت های پزشکی این طرح را برای اجرا انتخاب کرده ام.
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این طرح از جهات گوناگون برای جامعه مفید است ، شکوفایی اقتصادی و خودکفایی در تولید یکی از محصولات ، سوددهی و بهبود وضعیت اقتصادی ، اشتغالزایی ، استفاده از نیروی انسانی متخصص در پرورش کالای داخلی و بهره گیری از سرمایه ها و داشته های انسانی در بالندگی کشور .
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 23 نفر میباشد .
معرفی برخی از تجهیزات پزشکی
فشارسنج خون
بازوبند فشار خون به همراه گوشی پزشکی
فشارسنج خون دستگاهی است که در پزشکی برای اندازه‌گیری فشار خون افراد استفاده میشود.
انواع
فشارسنج جیوه‌ای: این نوع فشارسنج مهمترین استاندارد اندازه‌گیری فشار خون شناخته میشود. در این دستگاهها، یک ستون جیوه مثل دستگاه دماسنج وجود دارد که فشار را نشان می‌دهد.احتمال درست کار نکردن این دستگاه خیلی کم است. ستون جیوه تنها چیزی است که در آن حرکت می‌کند. هنگام خواندن فشار، باید به اعدادی دقت شود که در دو طرف ستون جیوه ارائه شده‌اند. با این‌حال، استفاده از فشارسنج جیوه‌ای رو به کاهش است، چون جیوه سمی است و می‌تواند محیط را آلوده کند.
فشارسنج عقربه‌ای بعضی از دستگاههای فشارسنج عقربه‌ای هستند. فشارسنج عقربه‌ای وسیله‌ای است فنردار که با استفاده از فشار هوا عقربه‌ای را روی صفحه مُدرجی حرکت می‌دهد که هر درجهٔ آن نشانگر یک میلیمتر جیوه‌است. این نوع فشارسنج ارزان و حملش نسبت به نوع جیوه‌ای راحت‌تر است.
فشارسنج دیجیتال':از آنجا که در موارد نادر دستگاههای دیجیتالی و خودکار فشارخون را اشتباه محاسبه می‌کنند، همیشه ترجیح داده میشود که از فشارسنج جیوه‌ای استفاده شود و استفاده از دستگاههای دیجیتالی تنها برای بیمارانی توصیه میشود که توانایی استفاده از این وسایل استاندارد را ندارند.
دماسنج
یک دماسنج جیوه‌ای معمولی
دماسنج، وسیله‌ای است که بر مبنای واحدهای مختلف دما را اندازه می‌گیرد.
اندازه‌گیری دقیق دما توسط دماسنج صورت می‌گیرد. ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع دماسنج، دماسنج‌های جیوه‌ای و الکلی است. اساس کار این دماسنج‌ها بر انبساط مایعات است.
اندازه‌گیری دما توسط دماسنج‌های جیوه‌ای و الکلی برای دماهایی امکان‌پذیر است که بالاتر از نقطهٔ انجماد و پایین‌تر از نقطهٔ جوش مایع درون دماسنج باشد. که معمولاً دماسنج‌های الکلی دماهای +۷۸ الی -۱۶۵ را می‌توانند نشان دهند و برای اندازه‌گیری دماهای بالاتر باید از دماسنج‌های ترموکوپلی و آذرسنج‌ها استفاده نمود.
انواع دماسنج
· دماسنج معمولی (استاندارد Thermometer)
· دماسنج حداکثر (Max-Thermometer)
· دماسنج حداقل (Minimum Thermometer)
· دماسنج حداقل-حداکثر (Min-Max Thermometer)
· دمانگار (Thermograph)
· دماسنج طبی
پروژه مالی دانشگاه های علوم پزشکی (به صورت فرضی)
مقدمه :
اولین جلسه هیئت امنای مرکزی دانشگاههای علوم پزشکی درساعت 8 صبح روز یکشنبه 11/1/70 به ریاست جناب آقای دکتر ملک زاده وزیر محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی وبا حضور جناب آقای زنجانی رئیس محترم سازمان برنامه وبودجه واعضاء منتخب جناب آقای دکتر نور بخش جناب آقای دکر ایرج فاضل جناب آقای دکتر عباس شفیعی ، جناب آقای دکتر زالی وروسای دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور تشکیل شد . دراین جلسه پیش نویس آئین نامه امور مالی ومعاملاتی دانشگاههای علوم پزشکی دانشکده های علوم پزشکی وموسسات تحقیقاتی که توسط معاونت محترم اداری ومالی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تهیه وقبلا در اختیار کلیه اعضای محترم هیئت امنای مرکزی گذاشته شده بود با اصلاحاتی بشرح پیوست بتصویب رسید .
دومین دستور جلسه مربوطه به نحوه اداره واحد های بهداشتی – درمانی بود که مصوب شد آئین نامه پیشنهادی وزارت بهداش درمان و آموزش پزشکی به هیئت محترم وزیران پس از تصویب جهت اجرا به دانشگاهها ودانشکده‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ گردد .
در این جلسه تصویب شد که مجموعه قوانین و مقررات آموزشی مربوط به
اعضاهیئت علمی دانشگاه ههای علوم پزشکی مصوب هیئت محترم 3 نفره جانشین هیئت امناوهمچین هیئت های امنای قبلی که توسط حوزه معاونت محترم آموزشی تهیه ودر اختیار اعضای محترم وهیئت امنای مرکزی قرار داده شده است با تصویب هر گونه مصوبه جدید توسط هیئت امنای مرکزی ملاک عمل کلیه دانشگاهها ودانشکده های علوم پزشکی قرار گیرد .
در ادامه جلسه مصوب شده که بودجه تفضیلی هر دانشگاه با حضور معاونت مالی واداری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی جناب آ”قای دکتر نور بالا ونماینده سازمان برنامه وبودجه جناب آقای کبیری و نماینده دانشگاه مربوط بررسی ومصوبات این هئیت سه نفره بمنزله مصوبه هیئت امنای مرکزی تلقی گردد ضمنا در این جلسه پیشنهاد دانشکده علوم پزشکی بوشهر درمورد فوق العاده جذب وفوق العاده بدی آب وهوای اعضا هیئت علمی مطرح ومصوب شد مشابه بندر عباس عمل گردد .
فصل اول – کلیات
ماده 1- امور مالی ومعاملاتی دانشکده علوم پزشکی که منبعد موسسه نامیده می شود براساس این آئین نامه انجام خواهد شد .
ماده 2- موسسه شامل ستاد دانشگاه وکلیه واحد های اجرائی ( دانشکده ها مراکز آموزشی یادرمانی بیمارستانها ونظائر آن ) است که هر واحد عهده دار اجرای قسمتی از برنامه موسسه می باشد .
ماده 3- سال مالی موسسه از اول فروردین ماه هرسال شروع ودر آخر اسفند ماه همان سال پایان می یابد .
ماده 4- موسسه مکلف است با رعایت مقررات مربوطه ودر مهلت مقرر صورتحساب دریافت وپرداخت هر ماه وحساب نهائی هر سال راتهیه وتنظیم نموده وحسب مورد به هیئت امنا دیوان محاسبات و وزارت اقتصاد ودارائی ارائه نماید .
ماده 5- دریافتهای موسسه شامل اعتبارات جاری وعمرانی واعتبارات اختصاصی وهدایا وکمکهای مردمی است که می بایستی به حسابهای بانکی مربوطه واریز شود .
ماده 6 -کلیه اسناد واوراق تعهد آو رمالی وهمچنین قرا ردادهای موسسه براساس قوانین ومقررات مربوطه با امضاء رئیس موسسه یا مقامات مجاز از طرف ایشان معتبر خواهد بود .
ماده 7- به منظور انجام پرداختها موسسه مکلف است به تعداد مورد نیاز حساب پرداخت بانکهای دولتی داشته باشد .
تبصره 1- این حسابها در صورت موافقت رئیس یا معاون اداری و مالی موسسه با درخواست مشترک رئیس موسسه یامقام مجاز از طرف او با تفاق ذیحساب ومدیرکل امور مالی افتتاح وتنخواه گردان واحد اجرائی به این حساب واریز خواهد شد .
تبصره 2- برداشت از حسابهای واحد های اجرائی به امضا مشترک رئیس ومسئول امور مالی واحد خواهد بود .
تبصره 3- رئیس واحد می تواند درصورت موافقت رئیس موسسه نسبت به تفویض اختیارات مالی اقدام نماید .
تبصره 4- برداشت از سایر حسابهای موسسه با امضا مشترک رئیس موسسه ( یا مقامات مجاز از طرف ایشان وذیحساب ) ( یامقام مجاز از طرف وی ) به عمل خواهد آمد.
ماده 8- بمنظور واریز درآمدهای اختصاصی موسسه مکلف است به تعداد مورد نیاز حسابهای بانکی غیر قابل برداشت بانکهای دولتی افتتاح نماید . واحد های اجرائی موظفند در آمد های وصولی نقدی خود را به این حسابها واریز نمایند .
ماده 9- بمنظور تمرکز وجوهی که بعنوان سپرده وجه الضمان وثیقه ودیعه وبا نظائر آن دریافت می شود حساب بانکی خاصی توسط موسسه دریکی از بانکهای دولتی افتتاح می گردد واحد های اجرائی مکلفند وجوهی راکه تحت عناوین فوق دریافت می دارند به این حساب واریز نمایند . برداشت از حساب فوق فقط بمنظور استرداد وجوه فوق الذکر به واریز کننده یا ضبط آن بنفع موسسه با رعایت این آئیننامه خواهد بود .
دستور العمل اجرائی این ماده توسط موسسه تهیه وابلاغ خواهد شد .
ماده 10-0 ذیحساب ماموریست که بموجب حکم وزارت امور اقتصاد ودارائی بین مستخلفین رسمی واحد صلاحیت بمنظور اعمال نظارت وتامین هماهنگی لازم براساس قانون نحوه انجام امور مالی ومعاملاتی دانشگاهها وموسسات تحقیقاتی در اجرای مقررات مالی ومحاسباتی موسسه به این سمت منصوب می شود وانجام سایر وظایف مشروح زیر را عهده خواهد داشت .
1- نظارت بر امور مالی ومحاسباتی ونگاهداری وتنظیم حسابها بر طبق قانون وضوابط مربوطه وصحت و سلامت آنها .
2- نظارت بر حفظ اسناد ودفاتر مالی .
3- نگاهداری وتحویل وتحول وجوه ونقدینه ها وسپرده ها واوراق بهادار .
4- نگاهداری حساب اموال موسسه ونظارت بر اموال مذکور .
5- صورت الحساب زیر نظر رئیس موسسه وظایف خود را انجام می دهد .
ماده 11- معاون ذیحساب و مدیر کل امور مالی ماموریست که از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت موسسه به پیشنهاد ذیحساب ومدیر کل ) امور مالی وبا موافقت وحکم رئیس موسسه با معاون اداری و مالی به این سمت منصوب می شود .
تبصره : در صورت اعلام نیاز ذیحساب ومدیر کل امو رمالی وموافقت رئیس موسسه یا معاون اداری ومالی می توان از بین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت دیگر دستگاههای دولتی با استفاده از آیننامه ماموریتها افرادی را به این سمت منصوب نمود .
ماده 12- رئیس امور مالی ماموریست که ا زبین مستخدمین رسمی واجد صلاحیت موسسه با پیشنهاد رئیس واحد اجرایی وتائید ذیحساب ویا موافقت رئیس موسسه یامعاون اداری و مالی به این سمت منصوب می شود .
فصل دوم – بودجه ومنابع مالی ودر آمد
ماده 13- بودجه تفضیلی برنامه مالی موسسه است که برای یکسال مالی تهیه می شود و حاوی پیش بینی در بافتها ومنابع مالی وبر آورد نیازهای اعتباری اسناد وواحدهای اجرائی برای برنامه سالانه موسسه وپرداخت دیون می باشد .
ماده 14- برنامه اجرائی سالانه موسسه فعالیتهای جاری وطرحهای عمرانی وسرمایه گذاری درجهت تجهیز و بهبود و یا گسترش فعالیتهای جاری است که به هدفهای تعیین شده در مدت یکسال پیش بینی می شود .
ماده 15- فعالیتهای جاری ، عملیات وخدمات مستمر و مشخصی است که برای رسیدن به هدفهای برنامه طی یکسال اجرا می شود .
ماده 16- طرح عمرانی ، مجموعه عملیات وخدمات مشخصی درجهت اهداف موسسه است براساس مطالعات توجیهی فنی ، اقتصادی ، اجتماعی درمدت معیین وبا اعتبار مشخص که به صورت سرمایه گذاری توسط موسسه انجام وتمام یا قسمتی از هزینه های اجرائی آن ازمحل اعتبارات عمرانی تامین می گردد وهزینه های غیر ثابت دوره مطالعه وبا اجرا را نیز شامل می شود.
ماده 17- فعالیتهای سرمایه گذاری : مجموعه عملیات مشخصی است که درجهت تجهیز و بهبود وگسترش فعالیتها جاری صورت می گیرد .
ماده 18- منابع مالی موسسه عبارت است از اعتبارات جاری ، اعتبارات عمرانی ، اعتبارات اختصاصی مانده اعتبارات مصرف نشده سنوات قبل هدایا وکمکهای مردمی تحصیل وام واستفاده از تسهیلات سیستم بانکی .
تبصره 1- اعتبارات جاری : اعتبارات عمرانی هر سال موسسه در سال قبل توسط موسسه تنظیم وبه مراجع ذیصلاح ارائه می شود تابه صورت کمک در بودجه کل کشور منظور و تصویب شود.
تبصره 2- اعتبارات اختصاصی معادل کلیه در آمدهای وصولی ( درآمد اختصاصی ) موسسه می باشد که به حساب خزانه واریز شده است وکلا قابل
هزینه می باشد .
بررسی وضعیت مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران
چکیده
مقدمه: نقش تجهیزات پزشکی در بیمارستان های پیشرفته امروزی و تشخیص و درمان بیماری ها انکار ناپذیر است.کشورهای در حال توسعه با وجود محدودیت منابع مالی به نحو بی رویه ای نسبت به خرید تجهیزات پیچیده و گران قیمت اقدام نموده اند اما در مورد نگهداری این سرمایه های عظیم اقدامات مناسبی انجام نداده اند. در کشور ما نیز مطالعات محدود صورت گرفته بیانگر نابسامانی هایی در زمینه مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی بوده است .
روش پژوهش: پژوهش به صورت مقطعی انجام گرفت و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه در 10 بیمارستان تحت مطالعه استفاده شد. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها به صورت حضوری، داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار SPSS مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش: طبق نتایج به دست آمده از میان چهار بعد مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی، تنها «برنامه ریزی نگهداری» در وضعیت متوسط قرار داشت و سایر اجزاء با کسب امتیاز کمتر از 50 درصد در حد ضعیف قرار داشتند. بین امتیاز کل مدیریت نگهداری و امتیاز هدایت و هماهنگی نگهداری تجهیزات پزشکی و نیز سن مدیران بیمارستان ها رابطه مستقیمی وجود داشت.
بحث و نتیجه گیری: در مجموع می توان گفت مشکلاتی از قبیل کمبود نیروی ماهر در واحدهای مهندسی پزشکی بیمارستان ها، کمبود بودجه و نا آشنایی مسوولان واحدهای مهندسی پزشکی به تمام وظایف خود موجب شده اند وضعیت مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی در وضعیت ضعیف (نزدیک به متوسط) قرار گیرد. سابقه کم مسوولان واحد مذکور نیز به این امر دامن زده است.
واژه های کلیدی: تجهیزات پزشکی، نگهداری،مدیریت نگهداری، بیمارستان ها.
مقدمه:
در بیمارستان های مدرن عصر حاضر، تجهیزات پزشکی به یکی از عناصر لاینفک تبدیل شده اند و در حدود یک سوم تا نیمی از
هزینه های پیش بینی شده بیمارستان ها به این بخش اختصاص دارد. جامعه پزشکی در فعالیت های تشخیصی، مراقبتی و درمانی،اعتماد روز افزونی بر تجهیزات پزشکی و تکنولوژی پیشرفته پیدا کرده است. در این میان بهره برداری بهینه از تجهیزات مستلزم این امر است که تجهیزات در بیشتر عمر خود آماده به کار و سالم نگه داشته شوند. با ایجاد مدیریت صحیح در نگهداری تجهیزات می توان تجهیزات را در هر لحظه برای نجات جان بیماران به کار برد (1) . نگهداری تجهیزات پزشکی از سوی سازمان بهداشت جهانی «ایجاد اطمینان در مورد استاندارد بودن کاربری تجهیزات، رعایت شرایط تعیین شده از سوی کارخانه سازنده و تامین نیازهای درمانی» تعریف شده است(2).
اما اهمیت مساله نگهداری در دهه 80 باعث شد دانشگاه های علوم پزشکی آمریکا به منظور سازماندهی مراکز درمانی، طرح نگهداری و بازسازی بیمارستان ها را به اجرا درآورند. نمونه هایی از این طرح ها که نگهداری تجهیزات پزشکی را در بر می گرفت در کشورهای اروپایی نیز متداول شد و در تحقیقات اولیه مشخص شد اجرای آن ها حدود 35-30 درصد کاهش هزینه در بر داشته است(3).
همچنین مطالعات نشان داده است با نگهداری مؤثر تجهیزات، هزینه صرف شده برای هر دستگاه 30 درصد کمتر از میانگین هزینه های بیمارستان هایی خواهد بود که فاقد این برنامه هستند(4). همچنین عمر مفید تجهیزات تا دو برابر افزایش خواهد یافت(5). به طور کلی می توان گفت مساله نگهداری تجهیزات پزشکی در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه نیافته در خور توجه بیشتری است،چرا که علی رغم محدودیت منابع،خرید و به کارگیری تجهیزات پزشکی وارداتی در این ممالک به نحوی رویه ای صورت گرفته است(6).
مطالعات صورت گرفته نشان داده است این کشورها در گذشته توجه چندانی در زمینه نگهداری تجهیزات نداشته اند و طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی همواره 60 درصد تجهیزات پزشکی آن ها به علل مختلف قابل استفاده نبوده اند(7). مطالعات انجام شده در کشور ما نیز نشان داده است موضوع نگهداری تجهیزات تا حدود زیادی مورد غفلت بیمارستان ها و مسوولان امر قرار گرفته است.
شایان ذکر است پس از راه اندازی و تاسیس اداره تجهیزات و مهندسی پزشکی در معاونت درمان و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران و تاسیس واحدهای مهندسی پزشکی در این بیمارستان ها در اواخر سال 1379،هیچ مطالعه ای در زمینه پژوهش حاضر صورت نگرفته است و این پژوهش مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی را در قالب چهار بعد اصلی مدیریت یعنی برنامه ریزی؛ سازماندهی، هدایت و هماهنگی؛ و کنترل مورد بررسی قرار داده است.
روش پژوهش:
پژوهش حاضر به صورت مقطعی انجام گرفت. در این مطالعه بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران واقع در شهر تهران مورد بررسی قرار گرفتند. از میان این 14 بیمارستان ، 4 بیمارستان فاقد واحد مهندسی پزشکی بودند و در آن ها مدیریتی بر نگهداری تجهیزات پزشکی اعمال نمی شد و به همین دلیل از مطالعه خارج شدند. بنابراین جامعه پژوهش را می توان 10 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران در شهر تهران بر شمرد که دارای واحد مهندسی پزشکی بودند. اعضای جامعه پژوهش نیز عبارت بودند از مدیران بیمارستان ها، مسوولان واحدهای مهندسی پزشکی و مسوولان واحدها و بخش های تشخیص درمانی که به طور کامل و بدون نمونه گیری در پژوهش شرکت داده شدند.
برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه با استفاد از متون داخلی و خارجی و نظرات کارشناسان ادارات تجهیزات و مهندسی پزشکی دانشگاه و وزارتخانه و تنی چند از مهندسان پزشکی تدوین شد تا روایی محتوایی آن تامین گردد. پس از این مرحله 49 پرسش طراحی شده در قالب سه پرسشنامه برای اعضای پژوهش تقسیم بندی شد. بدیهی است پرسشنامه ها طبق اهداف ویژه در برگیرنده چهار بعد اصلی مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی، یعنی برنامه ریزی؛ سازماندهی؛ هدایت و هماهنگی؛ وکنترل نگهداری بودند. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها نیز از روش آزمون- باز آزمون استفاده شد و ضرایب همبستگی بین پاسخ ها در پرسشنامه مدیران، مسوولان واحدهای مهندسی پزشکی و مسوولان واحدهای تشخیصی درمانی به ترتیب 88،90و 84 درصد محاسبه شد. توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها با مراجعه پژوهشگر صورت گرفت و در مجموع 98 پرسشنامه کامل به دست آمد.
برای استخراج نتایج از آمار توصیفی و نرم افزار SPSS استفاده شد. از آن جا که عملکرد بیمارستان تا حدود زیادی منوط به عملکرد مسوولان واحدهای مهندسی پزشکی می باشد، در این مطالعه نتایج به صورت کلی ارائه شده و از اعلام نتایج به تفکیک بیمارستان ها خودداری شده است.