کتاب مسائل سیاسی و اقتصادی جهان سوم(بخش دوم )
کتاب های آمادگی آزمون دکتری رشته روابط بین الملل - ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها
نظریه وابستگی
نکات مهم
ـ وابستگی را می توان رویهی دیگری از مبحث استعمار و امپریالیسم دانست.
ـ به تعبیر (بلوم استروم) و (بژورن هتنه)، مکتب وابستگی نمایانگر طنین آواهایی است که از پیرامون به گوش می رسد.
ـ کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای آمریکای لاتین ← اکلا ECLA
ـ رائول پربیش: مکتب ECLA
ـ سیاست جایگزینی واردات= ECLA، رائول پربیش
ـ پربیش، سونکل، فورتادو= مکتب ECLA
ـ تقسیم نظام بین الملل از نظر مکتب ECLA= مرکز و پیرامون
ـ مکتب اکلا: مخالف توسعه برون زا
ـ راهبرد اکلا برای توسعه کشورهای توسعه نیافته و پیرامونی: راهبرد جایگزینی واردات در اقب ل الگـوی توسـعه درون زا،
در مقابل راهبرد و استراتژی تشویق به صادرات که در قالب الگوی توسعه برون زا قرار می گیرد.
ـ مکتب ECLA معتقد به دخالت دولت در فرایند توسعه اقتصادی است .
ـ تقسیم بندی جهان از نظر رائول پربیش: مرکز، متشکل از کشورهای پیشرفته ـ پیرامون، متشکل از کشورهای توسعه نیافته.
ـ سونکل: ساختار وابسته تجارت خارجی عامل توسعه نیافتگی است.
نئومارکسیست: انقلاب سوسیالیستی
ـ نیروهای انقلابی برای انقلاب در تفکرات مارکسیست بنیادگرا: کارگران صنعتی شهری
ـ نیروهای انقلابی برای انقلاب در تفکرات نئومارکسیست: دهقانان روستا (ارتش خلقی)
ـ سمیرامین: توسعه نیافتگی پیرامون
ـ کاردوزو: الگوی توسعه مقارن با وابستگی یا توسعه وابسته
ـ در الگوی توسعه مقارن با وابستگی یا توسعه وابسته کاردوزو، سه نوع بازیگر وجود دارد:
دولت های اقتدارگرای بوروکراتیک
شرکت های چند ملیتی
بورژوازی محلی
ـ نظریه دولت اقتدارگرای بوروکراتیک: گیلرمو اودانل
ـ ویژگی های دولت اقتدارگرای بوروکراتیک از نظر اودانل
حاکمیت بورکرات ها ـ انحصار سیاسی ـ انحصار اقتصادی ـ سیاست زدایی
ـ نظریه بحران در دولت های اقتدار گرای بورکراتیک: پیترایوانس
نمونه سوالات تستی
1ـ کدام اندیشمند بر آثار مشروط کنندگی وابستگی بر ساختار توسعه داخلی کشورهای وابسته تأکید دارد؟
1 ) فرانک )2 آرتور لوئیس )3 دوس سانتوس 4 ) پربیش
2ـ کدام نظریه پرداز معتقد است که نظریه وابستگی به این معناست که نظام اقتصـادی یـک کشـور توسـط
توسعه و گسترش اقتصادی دیگر که به آن وابسته است، شکل گیرد؟
1) ارگانسکی 2) دوس سانتوس 3 ) گلتونگ )4 فرانک
3ـ نظریه وابستگی، نظریات نئومارکسیستی و نظریات نظام جهانی که از جمله نظریههای توسـعه و نوسـازی
می باشند، ملهم و برگرفته از کدام یک از متفکرین می ؟باشد
1) کارل مارکس 2 ) روستو 3) ماکس وبر )4 هابسون
4ـ پل باران توسعه نیافتگی را بر محور مازاد اقتصادی و نحوه ......... می داند.
1) جذب )2 جایگزینی )3 صادرات )4 سرمایه گذاری
5ـ دوس سانتوس می گوید: منظور ما از وابستگی وضعیتی است که در آن اقتصاد پاره ای از کشـورها تـابعی
از ............ شود.
1) بسط و توسعه اقتصاد کشور دیگر )2 اقتصاد کشورهای متروپل
3) بسط شرکت های چند ملیتی )4 توسعه اقتصاد کشورهای سرمایه داری
6ـ سه شکل وابستگی از نظر دوس سانتوس، کدام است؟
1) وابستگی استعماری ـ مالی، صنعتی و تکنولوژیک ـ صنعتی )2 وابستگی اقتصادی، مالی و تکنولوژیک
3) وابستگی صنعتی، مالی و اقتصادی )4 وابستگی مالی، صنعتی و تجاری
7ـ کدام دانشمند اعتقاد دارد که ریشه عقب ماندگی در جهان سوم توسط کشورهای غربی در سـه مرحلـه
انجام گرفته است؟
مرحله اول صدر کالا ـ مرحله بعدی صدور سرمایه و مرحله آخر تسلط از طریق شرکت های چند ملیتی
1) دوس سانتوس 2 ) پل باران 3) فرانک 4) هابسون
پاسخنامه سوالات تستی
1ـ گزینه 3 صحیح می باشد.
دوس سانتوس: بر آثار مشروط کنندگی وابستگی بر ساختار توسعه داخلی کشورهای وابسته تأکید دارد.
2ـ گزینه 2 صحیح می باشد.
دوس سانتوس
3ـ گزینه 1 صحیح می باشد.
کارل مارکس: نظریات وابستگی، نئومارکسیستی، نظام جهانی
4ـ گزینه 1 صحیح می باشد.
پل باران: توسعه نیافتگی را بر محور مازاد اقتصادی و نحوه جذب می داند.
5ـ گزینه 1 صحیح می باشد.
دوس سانتوس: منظور من از وابستگی وضعیتی است که در آن اقتصاد پاره ای از کشورها تابعی از بسط و توسعه اقتصـاد
کشور دیگر است.
6ـ گزینه 1 صحیح می باشد.
وابستگی استعماری ـ مالی، صنعتی، تکنولوژیک ـ صنعتی
7ـ گزینه 1 صحیح می باشد.
دوس سانتوس: صدور کالا ـ صدور سرمایه ـ تسلط از طریق شرکت های چند ملیتی
نوع فایل:Pdf
سایز :7.33 MB
تعداد صفحه:217
کتاب مسائل سیاسی و اقتصادی جهان سوم(بخش اول )
کتاب های آمادگی آزمون دکتری رشته روابط بین الملل - ویژه کنکور سال 95 - به همراه تست ها
فصل اول :مسائل سیاسی و اقتصادی جهان سوم
اصطلاح جهان سوم طی چند دهۀ اخیر یکی از رایجترین عناوین برای گروه بزرگی از کشورهای جهان ( شامل بیشتر
کشورهای آفریقا – آمریکای لاتین و آسیا ) بوده است . با وجود این ، اصطلاح مزبور معنا و مفهومی متغیر و در عین حال
مبهم داشته و در واقع محملی برای تعریفها و تفسیرهای متفاوت درباره این دسته از کشورها و عنوانی برای ذکر
مشخصات مختلف جغرافیایی – اقتصادی – اجتماعی – هسیاسی و غیر آنها بوده است . شاید مهمترین علت کار برد
وسیع و همگانی این اصطلاح نیز همین متغیر بودن وسعت و تنوع معنایی آن باشد .
گفته می شود اولین بار در سال 1952 یعنی در اوج جنگ سرد – جمعیت شناس و اقتصاددان فرانسوی به نام آلفرد
سووی ( Alfred sauvy) این اصطلاح را به منظور طبقه بندی آن دسته از کشورهای جهان که از دو بلوک سیاسی –
نظامی و اقتصادی آن زمان ( بلوک شرق و غرب ) خارج بودند به کار برد . اما گویا چند سال قبل از آن تاریخ نیز این
اصطلاح در فرانسه به همراه اصطلاحات مترادفی نظیر نیروی سوم و موضع سوم ، تقریباً به همان معنا به کار برده می شد
. این موضوع که اصطلاح جهان سوم – و دیگر اصطلاحات متصف به سوم – ابتدا در فرانسه به کار گرفته شد امری
اتفاقی نبود و توضیحی مختصر درباره علل آن می تواند بخشی از معنای این اصطلاح را روشن کند . پس در این خصوص
باید به دو موضوع اشاره کرد : نخست اینکه کشور فرانسه از همان ابتدای تشکیل بلوک بندی جهانی پس از جنگ
جهانی دوم نسبت به موقعیتش در بلوکی که واقع شده بود ( به ویژه نسبت به اتحاد نظامی ناتو ) ناخشنود بود و همواره
به نوعی تمایل خود را به استقلال از این بلوک بندی نشان میداد . به کار گیری اصطلاحات مزبور طی آن سالها از سوی
فرانسویان می تواند به نوعی فرافکنی این تمایل تعبیر شود . دوم اینکه کلمۀ سوم در تاریخ تحولات سیاسی فرانسه سابقه
طولانیتری هم دارد . این سابقه به دوران انقلاب کبیر فرانسه ( 1789 ) بر میگردد . اصطلاح طبقه سوم و حکومت سوم
از اصطلاحاتی است که طی آن دوران به کار برده می شد و معنای آنها در نظر مردم فرانسه شباهت زیادی با معنای
جهان سوم در جهان امروز داشت . قبل از انقلاب فرانسه طبقه متوسط روبه رشد شهری ( بورژوازی ) در مقابل دو طبقه
بالای آن روزگار ( اشراف و ارباب کلیسا ) به طبقه سوم معروف بود و در سالهای اولیه انقلاب فرانسه ، حکومت انقلابی که
از میان همین طبقه بر خاسته بود خود را در مقابل دو طبقه حاکم قبلی ( دربار و کلیسا ) حکومت سوم مینامید
مجموعه تست
1 - از نظر غزالی سیاست استصلاحی علمای آخرت شامل ...... می شود :
-1 باطن عوام -2 باطن خواص -3 باطن وظاهر عوام 4 – باطن و ظاهر خواص
-2 ظهور فکر ترقی خواهی مشروطه خواهی و آشنایی با معارف اروپایی در ترکیه مدیون کدام یک از
نخبگان می باشد؟
-1 شیخ محمد عبده -2 محمد رشید رضا -3 عبدالرحمن کواکبی -4 سید جمال الدین اسد آبادی
3 - دو متفکر معاصر اهل سنت که بر جدایی دین از شکل دولت نظر دارند کدامند ؟
-1 عبدالرحمن کواکبی و علی الرازق -2 محمد رشید رضا و علی عبدالرازق
-3 عبدالرحمن کواکبی و ابوالاعلی مودودی -4 مصطفی عبدالرازق و ابوالاعلی مودودی
4 – ابونصر فارابی با توجه به کلام عقل و شرع در فلسفۀ سیاسی خود کدام مورد یا موارد زیر را رئیس اول
مدینه فاضله معرفی می کند ؟
-1 فقط پیامبر -2 فقط فیلسوف -3 فیلسوف یا فقیه -4 فیلسوف یا پیامبر
5 – نظریۀ همکاری با سلطان جائر توسط کدام فقیه و متکلم شیعه طرح و بسط یافته است ؟
-1 ملا احمد نراقی -2 شیخ مرتضی انصاری
-3 سید مرتضی علم الهدی 4 – شیخ محمد حسن صاحب جواهر
6 – خلافت گرایان معاصر اهل سنت در باز سازی و احیای حکومت اسلامی بر کدام عنصر اساسی زیر تأکید
می کنند؟
-1 شورا 2 – اجتهاد -3 عدالت -4 یقر شی بدان
-7 آراء سیاسی کدام یک از فیلسوفان در راستای نبوت و برای اثبات عقلانی نبوت شکل گرفته است ؟
-1 ابن طفیل -2 فارابی -3 منزل -4 جماعت عظمی
پاسخ مجموعه تست فصل اول
1- گزینه (2) صحیح است.
2- گزینه (4) صحیح است.
3- گزینه (1) صحیح است.
4- گزینه (4) صحیح است.
5- گزینه (3) صحیح است.
6- گزینه (1) صحیح است.
7- گزینه (3) صحیح است.
نوع فایل:Pdf
سایز :12.1 MB
تعداد صفحه:218
کتاب مسائل سیاسی و اقتصادی جهان سوم(بخش اول)
کتاب آمادگی آزمون دکتری رشته علوم سیاسی ویژه دانشگاه آزاد -به همراه تست ها
فصل اول :مسائل سیاسی و اقتصادی جهان سوم
اصطلاح جهان سوم طی چند دهۀ اخیر یکی از رایجترین عناوین برای گروه بزرگی از کشورهای جهان ( شامل بیشتر
کشورهای آفریقا – آمریکای لاتین و آسیا ) بوده است . با وجود این ، اصطلاح مزبور معنا و مفهومی متغیر و در عین حال
مبهم داشته و در واقع محملی برای تعریفها و تفسیرهای متفاوت درباره این دسته از کشورها و عنوانی برای ذکر
مشخصات مختلف جغرافیایی – اقتصادی – اجتماعی – هسیاسی و غیر آنها بوده است . شاید مهمترین علت کار برد
وسیع و همگانی این اصطلاح نیز همین متغیر بودن وسعت و تنوع معنایی آن باشد .
گفته می شود اولین بار در سال 1952 یعنی در اوج جنگ سرد – جمعیت شناس و اقتصاددان فرانسوی به نام آلفرد
سووی ( Alfred sauvy) این اصطلاح را به منظور طبقه بندی آن دسته از کشورهای جهان که از دو بلوک سیاسی –
نظامی و اقتصادی آن زمان ( بلوک شرق و غرب ) خارج بودند به کار برد . اما گویا چند سال قبل از آن تاریخ نیز این
اصطلاح در فرانسه به همراه اصطلاحات مترادفی نظیر نیروی سوم و موضع سوم ، تقریباً به همان معنا به کار برده می شد
. این موضوع که اصطلاح جهان سوم – و دیگر اصطلاحات متصف به سوم – ابتدا در فرانسه به کار گرفته شد امری
اتفاقی نبود و توضیحی مختصر درباره علل آن می تواند بخشی از معنای این اصطلاح را روشن کند . پس در این خصوص
باید به دو موضوع اشاره کرد : نخست اینکه کشور فرانسه از همان ابتدای تشکیل بلوک بندی جهانی پس از جنگ
جهانی دوم نسبت به موقعیتش در بلوکی که واقع شده بود ( به ویژه نسبت به اتحاد نظامی ناتو ) ناخشنود بود و همواره
به نوعی تمایل خود را به استقلال از این بلوک بندی نشان میداد . به کار گیری اصطلاحات مزبور طی آن سالها از سوی
فرانسویان می تواند به نوعی فرافکنی این تمایل تعبیر شود . دوم اینکه کلمۀ سوم در تاریخ تحولات سیاسی فرانسه سابقه
طولانیتری هم دارد . این سابقه به دوران انقلاب کبیر فرانسه ( 1789 ) بر میگردد . اصطلاح طبقه سوم و حکومت سوم
از اصطلاحاتی است که طی آن دوران به کار برده می شد و معنای آنها در نظر مردم فرانسه شباهت زیادی با معنای
جهان سوم در جهان امروز داشت . قبل از انقلاب فرانسه طبقه متوسط روبه رشد شهری ( بورژوازی ) در مقابل دو طبقه
بالای آن روزگار ( اشراف و ارباب کلیسا ) به طبقه سوم معروف بود و در سالهای اولیه انقلاب فرانسه ، حکومت انقلابی که
از میان همین طبقه بر خاسته بود خود را در مقابل دو طبقه حاکم قبلی ( دربار و کلیسا ) حکومت سوم مینامید .
همۀ این موارد کلمۀ سوم به معنای نیروی جدید در مقابل دو نیروی مسلط موجود به کار می رفت . اصطلاح جهان سوم
نیز از همان سنت معنایی در فرانسه سرچشمه گرفت .
مجموعه تست بخش دوم
1 - معیار ارسطو در تقسیم نظامهای سیاسی به دو نوع مطلوب و منحرف چیست ؟
-1 عدالت یا مصلحت عمومی -2 عدالت یا قانون موضوعه
-3 عدالت یا رفاه شهروندان -4 عدالت یا عرف اجتماعی
-2 نظریۀ نظم خود انگیخته در جامعه و سیاست توسط کدام فیلسوف سیاسی ارائه شده است ؟
-1 رابرت نوزیک -2 یورگن هابرماس
-3 فریدریش هایک -4 آیزایابرلین
3 - فلسفۀ سیاسی کارل پوپر چه نوع دولت و نظام سیاسی را توصیه میکند ؟
-1 دولت حداقلی و حمایت گر -2 دولت لیبرال و مداخله گر
-3 دولت لیبرال و حداقلی -4 دولت دموکراتیک و حمایتگر
-4 مهمترین تغییر تئوریک لنین درباره نظریۀ انقلاب مارکیستی طرح نظریه ای دربارة ..... بود .
-1 انقلاب روستائیان -2 انقلاب کارگران
-3 وقوع انقلاب در کشورهای عقب ماندة جهان -4 وقوع انقلاب در کشورهای صنعتی پیشرفته
5 - دو مبنای انسان شناختی در فلسفۀ سیاسی محافظه کاران کدامند ؟
-1 آزادی انسانها و برابری عقل انسان -2 نا برابری انسانها و بدبینی به عقل انسان
-3 برابری انسانها و بدبینی به عقل انسان -4 نا برابری انسانها و اعتماد به عقل انسان
6 - کدام نوع حکومت یکی از حکومتهای خوب و مورد نظر ارسطو است ؟
-1 تیترانی -2 الیگارشی -3 دموکراسی -4 آریستوکراسی
7 – روش کار ماکیاول در کتابهای شهریار و گفتارها چیست ؟
-1 استناد به تاریخ و عبرت آموزی عملی -2 تحلیل جامعه شناختی اندیشۀ سیاسی
-3 تحلیل فلسفی اندیشۀ سیاسی -4 استناد به قوانین فلسفۀ تاریخ
پاسخ مجموعه تست بخش دوم
1- گزینه (3) صحیح است.
2- گزینه (3) صحیح است.
3- گزینه (3) صحیح است.
4- گزینه (3) صحیح است.
5- گزینه (2) صحیح است.
6- گزینه (4) صحیح است.
7- گزینه (1) صحیح است.
نوع فایل:Pdf
سایز :12.1 MB
تعداد صفحه:218