گزارش کارآموزی آفات و بیماری گیاهان – نگهداری فضای سبز
این محصول در قالب فایل word و در 120 صفحه تهیه و تنظیم شده است
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
مکان: شهرداری منطقه 1 تحت پوشش ناحیه 4 پارک جمشیدیه
فهرست
عنوان | صفحه |
فصل اول | 1 |
مقدمه | 1 |
تاریخچة محل کارآموزی | 5 |
موقعیت جغرافیایی | 7 |
طرح و توسعه | 7 |
مشکلات | 9 |
پیشنهادات | 10 |
مراکز فرهنگی | 11 |
منابع درآمد پارک | 11 |
وضعیت روشنایی | 11 |
منابع آب | 12 |
سرویس و تجهیزات بهداشتی | 14 |
سرویس خدماتی | 14 |
امکانات تفریحی کودکان | 14 |
امکان خدمات شهری همجوار | 15 |
نقشه و مشخصات پارک | 16 |
گلکاری و چمنکاری پارک | 17 |
وضعیت پرسنلی و نیروی انسانی | 17 |
کارهایی که قرار است در پارک انجام شود | 18 |
چارت زمانی پارک | 19 |
فصل دوم | 20 |
موارد مختلف استفاده از چمن | 20 |
خاک | 21 |
تهیة زمین چمن | 22 |
کاشت بذر | 23 |
مقدار بذر در واحد سطح | 24 |
نگهداری چمن | 24 |
تهیه و تازه کردن چمن | 26 |
کودپاشی | 26 |
آبیاری چمن | 27 |
علفهای هرز چمن | 28 |
علف کش 2-4D | 29 |
علفهای هرز چمن و مبارزه با آنها | 29 |
کاربرد تزئیناتی چمن | 21 |
بررسی گیاهان در طراحی فضای سبز و مبارزه با آفات آنها | 33 |
چنار | 33 |
نارون | 34 |
فصل سوم | 35 |
نگهداری گیاهان | 35 |
آبیاری | 35 |
کوددهی | 36 |
مالچ پاشی | 37 |
هرس درختان و درختچه ها | 38 |
زمان مناسب هرس | 38 |
هرس زمستانه | 38 |
هرس تابستانه | 38 |
هرس پائیزه | 39 |
هرس بهاره | 39 |
روش های هرس | 40 |
هرس تنک | 41 |
هرس سرشاخه | 41 |
زمستانگذرانی فضای سبز | 42 |
روش کاهش خسارت زمستانی | 42 |
بادسوختگی | 43 |
کاهش شدید دما | 43 |
آفتاب سوختگی | 44 |
برآمدن یا آماس کردن خاک | 45 |
آسیب ناشی از برف و یخ | 45 |
خسارت ناشی از نمک | 46 |
خسارت ناشی از برف روبی | 46 |
پوسیدگی چمن | 47 |
فصل چهار | 48 |
آرالیا | 48 |
ارکیده | 52 |
برگ انجیری | 55 |
بگونیا ببری | 60 |
پاپیتال | 63 |
پاپیتال | 66 |
یاس آبی | 68 |
داوودی | 72 |
دیفن باخیا | 75 |
عشقه | 78 |
فیکوس | 81 |
فیکوس بنجامین | 85 |
لیندا | 89 |
موز | 95 |
نخل مرداب | 97 |
یوکا خنجری | 99 |
بیماری لکه سیاه گلابی | 102 |
بیماری سرطان تنه و شاخه سیب | 107 |
منابع و مآخذ | 109 |
دانلود گزارش کارآموزی با عنوان مطالعاتی پراکنده در مورد حشره شناسی کشاورزی و آفات گیاهی بانضمام UAV،GPS ،GIS و نقش آنها در حفظ گیاهان
این محصول در قالب فایل word و در 233 صفحه تهیه و تنظیم شده است.
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
مکان: مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل 1: توضیح درباره موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاه
مقدمه..................................................................................................................... 2
تاریخچه موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی........................................... 4
توضیح وظایف اساسی موسسه............................................................................ 12
تشکیلات موسسه................................................................................................... 15
بخش تحقیقات آفت کشها..................................................................................... 18
بخش تحقیقات حشرات زیان آور به گیاهان.......................................................... 20
بخش تحقیقات علفهای هرز و انگلهای گلدار..................................................... 21
بخش تحقیقات سن گندم........................................................................................ 23
بخش تحقیقات بیماریهای گیاهان......................................................................... 24
بخش تحقیقات ردهبندی حشرات........................................................................... 27
بخش تحقیقات جانور شناسی کشاورزی.............................................................. 29
بخش تحقیقات نماتود شناسی گیاهی..................................................................... 31
بخش تحقیقات مبارزه بیولوژیک............................................................................ 32
بخش تحقیقات ویروس شناسی و بیماریهای ویروسی گیاهی............................ 33
بخش تحقیقات شناسایی رستنیها......................................................................... 34
بخش تحقیقات بیولوژی مولکولی و بیوتکنولوژی.................................................. 35
نیروی انسانی........................................................................................................ 36
طرحهای تحقیقاتی.................................................................................................. 37
انتشارات................................................................................................................ 38
منابع فصل............................................................................................................. 41
فصل 2: معرفی محل کارآموزی
معرفی محل کارآموزی......................................................................................... 43
فصل 3: کلیات
کلیات...................................................................................................................... 47
فصل 4: پرپاراسیون میکروسکوپی حشرات و اتاله کردن حشرات
اتاله کردن حشرات................................................................................................ 50
تهیه پرپاراسیون از حشرات کوچک...................................................................... 53
منبع این فصل........................................................................................................ 58
فصل 5: آزمایشات مربوط به مگس سفیدگلخانهای و پروژه مربوط به آن
مقدمه..................................................................................................................... 60
مرفولوژی مراحل رشدی...................................................................................... 61
دموگرافی و دینامیسم جمعیت............................................................................... 67
پروژه مگس سفیدگلخانهای................................................................................... 68
مگس سفید............................................................................................................. 72
سم آندوسولفان و مبارزه شیمیایی با مگسهای سفید گلخانهای.......................... 79
انواع آندوسولفان................................................................................................... 81
عسلک پنبه............................................................................................................. 88
کنه دو نقطهای....................................................................................................... 93
شپشک آرد آلود ساحلی........................................................................................ 95
منابع این فصل....................................................................................................... 97
فصل6: پروژه سن گندم و تاثیر روی کاهش سنزدگی در مزرعه آسیبدیده توسط این آفت
زیرراسته ناجور بالان........................................................................................... 99
کلید شناسایی خانوادههای مهم سنها.................................................................. 100
ردهبندی سنها...................................................................................................... 106
الف: زیرراسته سنهای آبزی............................................................................... 106
ب: زیر راسته سنهای خاکزی............................................................................. 107
سن گندم................................................................................................................ 111
پروژه سن گندم و تاثیر سموم در کاهش سن زدگی روی مزرعه آسیب دیده.... 126
مواد و روشها...................................................................................................... 129
نتایج....................................................................................................................... 131
بحث....................................................................................................................... 133
نتیجه این آزمایشات.............................................................................................. 139
منابع این فصل....................................................................................................... 141
فصل هفتم: پروژه مگس قهوهای جالیز و جداول مربوط به آن بعد از تاثیر سموم مربوطه
مگس قهوهای جالیز............................................................................................... 143
24 SC Tracer.................................................................................................... 149
سم دلتامترین 5/2% EC........................................................................................ 161
دپیترکس 80% SP................................................................................................. 161
موسپیلان 4/20%................................................................................................... 162
مگس خربزه.......................................................................................................... 173
سرخرطومی هندوانه............................................................................................. 177
منابع این فصل....................................................................................................... 180
فصل هشتم: آزمایشات جهت بررسی اثرات سموم بر روی درصد جوانهزنی بذور کلزا
آزمایشاتی جهت بررسی اثرات سموم بر روی درصد جوانهزنی بذور کلزا........ 182
فصل نهم: UAV،GPS،GIS و نقش آنها در حفظ نباتات
مقدمه..................................................................................................................... 192
ابعاد کشاورزی دقیق............................................................................................ 194
امکان بالقوه وجود آفات در کشت دقیق................................................................ 195
PIPM درون مزرعه............................................................................................. 196
سیستمهای حس کننده از راه دور UAV............................................................ 197
تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به عکسهای حاصله از دستگاه UAV............. 198
PIPMدر سطوح وسیع......................................................................................... 199
اطلاعات منطقهای................................................................................................... 200
اطلاعات مربوط به مقیاس محلی........................................................................... 200
سیستم حمایت از تصمیم....................................................................................... 201
ذخیره و بازیافت GIS........................................................................................... 204
به کارگیری GIS و IPMحشرات......................................................................... 207
IPM و تکنولوژی حشرات.................................................................................... 212
منابع این فصل....................................................................................................... 214
فصل دهم: منابع
منابع لاتین............................................................................................................. 216
منابع فارسی.......................................................................................................... 217
آفات گلخانه ای
این محصول در قالب فایل word و در 66 صفحه تهیه و تنظیم شده است.
توجه :
شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
آفت چیست ؟ 2
راسته ناجوربالان 5
راسته جوربالان 11
شته 14
پسیل 22
سفید بالک 23
مگس های سفید 26
شپشک 27
راسته دیزانوپترا 33
تریپس 34
راسته دیپترا 38
راسته لپیدوپترا 42
مورچه ها 46
روشهای پیشگیری ازخسارت آفات 51
ضدعفونی بسترکشت 56
مدیریت تلفیقی آفات 58
پاورپوینت آفات مهم گیاهی
در حشرات این خانواده رگ subcostal همیشه در انتها با یک زاویه قائمه خمیدگی نشان می دهد وقبل از ان که به لبه بال برسد محو می گردد. زمستان را بصورت شفیره در عمق 8 تا 10 سا نتی متری خاک به سر می برد.در اواسط بهار که بوته های خربزه شروع به گل دادن می کنند مگس ها خارج شده و با تخمریز خود میوه هایی را که تازه از گل در امده اند را سوراخ می کنند و از شیره هایی که از ان خارج می گردد تغذیه می نمایند. 7 تا 10 روز پس از خروج و تغذیه و مگس ها جفت گیری کرده و ماده ها تخمهای خود را در داخل پوست میوه می گذارند.تخمریزی انفرادی است و هر مگس ماده حدود 100 عدد تخم می گذارد
آفات و بیماری های مهم درخت صنوبر
مقدمه
اهمیت فضای سبز و جنگل برای انسان
بشر از روزی که در کره زمین زیست خود را شروع کرد، شروع به استفاده از منابع طبیعی، جنگلها و مراتع جهت تأمین نیازهای خود نمود بطوریکه از میوه، چوب، جهت تغذیه، سوخت... استفاده نمود. که با توجه به روند افزایش این مسئله نیز افزایش یافت.
بطوریکه در قرن 18 و 19 بسیاری از کشورهای اروپایی و آفریقایی تا 95% درآمد کشورشان از این طریق بدست می آید که باعث نابودی جنگلها و مراتع در بسیاری از این مناطق گردید.
الف- مشخصات اقلیمی
بعلت وسعت زیاد کشور و موقعیت خاص جغرافیایی آب و هوای مختلفی در نقاط مخلف کشور حکمفرما می باشد در تابستان هوا در فلات مرکزی ایران بسیار گرم می شود و از آنجایی که بسیاری از کوهها و مناطق اطراف شهرها بدون پوش گیانهای هستند و ساختمانها از آهن و بتون است بدن سبب گاهی دمای محیط به 50 درجه سانتیگراد می رسد.
در منطقه جنوبی کشور بعلت بالا بودن رطوبت نسبی محیط گاهی وضع بخصوص برای افراد مسن و مریض خطرناک می شود بطوری که در مرداد ماده 1356 دمای محیط به 50 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی محیط به 95% رسید که باعث تلف شدن تعداد بسیاری از افراد گردید. در شمال ایران آب و هوا ملایم است و تابستانها بر عکس منطقه مرکزی زیاد گرم نمی شود.
ب- وضع خاک
با آنکه ایران کشوری وسیع است ولی فقط قسمتی از این خاک قبل استفاده و بهره برداری می باشد سطح وسیعی از مملکت را کوههای عظیم بدون پوشش گیاهی تشکیل می دهدو که از آن قسمت که قابل استفاده است بهره برداری اص.لی به عمل نمی آید.
فهرست مطالب:
- مقدمه ................ 1
- فصل اول کلیات ............ 4
- اهداف کلینیک ............... 5
- آشنایی با امکانات و اجزای لازم برای یک کلینیک گیاه پزشکی ............. 7
- طرز جمع آوری نمونه و ارسال نمونه جهت تشخیص بیماریهای گیاهی .......... 7
- مشخصات نمونه خوب .......... 8
- اصول جمع آوری گیاهان ........... 9
- تهیه اسلاید موقت میکروسکوپی ...... 12
- آشنایی با آزمایشگاه تشخیص آفت ........... 14
- طرز جمع آوری نمونه و ارسال نمونه آفات به آزمایشگاه ....... 16
- نمونه برداری از حشرات جونده ...... 18
- طریقه شمارش حشرات روی نباتات ......... 18
- اتاله کردن نهایی پروانه ...... 21
- برچسبهای نمونه حشرات ..... 23
- نکاتی که باید در موقع کاشت درختان رعایت کنیم ........... 24
- هرس درختان............ 25
- برخی درختچهها و درختان خیابانی......... 27
- برخی از آفات مهم درختان فضای سبز ......... 33
- برخی بیماریهای گیاهان زینتی فضای سبز ....... 47
- مصرفی یک بیماری مهم در گیاهان فضای سبز – مرگ نارون ......... 49
- معرفی برخی علفهای هرز موجود در فضای سبز و روشهای کنترل آنها .......... 51
- روشهای انتشار و گسترش علفهای هرز در چمن ........... 59
- انواع علف کش ها ................ 61
- لیست بیماریهای مهم تهران و اطراف آن ........ 65
- لیست آفات مهم تهران و اطراف آن ........... 66
- لیست علفهای هرز مهم تهران و اطراف آن ... 67
- فصل دوم – گزارش کارآموزی..................... 68
- درخت صنوبر و انواع آن ........... 69
- آفات مهم صنوبر ................
- پروانه گالزای صنوب ............. 87
- پروانه برگخوار صنوبر ........... 89
- کرم ریشه خوار صنوبر........... 90
- پروانه دم چنگالی بزرگ صنوبر....... 92
- پروانه مینوز صنوبر ............ 95
- سوسک برگخوار صنوبر ........... 96
- پروانه گالزای صنوبر ............ 98
- شته گال کوزهای صنوبر............. 100
- شته گال کیسهای صنوبر......... 102
- شته گال مارپیچی صنوبر ....... 104
- شته گال تاج خروسی صنوبر ...... 106
- شته مومی صنوبر ............ 107
- سوسک شاخدار صنوبر ........... 108
- سوسک شاخک بلند خالدار صنوبر ....... 111
- سوسک مینوزی صنوبر ...... 113
- بیماریهای مهم صنوبر...............
- لکه برگی صنوبر............ 115
- بیماری فتیله نارنجی صنوبر........ 116
- بیماری لکه قهوهای برگ صنوبر.... 118
- منابع.............. 120
تاریخچه گیاهپزشکی در ایران در واقع تاریخچه مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی نیز هست. در ایران بررسی های گیاهپزشکی نسبت به سایر رشته های کشاورزی شروعی زود هنگام تر داشته است.
آغازگر این برسی ها در کشور، شادروان استاد جلال افشار بود که پس از پایان تحصیلات در روسیه در سال 1298 هجری شمسی به ایران بازگشت و شروع به تدریس در مدرسه برزگران (سلف دانشکده کشاورزی کرج) نمود.
آن شادروان در سال 1302 هـ .ش، واحد کوچکی را در انستیتو پاستور ایران با نام «اداره تشخیص محلی آفات و مبارزه با آن ها» بنیان گذاشت و تحقیق پیرامون حشرات و جانوران زیان آور کشاورزی و بعضاً دامی و انسانی را آغاز نمود و این شروع رسمی تحقیقات گیاهپزشکی در ایران و نیز هسته اولیه و سنگ بنای مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی امروزی بود. شادروان افشار در چند زمینه دیگر نیز پیشگام و بنیانگذار بود. از جمله اولین کسی بود که تدریس حشره شناسی و آفات گیاهی را پایه گذاری نمود، علاوه بر آن جمع آوری و شناسایی حشرات و جانوران از جمله عوامل بیماری زا در انسان و دام و به اصطلاح امروزی حشره شناسی و جانورشناسی پزشکی و دامپزشکی نیز با افشار آغاز شد و نیز او برخلاف برخی مدعیات، پایه گذار تحقیقات جانورشناسی و همچنین اولین موزه جانورشناسی و حشره شناسی در ایران بود. به هر حال اداره کوچکی که آن شادروان بنیان گذاشت، در سال 1306 از انستیتو پاستور ایران جدا شد و به اداره کل فلاحت در وزارت فواید عامه پیوست و در سال 1308 با احراز هر دو نقش مطالعاتی و اجرائی به «بنگاه دفع آفات» تغییر نام داد. شادروان افشار در طی این سال ها همچنان در مدرسه عالی فلاحت (دانشکده کشاورزی فعلی) نیز تدریس می کرد و نیز به تحقیق و تألیف مقالات و کتاب هایی می پرداخت که برای ایران جدید و بسیار سودمند بود، در همین سال ها موزه جانورشناسی دانشکده کشاورزی کرج را پایه گذاری نمود در واقع فعالیت و تلاش آن مرحوم در دو سمت و سو جریان داشت، از یک سو اداره کوچکی را در انستیتو پاستور تشکیل داد که منجر به مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی امروزی شد و از طرف دیگر فعالیت های وی در دانشکده کشاورزی کرج، هسته اولیه گروه های گیاهپزشکی دانشگاه های ایران را پدید آورد. بنگاه دفع آفات فوق الاشاره تحت نظر افشار و به کمک شاگردان آن مرحوم که به تدریج از مدرسه عالی فلاحت فارغ التحصیل می شدند روز به روز توسعه می یافت به طوریکه در سال های 1313 و 1314 در شمال کشور اولین و شاید تنها مبارزه کاملاً موفق بیولوژیک را با وارد کردن کفشدوزک Rodalia cardinalis با شپشک استرالیایی انجام داد. این بنگاه به تدریج آفات مهم کشور را جمع آوری و شناسایی نمود و تحقیقات روی آن ها را آغاز کرد. در سال 1322 شادروان افشار آزمایشگاهی را با نام «آزمایشگاه حشره شناسی و دفع آفات نباتی» که ریاست آن را شخصاً عهده دار بود بنا نهاد، این آزمایشگاه زیر نظر مستقیم وزیر کشاورزی و در دو اطاق در محل وزرات کشاورزی آن زمان (محل فعلی فروشگاه شهر و روستا واقع در خیابان فردوسی تهران) فعالیت می کرد. با خاتمه جنگ جهانی دوم در سال 1324 چند متخصص شوروی سابق از جمله الکساندروف، چواخیم و کریوخین نیز در این آزمایشگاه مشغول به کار و تحقیق شدند. در همین سال چند نفر فارغ التحصیل جوان دانشکده کشاورزی کرج نظیر شادروان هایک میرزایانس نیز در این آزمایشگاه به فعالیت پرداختند. شادروان میرزایانس در همین زمان به جمع آوری حشرت ایران و تعیین نام آن ها پرداخت و در واقع سنگ بنای اولیه، مجموعه عظیم حشرات ایران در بخش تحقیقات رده بندی حشرات مؤسسه را که اکنون رسماً موزه حشرات مهندس هایک میرزایانس نام دارد بنیان گذاشت. باز هم در این سال قسمت تحقیقات قارچ شناسی و بیماریهای گیاهان، با آمدن شادروان دکتر اسفندیار اسفندیاری بنیانگذاراین نوع تحقیقات در ایران، و همچنین قسمت علفهای هرز با انتقال شادروان مهندس عین اله بهبودی شاهسون، بنیانگذار جمع آوری و تشخیص و تحقیق در این رشته به آزمایشگاه مذکور فعال گردید. با همت این دو شادروان، کار جمع آوری و تشخیص گیاهان نیز در همین سال آغاز گردید و این تلاش ها به همراه تشکیل بخش شناسایی و بررسی گیاهان کشور از سال 1327 بنیان اولیه هرباریوم بسیار ارزشمند و بزرگ بخش تحقیقات رستنی های مؤسسه به شمار
می رود. آزمایشگاه مذکور در سال 1326 مجدداً به اداره کل دفع آفات نباتی انتقال یافت. این آزمایشگاه که روز به روز برکمیت و کیفیت آن افزوده می شد در سال 1328 «اداره بررسی آفات» نام گرفت و به اداره کل بررسی ها در ساختمان آن زمان وزارت کشاورزی (واقع در نبش خیابان لاله زار نو و انقلاب) پیوست. در سال 1336 اداره بررسی آفات به سطح اداره کل ارتقاء یافت و به «اداره کل بررسی آفات نباتی و قرنطینه» تغییر نام داد و تحت نظارت و سرپرستی مدیریت کل دفع آفات نباتی قرار گرفت و محل آن نیز تغییر یافت و به یک ساختمان استیجاری واقع در خیابان سعدی مقابل شرکت بیمه ملی ایران منتقل گردید. هم در این زمان بعضی واحدهای شهرستانی آن در اهواز، اصفهان، تبریز و ورامین گشایش یافت.
سال 1339 را باید اولین نقطه عطف در تاریخچه مؤسسه و نیز گیاهپزشکی کشور دانست، در این سال بر پایه تصویب نامه هیأت وزیران 56000 مترمربع از زمین های دولتی (خالصه) اوین برای ایجاد تأسیسات جدید در اختیار اداره کل بررسی آفات نباتی و قرنطینه قرار گرفت. بالاخره نقطه عطف بعدی در تاریخ مؤسسه پیش آمد، بدین معنی که در سال 1341 باز هم با تصویب هیئت وزیران اداره کل بررسی آفات نباتی و قرنطینه، به انستیتوی بررسی آفات و بیماری های گیاهی تغییر نام داد و به صورت سازمانی وابسته به وزارت کشاورزی، از امکانات، اختیاراتت و استقلال ویژه ای برخوردار شد، لیکن قسمت قرنطینه از آن جدا شد و به اداره کل دفع آفات نباتی (سازمان حفظ نباتات فعلی) پیوست. در این سال ها کار احداث ساختمان ها و آزمایشگاه های جدید در زمین واگذاری آغاز شد و ادامه یافت، در سال 1341، انستیتو توانست 15 هکتار دیگر از اراضی اوین را برای احداث تأسیسات و مزارع و باغ های آزمایشی و خانه های سازمانی محققین بدست آورد، انستیتو در سال 1342 رسماً به ساختمان های تازه افتتاح شده در محل فعلی انتقال یافت و در سال 1343 حدود 12 هکتار دیگر از زمین های خالصه را بدست آورد. در سال 1344 قانونی به نام «قانون تأسیس مؤسسه بررسی آفات و بیماری های گیاهی» از تصویب مجلسین وقت گذشت. در این قانون واژه انستیتو حذف و به جای آن واژه مؤسسه رسمیت یافت. در این سال ها مؤسسه توسط یک هیئت 5 نفری مرکب از آقایان دکتر قوام الدین شریف، دکتر علی اکبر آگه، شادوران مهندس هایک میرزایانس، شادروان فیروز تقی زاده و دکتر مجید امیدوار اداره می شد که هر سال یکی از اعضای این هیئت وظیفه ریاست و یکی دیگر معاونت مؤسسه را به عهده می گرفت، با تصویب قانون مؤسسه، مدیریت چرخشی هیئت پنج نفره جای خود را به مدیریت ثابت داد و شادروان دکتر عباس دواچی ریاست مؤسسه را به عهده گرفت. در طول دهه های چهل و پنجاه مؤسسه دوران شکوفایی و پیشرفت چشمگیری را پشت سر گذاشت و موفقیت های فراوانی را با همت و کوشش کارکنان و مدیران متعهد و دلسوز خود بدست آورد. کادر تحقیقاتی مؤسسه پیش از این دوران از حدود 10 نفر تجاوز نمی کرد و فضای آزمایشگاهی آن محدود به 5 اطاق 34 متری بود. مؤسسه با یک برنامه منظم توفیق یافت که تحصیل کردگان جوان و مستعد را با انجام آزمون های استخدامی بسیار دشوار به خدمت بگیرد و عده ای از آنان را برای تکمیل معلومات و تحصیلات به خارج از کشور گسیل دارد. در این دوران مؤسسه توانست چندین ساختمان بزرگ، گلخانه های متعدد و اطاق های حرارت ثابت و آزمایشگاه های مجهز تأسیس نماید و همچنین تعدادی منزل مسکونی برای اسکان محققین خود احداث کند، علاوه بر این ها واحدهای (آزمایشگاه های) استانی و شهرستانی خود را به 15 واحد (تبریز، ارومیه، بندرانزلی، تنکابن، گرگان، مشهد،ورامین، کرج، اصفهان، شیراز، بندرعباس،رفسنجان، جیرفت،اهواز و کرمانشاه) برساند. از بعد تحقیقاتی نیز مؤسسه توانست با تلاش کادرهای تحقیقاتی و فنی جوان و هدایت پیشکسوتان خود، طرح های بسیاری در تمام زمینه های گیاهپزشکی و علوم وابسته اجرا کرده و به نتایج مهمی دست یابد. در این دوران ارتباطات تحقیقاتی و علمی و مبادله کتب و نشریات و اطلاعات و محقق و کارشناس با مراکز مهم تحقیقات گیاهپزشکی و دانشگاههای کشورهای پیشرفته، رشد چشمگیری یافت. همین تلاشها موجب شد که مؤسسه در سطح جهان با عنوان Plant Pest and Disease Research Institute و با سرواژگان PPDRI شناسایی و اعتبار بین المللی یابد. دهه های 40 و50 را به حق می توان دوران طلایی شکوفایی و توسعه مؤسسه دانست.
فهرست مطالب
فصل 1: معرفی مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی
مقدمه..................................................................
تاریخچه مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی.........................................
شرح وظایف اساسی مؤسسه.......................................................
تشکیلات مؤسسه.................................................................
بخش تحقیقات آفتکش ها.........................................................
بخش تحقیقات حشرات زیان آور به گیاهان....................................
بخش تحقیقات علف های هرز و انگل های گلدار................................
بخش تحقیقات سن گندم...................................................
بخش تحقیقات بیماری های گیاهی................................
بخش تحقیقات رده بندی حشرات...................................
بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی...................................
بخش تحقیقات نماتولوژی گیاهی...................................
بخش تحقیقات مبارزه بیولوژیک................................................
بخش تحقیقات ویروس شناسی و بیماری های ویروسی گیاهان......................
بخش تحقیقات شناسایی رستنی ها...................................
بخش تحقیقات بیولوژی مولکولی و بیوتکنولوژی.................
نیروی انسانی..........................................................
طرح های تحقیقاتی......................................................
انتشارات.......................................................
منابع فصل...............................................
معرفی محل کارآموزی...................................
کلیات.........................................................
تهیه پرپاراسیون میکروسکوپی از حشرات................................
نحوه پرپاراسیون..............................................
اتاله کردن حشرات..........................................
منابع فصل............................................................
زیر راسته جوربالان Homoptera....................................
کلید تشخیص خانواده های راسته جوربالان............................
خانواده مگس های سفید (سفید بالک ها) Aleurodidae..............
سفید بالک ها Aleurodidae..................................
مراحل رشدی..............................................
تخم.......................................................
پوره خزنده (اولین مرحله پورگی).............................
سنین دوم و سوم پورگی...............................
شفیره.....................................................
بالغین.............................................
دموگرافی و دینامیسم جمعیت...................................
آزمایشات انجام شده روی مگس سفید گلخانه................................
مگس سفید.........................................
عسلک پنبه........................................
کنه دو نقطه ای (کنه تارعنکبوتی)..............
شپشک آرد آلود ساحلی...............................
منابع فصل.....................................................
راسته Hemiptera (ناجوربالان).....................................
زیر راسته سن ها Heteroptera...................................
کلید شناسایی خانواده های مهم سن ها.........................
رده بندی سن ها Heteroptera.......................................
الف- زیر راسته سن های آبزی Cryptocerata................................
ب- زیر راسته سن های خاکزی (Gymnocerata یا Amphicorizae)...............
سن گندم........................................................
آزمایشات انجام شده روی سن گندم.......................
اثر شبه هورمون جوانی «آدمیرال» بر کنترل پوره های سن معمولی گندم در شرایط مزرعه.....
نتیجه کلی و بحث..........................................
نتیجه بررسی ها............................................
منابع فصل...............................
راسته Diptera (دوبالان).........................
رده بندی دو بالان........................................
مگس های شیار پیشانی دار سیکلورهافا، گروه ساده بال ها، مگس های بال رنگی ........
کلید شناسایی خانواده های مهم مگس های زیر راسته براکی سرا و سیکلورهافا............
مگس قهوه ای جالیز..............................
آزمایشات انجام شده روی مگس جالیز...................
مگس خربزه......................................................
سرخرطومی هندوانه (سرخرطومی جالیز)....................
منابع فصل................
آزمایشات مربوط به تأثیر سموم مختلف روی درصد جوانه زنی بذر کلزا..........
کاربرد مخلوط آفتکش ها..............................
چگونگی چک نمودن ثبات و سازگاری ترکیب داخل تانک...............
روش های ترکیب کردن مواد شیمیایی و آزمایش ثبات و سازگاری..........
بعد از تست چه باید کرد؟..........................
ترکیبات سموم آفتکش.....................................
ترکیبات سموم علف کش و حشره کش........................................
ترکیبات سموم علف کش و قارچکش........................................
ترکیبات سموم علف کش و حاصلخیز کننده یا بارور کننده مایع..............
ترکیبات سموم علف کش و حاصلخیز کننده خشک................
متخصصان می گویند: سموم قارچکش همیشه اگر خوب ترکیب شوند، سودمند هستند
مفید بودن ثبات دهنده های حالت اسیدی در کاهش حمل سم در یک جریان شبیه سازی شده...
منابع فصل...............................................
منابع فارسی..................................
منابع لاتین........................
مبارزه با بیماریهای گیاهی، آفات و علفهای هرز
پیشگفتار
حمد و سپاس خدای را که توفیق تقدیم این اثر را به علاقمندان رشته کشاورزی عنایت فرمود.
اهمیت گیاهان زراعی و مبارزه با بیماریهای آنها بر هیچ فردی پوشیده نیست و یکی از طرق افزایش عملکرد در واحد سطح مبارزه با بیماریهای گیاهی، آفات و علفهای هرز است.
عوامل بیماریزای گیاهی یکی از مهمترین علل کاهش محصولات کشاورزی به شمار می آیند. شناخت چرخه زندگی و روابط متقابل آنها با محیط زیست و گیاهان میزبان و استفاده از اروشهای تلفیقی در جهت مبارزه با این عوامل در راستای کاهش زیانهای مزبور از جمله اساسی ترین مقوله مدیریت بیماریها محسوب می شود. در صورت عدم مدیریت صحیح، دسترنج زارع طعمه عوامل مذکور گردیده و در واقع باقی مانده نامرغوب محصول برای کشاورز و مصرف کننده باقی می ماند.
بر خود لازم می دانم که از تمام سروران عزیزی که به نحوی از دست آوردهای آنها در این مجموعه استفاده کرده تشکر و قدرانی نمایم. علی الخصوص جناب آقای دکتربهرام شریف نبی استاد گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان که همیشه مرا مرهون زحمات خویش ساخته، استاد فرهیخته و ارجمندم جناب آقای دکترقدیر نوری قنبلانی که همواره این حقیر را مورد لطف و عنایت خود قرار داده است و همچنین همکار عزیز و گرامی جناب آقای دکترمسعود گنجی که اگر تشویق و راهنمائیهای ایشان نبود این اثر بوجود نمی آمد.
همچنین از همکاری صمیمانه جناب آقای اسمعیل قاسم زاده به خاطر حروفچینی، صفحه آرائی و ویرایش خوب این اثر تشکر و قدردانی می نمایم.
از کلیه صاحبنظران و سروران گرامی که این اثر را مطالعه خواهند فرمود خواهشمند است اینجانب را با انتقادات و پیشنهادات سازنده خویش راهنمائی نموده تا انشاءالله در چاپهای بعدی نارسائیهای احتمالی را برطرف نمایم.
فروع الدین زرگرزاده
بیماریهای گندم و جو
wheat and barly diseases
1- زنگ سیاه یا زنگ ساقه (stem rust)
زنگ سیاه یکی از مهمترین بیماریهای غلات در اغلب کشورهای جهان است که هر ساله خسارت زیادی به محصول غله وارد می کند. در ایران در سالهائی که شرایط آب و هوائی برای توسعه و گسترش زنگ های غلات مساعد باشد زیانهای جبران ناپذیری وارد می کند. میزان خسارت زنگ سیاه گندم در ایران پس از زنگ زرد ولی در برخی از سالها زنگ سیاه گندم به صورت اپیدمی در آمده و مناطق وسیعی را آلوده می کند. علت گسترش بیماری مربوط به بارانهای بهاره و مساعد بودن شرایط آب و هوائی در فروردین و اردیبهشت است. بطوریکه خسارت در برخی مناطق منجر به عقیم شدن خوشه ها و پوک شدن دانه و یا ندرتاً تشکیل دانه های بسیار ریز و غیرقابل استفاده می گردد. آلودگی در مزارع خوزستان نسبتاً زیاد است ولی به علت کوتاه بودن دوره رشد و نمو گندم خسارت قابل ملاحظه نیست. در ایران خصوصاً در منطقه گرگان گاهی خسارت سالیانه تا 50% هم می رسد. این زنگ در تمامی مناطق کشور وجود دارد ولی میزان خسارت دقیق آن مشخص نیست.
علائم و نشانه ها
اردوسورها در اوایل و اواسط بهار (بستگی به شرایط آب و هوائی) روی ساقه، برگ و غلاف و گاهی روی گلومها، ریشک ها و یا حتی روی بذر گندم ظاهر می شوند. اردوسورها در ابتدا به شکل خطوط باریک و کشیده ای موازی محور اصلی ساقه دیده می شوند، این جوشها یا سورها تخم مرغی، کشیده و یا دوکی شکل و به اندازه 10´3 میلی متر هستند. آلودگی شدید ممکن است باعث ضعف ساقه ها و ورس گیاه شود. پس از چندی اپیدرم پوششی اردوسورها پاره می شود و گرد قرمز آجری رنگی مانند زنگ آهن از آن خارج می شود. در اواخر بهار و اوایل تابستان تلتوسورهای سیاه رنگ روی ساقه، گلوم گلومل و گاهی در قسمت تحتانی غلاف ظاهر می شود که در ابتدا پراکنده بود و بعداً به یکدیگر متصل می شوند و در امتداد طول ساقه به صورت خطوط کشیده در می آیند، تلتوسورها ابتدا زیر اپیدرمی هستند و بعداً اپیدرم را پاره می کنند و تلیوسپورهای قهوه ای تیره از آنها آزاد می شوند (تصویر 1).
عامل بیماری
عامل بیماری زنگ tritici Puccinia graminis f. sp. است که یک زنگ هتروئیک و ماکروسیکلیک است، مرحله ایسیدین (اسپرماگونی و ایسیدی) روی گونه ای زرشک و Mohonia sp و مرحله اوردین (اردوسور ـ سیاه گندم تلتوسور) روی غلات تشکیل می شود. عامل بیماری علاوه بر گندم به جو، ارقامی از چاودار و برخی گراسهای دیگر مانند جو وحشی Jubatun Hordeum و Aegilops spp نیز حمله می کند.
اردوسپورها نارنجی ـ قرمز، تخم مرغی، کشیده و یا بیضوی با چهار سوراخ تندشی اسشتوائی با دیواره خاردار مضرس و ضخیم و 140-21´24-15 میکرون هستند.
تلیوسپورها بیضوی تا گرزی شکل 60-40´20-15 میکرون و دو حجره ای اند که انتهای حجره بالائی برآمده است و دیواره آنها ضخیم و صاف بوده و پایه ای بلند دارند. سوراخ تندشی حجره بالائی انتهائی terminal است ولی سوراخ تندشی حجره پایینی جانبی lateral می باشد. جوانه زنی معمولاً پس از گذشت چندین هفته دوره خواب انجام می شود و تولید یک پرومیسلیوم (بازید) شفاف که روی آن 4 بازیدیوسپور شفاف روی استریگماها، تشکیل می شود، می کند.
پیکنیدها (اسپرماگونی) روی زرشک کوچک کوزه ای مانند و دارای روزنه ای هستند. پیکنیدهای تولید اسپورهای روشن و هیف های گیرنده نازک receptive hyphae در قطرات کوچک چسبنده ای می کنند. ائسیدی روی سطح زیرین برگ زرشک زرد رنگ و شبیه زنگوله hornlike هستند، ایسیدیسپورها زنجیره ای، خشک، نیمه کروی، صاف و زرد روشن، 23-16´19-15 میکرون هستند (شکل 1).
Puccinia graminis F.sp. Tritici (عامل زنگ ساقه)
اَُپتیمم حرارتی زنگ سیاه نزدیک به c260 است و زیر c150 و بالای c400 رشد قارچ متوقف می شود، بنابراین هوای گرم را دوست دارد و در مزرعه موقعی ظاهر می شود که تقریباً رشد و نمو زنگ زرد متوقف شده است.
تاکنون بیش از 300 نژاد فیزیولوژیکی در نقاط مختلف دنیا برای زنگ سیاه مشخص شده است.
سیکل زندگی زنگ سیاه
تلیوسپورها پس از تشکیل روی گندم مدتی را که معمولاً یک فصل زمستان است را می گذرانند و در اوایل بهار همزمان با جوانه زدن زرشک فعالیت خود را شروع می کنند. در اثر جوانه زنی تلیوسپورها (یک پرومیسلیوم از هر حجره تلیوسپور خارج می شود و هسته دیپلوئیدی به داخل پرومیسلیوم وارد می شود و پس از تقسیم میوز، چهار هسته هاپلوئید بوجود می آید و روی هر استریگمات که از هر سلول تشکیل شده خارج می گردد. بازیدیوسپور تولید می شود و هسته ها به داخل بازیدیوسپورها مهاجرت می کنند. بازیدیوسپورها با فشار رها می شوند و توسط باد روی بوته زرشک برده می شوند و در صورت وجود شرایط مناسب رطوبت و درجه حرارت جوانه زده و از هر یک میسلیوم یک هسته ای تولید می شود که پس از نفوذ در زرشک پیکنیدهای کوچک و کشیده ای به نام اسپرماگونی تولید می کنند، برخی از آنها دارای اندامهای نر (اسپرماتیا) و بعضی اندامهای ماده (هیف دریافت کننده) هستند که این بستگی به بازیدیوسپور یا فاکتور مثبت یا منفی دارد. حشرات در هنگام تغذیه مقداری از اسپرماتیاها را به اسپرماگونی جنس مخالف انتقال می دهند و اسپرماتی روی هیف دریافت کننده جنس مخالف قرار می گیرد و عمل اسپرماتیزاسیون انجام می شود. پس از انجام اسپرماتیزاسیون میسلیوم دو هسته ای بوجود می آید. هیف مزبور تولید اندام با رده دیگری در سطوح زیرین برگ زرشک به نام ائسیدی می نماید. در ائسیدی از تقسیم متوالی سلولهای قاعده ائسیدیوسپورها بوجود می آیند که قوه نامیه خود را حدود 5 هفته حفظ می کنند و به محض تشکیل می توانند در c180-16 جوانه بزنند. ائسیدیوسپورها توسط باد و حشرات بر روی غلاف برده می شوند و در صورت وجود شرایط مناسب جوانه زده و در پهنک برگ و غلاف و براکته های گل، سورهای اردوسور را تشکیل می دهند. در داخل اردوسورها، اردوسپورها تشکیل می شود. در تحت شرایط مساعد آب و هوایی اردوسپورها جوانه می زنند و رشته حاصله از راه روزنه وارد اطاقک زیر روزنه می شود و این هیف ممکن است در دو جهت مماسی یا عمق در بافت گیاه پیشروی می کند و مواد غذایی خود را از طریق لکه ها بدست می آورد. کلروپلاست سلولهای مورد حمله کاهش یافته و هسته سلولهای میزبان از بین می روند. اردوسپورها سبب آلودگی های ثانویه و گسترش بیماری در مزرعه می شوند. رطوبت و (یا مجاورت یک قطره آب در کنار اردوسپور برای جوانه زنی آن ضروری است). با توسعه و گسترش بیماری و شرایط مناسب تلیوسپور در سورهای مستقلی به نام تلتوسور و یا در اردوسورها تولید می شوند. اگر تلیوسپورها در تلتوسورها تشکیل شوند رنگ سورها سیاه و در مورد دوم رنگ آنها قهوه ای تیره تا سیاه می باشد. در تلیوسپورهای رسیده و بالغ دو هسته با یکدیگر ترکیب شده و تولید سلولهای دیپلوئید می کنند و بدین ترتیب آمیزش جنسی که در مرحله اسپرماگونی آغاز شده بود در این مرحله تکمیل شده و سیکل زندگی مجدداً آغاز می شود (شکل 2).
عواملی که باعث بوجود آمدن نژادهای جدید یا تغییرات در پراکندگی و وضع نژادها می شوند عبارتند از :
1- اختلاط بین دو نژاد از دو گونه مختلف زنگ
2- تغییر شرایط آب و هوائی در طول سال که در تغییر نژادی یک منطقه مؤثرند.
3- موتاسیون در بین یک نژاد
4- هیبریداسیون بین دو یا چند نژاد موجود در منطقه
2- زنگ زرد یا زنگ نواری Stripe rust – yellow rust – glume rust
زنگ زرد یکی از مهمترین یماریهای غلاف است که تقریباً همه ساله در نواحی شمالی ایران از دشت مغان تا دشت گرگان با شدتهای متفاوت بروز می کند و در دامنه کوهستانهای البرز و زاگرس تقریباً هر 4 یا 5 سال یکبار بطور همه گیر شایع می شود. بیشترین خسارت را تقریباً در میان سایر زنگهای غلاف در ایران دارد و در سراسر کشور تقریباً وجود دارد. این بیماری در بین غلات کشت شده در گندم و جو دارای اهمیت اقتصادی است.
علائم و نشانه ها
علائم زنگ زرد در آب و هوای ملایم و خنک توسعه پیدا می کند بنابراین در ابتدای فصل زودتر از سایر زنگهای غلات دیده می شود و در تابستان با گرم شدن هوانشوونمای این زنگ متوقف می شود. زنگ زرد گاهی باعث عقیم شدن گیاه می شود و در آلودگی های کم اردوسپورها فقط در برگ ظاهر می شوند ولی در خسارتهای شدیدتر، اردوسپورها در ساقه و پوشینه ها نیز ظاهر می شوند (تصویر 2).
نخستین نشانه های بیماری ظهور تعدادی جوش گرد، کوچک و زرد مایل به لیموئی در سطح فوقانی و ندرتاً در سطح تحتانی برگها است. جوشها در ابتدا زیر اپیدرمی بوده و به تدریج با پاره شدن اپیدرم، اردوسپورها آزاد می شوند. این جوشها مهم هستند زیرا اولین عامل و کانون بیماری هستند. با گسترش بیماری در مزرعه سورها بطور منظم و در امتداد خطوط موازی در فواصل بین رگبرگها نمایان می شوند و مشخص ترین نشانه بیماری زنگ زرد را ایجاد می کند. در اواخر فصل رشد گیاه، در روی اردوسپورها، جوشهای تلتوسور که در ابتدا گرد و زیر اپیدرمی هستند در روی برگ یا غلاف ظاهر می شوند، تلتوسورها قهوه ای تیره تا سیاه رنگ هستند، تلتوسورها به تدریج افزایش یافته و به شکل خطوط کشیده و تقریباً موازی رگبرگها ظاهر می شوند.
عامل بیماری
عامل بیماری زنگ زرد گندم tritici Puccinia striiformis f. sp. است که یک زنگ اتوئیک و میکروسیکلیک است و مرحله ایسیدین آن تاکنون روی میزبان واسطی شناخته نشده است، اردوسپورها به قطره 30-20 میکرون و به رنگ زرد مایل به نارنجی و بیضوی هستند، دارای دیواره های ضخیم، خاردار که 6 تا 12 تندشی در سطح آن پراکنده است. اردوسپورها تا موقعی که میزبان زنده سوراخ شرایط مساعد، بطور متوالی تولید می شوند، دمای اُپتیمم برای جوانه زاست و c150-12 است. میسلیوم قارچ در تابستان در بافت گیاه میزبان می تواند بحالزنی آنها بسر برده و تلیوسپورها دو حجره ای، گرزی یا استوانه ای یا قسمت انتهائی کمون مسطح یا کشیده و خرمائی تا قهوه ای هستند. با توجه به فقدان مرحله ایسید گردیا و پایداری در طبیعت بستگی به وجود و باقیماندن اردوسپورها در فصل سرماین، دوام خنک در روی بقایای گیاهی و یا گرامینه های دیگر دارد. همچنین دوام پاتوژن یا مواقع میسلیوم در نسوج میزبان می باشد.
زنگ زرد گندم از میسلیوم هایی منشاء می گیرد که در بافت برگ و مخصوصاً بصورت اردوسپورهای باقیمانده و یا از طریق باد از سایر میزبانهای دوردست آمده مخصوصاً از گندمهائی که در ارتفاعات کم کاشته می شوند گاهی بوسیله اردوسپورهائی است. مناطق مرتفع تر قرار دارند، آلوده می شوند. از آنجائیکه میسلیومها تا c50 که در می کنند آلودگی ممکن است در سراسر پاییز و زمستان صورت گیرد. رشد با تحمل بیماری در c150-10 همراه با شنبم و باران ملایم بسیار سریع انجام می شود و توسعه معمولاً اگر دمای شب از c180 بالاتر رود کاهش می یابد و یا متوقف می شود.
قارچ عامل زنگ زرد دارای نژادهای فیزیولوژیکی متعددی است که تاکنون 65 نژاد تشخیص داده شده است. تشکیل اردوسورها روی دانه ها و یا چسبیدن حدود دانه خود نوعی طریقه انتقال بیماری از سالی به سال دیگر است.
به طور کلی زنگ زرد سبب خشکیدن برگ و غلاف و یا قسمتی از براکته ها می گردد. دانه های حاصل از بوته های بیمار کوچک و سبک تر از دانه های سالمی سنبله دانه های بوته های زنگ زده سطحشان چین و چروک دار بوده و کمی زودتر هستند. و علت زود رسدین دانه های مربوط به خشک شدن تمام یا قسمتی از سنبله می رسند.
3- زنگ قهوه ای یا زنگ برگ eaf rust – dwarf rust – brown rust
زنگ قهوه ای در ایران خسارت کمتری نسبت به زنگ زرد دارد و تقریباً می توان گفت که میزان خسارت آن معادل خسارت زنگ سیاه است. این زنگ در مناطقی که گندم بهاره می کارند، شیوع بیشتری دارد. این قارچ علاوه بر گندم بر روی برخی ارقام جو و Agropyrom spp و Aegilops نیز ایجاد بیماری می کند.
علائم و نشانه ها
اردوسورها روی برگ ظاهر می شوند و بندرت نیز ممکن است روی ساقه و حتی غلاف برگ تشکیل شوند. جوشها یا اردوسورها در سطح بالائی برگ به رنگ پرتقالی روشن و یا قهوه ای ظاهر می شوند و برخلاف اردوسپورهای زنگ زرد به ردیف قرار نگرفته و از آنها بزرگترند و به علت ممانعت فتوسنتز برگ و افزایش تعرق از سطح آنها مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید تا گیاه به خوشه برود. اردوسورها تا 5/1 میلی متر قطر دارند و پراکنده یا بصورت دستجات روی سطح بالائی پهنک برگ قرار دارند، اردوسورها گرد، تخم مرغی و شکوفا erumpent هستند اما مانند زنگ سیاه حاشیه بافت اپیدرمی را پاره نمی کنند. تلتوسورها در زیر اپیدرم تشکیل می شوند عمدتاً روی غلاف برگ و پهنک آن تلتوسورها سیاه رنگ هستند (تصویر 3).
عامل بیماری
عامل بیماری زنگ قهوه ای گندم tritici Puccinia recondita f. sp. است که یک زنگ هتروئیک و ماکروسیکلیک است. مرحله ایسیدین آن نادر است و روی گیاه (Thalictrum spp.) meadow rue دیده شده است.
ایسیدی زنگ قهوه ای روی گونه هایی از Isopyrum – clematis – Anemonella – Anchusa گزارش شده است. علاوه بر گندم به Aegilops و Agropyron حمله می کند. اردوسپورها به قطر 30-15 میکرون، نیمه کروی و قرمز مایل به قهوه ای با 8-3 سوراخ تندشی به صورت پراکنده در سطح خاردار و ضخیم اردوسپور ـ دمای اُپتیمم برای ایجاد آلودگی بین اپتیمم زنگ سیاه و زنگ زرد است (حدود c200) تلیوسپورها گرد و مسطح در انتها مانند زنگ زرد، تلیوسپورها ممکن است در تحت شرایط آب و هوائی خاص و یا اگر گیاه در نزدیک مرحله رسیدگی کامل باشد و آلوده شود، تشکیل نشوند. عامل زنگ قهوه ای به سرعت در بین c220-15 موقعی که رطوبت عامل محدود کننده نباشد، رشد می کند. خسارت زنگ قهوه ای گاهی حالت سینرژیستی با سپتوریا دارد.
4- زنگ قهوه ای جو leaf rust – dwarf leaf rust – brown leaf rust
این زنگ از مهمترین زنگهای جو در ایران است که بیشتر در مناطقی که محصول دیرتر می رسد شایع می باشد و در اطراف اصفهان روی جو وجود دارد. این بیماری در آمریکا، آفریقای شمالی، اروپا، نیوزیلند، استرالیا و برخی مناطق آسیا در حالت کلی می توان گفت که گسترش جهانی دارد.
علائم و نشانه های بیماری
آلودگی معمولاً در آخر فصل رشد ظاهر می شود. در ابتدا برگهای پایینی مورد حمله قرار می گیرند و در شرایط گرم و مرطوب بیماری به برگهای بالائی نیز گسترش می یابد. اردیولها تخم مرغی، کوچک و به صورت سعدهای قهوه ای مایل به زرد، نامنظم و پراکنده روی هر دو سطح برگ دیده می شوند. خوشه ها نیز آلوده می شوند. برگهای شدیداً آلوده زرد شده و باعث بروز اشکال در رؤیت راردیولهای قارچ می شوند. تلیوسپورها در هنگام رسیدگی گیاه تشکیل می شوند و تلیومها معمولاً توسط اپیدرم پوشیده می شوند (تصویر 4).
عامل بیماری
عامل بیماری قارچ Puccinia hordei است که یک زنگ هتروئیک و ماکروسیکلی است. به نظر می رسد فقط اردوسپورها روی جوهای زمستانه به سر می برند و منبع اصلی اینوکولوم اولیه اردوسپورهای باقیمانده در جو هستند. اردوسپورها توسط باد منتشر شده و در بهار جو را آلوده می کنند Ornithogalun umbellatum میزبان واسط زنگ جو در اروپا و اسرائیل است، هرچند که میزبان واسط معمولاً در بسیاری از مناطق کاشت جو وجود دارد ولی آلودگی ناشی از ایسیدمها تنها از قسمت هائی از آسیا و اطراف دریای مدیترانه گزارش شده است.
گسترش بیماری در دمای c220-15 صورت می گیرد و این در صورتی است که رطوبت عامل محدود کننده نباشد.
کنترل
کاشت ارقام مقاوم ـ کاربرد قارچکشهای سیستمیک مانند triadimefon به صورت پاششی روی برگها.
آفات مرکبات
شپشک آرد آلود جنوب Nipaecoccus viridishom
در نواحی گرم و خشک خسارت بالایی ایجاد می کند ، دارای بدنی با رنگ قرمز تیره و به صورت بیضوی شکل ، زنده زا و در حدود 250 پوره تولید می کند ، هر نسل 50 روز زندگی می کند و این حشره چند نسلی بوده و در آب و هوای معتدله بی وقفه تولید مثل می کند.بر روی درخت لیمو ترش خسارت بسیار زیاد و جبران ناپذیری وارد می نماید.
دارای بیش از چهار نسل در سال
روش مبارزه :
رها سازی کفشدوزک از گونه Cryptoleamus coccinellidae
سپر دار زرد شرقی مر کبات Aonidiella orientalis
در مناطق گرمسیر بوده ، و علاوه بر مرکبات به گیاهان علفی و درختچه های مثمر و غیر مثمر نیز حمله می کند.لیمو شیرین حساسترین و لیمو ترش نیمه حساس و ترنج ، نارنگی ، پرتقال و نارنج مقاوم می باشند. بیشتر روی برگ و میوه دیده شده و در دمای مناسب بسیار خسارت زا و در دمای زیر صفر فاقد فعالیت می باشد. دمای مناسب معمولاً وابسته به منطقه از اوایل فروردین تا اواخر فروردین می باشد.
نسل اول و دوم روی برگ ، و نسل سوم ، چهارم و پنجم روی میوه ها
زمستان گذرانی بهصورت ماده های کامل بر روی گل و میوه
روش مبارزه :
1 – مراحل اول پورگی زنبور پارازیتوئید Encarsia aurantii
2 – کفشدوزک شکار چی
معمولاً این آفت توسط دشمنان طبیعی به خوبی مهار می شود و نیازی به سموم شیمیایی نمی باشد ، هر چند وجود دشمنان طبیعی در منطقه مستلزم فراهم آوردن منطقه ای عاری از سموم شیمیایی و دارای ظرفیت های بالا جهت زندگی این حشرات مفید و تولید مثل آنان می باشد.
سایر شپشک های زیان آور :
شپشک استرلیایی
نام علمی : Icerya purchasi
خسارت :
حشره ای پلی فاز است که علاوه بر مرکبات به درختان زینتی مثل اقاقیا و طاووسی حمله می کند قدرت زاد و ولد سریع دارد. پوره سن اول به سرعت منتشر شده و خسارت آن به علت تغذیه شدید پوره ها و حشرات کامل از شیره گیاهی میباشد که با ترشح فراوان عسلک همراه است .
شناسایی :
ماده بالغ 4 تا 5 میلیمتر زرد یا نارنجی یا قهوه ای یا قرمز که معمولا تمام یا قسمتی از بدن از مواد مومی زرد رنگ پوشیده شده است .دارای کیسه تخمی برابر با 5/1 تا 2 برابر طول بدن در انتهای بدن است . در این کیسه 500 تا 2000 تخم وجود دارد و در این گونه افراد نر بندرت دیده می شود.
زمستان گذرانی :
ماده کامل و پوره (سن دو و سه )
پوره ها اطراف رگبرگ اصلی وزیر برگ و حشرات بالغ روی شاخه ها بیشتر دیده می شوند .*
نسل :
در منطقه جهرم 3 تا 4 نسل دارد.
مبارزه :
.لارو کفشدوزک استرالیایی از تمام حالات این شپشک تغذیه میکند: novius cardinalis
سپردار قهوه ای مرکبات
Chrysomphalus dictyospermi
این حشره از مهمترین آفات مرکبات در ایران است و علاوه بر انواع مرکبات به عده زیادی از گیاهان همیشه سبز از جمله چای ، شمشاد ، نخل ، برگ نو و حتی توت هم خسارت وارد می کنند.با توجه به سابقه درختان شمشاد در شمال ایران ، به نظر می رسد که این آفت از قرن ها پیش در ایران وجود داشته است. این آفت همراه با میوه و نهال های مرکبات به سایر نقاط کشور از جمله به تهران نیز راه یافته است . ولی فقط در گل خانه ها توانسته است مستقر گردد و در محیط آزاد ظاهراً به دلیل خشکی هوا و کمبود رطوبت نسبی نمی تواند بطور مدام فعال باشد.در سواحل دریای خزر این حشره در اکثر مناطق حتی گرگان دیده می شود.
مشخصات و بیولوژی :
سپر حشره ماده کامل ، بقطر 2 میلی متر ، مدور و در وسط کمی برجسته است ، رنگ سپر قهوه ای و در حاشیه خاکستری به نظر می رسد.جلد لاروی مرکزی و به رنگ قهوه ای روشن است.سپر پوره ها تیره تیره به نظر می رسند.سپر حشرات کوچک ، بیضی شکل و جلد لاروی کناریست ، حشره ماده کامل زرد رنگ و گلابی شکل است . L1 و L2 کاملاً مشخص و در قسمت خارج دارای یک دندانه کوچک می باشند.بین L1 ها و نیز بین L2L1 دو شانه نسبتاً بلند و با دندانه های مشخص دیده می شود.پارافیز ها به تعداد پنج جفت کیتینی و کشیده می باشند.روی L2 و L4 زائده های برگی شکل و دندانه دار به تعداد دو جفت در هر طرف دیده می شود.غده شاخکی در انتها دارای یک فرورفتگی است و یک موی حسی نسبتاً بلند در کنار آن دیده می شود.معمولاً این حشره از نظر مشابهت ممکن است با سپردار زرد یا قرمز اشتباه شود.ولی فرم گلابی شکل بدن حشره ماده در مقایسه با فرم قلوه ای شکل گونه های فوق الذکر تشخیص را آسان می سازد.سپردار قهوه ای مرکبات زمستان را به صورت پوره های سن 1 و 2 به سر میبرد.حشرات ماده در بهار به فعالیت خود ادامه داده و در اردیبهشت ماه شروع به تخم ریزی می کنند.گفته می شود این آفت هم به صورت پارتنوژنز و هم به صورت دو جنسی تولید مثل میکند.هر حشره ماده ممکن است تا 200 تخم بگذارد.تخم ها نارنجی رنگ ، کشیده و بطور مجتمع در زیر سپر حشره ماده دیده می شود.دوره انکوباسیون نسبتاً کوتاه و بندرت از یک یا دو روز تجاوز میکند.پوره ها زرد روشن ، پولک مانند و بیضی کشیده هستند که دارای شاخک وسه جفت پا می باشند.به علاوه سطح بدن آنها از موهای پراکنده پوشیده شده است.این حشرات پس از خروج از تخم در جستجوی محل مناسب برای تغذیه در سطح میوه و برگ حرکت میکنند و در اولین فرصت خرطوم خود را در نسج برگ فرو کرده و برای همیشه ثابت می مانند.پورها در این مرحله به سادگی به وسیله جریان هوا و یا به وسیله چسبیدن به بدن پرندگان و احیاناً حشرات گرده افشان بر روی درختان دیگر انتقال پیدا می کنند و گاهی به مسافت های خیلی دور برده می شوند.بدیهی است که میوه های آلوده ، پیوندک و نهال های پیوندی نیز در انتشار این آفت اثر قابل توجهی دارند.سپردار قهوهای مرکبات بیشتر بر روی برگ و میوه تمرکز دارد ولی روی سرشاخه ها و تنه به ندرت دیده می شود.در شرایط شمال ایران دوره زندگی یک نسل از این آفت 65 تا 70 روز است و قادر است 3 تا 4 نسل ایجاد کند.عمده خسارت این آفت مربوط به نسل های دوم و سوم می باشد.سپردار قهوه ای مرکبات نسبت به کمبود رطوبت و سرما به شدت حساس است و به همین لحاظ به ندرت در خارج از مناطق نیمه گرمسیری مرطوب می تواند بطور طبیعی زندگی کند.
دشمنان طبیعی :
کفشدوزک نقاب دار دولکه ای Chilocorus bipustulatus از پرداتور های مفید و موثر در کاهش جمعیت این آفت می باشند.حشرات کامل این کفشدوزک به فراوانی از حالات مختلف سپردار قهوه ای و سایر سپردار ها تغذیه می کنند.
در بین حشرات انگل ، زنبور های خانواده Eulophidae از اهمیت قابل توجه ای برخوردارند.Aphythis chrysomphali ، به خصوص زیر گونه mazandranica درکنترل جمعیت این آفت بسیار موثراند.بغیر از گونه مذکور A.maculicornis ، Prospaltella ، Aspidiotiphagus citrina در تقلیل جمعیت این آفت دارای اهمیت قابل توجه ای میباشند.
بعلاوه Fusuriume juruanum از میکروارگانیسم هایی است که این حشزه را پارازیته می کند.گونه دیگری که در غرب هندوستان و ایالات متحده آمریکا و بعضی دیگر از مناطق دنیا انتشار دارد Selenaspidus aticulatus می باشد که به سپردار قهوه ای بسیار شباهت دارد.در این گونه سر سینه از شکم به نحوه بارزی جداست.گفته می شود که منشاء آن از آفریقا بوده است .این گونه در ایران وجود ندارد.
کنترل شیمیایی:
مبارزه شیمیایی باید زمانی باشد که شپشک در مرحله Crawler باشد و 75% پورههای از زیر سپر خارج شده باشند.
1) آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% به نسبت 2 در هزار
2) اتیون EC47% به نسبت 1/5 درهزار
3) اتریمفوس(اکامت) EC50% به نسبت 1در هزار
4) کلرپیریفوس(دورسبان) EC40.8%به نسبت 1/5- 1 درهزار
5) روغن امولسیون شونده O 80% به نسبت 0.5 درصد
مبارزه زمستانه: این مبارزه اغلب در مورد گونههایی عمل میشود که حشره به صورت پوره و یا حشره کامل میباشد. این روش در مورد شپشکهای زیر خانواده Lecaninae که دارای بدن بدون محافظ میباشند خیلی مؤثر است (مانند شپشک سیاه زیتون). سمپاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغنپاشی سموم روغنی (Volk) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام میشود (روغنهای زمستانه دارای هیدروکربن اشباع کمتری هستند).
مبارزه شیمیایی با شپشک های مرکبات:
فرمول سم حاوی:
مالاتیون امولسیون 60% یا اتیون امولسیون 47% 200 سی سی
دیتان یا زینب 200 سی سی
تریون یا تترادیفون 200 سی سی
روغن ولک یا سیترول 1 لیتر
2 نوبت سمپاشی در طول سال :
1- اوایل تابستان ( بعد از گلدهی و شروع رشد میوه)
2- اواخر تابستان (اواخر شهریور ماه)
بررسی تاثیر سموم دفع آفات (علف کشها) بر روی گیاهان
فصل اول
سموم دفع آفات (علفکشها)
1-1- مقدمه:
کشاورزان همواره در طول تاریخ با علفهای هرز در مبارزه بودهاند و در این راه به پیشرفتهای قابل ملاحظهای دست یافتهاند. بشر مبارزه با علفهای هرز را از طریق دست و استفاده از حیوانات شروع نمود و در حال حاضر این راه از طریق مکانیکی و شیمیایی ادامه مییابد. پیشرفتهای به دست آمده برای مبارزه با علفهای هرز همواره با پیشرفتهای بشر در به کارگیری انرژیهای مختلف همراه بوده است به طوریکه بشر در این مسیر ابتدا از نیروی انسانی و حیوانات اهلی استفاده نمود و به تدریج انرژیهای فسیلی را جایگزین آنها کرده است. در حال حاضر کشاورزان چهار روش را برای مبارزه با علفهای هرز در پیش رو دارند که عبارتند از: 1- روشهای زراعی 2- روشهای بیولوژیکی 3- روشهای مکانیکی 4- روشهای شیمیایی. از این روشها، روش شیمیایی از همه رایجتر شده است و امروزه افزایش وابستگی به علفکشها باعث بروز مشکلاتی از قبیل مقاومت علفهای هرز به علفکشها و آلودگی آب و خاک به سموم است.
جدول 1-1 تولید آفت کشها در هند (تولید 1000تن)
%installed capacity | 97-1996 | %change | 96- 1995 | Herbicide |
6/55 | 0/1 | 1/11 + | 9/0 | D- 4 و 2 |
8/17 | 8/0 | 3/33 - | 2/1 | butachlor |
30 | 09/0 | 7/35 - | 14/0 | fluchloralin |
8/96 | 0/3 | 1/11 + | 7/2 | isproturon |
مصرف علفکشها در کشورهای توسعه نیافته مثل هند فقط 3/0 است در حالیکه در کشورهای توسعه یافته مثل کره و ژاپن به ترتیب 6/6 و 8/10 است.
یک علفکش در مفهوم گسترده کلمه، ترکیبی است که قادر به از بین بردن و آسیب شدید به گیاهان می باشد و می تواند جلوی رشد گیاه را بگیرد و یا بخشهایی از گیاه را از بین ببرد، که ممکن است بیابانی و خودرو باشد و یا نوع پرورشیافته آن در مکانهای مختلف میروید[1].
1-2- تاریخچه:
اولین علفکش ثبت شده در ایران مربوط به سال 1347 میباشد و از آن تاریخ تا کنون 70 علفکش از گروههای مختلف در ایران به ثبت رسیده است. به این ترتیب به طور متوسط از زمان ثبت اولین علفکش تا کنون سالانه دو علفکش به ثبت رسیده است. روند ثبت علفکشها با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه نوسانات شدیدی داشته است. بیشترین تعداد علفکشها در حد فاصل سالهای 1347 تا 1350 و سالهای 1350 تا 1355 بوده است و از آن تاریخ به بعد به دلیل وقوع جنگ تحمیلی و مشکلات حاکم بر کشور این روند کاهش یافته، تا جائیکه بین سالهای 1360 تا 1365 تنها دو عدد علفکش جدید به ثبت رسیده است. از سال 1365 با پشت سر گذاشتن پارهای از مشکلات در کشور ما ثبت سموم جدید بیشتر شده و این روند ادامه یافته است. تا اینکه در 5 سال اخیر حدود 13 علفکش جدید به ثبت رسیده است [2].
در طی بیست سال گذشته همواره در دنیا سهم فروش علفکشها از کل سموم آفتکش فروخته شده بیشتر است.
شکلهای زیر سهم فروش جهانی علفکشها و حشرهکشها و قارچکشها و بقیه سموم کشاورزی را در سالهای 1980 و 2000 نشان میدهد.
شکل (1-1) : سهم جهانی فروش
علف کش ها ، حشره کش ها و
قارچ کش ها از کل سموم
فروخته شده در سال 1980
|
شکل (1-2) : سهم جهانی فروش علفکشها، حشرهکشها و قارچکشها
از کل سموم فروخته شده در سال 2000
|
علیرغم اختلاف جزئی که در سهم هر یک از آفتکشهای فروخته شده در این دو سال مشاهده میشود ولی همواره بیشترین سهم مربوط به علفکشها است.در برخی از کشورها مانند آمریکا سهم فروش علف کش ها از کل آفت کش های بفروش رسیده از این مقدار هم فراتر رفته است و بر اساس اطلاعات مو جود در سال 1993 حدود 68% از سموم فروخته شده در بخش کشاورزی آمریکا مربوط به علف کش ها بوده است]3[.
1-3- کاربردها :
دینیتروآنیلینها علفکشهایی هستند که برای کنترل علفهای هرز باریک و پهن برگ در برخی از محصولات زراعی مورد استفاده قرار میگیرند. این علفکشها از نوع پیشرویشی بوده و در خاک مصرف شده و از طریق جلوگیری از تقسیم و طویل شدن سلول مانع از رشد علفهای هرز میگردند. از جمله مکانیزمهایی که باعث مقاومت گیاهان زراعی نسبت به علفکشهای دینیتروآنیلین میشود، میتوان به متابولیسم علفکش و جاسازی علفکش در بخشهای لیپیدی و تغییر محل عمل علفکش اشاره نمود. علفکشهای دینیتروآنیلین به خانوادهای از ترکیبات شیمیایی تعلق دارند که مکانیزم اصلی عمل آنها دپلیمریزاسیون میکروتوبولها است. میکروتوبولها از اجزای ضروری برای تقسیم سلولی و طویل شدن سلولهای ریشه هستند این علفکشها به مختل کننده تقسیم میتوز نیز معروفند. وقتی علف کش های دی نیترو آنیلین از طریق اختلال در فعالیت میکرو توبول ها، از تقسیم سلولی جلوگیری می کنند تقسیم سلولی ناقص صورت می گیرد و گاهی اوقات منجر به تولید سلولهای چند هسته ای می گردد. این علف کش ها گیاهان و قسمت هایی از گیاهان که سریع رشد و تقسیم می شوند را تحت تاثیر قرار می دهند. تقسیم سلولی ابتدا در نواحی مریستمی گیاه اتفاق می افتد. بنابراین وقتی دی نیترو آنیلین ها با نواحی مریستمی تماس حاصل می کنند، از تقسیم سلولی آنها جلوگیری به عمل می آورند.
جدول (1-2)علفکشهای دینیتروآنیلین ثبت شده در ایران
خانواده شیمیایی | نام عمومی | نام تجاری |
دینیتروآنیلین | تریفلورالین اتانفلورالین دینیترآمین پندیمتالین | ترفلان سونالان کوبکس استومپ |
اتصال دینیتروآنیلینها به ذرات خاک باعث محدود شدن حرکت آنها به سوی گیاه میشود. هنگامی که گیاهچه از درون لایههای خاک تیمار شده با علفکش دینیتروآنیلین به سمت بیرون خاک رشد میکند، این علفکشها به سهولت در غشاهای چربی گیاهچه حل میشوند. از آنجا که پس از جذب سرعت انتقال این علفکشها زیاد نیست، بنابراین به جز دینیتروآنیلینهایی که با منطقه مریستمی تماس حاصل میکنند و وارد هسته سلولها میگردند، بقیه اثر کمی بر جا میگذارند. علفکشهای دینیتروآنیلین هیچگونه اثری بر روی تقسیم میتوزی سلولهای حیوانی ندارند. این علفکشها برای پرندگان بیخطرند،در خصوص نحوه توزیع علف کش های دی نیتروآنیلین در قسمت های مختلف سلول اطلاعات زیادی در دست نیست.
دینیترآمین: (Dinitramine) علفکشی از گروه دینیتروآنیلینها که جذب آن از طریق ریشه است. اثر آن مانع جوانه زدن بذر و بازدارنده ریشه است. دینیترآمین با نام تجاری کوبکس (Cobex) با فرمولاسیون EC 25% ، دارای وزن مولکولی(2/322= MW)،رنگ زرد کمرنگ،نقطه ذوب5/94 درجه سا نتی گرادوساختمان مولکولی زیرمی باشد
ساختمان کوبکس
مقدار مصرف آن 3 لیتر در هکتار برای پنبه و سویا میباشد. علاوه بر آن برای کنترل علفهای هرز غلات دانهریز، سبزیجات و همچنین درختان میوه کاربرد دارد. در صورتی که این علفکشها بلافاصله پس از مصرف، با لایه 5 سانتیمتری بالای خاک مخلوط شوند، خطر تجزیه نوری کم میشود. از آنجا که حلالیت این علفکشها در آب کم است بنابراین در منطقهای که اکثر علفهای هرز جوانه میزنند باقی خواهند ماند]3.[
فرمولاسیون، ترکیبات یک علفکش است که به وسیله سازنده برای استفاده عملی تهیه میشود. فرمولاسیون همچنین نشاندهنده تمامی اجزای ترکیبی محتوی ظرف است که شامل ماده فعال (مسموم کننده واقعی) به اضافه مواد خنثی همچون مواد حلشدنی، مواد رقیق کننده و مواد افزوده شده دیگر می باشد]4[.
علفکشهای قابل استفاده باید به راحتی قابل حمل باشند و اگر به طرز صحیحی استفاده شوند، بتوانند به صورت یکنواخت و دقیقی بدون هیچگونه ضرری برای استفاده کننده مصرف شوند. اکثرعلفکش ها طوری فرموله شده اند که بتوان آنها را با یک حمل کنندۀ مناسب و راحت به کار برد.
علفکش های رایج که با قابلیت اسپری تهیه شده اند، به گونهای فرموله شدهاند که میتوان آنها را با آب، با کودهای مایع و یا با روغنهای با غلظت گازوئیل به کار برد. بعضی از علفکشها به نحوی فرموله شدهاند که سموم به صورت گرانولهای خشک یا ذرات پوششدار (pelleted) از مخازن خارج میشوند. علفکشها را معمولاً به صورت گرد (dust) استفاده نمیکنند زیرا علاوه برمشکل حمل و نقل احتمال فرار (drift) آنها به طرف گیاهان حساس غیر هدف نیز وجود دارد[5].