بررسی مختصر فقهی و حقوقی پیرامون حق شفعه
پیشگفتار
قوانین غیر الهی محصول برآیند اندیشه مجموع خردمندان جامعه است، که در مقاطع مختلف تکامل تاریخی ملتها در قوالبی مورد قبول عقلا، تدوین و به اجراء گذاشته می شودند.
با توجه به متغیر بودن شرایط و تنوع و پیچیدگی اینگونه مقررات در ادوار و اعصار مختلف تاریخی، فلسفه وضع و جعل اینگونه قوانین و مقررات را، ضرورتها و نیازهای مقطعی و موردی توجیه می کند. بنابراین قانون در معنای یادشده، تابعی است از متغیر شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی افراد و جوامع و بعبارت دیگر، ابزار و وسیله ای است برای تنظیم روابط سیاسی دولتها و ملتها و روابط اجتماعی، اقتصادی مردم با یکدیگر.
بروز و زوال مقررات قانونی مختلف در طول حیات تاریخی ملل و ظهور و افول قوانین ناسخ و منسوخ صرفاً از این دیدگاه قابل توضیح و توجیه است.
از آنجا که میزان تداوم و قدرت و استمرار قوانین در وهله نخست بستگی مستقیم با منشأ و مبنای فکری آن دارد، و با توجه به اینکه مجموعه ی خرد بشری در هر عصری در بهترین و مطلوبترین حالت خود، قادر به حل معضلات و مشاکل همان دوره، یا در بهترین صورت پیش بینی ها، محدود به دوره های آتی نزدیک می باشد، اینگونه سیستم های حقوقی (غیرالهی) در طول حیات تاریخی ملتها از پایندگی کافی برخوردار نبوده اند.
قانون مدنی ایران در میان کلیه مقرات و قوانین مدون، از این حیث، وضع خاص و متمایزی دارد. با قاطعیت میتوان گفت 99 درصد از مواد قانونی (مدنی) مستقیماً از فقه اقتباس یافته است. این قانون با تلاش جمعی از خردمندان فرهیخته جامعه، از متون غنی فقه استخراج شده است.
شکی نیست که رشد و پیشرفت مباحث فقهی، مدیون تفکرات و پژوهشهای طاقت فرسای فقها و اندیشمندان خستگی ناپذیر امامیه و پیرو اهل بیت پیامبر(ص) میباشد.
اهمیت بحث زمانی آشکار می شود که در عصر حاضر، با مراجعه به کتب و آثار مکتبهای جدید حقوقی، چنین دستگیرمان میشودکه با اینهمه پیشرفت دانش حقوق، احدی از پیروان آن مکاتب، حتی خیال پرواز به موازات پرش افکار متفکران امامیه را در سر نپرورانده است!
شفعه یکی از مباحث حقوقی مورد بحث در فقه اسلامی است. نصوصی که از پیامبر و ائمه، بالاخص امام صادق وارد شده است، نشانگر این مطلب است که این مسأله از آغاز مورد توجه قانونگذار بوده است.
بانظر به اینکه مهمترین مبنای ایجاد این حق، قاعده نفی ضرر و اضرار به غیر است، پیش از هرچیز متکی بر حکم عقل است، بنابراین شاید بتوان نتیجه گرفت که موضوع اخذ به شفعه در جوامع پیش از اسلام نیز اعمال می گشته است. هرچند که منبع موثقی که بیانگر جزئیات این موضوع باشد در دست نیست.
البته لازم به ذکر است که حق شفعه با حدود و ضوابط خاص که هم اکنون در حقوق اسلامی مطرح است را باید از احکام تأسیسی محسوب کرد.
اصل اخذ به شفعه درمیان تمام فرق اسلامی رایج است و بغیر از چند تن که منکر این اصل حقوقی هستند، توسط هیچ یک از فقهای معتبر مورد تردید و انکار قرار نگرفته است، و با توجه به اجماع و نصوص مسلم، اعتباری برای قول مخالفین باقی نمیماند.
شفعه در غرب، در حقوق فرانسه به پیروی از حقوق رم دامنه وسیعی داشت، با گذشت زمان و تغییرات گسترده ای که در این قانون اعمال شد، در حقوق فعلی، منحصر به شرایطی گشته، و ظاهراً فلسفه آن جلوگیری از رباخواری، شرخری، حفظ اموال و اسرار خانواده و آثار فرهنگ مالکیت خانوادگی است.
فهرست:
پیشگفتار------------------------------------------------------- 1
در شفعه:
تعریف شفعه---------------------------------------------------- 2
فلسفه وضع شفعه---------------------------------------------- 3
خلاف اصل بودن شفعه----------------------------------------- 3
غیر قابل انتقال بودن شفعه------------------------------------- 3
در شفیع:
شرایط شفیع---------------------------------------------------- 4
در اخذ به شفعه:
شرایط مال مورد شفعه----------------------------------------- 5
شفعه در اموال غیر منقول تبعی-------------------------------- 8
فروختن حصه مشاع به همراه چیز دیگر----------------------- 8
شفعه در مالی که مشترک بین وقف و طلق است 9
شفعه در مالی که احد شریکین شخص حقوقی است 10
فوریت اخذ به شفعه-------------------------------------------- 11
قیمت ثمن اخذ به شفعه----------------------------------------- 11
شفعه در بیع فاسد --------------------------------------------- 12
شفعه در بیع خیاری -------------------------------------------- 12
تبعیض در شفعه ----------------------------------------------- 13
در قابل توارث تودن شفعه:
نحوه توارث --------------------------------------------------- 16
گذشت وراث از حق خویش ------------------------------------ 17
در اسقاط شفعه ------------------------------------------------ 18
شرح مختصر سوابق ، مشخصات ، و زمینه های فعالیت شرکت پاکسان
شرح مختصر سوابق ، مشخصات ، و زمینه های فعالیت شرکت پاکسان. 3
الف)- تاریخچه. 3
ب- مشخصات عمومی. 3
ج)- روند فعالیت.. 4
د)- تولیدات : 5
ه- تشکیلات: 6
1- نیروی انسانی : 6
2- چارت سازمانی : 6
مدیریت اموراداری : 9
امور سازمانی. 14
ایمنی و بهداشت : 15
آموزش : 17
رابط روابط صنعتی : 17
خدمات اداری.. 20
مدیریت امور مالی. 23
حسابداری مالی : 24
شرح فعالیتهای حسابداری طبق چارت سازمانی معین : 26
انواع فرمهائیکه در حسابداری کار ثبت حسابداری روی آنها انجام می شود بشرح ذیل می باشد : 27
فرم گزارش(( عملیات انتقالی صندوق)) 30
سند هزینه و حواله پرداخت ( نمونه پیوست) 31
برگه حسابداری یا اسناد پانصدهزار ( 500000) : 33
اسناد سیصد و ده هزار ( 310000) : 34
حسابداری مدیریت : 38
حسابداری انبارها : 38
مراحل ورود مواد اولیه به انبار : 39
مراحل خروج مواد اولیه از انبار. 40
اسناد RMT که از کامپیوتر ساخته میشود به شرح زیر می باشد : 45
RMT26 وارده که دارای اطلاعات زیر می باشد : 45
سیستم حسابداری.. 50
تاریخچه : 50
صورتهای مالی و یادداشتهای همراه « برای سال مالی منتهی ...................». 51
سیستم خرید : 59
مسئولیت برنامه ریزی سفارشات.. 62
گردش کار امانیها : 64
قسمت اول : تحویل کالای امانی به دیگران. 64
بخش دوم : برگشت کالاهای امانی دریافت شده از دیگران. 67
قسمت دوم : دریافت کالای امانی از دیگران. 68
بخش دوم : دریافت کالای امانی تحویل شده به دیگران. 69
مدیریت انبار و شرائط عمومی آن. 69
اهمیت انبار و انبارداری.. 71
طبق مشاهدات و بررسییهای انجام شده براساس شرائط استاندارد: 75
استفاده از وسائل حفاظت فردی.. 78
پوشاندن و محصور کردن انبارها 78
3- نصب وسائل و ادوات اطفاء حریق. 78
ج- دستورالعمل برای چیدمان و جابجائی کالا. 79
منابع و مأخذ : 80