مفهوم دیه (جبران خسارت)
حقوق علم زندگی اجتماعی انسانی است. در قرون اخیر افراد در تلاش بودهاند تا با ایجاد ضوابط و مقررات در زندگی اجتماعی و گروهی خود در قالب قرارداد اجتماعی به این رویه نظم و سامان بخشند. در این میان عناصری از گذشتههای دور و ورود آنها به زندگی مدرن امروزی باعث ایجاد تحولات و نگاههای جدیدی در عرصه مسائل حقوقی و اجتماعی شده است. دیه (خونبها) نیز یکی از همین موضوعات است. بررسی و دقت در سابقهی اقوام و تمدنهای بشری گوناگون نشاندهندهی این مطلب است که پرداخت غرامت از سوی جانی به عنوان مجازات یا جبران خسارت دارای سابقهای طولانی و دراز به قدمت عمر بشر است. این روند کمکم با گذشت زمان و ورود عناصر و اجزای تازه وارد مرحلهای جدید شد. در دین اسلام که دین رسمی حکومت جمهوری اسلامی ایران است این نهاد با صراحت و تأکید مورد قبول قرار گرفت و این نشان میدهد که دیه از احکام امضایی اسلام است که در واقع در راستای ایجاد صلح و صفا در میان خانوادهها و قبایل عرب که از نظر مسائل اجتماعی در سطح بسیار پایین قرار داشتند به وجود آمد و توسط اسلام تأیید شد. این اختلافات به حدی شدید بود که موجب بروز جنگ در میان قبایل عرب میشد و گاه تا سالیان دراز ادامه مییافت. به همین دلیل میبینیم که واژه «ثار» (خونخواهی) واژهای مقدس و قابل احترام نزد اعراب جاهلیت بوده است. دیه اساساً برای همه اشخاص یکسان نبوده است و برحسب شأن و مقام و منزلت مقتول متفاوت بوده است. با ظهور اسلام در جزیرهالعرب و گسترش نفوذ اسلام در این منطقه و مناطق اطراف مفاهیم و اعتقادات و مبانی حقوق اسلام کمکم در جوامع اطراف گسترش و رشد و اشاعه یافت و آنها یگانه راه سعادت خود را در اجرای احکام دین اسلام میدیدند.
با گذشت زمان و نفوذ اندیشههای جدید حقوقی مردم هم در راستای ایجاد یک سیستم حقوقی منظم و با ثبات سعی در ایجاد یک جامعه متشکل و مترقی در قالبهای جدید و منطبق با تحولات روز بودند و از آنجا که انسان موجودی فطرتاً اجتماعی است با تشکیل اجتماعات تلاش داشت تا این نیاز خود را برطرف سازد که مستلزم ایجاد نظم و حکومت قانون و وضع قوانین و مقررات است تا بدین وسیله قوام و ثبات جامعه حفظ شده و زمینه امنیت فردی و اجتماعی به وجود آید. برهمین اساس قوانین حاکم بر هر جامعه محدودیتهایی برای افراد خود و در برابر تجاوز و تعدی بر این محدودیتها واکنشی را در نظر گرفته است؛ بدین صورت حقوق جزا به وجود آمد. در ایران هم با توجه به سابقه وجود اسلام و اهمیت آن در نزد مردم و اجرای آن در جامعه، این امر تجلی یافت و با پیروزی انقلاب اسلامی و حاکمیت قوانین اسلامی محرز و مسلم شد. در میان احکام اسلام، احکام جزایی آن از اهمیت بسیاری برخوردار است چرا که امروزه به رقیبی برای حقوق غیر آن تبدیل شده است. دیه نیز یکی از این احکام است. نویسنده این اثر علمی تلاش فراوان دارد تا با بررسی و مطالعه سیر تاریخی و وجودی دیه درجهان و اسلام به مطالعه وضعیت این تأسیس حقوقی در حقوق جزای ایران پرداخته تا بتواند نهاد دیه را که از دیرباز در فقه جایگاه داشته است و باب مهمی را در قانون مجازات اسلامی بخود اختصاص داده است مورد بررسی و دقت قرار دهد و بتواند براساس نتایج علمی و آراء و نظریات حقوقی در تبیین و شناخت این تأسیس اسلامی موفق بوده و بتواند راهحلی برای این موضوع که بیابد و بتواند این نکته را ثابت کند که حقوق جزایی اسلام دارای ایدهها و نکات مهم در برابری و رقابت با حقوق غیرآن است.
1ـ دیه چیست؟
2ـ سابقه دیه در جهان چگونه است؟
3ـ دیه در دین اسلام و حقوق اسلامی چه جایگاهی دارد؟
4ـ آیا دیه در حقوق اسلام یک حکم تأسیسی است؟
5ـ مقادیر دیه چیست؟
6ـ آیا انواع دیات هم امروزه دارای کاربرد است؟
7ـ حقوق ایران چه نگاهی به این تأسیس اسلام دارد؟
8ـ عملکرد قضایی حقوق جزای ایران نسبت به این تأسیس اسلامی چگونه است؟
9ـ آیا میتواند جنبه دوگانه داشته باشد؟
10ـ آیا دیه صرفاً یک تأسیس یک بعدی است؟
11ـ آیا جانی نسبت به ضرر و زیان مازاد بر دیه مسئولیت دارد؟
فهرست مطالب
الف) بیان موضوع و انگیزه انتخاب آن
ب) سوالات
ج) فرضیات
د) سابقة پژوهش
ه) روش تحقیق
و) محدودیتها
ز ) خلاصه و چکیده
فصل اول: تعریف دیه
مبحث اول: معنای لغوی دیه
مبحث دوم: معنای اصطلاحی دیه
گفتار اول: مفهوم فقهی دیه
گفتار دوم: مفهوم حقوقی دیه
گفتار سوم: مفهوم قانونی دیه
فصل دوم: سابقة پیدایش دیه
مبحث اول: سابقة پیدایش دیه درجهان
مبحث دوم: سابقة پیدایش دیه در اسلام
فصل اول: قبل از انقلاب اسلامی
مبحث اول: از آغاز تا انقلاب مشروطه
مبحث دوم: از انقلاب مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی
فصل دوم: بعد از انقلاب اسلامی
مبحث اول: حاکمیت قانون راجع به مجازات اسلامی 1361
مبحث دوم: حاکمیت قانون مجازات اسلامی 1370
فصل اول: در قانون ایران
فصل دوم: کاربرد حقوقی دیه
مبحث اول: مجازات (جنبه کیفری) دیه
مبحث دوم: جبران خسارت
مبحث سوم: دیه از نظر سیاست کیفری ایران در حال حاضر
گفتار اول: قانونگذار
الف) مجازات مالی
ب) جبران خسارت
گفتار دوم: ماهیت ترکیبی (خاص) دیه
گفتار سوم: انعکاس ماهیت حقوقی دیه در آرای قضایی ایران
مبحث چهارم: خسارات زاید بر دیه
فصل سوم: مسئول پرداخت و مهلت پرداخت دیه
مبحث اول: جانی
مبحث دوم: ضمان عاقله
مبحث سوم: دولت (بیتالمال)
مبحث چهارم: مهلت پرداخت دیه
نتیجهگیری
پیشنهادات
فهرست منابع و مآخذ
سبک معماری در سرای گلشن و تیمچه پوستی
قبل از اینکه به مصرفی و بررسی بناهای مورد بحث بپردازیم، لازم است که تعدادی از کلمات به کار رفته در متن را مصرفی و معانی و مفاهیم و مورد امتهایی که از نظر ما به یا کلمات تعلق می گیرد را بیان کنیم.
سرا: به بنایی گفته می شود که حیاط در میانه دارد و دور تا دور حیاط را حجره هایی در یک یا دو طبقه فرا گرفته اند.
تیمچه: این فضا به عوض حیاط، فضایی مسقف دارد که دور تا دور آن حجره ها در یک یا دو طبقه قرار دارند. سقف اغلب تیچه ها پر کار است و نورگیرهایی دارد.
بازانداز: محلی که در آن اجناس تخلیه و بارگیری می شوند.
دالان: فضای ممتد مسقف که ارتباط بین بناهایی مثل سرا و تیمچه را با راستة بازار یا بقیه قسمتها فراهم می سازد.
بازشوی چوبی : در و پنجره ای که با چوب ساخته و تزئین شده است و می تواند با لولا جابه جا شود یا به کل برداشته شده، کنار گذاشته شود.
v در بررسی موارد خاص هر جا معانی و مفاهیم جدا از بحثهای معمارانه دریافت کردیم از علامت (*) در مصرفی آن استفاده کردیم، اغلب این دریافتها درونی بوده و بحثی دربارة آن صورت نگرفته و فقط در جهت بیان تأثیرات فضایی بر روح و روانمان بازگو شده است.
به طور کلی می توان گفت سرا، با مطرح ترین واحد تشکیل دهنده و خود یعنی حیاط، هیت گرفته و در اطراف حیاط، واحدهای تجاری شروع به شکل گیری و فعالیت کرده اند. این واحدها از کوچکترین خود، یعنی حجره گرفته تا حیاطهای کوچکی که مصرفی شدند همه رو به مرکز مجموعه یعنی حیاط دارند.
این ارتباطیا کاملاً مستقیم است با مثل حجره های داخل حیا.
و یا غیر مستقیم؛ مثل حجره های دالانها و حیاط های کوچک که توسط دالانها به سم حیاط کشیده شده اند.
در هر صورت ترکیب بندی کل فضا به وحدت و یکپارچگی و از همه مهمتر ارتباط در مرکز سرا یعنی حیاط می انجامد.
با وجود این همه در ارتباط تیمچة پوستی گلشن استقلال هر کدام از واحدها، خصوصاً تیمچه به خوبی حفظ شده است. این ارتباط شدید در بطن هنجارهای بازار و تعاریف تیمچه و سرا نهفته
بررسی هتل 5 ستاره
حوزه اول :
مقدمه :
نیاز هتل قبل از هر چیز با منشا سفر ایجاد می شود ومفهوم مسافرت که از دیر باز با اهداف گوناگون تجارت و سیاحت و زیارت و ... و یا حتی یافتن جای مناسبی برای زندگی به آن می پرداخته ما را به فکر آسان پیمودن این مسیر برای او و بیتوته ای کوتاه و آرامش بخش در مسیر و مقصد می کند . مسیر که خود بخش مهمی از سفر است و نمادی از گذر انسان از این دنیاست خود به کیفیتی انسانی نیازمند است که بتواند ذهن مسافر را در هر مرحله از سفر به درکی بالاتر سوق دهد و ارزشی والاتر برای او قائل باشد .
در این میان مسافر که تشنه رسیدن است نیروی روح و جسم خود را در اتراق کوتاه در کاروانسراها باز می یابد و زمانی که به مقصد می رسد و باروبنه می نهد دلتنگی اش برای خانه دو چندان می شود. در اینجاست که نیازی در او سر برمی نهد که چگونه می تواند مدتی را که در مقصد است آرامش و امنیت خانه اش را بازیابد. او خانه را جستجو نمی کند بلکه شاید گمنام بودن را بهتر بپسندد . شاید بخواهد ساعتی در فضایی لم دهد و روزنامه بخواند چای بنوشد و تلفن بزند بدون آنکه آن فضا متعلق به او باشد . فضایی مختص خود را می طلبد جایی که نام آن هتل است.
امروزه با گسترش مفهوم جهانی شدن و برداشته شدن مرزها سفر آسانتر شده است.
در جهان امروز یک انسان با تجربه و موفق نیازمند سفر کردن است. ارتباطات او را به اهدافش در هزینه تخصصی نزدیک می کند و دیدن جهان و آشنایی با فرهنگ دیگران و یا کسب و تجارت در سایر کشورها و نیز حفظ منافع سیاسی خود در آن کشورها مسائلی است که او را مجبور به اقامت در سایر کشورها می نماید .
این موضوع در سفرهای داخلی هم تعمیم می یابد . علی الخصوص که گاها به دلیل کمبود امکانات اقامتی یا عدم امنیت آن شاهد منصرف شدن مردم از مسافرت هستیم .
فرهنگ غنی و قدرت و تنوع فرهنگی ایران نیز شایستگی و سفر در آن را دو چندان می کند. این امر بستر مناسبی را برای سیر و سفر مردم داخل و خارج کشور به نقاط مختلف این سرزمین فراهم نموده است . شهر مقدس مشهد نیز به لحاظ جاذبه زیارتی بودن و پذیرایی سالانه 14 میلیون زائر داخلی و خارجی در این میان از اهمیت زیادی برخوردار است.
شاید هدف از سفر به مشهد از نظر رتبه بندی بیش از هر چیز همین زیارتی بودن آن است. اما از اهمیت وجود آثار فرهنگی تاریخی و همین راههای آسیای میانه در شرق که در مشهد است نباید غافل شد و باید با تقویت این آثار صنعت توریسم این شهر بزرگ را گسترش داد.
گفتار اول : طرح مسئله
دقت نظر و تفحص در بیان اهمیت هتل و رفتار سنجی دقیق انسان در آن و نیازهای روز افزون او موضوع مورد بحث را دچار پیچیدگی خاصی می نماید. آیا می توان برای طراحی هتل در دنیای امروز با همان ساختارهای قبلی و استانداردهای دیروز با هتل دیگر رقابت کرد و یا توریست های بیشتری جذب کرد؟
اگر به گذشته بنگریم درمیابیم که تکنولوژیهای امروز نظیر تلفن ، کامپیوتر و موبایل در ابتدا به صورت نیاز نبوده اند چون اصولا چنین نیازهایی تا آن حد احساس نمی شده که منجر به پیشرفت شود و بلکه حس سرگرمی جویی و تنوع طلبی انسان او را به این نقطه کشانده استت.
پس شاید در یک هتل فقط نباید به دنبال نیازهای استفاده کنندگان از فضاها بود بلکه باید نیازهای نهفته روح انسان را دریافت و در فضاها از تمهیداتی بهره برد که بتواند حرف جدیدی در میان هتل های رقیب داشته باشد .
سوال دیگری که مطرح می شود این است که انتظار یک مسافر از سفر به ایران و علی الخصوص مشهد چیست؟
آیا انتظار دارد لوکس ترین هتلی را که در ایالت متحده و یا در اروپا دیده با همان استانداردها این جا ببیند؟
گر چه که استانداردهای پیشرفته هتل های بزرگ بسیار در جذب مسافر مهم است اما موضوعی مهمتر مسافر را به این شهر کشانده است. با نگاهی عمیق تر درمی یابیم که شاید هتلی ساده اما با تنوع بسیار زیادی در فضاها و ایجاد سرگرمی و تفریح برای استفاده کنندگان که متناسب با قصد سفر آنان باشد ، بتواند ما را به هدفمان نزدیک نماید.
گفتار دوم : اهداف راهبردی
با توجه به مباحث مطرح شده در زمینه طرح مسئله ، اهداف زیر در نظر می باشد.
1- تشویق و ایجاد انگیزه های مسافران داخلی و خارجی به استفاده از این هتل
2- ایجاد جاذبه های گردشگری و تفریحی برای استفاده کنندگان داخل شهر و مسافران
3- تعریف و تفکیک حوزه های فعالیتی و برقراری رابطه صحیح بین کلیه استفاده کنندگان از فضاهای هتل
بررسی سبک دوره رنسانس
تاریخچه رنسانس
واژه رنسانس یک لغت فرانسوی به معنی تولد دوباره است. دوره رنسانس یا مکتب کلاسیک حدود 1300-520 میلادی"از اواخر سده سیزدهم میلادی" ، قرون وسطی (یا سده های میانه ) پایان می پذیرد و عصر نوزایی آغاز می شود در این عصر اندیشه و هنر جان تازه ای گرفت ، اروپا از رکود قرون وسطی به در آمد . به عبارتی می توان گفت در عصر نوزایی دستاوردهای نمدنباستانی یونان و روم ، مجدداً مطرح و حتی تقلید قرار می گیرد . دانش و هنر پیشرفتهای عظیمی در ایتالیای قرن پانزدهم و شانزدهم بوجود آوردند. این احیای فرهنگی به رنسانس (یعنی «نوزایی») مشهور شده است. دانشمندان، شعرا و فیلسوفانی ظهور کردند که با الهام از میراث اصیل رم و یونان با دیدگانی تازه تر به جهان می نگریستند. نقاشها به مطالعه آناتومی (علم تشریح) پرداختند و اعضای بدن انسان را به شیوه واقعگرایانه ای نقاشی می کردند. فرمانروایان ساختمانها و کارهای بزرگ هنری را سفارش دادند. این عقاید تازه بزودی در سراسر اروپا گسترش یافت.
با وجود اختلافی که در مورد تعیین زمان دقیق آغاز رنسانس وجود دارد، اما در تاریخ هنر بدیهی است که تحولات در عرصه ادبیات و هنر یک تا دو قرن پیش از رنسانس صنعتی و علمی رخ داده و تحولات چشمگیری در این عرصه به وقوع پیوسته است؛ به طوری که رنسانس یا تولد دوباره در هنر پیش از صنعت و فلسفه به وقوع پیوسته است.
با وجود اینکه در تاریخ هنر، آغاز رنسانس به اموری همچون سال فتح قسطنطنیه در سال 1453 به وسیله سلطان محمد فاتح و تشکیل حکومت عثمانی به جای دولت بیزانس، یا پایان یافتن بیماری طاعون و اموری از این قبیل نسبت داده شده است؛ اما در نزد مورخان هنر این امر یقینی است که رنسانس هنری از ایتالیا آغاز شده، بدین ترتیب که هنرمندان ایتالیایی بر خلاف دیگر کشورهای اروپایی حاضر نشده بودند به سبک گوتیک در معماری تن دهند و حتی این مفهوم را به صورت طعن و استهزا برای این سبک به کار میبردند و علیه سبک گوتیک عصیان نموده و به سوی سبک جدید حرکت کردند.
البته عدهای از معماران دوره رنسانس مانند برونلسکی (1) که در معماری دوره رنسانس تأثیرگذار بود و به عنوان پدر و بنیانگذار معماری رنسانس تلقی میشد؛ هنوز تحت تأثیر سبک گوتیک بوده و خود را از سیطره این شیوه رها نکرده و سبک او شیوهای ترکیبی و آمیخته از عناصر گوتیک و رنسانس محسوب میگشت؛ اما به هر ترتیب، دوره سبک گوتیک به پایان رسیده بود و در معماری، افرادی همانند برونلسکی و برامانته (2) از جمله مؤثرترین معماران سبک جدید بودند. این گروه از معماران تلاش میکردند تا شیوههای کلاسیک معماری روم و یونان را که در تاریخ هنر از شکوه و عظمت هنری برخوردار بود، با پارهای از خلاقیتها و ابداعات، بار دیگر احیا کنند. به همین دلیل، برامانته میکوشید گنبد بنای ساختمان پانتئون را، که یکی از آثار برجسته معماری کلاسیک قلمداد میشود، بار دیگر بازآفرینی نماید.
لازم به ذکر است که از جهت اصطلاحشناسی و ریشهشناسی لغوی، منظور از کلمه رنسانس (3) یا تولد دوباره، در میان موافقان با آن در دوره رنسانس، به معنای بازگشت به سوی سنتهای کلاسیک هنر روم و یونان بود. در واقع، مخالفان سبک گوتیک معتقد بودند که میخواهند بار دیگر به سوی مولفههای هنری روم و یونان بازگردند و آن عناصر را احیا کنند.
یکی از نکات مهم در تاریخ هنر این است که همواره در طول تاریخ، تقابلی میان سبک کلاسیک و مدرسی با سبکهای مخالف کلاسیک به چشم میخورد و پیوسته عصیان و مخالفت در برابر سنتهای کلاسیک و تعلیمی وجود داشته است. هر گاه ابداع، خلاقیت، نوآوری و رها شدن از سنتهای تعلیمی و کلاسیک به اوج خود میرسید، دوباره بازگشت به سوی سنتهای کلاسیک تکرار میشد و عدهای از هنرمندان جنبش هنری را به سوی مولفههای تعلیمی و مدرسی معطوف مینمودند. همان طور که هر از گاهی، عصیان در برابر سبک تعلیمی و کلاسیک شکل میگرفت و پارهای از سبکهای هنری در مخالفت با چارچوبهای کلاسیک به وجود میآمد.
از این رو، پس از رنسانس که بازگشت به عناصر و ویژگیهای کلاسیک هنر رخ داد، بار دیگر در قرن شانزدهم، سبکهایی همچون منریسم، باروک و روکوکو از اصول کلاسیک عدول کردند و یا دوباره پس از جریانات هنری قرن شانزدهم و هفدهم، بار دیگر عدهای از هنرمندان طبل نوکلاسیک را کوبیدند و رمانتیسم و رئالیسم دگر باره از جنبش نوکلاسیک فراروی نمودند و به سوی در خدمت گرفتن عناصری جدید در هنر گام برداشتند.
از دیدگاه هنرمندان رنسانس، هنر روم و یونان رشد یافته و ایدهآل تلقی میگشت و با توجه به سبکهای پیش از رنسانس همچون گوتیک، بازگشت به سوی هنر یونان و روم، در واقع بازگشت به سبک کلاسیک و مدرسهای بود و به منزله نوعی رشدیافتگی و نوزایی تلقی میشد. همان طور که نخستین فیلسوفان عصر رنسانس در قرن شانزدهم، هدف خود را از رنسانس یا تولد دوباره این گونه تفسیر مینمودند که میخواهند به فلسفه یونان و اندیشههای افلاطون و ارسطو بازگردند و تفسیر دوبارهای از آثار آن فیلسوفان ارائه دهند. فیلسوفان عصر رنسانس معتقد بودند که برخلاف عصر نوزایی، در عصر قرون وسطا، نسبت به اندیشههای فیلسوفان یونان بدفهمی و تفسیر نادرست وجود داشت و تلاش مینمودند تا تفسیر و قرائت صحیحی از فلسفه یونان ارائه دهند.
در واقع، چه در عرصه هنر و چه در عرصه فلسفه، یونان و روم به منزله آرمان و ایدهآل قلمداد میشد و هنرمندان و فیلسوفان اولیه، هرچند به تدریج به سوی ابداع و خلاقیت پیش رفتند و از سنتهای یونانی و رومی فاصله گرفتند، اما در آغاز جنبش رنسانس، خود را وفادار به سنت کلاسیک یونان و روم نشان میدادند؛ همان طور که در قرن هجدهم نیز وقتی که سبک باروک مطرح شد، هنرمندان نوکلاسیک در مخالفت با سبک باروک، بار دیگر به سوی مولفههای کلاسیک گرایش پیدا نمودند.
همانطور که بیان شد، در بسیاری از دورههای تاریخ هنر، هر از گاهی، آن گاه که از اصول کلاسیک و مدرسی عدول میشد، عدهای از هنرمندان در برابر جریانات انحرافی و یا التقاطی برخاسته و سبک کلاسیک را مطرح مینمودند.
هنرمندان دوره رنسانس در عرصه نقاشی، مجسمهسازی و معماری، به دو دوره رنسانس آغازین یا اولیه و رنسانس پیشرفته یا مترقی تقسیم میشوند. دوره آغازین رنسانس به ابتدای قرن چهاردهم تا دهه دوم قرن پانزده تعلق دارد (1420 – 1300) و دوره دوم رنسانس متعلق به قرن چهاردهم تا پایان این قرن یعنی در
آزمایش سازه
امروزه مطالعه و تحقیق روی رفتار سازه ها به منظور دسترسی به حداکثر ایمنی، همزمان با معیارهای در سراسر جهان رشد فزاینده ای یافته است. به طوریکه آزمایش روی تک تک اجزاء و یا ترکیبی از چند جزء یک سازه، در مقیاسهای بزرگ و واقعی، یک از مهمترین و اساسی ترین نکات مورد توجه پژوهشگران صنعت ساختمان است.
وسایل آزمایشگاهی موجود در کشور ما را ملزم می سازد که روی نمونه های با ابعاد کوچک و یا نمونه هایی با مقیاس کوچک آزمایشهایی صورت گیرد که این کار حداکثر می تواند گویای رفتار تک تک عناصر تشکیل دهندة سازه بدون در نظر گرفتن عملکرد واقعی آنها در سازة اصلی و در کنار دیگر عناصر ساختمان باشد و بررسی نحوة تاثیر بعضی از عوامل موثر بر موضوع مورد مطالعه محدود گردد.
عملکرد نمونه مورد آزمایش به نکاتی که اهم آنها به قرار زیر است، بستگی دارد:
هندسه سازة
اندازة سازه
استفادة همزمان از مصالح گوناگون در کنار یکدیگر
تاثیر نوع اتصال و پیوستگی اجزاء و مصالح به یکدیگر
لذا در هنگام آزمایش بیاد موارد فوق کاملاً مدنظر گرفته شود، تا نتایج حاصل، واقعی و با درصد بالایی قابل اعتماد باشند. به عنوان مثال، برای بررسی رفتار یک پل بایستی تنشها و تغییر شکلهای ناشی از نیروهای شامل وزن پل، تردد وسایل نقلیه، ارتعاشات، باد، تغییرات درجحه حرارت و … در نظر گرفته شوند.
شایان ذکر است، که تمامی اینها با آزمایشهای سادة کششی و فشاری، روی یک قسمت کوچک از نمونة مصالح به کار فته در یک عضو از سازة پل بدست نمی آید.
همین طور استفاده از فرمولهای محاسباتی و تعمیم آنها به نکات تازه و ناشناخته، ما را ملزم می سازد که اعضای واقعی سازه و یا در مواقعی حتی،خود سازه را تحت اثر بارهای بهره برداری مورد آزمایش قرار دهیم، تا بتوان براساس نتایج آزمایش به آگاهیهای معتبری دست یابیم.
داشتن اطلاعات دقیق و معتبر بخصو برای تولید انبوه حایز اهمت فراوان است. با توجه به مشکلات گوناگون در جوامع بشری، که صنعت ساختمان به سوی تولید انبوه روی آورده است، طرح یک عضو سازه ای با ظرفیت باربری بیش از حد لازم، علاوه بر اتلاف مصالح با ارزش ساختمانی، زیانهای اقتصادی فراوانی به دنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر، تکیه بر آزمایشهای کلاسیک سازه ای، عدم آگاه دقیق از کارکرد هماهنگ اجزای یک سازه و به فرمولهای به دست آمده و نتایج تجربیات گذشته بسندهکردن، راه را برای پژوهشهای آتی و پیشرفت، مسدود خواهد کرد.
با وجود اینکه روشهای عددی مثل روش المانهای محدود، ابزار خوبی جهت مطالعه رفتار سازه های ساختمانی هستند و بسیاری از پیش بینی های طراحی، نظریات و توصیهها بر پایة نتایج آنها استوار است. با وجود این، استفاده از همین روشها هم، فرضیاتی ساده کنده که گاهی دور از واقعیت اند را شامل می شود.
باتوجه به موارد مذکور، به گوشه ای از اهمیت کاربرد استفاده از آزمایشگاه سازه پی می بریم. به طوری که حتی، بسیاری از کشورهای جهان سوم مانند اندونزی، یمن، عربستان، الجزایر، تونس و سنگاپور نیز اقدام به راه اندازی چنین آزمایشگاه هایی در کشورهای خود کرده اند.
ایران در میان کشورهای در حال توسعه، نخستین کشوری بود، که پژوهشگران آن به مطالغه و پژوهش
بررسی دادگاه جنایی بین المللی
برآوردهای تازه حکایت از آن دارند که 4 سال طول خواهد کشید تا ICTY بررسی های خود را به پایان رساند و حداقل 10 سال هم زمان محاکمات و تلاش برای استیناف صرف خواهد شد. بر همین اساس تخمین زده می شود که پیمان رم حداقل در سال 2002 به اجرا در آید. بنابر همین برآوردها می توان گفت، حداکثر زمان این محاکمات 8 سال زمان خواهد برد؛ 4 یا 6 سال نیز از زمانی که یک محاکمه ممکن است آغاز شود، زمان احتیاج دارد.
متأسفانه نمی توان محاکمات را طی این دوره تخمین زد چرا که کاهش حجم کاری ICTY و فعالیت حقوقی در ICC ممکن است فاصله زمانی یاد شده را کوتاه تر نماید.
گزینه دیگر در برابر ICC الزام به تعهدات تازه در برابر تعهدات دریافتی ICTY خواهد بود. یکی از احتمالات دیگر این است که ICTY مرکز خود را از محل کنونی تغییر دهد.
چنین وضعیتی بستگی به کار ارجاعی به ICTY دارد که هنوز از برخی تسهیلات استفاده می کند و به اندازه کافی نسبت به ICC گسترش پیدا کرده و به عنوان یک بخش تنها بالغ بر 210 نفر کارمند را در خود جای داده است. در هر صورت مخارج مرتبط با اقدامات اولیه دادگاه به طور زیادی وابسته به امنیت که آیا هلند با دریافت هزینه های ساختمان به این امر کمک خواهد کرد. این مسال با هم مرتبط هستند، به طوری که دولت آلمان نیز هزینه مخارج ساختمان اختصاص یافته به محاکمات دادگاه حقوق دریاها را دریافت نمی کند. دادگاه نیازمند تأمین مالی مخار اولیه نظیر هزینه های راه اندازی یا پرداخت های ادواری است. اجاره بهای سالانه رقمی بین 600 هزار تا 2 میلیون دلار هزینه دربر خواهد داشت. هزینه اجاره بهای ساختمان اصلی ICTY برای سال 2000 بالغ بر 2/2 میلیون دلار است و هزینه اجاره دیگر بخشها نیز تا 600 هزار دلار محاسبه شده است.
دادگاه احتمالاً مخارج مرتبط با ساختمان و اقدامات متناوب مقدماتی را خواهد داشت. هزینه ساختمان ICTY در 6 ماه اول 1996 بالغ بر 910 هزار دلار بوده است. هر چند تأمین ساختمان مقر اصلی ICTY از سوی چندین کشور صورت گرفت. هزینه های ساختمانی بخشهای جدید ICTY بالغ بر 7/1 میلیون دلار برآورد شده است.بی توجه به اینکه دادگاه، مقر کنونی ICTY را در اختیار بگیرد و از امکانات موجود تا زمانی که قابل استفاده است بهره ببرد یا امکانات دیگری را اختیار کند، به یک سالن محاکمه تا زمانی که ساختمان دائمی آن قابل استفاده یا عملیاتی شود، احتیاج خواهد داشت. دادگاه همچنین هزینه های راه اندازی نظیر مبله کردن ساختمان و وسایل راحتی و کار را نیاز دارد. بعلاوه ترتیبات و انجام این امور دادگاه نیاز به وسایل نقلیه،ویدئو و امکانات و غیره دارد. مقایسه هزینه های این دادگاه با هزینه های صورت گرفته برای ICTY و ICTR نیز مفیده فایده واقع نخواهد شد چرا که دادگاهها و محاکم خود را برای وضعیت های ویژه آماده می کنند. هر چند که بنابر تجربیات محاکم و بستر به معیارهای پذیرفته شده برای کمک های بلاعوض، دادگاه می بایست امکان مشارکت مختلف را در نظر بگیرد.
سناریوی عملیاتی
بودجه دادگاه حقیقتاً باید براساس تعداد و ماهیت موارد پیش روی آن تعیین شود. از آنجا که دادگاه یک اقدام بی سابقه و بی نظیر است هیچ سابقه ای برای استناد و اتکا به
انواع مختلف روشهای ساختمان سازی در ایران با رویکرد صنعتی کردن ساخت و ساز
فصل اول
انواع مختلف روشهای ساختمان سازی در ایران با رویکرد صنعتی کردن ساخت و ساز
انواع روشهای ساخت و ساز را می توان به هفت دسته عمده زیر تقسیم بندی نمود:
این نوع ساختمان سازی از ابتدای تاریخ ساختمان سازی بشر آغاز و تا عصر حاضر نیز ادامه دارد و هنوز در روستاهای کشور و در حاشیه شهرها نیز به نوعی به این گونه ساخت و سازها پرداخته می شود در این روش، قسمتهای باربر از خشت و گل و یا چوب و گل و یا گل و سنگ و یا گل و گچ و سنگ و یا خشت و آجر ساخته میشود و پوشش آنها از طاق خشتی و یا تیر چوبی و الیاف گیاهی ساخته می شود. نیروی انسانی به کار گرفته شده در این ساختمانها بعضاً غیر ماهر و یا نیمه ماهر بوده و از مصالح سنتی در دسترس محلی استفاده می شود.
ساختمان سازی با این گونه روشها حداقل مقاومت را در مقابل حوادث طبیعی (زلزله، سیل، طوفان و…) داراست و می توان تنها بعنوان یک سرپناه موقت از آن ذکر نمود.
در این روش، عملیات ساختمانی با استفاده از وسایل ابتدائی توسط افراد متخصص و نیمه ماهر و غیرماهر انجام می شود. ساختمان های با دیوار آجری باربر در این تقسیم بندی منظور می شوند. برخی از حرفه های دست اندرکار با این شیوه عبارتند از: کارگر ساده، بنا، گچ کار، نقاش، آهنگر، لوله کش، سیم کش، عایق کار، کاشی کار، آسفالت کار، شیشه بر و…
سرعت اجرای کار ساختمان با این روش بطور متوسط در ایران 14 تا 18 ساعت برای هر مترمربع زیر بنا می باشد.
در حال حاضر در اکثر مناطق غیر شهر و بعضی مناطق شهری یا اطراف شهرهای بزرگ و یا برخی ساختمانهای خاص (مدارس و مساجد در روستاهاو…) از این گونه، روش ساخت و ساز استفاده می شود. ماهرترین استادکاران بنایی و نازک کاران و نجاران سنتی در بین این گونه سازندگان یافت می شوند.
حداکثر طبقات مجاز با این روش ساخت 4 طبقه و ارتفاع مجاز 12 متر تجویز میشود. به دلیل تحمل بار قائم ساختمان توسط دیوارهای باربر بر ضخامت دیوارهای طبقه زیرین افزوده می شود که یکی از عوامل بازدارنده در افزایش بیشتر طبقات و یا ارتفاع می باشد. با ایجاد تمهیداتی نظیر شناژهای افقی وقائم بتنی، می توان از صدمات زلزله کاست.
این روش که ساختمان سازی پیشرفته یا بهبود یافته نیز نامیده می شود، عبارت از: اجرای کار توسط افراد و متخصصان ذکر شده در روش قبلی که از ماشین آلات و تجهیزات ساختمانی مکانیکی به منظور اضافه نمودن سرعت و حجم کار استفاده مینمایند.
ساختمانهای با اسکلت فلزی و یا اسکلت بتنی در این تقسیم بندی منظور میشوند، برخی از لوازم و تجهیزات مورد استفاده در اینگونه ساخت و سازها عبارتند از:
انواع جرثقیلهای ثابت و متحرک، بالابرهای برقی، داربستهای فلزی، دستگاههای تهیه کننده بتن (ثابت و متحرک) و دستگاههای سیمان پاش و رنگ پاش، ماشین های جوش و… .
سرعت اجرای کار ساختمان در این روش 20 تا 48 ساعت برای هر متر مربع زیربنا بطور متوسط می باشد.
یعنی سرعت اجرای عملیات ساختمانی را می توان با استفاده از تجهیزات مکانیکی و برقی تا حدود زیادی افزایش داد. به دلیل استفاده از اسکت بتنی و فلزی، تعداد طبقات و ارتفاع کل ساختمان را بیش از 50 طبقه و 150 تر نیز می توان پیش بینی کرد. سرمایه گذاری اولیه برای بکار بستن این روش، در رابطه با حجم عملیات ساختمانی و خرید یا اجاره تجهیزات قابل توجه می باشد. توقف کار به دلیل مسائل کارگری و یا مشکلات مالی از نکات منفی می باشد و باعث زیانبار شدن پروژه میشود.
در حال حاضر، اکثر ساخت و سازها در مناطق شهری از این روش بهره می گیرند و با معتبر شدن کارگران و متخصصان در رشته های مربوطه و ابداع وسایل و تجهیزات جدید و بکارگیری فن آوریهای نوین، این گونه ساختمانهای مسکونی و یا عمومی در مدت زمان کمتنر و با صرفه و ایمنی بیشتر ساخته می شوند.
در این روش از قطعات آماده شده از قبیل بلوکها، تیرچه ها، پانلهای پیش ساخته، تیرها و ستونهای فلزی و بتنی، شبکه های فلزی، قطعات گچی و بتنی و… استفاده میشود. و اکثر عملیات با استفاده از تجهیزات و لوازم کارگاهی بطور مکانیکی انجام می شود.
جزوه ﺳﺎزه ﻓﻀﺎﻛﺎرﭼﻴﺴﺖ؟
ﭼﻜﻴﺪه
اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده روزاﻓﺰون از ﺳﺎزه ﻫﺎی ﻓﻀﺎﻛﺎر و ﺑﺎ ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪن ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ در ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان )ﺳﺎزه ﻧﻮآوری ﻫﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﻃﺮاﺣﻲ و ﺳﺎﺧﺖ ، ﺳﺎزه ﻫﺎی ﻓﻀﺎﻛﺎر ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﻛـﻪ اﻣـﺮوزه در دﻧﻴـﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ روزاﻓﺰون اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ و اﻳﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﻧﺎﺷﻲ از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮد اﻳﻦ ﺳﺎزه ﻫـﺎ اﺳـﺖﻛﻪ ﻋﺒﺎرت از ﭘﻮﺷﺶ دﻫﻨﻪ ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺟﻠﻮه ﻫﺎی زﻳﺒـﺎ، وزن ﻛـﻢ، ﺳـﺎدﮔﻲ ﺗﻮﻟﻴـﺪ، ﺳـﺮﻋﺖ ﻧﺼـﺐ و.. اﺳـﺖ. از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﺎ ﭘ ﻴﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻢ و ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژی ﻧﻴﺎزﻫﺎ و ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎی ﺟﺪﻳﺪ در زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻲ ﺳـﺎزه رخ داده اﺳـﺖ .
ﻋﺎﻣـﻞ زﻣﺎن اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮی ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ روی آوردن ﺑﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎی ﭘﻴﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴـﺖ،ﺟﻮاﻣــﻊ ﺑﺸــﺮی ﻋﻼﻗــﻪ ﺑــﻪ داﺷــﺘﻦ ﻓﻀــﺎﻫﺎی ﺑــﺰرگ ﺑــﺪون ﺣﻀــﻮر ﺳــﺘﻮن ﻫــﺎی ﻣﻴــﺎﻧﻲ از ﺟﻤﻠــﻪ ﻣﺮاﻛــ ﺰ ﺧﺮﻳــﺪ و ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﻛﺖ ﻫﺎﻣﺴﺎﺟﺪ، ﭘﻞ ﻫﺎ ، و ﺳﺎزه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﺪار زﻣﻴﻦ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﺸـﻘﺎب ﻣﺨـﺎﺑﺮاﺗﻲ اﺷـﺎره ﻛـﺮد. اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺑﺪﻟﻴﻞ اﺷﻜﺎل ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻨﻮع از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﻨﺒﺪی، ﭼﻠﻴﻜﻲ، ﻗﻮﺳﻲ، ﺷﺒﻜﻪ ای ﻣﺴﻄﺢ دو ﻳﺎ ﭼﻨـﺪ ﻻﻳـﻪ و ... دارای ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﻓﺮاوان ﻫﺴﺘﻨﺪ.در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳـﻌﻲ ﺷﺪه اﺳـﺖ ﻛﻠﻴـﺎﺗﻲ ﻣﻔﻴـﺪ و ﻗﺎﺑـﻞ ﻛـﺎرﺑﺮد در زﻣﻴﻨـﻪ ﺳـﺎزه ﻫـﺎی ﻓﻀﺎﻛﺎر اﺟﻤﺎﻻ ﺑﻴﺎن ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣ ﮔﻴﺮد ﻮرد اﺳﺘﻔﺎده داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻗﺮار .
واژه ﻫﺎی ﻛﻠﻴﺪی: ﺳﺎزه ﻓﻀﺎﻛﺎر، ﺷﺒﻜﻪ دوﻻﻳﻪ، ﭼﻠﻴﻚ، ﮔﻨﺒﺪ، ﭘﻴﻮﻧﺪ ه
- ﻣﻘﺪﻣﻪ 1 اﻣــﺮوزه ﺑــﺎ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ﻋﻠــﻮم و ﺗﻜﻨﻮﻟــﻮژی ﻧﻴﺎزﻫــﺎ و ﺧﻮاﺳــﺘﻪ ﻫــﺎی ﺟﺪﻳــﺪی در زﻣﻴﻨــ ﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳــﻲ ﺳــﺎزه رخ ﻧﻤــﻮده اﺳــﺖ . ﻋﺎﻣــﻞ زﻣــﺎن در ﺳــﺎﺧﺖ ﺳــﺎزه ﻫــﺎ اﻫﻤﻴــﺖ دوﭼﻨــﺪان ﻳﺎﻓﺘــﻪ و اﻳــﻦ اﻣــﺮ ﮔــﺮاﻳﺶ ﺑــﻪ ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﭘــﻴﺶ ﺳــﺎﺧﺘﻪ را اﻓــﺰاﻳﺶ داده اﺳــﺖ ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﺑــﺎ اﻓــﺰاﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴــﺖ ﺟﻮاﻣــﻊ ﺑﺸــﺮی ﻋﻼﻗــﻪ ﺑــﻪ داﺷــﺘﻦ ﻓﻀــﺎﻫﺎی ﺑــﺰرگ ﺑــﺪون ﺣﻀــﻮر ﺳــﺘﻮن ﻫــﺎی ﻣﻴــﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫــﺎن ﺑﺴــﻴﺎر ﭘﻴــﺪا ﻛــﺮده اﺳــﺖ . در اﻳــﻦ راﺳــﺘ ﺎ از اواﻳــﻞ ﻗــﺮن ﺣﺎﺿــﺮ ﺗﻌــﺪادی از ﻣﺘﺨﺼﺼــﻴﻦ ﻣﺠــﺬوب ﻗﺎﺑﻠﻴــﺖ ﻫــﺎی ﻣﻨﺤﺼــﺮ ﺑﻔــﺮد ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﻓﻀــﺎﻛﺎر ﮔﺸــﺘﻪ و ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﺴــﻴﺎری از ﻧﻴﺎزﻫــﺎی ﺟﺪﻳــﺪ را در اﻳــﻦ ﺳــﺎزه ﻫــﺎ ﺟﺴــﺘﻪ اﻧــﺪ و اﻟﺒﺘــﻪ ﺑــﻪ ﻧﺘــﺎﻳﺞ ﺑﺴــﻴﺎر ﻣﺜﺒﺘــﻲ ﻧﻴــﺰ دﺳــﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨــﺪ . ﺑــﺎ اﻧﺘﺸــﺎر اﻳــﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ روز ﺑـﻪ روز اﻳـﻦ ﻋﺮﺻـﻪ ﺑـﺎ اﻗﺒـﺎل ﺑﻴﺸـﺘﺮی ﻣﻮاﺟـﻪ ﮔﺮدﻳـﺪ ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ای ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﮔﺬﺷـﺖ ﭼﻨـﺪﻳﻦ دﻫـﻪ ﻫﻨـﻮز ﻫﻢ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎی ﻓﻀﺎﻛﺎر در ﻛﺎﻧﻮن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻗﺮار دارد.
در اﻳــﻦ ﻣﻘﺎﻟــﻪ ﻣﻨﻈــﻮر از ﻋﺒــﺎرت ﺳــﺎزه ﻓﻀــﺎﻛﺎر ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﻫــﺎی اﺳــﻜﻠﺖ ﻓﻠــﺰی ﺑــﻮده ﻛــﻪ از ﺑﺎﻓــﺖ ﺗﻌــﺪاد زﻳــﺎدی اﻟﻤــﺎن ﻳــﺎ ﻣــﺪول ﺑــﺎ ﺷــﻜﻠﻬﺎی اﺳــﺘﺎﻧﺪارد ﺑــﻪ ﻳﻜــﺪﻳﮕﺮ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣــﻲ ﺷــﻮ ﻧﺪ و ﻧﻬﺎﻳﺘــﺎ ﻳــﻚ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺳــﺒﻚ و ﺑــﺎ ﺻﻠﺒﻴﺖ زﻳﺎد را اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﻓﻀــﺎﻛﺎر در اﺷــﻜﺎل ﺑﺴــﻴﺎر ﻣﺘﻨــﻮﻋﻲ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻣــﻲ ﺷــﻮﻧﺪﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘــﺮﻳﻦ آﻧﻬــﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨــﺪ از : ﺷــﺒﻜﻪ ﻫــﺎی ﻣﺴــﻄﺢ دو ﻳــﺎ ﭼﻨــﺪ ﻻﻳــﻪ، ﭼﻠﻴــﻚ ﻫــﺎ، ﮔﻨﺒــﺪﻫﺎ و ﻗــﻮس ﻫــﺎ . ﻋــﻼوه ﺑــﺮ اﻳــﻦ، ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﻓﻀــﺎﻛﺎر دارای ﺑﺎﻓﺘــﺎر ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﻧﻴـﺰ ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﻨ ﺪ .
ﺑـﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺗﻐﻴﻴـﺮ در آراﻳـﺶ اﻟﻤـﺎن ﻫـﺎ ﻣـﻲ ﺗـﻮان ﺑﺎﻓﺘـﺎر ﺟﺪﻳـﺪ اﻳﺠـﺎد ﻛـﺮد و ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرآﻳﻲ ﻫﺮ ﺑﺎﻓﺘﺎر ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺘﺎرﻫﺎی دﻳﮕﺮ ﺳﻨﺠﻴﺪه ﺷﻮد. ﻣﺜــﺎل ﻫــﺎی ﻣﺘﻌــﺪدی از ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﻓﻀــﺎﻛﺎری ﻛــﻪ در دﻧﻴــﺎ و اﻳــﺮان ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ وﺟــﻮد دارد : از ﺟﻤﻠــﻪ اﺳــﺘﺎدﻳﻮم ﻫــﺎی ورزﺷــﻲ، ﻣﺮاﻛــﺰ ﻓﺮﻫﻨﮕــﻲ، ﺳــﺎﻟﻦ ﻫــﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋــﺎت، ﻣﺮاﻛــﺰ ﺧﺮﻳــﺪ، اﻳﺴــﺘﮕﺎه ﻫــﺎی ﻗﻄــﺎر، آﺷﻴﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻫﺎ، ﻣﺮاﻛﺰ ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ، ﺑﺮﺟﻬﺎی رادﻳﻮﻳﻲ و...
- ﻓﻀﺎﻛﺎر 2 ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎی ﺑﻪ ﺳـﺎزه ای ﻛـﻪ اﺻـﻮﻻ رﻓﺘـﺎر ﺳـﻪ ﺑﻌـﺪی داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ، ﺑـﻪ ﻃﻮرﻳﻜـﻪ ﺑـﻪ ﻫـﻴﭻ ﺗﺮﺗﻴﺒـﻲ ﻧﺘـﻮان رﻓﺘـﺎر ﻛﻠـﻲ آن را ﺑـﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از ﻳــﻚ ﻳــﺎ ﭼﻨــﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﻣﺴــﺘﻘﻞ دوﺑﻌــﺪی ﺗﻘﺮﻳــﺐ زد، ﺳــﺎزه ﻓﻀــﺎﻛﺎر ﻧﺎﻣﻴــﺪه ﻣــﻲ ﺷــﻮد. ﺑــﺎ اﻳــﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻃﻴـﻒ وﺳـﻴﻌﻲ از ﺳـﺎزه ﻫـﺎ ﻳﻌﻨـﻲ ﺣﺘـﻲ ﺑﺮﺧـﻲ از ﻗـﻮس ﻫـﺎ و ﮔﻨﺒـﺪﻫﺎی آﺟـﺮی ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻧﻴـﺰ ﺟـﺰو ﺳـﺎزه ﻫــﺎی ﻓﻀــﺎﻛﺎر ﻣﺤﺴــﻮب ﻣــﻲ ﺷــﻮﻧﺪ، اﻣــﺎ در اﻳﻨﺠــﺎ ﻣﻨﻈــﻮر ﺳــﺎزه ﻫــﺎی ﺳــﻪ ﺑﻌــﺪی ﺧــﺎص ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛــﻪ ﻣﻌﻤــﻮﻻ دار ﺑﺎﺷﻨﺪ ای اﻋﻀﺎی ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ اﺗﺼﺎﻻت ﺻﻠﺐ ﻳﺎ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﻣﻲ )
ﻓﻀﺎﻛﺎر 3 اﻧﻮاع ﺳﺎزه ﻫﺎی
اﻟﻒ - ﺗﺨت
نوع فایل: pdf
سایز:2.22 MB
تعداد صفحه:8
بررسی نظریه های گرسنگی و تشنگی
گرسنگی می تواند با کاهش سطوح گلوکز ایجاد می گردد. این ماده یکی از مواد اصلی غذایی است (موادی که باعث تغذیه و قوت می شود) اما این مواد دو نوع میباشند، لیپیدها یا اسیدهای چربی، و اسیدهای آمینه. برطبق فرضیهی لیپواستاتیک (برای مثال نیسبت 1972)، رفتار خوردن زمانی حاصل می شود که هیپوتالاموس اطلاعاتی را دربارهی پایین بودن سطوح لیپیدها یا چربی دریافت می کند.
این گیرنده ها در کجا قرار دارند که سطح پایین چربی ها یا لیپیدها را مشخص میسازند؟ ریتر و تیلور (1990) دریافتند با قطع شدن عصب واک (عصبی که اطلاعات را از شکم به مغز می رساند) وارد حفرهی شکمی می شود، فقدان اسیدهای چربی بوجود می آید گرسنگی ایجاد می شود. این مساله پیشنهاد می کند گیرنده های حساس به چربی در داخل حفرهی شکمی یا نزدیک به آن وجود دارد.
محروم ماندن از لیپیدها (محرومیت از سلولهای چربی) باعث گرسنگی می شود، به خصوص زمانیکه با کمبود گلوکز (محرومیت سلولهای گلوکز) همراه باشد. فریدمن، توردف و رامیرز (1986) به موشها دوزهای متعادلی از مواد شیمیایی دادند که هم محرومیت چربی و هم محرومیت گلوکزی را ایجاد می نمود. هنگامی که هر دو مادهی شیمیایی به موشها داده شد، افزایش چشمگیری در غذا خوردن آنها مورد مشاهده قرار گرفت، اما هنگامیکه تنها یک مادهی شیمیایی به کار رفت، اثرات کمتری نشان داده شد. این موضوع پیشنهاد می کند که باید کنترل پیچیده ای بر ایجاد و آغاز رفتار خوردن حاکم باشد.
تا اینجا بر همهی دلایلی که رفتار خوردن را بر می انگیزند تمرکز نمودیم. اما چرا ما از خوردن باز می ایستیم؟ فشارهای اجتماعی متعددی برای حجم وعده های غذایی معین وجود دارد اما، فرآیندهای فیزیولوژیک دیگری هم بر این امر دخیل است. دوتش و گنزالز (1980) دریافتند که شکم نیز نقش مهمی ایفا می کند. آنها با استفاده از عمل جراحی در موشها وسیله ای را با قابلیت باد شدن قرار دادند که می توانست از نگهداری غذا در شکم جلوگیری کند. هنگامی که 5 میلی لیتر از محتویات شکم به طور مصنوعی خارج می شد، موشها تقریباً به طور دقیق 5 میلی لیتر از رژیم مایع غذایی را برای جبران آنچه که از دست داده بودند مصرف می کردند.
شواهد قوی دیگری نیز وجود دارد مبنی بر اینکه دستگاه معدی- روده ای نیز در این امر سهیم می باشد. گیرنده های دستگاه معدی- روده ای با آزادسازی پپتیدها به غذاهای بلعیده شده پاسخ می دهند. بسیاری از این پپتیدها علائم سیری را به مغز میفرستند که منجر به توقف خوردن می شود. شواهد مربوطی توسط گیبز، یانگ و اسمیت (1973) گزارش شد. آنها پپتید کوله سیستوکنین را به موشهای گرسنه تزریق نمودند و متوجه شدند که این امر منجر به کاهش خوردن می شود. یافته های مشابهی برای سایر پپتیدهای مختلفی نیز بدست آمد.
می توانیم فرض کنیم زمانیکه سطوح انرژی ما به طور معناداری زیر سطح بهینهی انرژی باشد تحریک به خوردن می شویم و اینکه، ما زمانی خوردن را متوقف می کنیم که به سطح نقطهی بهینه برسیم. بعضی از نظریاتی را که قبلاً مورد مطالعه و بحث قرار دادیم (مثلاً نظریات گلوکواستاتیک و نظریات لیپواستاتیک) براساس همین فرضها میباشند. اما پینل (1997) بحث می کند که رویکرد نقطهی تثبیت با تاکیدش بر هومواستاتیک (تعادل حیاتی) رویکرد نابسنده ای است. زمانی که بسیاری از افراد در جوامع غربی غذا میل می کنند، کمبودهای انرژی یا فیزیولوژیکی معناداری ندارند (برای مثال سطوح گلوکز و ذخایر چربی با کمبودی همراه نیست).
برای بیشتر افرادی مثل ما، گرسنگی بیشتر با عوامل فرهنگی و اجتماعی سر و کار دارد (مثلاً وعدههای غذایی مورد انتظار) تا فرآیندهای فیزیولوژیک پایه. نظریهی مشوق (که در مطالعهی موردی زیر توصیف شده است) علت ترکیبی از عوامل روانشناختی و فیزیولوژیکی را پیشنهاد می کند.
مطالعاتی دربارهی تغذیهی کاذب (دروغین) شواهد قوی را علیه نظریات هومواستاتیک فراهم می کند. در این مطالعات، با استفاده از عمل جراحی لوله ای در دستگاه گوارش حیوان گذاشته می شود و غذای بلعیده شده به جای اینکه وارد شکم شود از داخل این لوله عبور کرده و دفع می گردد علی رغم این حقیقت که حیوانها (برای مثال موشها) هیچ انرژی از غذای خورده شده بدست نمی آورند، اما تنها همان مقدار غذایی را میل می کنند که قبلاً در رژیم غذایی معمولشان استفاده میشده است (وین گارتن و کولیکوسکی 1989).
چنین یافته ای پیشنهاد می کند که رفتار خوردن تنها به طور خیلی ناکامل توسط سطوح ذخیرهی انرژی کنترل می شود. موضوع دیگر اینست که رفتار خوردن برای ایجاد بعضی از مکانیسم های سیری زمان زیادی را می گیرد.
یک راه دیگر برای ارزیابی نظریات گرسنگی توجه به موقعیتهایی است که مکانیسمهای گرسنگی دربارهی آن به خطا رفته اند. در یک طرفه کرانه اختلال مربوط به خوردن بیش از حد (فربهی) می باشد و در طرف دیگر این کرانه خوردن کمتر از حد یا تغذیهی ناکامل می باشد (یک طرفه کرانه بی اشتهایی روانی و طرف دیگر پرخوری روانی). برحسب کارکردهای هیپوتالاموس یا فیزیولوژیک تبییناتی ارائه شده است.
مداخله متمرکز بر هیجان (بصورت زوجی و فردی) در کاهش درماندگی رابطه زوجهایی که فرزندی با بیماری مزمن دارند
طرح هدف:
با توجه به اینکه والدین دارای فرزند بیمار مزمن در ریسک مهمی برای تجربه درماندگی زناشویی قرار دارند همچنین نقش مهمی در فراهم کردن مراقبت پزشکی برای کودکانشان بر عهده دارند، اهمیت خدمات یاورانه زمانی که درگیر مشکلات زناشوئی یا روانی می شوند احساس می شود لذا یکی از اهداف پژوهش کمک به کاهش تجربه درماندگی زناشوئی در این خانواده ها است. با توجه به اینکه در ایران مردان کمتر از زنان برای شرکت در مشاوره زوجی تمایل نشان می دهند. هدف دیگر این پژوهش بررسی اثر بخش درمان فردی متمرکز بر هیجان وقتی فقط زن در جلسات مشاوره شرکت می کند می باشد. علاوه بر این هدف دیگر این پژوهش تفاوت اثر بخشی رویکرد متمرکز برهیجان با توجه به سطح تحصیلات است که در تجزیه و تحلیل داده ها این هدف ملحوظ است.
لذا این اهداف بصورت مشخص در ذیل می آید.
1- معرفی رویکرد متمرکز بر هیجان و بررسی اثر بخشی آن در زوجهای ایرانی.
2- بررسی اثر بخشی درمان متمرکز بر هیجان در کاهش درماندگی رابطه زناشویی افرادی که فرزندی با بیماری مزمن دارند.
3- بررسی اثر بخشی درمان متمرکز بر هیجان در افزایش رضامندی زناشویی افرادی که فرزندی با بیماری مزمن دارند.
4- بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان در افزایش همبستگی زناشویی افرادی که فرزندی با بیماری مزمن دارند.
5- بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان در افزایش توافق زناشویی افرادی که فرزندی با بیماری مزمن دارند.
6- بررسی اثر بخشی درمان متمرکز بر هیجان در افزایش ابراز محبت زناشویی افرادی که فرزندی با بیماری مزمن دارند.
7- افزایش بهداشت روان یا سلامت عمومی افراد.
8- بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان با توجه به سطح تحصیلات نمونه ها
9- بررسی تفاوت بین درمان زوجی و فردی متمرکز بر هیجان
ضرورت پژوهش
اجتماع بشری مجموعه ای است از خانواده ها. خانواده کوچکترین جزء اجتماع است، که ستونهای اصلی آن را زن و شوهر تشکیل می دهند. لذا لازمه یک جامعه سالم ، خانواده سالم، لازمه خانواده سالم زن و شوهر سالم است. وقتی زن و شوهر رابطه سالم و رضامندی داشته باشند، می توانند کانون گرم و سالمی برای فرزندان وکل خانواده فراهم کنند. در غیر اینصورت نه تنها خودشان قربانی ناایمنی خود ساخته می شوند بلکه فرزندان و حتی خانواده های نزدیک و بالاخره کل جامعه از این نا ایمنی متاثر می شود.
درمیان آسیب های خانواده یکی از آنها طلاق است که در ایران آماری برو به رشد دارد. نرخ رشد طلاق در کشور براساس آمار ازدواج و طلاق های ثبت شده در جدول زیر ارائه می شود.
سال | ازدواج | طلاق | درصد |
1365 | 340342 | 35211 | 40/7 |
1370 | 448851 | 39336 | 76/8 |
1373 | 453671 | 32706 | 20/7 |
1374 | 462855 | 34738 | 50/7 |
1375 | 479263 | 37817 | 89/7 |
1376 | 511401 | 41816 | 17/8 |
1377 | 531490 | 42391 | 97/7 |
1378 | 611073 | 51044 | 35/8 |
1379 | 646498 | 53797 | 32/8 |
1380 | 640710 | 60559 | 45/9 |
1381 | 650960 | 67256 | 33/10 |
1382 | 681034 | 72359 | 62/10 |
1383 | 602347 | 63125 | 47/10 |
این آمار مربوط به کل کشور اهم از پایتخت ، شهرستانها وروستاها، اگر آمار طلاق را در تهران (به عنوان یکی از شهرهای بزرگ) بررسی کنیم متفاوت با آمار کل کشور است و درصد تکان دهنده ای را نشان می دهد. طبق اطلاعات سازمان ثبت احوال کشور در سال 1383 آمار طلاق در استان تهران 25/18 درصد و در شهر تهران 66/18 درصد ازدواجها را تشکیل می دهد.یعنی چیزی نزدیک به 20% ازدواجها. البته افزایش نزخ طلاق در سالهای اخیر لزوماً مبین افزایش مشکلات خانوادگی نیست بلکه ممکن است مشکلات خانوادگی در گذشته هم وجود داشته یا حتی بیشتر از امروزه نیز بوده است، لیکن شیوه انتخاب این راه حل رو به رشد است. طلاق صرفاً یکی از راه حلهایی است که زوجین بالاجبار برای حل اختلافات خود انتخاب می کنند، بنابریان می توان استنباط کرد آمار مشکلات خانوادگی و زوجی ورای آماری طلاق است. لذا اهمیت راه حلهای دیگر برای حل آسیب ها و مشکلات زوجی به چند دلیل احساس می شود:
1- بخاطر اثر منفی طلاق بر زوجها و خانواده ها (کامینگز و دیوس-1994، هترینگتون، کلی- 2002)
2- اثر منفی طلاق بر اجتماع
3- فقدان سرمایه های اجتماعی که با افزایش سطوح افسردگی واضطراب رابطه دارد (تونیگ-2002) باعث شده است ، برای حمایت وارتباط به جز تکیه بیشتر به همسران صمیمی، گزینه دیگری نداشته باشیم، در حقیقت اکثر ما عملاً در یک اجتماع دو نفری زندگی می کنیم. در این شرایط کیفیت روابط نزدیک به میزان زیادی در زندگی افراد اهمیت دارد (جانسون-2004)
3-جامعه نیز بیشتر، به ارزش استفاده از مشورت و توصیه تخصصی برای بازسازی روابط خانوادگی و زوجی درمانده واقف شده است. اکنون عشق بزرگسالی به عنوان فرایندی نگریسته می شود که می تواند درک، ترغیب، بازسازی شود. رابطه زوجی بیشتر امری عمدی است(دوهرتی- 2001) تا اینکه بازیچه هوس رومانتیک یا متکی به شانس و سرنوشت باشد (جانسون-2004).
در ایران نیز افزایش برنامههای تلویزیون با موضوعات ازدواج و خانواده، مبین وقوف مسئولان جامعه به این مهم است.
4-مراکز مشاوره در جامعه ایران در حال رشد وگسترش است، فارغ التحصیلان این رشته همواره رو به تزاید می باشند.
بنابراین با توجه به اثرات منفی طلاق بر فرد، خانواده و جامعه و تغییرات اجتماعی مانند محدود شدن روابط اجتماعی و خانوادگی گسترده، مهاجرتهای اجباری یا داوطلبانه، نیازهای اقتصادی بالا و درگیری زوجها در این زمینه، ازدواجهای فراقومی، همچنین تقاضای خانوادهها و جامعه برای حل مشکلات خانوادگی، اهمیت زوج درمانی افزایش می یابد.
سخن دیگر اینکه جامعه ایران جامعه جوانی است و در حال حاضر تعداد افراد در سن ازدواج جمعیت قابل توجه ای را در بر می گیرد، با توجه به این نکته بنظر می رسد در آینده نزدیک ، تقاضا برای زوج درمانی رو به افزایش باشد، لذا لازم است درمانگران زوجی، رویکردها و مدلهای متنوع و مناسبی برای مداخله زوجی در پیش رو داشته باشند، مضاف بر این با توجه به وجود رشته هایی چون مشاوره خانواده، مطالعات خانواده، خانواده درمانی ومجله ای بنام خانواده پژوهشی درسهایی چون مشاوره ازدواج و زوج درمانی دردانشگاههای کشور موضوعات زوج درمانی در حال حاضر مورد نیاز جامعه علمی است. از طرف دیگر جایخالی رویکرد متمرکز بر هیجان با توجه به زیر بنای نظری آن که نظریه دلبستگی و روابط عشق بزرگسالی است در ادبیات زوج درمانی موجود در کشور احساس می شود.
نکته دیگر بر خلاف بیماری حاد در کودکی که مراقبت پزشکی اولیه از کودک به متخصصان بهداشت سپرده می شود، در بیماری مزمن کودکان، مراقبت پزشکی و برطرف کردن نیازهای کودک به عهده والدین است، لذا این پدیده جو خانواده را با یک خانواده معمولی متفاوت می کند.
نمونه هایی از محرک های تنش زا در این خانواده ها به قرار زیر است: بارمالی، بار فیزیکی، تغییرات در نقشهای والدینی، رنجش دیگر خواهران و برادران، ریسک سازگاری روانی- اجتماعی، مشکلات کودک مریض با دیگر خواهر و برادران سالم، کناره گیری اجتماعی، بستری مکرر و درنهایت سوگ (والکر-1996). در نتیجه این زوجها در ریسک بالایی از درماندگی زناشویی قرار دارند.(هاوینستن -1990، کازاک-1989، سیببت-1984، زیمند، ود-1986، والکر و همکاران-1996).
لذا ضرورت زوج درمانی و نیز این شیوه و این جمعیت برای نگارنده احساس شده است.
Wood