جزوه روانشناسی شخصیت رشته مشاوره
فصل اول :مطالعه ی شخصیت
مطالعه ی شخصیت: سنجش، پژوهش و نظریه
1- شخصیت ما میتواند انتخابهای ما را محدود کند یا آنها را گسترش دهد.
2- تعداد و تنوع موقعیت اجتماعی که مشتاقانه در آن شـرکت مـیکنـیم توسـط شخصـیت مـا تعیـین مـیشـود مثـل
مردم آمیزی یا کمرویی نسبی ما.
توصیف شخصیت خودتان
1- آزمون شخصیتی که وسیعاً به کار رفته، آزمون (فهرست صفت) است که برای توصیف شخصیت به نحو شگفتانگیزی
300 صفت را پیشنهاد میکند افرادی که این آزمون را انجام میدهند صفاتی را علامـت مـیزننـد کـه آنهـا را بترتیـب
توصیف میکند.
جایگاه شخصیت در تاریخ روانشناسی
1- روانشناسی به صورت یک علم مستقل و عمدتاً آزمایشی، از ترکیب اندیشههـایی از فلسـفه و فیزیولـوژی پیـدا شـده
است. تولد این رشتهی علمی بیش از یک قرن پیش در آلمان و به طور عمده با کار ویلهلم و ونت واقـع شـده کـه اولـین
آزمایشگاه روانشناسی را در سال 1879 در دانشگاه لایپزیگ بنا نهاد.
مطالعه ی هوشیاری
1- علم نوین روانشناسی بر تجزیهی هشیار به عناصر آن تمرکز نمود و روش آن از رویکردی الگو برداری شد که توسـط
علوم طبیعی به کار برده شده.
2- وونت و روانشناسی دیگر زمان وی که به مطالعه ماهیت انسان میپرداختند به شدت تحت تاثیر رویکرد علوم طبیعی
قرار داشته و آن را در مطالعه ذهن به کار میبردند. چون این پژوهشگران خود را به روش آزمایشی محدود کردنـد، تنهـا
آن فرایندهای ذهنی را مورد مطالعه قرار دادند که ممکن بود تحت تأثیر محرکهای بیرونی قرار داشته باشند و بتوان آن
را توسط آزمایشگر دستکاری و کنترل کرد. در این رویکرد روانشناسی آزمایشی جایی برای موضوع پیچیده و چندوجهی
شخصیت وجود نداشت.
مطالعه ی رفتار
1- در اوایل دههی قرن 20 روانشناس آمریکایی، جان بی واتسون در دانشگاه جان هـاپکینز در شـهر بـالتیمور، فرضـیه
انقلابی را علیه کار ویلهلم وونت به وجود آورد.
مطالعه ی علمی شخصیت
1- در دههی 1930 مطالعهی شخصیت در روانشناسی آمریکایی عمدتاً از طریق کار (هنری موری) و (گـوران آلپـورت)
در دانشگاه هاروارد رسمیت و نظام یافت.
2- روانشناسان علمی بر این باور رسیدند که مطالعه علمـی شخصـیت وجـود دارد و امـروزه روانشناسـان آزمایشـی از
مفاهیم از نظریه فروید و مشتقات آن استفادهی فزایندی میکنند.
آن گونه که دیگران ما را میبینند.
1- شخصیت از واژهی لاتین (پرسونا) گرفته شده است که به نقابی که هنرپیشهها در نمایش به صورت خود میزنند.
2- تعریفی از شخصیت که در یکی از واژهنامههای استاندارد آورده شده است میگوید: شخصیت جنبهی آشکارمنش فرد
به گونهای که بر دیگران اثر میگذارد.
ویژگیهای پایدار
1- در دههی 1960 والتر میشل باعث مجادلهای در روانشناسی شد که دربارهی تأثیر سنی متغیرهـای شخصـی پایـدار
مثل صفات و نیازها و متغیرهای مربوط به موقعیت بر رفتار مزبور این جر و بحث 20 سال در ادبیات حرفـهای همچنـان
ادامه یافت و در اواخر دههی 1980 پایان یافت. اغلب روانشناسان شخصیت با پذیرفتن رویکرد تعاملی این مسئله را حل
کردند. آنها قبول کردند که برای رسیدن به تبیین کاملی از ماهیت انسـان، صـفات شخصـی پایـدار جنبـههـای متغیـر
موقعیت و تعامل بین آنها را باید در نظر داشت.
مجموعه تست
1 – مطابق دیدگاه کارل یونگ لیبیدو می تواند در گذشته فرد به کاوش بپردازد و فرد را در دستیابی به خـود
کمک کند این فرایند را اصطلاحاً اصل ............ می نامند .
1) تفرد 2) تعالی 3) بازگشت 4) آنتروپی
2 – اسکینر اعتقاد دارد که کلید شناخت شخصیت انسان :
1) کشف قوانین یادگیری است .
2) بررسی انگیزه های درونی او می باشد.
3) کشف نیازهای اساسی او می باشد.
4) پی بردن به عوامل فرهنگی و اجتماعی است .
3 – بنا به اعتقاد فروید اضطراب مولد ..................... است .
1) افسردگی 2) بازگشت
3) تثبیت 4) سرکوبی
4 – مطابق نظر کدام روان شناس اگر انسان تجارب ناخوشایند خود را انکار کنـد ممکـن اسـت بـه راههـای
ناسازگاری برای رفع اضطراب متوسل شود ؟
1) فروم 2) سالیوان 3) اریکسون 4) هورنای
5- ساختار عمدة نظریه شخصیت کارل راجرز کدام است ؟
1) اضطراب 2) خویشتن
3) انکار و تحریف 4) ناهمسانی خویشتن با تجربه
6 – مطابق دیدگاه یونگ در شخص سالم بین کدام دو قسمت شخصیت ناهماهنگی زیادی نیست ؟
1) خود – سایه 2) شخصیت محرمانه – سایه
3) شخصیت محرمانه من 4) ناخود آگاه جمعی – ناخودآگاه شخصی
پاسخنامه
3 گزینه -1
1 گزینه -2
4 گزینه -3
2 گزینه -4
2 گزینه -5
3 گزینه -6
فهرست مطالب
فصل اول : مطالعه ی شخصیت.............................................................................................................11
مطالعهی شخصیت: سنجش، پژوهش و نظریه .............................................................................................13
جایگاه شخصیت در تاریخ روانشناسی......................................................................................................13
ویژگیهای پایدار..............................................................................................................................15
ویژگیهای بینظیر............................................................................................................................15
پرسشنامهی کالیفرنیا (20...............................................................................................................(CPI
شیوههای فرافکن..............................................................................................................................20
مصاحبههای بالینی ...........................................................................................................................22
مجموعه تست.............................................................................................................................247
پاسخنامه...................................................................................................................................268
مجموعه تست روانشناسی شخصیت.................................................................................................274
پاسخنامه مجموعه تست روانشناسی شخصیت....................................................................................283
تست کنکور سال 289................................................................................................................. 1390
پاسخنامه تست کنکور سال 293....................................................................................................1390
منابع ........................................................................................................................................297
نوع فایل:Pdf
سایز: 4.77mb
تعداد صفحه:295
بررسی ارزشیابی شخصیت کودکان
چکیده فصل اول:
ب: به دست آوردن ارتباط بین جنسیت و رشد شناختی.
ج: به دست آوردن ارتباط بین سن و رشد شناختی.
اهمیت پژوهش:
در عصر حاضر هر روز که میگذرد هنر کودکان اهمیت بیشتری مییابد و به خاطر تأثیری که روانشناسی و علوم تربیتی از آن به عمل میآورد همپای دیگر هنرهای مختلف رو به تکامل و پیشرفت است، هنر و نقاشی کودکان گواه راستینی بر حقایق اجتماعی و روانشناسی است.
فرضیه:
سطح تحولیافتگی (رشد شناختی) در دختران بالاتر از پسران است.
تعاریف عملیاتی:
الف: تعریف رشد شناختی: رشد شناختی به تغییراتی مربوط میشود که در حوزه فعالیت ذهنی روی میدهد و احساس، ادراک، حافظه، تفکر، استدلال و زبان را شامل میشود.
ب: تست آدمک رنگی: این آزمون در سال 1977 توسط ژاکلین روآیه روانشناس فرانسوی ابداع و هنجارگزینی شده است.
سایر فرضیهها:
1- بین نمرات مقیاس سر دختران 6 ساله با نمرات سر پسران 6 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
2- بین نمرات مقیاس سر دختران 7 ساله با نمرات سر پسران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
3- بین نمرات مقیاس سر دختران 8 ساله با نمرات سر پسران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
4- بین نمرات مقیاس سر دختران 9 ساله با نمرات سر پسران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
5- بین نمرات مقیاس طرح بدن دختران 6 ساله با نمرات طرح بدن پسران 6 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
6- بین نمرات مقیاس طرح بدن دختران 7 ساله با نمرات طرح بدن پسران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
7- بین نمرات مقیاس طرح بدن دختران 8 ساله با نمرات طرح بدن پسران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
8- بین نمرات مقیاس طرح بدن دختران 9 ساله با نمرات طرح بدن پسران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
9- بین نمرات مقیاس طرح لباس دختران 6 ساله با نمرات طرح لباس پسران 6 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
10- بین نمرات مقیاس طرح لباس دختران 7 ساله با نمرات طرح لباس پسران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
11-بین نمرات مقیاس طرح لباس دختران 8 ساله با نمرات طرح لباس پسران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
12- بین نمرات مقیاس طرح لباس دختران 9 ساله با نمرات طرح لباس پسران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
13- بین نمرات کلی دختران 6 ساله با نمرات کلی پسران 6 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
14- بین نمرات کلی دختران 7 ساله با نمرات کلی پسران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
15- بین نمرات کلی دختران 8 ساله با نمرات کلی پسران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
16- بین نمرات کلی دختران 9 ساله با نمرات کلی پسران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
17- بین نمرات کلی دختران 6 ساله با نمرات کلی دختران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
18- بین نمرات کلی دختران 7 ساله با نمرات کلی دختران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
19- بین نمرات کلی دختران 8 ساله با نمرات کلی دختران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
20- بین نمرات کلی پسران 6 ساله با نمرات کلی پسران 7 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
21- بین نمرات کلی پسران 7 ساله با نمرات کلی پسران 8 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
22- بین نمرات کلی پسران 8 ساله با نمرات کلی پسران 9 ساله تفاوت معناداری وجود دارد.
23- بین نمرات کلی دختران با نمرات کلی پسران تفاوت معناداری وجود دارد.
24- بین نمرات کلی دختران با افزایش سن تفاوت معناداری وجود دارد.
25- بین نمرات کلی پسران با افزایش سن تفاوت معناداری وجود دارد.
نتایج به دست آمده براساس فرمول t تفاوت معنیدار رشد شناختی در دو گروه پسران و دختران را نشان میدهد یعنی دختران در این تست برتری خود را نسبت به پسران نشان دادند و از فرضیات مطرح شده به جز فرضیات 22-21-19-17-9-6-5-2-1، فرضیات دیگر تأیید شدند.
مقدمه:
نقاشی کودک یک پیام است آنچه را که او نمیتواند به لفظ درآورد و به ما انتقال دهد. بررسی و درک زبان نقاشی، اطلاعات ارزندهایی را در اختیار والدین، مربیان، روانشناسان و همه کسانی میگذارد که خواهان درک و دریافت راز و رمز جهان کودک هستند اکتشاف نظامدار این قلمرو به آخرین دهههای قرن گذشته بازمیگردد و بر قوانینی متکی است که خطشناسی نیز از آنها سود جسته است. همچنین دیدگاه روان تحلیلگری براساس بررسی گستره معانی نمادهائی که در خوابدیدهها و اسطورهها، افسانهها و در زندگی بازیافت میشوند به غنای آن در قرن حاضر کمک کرده است. کودک همه مسائل خود را به واسطه نقاشی به تجربه درمیآورد و خود را میآزماید و من خویشتن را بنا میکند.
خطوط ترسیمی، انعکاسی از دنیای هیجانی او هستند و نقاشی به تنهایی به منزلة جهانی است که به موازات افزایش هشیاری و دگرگونیهای کودک متحول میگردد. (دادستان، پریرخ، 1374، ص 1)
بیان مسئله:
با توجه به گسترش پژوهشهای تجربی در زمینه روانشناسی کودک به ویژه به کمک دانش رفتاری و دادههای اساسی که روانشناسی سنجشی در مورد پرورش سیستم عصبی مرکزی ارائه دادهاند، نگرش بزرگسالان در جهات گوناگون رفتار کودکان دستخوش تغییرات مختلفی شده است. (فراری، 1371، ص 7)
طرح مسأله:
مسأله مورد بررسی در این پژوهش مقایسه رشدشناختی دختران و پسران (9-6) ساله میباشد جهت انجام ای بررسی 240 نفر دختر و پسر به صورت تصادفی در دسترس در مدارس شهر قزوین انتخاب شدند (120 نفر دختر، 120 نفر پسر) که تست آدمک زنگی به صورت گروهی در مورد آنها اجرا شده است و پژوهشگر در نظر دارد تفاوت احتمالی بین رشد شناختی دختران و پسران را به وسیله نقاشی تست آدمک به دست آورد.
ابزار پژوهش:
تست آدمک رنگی:
این آزمون در سال 1977 توسط (ژاکلین روآیه) روانشناس فرانسوی ابداع و هنجارگزینی شده است (دادستان، پریرخ، 1374، ص 13).
نخستین تدوین و رسمی روش فرافکنی توسط آزمون نقاشی آدمک گودیناف بود اولین آزمون را تنها برای برآورد توانائیهای شناختی کودکان آنگونه که در کیفیت ترسیمی او انعکاس پیدا میکرد بکار میبرد (سیف نراقی، ترجمه سیدی، 1368، ص 83).
جامعه آماری:
شامل دختران و پسران (6 تا 9 ساله) شهر قزوین در سال تحصیلی 85-84 میباشد.
نمونه آماری:
شامل 240 نفر (120 دختر، 120 پسر) 6 تا 9 ساله شهر قزوین در سال تحصیلی 85-84 میباشد.
روش نمونهگیری:
برای انتخاب نمونه تحقیق حاضر (از روش نمونهبرداری تصادفی در دسترس استفاده شده از مجموعه 3 آمادگی و 4 دبستان ابتدائی دخترانه و پسرانه 240 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدهاند سن مورد نظر6 تا 9 ساله.
روش آماری:
برای تجزیه و تحلیل و تفسیر دادهها از روشهای آمار توصیفی شامل محاسبه: میانگین، جداول توزیع، فراوانی نمودار هیستوگرام، استفاده خواهد شد. آمار توصیفی به آن دسته از روشهای آماری گفته میشود که به پژوهشگر در طبقهبندی، خلاصه کردن، توصیف و تفسیر و برقراری ارتباط از طریق اطلاعات جمعآوری شده کمک میکند (دلاور، علی، 1373). همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار استنباطی نیز استفاده میشود یعنی برای محاسبه میانگین دو گروه دختران و پسران 6 تا 9 ساله از آزمون t استفاده میشود و در پژوهش خاصی با توجه به مستقل بودن دو گروه نمونه از آزمون t برای مقایسه میانگینهای دو گروه مستقل استفاده شده است.
بررسی نقش نماز در شخصیت جوانان
سخن ما
قال الامام علىّ بن ابى طالب(علیه السلام): «الله الله فى الصّلوة فإنّها عمود دینکم»
«خدا را، خدا را درنظر گیرید در توجه به نماز، که پایدارى دینتان به نماز باشد.»
گر چه هر یک از احکام و فرائض دینى به جاى خود از اهمیت و ارزش خاصى برخوردار است، امّا در این میان بعد از معرفت الهى هیچ فریضهاى به والایى مرتبه نماز نرسد. چرا که این، تنها نماز است که معراج مؤمن و عامل تقرب انسان وارسته، به خدا شناخته شده و معیار پذیرش همه واجبات قرار گرفته است. به این جهت آخرین پیام سفیران الهى، سفارش به نماز، این استوانه استوار دین بوده، چنانچه پرسش نخستین روز رستاخیز هم از آن خواهد بود.
آرى نماز، تنها محبوبِ دلدادگان به حضرت حق و روشنى دیده و چراغ راه پویندگان کوى دوست و محفل انس خلوت نشینان وادى عرفان است. آنان که زندگى را بی یاد او نخواهند و رستگارى خویش را با شهادت در محراب نماز بینند «فزت ورب الکعبة» و با تمام وجود در راه زنده داشتن نام و یاد خداى خویش و اقامه نماز و راز و نیاز با او کوشند و سرانجام خود فدایى راه نماز شوند «اشهد انّک قد اقمت الصلوة» این همه، جایگاه ویژه و عظمت فوق العاده این فرضیه الهى را روشن می سازد و همگان را به تعظیم این عالیترین نمونه شعائر الهى وادار می کند، که هم خود، اهل نماز و راز و نیاز باشند و هم در جهت اشاعه فرهنگ نورانى نماز در جامعه تلاشى پیگیر نمایند، (الذین إن مکنّاهم فى الأرض اقاموا الصلوة)، تا به وظیفه دینى خود عمل نموده باشند و همواره مشمول رحمت بی پایان الهى قرار گیرند. و در این راستا فضلاى اهل قلم حوزه، رسالتى بس عظیم دارند که با تألیف و انتشار آثار ارزشمند دینى، فرهنگ نماز و انس با خداوند متعال را در جامعه دینى ترویج دهند و رایحه دلپذیر معنویت را به فضاى جان همگان بویژه نسل جوان برسانند. چنانچه تاکنون آثار فراوانى را در این رابطه منتشر نموده اند که از آن جمله است اثر گرانقدر فاضل گرامى جناب حجة الاسلام والمسلمین آقاى مصطفى خلیلى، تحت عنوان «نقش نماز، در شخصیت جوانان». و ما خادمان فرهنگى آستانه مقدّسه مفتخریم که در آغازین روزهاى سالى که به نام اوّلین شهید محراب، «حضرت امام على بن ابى طالب(علیه السلام)» نامگذارى شده، با عنایات کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه(علیها السلام) و مساعدتهاى تولیت معظم حضرت آیة الله مسعودى و معاون امور ادارى، مالى ایشان جناب آقاى فقیه میرزایى موفق به چاپ و نشر این اثر گرانمایه شدیم; باشد که گامى در جهت ترویج فرهنگ دینى برداشته و از اقامه کنندگان نماز باشیم.
مقدّمه
حمد و سپاس خدایى را سزاست که شکر شاکرین و حمد حامدین و ذکر ذاکرین و سعى خالصین متوجه درگاه اوست. ستایش بیکران مرا و راست که در خلق خویش هیچ کاستى نگذاشت بل همه مخلوقات حتى پست ترین شان را به راستى بگذاشت. تسبیح لایتناهى بر آستان او که آدمى را در مسیر سعادت بر همه موجودات، ولایت و تاج خلافت در سیاره زمین بر او کرامت و خلعت «لقد کرّمنا» بر اندامش عنایت و بعد از تکوین، مصداق «فتبارک» بر قامتش مقالت فرمود.
حمد و آفرین بر ذات جهان آفرین که هستى را آمیخته با حکمت و تعالیم را براى بشر همراه با مصلحت و براى وصول به سربلندى و عزّت توأم ساخته است.
و درود بى پایان بر ختم پیامبران و فص رسولان و اهل بیت و پاکان که شریعت به دست ایشان پایان و حجت خدا به عصمت آنان تمام گردید.
درود بى منّت و سلام با عزت بر سالکان راه طریقت و شاهدان کوى حقیقت که سر در راه حفظ شریعت در کف اخلاص نهاده و نزد دوست تحفه بردند.
با حمد بى انتهى بر ذات ربوبى و درود بى منتهى بر شأن مصطفوى، مُصحف بى مقدار نماز را محمّد ساخته تا شاید از این فریضه الهى که بزرگترین و مهمترین فریضه در تمامى ادیان الهى تشریع شده، نفوس مستعده بهره گیرند.
بر همه جوانان معزّز و مکرّم، معرفت به این نکته لازم است که در دین مبین اسلام، نماز لبیک همه ذاکران، عمل آزادگان، طواف عارفان، میقات کعبه عاشقان، سعى وصفاى پاکدلان، پرواز بیدار دلان مقصد سالکان، داروى دلهاى مجروح، شفاى قلبهاى محزون و تسکین دلهاى مفتون است. نماز کمال عابدان و معراج عالمان، معبد عاشقان و گل خوشبوى بوستان قلب پاک جوانان است.
جوان چون واجد قلب پاک و فاقد و فارغ از هرگونه ارزشهاى ناپاک است می تواند با نماز، پلّه هاى کمال را طى کند و به قلّه جمال باریابد. با برپایى نماز به مقام سرورى و سیادت راه یابد و دعاى اللهم اجعلنى للمتقین اماماً (خدایا مرا پیشواى پرهیزکاران قرارده) را ورد کلام خود سازد.
چون که هیچ عملى مثل نماز بینى شیطان را به خاک مذلّت نمی ساید و توجهات الهى را نصیب انسان نمی سازد و هیچ بندهاى جز از طریق نماز به مقام قرب نمی رسد. بسیار زیبا فرموده اند آن رهبر فرزانه که: «مبتدىترین انسانها رابطه خود را با خدا به وسیله نماز آغاز می کنند. برجسته ترین اولیاء خدا نیز بهشت خلوت اُنس خود با محبوب را در نماز می جوید. این گنجینه ذکر و راز را هرگز پایانى نیست و هر که با آن بیشتر آشنا شود جلوه و درخشش بیشترى در آن می یابد» [1]
پس بیائیم همّت نمائیم که با تمسک به نماز به مقام قرب، راه یابیم و جوانى خویش را با سیره مردان الهى گره زنیم تا شاید در جهان جاودانى در منزلگه صادقان و صالحان منزل گزینیم که طوبى لهم و حسن مآب.
براى جوانان عزیز باید مسلّم باشد که هر چه در بهار جوانى کاشتند در پائیز پیرى درو خواهند نمود و به سنین بعد از جوانى عبادت را موکول نمودن از وسوسه هاى شیطانى است.
جوانا ره طاعت امروز گیر که فردا جوانى نیاید ز پیر
فصل اوّل :
نقش نماز در شخصیت جوانان
براى پرداختن به این موضوع که نماز در ساختار شخصیت جوان، موجد چه آثارى بوده و نقش و تأثیر آن تا چه حدى است به نظر می رسد که تبیین و توضیح چند مطلب در این باب لازم و ضرورى باشد. نخست حقیقت و روح نماز است و دیگرى اهمیت دوران نوجوانى و جوانى و نیز روحیه انفعالى و تأثیر پذیرى این نسل (نسل جوان) در مقابل عوامل خارجى است.
به نظر می رسد تا وقتى که مطالب و مسائل مزبور روشن نشود و جایگاه خود را پیدا نکنند فواید و آثار این امر عبادى یعنى نماز در زندگى جوانان در پردهاى از ابهام خواهد ماند و قطعاً موضوع مورد بحث، موضع و جایگاه حقیقى خود را پیدا نکند. لذا به همین خاطر ابتدا به مطالب مزبور پرداخته، سپس ارتباط نماز با تعدیل و تکامل شخصیتى و ایفاى نقش آن در زندگى فردى و اجتماعى جوانان را بیان خواهیم کرد.
ـ عاقل بودن:
معیار دیگرى که در انتخاب دوست باید لحاظ گردد میزان علم و آگاهى و عقل و اندیشه اوست. دوست آگاه و عاقل مایه خوشبختى و سعادت و رفیق سفیه و جاهل اسباب ناراحتى و رنج را فراهم خواهد نمود. چون اوّلى با درایت خویش و آگاهى و معرفتى که دارد در انجام اعمال خود تمام جوانب کار را درنظر دارد که هم براى خود و هم براى نزدیکان و دوستانش معضل یا مشکلى را ایجاد نکرده بلکه مشکلات موجود را رفع می کند امّا دوّمى با علم اندک و عدم تدبیر و دوراندیشى و استفاده نکردن بجا از عقل و اندیشه نه تنها قدرت از میان برداشتن مشکلات را در زندگى ندارد بلکه با سفاهت خویش موانعى را براى خود و دوستان در مسیر پیشرفت زندگى ایجاد می کند. چه بسا نیّتى خیر در ذهن داشته باشد تا اینکه کار خیرى در حق دوستان انجام دهد و لیکن بر اثر کج فهمى و کم خردى عملى به زیان او انجام می دهد.
این مورد هم یکى از مواردى است که در احادیث تربیتى از طرف معصومین(علیهم السلام) بدان بسیار تأکید رفته است.
و ما از باب نمونه به چند روایت اشاره می کنیم.
امام سجّاد(علیه السلام) خطاب به فرزند بزرگوارش امام باقر(علیه السلام) می فرمایند:
یابُنىّ اِیّاکَ ومصاحَبَةَ الاحمقِ فانّه یرید أن ینفعک فیضرّک.
«اى فرزندم از رفاقت با احمق پرهیز کن چون او اراده می کند که به نفع تو قدمى بردارد ولى بر اثر حماقت و نافهمى مایه زیان و ضرر تو می شود»
در حدیث دیگر تأکید شده که از اینگونه افراد فاصله بگیرید چون مصاحبت با ایشان موجب می گردد که شما هم در آینده مثل آنان گردید و اینگونه از رفتارهاى نابخردانه بسیار سریع در شما اثر گذارد.
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: مَنْ لَم یَجْتَنِبْ مصاحبة الأحمقِ اوشَکَ اَنْ یتخَلَّقَ بأخلاقِهِ.
«کسى که از رفاقت با احمق پرهیز نکند تحت تأثیر کارهاى احمقانه وى واقع می شود و خیلى زود به اخلاق او متخلق می گردد»
بنابر این دوستى با انسانهاى غیر عاقل و جاهل جز سختى و رنج چیزى را به ارمغان نخواهد آورد و تحفهاى جز ایجاد مشکل در بر نخواهد داشت. چنانچه امام حسن عسگرى(علیه السلام) فرمودند: صدیقُ الجاهل تَعِبٌ.
« دوست انسان جاهل همیشه در سختى و زحمت است»
یا على(علیه السلام) می فرمایند: صدیقُ الاحمق فى تعب. «دوست انسان احمق همواره در رنج است».
متقابلاً در برخى روایات رفیق عاقل و آگاه به داروى شفا بخش تشبیه شده است که می تواند امراض اخلاقى و ناهنجاریهاى رفتارى را درمان نماید. امام صادق(علیه السلام) در روایتى بسیار زیبا چنین فرمودند:
«دوستان صمیمى سه قسمند: اوّل کسى که همانند غذا از ضروریات و لوازم زندگى به حساب می آید و در همه حالات، انسان به او نیازمند است و او رفیق عاقل است. دوّم کسى است که وجود او براى انسان به منزله یک بیمارى مزاحم و رنج آور است و او رفیق احمق است. سوّم دوستى است که وجودش نافع است همانند داروى شفا بخش و ضد بیمارى است و او رفیق عاقل و لبیب است (یعنى داراى فکرى عمیق و دور اندیش است)»
[1] - پیام مقام معظم رهبرى آیة الله خامنهاى، مهرماه 1370.
بررسی نقش نماز در شخصیت جوانان
بسم الله الرحمن الرحیم
سخن ما
قال الامام علىّ بن ابى طالب(علیه السلام): «الله الله فى الصّلوة فإنّها عمود دینکم»: «خدا را، خدا را درنظر گیرید در توجه به نماز، که پایدارى دینتان به نماز باشد». گر چه هر یک از احکام و فرائض دینى به جاى خود از اهمیت و ارزش خاصى برخوردار است، امّا در این میان بعد از معرفت الهى هیچ فریضهاى به والایى مرتبه نماز نرسد. چرا که این، تنها نماز است که معراج مؤمن و عامل تقرب انسان وارسته، به خدا شناخته شده و معیار پذیرش همه واجبات قرار گرفته است. به این جهت آخرین پیام سفیران الهى، سفارش به نماز، این استوانه استوار دین بوده، چنانچه پرسش نخستین روز رستاخیز هم از آن خواهد بود. آرى نماز، تنها محبوبِ دلدادگان به حضرت حق و روشنى دیده و چراغ راه پویندگان کوى دوست و محفل انس خلوت نشینان وادى عرفان است. آنان که زندگى را بىیاد او نخواهند و رستگارى خویش را با شهادت در محراب نماز بینند «فزت ورب الکعبة» و با تمام وجود در راه زنده داشتن نام و یاد خداى خویش و اقامه نماز و راز و نیاز با او کوشند و سرانجام خود فدایى راه نماز شوند «اشهد انّک قد اقمت الصلوة» این همه، جایگاه ویژه و عظمت فوق العاده این فرضیه الهى را روشن مىسازد و همگان را به تعظیم این عالىترین نمونه شعائر الهى وادار مىکند، که هم خود، اهل نماز و راز و نیاز باشند و هم در جهت اشاعه فرهنگ نورانى نماز در جامعه تلاشى پیگیر نمایند، (الذین إن مکنّاهم فى الأرض اقاموا الصلوة)، تا به وظیفه دینى خود عمل نموده باشند و همواره مشمول رحمت بىپایان الهى قرار گیرند. و در این راستا فضلاى اهل قلم حوزه، رسالتى بس عظیم دارند که با تألیف و انتشار آثار ارزشمند دینى، فرهنگ نماز و انس با خداوند متعال را در جامعه دینى ترویج دهند و رایحه دلپذیر معنویت را به فضاى جان همگان بویژه نسل جوان برسانند. چنانچه تاکنون آثار فراوانى را در این رابطه منتشر نمودهاند که از آن جمله است اثر گرانقدر فاضل گرامى جناب حجة الاسلام والمسلمین آقاى مصطفى خلیلى، تحت عنوان «نقش نماز، در شخصیت جوانان». و ما خادمان فرهنگى آستانه مقدّسه مفتخریم که در آغازین روزهاى سالى که به نام اوّلین شهید محراب، «حضرت امام على بن ابى طالب(علیه السلام)» نامگذارى شده، با عنایات کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه(علیها السلام) و مساعدتهاى تولیت معظم حضرت آیة الله مسعودى و معاون امور ادارى، مالى ایشان جناب آقاى فقیه میرزایى موفق به چاپ و نشر این اثر گرانمایه شدیم; باشد که گامى در جهت ترویج فرهنگ دینى برداشته و از اقامه کنندگان نماز باشیم.
مقدّمه
حمد و سپاس خدایى را سزاست که شکر شاکرین و حمد حامدین و ذکر ذاکرین و سعى خالصین متوجه درگاه اوست. ستایش بیکران مرا و راست که در خلق خویش هیچ کاستى نگذاشت بل همه مخلوقات حتى پست ترین شان را به راستى بگذاشت. تسبیح لایتناهى بر آستان او که آدمى را در مسیر سعادت بر همه موجودات، ولایت و تاج خلافت در سیاره زمین بر او کرامت و خلعت «لقد کرّمنا» بر اندامش عنایت و بعد از تکوین، مصداق «فتبارک» بر قامتش مقالت فرمود.
حمد و آفرین بر ذات جهان آفرین که هستى را آمیخته با حکمت و تعالیم را براى بشر همراه با مصلحت و براى وصول به سربلندى و عزّت توأم ساخته است.
و درود بى پایان بر ختم پیامبران و فص رسولان و اهل بیت و پاکان که شریعت به دست ایشان پایان و حجت خدا به عصمت آنان تمام گردید.
درود بى منّت و سلام با عزت بر سالکان راه طریقت و شاهدان کوى حقیقت که سر در راه حفظ شریعت در کف اخلاص نهاده و نزد دوست تحفه بردند.
با حمد بى انتهى بر ذات ربوبى و درود بى منتهى بر شأن مصطفوى، مُصحف بى مقدار نماز را محمّد ساخته تا شاید از این فریضه الهى که بزرگترین و مهمترین فریضه در تمامى ادیان الهى تشریع شده، نفوس مستعده بهره گیرند.
بر همه جوانان معزّز و مکرّم، معرفت به این نکته لازم است که در دین مبین اسلام، نماز لبیک همه ذاکران، عمل آزادگان، طواف عارفان، میقات کعبه عاشقان، سعى وصفاى پاکدلان، پرواز بیدار دلان مقصد سالکان، داروى دلهاى مجروح، شفاى قلبهاى محزون و تسکین دلهاى مفتون است. نماز کمال عابدان و معراج عالمان، معبد عاشقان و گل خوشبوى بوستان قلب پاک جوانان است.
جوان چون واجد قلب پاک و فاقد و فارغ از هرگونه ارزشهاى ناپاک است مىتواند با نماز، پلّههاى کمال را طى کند و به قلّه جمال باریابد. با برپایى نماز به مقام سرورى و سیادت راه یابد و دعاى اللهم اجعلنى للمتقین اماماً (خدایا مرا پیشواى پرهیزکاران قرارده) را ورد کلام خود سازد.
چون که هیچ عملى مثل نماز بینى شیطان را به خاک مذلّت نمىساید و توجهات الهى را نصیب انسان نمىسازد و هیچ بندهاى جز از طریق نماز به مقام قرب نمىرسد. بسیار زیبا فرمودهاند آن رهبر فرزانه که: «مبتدىترین
انسانها رابطه خود را با خدا به وسیله نماز آغاز مىکنند. برجستهترین اولیاء خدا نیز بهشت خلوت اُنس خود با محبوب را در نماز مىجوید. این گنجینه ذکر و راز را هرگز پایانى نیست و هر که با آن بیشتر آشنا شود جلوه و درخشش بیشترى در آن مىیابد»(1).
پس بیائیم همّت نمائیم که با تمسک به نماز به مقام قرب، راه یابیم و جوانى خویش را با سیره مردان الهى گره زنیم تا شاید در جهان جاودانى در منزلگه صادقان و صالحان منزل گزینیم که طوبى لهم و حسن مآب.
براى جوانان عزیز باید مسلّم باشد که هر چه در بهار جوانى کاشتند در پائیز پیرى درو خواهند نمود و به سنین بعد از جوانى عبادت را موکول نمودن از وسوسههاى شیطانى است.
جوانا ره طاعت امروز گیر***که فردا جوانى نیاید ز پیر
نماز لفظ و واژهاى است که در متون دینى ما بعنوان «صلاة» از آن یاد شده و داراى معانى متعدّدى بوده که یکى از آن معانى، همین عمل مخصوصى است که به نام «نماز» در دین اسلام تشریع شده است. این لفظ در برخى از آیات به معناى سلام و تحیت آمده است آنجا که خداوند در قرآن مىفرمایند: إنَّ الله وملائکته یصلّون على النّبى یا ایّها الذین آمنوا صلّوا علیه وسلّموا تسلیماً.
«همانا خداوند و فرشتگان بر پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) درود مىفرستند شما هم اى اهل ایمان بر او صلوات و درود بفرستید و با تعظیم بر او سلام گوئید»(1).
و در آیه دیگر با اشاره به همین معنى مىفرمایند: هو الذى یصلى علیکم وملائکته «اوست خدایى که هم او و هم فرشتگانش بر شما تحیت و رحمت مىفرستند»(2).
وبه معناى دعا هم در برخى از آیات آمده است. آنجا که به پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم)دستور گرفتن زکات داده مىشود خداوند مىفرماید بعد از گرفتن زکات براى آنها و در حقشان دعا کن. خذ من اموالهم صدقة تطهّرهم وتزکیهم بها وصلّ علیهم إنّ صلواتک سکن لهم.
«اى رسول ما، تو از مؤمنان صدقات را بگیر تا بدان واسطه نفوس آنان را پاکیزه سازى و آنها را به دعاى خیر یاد کن همانا دعاى تو در حق آنان، موجب تسلى خاطر
1 ـ میزان الحکمه، ج5 ص397.
2 ـ بحار الانوار، ج84 ص236.
و نه تنها تأکید بر اقامه نماز از سفارشات اکید پیامبران الهى بود بلکه همه اولیاى الهى و جانشینان پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) به مواظب از این دستور الهى سفارش مىکردند. على(علیه السلام) در هنگام شهادتش بعنوان آخرین وصیت و توصیه بر فرزندان و پیروان خویش فرمودند: الصلاةَ الصلاةَ الصلاةَ. یعنى شما را سفارش مىکنم به نماز، نماز، نماز»(1). و این چنین بود وصیت سایر اولیاى الهى و خلفاى بحق مقام نبوى.
8 ـ نماز یعنى تمام دین
همه دین در نماز خلاصه شده است و در حقیقت نماز تجلى واقعى دین است و به همین جهت گفته شد که هر کس اهل نماز نباشد اهل دیندارى نیست و دیندار کسى است که قائم به نماز باشد. و شایدبه همین خاطر بود که پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) ملاک و معیار بین ایمان و کفر را در نماز دانستهاند. و فرمودند کسى که نماز را ترک کند دین خود را ویران و نابود ساخت. الصلاة عماد الدین فمن ترکها فقد هدم الدّین. «نماز پایه دین است پس کسى که نماز را ترک کند بتحقیق دین را نابود نمود»(2).
و یا اینکه فرمودند: من ترک الصلاة متعمّداً فقد کفر. «هرکس نماز را عمداً ترک کرد کافر است»(3).
ــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ مستدرک الوسائل، ج1 ص173.
2 ـ احیاء العلوم، ج1 ص331.
3 ـ همان مأخذ، ج1 ص331.
اگر دین را به منزله خیمهاى فرض کنیم که حافظ سعادت انسان باشد و آدمى براى وصول به سعادت خویش به آن خیمه پناه برده باشد نماز پایه و ستون آن خیمه خواهد بود و اگر ستون نباشد قطعاً خیمه استوار نخواهد بود. پس تا ستون نماز نباشد خیمه دینى در کار نخواهد بود و این بهترین تشبیهى است که در فرمایشات رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) آمده است(1). و نماز علامت اصلى و نشانه واقعى دین است و اگر نماز نباشد هیچ وجه امتیازى براى شناخت دین حق از باطل نخواهد بود. چنانچه امیر بیان على(علیه السلام)فرمودند: واقام الصلاة فانّها الملةُ. «برپا داشتن نماز نشانه اصلى دین است»(2). و همچنین در روایات مشاهده مىشود که نماز را به چهره اصلى دین تشبیه کردهاند. و اگر هر پدیدهاى با چهرهاش شناخته شده است، چهره دین با نماز شکل گرفته و آن را باید با نماز شناخت. پس اگر کسى نمازش را ترک نماید و یا از آن فاصله بگیرد دین مشخصى ندارد. چون دین او بدون چهره واقعى است. و این است کلام گوهر بار رسول گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) که: الصلاةُ وجهُ دینکم. «نماز سیما و چهره دین شماست»(3).
برداشت عرفى مردم و امت پیامبران هم این چنین بوده است. و این نکتهاى است که از توجه و دقت در آیات قرآن بدست مىآید بعنوان نمونه وقتى قرآن کریم داستان و قصه شعیب پیامبر(علیه السلام) را نقل مىکند در احتجاج این پیامبر الهى با قوم خودش چنین مىفرماید: «و بسوى قوم مَدْیَن برادرشان شعیب را براى هدایتشان فرستادیم شعیب خطاب به قومش فرمود: اى قوم من، خدا را بپرستید و خدایى جز او براى شما نیست و پیمانه و ترازو را کم نکنید بدرستى که من خیر و صلاح شما را مىخواهم و از عذاب روزى که بر شما احاطه کند مىترسم. با مردم به عدالت برخورد نمائید و اشیاى مردم را کم ارزش نکنید و در زمین به فساد مشغول نشوید. مردم در پاسخ به نصایح حضرت شعیب(علیه السلام) گفتند: اى شعیب آیا نماز تو به تو دستور مىدهد که ما از عبادت بتها دست برداریم آنچه را که پدرانما انجاممىدادند. قالوا یاشعیب اصلاتک تامرک أننترک مایعبد آباؤنا»(1). مقصود از اینکه آیا نماز تو به تو امر مىکند این است که آیا دین تو به تو دستور مىدهد که مراد از نماز همان دین است. پس نماز مساوى با دین است و دین مساوى با نماز.
ویژگیهای شخصیت خلاق
مقدمه
گاه دیده میشود که دانش آموزی از عهده انجام کاری برمیآید اما آن کار را به دفعات لازم انجام نمیدهد. مثلا سلام کردن را یاد گرفته است اما به ندرت به افراد بزرگتر از خود سلام میکند یا میتواند تکالیفش را انجام دهد اما در این کار سستی نشان میدهد. در این گونه موارد با استفاده از روشهای افزایش رفتار میتوان رفتار دلخواه را در او افزایش داد.
روش تقویت مثبت برای افزایش رفتارهای مطلوب
روش تقویت مثبت تقریبا همان روش متداول پاداش است که همه معلمان با آن آشنا هستند و غالبا آن را مورد استفاده قرار میدهند. با این حال بین پاداش و تقویت مثبت اندک تفاوتی وجود دارد که روان شناسان را بر آن داشته است تا به جای پاداش از اصطلاح دقیقتر تقویت مثبت استفاده کنند. در پاداش دادن افراد هدف ما بطور عمده قدردانی و سپاسگذاری از اعمال گذشته آنهاست و گرچه پاداش یک رفتار معمولا به تکرار آن میانجامد هدف ما از پاداش دادن رفتار ضرورتا تکرار آن رفتار در آینده نیست.
اما در تقویت مثبت هدف الزاما تکرار رفتار است یعنی اگر پس از تقویت یک رفتار احتمال وقوع آن رفتار در شرایط همسان آتی افزایش نیابد گفته میشود که تقویت صورت نگرفته است. تقویت مثبت بهترین و موثرترین روش افزایش رفتار است . فرایندی که در آن ارائه تقویت کننده مثبت بعد از رفتار منجر به نیرومند شدن آن رفتار میشود. وقتی معلم تصمیم میگیرد هر وقت دانش آموزان موقع ورود به کلاس به او سلام کنند با لبخند زدن به هنگام جواب دادن به سلام آنها رفتار سلام کردن آنها را تقویت کند در واقع از تقویت مثبت استفاده میکند.
اصول تقویت مثبت
اصل اول
از تقویت کننده مناسب استفاده کنید. تقویت کنندههای مختلف بر افراد مختلف تاثیرات متفاوتی دارند. همچنین تاثیر یک تقویت کننده واحد بر یک فرد معین در شرایط مختلف متفاوت است. بنابراین لازم است در استفاده از تقویت کنندهها در شرایط گوناگون و با افراد مختلف این نکته به خوبی مورد توجه قرار گیرد.
اصل دوم
فوریت تقویت یک عامل مهم است. تقویت فوری اثر بخشی بیشتری از تقویت همراه با تاخیر دارد و گاه تقویتی که با تاخیر انجام شده هیچ فایدهای ندارد. معلم باید بلافاصله پس از انجام رفتار مطلب از سوی دانش آموزان آن رفتار را تقویت کند و فاصله بین تقویت و رفتار را به حداقل برساند.
اصل سوم
مقدار تقویت را توصیه میکند. دانش آموزان اگر ببینند معلمی همیشه و در هر مورد با دلیل و بیدلیل همه را مورد تشویق و تمجید قرار میدهد رفتار تقویت کننده او نسبت به دانش آموزان اثر تقویتیاش را از دست میدهد بنابراین لازم است مقدار و میزان مناسب تقویت رعایت گردد.
اصل چهارم
توصیه میکند که از موقعیتها و تقویت کنندههای تازهتر استفاده شود. افراد موقعیتهای جدید یادگیری و انجام فعالیتهای تازه را به موقعیتها و فعالیتهای تکراری ترجیح میدهند. بنابراین معلمان باید بکوشند تا در آموزش و افزایش رفتارهای مطلوب روشها و فنون گوناگون را بکار برند تا دانش آموزان مرتبا خود را در شرایط تقویتی حس کنند. همچنین بهتر است معلمان سعی کنند تا از روشهای تقویتی متنوع استفاده کنند و برای مدتی طولانی از یک تقویت کننده بطور تکراری استفاده نمایند.
ویژگیهای شخصیت خلاق
هر چند خلاقیت یک توانایی همگانی است و همه ی انسان ها کمابیش از آن برخوردارند، اما افراد ی که خلاقیت بالایی دارند و به عنوان افرادی خلاق شناخته می شوند، دارای خصوصیات شخصیتی و رفتاری ویژه ای هستند که به وسیله ی این خصوصیات می توان آن ها را از سایر افرادی که از خلاقیت کم تری برخوردار هستند ، تشخیص داد. فایده ی اصلی آشنایی با ویژگی های افراد خلاق این است که می توانیداز آن ها به عنوان الگوهای رفتاری برای ایجاد و پرورش رفتارهای خلاقانه در کودکان استفاده کنید . در این قسمت با مهمترین و بارزترین این ویزگی ها آشنا می شوید:
دانش آموزخلاق رابشناسید
هرچندبسیاری ازویژگیهای کلی افرادخلاق که درقسمت قبل معرفی گردیدکمابیش شامل دانش آموزان خلاق نیزمیگردد،اماازآنجاکه تاکیداصلی این کتاب ،پرورش خلاقیت دانش آموزان خلاق که معمولا درمحیط مدرسه وکلاس درس مشاهده میشود،دربخشی مجزابرشمرده شود.درهمین موردسه دلیل دیگر نیزوجودداردکه این ضرورت راتاکیدکند:
نوع فایل:word
سایز :41.1kb
تعداد صفحه:18
ویژگیهای شخصیت خلاق
مقدمه
گاه دیده میشود که دانش آموزی از عهده انجام کاری برمیآید اما آن کار را به دفعات لازم انجام نمیدهد. مثلا سلام کردن را یاد گرفته است اما به ندرت به افراد بزرگتر از خود سلام میکند یا میتواند تکالیفش را انجام دهد اما در این کار سستی نشان میدهد. در این گونه موارد با استفاده از روشهای افزایش رفتار میتوان رفتار دلخواه را در او افزایش داد.
روش تقویت مثبت برای افزایش رفتارهای مطلوب
روش تقویت مثبت تقریبا همان روش متداول پاداش است که همه معلمان با آن آشنا هستند و غالبا آن را مورد استفاده قرار میدهند. با این حال بین پاداش و تقویت مثبت اندک تفاوتی وجود دارد که روان شناسان را بر آن داشته است تا به جای پاداش از اصطلاح دقیقتر تقویت مثبت استفاده کنند. در پاداش دادن افراد هدف ما بطور عمده قدردانی و سپاسگذاری از اعمال گذشته آنهاست و گرچه پاداش یک رفتار معمولا به تکرار آن میانجامد هدف ما از پاداش دادن رفتار ضرورتا تکرار آن رفتار در آینده نیست.
اما در تقویت مثبت هدف الزاما تکرار رفتار است یعنی اگر پس از تقویت یک رفتار احتمال وقوع آن رفتار در شرایط همسان آتی افزایش نیابد گفته میشود که تقویت صورت نگرفته است. تقویت مثبت بهترین و موثرترین روش افزایش رفتار است . فرایندی که در آن ارائه تقویت کننده مثبت بعد از رفتار منجر به نیرومند شدن آن رفتار میشود. وقتی معلم تصمیم میگیرد هر وقت دانش آموزان موقع ورود به کلاس به او سلام کنند با لبخند زدن به هنگام جواب دادن به سلام آنها رفتار سلام کردن آنها را تقویت کند در واقع از تقویت مثبت استفاده میکند.
اصول تقویت مثبت
اصل اول
از تقویت کننده مناسب استفاده کنید. تقویت کنندههای مختلف بر افراد مختلف تاثیرات متفاوتی دارند. همچنین تاثیر یک تقویت کننده واحد بر یک فرد معین در شرایط مختلف متفاوت است. بنابراین لازم است در استفاده از تقویت کنندهها در شرایط گوناگون و با افراد مختلف این نکته به خوبی مورد توجه قرار گیرد.
اصل دوم
فوریت تقویت یک عامل مهم است. تقویت فوری اثر بخشی بیشتری از تقویت همراه با تاخیر دارد و گاه تقویتی که با تاخیر انجام شده هیچ فایدهای ندارد. معلم باید بلافاصله پس از انجام رفتار مطلب از سوی دانش آموزان آن رفتار را تقویت کند و فاصله بین تقویت و رفتار را به حداقل برساند.
اصل سوم
مقدار تقویت را توصیه میکند. دانش آموزان اگر ببینند معلمی همیشه و در هر مورد با دلیل و بیدلیل همه را مورد تشویق و تمجید قرار میدهد رفتار تقویت کننده او نسبت به دانش آموزان اثر تقویتیاش را از دست میدهد بنابراین لازم است مقدار و میزان مناسب تقویت رعایت گردد.
اصل چهارم
توصیه میکند که از موقعیتها و تقویت کنندههای تازهتر استفاده شود. افراد موقعیتهای جدید یادگیری و انجام فعالیتهای تازه را به موقعیتها و فعالیتهای تکراری ترجیح میدهند. بنابراین معلمان باید بکوشند تا در آموزش و افزایش رفتارهای مطلوب روشها و فنون گوناگون را بکار برند تا دانش آموزان مرتبا خود را در شرایط تقویتی حس کنند. همچنین بهتر است معلمان سعی کنند تا از روشهای تقویتی متنوع استفاده کنند و برای مدتی طولانی از یک تقویت کننده بطور تکراری استفاده نمایند.
ویژگیهای شخصیت خلاق
هر چند خلاقیت یک توانایی همگانی است و همه ی انسان ها کمابیش از آن برخوردارند، اما افراد ی که خلاقیت بالایی دارند و به عنوان افرادی خلاق شناخته می شوند، دارای خصوصیات شخصیتی و رفتاری ویژه ای هستند که به وسیله ی این خصوصیات می توان آن ها را از سایر افرادی که از خلاقیت کم تری برخوردار هستند ، تشخیص داد. فایده ی اصلی آشنایی با ویژگی های افراد خلاق این است که می توانیداز آن ها به عنوان الگوهای رفتاری برای ایجاد و پرورش رفتارهای خلاقانه در کودکان استفاده کنید . در این قسمت با مهمترین و بارزترین این ویزگی ها آشنا می شوید:
دانش آموزخلاق رابشناسید
هرچندبسیاری ازویژگیهای کلی افرادخلاق که درقسمت قبل معرفی گردیدکمابیش شامل دانش آموزان خلاق نیزمیگردد،اماازآنجاکه تاکیداصلی این کتاب ،پرورش خلاقیت دانش آموزان خلاق که معمولا درمحیط مدرسه وکلاس درس مشاهده میشود،دربخشی مجزابرشمرده شود.درهمین موردسه دلیل دیگر نیزوجودداردکه این ضرورت راتاکیدکند:
نوع فایل:word
سایز :41.1kb
تعداد صفحه:18
بررسی شخصیت انوشیروان از باستان تا دوره اسلامی
موضوع این پایاننامه بررسی شخصیت انوشیروان است. ابتدای فصل اول این پژوهش به تاریخ ساسانیان تا دوره قباد میپردازد ادامه فصل اول، خسرو انوشیروان در تاریخ (=جنگها، اصلاحات، شخصیت، سکهها، دانش و عهد بزرگ تمدن ادبی و فلسفی ایران در دوره وی) را مورد بررسی قرار میدهد. پایان فصل نیز به بررسی ویژگی و شکل ظاهری ایوان مداین که پژوهشگران بنای آنرا به خسرو انوشیروان نسبت دادهاند اختصاص دارد.
فصل دوم به بررسی خصوصیات خسرو انوشیروان در آثار و ادبیات باستانی ایران اختصاص دارد. در ابتدای این فصل نام خسرو انوشیروان در ادبیات باستانی ایران مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان فصل به بررسی ویژگیهای خسرو انوشیروان در آثار فارسی میانه زرتشتی در شش اثر (= بندهش، زند وهمن یسن، کارنامه انوشیروان، اندرز خسرو قبادان، گزارش شطرنج و توقیعات بجای مانده از ایشان) اختصاص دارد.
فصل سوم که فصل آخر این پژوهش میباشد به بررسی شخصیت و تاریخ دوره خسرو انوشیروان در آثار دوران اسلامی بر اساس دیدگاههای فردوسی، دینوری، حمزه اصفهانی، گردیزی، ابن اثیر، ابن خلدون و مسعودی اختصاص دارد که تدقیق و مطالعه در این آثار نشان دهنده عظمت و شوکت سلسله ساسانیان در دوره خسرو انوشیروان میباشد.
بخش پایانی این پژوهش به جمع بندی و نتیجهگیری از مباحث بررسی شده میپردازد و حاوی مطالبی در رابطه با ویژگیهای شخصیتی خسرو انوشیروان و استنتاج از اقدامات وی میباشد در پایان نیز فهرست منابع فارسی و لاتین و چکیده انگلیسی درج گردیده است.
فهرست مطالب
چکیده .............................................................................................................. یک
پیشگفتار .......................................................................................................... سه
فصل اول: ساسانیان
1-1- دودمان ساسانی ...................................................................................... 1
1-2- پادشاهی ساسانیان تا قباد......................................................................... 3
1-3- مزدک و جنبش مزدکیان ......................................................................... 25
1-4- خسروانوشیروان در تاریخ ..................................................................... 27
1-4-1- جنگ اول با بیزانس............................................................ 28
1-4-2- جنگ دوم با بیزانس............................................................ 29
1-4-3- جنگ با هیاطله.................................................................... 30
1-4-4- دست نشاندگی یمن........................................................... 30
1-4-5- جنگ با ترکها..................................................................... 31
1-4-6- جنگ سوم با بیزانس........................................................... 31
1-5- اصلاحات خسرو انوشیروان ................................................................... 33
1-5-1- برقراری نظم و آرامش........................................................ 33
1-5-2- مالیات................................................................................. 34
1-5-3- اصلاحات ارضی................................................................. 36
1-5-4- اصلاحات در تقسیمات کشوری و نظامی .......................... 38
1-6- شخصیت و خصال انوشیروان.................................................................. 40
1-7- سکه های انوشیروان و جام خسرو.......................................................... 43
1-7-1- سکه های انوشیروان .......................................................... 43
1-7-1-1- کلیات ........................................................................... 43
1-7-1-2- سکههای دوره انوشیروان .............................................. 46
1-7-2- جام خسرو......................................................................... 54
1-8- دانش در دوره خسرو انوشیروان ............................................................ 55
1-9- ایوان مداین یا طاق کسری....................................................................... 61
فصل دوم : خسرو انوشیروان در ادبیات باستانی ایران
2-1- بررسی نام خسروانوشیروان .................................................................. 64
2-2- خسرو انوشیروان در آثار فارسی میانه زرتشتی ....................................... 66
2-2-1- بندهش ............................................................................. 66
2-2-2- زند وهمن یسن................................................................. 67
2-2-3- کارنامه انوشیروان ............................................................. 70
2-2-4- اندرز خسرو قبادان ........................................................... 73
2-2-5- گزارش شطرنج و وضع نرد.............................................. 75
2-2-6- توقیعات انوشیروان............................................................ 77
فصل سوم: خسرو انوشیروان در کتابها و آثار دوران اسلامی
3-1- شاهنامه فردوسی .................................................................................... 80
3-2- پادشاهی خسرو انوشیروان به روایت مورخان دوران اسلامی .................. 120
3-2-1- مسعودی .......................................................................... 120
3-2-2- دینوری ........................................................................... 122
3-2-3- حمزه اصفهانی ................................................................. 123
3-2-4- گردیزی ........................................................................... 125
3-2-5- ابن اثیر.............................................................................. 126
3-2-6- ابن خلدون ....................................................................... 127
نتیجهگیری........................................................................................................ 129
فهرست منابع فارسی ........................................................................................ 131
فهرست منابع لاتین .......................................................................................... 137
چکیدة انگلیسی ................................................................................................ 138
تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده بوده است که بدین منظور 385 نفر از مصرف کنندگان مواد شوینده ای که از فروشگاه های زنجیره ای در سطح شهر تهران خرید می کنند به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه استاندار برگرفته از مقاله لوئیس و لومبارت (2010) پاسخ گفتند. در پایان نتایج به دست آمده از پرسشنامه های تحقیق به کمک آزمون رگرسیون خطی دومتغیره مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تأثیر معنی داری (p<0 1)="">0>
کلید واژه ها: شخصیت نام تجاری، اعتماد، دلبستگی، تعهد به نام تجاری، صنعت مواد شوینده.
فهرست مطالب
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1-مقدمه 3
1-2-بیان مسئله 4
1-3-اهمیت پژوهش 6
1-4-اهداف پژوهش 7
1-5-سوالات پژوهش: 7
1-6-فرضیههای تحقیق: 8
1-7-مدل تحقیق: 9
1-8-قلمرو تحقیق 10
1-9-ابزار گردآوری اطلاعات: 10
1-10-تعریف متغیرها و واژه های کلیدی تحقیق 11
1-11-ساختار پژوهش 11
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1-مقدمه 14
بخش اول: مبانی نظری تحقیق 15
2-2-تاریخچهی برند 15
2-3-تعریف برند 17
2-4نام تجاری و مدیریت برند 21
2-5-پیدایش ارزش ویژه برند 22
2-6-تعاریف ارائه شده از ارزش ویژهی برند 22
2-7-مدلهای اندازهگیـری نامتجاری 24
2-7-1-تحقیقات اندازهگیری ارزش ویژه نام تجاری از دیدگاه بازاریابی(مصـرفکننده) 24
2-7-2-مدلهای اندازهگیـری ارزش ویژهی نام تجاری (ابعاد ادراکی مصـرفکننده) 26
2-7-3-مدلهای اندازهگیـری ارزش نام تجاری، (ابعاد رفتاری مصـرفکننده) 32
2-8-رابطه شخصیت نام تجاری و وفاداری نسبت به نام تجاری 33
2-9-گونه شناسی روابط برند 34
2-10-تأثیر رسانهها در توسعه رابطه برند 35
2-11-ساخته شدن شخصیت نام تجاری 36
2-12-تشخیص شخصیت برند و روابط بین شخصیت مصرفکننده و شخصیت برند 37
2-13-تبلیغات به عنوان یک محرک برند 38
2-14-مروری بر دیدگاه های مرتبط با نام تجاری 40
2-15-ساخت نام تجاری شرکت 42
2-16-گرایش به نام تجاری 45
2-17-رهبری نام تجاری 47
2-18-مدیریت دارایی نام تجاری 50
2-19-ارتباط بین مفاهیم عملکرد کالا، شهرت نام تجاری، وفاداری و رضایت مشتریان 52
بخش دوم- پیشینه تحقیق 57
2-20-تحقیقات انجام شده داخلی 57
2-21-تحقیقات انجام شده خارجی 60
2-22-جمع بندی مبانی نظری و پیشینه و مدل مفهومی تحقیق 63
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1-مقدمه 66
3-2-روش شناسی تحقیق 66
3-3-متغیرهای تحقیق 67
3-4-روش و ابزار گرد آوری اطلاعات 67
3-4- جامعه آماری تحقیق 67
3-5-نمونه آماری 68
3-6-روش نمونه گیری 69
3-7-قلمرو تحقیق 69
3-8-ابزار سنجش 69
3-9-بخش سنجش اعتماد 71
3-10-بخش سنجش دلبستگی 72
3-11-بخش سنجش تعهد 72
3-12-بخش سنجش شخصیت نام تجاری 73
3-13-اعتبار و روایی ابزار تحقیق 73
3-13-1-روایی پرسشنامه 74
3-13-2-پایایی پرسشنامه 74
3-14-روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات 75
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-مقدمه 79
در این فصل از تحقیق، دادههای گردآوری شده در راستای اهداف تحقیق در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به این منظور در ابتدا به بررسی ویژگیهای جمعیتشناختی افراد نمونه تحقیق پرداخته شده و سپس سؤالات اساسی تحقیق، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. 79
4-2- بخش تحلیل توصیفی تحقیق 80
4-2-1- جنسیت 80
4-2-2- سن 81
4-2-3- تحصیلات 82
4-2-4- تأهل 83
4-2-5- نام تجاری 84
4-3- بخش تحلیل استنباطی تحقیق 86
4-4- اولویت بندی تأثیر شخصیت نام تجاری بر ابعاد متغیرهای اعتماد، دلبستگی و تعهد 101
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه 103
5-2- نتایج سؤالات تحقیق 103
5-3- پیشنهادات تحقیق 107
5-3-1- پیشنهادات اجرایی 107
5-3-2- پیشنهادات پژهشی تحقیقی 107
5-4- محدودیتهای تحقیق 107
پیوست ها 109
منابع و مآخذ 150
فهرست منابع فارسی 151
فهرست منابع انگلیسی 152
چکیده انگلیس 155
فهرست جدول ها
جدول 2-1- دیدگاههای مختلف در تعاریف برند 20
جدول2-2- تغییر نگرش مدیریت نام تجاری از دیدگاه تاکتیکی به استراتژیک 21
جدول 2-3- استراتژی بازاریابی 42
جدول 2-4- تغییر نگرش از مدیریت سنتی نام تجاری 50
جدول 3-1- متغیرهای جمعیت شناختی پرسشنامه. 70
جدول 3- طیف لیکرت. 71
جدول 3-3- بخش اعتماد 72
جدول 3-4- بخش سنجش دلبستگی 72
جدول 3-5- بخش سنجش تعهد 73
جدول 3-5- بخش سنجش شخصیت نام تجاری 73
جدول 3-7- آلفای کرونباخ پرسشنامهها 75
جدول 4-1- توزیع جنسیت 80
جدول 4-2- توزیع سن 81
جدول 4-4- توزیع تأهل 83
جدول 4-5- توزیع نام تجاری 84
جدول 4-6- آماره های مربوط به آزمون کولموگروف اسمیرنف 86
جدول شماره 4-7- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد به نام تجاری 87
جدول 4-8- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و اعتماد به نام تجاری 87
جدول شماره 4-9- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی 88
جدول 4-10- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و دلبستگی 88
جدول شماره 4-11- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر تعهد 89
جدول 4-12- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و تعهد 90
جدول شماره 4-13- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد اعتباری 90
جدول 4-14- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و اعتماد اعتباری 91
جدول شماره 4-15- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد صفاتی 92
جدول 4-16- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و اعتماد صفاتی 92
جدول شماره 4-17- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی رفتاری 93
جدول 4-18- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و دلبستگی رفتاری 93
جدول شماره 4-19- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی نگرشی 94
جدول 4-20- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و دلبستگی نگرشی 94
جدول شماره 4-21- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر تعهد عاطفی 95
جدول 4-22- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و تعهد عاطفی 96
جدول شماره 4-23- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر تعهد هنجاری 97
جدول 4-24- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و تعهد هنجاری 97
جدول شماره 4-25- مشخصکنندههای کلی تحلیل رگرسیونی تأثیر شخصیت نام تجاری بر تعهد مستمر 98
جدول 4-26- ضریب رگرسیونیِ شخصیت نام تجاری و تعهد مستمر 99
جدول 4-27- نتایج مربوط به اولویت بندی تأثیر شخصیت نام تجاری بر ابعاد متغیرهای اعتماد، دلبستگی و تعهد 101
فهرست شکل ها
شکل 2-1): تأثیر نام تجاری بر ارزش محصول 18
شکل 2-2) : چهارچوب مفهومی ارزش ویژهی نام تجاری از منظر پرفسور آکر 23
شکل 2-3): تأثیر تصویر بر ارزش ویژهی نام تجاری 27
شکل 2-4): سه جزء اصلی تصویر نام تجاری 29
شکل 2-5): عناصر ساخت نام تجاری شرکت 44
شکل 2-6) شش قرارداد ساخت نام تجاری شرکت 45
شکل 2-7): شش ضلعی نام تجاری 47
شکل 2-8): وظایف رهبری نام تجاری 49
شکل 2-9): فرآیندهای مدیریت دارایی نام تجاری 52
فهرست نمودارها
نمودار 4-1: توزیع جنسیت 80
نمودار 4-2: توزیع سن 81
نمودار 4-3: توزیع تحصیلات 82
نمودار 4-4: توزیع تأهل 83
نمودار 4-5: توزیع نام تجاری 84
نمودار 4-6: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد به نام تجاری 87
نمودار 4-7: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی 89
نمودار 4-8: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد 90
نمودار 4-9: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد اعتباری 91
نمودار 4-10: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد صفاتی 92
نمودار 4-11: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی رفتاری 93
نمودار 4-12: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی نگرشی 95
نمودار 4-13: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد عاطفی 96
نمودار 4-14: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد هنجاری 98
نمودار 4-15: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد مستمر 99
عنوان : تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده
فرمت : doc
تعداد صفحات : 169
تحقیق زندگی و شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س)
فاطمه بضعة منى و هى نور عینى و ثمرة فؤادى و روحى التى بین جنبى و هى الحوراء الانسیة: «فاطمه پاره تن من است، و نور چشمان من، و میوه دلم و روح من است و او حورى انسان صفت است».
پیامبر اسلام(ص) در آن سال که سال پنجم بعثتش بود در سختترین شرائط و حالات به سر مىبرد.اسلام منزوى بود، و مسلمانان اندک نخستین، شدیداً تحت فشار.محیط مکه بر اثر شرک و بت پرستى و جهل و خرافات و جنگهاى قبایل عرب و حاکمیت زور و بینوائى تودههاى مردم، تیره و تار بود.پیامبر(ص) به آینده مىاندیشید، آیندهاى درخشان از پشت این ابرهاى سیاه و ظلمانى، آیندهاى که با توجه به اسباب عادى و ظاهرى بسیار دور دست و شاید غیر ممکن بود.در همین سال حادثه بزرگى در زندگى پیامبر رخ داد، به فرمان خدا براى مشاهده ملکوت آسمانها به معراج رفت، و به مصداق «لنریه من آیاتنا الکبرى» آیات عظیم پروردگار در پهنه بلند آسمان را با چشم خود دید، و روح بزرگش بزرگتر شد، و آماده پذیرش رسالتى سنگیتتر توأم با امید بیشتر.در روایتى از اهل سنت و شیعه - که هر دو بر آن تأکید دارند - مىخوانیم: پیامبر(ص) در شب معراج از بهشت عبور مىکرد، جبرئیل از میوه درخت طوبى به آن حضرت داد، و هنگامى که پیامبر(ص) به زمین بازگشت نطفه فاطمه زهرا سلام اللّه علیها از آن میوه بهشتى منعقد شد.
لذا در حدیث مىخوانیم که پیامبر(ص) فاطمه سلام اللّه علیها را بسیار مىبوسید، روزى همسرش عایشه بر این کار خرده گرفت، که چرا اینهمه دخترت را مىبوسى؟!
پیامبر(ص) در جواب فرمود:«من هر زمان فاطمه را مىبوسم، بوى بهشت برین را از او استشمام مىکنم».
ان اول شخص یدخل على الجنة فاطمه بنت محمد:«نخستین کسى که در بهشت بر من وارد مىشود، فاطمه دختر محمد است».
در آن روزگار که مسلمانان دوران آمادگى خود را در مکه مىگذراندند، محیط زندگى آنان سخت طوفانى و شرائط فوق العاده بحرانى بود.
آغاز اسلام بود و مسلمانان در اقلیت شدیدى قرار داشتند، و تمام قدرت و نیرو و حاکمیت و ثروت دست دشمنان بى رحم و بى منطق اسلام بود و هر کارى مىخواستند، مىکردند.
آزارى نبود که بر سر مسلمانان نیاورند، و جسارت و توهینى نبود که نسبت به مقام شامخ پیامبر(ص) روا ندارند.
در این دوران دو نفر بیش از همه ایثار و فداکارى کردند: از میان زنان «خدیجه» بود که بر زخمهاى قلب و جسم پیامبر(ص) مرهم مىنهاد، و غبار غم و اندوه را با فداکاریهایش، با محبت و صفایش با همدردى و دلسوزى اش، از قلب مبارکه پیامبر مىزدود.
و دیگر «ابوطالب پدر بزرگوار امیرمؤمنان على(ع) بود که نفوذ و اعتبارى بسیار در میان مردم مکه داشت، و از تدبیر و هوش و ذکاوت فوق العادهاى برخوردار بود، او خود را سپرى نیرومند در برابر پیامبر(ص) کرده بود و یار و یاور و حامى مهربان پیامبر اسلام(ص) بود.
ولى با نهایت تأسف این هر دو یار وفادار، و دو شخصیت بزرگ و انسانهاى ایثارگر، در سال دهم هجرت به فاصله کمى چشم از جهان پوشیدند، و پیغمبر(ص) را در مرگ خود عزادار ساختند، و رسول خدا(ص) از این نظر تنها ماند.
شدت اندوه پیامبر(ص) در سوگ این دو شخصیت که به حق هر کدام سهم قابل ملاحظهاى در پیشرفت اسلام داشتند، از اینجا روشن مىشود که آن سال را «عام الحزن» نام نهادند یعنى «سال غم و اندوه»!.
فهرست مطالب
فصل1
ولادت پرشکوه فاطمه(س)
فصل2
محبت فراوان پیامبر(ص) نسبت به فاطمه(س)
فصل 3
فاطمه(س) در کنار پدر
فصل4
فصل 5
فاطمه(س) بعد از رحلت پیامبر(ص)
فصل 6
فصل7
یک محاکمه تاریخى
فصل8
عوامل سیاسى غصب فدک
فصل9
فصل10
اسناد و مدارک خطبه
فصل11
فصل12
فصل13
فصل14
فصل15
بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. در این پژوهش از روش همبستگی پیرسون استفاده شد. روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای تصادفی بود. فرضیه های پژوهش بر این بود که بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و همچنین بین شخصیت و قضاوت اخلاقی و همین طور بین ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رابطه وجود دارد. داده های به دست آمده با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش در مورد فرضیه اول، مبنی بر وجود رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی، نشان داد که روان رنجوری با ارزشهای اقتصادی و زیبایی شناسی رابطه مثبت و با ارزشهای دانش و مذهبی رابطه منفی دارد. برون گرایی با ارزش اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای زیبایی شناسی و دانش رابطه منفی دارد. تجربه پذیری با ارزشهای زیبایی شناسی و دانش و اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای اقتصادی و وجهه خانوادگی قدرت رابطه منفی دارد. سازگاری با ارزش اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و اقتصادی و لذّت جویانه رابطه منفی دارد. مسئولیت پذیری با ارزشهای اجتماعی و وجهه خانوادگی رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و لذّت جویانه رابطه منفی وجود دارد. نتایج در مورد فرضیه دوم، مبنی بر وجود رابطه بین ویژگیهای شخصیت و قضاوت اخلاقی نشان داد که قضاوت اخلاقی با تجربه پذیری رابطه مثبت و با برون گرایی رابطه منفی دارد. نتایج به دست آمده در مورد فرضیه سوم، مبنی بر وجود رابطه بین ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی نشان داد که قضاوت اخلاقی با ارزش لذّت جویانه رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و مذهبی رابطه منفی دارد.
واژه های کلیدی : ویژگیهای شخصیت، ارزشهای شخصی، قضاوت اخلاقی
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول : کلّیات پژوهش
1-1 مقدّمه .............................................................................................................................................................. 1
2-1 بیان مسئله ....................................................................................................................................................... 2
3-1 اهمّیت و ضرورت پژوهش ................................................................................................................................ 2
4-1 اهداف پژوهش .................................................................................................................................................. 3
5-1 سؤالات پژوهش ................................................................................................................................................ 3
6-1 فرضیه ها ........................................................................................................................................................... 3
7-1 تعریف متغیّرها ................................................................................................................................................. 4
1-7-1 تعاریف مفهومی ........................................................................................................................................... 4
2-7-1 تعاریف عملیاتی ........................................................................................................................................... 6
فصل 2 : پیشینه پژوهش
1-2 شخصیت ........................................................................................................................................................... 9
1-1-2 معنا و مفهوم شخصیت ................................................................................................................................ 9
2-1-2 رویکرد صفت ............................................................................................................................................. 10
1-2-1-2 نظریه بقراط .......................................................................................................................................... 10
2-2-1-2 نظریه آلپورت ........................................................................................................................................ 11
3-2-1-2 نظریه کتل ............................................................................................................................................ 11
4-2-1-2 نظریه آیزنک ......................................................................................................................................... 11
5-2-1-2 مدل پنج عاملی ..................................................................................................................................... 12
2-2 ارزشهای شخصی ......................................................................................................................................... 14
1-2-2 کلّیات ......................................................................................................................................................... 14
2-2-2 ارزشهای آلپورت، ورنون، لیندزی ........................................................................................................... 15
3-2-2 نظریه شری و ورما ..................................................................................................................................... 16
3-2 قضاوت اخلاقی ............................................................................................................................................... 17
1-3-2 جنبه شناختی ........................................................................................................................................... 17
1-1-3-2 نظریة رشد اخلاقی پیاژه ...................................................................................................................... 17
2-1-3-2 نظریه رشد اخلاقی کولبرگ ................................................................................................................. 19
1-2-1-3-2 کلیات نظریه کولبرگ ....................................................................................................................... 19
2-2-1-3-2 مراحل نظریه کولبرگ ...................................................................................................................... 20
1-2-2-1-3-2 سطح 1 : اخلاق پیش قراردادی .................................................................................................. 20
1-1-2-2-1-3-2 مرحله 1 : جهت گیری اطاعت و تنبیه .................................................................................. 20
2-1-2-2-1-3-2 مرحله 2 : جهت گیری لذّت گرایانه و خودگرایانه ................................................................. 20
2-2-2-1-3-2 سطح 2: سطح اخلاق قراردادی (10 تا 13 سالگی) ................................................................... 21
1-2-2-2-1-3-2 مرحله 3 : جهت گیری پسر خوب – دختر خوب .................................................................. 21
2-2-2-2-1-3-2 مرحله 4: اخلاق احترام به قانون گذار و حفظ نظم اجتماعی................................................. 21
3-2-2-1-3-2 سطح 3 : اخلاق فوق قراردادی یا اخلاق مستقل (13 سالگی به بعد) ....................................... 22
1-3-2-2-1-3-2مرحله 5: اخلاق قراردادهای اجتماعی یا حقوق و منافع فردی و قوانین پذیرفته شده مردمی22
2-3-2-2-1-3-2 مرحله 6 : اصول اخلاقی جهانی ............................................................................................. 22
3-2-1-3-2 ویژگیهای مراحل رشد اخلاقی از نظر کولبرگ .............................................................................. 23
4-2-1-3-2 ارزیابی نظریة کولبرگ ..................................................................................................................... 24
2-3-2 جنبه عاطفی رشد اخلاقی ........................................................................................................................ 26
1-2-3-2 نظریه روان تحلیلی فروید ..................................................................................................................... 27
3-3-2 جنبه رفتاری ............................................................................................................................................. 29
1-3-3-2 نظریة یادگیری اجتماعی ...................................................................................................................... 30
2-3-3-2 نظریة هوفمان ....................................................................................................................................... 30
4-2 پژوهشهای داخلی و خارجی مرتبط با پژوهش ........................................................................................... 31
1-4-2 پژوهشهای داخلی .................................................................................................................................... 31
2-4-2 پژوهشهای خارجی .................................................................................................................................. 32
فصل سوم : روش پژوهش
1-3 جامعه آماری .................................................................................................................................................. 35
2-3 نمونه و روش نمونه گیری ............................................................................................................................. 35
3-3 ابزارهای اندازه گیری ...................................................................................................................................... 36
1-3-3 پرسشنامه شخصیت نئو(NEO) ............................................................................................................... 36
2-3-3 آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) ............................................................................................................. 37
1-2-3-3 کلیات آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) ........................................................................................... 37
2-2-3-3 نمره گذاری PVQ ............................................................................................................................... 38
3-2-3-3 تفسیر نمره های ( (PVQ.................................................................................................................... 38
4-2-3-3 اعتبار (PVQ) ...................................................................................................................................... 39
5-2-3-3 پایایی PVQ ........................................................................................................................................ 39
3-3-3 ابزار اندازه گیری قضاوت اخلاقی (DIT) ................................................................................................ 40
1-3-3-3 کلّیات آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) .................................................................................................. 40
2-3-3-3 نمره گذاری آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ......................................................................................... 41
3-3-3-3 تفسیر آزمون آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ....................................................................................... 42
4-3-3-3 پایایی آزمون آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ....................................................................................... 42
4-3 روش اجرای پژوهش ...................................................................................................................................... 43
5-3 روش پژوهش ................................................................................................................................................. 43
6-3 روش تجزیه و تحلیل آماری .......................................................................................................................... 43
فصل 4 : یافته های پژوهش
1-4 یافته های توصیفی ........................................................................................................................................ 44
2-4 یافته های استنباطی ..................................................................................................................................... 52
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
1-5 خلاصه و جمع بندی ..................................................................................................................................... 63
2-5 محدودیتهای پژوهش .................................................................................................................................. 73
3-5 پیشنهادهای پژوهشی ................................................................................................................................... 74
4-5 پیشنهادهای کاربردی .................................................................................................................................... 74
پیوست ها
پیوست 1 : فرم کوتاه پرسشنامه شخصیت نئو (NEO) ....................................................................................... 76
پیوست 2 : پرسشنامه ارزشهای شخصی (PVQ) .............................................................................................. 80
پیوست 3 : آزمون مباحث معیّن (DIT) ............................................................................................................. 85
منابع
منابع فارسی ........................................................................................................................................................... 92
منابع انگلیسی ........................................................................................................................................................ 95
فهرست جدولها
جدول (1-2) صفات فرعی مدل پنج عاملی شخصیت .......................................................................................... 14
جدول (1-3) : سوألات مربوط به هر بعد شخصیت .............................................................................................. 37
جدول (2-3) : آلفای کرونباخ آزمون ویژگیهای شخصیت (NEO) در این پژوهش ......................................... 37
جدول (3-3) نحوه نمره گذاری PVQ ................................................................................................................. 38
جدول (4-3) نحوه تفسیر نمره های PVQ ......................................................................................................... 38
جدول (5-3) آلفای کرونباخ آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) در این پژوهش ..................................................... 39
جدول (6-3) : نحوه محاسبه نمره P در آزمون DIT .......................................................................................... 41
جدول (7-3) : سطح قضاوت مورد بررسی در سوألات معمّاهای آزمون DIT .................................................... 41
جدول (8-3) : تعداد افراد نمونه و ضرایب پایایی محاسبه شدة آزمون DIT ...................................................... 42
جدول (9-3) : ضریب آلفای کرونباخ DIT .......................................................................................................... 42
جدول (10-3) : ضریب آلفای کرونباخ DIT در این پژوهش .............................................................................. 42
جدول (1-4) : توزیع فراوانی نمرات قضاوت اخلاقی در بین پاسخ گویان ............................................................ 44
جدول (2-4) : توزیع فراوانی نمرات روان رنجوری در بین پاسخ گویان .............................................................. 44
جدول (3-4) : توزیع فراوانی نمرات برون گرایی در بین پاسخ گویان ................................................................. 45
جدول (4-4) : توزیع فراوانی نمرات انعطاف پذیری در بین پاسخ گویان ............................................................ 45
جدول (5-4) : توزیع فراوانی نمرات سازگاری در بین پاسخ گویان ...................................................................... 46
جدول (6-4) : توزیع فراوانی نمرات مسئولیت پذیری در بین پاسخ گویان ......................................................... 46
جدول (7-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش مذهبی در بین پاسخ گویان .............................................................. 47
جدول (8-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش اجتماعی در بین پاسخ گویان ........................................................... 47
جدول (9-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش مردمی در بین پاسخ گویان ............................................................... 48
جدول (10-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش زیبایی شناختی در بین پاسخ گویان .............................................. 48
جدول (11-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش اقتصادی در بین پاسخ گویان ......................................................... 49
جدول (12-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش دانش در بین پاسخ گویان .............................................................. 49
جدول (13-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش لذّت جویانه در بین پاسخ گویان .................................................... 50
جدول (14-4) : توزیع فراوانی نمرات قدرت در بین پاسخ گویان ........................................................................ 50
جدول (15-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش وجهة خانوادگی در بین پاسخ گویان .............................................. 51
جدول (16-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش سلامتی در بین پاسخ گویان ........................................................... 51
جدول (17-4) : آزمون معنی داری رابطة بین روان رنجوری و ارزشهای شخصی ............................................. 52
جدول (18-4) : آزمون معنی داری رابطة بین برون گرایی و ارزشهای شخصی ................................................ 53
جدول (19-4) : آزمون معنی داری رابطة بین انعطاف پذیری و ارزشهای شخصی ........................................... 53
جدول (20-4) : آزمون معنی داری رابطة بین سازگاری و ارزشهای شخصی .................................................... 54
جدول (21-4) : آزمون معنی داری رابطة بین مسئولیت پذیری و ارزشهای شخصی ....................................... 55
جدول (22-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش مذهبی و ویژگیهای شخصیت .................................................. 55
جدول (23-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش اجتماعی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 56
جدول (24-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش مردمی و ویژگیهای شخصیت ................................................... 56
جدول (25-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش زیبایی شناختی و ویژگیهای شخصیت .................................. 57
جدول (26-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش اقتصادی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 57
جدول (27-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش دانش و ویژگیهای شخصیت ..................................................... 58
جدول (28-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش لذّت جویانه و ویژگیهای شخصیت ......................................... 58
جدول (29-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قدرت و ویژگیهای شخصیت ................................................................ 59
جدول (30-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش وجهه خانوادگی و ویژگیهای شخصیت .................................. 59
جدول (31-4) : رگرسیون چند متغیّره بین سلامتی و ویژگیهای شخصیت ............................................................ 60
جدول (32-4) : آزمون معنی داری رابطة بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیت ....................................... 60
جدول (33-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 61
جدول (34-4) : آزمون معنی داری رابطة بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی .......................................... 61
جدول (35-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی..................................................... 62
جدول (1- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیّت .................................. 65
جدول (2- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین و قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیّت ............................... 71
جدول (3- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی ......................................... 72