در عصری زندگی می‌کنیم که تنظیم روابط اجتماعی بر اساس اصول اخلاقی اهمیتی فوق‌العاده پیدا کرده است. زندگی، آسایش و حرمت شخصی هر یک از ما، بیش از پیش، در گرو آن قرار دارد که اصول اخلاقی تا چه حد به طور عمومی مورد رعایت قرار می‌گیرند. در بسیاری از عرصه‌های نوین کار و زندگی اگر انسانها نخواهند به احکام اخلاقی وفادار بمانند هیچ نیرویی برای بازداری آنها از تجاوز به حقوق یکدیگر وجود ندارد. همبستگی جماعتی و قومی و قوام زندگی اجتماعی نیز ضعیف‌تر از آن است که افراد را به یکدیگر مرتبط سازد و انسانها بیش از پیش به صورت افراد مجزا، مستقل و بی اعتنا نسبت به یکدیگر درآمده‌اند.
دولتهای ملی، به دنبال جهانی شدن اقتصاد و عروج نهادهای سیاسی بین المللی، قدرت و اعتبار خود را تا حد زیادی از دست داده اند؛ بحرانهای اقتصادی و سیاسی و انقراض باورهای سخت گیرانه سنتی تضعیف دستگاههای امنیتی را به همراه آورده است؛ و نهادهای گوناگون جامعه، محکوم به انشقاق و از هم پاشیدگی، توان نظارت بر اعمال اعضای خود را از دست دادهاند. در نتیجه، حوزه‌هایی از زندگی اجتماعی که بر آنها هرج و مرج و اغتشاش حاکم است به طور مداوم در حال تکثیر و گسترش هستند. در این شرایط تنها اخلاق است که به علت موقعیت استعلایی خود میتواند، انسانها را به جدی گرفتن مسئولیت خود در قبال یکدیگر فرا خواند.
اما امروزه آموزه‌های اخلاقی نیز در وضعیتی بحرانی قرار دارند. بنیادها، مراجع و تکیه گاههای سنتی احکام اخلاقی، تا حد معینی مشروعیت خود را از دست دادهاند و هیچ گونه الگوی رفتاری معینی – حداقل برای نسل جوان – وجود ندارد.
هنجارهای اجتماعی، باورهای مذهبی و آموزشهای فلسفی، سه بنیاد اصلی ترویج آموزه‌های اخلاقی، هر یک به نوعی، دیگر از اعتبار و نفوذ دیرینه خود برخوردار نیستند.
هنجارهای اجتماعی، از یک سو، حالتی آن چنان مجرد و عام پیدا کرده‌اند که هیچ تکلیف مشخصی را برای کسی تعیین نمی‌کنند و از سوی دیگر، دلیل انشقاق جامعه و تضعیف نهادهای اجتماعی اقتدار و نفوذ خود را بر اذهان مردم از دست دادهاند. در سطح کلی زندگی اجتماعی، مشروعیت هنجارهای اجتماعی چندان ضربه نخورده است، اما این هنجارها آن قدر از اقتدار برخوردار نیستند که فرد را از تک‌روی و بی‌توجهی به منافع جمع باز دارند.
به علاوه فرد نیز دیگر از آن توان، شهامت و امکانات برخوردار نیست که بتواند به صورت خودانگیخته و خودجوش از سر اقتدار و بزرگواری، اخلاقی عمل کند.
قدرت عظیم نهادهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و حاکمیت شرایط بغرنج و پیچیده جهانی بر فراز و نشیب زندگی اجتماعی انسانها را به موجوداتی خرد و حقیر تبدیل نموده است. فرد در چنبرة زنجیر منطق سرمایه، عقلانیت نظم اداری و پیامدهای تصمیم‌های خیل کنشگران قدرتمند گرفتار آمده است. در چنین شرایطی انسان دیگر سرنوشت را به مبارزه نمی‌طلبد، خود را وارد ماجراهای پیچیده برای تغییر شرایط کلی جهان نمی‌سازد و نگران از عواقب اعمال خود، خویش را چندان درگیر مشکلات دیگران نمی‌کند. او بیشتر سعی میکند تا از فرصتهای ممکن بهره جسته و امکانات لازم برای بهره مندی از یک زندگی بی دردسر را برای خود فراهم آورد. فداکاری و احساس مسئولیت نسبت به وجود و موقعیت دیگران برای او اهمیت چندانی ندارد. بیهوده نیست که ما امروزه با خیل افرادی روبرو هستیم که درصدد بازگردانیدن مشروعیت و اقتدار سابق به بنیادها و مراجع احکام اخلاقی هستند. در زمینة درک مذهبی، اجتماعی و فلسفی از امور رد پای این تلاش را می‌توان مشاهده کرد. این گونه تلاشها در برخی از مناطق جهان و حوزه‌های زندگی اجتماعی با موفقیت روبرو شده‌اند. اینجا و آنجا، مذهب، نهادهای سنتی جامعه و تعقل و استدلال وجهه‌ای نو پیدا کرده‌اند و افراد و گروههای بسیاری راغب شده‌اند که ادعای از نو طرح شدة این نهادها و مراجع را مورد ملاحظة جدی قرار دهند.
معهذا فریب ظاهر قضیه را نباید خورد. بنیادها و مراجع سنتی هر قدر که نوسازی شده باشند باز توان ارایة چنان احکام جهان‌شمولی را ندارند که انسان، جدا از موقعیت اجتماعی و اندیشه و طرز نگرشش به جهان، آنها را معتبر بشمارد. موقعیت قدرتمند این بنیادها و مراجع بیشتر اوقات محدود به یک زمان معین و وضعیت خاص است. مذهب به طور عمده مؤمنین، هنجارهای اجتماعی افراد میان‌سال و کمابیش موفق و استدلال و تعقل روشنفکران را مخاطب قرار می‌دهد.
به علاوه، آنها نمی‌توانند همان گروه مخاطب خود را به صورت جمع و کلیتی واحد تثبیت نمایند. مذهب خود متشکل از مذاهب مختلف است و هر مذهب احکام اخلاقی خاص خود را دارد. اعتقاد و ایمان به یک مذهب به طور معمول انسان را از مؤمنین به مذاهب دیگر دور و حتی گاه منزجر می‌سازد. از این لحاظ، حس عطوفت و اخوت نشأت گرفته از درک مذهب به طور معمول محدود به انسانهای خاص است. هنجارهای اجتماعی نیز به طور مداوم در حال تغییر هستند. هنجارهای حاکم بر نهادهای سنتی اجتماعی نیز هر چند در عرصه‌های خرد زندگی اجتماعی به کار می‌آیند، در عرصه‌های کلان و وسیع زندگی اجتماعی نقشی سرکوبگرایانه پیدا می‌کنند. هر چند صلابت و اقتدار این هنجارها ممکن است زمینة امن کار و کوشش را برای برخی فراهم آورد ولی این امنیت به بهای نقض آزادی عمل برخی دیگر از افراد به دست می‌آید. شکست این پروژه‌ها در عین حال شکست تلاش برای بنیان گذاری و فراافکندن هر نوع مرجع فرا-فردی برای اصول اخلاقی است.
در عصری که انسان تنها و تنها خویشتن را به عنوان جولانگاه اندیشه و تأملات خود در اختیار دارد، در عصری که همبستگی‌های اجتماعی ضعیف و شکننده هستند، در عصری که روابط اجتماعی هر چه بیشتر بر پایة ضابطه‌های حقوقی تعریف می‌شوند و بالاخره در عصری که زندگی به تجریبات شخصی و درد محدود شده است. براستی، چگونه می‌توان برای انسانها مرجعی در ورای فردیت آنها، برای تنظیم روابط اجتماعیشان، فرا افکند. برای چنین انسانی تنها آنچه از درون او می‌جوشد و می‌شکوفد مشروعیت دارد. معیار اصلی تمیز امور برای او ارزشهای فردی و شیوة داوری شخصی خود او هستند، نه احکامی که از پیش بر حق و درست فرض شده‌اند.
در این وضعیت جدید دیگر از خودگذشتگی، توجه به منافع و حقوق دیگری و کنش اخلاقی اموری نیستند که به خودی خود به ذهن فرد خطور کنند و یا اگر خطور کنند در اعمال و رفتار او انعکاس یابند. گرفتار در وجود شخصی خویش، او انگیزه و شور دست زدن به کنشی را ندارد که هدف آن تضمین منافع دیگری باشد.
در این میان، یک عامل و تنها یک عامل میتواند موقعیت فرد را تا حدی ثبات بخشد و او را به سمت اتخاذ موضعی اخلاقی نسبت به امور سوق دهد. این عامل همانا وجود دیگری به صورت یک شخص معین با احساسات و تمایلات مختص به خود است. وجود دیگری همیشه به صورت حضور زنده و فعال دیگری در عرصه‌های مختلف زندگی برای فرد مطرح است. او مجبور است در مقابل برخوردهای دم به دم متفاوت دیگران عکس العمل نشان دهد. اگر به برخوردهای مستقل و پویا با حس مسئولیت فردی نسبت به استقلال دیگری ، ترکیب شود، فرد از حد معینی از استقلال و اقتدار برخوردار خواهد شد. در متن احساس مسئولیت نسبت به وجود و تضمین استقلال و پویایی دیگری، در متن معمولی نسبت به استقلال او، فرد میتواند احساس کند که هستی و حضور خاصی در جهان دارد. بدین شکل دیگری میدانی می‌شود که فرد در آن وسعت حضور و اقتدار خود را باز می‌یابد. در این روند او بر ضعفها و سرگشتگیهای خویش فایق می‌شود. از این رو می‌توان گفت نه خودمحوری و احساس توانمندی بلکه ضعف و فقر وجودی، فرد را بر می‌انگیزد تا با رویکردی اخلاقی تأمین آزادی و بهروزی دیگری را غایت اعمال خود گرداند (محمودیان، 1380).
موضوع پژوهش:
در نظریه کهلبرگ رشد اخلاقی بر اساس مفاهیم اخلاقی مراحل پیشین، بنیان گذاشته می‌شود. یعنی پیشرفت منظمی در مراحل رشد وجود دارد و هر مرحله‌ای از رشد مراحل قبلی را نیز در بر می‌گیرد.
چون این مراحل به ترتیب روی می‌دهند و هر شخصی باید ابتدا مرحلة قبلی را پشت سر بگذارد و بعد وارد مرحلة بعدی شود بنابراین افزایش سن که بنا به فرض، رشد ذهنی را به همراه می‌ورد در تعیین میزان رشد اخلاق، عامل اصلی است. بدین ترتیب این پژوهش به دنبال بررسی رابطة سن و تحول قضاوتهای اخلاقی در بین دانشجویان دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی است.
سؤال‌های پژوهش:
در اخلاق عوامل شناختی، موقعیتی، شیوه‌های تربیتی، آموزشی، فردی، سن و جنس تأثیر متقابلی دارند. اما حصول به این امر و مشخص کردن تمام عوامل مؤثر در اخلاق کاری بس دشوار است. بدین لحاظ همانطور که پیش از این گفته شد، در این پژوهش سعی شده است تا نقش عامل سن بر تفاوت‌های اخلاقی مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر سعی در پاسخگویی به پرسشهای زیر دارد:
1- آیا چگونگی قضاوت اخلاقی دانشجویان در سنین مختلف متفاوت است؟
2- آیا رشد سنی و به تبع آن افزایش توانش‌های شناختی، در چگونگی قضاوت اخلاقی،
مؤثر است؟
فرضیه‌های پژوهش:
1- بین چهار مقطع سنی – متولدین سالهای 1363، 1361، 1360 و 1359 - و تحول اخلاقی رابطه وجود دارد.
2- افزایش سن و به تبع آن افزایش توانش‌های شناختی، رشد قضاوتهای اخلاقی را در پی دارد.
3- گروه چهارم قضاوت اخلاقی رشد یافته تری را نسبت به سه گروه دیگر از خود نشان می‌دهد.
4- گروه اول از سطح قضاوت اخلاقی پایین تری نسبت به سه گروه دیگر برخوردار است.
تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش:
متغیر مستقل: سن
دانشجویانی که در این پژوهش شرکت داشتند به چهار دسته تقسیم شدند.
دانشجویان متولد سالهای 1363، 1361، 1360 و 1359
متغیر وابسته: تحول قضاوت اخلاقی
به تغییرات در سطح استدلال اخلاقی گفته می‌شود، تغییراتی که به وسیلة پاسخ دادن به داستان‌های اخلاقی کهلبرگ سنجیده می‌شوند و در نهایت به صورت نمرة تحول اخلاقی مشخص
می‌شود.
جنس: در این پژوهش هر چهار گروه از دانشجویان دختر و پسر مورد پژوهش قرار گرفته‌اند.
روش پژوهش:
هدف علم فراهم آوردن اطلاعات تازه و سودمند به صورت داده‌های قابل اثبات است، این داده‌ها تحت چنان شرایطی به دست می‌آیند که افراد واجد صلاحیت می‌توانند با تکرار مشاهدات لازم به همان نتایج دست یابند. در این بخش چگونگی و روش پژوهش به کار گرفته شده در پژوهش حاضر طرح می‌شود.
1-3- توصیفی: با توجه به اینکه توصیف نتایج مطالعات روان شناختی معمولاً با اظهار نظرهای آماری همراه است، در این تحقیق نیز در سطح توصیفی با رایج‌ترین شاخص مرکزی آماری یعنی میانگین سر و کار داریم. در عین حال به فراوانی‌ها، درصدها و جدول‌های متعدد توصیفی نیز اشاره شده است.
2-3- کتابخانه‌ای: مطالعات کتابخانه‌ای و جمع آوری منابع به عنوان اصول زیربنایی در هر تحقیق ضروری به نظر می‌رسد. آگاهی داشتن از تحقیقات، نظرات و آرا، دسترسی به منابع متعدد، همه از جمله ویژگیهای یک تحقیق به شمار می‌آیند. در پژوهش حاضر نیز، محقق به بررسی منابع مربوط به موضوع تحقیق خویش دست زده است که در فصل پیشینة مطالعاتی به تفصیل آمده است.
3-3- بالینی: به لحاظ روش یافته‌های موردی هر یک از اجراها بر روی هر یک از آزمودنی‌ها قابلیت منعطف و بسیار زید تعمیم یابنده دارد. به این روی اگر روش بالینی را تدوین قواعد و قوانینی کلی بر مبنای مطالعات موردی و فردی بدانیم این چنین است که در فراسة این تحقیق به طور کامل انجام یافته است.
نوع پژوهش:
4-3- بنیادی: آنچه در انجام یک تحقیق بنیادی مد نظر است، اثبات یا نفی کامل یا جزیی از یک فرضیه یا نظریه یا اصول اساسی در علم میباشد و با این تصویر ذهنی، پژوهش حاضر به دنبال افزایش دانش در زمینة اخلاق و نحوة سیر تحول اخلاقی میباشد و اطلاعاتی را دربارة انطباق یا عدم انطباق سن با مراحل تحول اخلاقی ارایه می‌دهد و مشخص میکند که آیا با افزایش سن بر رشد اخلاقی نیز افزوده می‌شود.
5-3- کاربردی: یک نظام آموزش و پرورش هدفمند که به سوی شکوفایی همه جانبة استعدادها و توانایی‌های دانش پژوهان گام بر می‌دارد، باید به‌موازات پرورش منطقی و عقلانی، جریانات اخلاقی و اجتماعی را مد نظرداشته باشد. وقوف به قانونمندی‌های رشد، لازمة یک برنامه‌ریزی جامع و اصولی است. بدین ترتیب یافته‌های این پژوهش و پژوهش‌هایی از این دست میتواند به منظور تکمیل برنامه‌های آموزشی و پرورشی مورد استفاده قرار گیرد.
روانشناسی کودک و پرورش اخلاقی کودک
چکیده:
روانشناسی کودک از نظر کلی بحث تازه و مستقلی است که درباره هشیاری و بیداری روان کودک و تأثیر آن در رشد و نمو تدریجی او گفتگو می کند. و به ما می آموزد این موجود کوچک و ناتوان که روزی یک قطعه گوشت و پوست ناتوانی بوده چگونه رفتار و کردار خود را در این جهان وسیع آموخته و با چه شرایطی تا دوران جوانی رسیده است.
پرورش تدریجی روان کودک با آنچه که مربوط به مراحل رشد و پیشرفت اعضای بدن و مراحل بلوغ او است کاملاً متفاوت و جدا از هم هستند و این دو مرحله مستقل دارای شرایط مخصوصی است که هر دو به موزات هم پیش می روند و در راه مستقیم خود از یکدیگر کمک می گیرند از آن گذشته برای شناختن مراحل روانی کودک کافی نیست که کودک از زمان بدنیا آمدن مورد مطالعه قررا دهیم زیرا قبل از بدنیاآمدن در زمانیکه نطفه او بسته می شود در آن محیط تنگ و تاریک بدون اینکه ما بدانیم عوامل و شرایطی وجود دارد که اساس زندگی آینده او پایه گذاری می شود و از این بحث نتیجه می گیریم که از یک نقطه نظر تئوری روانشناسی کودک بایستی از زمان قبل از تولد مورد بررسی قرار گیرد و بدانیم که این کودک در کدام محیط و تحت کدام شرایط و از کدام خانواده بوجود آمده و این هنوز خود بحث بسیار مفصل و پیچیده ای است که پایه آن برروی قوانین و توارث وزن شناسی استوار می گردد و بعداز تولد شرایط آموزش و پرورش و بسیاری عوامل دیگر در پیشرفت اعضای بدن و سلسله اعصاب او مؤثر است و با عواملی که در رشد و نمو اعضای بدن تأثیر دارد روان او نیز در کش و قوس تحولات زندگی مراحل خود را خواه ناخواه می پیماید.
فهرست مطالب
|
عنوان | صفحه |
| چکیده مراحل اولیه کودک هوش کودک تنها راه احساس اوست دنیای حقیقت برای کودکان ادراک کودک هوش کودک پیدایش حافظه تداعی معانی یا تصورات ذهنی زبان و تکلم عامل زبان با عمل، چه اندازه همآهنگ است؟ کودک در خانواده شناختن دنیای خارج احساسات و عوامل عاطفی کودک استقلال نتیجه کودک در معرض خطر اخلاقی کودک موضوع قانون مجمع سازمان ملل متحد جمع آوری منابع و ماخذ | 4 10 10 19 23 25 28 31 35 38 44 46 49 57 59 62 67 68 73 77
|
تحقیق تهذیب اخلاق و پرورش فضایل اخلاقی
آمادگیهاى لازم براى پرورش فضائل اخلاقى
1- پاک بودن محیط
2- نقش معاشران و دوستان
نقش معاشران در روایات اسلامى
تاثیر معاشرت در تحلیلهاى منطقى
3- تاثیر تربیتخانوادگى و وراثت در اخلاق
رابطه اخلاق و تربیتخانوادگى در احادیث اسلامى
4- تاثیر علم و آگاهى در تربیت
نتیجه
رابطه <علم» و=""><اخلاق» در="" احادیث="">
5- تاثیر فرهنگ جامعه در پرورش فضائل و رذائل
رابطه آداب و سنن با اخلاق در روایات اسلامى
چگونگى تاثیر <عمل» در=""><اخلاق» در="" روایات="">
7- رابطه <اخلاق» و=""><>
رابطه تغذیه و اخلاق در روایات اسلامى
صفات اخلاقى و اعمال اخلاقى
اضافه بر آنچه تاکنون براى پیشرفتبرنامه تهذیب اخلاق گفتهایم، امور دیگرى وجود دارد که تاثیر بسزائى در مبارزه با رذائل اخلاقى و تقویت اصول فضائل در وجود آدمى دارد که از جمله امور زیر را مىتوان برشمرد:
1- پاک بودن محیط
بىشک وضع محیط اجتماعى زندگى انسان اثر فوقالعادهاى در روحیات و اعمال او دارد چرا که انسان بسیارى از صفات خود را از محیط کسب مىکند. محیطهاى پاک غالبا افراد پاک پرورش مىدهد و محیطهاى آلوده غالبا افراد آلوده.
درست است که انسان مىتواند در محیط ناپاک، پاک زندگى کند و بعکس در محیطهاى پاک سیر ناپاکى را طى کند و به تعبیر دیگر، شرایط محیط علت تامه در خوبى و بدى افراد نیست ولى تاثیر آن را به عنوان یک عامل مهم زمینه ساز نمىتوان انکار کرد.
ممکن است کسانى قائل به جبر محیط باشند - همانگونه که هستند - ولى ما هر چند جبر را در تمام اشکالش نفى مىکنیم اما تاثیر قوى عوامل زمینه ساز را هرگز انکار نخواهیم کرد.
با این اشاره کوتاه به قرآن باز مىگردیم و آیاتى را که درباره تاثیر محیط در شخصیت انسان به دلالت مطابقى یا به اصطلاح التزامى سخن مىگوید، مورد بحث قرار مىدهیم:
1- والبلد الطیب یخرج نباته باذن ربه والذى خبث لایخرج الانکدا کذلک نصرف الآیات لقوم یشکرون (سوره اعراب، آیه58)
2- وجاوزنا ببنى اسرائیل البحر فاتوا على قوم یعکفون على اصنام لهم قالوا یا موسى اجعل لنا الها کما لهم آلهة قال انکم قوم تجهلون (سوره اعراف، آیه138)
3- وقال نوح رب لاتذر على الارض من الکافرین دیارا - انک ان تذرهم یضلوا عبادک ولایلدوا الافاجرا کفارا (سوره نوح، آیات26 و27)
تفسیر و جمعبندى
در نخستین آیه تاثیر محیط در اعمال و افعال انسان به صورت لطیفى بیان شده است.
توضیح این که: مفسران بزرگ در تفسیر این آیه بیانات گوناگونى دارند.
بعضى گفتهاند منظور این است که آب زلال و حى همچون قطرات باران بر سرزمین دلها فرو مىریزد; دلهاى پاک آن را مىپذیرد و گلهاى زیباى معرفت و میوههاى لذتبخش تقوا و طاعت از آن مىروید در حالى که دلهاى ناپاک و آلوده واکنش مناسبى نشان نمىدهند; پس اگر مىبینیم عکسالعمل همه در برابر دعوت پیامبر و تعلیمات اسلام یکسان نیست، این به خاطر نقص در فاعلیت فاعل، نمىباشد بلکه اشکال در قابلیت قابل است. (1)
دیگر این که، هدف از بیان این مثال این است که همیشه نیکیها و خوبیها را از محل مناسبش طلب کنید چرا که تلاش و کوشش در محلهاى نامناسب چیزى جز هدر دادن نیروها محسوب نمىشود. (2)
احتمال سومى که در تفسیر این آیه وجود دارد و مىتواند براى بحث ما مورد استفاده قرار گیرد این است که: در این مثال انسانها به گیاهان تشبیه شده‌اند و محیط زندگى آنها به زمینهاى شور و شیرین; در یک محیط آلوده، پرورش انسانهاى پاک مشکل است هر چند تعلیمات قوى و مؤثر باشد، همانگونه که قطرات حیاتبخش باران هرگز در شوره زار سنبل نمىرویاند. به همین دلیل، براى تهذیب نفوس و تحکیم اخلاق صالح باید به اصلاح محیط اهمیت فراوان داد.
تاثیر معاشرت در تحلیلهاى منطقى
مىگویند: بهترین دلیل بر امکان چیزى وقوع آن است; در موضوع مورد بحث، مشاهده نمونههاى عینى که معاشرت با بدان سرچشمه انواع انحرافات اخلاقى مىشود، و معاشرت با نیکان در پاکسازى روح و جان انسان اثر مىگذارد، بهترین دلیل براى بحث مورد نظر است.
این تشبیه قدیمى، که اخلاق زشت و بد همانند بیماریهاى واگیردار است، که بسرعتبه نزدیکان و همنشینان سرایت مىکند، تشبیه صحیح گویایى است، مخصوصا در مواردى که بر اثر کمى سن و سال یا کمى معلومات و یا سستى ایمان و اعتقاد مذهبى، زمینههاى روحى براى پذیرش اخلاق دیگران آماده است، معاشرت این گونه افراد با افراد آلوده سم مهلک و کشندهاى است.
بسیار دیده شده است که سرنوشت افراد خوب و بد، بر اثر معاشرتها بکلى دگرگون شده، و مسیر زندگانى آنها تغییر یافته است; و این امر دلائل مختلفى از نظر روانى دارد:
1- از جمله مسائلى که روانکاوان در مطالعات خود به آن رسیدهاند وجود روح محاکات در انسانها است; یعنى، افراد، آگاهانه یا ناآگاه، آنچه را در دوستان و نزدیکان خود مىبینند، حکایت مىکنند; افراد شاد بطور ناآگاه شادى در اطرافیان خود مىپاشند و <افسرده دل="" افسرده="" کند="" انجمنى="">
بررسی و تحلیل سجایای اخلاقی پهلوانان در شاهنامه فردوسی
فردوسی بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران و شاهنامه – اثر گرانقدر ایشان – یکی از بزرگترین کتابهای حماسی، اخلاقی و اجتماعی است.
شاهنامه، جامع همهی علوم انسانی و اخلاقی است و آیینهی تمام نمایی است که، همه فضیلتها و رذیلتهای اخلاقی در آن با ذکر نمونههایی از کردار پهلوانان و شاهان ذکر می گردد. کمتر اثری همچون شاهنامه این گونه تصویرسازی را در برابر دیدگان خواننده ایجاد می کند.
کردار و رفتار انسانهای بزرگ در طول تاریخ سرمشق زندگی بوده است. در این میان صاحبان زور و قدرت بدنی جایگاه ویژهای دارند. فردوسی، پهلوانان خود را ابتدا با لباس حلم و ادب می آراید و بعد روانه میدان میکند، گویی میدانسته که ابیات شیرین شاهنامه برای همیشه و در تمام نقاط عالم همواره تازه و «به روز» خواهد بود. اکنون با گذشت چندین قرن نام و آوازهی پهلوانان نامی شاهنامه هنوز زنده است، زیرا پهلوانان شاهنامه، انسانهای بزرگی بوده اند، که هیچگاه از فضیلت ها و سجایای اخلاقی تخطّی نکرده و همواره نیکی را بر بدی و خیر را بر شر ترجیح دادهاند. در این تحقیق، تنها نمونههای بسیار جزئی از منش و کردار پسندیدهی پهلوانان شاهنامه، مورد بررسی قرار گرفته است، و الا در این مجال اندک نمیتوان تمام سجایای اخلاقی شاهنامه را بررسی نمود.
کلمات کلیدی: پهلوان، سجایای اخلاقی، شاهنامه، فردوسی، ایران، کردار، میدان جنگ، انسان
فهرست مطالب
چکیده
فصل اوّل:
کلیاّت و مقدمات پژوهش
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مسئله. 3
1-3- پرسشهای اصلی تحقیق. 3
1-4- اهداف تحقیق. 4
1-5- ضرورت و اهمیّت تحقیق. 4
1-6- تعریف واژه ها و اصطلاحات پژوهش. 4
فصل دوم:
مرور مطالعاتی
2-1- مبانی نظری پژوهش. 7
2-2- پژوهشهای گذشته. 9
فصل سوم:
روش تحقیق
3-1- روش تحقیق. 12
3-2- شیوه وابزار جمع آوری اطلاعات. 12
3-3- بیان قلمرو تحقیق. 12
3-1-1- محدوده وموضوع پژوهش. 12
3-1-2- کاربرد پژوهش. 12
3-4- روش تجزیه وتحلیل داده ها. 13
فصل چهارم:
ارائه و تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمات پژوهش. 15
4-1-1- مقدمه. 15
4-1-2- زندگینامه فردوسی. 16
4-1-3- ویژگی های هنری شاهنامه. 17
4-1-4- سرچشمهی داستان های شاهنامه. 20
4-1-5- بخشهای اصلی شاهنامه. 21
4-1-6- حماسه. 22
4-1-7- خصوصیات حماسه. 24
4-1-8- اسطوره. 25
4-1-9- پهلوان و پهلوانی در اسطوره. 26
4-1-10- انسان آرمانی شاهنامه. 28
4-1-11- مروری بر اخلاق و مکاتب اخلاقی. 29
4-2- مهم ترین سجایای اخلاقی پهلوانان در شاهنامهی فردوسی. 33
4-2-1- شاهنامه و سجایای اخلاقی. 33
4-2-2- حمد و ثنا و توکّل به خدای پهلوانان درشاهنامهی فردوسی 35
4-2-3- خردمندی پهلوانان در شاهنامهی فردوسی. 40
4-2-4- وفاداری پهلوانان به ملک و میهن در شاهنامهی فردوسی 44
4-2-5- آزادگی و حقجویی پهلوانان. 46
4-2-6- صلح وآشتیجویی پهلوانان، درشاهنامهی فردوسی. 47
4-2-7- دادگری و عدالتخواهی پهلوانان در شاهنامهی فردوسی. 51
4-2-8- پند و عبرت پذیری پهلوانان. 54
4-2-9- حفظ نام و ننگ وآوازهی پهلوانان شاهنامه. 55
4-2-10- فتوّت و جوانمردی پهلوانان شاهنامه. 60
4-2-11- نیکی و نکوکاری پهلوانان در شاهنامهی فردوسی. 61
4-2-12- تواضع و فروتنی پهلوانان در شاهنامهی فردوسی. 63
4-2-13- نگاه داشتن خشم و غضب توسط پهلوانان در شاهنامه. 64
4-3- گذری بر سجایای اخلاقی پهلوانان نامدارایرانی شاهنامه. 65
4-3-1- سجایای اخلاقی رستم، بزرگ مرد شاهنامه. 65
4-3-1-1- اعتقاد رستم به خدا. 66
4-3-1-2- صلح جویی رستم. 68
4-3-1-3- جوانمردی رستم. 69
4-3-1-4- خردمندی رستم. 70
4-3-1-5- امانتداری رستم. 71
4-3-1-6- آزادگی رستم. 72
4-3-2- سجایای اخلاقی سیاوش در شاهنامه. 74
4-3-2-1- شخصیّت اخلاقی سیاوش. 74
4-3-2-2- خردورزی سیاوش در شاهنامهی فردوسی. 76
4-3-2-3- عفّت و پاکدامنی سیاوش در شاهنامهی فردوسی. 81
4-3-2-4- وفای به عهد سیاوش در شاهنامهی فردوسی. 82
4-3-3- سجایای اخلاقی گودرز در شاهنامهی فردوسی. 84
4-3-3-1- ویژگیهای شخصیّتی گودرز در شاهنامه. 84
4-3-3-2- یزدانپرستی گودرز در شاهنامهی فردوسی. 85
4-3-3-3- شجاعت و دلاوری گودرز. 86
4-3-3-4- امانتداری و صداقت گودرز. 87
4-3-3-5- تواضع و فروتنی گودرز. 88
4-3-3-6- خرد و حکمت گودرز. 89
4-4- گذری بر سجایای اخلاقی پهلوانان انیرانی شاهنامه. 91
4-4-1- سجایای اخلاقی پیران ویسه در شاهنامه. 91
4-4-1-1- خردمندی پیران در شاهنامه ی فردوسی. 92
4-4-1-2- طرفداری پیران از صلح وآشتی در شاهنامه. 93
4-4-1-3- نام نیک و عزّت نفس پیران در شاهنامه. 94
4-4-1-4- فداکاری پیران در شاهنامه. 94
4-4-1-5- مهربانی پیران در شاهنامه. 95
4-4-1-6- وفای به عهد پیران درشاهنامهی فردوسی. 95
4-4-1-7- یزدان پرستی پیران. 96
4-4-2- سجایای اخلاقی اغریرث در شاهنامهی فردوسی. 97
فصل پنجم:
نتیجه گیری و پیشنهادها
1-5- نتیجه گیری. 104
2-5- پیشنهادها. 105
منابع و مآخذ. 106
بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. در این پژوهش از روش همبستگی پیرسون استفاده شد. روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای تصادفی بود. فرضیه های پژوهش بر این بود که بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی و همچنین بین شخصیت و قضاوت اخلاقی و همین طور بین ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رابطه وجود دارد. داده های به دست آمده با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش در مورد فرضیه اول، مبنی بر وجود رابطه بین ویژگیهای شخصیت و ارزشهای شخصی، نشان داد که روان رنجوری با ارزشهای اقتصادی و زیبایی شناسی رابطه مثبت و با ارزشهای دانش و مذهبی رابطه منفی دارد. برون گرایی با ارزش اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای زیبایی شناسی و دانش رابطه منفی دارد. تجربه پذیری با ارزشهای زیبایی شناسی و دانش و اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای اقتصادی و وجهه خانوادگی قدرت رابطه منفی دارد. سازگاری با ارزش اجتماعی رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و اقتصادی و لذّت جویانه رابطه منفی دارد. مسئولیت پذیری با ارزشهای اجتماعی و وجهه خانوادگی رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و لذّت جویانه رابطه منفی وجود دارد. نتایج در مورد فرضیه دوم، مبنی بر وجود رابطه بین ویژگیهای شخصیت و قضاوت اخلاقی نشان داد که قضاوت اخلاقی با تجربه پذیری رابطه مثبت و با برون گرایی رابطه منفی دارد. نتایج به دست آمده در مورد فرضیه سوم، مبنی بر وجود رابطه بین ارزشهای شخصی و قضاوت اخلاقی نشان داد که قضاوت اخلاقی با ارزش لذّت جویانه رابطه مثبت و با ارزشهای قدرت و مذهبی رابطه منفی دارد.
واژه های کلیدی : ویژگیهای شخصیت، ارزشهای شخصی، قضاوت اخلاقی
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول : کلّیات پژوهش
1-1 مقدّمه .............................................................................................................................................................. 1
2-1 بیان مسئله ....................................................................................................................................................... 2
3-1 اهمّیت و ضرورت پژوهش ................................................................................................................................ 2
4-1 اهداف پژوهش .................................................................................................................................................. 3
5-1 سؤالات پژوهش ................................................................................................................................................ 3
6-1 فرضیه ها ........................................................................................................................................................... 3
7-1 تعریف متغیّرها ................................................................................................................................................. 4
1-7-1 تعاریف مفهومی ........................................................................................................................................... 4
2-7-1 تعاریف عملیاتی ........................................................................................................................................... 6
فصل 2 : پیشینه پژوهش
1-2 شخصیت ........................................................................................................................................................... 9
1-1-2 معنا و مفهوم شخصیت ................................................................................................................................ 9
2-1-2 رویکرد صفت ............................................................................................................................................. 10
1-2-1-2 نظریه بقراط .......................................................................................................................................... 10
2-2-1-2 نظریه آلپورت ........................................................................................................................................ 11
3-2-1-2 نظریه کتل ............................................................................................................................................ 11
4-2-1-2 نظریه آیزنک ......................................................................................................................................... 11
5-2-1-2 مدل پنج عاملی ..................................................................................................................................... 12
2-2 ارزشهای شخصی ......................................................................................................................................... 14
1-2-2 کلّیات ......................................................................................................................................................... 14
2-2-2 ارزشهای آلپورت، ورنون، لیندزی ........................................................................................................... 15
3-2-2 نظریه شری و ورما ..................................................................................................................................... 16
3-2 قضاوت اخلاقی ............................................................................................................................................... 17
1-3-2 جنبه شناختی ........................................................................................................................................... 17
1-1-3-2 نظریة رشد اخلاقی پیاژه ...................................................................................................................... 17
2-1-3-2 نظریه رشد اخلاقی کولبرگ ................................................................................................................. 19
1-2-1-3-2 کلیات نظریه کولبرگ ....................................................................................................................... 19
2-2-1-3-2 مراحل نظریه کولبرگ ...................................................................................................................... 20
1-2-2-1-3-2 سطح 1 : اخلاق پیش قراردادی .................................................................................................. 20
1-1-2-2-1-3-2 مرحله 1 : جهت گیری اطاعت و تنبیه .................................................................................. 20
2-1-2-2-1-3-2 مرحله 2 : جهت گیری لذّت گرایانه و خودگرایانه ................................................................. 20
2-2-2-1-3-2 سطح 2: سطح اخلاق قراردادی (10 تا 13 سالگی) ................................................................... 21
1-2-2-2-1-3-2 مرحله 3 : جهت گیری پسر خوب – دختر خوب .................................................................. 21
2-2-2-2-1-3-2 مرحله 4: اخلاق احترام به قانون گذار و حفظ نظم اجتماعی................................................. 21
3-2-2-1-3-2 سطح 3 : اخلاق فوق قراردادی یا اخلاق مستقل (13 سالگی به بعد) ....................................... 22
1-3-2-2-1-3-2مرحله 5: اخلاق قراردادهای اجتماعی یا حقوق و منافع فردی و قوانین پذیرفته شده مردمی22
2-3-2-2-1-3-2 مرحله 6 : اصول اخلاقی جهانی ............................................................................................. 22
3-2-1-3-2 ویژگیهای مراحل رشد اخلاقی از نظر کولبرگ .............................................................................. 23
4-2-1-3-2 ارزیابی نظریة کولبرگ ..................................................................................................................... 24
2-3-2 جنبه عاطفی رشد اخلاقی ........................................................................................................................ 26
1-2-3-2 نظریه روان تحلیلی فروید ..................................................................................................................... 27
3-3-2 جنبه رفتاری ............................................................................................................................................. 29
1-3-3-2 نظریة یادگیری اجتماعی ...................................................................................................................... 30
2-3-3-2 نظریة هوفمان ....................................................................................................................................... 30
4-2 پژوهشهای داخلی و خارجی مرتبط با پژوهش ........................................................................................... 31
1-4-2 پژوهشهای داخلی .................................................................................................................................... 31
2-4-2 پژوهشهای خارجی .................................................................................................................................. 32
فصل سوم : روش پژوهش
1-3 جامعه آماری .................................................................................................................................................. 35
2-3 نمونه و روش نمونه گیری ............................................................................................................................. 35
3-3 ابزارهای اندازه گیری ...................................................................................................................................... 36
1-3-3 پرسشنامه شخصیت نئو(NEO) ............................................................................................................... 36
2-3-3 آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) ............................................................................................................. 37
1-2-3-3 کلیات آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) ........................................................................................... 37
2-2-3-3 نمره گذاری PVQ ............................................................................................................................... 38
3-2-3-3 تفسیر نمره های ( (PVQ.................................................................................................................... 38
4-2-3-3 اعتبار (PVQ) ...................................................................................................................................... 39
5-2-3-3 پایایی PVQ ........................................................................................................................................ 39
3-3-3 ابزار اندازه گیری قضاوت اخلاقی (DIT) ................................................................................................ 40
1-3-3-3 کلّیات آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) .................................................................................................. 40
2-3-3-3 نمره گذاری آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ......................................................................................... 41
3-3-3-3 تفسیر آزمون آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ....................................................................................... 42
4-3-3-3 پایایی آزمون آزمون قضاوت اخلاقی (DIT) ....................................................................................... 42
4-3 روش اجرای پژوهش ...................................................................................................................................... 43
5-3 روش پژوهش ................................................................................................................................................. 43
6-3 روش تجزیه و تحلیل آماری .......................................................................................................................... 43
فصل 4 : یافته های پژوهش
1-4 یافته های توصیفی ........................................................................................................................................ 44
2-4 یافته های استنباطی ..................................................................................................................................... 52
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
1-5 خلاصه و جمع بندی ..................................................................................................................................... 63
2-5 محدودیت‌های پژوهش .................................................................................................................................. 73
3-5 پیشنهادهای پژوهشی ................................................................................................................................... 74
4-5 پیشنهادهای کاربردی .................................................................................................................................... 74
پیوست ها
پیوست 1 : فرم کوتاه پرسشنامه شخصیت نئو (NEO) ....................................................................................... 76
پیوست 2 : پرسشنامه ارزشهای شخصی (PVQ) .............................................................................................. 80
پیوست 3 : آزمون مباحث معیّن (DIT) ............................................................................................................. 85
منابع
منابع فارسی ........................................................................................................................................................... 92
منابع انگلیسی ........................................................................................................................................................ 95
فهرست جدول‌ها
جدول (1-2) صفات فرعی مدل پنج عاملی شخصیت .......................................................................................... 14
جدول (1-3) : سوألات مربوط به هر بعد شخصیت .............................................................................................. 37
جدول (2-3) : آلفای کرونباخ آزمون ویژگیهای شخصیت (NEO) در این پژوهش ......................................... 37
جدول (3-3) نحوه نمره گذاری PVQ ................................................................................................................. 38
جدول (4-3) نحوه تفسیر نمره های PVQ ......................................................................................................... 38
جدول (5-3) آلفای کرونباخ آزمون ارزشهای شخصی (PVQ) در این پژوهش ..................................................... 39
جدول (6-3) : نحوه محاسبه نمره P در آزمون DIT .......................................................................................... 41
جدول (7-3) : سطح قضاوت مورد بررسی در سوألات معمّاهای آزمون DIT .................................................... 41
جدول (8-3) : تعداد افراد نمونه و ضرایب پایایی محاسبه شدة آزمون DIT ...................................................... 42
جدول (9-3) : ضریب آلفای کرونباخ DIT .......................................................................................................... 42
جدول (10-3) : ضریب آلفای کرونباخ DIT در این پژوهش .............................................................................. 42
جدول (1-4) : توزیع فراوانی نمرات قضاوت اخلاقی در بین پاسخ گویان ............................................................ 44
جدول (2-4) : توزیع فراوانی نمرات روان رنجوری در بین پاسخ گویان .............................................................. 44
جدول (3-4) : توزیع فراوانی نمرات برون گرایی در بین پاسخ گویان ................................................................. 45
جدول (4-4) : توزیع فراوانی نمرات انعطاف پذیری در بین پاسخ گویان ............................................................ 45
جدول (5-4) : توزیع فراوانی نمرات سازگاری در بین پاسخ گویان ...................................................................... 46
جدول (6-4) : توزیع فراوانی نمرات مسئولیت پذیری در بین پاسخ گویان ......................................................... 46
جدول (7-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش مذهبی در بین پاسخ گویان .............................................................. 47
جدول (8-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش اجتماعی در بین پاسخ گویان ........................................................... 47
جدول (9-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش مردمی در بین پاسخ گویان ............................................................... 48
جدول (10-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش زیبایی شناختی در بین پاسخ گویان .............................................. 48
جدول (11-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش اقتصادی در بین پاسخ گویان ......................................................... 49
جدول (12-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش دانش در بین پاسخ گویان .............................................................. 49
جدول (13-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش لذّت جویانه در بین پاسخ گویان .................................................... 50
جدول (14-4) : توزیع فراوانی نمرات قدرت در بین پاسخ گویان ........................................................................ 50
جدول (15-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش وجهة خانوادگی در بین پاسخ گویان .............................................. 51
جدول (16-4) : توزیع فراوانی نمرات ارزش سلامتی در بین پاسخ گویان ........................................................... 51
جدول (17-4) : آزمون معنی داری رابطة بین روان رنجوری و ارزشهای شخصی ............................................. 52
جدول (18-4) : آزمون معنی داری رابطة بین برون گرایی و ارزشهای شخصی ................................................ 53
جدول (19-4) : آزمون معنی داری رابطة بین انعطاف پذیری و ارزشهای شخصی ........................................... 53
جدول (20-4) : آزمون معنی داری رابطة بین سازگاری و ارزشهای شخصی .................................................... 54
جدول (21-4) : آزمون معنی داری رابطة بین مسئولیت پذیری و ارزشهای شخصی ....................................... 55
جدول (22-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش مذهبی و ویژگیهای شخصیت .................................................. 55
جدول (23-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش اجتماعی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 56
جدول (24-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش مردمی و ویژگیهای شخصیت ................................................... 56
جدول (25-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش زیبایی شناختی و ویژگیهای شخصیت .................................. 57
جدول (26-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش اقتصادی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 57
جدول (27-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش دانش و ویژگیهای شخصیت ..................................................... 58
جدول (28-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش لذّت جویانه و ویژگیهای شخصیت ......................................... 58
جدول (29-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قدرت و ویژگیهای شخصیت ................................................................ 59
جدول (30-4) : رگرسیون چند متغیّره بین ارزش وجهه خانوادگی و ویژگیهای شخصیت .................................. 59
جدول (31-4) : رگرسیون چند متغیّره بین سلامتی و ویژگیهای شخصیت ............................................................ 60
جدول (32-4) : آزمون معنی داری رابطة بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیت ....................................... 60
جدول (33-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیت ............................................... 61
جدول (34-4) : آزمون معنی داری رابطة بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی .......................................... 61
جدول (35-4) : رگرسیون چند متغیّره بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی..................................................... 62
جدول (1- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیّت .................................. 65
جدول (2- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین و قضاوت اخلاقی و ویژگیهای شخصیّت ............................... 71
جدول (3- 5) : بحث و توضیح دربارة رابطة بین قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی ......................................... 72
بررسی رابطه بین سن و تحول قضاوت اخلاقی دانشجویان
موضوع این پژوهش بررسی رشد قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) و همچنین مقایسه‌ای بین متولدین سالهای 63، 61، 60 و 59 است.
گروه نمونه از دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین انتخاب شده است. تعداد افرادی که در این پژوهش شرکت داشتند 96 نفر بود که به چهار گروه 24 نفری تقسیم شدند.
تلاش این بررسی، تحقیق دربارة نظریه روان شناسان شناختی به خصوص پیاژه و کهلبرگ است و در پی پاسخ به این سؤال است که آیا اخلاق تابع مراحل رشد عقلی است، به عبارتی دقیق‌تر آیا قضاوتهای اخلاقی همراه با افزایش توانش‌های شناختی و سن، رشد می‌یابد؟
فهرست مطالب
رشد ملاک‌های اخلاقی:
بیان موضوع:
هدف پژوهش:
ضرورت و اهمیت پژوهش:
تاریخچه مختصر در جهان و ایران
ماهیت اخلاق :
مفهوم رشد اخلاقی در نوجوانی و جوانی
زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی رشد
تعریف واژه‌ها:
نکاتی دربارة چگونگی تحول اخلاقی
دیدگاههای روان شناختی دربارة اخلاق:
دیدگاه بد سرشت بودن ذاتی انسان:
رشد اخلاق در کودک:
روش آموزش اخلاق:
ب- دیدگاه نیک سیرت بودن فطری انسان:
تعریف اخلاق:
رشد اخلاق:
رشد شناختی:
شناخت:
تحول شناختی از دیدگاه پیاژه:
رشد اخلاقی از دیدگاه پیاژه
1- مرحله تابعیت
2- مرحله استقلال اخلاقی
رشد اخلاقی از دیدگاه کهلبرگ
ب- سطح اخلاق قراردادی
مرحلة سوم: اخلاق پسر خوب، دختر خوب
مرحلة چهارم: اخلاق بر اساس قانون و نظم
مرحله پنجم: اخلاق بر اساس پیمان اجتماعی
مرحلة ششم: اخلاق بر اساس اصول جهانی
محدوده سنی در رشد قضاوت اخلاقی
مفاهیم مهم در نظریه کهلبرگ
2-استدلال و داوری‌های اخلاقی با جنبه‌های شناختی ارتباط دارد.
مقایسه نظام‌های اخلاقی پیاژه و کهلبرگ
تعریف اخلاق:
شاخص اخلاق:
رشد اخلاق:
روش تحقیق در اخلاق:
آموزش اخلاق:
پیشینة مطالعاتی در جهان و ایران:
قضاوت اخلاقی بهتر و رشد یافته تری صورت می‌گیرد. (رمضانی، 1378)
فصل سوم روش شناسی
موضوع پژوهش:
سؤال‌های پژوهش:
فرضیه‌های پژوهش:
تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش:
روش پژوهش:
نوع پژوهش:
ابزار پژوهش
شیوه نمره گذاری
سطح فرا قراردادی
جمعیت پژوهش
نمونة پژوهش:
روش انتخاب آزمودنی:
تجزیه و تحلیل آماری:
تجزیه و تحلیل کیفی:
روشهای جدید در سنجش قضاوتهای اخلاقی
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل نتایج
توصیف اطلاعات:
جدول 2-4- فراوانی، درصد فراوانی، فراوانی تراکمی و درصد فراوانی تراکمی مراحل قضاوت
جدول 3-4- واریانس نمرات چهار گروه
جدول 4-4- نتایج تحلیل واریانس میانگین چهار گروه
جدول 5-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 1 و 2
جدول 6-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 1 و 3
جدول 7-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 1 و 4
جدول 8-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 2 و 3
جدول 9-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 2 و 4
جدول 10-4- نتیجه t استودنت میانگین گروههای 3 و 4
فصل پنجم
تبیین فرضیه
تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش
فرضیه‌های دیگر این پژوهش عبارتند از:
محدودیت‌ها:
پیشنهادها:
فهرست منابع
رشد ملاک‌های اخلاقی:
بیان موضوع:
هدف پژوهش:
ضرورت و اهمیت پژوهش:
تاریخچه مختصر در جهان و ایران
ماهیت اخلاق :
مفهوم رشد اخلاقی در نوجوانی و جوانی
زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی رشد
تعریف واژه‌ها:
نکاتی دربارة چگونگی تحول اخلاقی
دیدگاههای روان شناختی دربارة اخلاق:
دیدگاه بد سرشت بودن ذاتی انسان:
رشد اخلاق در کودک:
روش آموزش اخلاق:
ب- دیدگاه نیک سیرت بودن فطری انسان:
تعریف اخلاق:
رشد اخلاق:
رشد شناختی:
شناخت[1] :
تحول شناختی از دیدگاه پیاژه:
رشد اخلاقی از دیدگاه پیاژه
1- مرحله تابعیت
2- مرحله استقلال اخلاقی
رشد اخلاقی از دیدگاه کهلبرگ
ب- سطح اخلاق قراردادی
مرحلة سوم: اخلاق پسر خوب، دختر خوب
مرحلة چهارم: اخلاق بر اساس قانون و نظم
ج- سطح اخلاق فرا قراردادی[3]
مرحله پنجم: اخلاق بر اساس پیمان اجتماعی
مرحلة ششم: اخلاق بر اساس اصول جهانی
محدوده سنی در رشد قضاوت اخلاقی
مفاهیم مهم در نظریه کهلبرگ
2-استدلال و داوری‌های اخلاقی با جنبه‌های شناختی ارتباط دارد.
مقایسه نظام‌های اخلاقی پیاژه و کهلبرگ
تعریف اخلاق:
شاخص اخلاق:
رشد اخلاق:
روش تحقیق در اخلاق:
آموزش اخلاق:
پیشینة مطالعاتی در جهان و ایران:
قضاوت اخلاقی بهتر و رشد یافته تری صورت می‌گیرد. (رمضانی، 1378)
چکیده
در این مقاله، پیشینه و اصول مفروضه چهار رویکرد معاصر تربیت اخلاقی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این رویکردها به ترتیب عبارتند از: رویکرد تبیین ارزشها، شناختی ـ رشدی، شناختی ـ تحلیلی و سنتی. هر یک از این رویکردها در پنج مرحله به بحث گذاشته می‌شوند: 1. قلمرو و محدوده تربیت اخلاقی؛ 2. روشهای عملی تربیت اخلاقی؛ 3. زمینه فلسفی رویکرد؛ 4. زمینهی روانشناسی رویکرد؛ 5. نقاط قوت و ضعف رویکرد.
مقدمه
تربیت اخلاقی فعالیتی است که باید از دو نوع مطالعه نظری به دست آید و حاصل آن در عمل بهکار گرفته شود. از یک سو، مفهوم اخلاق، قلمرو فلسفه از لحاظ سنتی، هدف تربیت اخلاقی را تعیین میکند. بدون تردید یک نظریه تربیت اخلاقی بهشدت بر شناخت و آگاهی از فرد و اخلاق مبتنی خواهد بود. از سوی دیگر، مباحث مربوط به طبیعت و تحول انسان در روانشناسی مشخص میکند که چگونه انسان میتواند فاعل اخلاقی شود و مطابق با معیارهای معین فلسفه اخلاق بیندیشد و عمل کند. بالاخره، تربیت کاری است که این داده‌های نظری را به حیطه عمل میکشاند و برنامه، روش و شیوهها را تعیین کرده، ارتباط آن را با عوامل رشد اخلاقی مطلوب مورد بررسی قرار می‌دهد.
مفاهیم رضایت شغلی ،عدالت سازمانی ،رفتار اخلاقی وتعهد سازمانی به دلیل اهمیت حفظ نیروی انسانی برای سازمانها بسیار زیاد می باشد. شاید بتوان گفت که کارمندان ،مشتریان کاردر سازمانها هستند و همچنان که سازمان ها جهت جلب رضایت مشتریان بیرونی از سیاست ها و استراتژیهای مختلفی بهـره می برند، می بایستی جهت راضی نگه داشتن نیروهای متخصص نیز راهکارهای علمی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهند. بدین منظور باید از طریق بررسی های سالیانه نسبت به شناسایی نقاط ضعف و رفع آن در جهت تأمین رضایت و به تبع آن ایجاد تعهد اقدام نمایند. این پژوهش با هدف بررسی نقش عدالت ،تعهد ورفتار اخلاقی بر رضایت کارکنان ، در یک نمونه تصادفی370 نفری از کارکنان صندوق مهر امام رضا، در تابستان 1391، به مرحله اجرا درآمده است. پژوهش ازنطر هدف کاربردی واز نوع رابطه ای بوده و از نظر روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، از نوع همبستگی و معادلات ساختاری محسوب می‌گردد. داده های حاصل از پرسشنامه های مربوط با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری استفاده گردیده است. بررسی فرضیات تحقیق از طریق معادلات ساختاری ونرم افزارلیزرل، بیانگر وجود رابطه بین عدالت توزیعی و رفتار اخلاقی کارکنان است. بین عدالت رویه ای و رفتار اخلاقی کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد.بین رفتار اخلاقی و رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد.بین عدالت توزیعی و رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود ندارد.بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد. بین رفتار اخلاقی و تعهد سازمان کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد. اما بین عدالت رویه ای و رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد.
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1- مقدمه..................................... 2
1-2- بیان مسأله................................ 3
1-3- اهمیت موضوع وضرورت انجام تحقیق............ 4
1-4- اهداف تحقیق............................... 5
1-5- فرضیه های تحقیق........................... 6
1-6- قلمرو زمانی ،مکانی وموضوعی................ 6
1-7- تعاریف، اصطلاحات مفهومی وعملیاتی.......... 7
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
2-1- مقدمه.................................... 11
2-1-1- مفهوم وتعاریف رضایت شغلی............... 12
2-1-2- نظریه های رضایت شغلی................... 16
2-1-3- عوامل مؤثر در رضایت و نارضایتی شغلی در سازمان 17
2-1-4- عوامل موثر بر رضایت شغلی............... 19
2-1-5- اثرات رضایت شغلی بر عملکرد کارکنان..... 20
2-1-6- شیوه ابراز نارضایتی.................... 21
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-2-.......................................... 22
2-2-1- مفهوم عدالت........................... 23
2-2-2- عدالت سازمانی......................... 23
2-2-3- کارکردهای درون سازمانی عدالت........... 27
2-2-4- عدالت توزیعی........................... 28
2-2-5- عدالت رویه ای.......................... 32
2-2-6- عدالت تعاملی(مراوده ای )............... 35
2-2-8- اهمیت عدالت سازمانی.................... 38
2-2-7-عوامل موثر بر ادراک عدالت............... 39
2-2-8- نتایج ادراک از عدالت.................. 40
2-2-9-عدالت در روابط برون سازمانی............. 41
2-3-.......................................... 43
2-3-1- تعهد سازمانی........................... 44
2-3-2- مفهوم وتعاریف تعهد..................... 45
2-3-3- دیدگاههایی در مورد کانون های تعهد سازمانی48
2-3-4- طبقه بندی کانون های تعهد............... 48
2-3-5- دو دیدگاه درباره تعهد سازمانی.......... 49
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-17-2- تعهد به دیگر سازمان ها................ 52
2-3-6-2- تعهد نسبت به مشتریان................. 53
2-4-.......................................... 54
2-4-1- رفتاراخلاقی............................. 55
2-4-2- فاکتورهای سطح کلان اثر گذار بر رفتار اخلاقی59
2-4-3- فاکتورهای سطح میانی اثر گذار بر رفتار اخلاقی 60
2-4-4- فاکتورهای سطح خرد اثر گذار بر رفتار اخلاقی62
2-5- پیشینه تحقیق............................. 64
2-6- چارچوب نظری ومدل مفهومی تحقیق............ 78
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه.................................... 82
3-2 روش تحقیق................................. 83
3-3- جامعه آماری و نمونه...................... 84
3-4 - روشهای گردآوری داده ها.................. 87
3-5- ابزارگرداوری اطلاعات...................... 87
3-6- روایی و پایایی........................... 88
3-7- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها................. 90
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه.................................... 99
4-2- ویژگیهای جمعیت شناختی نمونه آماری....... 100
4-2-1- وضعیت افراد پاسخ دهنده ازنظر جنسیت.... 100
4-2-3- وضعیت افراد پاسخ دهنده ازنظرتحصیلات.... 103
4-2-4- وضعیت افراد پاسخ دهنده ازنظرمیزان درآمد104
4-3- آزمون های برازندگی مدل کلی.............. 105
4-4- ارزیابی مدل های ساختاری تحقیق........... 106
4-5- ارزیابی بخش اندازه گیری مدل............. 108
4-6- بررسی فرضیات تحقیق...................... 111
4-6-1- آزمون فرضیه اول....................... 111
4-6-2- آزمون فرضیه دوم....................... 112
4-6-3- آزمون فرضیه سوم....................... 113
4-6-4- آزمون فرضیه چهارم..................... 114
4-6-5- آزمون فرضیه پنجم...................... 115
4-6-6- آزمون فرضیه ششم....................... 116
4-6-7- آزمون فرضیه هفتم...................... 117
ادامه فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه................................... 119
5-2-بحث و نتیجه گیری......................... 120
5-3- مقایسه نتایج با تحقیقات مشابه........... 127
5-4- پیشنهاد های کاربردی..................... 130
5-5- پیشنهاداتی برای محققان آینده............ 131
5-6- موانع ومحدودیت های پژوهش................ 132
منابع ومأخذ.................................. 133
پیوست‌ها
چکیده لاتین
فهرست جدول‌ها
عنوان صفحه
جدول 1-3 : متغیرها وسوالات پرسشنامه........... 88
جدول 2-3 : ضرایب مربوط به آلفای کرونباخ....... 90
جدول 4- 1- وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر جنسیت100
جدول 4-2- تعداد ودرصد سن افراد پاسخ دهنده... 102
جدول 4-3- تعداد ودرصد سطح تحصیلات پاسخ دهنده گان103
جدول4- 4 :وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر میزان درآمد 104
جدول 4-5 : آزمون های برازندگی مدل کلی........ 105
جدول 4-6 : مقیاس سنجش متغیرهای اندازه گیری... 108
جدول4-7- شاخص های برازندگی مدل پژوهش......... 110
جدول 4-8- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه اول111
جدول 4-9- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه دوم 112
جدول 4-10- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه سوم 113
جدول 4-11- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه چهارم114
جدول 4-12- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه پنجم115
جدول 4-13- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه ششم 116
جدول 4-14- نتایج ضرایب استاندارد و آماره T فرضیه هفتم117
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1- وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظر جنسیت101
نمودار 4-2- وضعیت افراد پاسخ دهنده از نظرسن.. 102
نمودار4-3- تعداد ودرصد سطح تحصیلات پاسخ دهنده گان103
نمودار4-4 تعداد ودرصد سطح درآمد پاسخ دهنده گان104
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل 2-1- انواع عدالت سازمان................... 26
شکل 2-2-مدل مفهومی تحقیق...................... 80
شکل 4-1 : ضرایب استاندارد مدل ساختاری و اندازهگیری 107
شکل 2-4 : آماره T برای ضرایب مدل ساختاری و اندازهگیری 107
احساس سعادت ورضایت از زندگی اگرچه تا حدزیادی به شرایط فردی بستگی دارد، اماتاثیرعوامل اجتماعی در بروز یا افول ان بسیار پررنگتر است. هوش اخلاقی میتواند گستره و ژرفای توانمندیهای فکری و عاطفی را درهمه مراحل وابعاد زندگی نمایان کند و نیکی و نیک خویی را پدید آورد. طبق بسیاری از تئوریهای هیجان شادکامی یکی از شش هیجان بزرگ یعنی، تعجب، ترس، خشم، شادکامی، تنفرونگرانی است شادکامی راوابسته به فراوانی و درجه ی عواطف مثبت بالذت، سطوح بالای رضایت از زندگی ونبود احساسات منفی نظیر افسردگی و اضطراب دانستهاند مسئله پژوهش حاضر این می باشد که آیا رضایت از زندگی، هوش اخلاقی وشادکامی بر افراد تاثیر گذار هست یا خیر؟روش این پژوهش توصیفی-استنباطی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه کاشان میباشد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش با به صورت تصادفی است که مقدار نمونه 80 نفر انتخاب شده است.ابزار اندازهگیری پژوهش پرسشنامه رضایت از زندگیی، پرسشنامه هوش اخلاقی و پرسشنامه شادکامی آکسفورد میباشد. نتیجه پژوهش این بود که بین هوش اخلاقی و شادکامی با رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه کاشان رابطه معناداری وجود دارد.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه2
1-2- بیان مسئله4
1-3- ضرورت واهمیت پژوهش:5
1-4- اهداف پژوهش6
1-4-1- هدف کلی:6
1-4-2- اهداف جزئی:6
1-5- فرضیه های پژوهش6
1-5-1- فرضیات اصلی پژوهش6
1-5-2- فرضیات فرعی پژوهش7
1-6- تعاریف پژوهش:8
1-6-1- تعاریف نظری:8
1-6-2- تعاریف عملیاتی:8
1-7- قلمرو پژوهش9
1-7-1- قلمرو زمانی9
1-7-2- قلمرو مکانی9
1-7-3- قلمرو موضوعی9
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه:11
2-2- رضایت از زندگی11
2-2-1- تفاوت های بومی در زمینه رضایت از زندگی:12
2-2-2- دید گاه های مربوط به رضایت از زندگی13
2-2-2-1- دیدگاه سیلگمن:13
2-2-2-2- دیدگاه مزلو:14
2-2-3- انواع رضایت از زندگی15
2-2-4- قناعت و رضایت15
2-2-5- رضایت یا توهم16
2-2-6- رضایت و شکر17
2-3- هوش اخلاقی17
2-3-1- هوش اخلاقی در افراد21
2-3-2- چگونگی پرورش هوش اخلاقی در کودکان21
2-3-3- هفت فضلیت هوش اخلاقی26
2-3-3-1- همدلی:26
2-3-3-2- وجدان:27
2-3-3-3- خویشتنداری:27
2-3-3-4- احترام:28
2-3-3-5- مهربانی:28
2-3-3-6- تحمل و بردباری:29
2-3-3-7- انصاف:29
2-3-4- انتقال ارزش ها، پایه هوش اخلاقی30
2-3-5- مفهوم هوش اخلاقی33
2-3-6- عناصر هوش اخلاقی34
2-3-7- فواید هوش اخلاقی35
2-3-8- رشد یا پرورش هوش اخلاقی36
2-3-9- آموزش ارزش ها؛ آموزش هوش اخلاقی36
2-3-10- توصیه های لازم برای آموزش هوش اخلاقی37
2-3-11- هوش اخلاقی در سازمان ها40
2-3-12- هوش اخلاقی در جامعه40
2-3-13- خرده آزمونهای هوش اخلاقی41
2-4- شادکامی42
2-4-1- تعاریف شادی و شادکامی47
2-4-1-1- تعریف شادی از نظر «وسمن وریکس»47
2-4-1-2- تعریف شادی از دید «ون هو ون»47
2-4-1-3- تعریف شادی از نظر «اد دنیر»47
2-4-1-4- دیدگاه سلیگمن48
2-4-2- مفهوم احساس شادمانی48
2-4-3- چگونگی سنجش میزان احساس شادمانی50
2-4-4- شادمانی به عنوان جزء اصلی کیفیت زندگی51
2-4-5- رویکرد های اندازه گیری کیفیت زندگی درجوامع52
2-4-6- ارتباط شادی با سن و جنسیت و نژاد54
2-4-7- رابطة بین شادی با درآمد و کار54
2-4-8- رابطة بین ایمان وشادی55
2-4-9- ارتباط احساس شادی با عزت نفس و برونگرایی55
2-5- پیشینه پژوهش56
2-5-1- پژوهش های خارجی:56
2-5-2- پژوهش داخلی:63
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- مقدمه77
3-2- روش پژوهش77
3-3- جامعه آماری77
3-4- حجم نمونه و نمونه گیری78
3-5- نحوه گردآوری داده ها78
3-6- ابزار پژوهش79
3-6-1- پرسشنامه رضایت از زندگی79
3-6-1-1- اعتبار و روایی79
3-6-1-2- نمره گذاری79
3-6-2- پرسشنامه هوش اخلاقی80
3-6-2-1- اعتبار و روایی80
3-6-2-2- روش نمره گذاری80
3-6-3- پرسشنامه شادکامی آکسفورد:80
3-6-3-1- اعتبار و روایی80
3-6-3-2- روش نمره گذاری:82
3-7- روش جمع آوری اطلاعات83
3-8- تجزیه وتحلیل اطلاعات84
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه86
4-2- توصیف داده ها87
4-3- تحلیل داده ها88
4-4- بررسی فرضیات اصلی پژوهش89
4-5- بررسی فرضیات فرعی پژوهش94
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- مقدمه101
5-2- خلاصه نتایج حاصل از بررسی فرضیه ها101
5-2-1- فرضیات اصلی پژوهش101
5-2-2- فرضیات فرعی پژوهش103
5-3- یافته های پژوهش105
5-4- پیشنهادات پژوهش105
5-4-1- پیشنهادات کاربردی105
5-4-2- پیشنهادات برای پژوهش های آتی106
5-4-3- محدودیت های پژوهش106
منابع:
منابع فارسی :108
منابع لاتین :109
پیوست ها
پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS)112
پرسشنامه هوش اخلاقی لنیک و کیل113
پرسشنامه شادکامی آکسفورد115
خروجیهای SPSS121
فهرست جداول
جدول 4-1: میانگین و انحراف معیار نمرات متغیرهای موردمطالعه87
جدول 4-2: آزمون تعیین نرمال بودن متغیرهای اصلی تحقیق88
جدول 4-3: شاخصه‌های توصیفی میزان رضایت از زندگی به تفکیک دختر و پسر89
جدول 4-4: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین نمرات رضایت از زندگی بین دختر و پسر89
جدول 4-5: شاخصه‌های توصیفی میزان هوش اخلاقی به تفکیک دختر و پسر90
جدول 4-6: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین نمرات هوش اخلاقی بین دختر و پسر90
جدول 4-7: شاخصه‌های توصیفی میزان شادکامی به تفکیک دختر و پسر90
جدول 4-8: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین نمرات شادکامی بین دختر و پسر.............. 91
جدول 4-9: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین هوش اخلاقی و رضایت از زندگی.................... 91
جدول 4-10: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین شادکامی و رضایت از زندگی......................... 92
جدول 4-11: شاخص کفایت مدل رابطه هوش اخلاقی و شادکامی با رضایت از زندگی........................ 92
جدول 4-12: تحلیل واریانس جهت معنی داری مدل رگرسیونی هوش اخلاقی و شادکامی با رضایت از زندگی. 93
جدول 4-13: خلاصه تحلیل رگرسیون چندگانه در مورد متغیرهای مستقل برای پیش‌بینی رضایت از زندگی93
جدول 4-14: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین عمل کردن مبتنی بر اصول و رضایت از زندگی........... 94
جدول 4-15: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین راستگویی و رضایت از زندگی94
جدول 4-16: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین استقامت برای حق و رضایت از زندگی............... 95
جدول 4-17: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین وفای به عهد و رضایت از زندگی............... 95
جدول 4-18: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین مسئولیت‌پذیری و رضایت از زندگی.................96
جدول 4-19: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین اقرار به اشتباهات و رضایت از زندگی.....................96
جدول 4-21: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین فعالانه علاقه‌مند بودن به دیگران و رضایت از زندگی....... 97
جدول 4-22: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین توانایی در بخشش اشتباهات خود و رضایت از زندگی...... 98
جدول 4-23: نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین توانایی در بخشش اشتباهات دیگران و رضایت از زندگی98
در بازارهای رقابتی امروزی، همواره استفاده از شیوه های مختلف بازاریابی توسط شرکت ها، بازاریابی را متهم به این ساخته است که مستلزم دروغ، تقلب، بی عدالتی، تجاوز به حریم خصوصی افراد، استثمار کودکان و اقشار ضعیف و آسیب پذیر جامعه و بی توجهی به رفاه اجتماعی می باشد. اما از سویی، بازاریابی برای کمک به اقتصاد شرکت ها بسیار مفید است. با توجه به این دو موضوع، حذف بازاریابی، پاسخ مناسبی به مشکلات اخلاق آن نیست، بلکه بایستی به دنبال تدوبن و اجرای یک تئوری اخلاقی برای بازاریابی بود. هدف این مقاله، بررسی نقش اخلاقیات در حوزه بازاریابی از جنبه های مختلف و ارائه چارچوب و راهکارهایی در زمینه برخورد با معضلات اخلاقی این حوزه، با توجه به نظریه های مختلف مطرح شده در این زمینه می باشد. در سال های آتی، سازمان ها در جوامع مختلف برای باقی ماندن در محیط رقابتی، راهی جز کسب مشروعیت در جامعه و توجه به اصول اخلاقی بازاریابی ندارند.
فهرست مطالب
چکیده3
واژگان کلیدی3
مقدمه3
بیان مسئله4
اخلاق بازاریابی توصیفی5
اخلاق بازاریابی هنجاری7
اخلاق بازاریابی تحلیلی :9
فلسفه های اخلاقی9
سودمند گرایی9
خود محوری10
مطلق گرایی اخلاقی10
نسبی گرایی اخلاقی10
اخلاق بازاریابی بین المللی10
چالش های پیش رو11
سمت و سوهای آینده12
بخش دوم: بازار یابی از منظر اسلام14
انتقادهای بازاریابی و تعلیمات اسلامی15
اصول بازاریابی مدرن18
_ اصل آموزش و ارایه اطلاعات به مصرف‌کننده18
_ اصل آزادی مصرف کننده و تولید کننده:19
_ اصل محدود کردن ضرر و زیان بالقوه20
_ اصل تأمین نیازهای اساسی20
اصل حفاظت مصرف کننده:21
_ اصل کارایی اقتصادی21
_ اصل نوآوری21
نتیجه گیری:22
منابع و پی نوشت24