پویا فایل

پویا فایل

پویا فایل

پویا فایل

تاریخ تحولات قانون ارث زن (اعم از همسر، دختر، خواهر، مادر)

تاریخ تحولات قانون ارث زن (اعم از همسر، دختر، خواهر، مادر)

از دورترین ادوار تاریخ، که بشر زندگی اجتماعی خود را با تشکیل خانواده آغاز کرد و مالکیت شخصی برای او شناخته شد، مسأله میراث نیز که در واقع، تعیین تکلیف اموال و دارایی آرس، بعد از فوت اوست، مورد توجه قرار گرفت.

در طول تاریخ، در میان اقوام و ملل مختلف، بر حسب عادات و سنن متداولة اجتماعی قواعد مذهبی، ضوابط و مقررات خاصی در زمینه انتقال اموال متوفی و کسانی که می توانند، به عنوان وارث، مالک این اموال شوند، پدید آمده است.

علی الاصول، معیار انتقال اموال انسان به دیگران پس از فوت او به وجود نوعی علقه و رابطه میان متوفی و کسانی است که بعد از او اموالش را تصاحب می کنند؛ و قاعدتا هر چه درجه علاقه و نزدیکی شخص با متوفی بیشتر باشد، در تصاحب اموال او اولویت بیشتری دارد. علقه ای که موجب وراثت یکی از دیگری می شود، یا علقه نسبی است و یا علقه سببی. نسبت عبارت است از اتصال دو نفر به یکدیگر به وسیله ولادت، به نحوی که نسب یکی از آنها به دیگری منتهی شود یا آنجه نسب آن دو به شخص ثالثی برسد؛ اعم از ذکور و اناث، مثل پسر و دختر که به پدر و مادر منتهی می شوند، یا برادر و خواهرد که به ثالثی که پدر یا مادر آنها باشد منتهی می گردند. سبب عبارت است از علقه ایی که در اثر زوجیت بین دو نفر پدید می آید.[1]

قانون مدنی ایران در ماده 140، ارث را یکی از اسباب تملک شمرده است و در ماده 865 دوامر «نسب» و «سبب» را موجب ارث دانسته است؛ و ماده 864 قانون مزبورچنین مقرر می دارد: «از جمله اشخاصی که به موجب «سبب» ارث می برند، هر یک از زوجین است که در هنگام فوت دیگری زند باشد».

بطور کلی زن، همانند مرد، هم به موجب نسب (یعنی به عنوان مادر، دختر و خواهر)، ارث می برد و هم به موجب سبب (به عنوان زوجع متوفی) سهم الارثی در دارایی او دارد، ولی ارث بردن زن هم مانند سایر حقوق اجتماعی او در طول تاریخ، دستخوش تحولات و دگرگونی ها بوده است.

و در حالی که مرد، در قدیم ترین ادوار تاریخ و کهن ترین نظام ها، به عنوان قرابت نسبی یا سببی از میراث اموال بهره مند بوده است، در اکثر نظام ها و جوامع بشری، زن حق ارثی نداشت و یا تحت عنوان دیگری مثل «وصیت» سهم مختصری به او تعلق می گرفته است؛ و این محرومیت، مخصوصا در مورد زوجه نسبت به اموال شوهر متوفایش مشهودتر بوده است، زیرا گاهی نه تنها زن سهمی رو ترکه شوهر نداشت، بلکه چه بسا، خود نیز جزء اموال و دارایی شوهر،به ارث براه می شد. [2]

اسلام در این زمینه، تحولی بوجود آورد و زنان را نیز صاحب سهم و حق در اموال متوفی شناخت و برایشان سهم الارث معین کرد.

در جوامع دیگر هم به موازات مبارزاتی که برای حقوق مالی و اجتماعی زن صورت می گرفت، امتیازاتی برای آنان کسب می شد، در زمینة ارث هم تحولاتی بوجود آمد و زنان نیز از سهم الارثی مشخص همانند مردان یا کمتر برخوردار شدند. [3]

در حقوق ایران، که بر احکام اسلام و فقه امامیه مبتنی است، زن، همپای مرد، هم از حیث نسب و هم از حیس سبب، ارث می برد. ولی در میزان سهم الارث با مرد یکسان نیست و علی الاصول سهم الارث او نصف سهم الارث مرد است؛ چنانکه سهم الارث دختر، نصف پسر، خواهر نصف برادر، و زن نصف شوهر، است؛ (مواد 907، 920 و 913 قانون مدنی). البته در بعضی موارد، سهم الارث زن و مرد یکسان است، مثلا در مورد کلاله امی یعنی اخوه (خواهران و برادران) یا اعمام (عمه و عمو ها) و اخوان (دایی و خاله ها) مادری (اش) که سهم الارثه آنها مساوی است، یا پدر و مادر که با وجود اولاد، هر کدام یک ششم می بنرد. (مواد 921، 925، 907 و 908 قانون مدنی).

بعضی از کوته نظران یا احیانا مغرضان بر این دستور اسلام که مرد 2 برابر زن از دارای متوفی ارث می برد، معترضند، این عده هدفشان دفاع از جامعة زنان نیست، بلکه هدفشان نقد و نقض بر اسلام است. آنها می گویند قانون اسلام بر این وسیله ارزش مرد را بالاتر برده و زن را نصف مرد قرار داده است. در صورتی که فراموش کرده اند اسلام چگونه در برابر تورات و انجیل و قوانین عادی و عرفیآن دوران قد علم کرده و حقوق بر باد رفتة زنان را احیاء کرده است.

اسلام رسم جاهلیت را که تنها مردان را وارث می شناختند و معتقد بودند که ارث مال کسانی است که قدرت حمل سلاح و جنگ ودفاع از حریم زندگی داشته باشند و زنان و کودکانرا از ارث محروم می ساختند، محکوم می کند و راجع به تورات هم که ارث را از ابتدا مخصوص فرزندان ذکور می داند و با وجود پسران به دختران سهمی قائل نمی شود؛ اسلام در این زمینه نیز بر خلاف آن حکمی دارد و همه فرزندان را اعم از ذکور و اناث در ارثیه سهیم می داند و فرقی بین پسر و دخترقائل نمی شود و حکم تورات را باطل کرده و می گوید، پسر و دختر هر دو از ما ترک پدر و مادر اثر می برند.

در اسلام زنان مانند مردان از ما ترک اقوام و خویشان ارث می برند. کودکان و دختران و همسران مردان نیز در ما ترک متوفی سهم و بهره ای دارند. از طرفی فرزند خوانده ها حق ارث ندارند. حتی اگر متوفی هیچ وارثی هم نداشته باشد. بلکه ارث مخصوص کسانی است که با متوفی نسبتی یا قراردادی شرعی و قانونی دارند.

بی گمان بحث تفضیلی در زمینه تحولات تاریخی میراث زن، نیازمند به تدوین رسالة مستقلی است، ولی ما در این مجال، نگاهی کلی به وضع میراث زن در میان ملل و اقوام مختلف قبل از اسلام می افکنیم و همینطور میراث زن را در اسلام شرح می دهیم. [4]

ارث از تأثیرات حقوقی بسیار قدیمی است. که در قوانین و شرایع قدیم دنیا و مخصوصا از زمانیکه مالکیت اشتراکی و جمعی جای خود را به مالکیت فردی داده است، مورد توجه قانونگذاران و حقوقدانان واقع شده است و تقریبا کلیه ملل و اقوام باستانی، مطابق عرف وعادات و عقاید سیاسی و اجتماعی و دینی خود، در این مورد احکام و مقرراتی وضع کرده اند. البته موجبات و اسباب توارث و کیفیت تقسیم میراث به مقتضای اوضاع و احوال، در ادوار و اعصار به جهت اختلاف اوضاع اقتصادی و سیاسی و مذهبی اقوام و ملل، مختلف بوده است. ولی نکته مسلم اینست که موضوع وراثت در تمام طول تاریخ به موازات خانواده و مذهب و مالکیت، سیر تکاملی خود را پیموده است و پس از تحول و قطور تدریجی و طولانی به مرحل] امروزی رسیده است. از اعصار قدیم تاریخ، در اجتماعات قدیمی بین کلیه اقوام باستانی و مخصوصا مللی که از نژاد هند و آریایی بودند، 3 چیز مسلم وجود داشت که عبارت از مذهب و حق تملک و خانواده می باشد و این 3 چیز از بدو امر با یکدیگر کمال ارتباط و پیوستگی داشته، بطوریکه دوام و قوام یکی بدون دیگری محال و غیر ممکن بوده است.

در گذشته، قرابت از جانب زنان متصور نبوده است و زن را در حیات و مذهب فرزند هیچگونه تاثیری نبود و پسر همه چیز را از پدر اخذ می کرد و به این ترتیب اساس قرابت بر شعائر دینی مبتنی بوده است نه بر ولادت و افلاطون نیز قرابت را اشتراک در پرستش خدایان خانگی می داند. قرابت تنها ناشی از مذهب نبوده است بلکه مالکیت نیز مبتنی بر مذهب بوده است. تملک و مذهب خانوادگی چنان با یکدیگر ارتباط داشت که اهمیت آن هر دو، در نظر خانواده یکسان بوده است.

خانواده و بقای آن تابع عقاید مذهبی بوده است و بتوسط اولاد ذکور ادامه می یافت، لذا پسر وارث پدر می شد و وصیت پدر و یا استنکاف پسر تاثیری در این امر نداشت.

دختران را از میراث بهره ایی نبود و میان برادران و خواهران و همچنین بین خواهران قرابتی وجود نداشت.

اعراب جاهلی نیز نه فقط به زنان و کودکان و بیماران و پیران ارث نمی دادند، بلکه گاهی برای تقویت خود متوسل به پسر خواندگی می شدند، به این معنی که پسری را از قبیلة دیگر به فرزندی قبول می کردند تا در جنگ ها و مبارزات به آنان مساعدت و کمک کند و در میراث آنها شریک و سهیم گردد. بنابراین در جاهلیت عرب به میراث متوفی به اولاد و اقربای ذکور او می رسید و حتی زن او هم به اولاد ذکور او منتقل می شد. ولی دین اسلام که براساس عدل و انصاف و اصول انسانی مبتنی است، تمام این رسوم را از بین برد و میراث را به همه اولاد چه ذکور و چهاناث تعمیم داد و زوجه را نیز شریک و سهیم در ارث دانست[5].

فهرست مطالب:

مقدمه

فصل اول- کلیات و تعاریف

فصل دوم – برسری ارث زن

فصل سوم – افزایش ارث زنان از اموال شوهران

نتیجه گیری

منابع



خرید فایل


ادامه مطلب ...

بررسی بیوگرافی خاندان ابی وقاص و نقش آنها در تحولات مهم تاریخ اسلام در مقاطع مختلف

بررسی بیوگرافی خاندان ابی وقاص و نقش آنها در تحولات مهم تاریخ اسلام در مقاطع مختلف

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

عناوین :

مقدمه‌:
طرح‌ تحقیق‌، معرفی‌ و نقد منابع‌

طرح‌ تحقیق‌
1ـ طرح‌ موضوع‌
2ـ اهمیت‌ موضوع‌ و علت انتخاب آن
3ـ سابقه‌ی‌ پژوهش‌
4ـ سؤال‌ اصلی‌ پژوهش‌
5ـ فرضیه‌ پژوهش‌
فرضیه‌ اصلی‌
فرضیه‌ رقیب‌
6ـ مفاهیم‌ و متغیرها
الف‌) مفاهیم‌
حیات‌ سیاسی‌ نظامی‌
ب‌) متغیرها
7ـ سوالات فرعی‌
8ـ مفروضات‌ تحقیق‌
9ـ روش‌ پژوهش‌
10ـ سازماندهی‌ پژوهش‌
معرفی‌ و نقد منابع‌
1ـ ابن‌ اسحق؛‌ سیره‌ النبی‌ (ص‌) (متوفی‌ ـ 151 ه‍‌‍‍)
2ـ واقدی؛‌ مغازی‌ (متوفی‌ 207ه‍)
3ـ نصر بن‌ مزاحم‌ منقری؛‌ وقعه‌ الصّفین‌ (متوفی‌.212ه‍)
4ـ محمد بن‌ سعد کاتب‌ واقدی‌؛ طبقات‌ الکبری‌ (متوفی‌ 230ه‍‌)
5ـ ابن‌ اعثم‌ کوفی‌؛ الفتوح‌(متوفی نیمه اول قرن چهارم)
6ـ ابوحنیفه‌ احمدبن‌ داوود دینوری؛‌ اخبار الطّوال‌ (متوفی‌. 282 ه‍‌)
7ـ تاریخ‌ یعقوبی‌ (متوفی. 284 ه‍‌)
8ـ محمدبن‌ جریر طبری‌؛ تاریخ‌ الرسل‌ والملوک‌ (متوفی. 310 ه‍)
9ـ علی‌ بن‌ الحسین‌ مسعودی‌؛ مروج‌ الذهب‌ (متوفی‌.346 ه‍‌)
10ـ ابن‌ قتیبه‌ مروزی‌ دینوری‌؛ «الامامه‌ و السیاسه»‌ (متوفی‌. 276ه‍)
11ـ بلاذری‌؛ انساب‌ الاشراف‌ (متوفی‌.279 ه‍‌)
12ـ ابن‌ ابی‌ الحدید؛ شرح‌ نهج‌ البلاغه‌، (متوفی.‌ 665 ه‍‌)
فصل‌ مقدماتی‌:
کلیات‌ و مفاهیم‌ نظری‌
(نقش‌ شخصیت‌ و نخبگان در تاریخ‌)

نقش شخصیت در تاریخ
عوامل‌ بروز استعدادهای‌ خاص‌
دیدگاه‌ ویلفردو پاره‌ تو در خصوص‌ نخبگان‌
جمع‌ بندی‌
بخش‌ اول‌
(نـسل اوّل این خاندان)
سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌
فصل‌ اول‌
سعد در دوران‌ مکی‌

مدخل
صحابه رسول خدا(ص) کیست؟
صحابه‌ از دیدگاه‌ قرآن‌
ترجمه‌ آیات
مهاجر، انصار و تابعان‌ و صفات‌ برجسته‌ هر کدام‌ از دید قرآن‌:
صحابه‌ از دیدگاه‌ اهل‌ سنت‌
صحابه‌ از دیدگاه‌ عقل‌، شیعه‌، تاریخ‌
گفتار اول: پیشینة‌خانوادگی و شغل سعد
1-‌ نسب‌ سعدبن ابی وقّاص
2-‌ شغل سعد بن ابی وقّاص
گفتار دوم: بعثت پیامبر(ص)
1-‌ دعوت‌ سرّی‌
2-‌ اسلام‌ سعد و اولین‌ مسلمانان‌
گفتار سوم: ‌دعوت آشکار
1-‌ علنی‌ شدن‌ دعوت‌ پیامبر(ص) و آغاز مشکلات
2-‌ سعد و اولین‌ درگیری‌ با مشرکین‌
3-‌ سعد و مهاجرت به‌ حبشه‌
4-‌ ‌سعد و شعب‌ ابی‌ طالب‌
5-‌ هجرت به‌ یثرب‌
فصل‌ دوم‌
سعد در دوران‌ مدنی‌ و حیات‌ رسول خدا(ص)

مدخل
تشکیل‌ حکومت‌ اسلامی‌
گفتار اول: نقش‌ سعد در سریه‌ها و غزوات بزرگ
1-‌ سریه‌ها
الف) سریه‌ عبیده‌ بن‌ حارث‌
ب) فرماندهی‌ سعد در سریه‌ خرار
ج) حضور سعد در سریه‌ عبدالله‌ بن‌ جحش‌
2-‌ سعد در غزوات بزرگ
الف) بدر‌
ب) سعد در غزوه‌ احد
ج) شرکت‌ سعد ابی‌ وقّاص‌ در دیگر جنگها
گفتار دوم: نکات پایان این فصل
نکته‌ (1) سعد و پاسبانی‌ خیام‌ رسول خدا(ص)
نکته‌ (2) بیماری‌ سعد و دعای‌ پیامبر(ص) در حق‌ وی‌:
نکته‌ (3) کتابت‌ سعد:
نکته‌ (4) خرده‌گیری‌ سعد از رسول خدا(ص):
نکته‌ (5) سعد در سپاه‌ اسامه‌
جمع‌ بندی‌ فصل‌
فصل‌ سوم‌
سعدبن‌ابی‌ وقّاص‌در دوره‌ خلفای‌ راشدین‌

گفتار اول: دوران‌ خلافت‌ ابوبکر
گفتار دوم‌: سعد در دوران‌ خلافت‌ عمر بن‌ خطاب‌
1-‌ اوضاع‌ سیاسی‌ اجتماعی‌ ایران‌
2-‌ انتخاب‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ برای‌ فرماندهی‌ جبهه‌ عراق‌
3-‌ نبرد قادسیه‌
4-‌ نکوهش‌ سعد توسط‌ سربازان‌ سپاه‌ کوفه‌
5-‌ جنگ‌ جلولاء و دومین‌ شکست‌ یزدگرد از سعد ابی‌ وقّاص‌
6-‌ سعد و بنای‌ کوفه‌
7-‌ قصر سعد در کوفه‌ سوزاندن‌ درب‌ آن‌ به‌ فرمان‌ عمر
8-‌ امارت‌ سعد بر کوفه‌
9-‌ برکناری‌ سعد توسط‌ عمر
10-‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ در مسایل سیاسی
الف) سعد در شورای شش نفره
ب) متهم شدن سعد به مشارکت در قتل عمربن خطاب
گفتار سوم: سعد در دوره‌ عثمان‌
1-‌‌ امارت‌ دوباره‌ سعد بر کوفه‌ و برکناری‌ پس‌ از یکسال‌
2-‌‌ روی‌ آوردن‌ صحابه‌ به‌ جمع‌ آوری‌ مال‌ از دوره‌ عثمان
3-‌ شورش‌ علیه‌ عثمان‌ و نقش‌ کمرنگ‌ سعد در مهار آن‌
گفتار چهارم‌: سعد در زمان‌ خلافت‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ (ع‌)
1-‌ اوضاع‌ سیاسی‌، اجتماعی‌ این‌ دوره‌
2-‌ شکل‌گیری‌ حزب‌ قاعدین‌
3- نظر حضرت‌ علی‌ (ع‌) در مورد قاعدین‌
4-‌‌ سعد و موضع‌ وی‌ در جریان‌ حکمیت‌
5-‌ دستور قطع‌ شدن‌ حقوق‌ سعد از بیت‌ المال‌
فصل‌ چهارم‌
سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ در عهد معاویه‌

گفتار اول‌ :بیعت‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ با معاویه‌
گفتار دوم‌: دفاع‌ سعد از امیرالمؤمنین‌ (ع‌) در حضور معاویه‌
گفتار سوم: مرگ‌ سعد ابی‌ وقّاص‌
بخش‌ دوم‌
نسل‌ دوم‌ این‌ خاندان‌
(هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ (ع‌))
(عمر بن‌ سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ آل‌ ابی‌ سفیان‌)
فصل‌ اول‌
(هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌)
(شیعه‌امیرالمومنین‌ علی‌بن‌ابی‌طالب‌(ع‌))

مدخل
شیعه‌ امیرالمؤمنین کیست‌؟
گفتار اول‌: نسب‌ و اسلام‌ هاشم‌ بن‌ عقبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌
1ـ نسب‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌
2ـ اسلام‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌
گفتار دوم‌: هاشم‌ بن‌ عتبه‌ و فتوحات‌ شام‌ و عراق‌
1ـ جبهة‌ شام‌
2ـ جبهه‌های ایران
گفتار سوم‌: هاشم‌ بن‌ عتبه‌ در عهد خلافت‌ علی‌ (ع‌)
1ـ بیعت‌ با علی‌ (ع‌)
2ـ جنگ‌ جمل‌
3ـ جنگ‌ صفین‌
4ـ شهادت‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌
فصل‌ دوم‌
(عمربن‌ سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ آل‌ابی‌ سفیان‌)

مدخل
عمربن‌ سعد شیعه‌ آل‌ ابی‌ سفیان‌
گفتار اول: عمربن‌ سعد پیش‌ از وقایع‌ کربلا
1ـ عمربن‌ سعد و فتوحات‌ عراق‌ همراه‌ پدر
2ـ عمربن‌ سعد در صفین‌
3ـ عمربن‌ سعد و واقعه‌ شهادت‌ حجربن‌ عدی‌
4ـ عمربن‌ سعد و امارت‌ مکه‌ توسط‌ یزید
5ـ خیانت‌ عمربن‌ سعد در افشای‌ وصیت‌ مسلم‌ بن‌ عقیل‌
گفتار دوم‌ : عمربن‌ سعد و فاجعه‌ کربلا
1ـ امارت‌ ری‌ با کشتن‌ حسین‌(ع‌) و شب‌ تردید
2ـ ورود عمربن‌ سعد به‌ کربلا
3ـ ملاقات‌ امام‌ حسین‌(ع‌) و عمربن‌ سعد
4ـ نامه‌ عمربن‌ سعد به‌ عبیدالله‌ درباب‌ گزارش‌ ملاقات‌ با امام‌ حسین‌(ع‌(
5ـ آغاز جنگ‌
6ـ شهادت‌ امام‌ حسین‌ (ع‌)
گفتار سوم‌: سرانجام‌ عمربن‌ سعد
1ـ قیام‌ مختار و کشته‌ شدن‌ عمربن‌ سعد و فرزندش‌
2ـ ارسال‌ سرها به‌ مدینه‌
جمع‌ بندی‌ و نتیجه‌گیری‌
خلاصه‌ و نتیجه‌گیری‌
منابع و مآخذ
منابع و مأخذ
1- منابع اصلی
الف: عربی
ب: فارسی (ترجمه شده)
2- مآخذ پژوهشی



خرید فایل


ادامه مطلب ...

تاریخ تحلیلی چهارمین دوره مجلس شورای ملی

تاریخ تحلیلی چهارمین دوره مجلس شورای ملی (1302-1300 هجری شمسی/ 1341-1339 هجری قمری)

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

چکیده مطلب:

بعد از صدور فرمان مشروطیت و دموکراتیک شدن سیستم اداره مملکت، مجلس به عنوان مهم‌ترین دستاورد جنبش مشروطیت، کانون توجه بسیاری قرار گرفت. با شکل‌گیری مجلس، حکومت مطلقه حاکمان جای خود را به حکومت قانونمند و مردم بر مردم داد. بنابراین مجلس می‌بایست در این راستا نقش بسزایی را ایفا نماید.

پژوهش حاضر به بررسی چهارمین دوره مجلس شورای ملی (1302-1300هـ.ش/ 1341ـ1339هـ.ق)، به عنوان یکی از مهم‌ترین ادوار قانونگذاری عصر مشروطیت پرداخته است. در حالی که مجلس اول تا سوم هرکدام به دلایلی خاص، تا آخر دوره قانونی خود دوام نیافتند، مجلس چهارم به عنوان اولین مجلس تاریخ مشروطیت محسوب می‌شود که تا پایان دوره قانونی خود دوام یافت و قوانین مهمی را نیز به تصویب رسانید. نکته قابل توجه این که این مجلس بعد از فترت طولانی و بی‌سابقه، گشایش یافت که بر اهمیت موضوع می‌افزاید.

این پژوهش بر آن است که با روش تحلیل تاریخی، روند شکل‌گیری و عمر دو ساله مجلس چهارم را مورد بررسی قرار دهد. پژوهش در دو مقطع تاریخی مهم مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. مقطع نخست، قبل از گشایش مجلس است که به بررسی و تحلیل اوضاع انتخابات این دوره می‌پردازد. در مقطع دوم، اوضاع کلی مجلس که شامل وضعیت فراکسیون‌ها، مهم‌ترین مصوبات، برخورد مجلس و دولت، بازتاب تحولات سیاسی کشور در مجلس و شورش‌های همزمان با آن می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که پژوهش حاضر به مسایلی چون دولت، رویدادهای جاری و قیام‌های همزمان از منظر مجلس نگریسته است.

فهرست مطالب:

موضوع پژوهش 2

سابقه و ضرورت انجام تحقیق 2

محدوده پژوهش 3

اهمیت موضوع 6-4

نوع و روش انجام تحقیق 6

سازماندهی تحقیق 6

نقد و بررسی مهم‌ترین منابع و مآخذ 19-7

مقدمه 31-20

فصل اول:

بررسی نحوه اجرای انتخابات و مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی: 105-32

1ـ چهارچوب حقوقی انتخابات مجلس شورای ملی در دوره چهارم 37-33

2ـ برگزاری انتخابات مجلس چهارم شورای ملی: 105-38

الف: دولت دوم وثوق‌الدوله و انجام بخشی از انتخابات مجلس چهارم 43-38

ب: مشیرالدوله و روند پی‌گیری انتخابات مجلس چهارم 48-44

ج: مسأله افتتاح مجلس از دولت مشیرالدوله تادولت قوام‌السلطنه 54-49

3ـ احزاب و انتخابات مجلس چهارم 63-55

4ـ مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی 93-87

5ـ کیفیت برگزاری انتخابات و شکایات مرتبط با آن 86-64

6ـ طرح و بررسی اعتبارنامه‌های نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی 105-94

فصل دوم:

ساختار مجلس چهارم شورای ملی: 106

1ـ نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی: 109-106

الف ـ اولین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه 29 شعبان 1324هـ.ش) 106

ب ـ دومین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه 26 ذیحجه 1327 هـ.ق) 107

ج ـ مجالس سوم و چهارم شورای ملی؛ تلاش برای اصلاح نظام‌نامه 109-108

2ـ تشکیل هیئت رئیسه مجلس چهارم شورای ملی 110-109

3ـ تشکیل کمیسیون‌های مجلس چهارم شورای ملی 122-111

الف ـ کمیسیون رسیدگی به عملیات زمامداران دوره فترت 115-111

ب ـ کمسیون اصلاح قانون انتخابات 122-116

4ـ روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب از مجلس اول تا مجلس سوم شورای ملی

(1333-1324هـ.ق/1294-1285هـ.ق) 130-123

5ـ مجلس چهارم شورای ملی: روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب: 145-131

الف: حزب اصلاح‌طلب 134-133

ب: حزب سوسیالیست 138-135

ج: مجلس چهارم شورای ملی و احزاب فرعی 140-138

د: احزاب از دیدگاه نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی 145-141

6ـ مجلس چهارم شورای ملی و مهم‌ترین مصوبات: 146

الف ـ مجلس چهارم و لایحه نفت 151-146

ب ـ مجلس چهارم و قانون بودجه 161-152

ج ـ قانون استخدام مستشاران مالیه: 165-162

1-ج) قانون استخدام دکتر میلسپو (Millspough)، رئیس کل مالیه ایران 164-162

2-ج) قانون استخدام هشت نفر متخصص مالیه تبعه دولت آمریکا 165

3-ج) قانون استخدام مسیولامبرمولیتر (Lumber Moliter) به سمت کل

گمرکات ایران 165

4-ج) قانون استخدام مسترگلامان (M.Gelaman) آمریکایی جهت اداره کردن

بانک ملی ایران 165

فصل سوم:

مجلس و دولت: 209-167

1ـ کابینه اول قوام‌السلطنه 179-167

2ـ کابینه مشیرالدوله 187-180

3ـ کابینه دوم قوام‌السلطنه 195-188

4ـ کابینه مستوفی الممالک 209-196

فصل چهارم:

بازتاب تحولات سیاسی در مجلس: 228-211

1ـ مجلس چهارم؛ ظهور و قدرت‌گیری رضاخان 219-211

2ـ مجلس چهارم، شورش آشوب و جنبش‌های سیاسی همزمان 221-220

3ـ مجلس چهارم و بررسی دیدگاههای مختلف پیرامون آن 228-222

نتیجه‌گیری 236-229

منابع و مآخذ 245-238

اسناد و مدارک ضمیمه 23-1



خرید فایل


ادامه مطلب ...

تاریخ ادبیات فارسی معاصر

تاریخ ادبیات فارسی معاصر

این محصول در قالب فایل word و در 34 صفحه تهیه و تنظیم شده است

توجه :

شما می توانید با خرید این محصول فایل " قلق های پایان نامه نویسی (از عنوان تا دفاع)" را به عنوان هدیه دریافت نمایید.

عناوین :

ادبیات ایران پیش از اسلام
پارسی باستان
آثار به این زبان
نمایی از دستور زبان
پارسی میانه
پهلوی در مقابل پارسی میانه
حمله اعراب
سامانی
آل بویه
غزنویان
سلجوقیان و خوارزمشاهیان
حمله مغول
تیموریان
صفویان
افشاریان و زندیان
قاجار
ادبیات مشروطه
شعر نو
فرهنگ‌نویسان ایرانی
شاعران زن ایرانی
طنزپردازان
نویسندگان و شاعران انقلاب اسلامی
منتقدان ادبی
زبان و ادبیات فارسی
بلاغت در ادب فارسی
در این نوشتار بلاغت در ادب فارسی را از دو دیدگاه مورد بررسی قرار می‌دهیم.
روشهای ادبی اروپا در زبان فارسی
پرفسور دانییل کمیسارف، ایرانشناس روس
نظری به موانع بنیادی تکوین ادبیات مدرن فارسی



خرید فایل


ادامه مطلب ...

گوشه ای از تاریخ شکل گیری تهران قدیم

گوشه ای از تاریخ شکل گیری تهران قدیم

مقدمه
گاهی دانش آموزان ودوستان درمورد تهران قدیم سوالاتی می کنند که یا تحقیق وتامل می توان به سوالات آنها کامل تر پاسخ داد لذا اینکه تهران چگونه ازدیلمی کوچک ومردمانی اندک با خانه های زیرزمینی تبدیل به شهری بی سروبن شده با آسمان خراش ها وبرج های بلند ومیلیون ها نفرمردمی که ازبام تا شام درتلاش هستند ؟
وقتی به دنبال جواب سوالات به کتاب مراجعه کنیم می بینیم که برای پاسخ به این سوالات کتاب های فراوانی دررابطه با تهران قدیم ازبنا های تاریخی ونحوه شکل گیری آن تا خصوصیات اقلیمی وسیاسی واقتصادی و.... به دست نویسندگان بزرگ ایرانی وخارجی به رشته تحریر درآمده است . واکنون این تحقیق مختصر وفشرده شاید بتواند درمورد چگونگی شکل گیری تهران ومجموعه ای ازبناها واماکن متبرکه وقدیمی این شهر بزرگ پاسخگو باشد . انشا ءا....
معنی تهران
درریشه شناسی عامیانه نام واژه تهران را به دوبخش ته + ران تجزیه کرده اند وآن را به معنی فردی که حیوانات یا افراد دیگر راپیش می راند ویا دراعماق ( زیرزمین ) خانه داشته اند البته این معنی نیز برپایه نوشته های یاقوت حموی درمعجم البلدان وزکریا قزویشی درآثار البلاد واخیار العباد است که می گویند :
« تهرانی ها درخانه های زیرزمینی زندگی می کنند »
ازسوی دیگر برخی ازپژوهشگران دو واژه تهران وشمیران را برابر هم گذاشته اند وتهران را مکان مسطح یاد ازمشت وشمیران را مکان که حد آن برکه یا مخزن آب وجود دارد معنا کرده اند به این ترتیب که ( شمی ) به معنی مکان آبدار و(به ) به معنی مکان مسطح یا دشت یا (ران ) پیوند مکانی ترکیب شده اندو دو واژه شمیران وتهران را ساخته اند برینلو که شمی یا نه با پسوند ران ترکیب می شود .
احمد کسروی نیز تهران را جایگاه گرم وشمیران را جایگاه سرد معنا کرده است یا اینهمه تاکنون این نظرجامعیت وقطعیت نهایی یافته وپاره ای ازصاحب نظران با آن موافق نیستند به سخن دیگرتا امروز معنای علمی ودقیق کلمه تهران کد مورد تایید همه پژوهندگان مشخص نشده است .
سقوط ری ورونق تهران
شهرری پیش ازیورش مغول نیز کما بیش رو به و ایرانی داشت زیرا بنا برشواهد تاریخی جنگ های مداوم میان گروههای مذهبی ری خود درویرانی این شهردخیل بوده است .
زکریا قزونی می گوید : دراهل ری بعضی شافعیه اند وبعضی حنفیه ... وتعصب بین الرفین بسیار است .
تا آنکه اکثر اوقات به کارزار می انجامد وهمه وقت ظفر شافعیه را باشد با وجود قلت انها وغالب عادات براهل ری قتل وسقک است .
پس ازمغولان ری ویرانه با یورش تاتار به سردگردگی تیمورلنگ مواجه شد وآنچه که برجای مانده بود نابود شد وشهر یکسره تبدیل به ویرانه گردید ازاین رو شاید بتوان چنین گفت که جمع کثیری ازمردم ری به دیه تهران گریختند ودرآنجا سکونت گزیدند وهمین باعث اعتبار شد واین آبادی را ازصورت دیلمی کوچک درآورد .
شاه تهماسب عامل شهرت تهران
پس ازویرانی کامل ری براعتبار وتوسعه تهران افزوده شد واین آبادی ازصورت دیلمی کوچک بیرون آمد وشمار بسیاری ازمردمان ساکن ری به تهران کوچ کردند ولی شهرت واقعی تهران مربوط به صد سال پس ازتیمور لنگ یعنی دوره شاه تهماسب صفوی پسر شاه اسماعیل دومین پادشاه سلسله صفویه است .


فهرست مطالب:
1- معنی تهران
2- سقطوری ورونق تهران
3- شاه طهماسب عامل شهرت تهران
4- حدومرز تهران با برج وبارو
5- چهاردروازه تهران
6- تهران پایتخت می شود
7- علل انتخاب تهران به عنوان پایتخت
8- مدارس قدیمی تهران تا پایان دوره محمد علی شاه قاجار
9- مدارسی که درعهد قاجار وپیش ازناصر الدین شاه ساخته شد .
10- بقاع متبرکه وامامزاده ها ده تهران قدیم .
11- بقعه سید اسماعیل (ع)
12- بقه سید امام زاده یحیی (ع)
13- بقعه امام زاده زید (ع)
14- بقعه سید ناصر الدین (سید سفرالدین )
15- بقعه سید ولی
16- بقعه امامزاده سید اسحاق
17- امامزاده ابراهیم
18- بقعه چهل تن
19- زیارتگاه پیر عطار
20- بقعه کوچک هفت دختران
21- بناهای معروف دوره ناصری پس ازتوسعه شهر تهران
22- ساختمان شمسی العماره
23- ساعت شمس العماره
24- باغ ایخلخانی
25- باغ فردوس
26- عشرت آباد
27- ارغونیه یا داودیه
28- الهیه ، خور آذین ، خلازیر
29- حمام های تهران
30- گورستان های تهران
31- نتیجه گیری



خرید فایل


ادامه مطلب ...

تحقیق در مورد تاریخ استان فارس

تحقیق در مورد تاریخ استان فارس


مقدمه:
منطقه فارس از قدیمترین مراکز تمدن ایران است، فارس در کتیبه های هخامنشی به صورت پارسه و در یونانی پرسیس که معرب آن فارس است آمده است یونانیان پرسیس را که تنها نام آن ایالت بوده اشتباها بر تمام ایران اطلاق می کردند که تا این اواخر هم اروپائیان در این اشتباه باقی مانده بود پارسی ها مردمانی آریایی نژاد بودند که تاریخ آمدنشان به این سرزمین روشن نیست، همین اندازه از بیانات پادشاهان آشور استنباط می شود که پارسیها نیز مانند مادها مدتهای مدید تحت تسلط آشوریها بودند و در اطراف ارومیه یا در کرمانشاهان کنونی سکونت داشته اند.
یعقوب لیث مؤسس سلسله صفاری در سال 2620 ه.ق به فارس لشکر کشید. پس از تسخیر استخر رهسپار شیراز شده بعد از یعقوب برادرش عمرو در سال 268 ه.ق عازم فارس شد و امنیت را در آنجا برقرار کرد بعد از صفاریان فارس به تصرف دیالمه آل بویه در آمد، عضد الدوله با اینکه بغداد را در تصرف داشت مع ذلک پایتخت خود را شیراز قرار داد، به فرمان وی بر روی رود کر سدی بسته شد که به بند امیر معروف است.
در سال 1325 ه.ق (1907 م) قرار داد روس و انگلیس مبنی بر تقسیم ایران به سه منطقه یعنی حوزه نفوذ روس در شمال و مرکز و منطقه نفوذ انگلیس در جنوب شرقی و منطقه بیطرف در جنوب غربی منعقد گردید و در سال 1915 میلادی پس از آنکه روسها تا اصفهان پیش راندند و انگلیسها در جنوب قوای امنیه و طرفداران وکلای مهاجر ایران را مغلوب ساخته بودند، دولتین روس و انگلیس قرار داد 1907 را از میان بردند و به جای آن قرار داد دیگری که به قرارداد 1915 معروف شد، بین خود بستند، به این معنی که منطقه بیطرف را بکلی حذف کردند و قرار بر این گذاشتند که روسها تا حدودپانزده هزار متری قزاق تجهیز کنند تا بتوانند حافظ منافع روسها در شمال ایران باشند و همچنین نیرویی به همان اندازه بنام پلیس جنوب در فارس، کرمان، یزد، اصفهان تحت عنوان حفظ امنیت راههای جنوب ایران با هزینه دولت انگلستان به وجود امد.مرکز استان فارس شیراز است و شهرستانهای تابعه آن عبارتند از :کازرون، جهرم، داراب، فیروز آباد، لار، استربان، مرودشت، آباده، اقلید، نیریز ، فسا و ممسنی.
شیراز
شهرتان شیراز در فاصله 919 کیلومتری تهران واقع شده، از شمال به آباده از مشرق به فسا و نیریز، اصطهبانات، از جنوب به فیروزآباد و از مغرب به کازرون محدود است.
در بعضی از داستانها بنای شیراز را به شیراز پسر فارس بن طهمورث نسبت مب دهند و همین افسانه ها دال بر قدمت این شهر است مضافا به اینکه ویرانه های تخت جمشید گواه بر این مدعاست، شهر شیراز از دوره ساسانیان سابقه دارد ولی شهرت و اعتبار و اهمیت آن از دوران اسلام به بعد است. در اواخر خلافت عمر، شهر به تثرف ابوموسی اشعری و عثمان بن ابی العاص درآمد، محمد برادر یا پسر عم حجاج بن یوسف ثقفی والی معروف عراق در سال 64 ه.ق شهر را از نو بنا کرد3. و از این زمان به بعد روز به روز بر وسعت و اهمیت آن اضافه شد تا جایی که در قرن چهارم هجری وسعت شهر بالغ بر یک فرسخ مربع شد.
نوه عضدالدوله باروتی به طول 12 هزار متر که دارای 11 یا 12 دروازه بود در اطراف شهر کشیدند و این بارو توسط محمود شاه در اواسط قرن هشتم4 مرمت شد. در قرن هشتم هجری حمدالله مستوفی از شیراز دیدن کرده و از هفده محله و نه دروازه و از مساجد معروف آن و بیمارستان عضدی و مرقد پسران امام موسی کاظم علیه السلام یاد کرده است.
کریم خان زند شیراز را پایتخت خود قرار داد و به فرمان وی بر گرد شهر باروقی کشیده شد و خندقی هم حفر گردید، در شهر بناهایی تازه، بازارها و کاخها بنا شد که از ان جمله خلوتخانه کریم خانی، مسجد، بازار و حمام وکیل را می توان نام برد.
آرامگاه دو شاعر بزرگ ایران، سعدی و حافط در این شهر است و مقبره خواجو در کنار دروازه شهر جای دارد. آثار و ابنیه بسیار از ادوار مختلف در شیراز به یادگار مانده که مهمترین و معروفترین آنها عبارتند از:
تل باکون که در نزدیکی تخت جمسید واقع شده و متعلق به دوران قبل از تاریخ است و ویرانه های شهر استخر قدیم واقع در جلگه مرودشت، در اطراف این محل آثاری از دوره هخامنشی و از دوران اسلامی دیده می شود و بند امیر واقع در جنوب شرقی مرودشت که در این محل پل تاریخی و بند عظیمی بر روی رودخانه کر ساخته شده، متعلق به نیمه اول قرن چهارم هجری و از آثار عضد الدوله دیلمی و پاسارگاد واقع در دشت مرغاب که مشتمل استبر آثار اولیه دوران هخامنشی تخت جمشیدواقع در 57کیلومتری شیراز به استناد مفاد کتیبه ای که بر روی سنگ نقد شده این آثار از زمان داریوش اول شروع شده به داریوش سوم ختم شده. یعنی در فاصله یکصد و پنجاه سال ساخته شده و قصر ابو نصر پایتخت سلیمان واقع در 6 کیلومتری مشرق شیراز متعلق به دوران هخامنشی و نقش رستم واقه در کوهستان حاجی آباد مشتمل است.



خرید فایل


ادامه مطلب ...

خلیج فارس در گذرگاه تاریخ

خلیج فارس در گذرگاه تاریخ


یازدهم اردیبهشت ماه مصادف با «روز ملى خلیج فارس» است تا این روز مناسبى باشد براى تمرکز اذهان ایرانیان که نه تنها در سرزمین مادرى بلکه در همه واحدهاى جغرافیایى محل زیست خود در گستره اى به وسعت سراسر گیتى به پاسداشت نمادى از غرور ملى و افتخار میهنى خود روى آورند. غرور و افتخارى که به یمن و تبرک تأثیر ژرف باورهاى عمیق الهى و دینى ارزشى مضاعف یافته است و در این روز با سرفرازى و نازش به وجود فسونبار پهنه آبى جنوب ایران به نام «فارس» شگون یافته و متجلى مى شود.این گستره نیلگون که زمانى به تمامى در درون قلمرو ایرانیان قرار داشت و از دیرینه روزگاران دریاى فارس خوانده شده است تنها یک واژه ساده نیست بلکه یک «مفهوم» نهادینه شده است که عصرى چند هزار ساله به قدمت آغاز نگارش تاریخ مکتوب بشر از عهد باستان دارد. همه مى دانیم که «مفاهیم» در یک شبانه روز شکل مى گیرند و خلق الساعه نیستند بلکه از روندى طولانى توأم با رنج و امید، واقعیت و رؤیا و اندیشه و عمل حاصل مى آیند و نهادینه مى شوند. خلیج فارس و نام ابدى آن نیز یادآور حضور و نقش برجسته و ویژه اجداد آزادکام ایرانیان است که نام این پهنه آبى را به خاطر جایگاه استوار و تحسین برانگیز خود در عهد باستان و در روزگار اسرارآمیز کهن در تاریخ هستى بشر حتى متون مذهبى ملکه اذهان کردند و خلیج و نام بامسماى آن آنچنان آسمان فرسا شد که برخى مورخان اسلامى نام خلیج فارس را از منشأ الهى و ملهم از اسما آسمانى دانسته اند.

نام خلیج فارس
در عصر حاضر که اغراض سیاسى جعل تاریخ را نیز براى تحقق خواسته هاى نامورد با اباحه گرى ترویج مى کند، هر پژوهشگر راستین و بى غرضى مى تواند بدون صعوبت و دشوارى از متون باستانى تا تاریخ معاصر و زمان حاضر آنگاه که نوبت سخن به نام گستره آبى جنوبى ایران مى رسد تلألو نام خلیج فارس را شاهد باشد که به مثابه افشاگر ماهیت و منشأ اسامى مجعول پرتوافشانى مى کند و ماهیت اهداف مغرضانه اى را برملا مى سازد که در خدمت، سیاست پیشگانى قرار مى گیرد که وحدت میان مسلمانان را برنمى تابند و با تمسک به هر وسیله اى حتى اگر از درونمایه لازم نیز تهى باشد به منظور صیانت از تخت و کیان خود امت اسلامى را به واگرایى تحریک و تحریض مى کنند تا آنجا که عدم تجانس و هنجارستیزى حامیان فرامنطقه اى بر اشتراکات فرهنگى، دینى و مذهبى همسایگان هم کیش تفوق یابد.
در سده نوینى که عصر انقلاب اطلاعاتى خوانده اند، «غربال کردن اطلاعات و صدور آن» از مهم ترین ابزارها براى القاى اندیشه طراحان «نظم نوین جهانى» محسوب مى گردد به ویژه با لحاظ این مهم که گسترده ترین و تأثیرگذارترین شبکه هاى رسانه اى، دیدارى، شنیدارى و نوشتارى در تملک و اختیار دنیاى غرب و صهیونیست هاى مولود آنان قرار دارد که بى محابا فرهنگ ستیزى مغایر با منافع خود را هدف قرار داده اند و هر آینه که مقتضى بدانند براى تأمین آنچه که مطلوب نظرشان است و تضمین حیات شبکه هاى غول آسا و قدرتمند مالى و سیاسى حکم مى رانند و سپس در زمان مناسب به اشاره پدرخوانده، عوامل شهرت طلب جعل تاریخ را قبیح نمى دانند و باز هم داستان «خلیج عربى» و «جزایر عربى اشغال شده» در نفیر کهنه و منسوخ پیشین دمیده مى شود. در دو قرن اخیر به تاریخ خلیج فارس مى توان به عنوان برآیندى از رابطه سه دایره هم مرکز شامل مردم و دولت ها نگاه کرد. این دایره ها در نخستین حلقه خود شامل مردمى بود که کرانه هاى خلیج فارس محل زیست آنان بود، قدرت هاى منطقه اى که شامل ایران، عربستان و عراق بودند در حلقه میانى جاى مى گرفتند. این قدرت ها که کرانه هاى خلیج فارس را اختیار داشتند هر یک داعیه سیادت بر خلیج فارس را در داشتند و چنین هدفى را سرلوحه برنامه ها و شعارهاى خود قرار داده بودند اما حلقه بیرونى از آن قدرت هاى فرامنطقه اى بود که منافع ملى فرامنطقه اى آنها سبب دلبستگى شان به خلیج فارس شده بود و به شکلى منظم یا متناوب در این پهنه آبى حضور خود را به رخ مى کشیدند. حلقه اخیر را که مى توان قدرت هاى بین المللى در مقاطع مختلفى از تاریخ دو قرن پیش نامید که در این میان به ویژه حضور امپراتورى عثمانى، بریتانیا، روسیه و سرانجام آمریکا از بقیه پررنگ تر و تأثیرگذارتر بود.



خرید فایل


ادامه مطلب ...

پاورپوینت تاریخ زبان فارسی

پاورپوینت تاریخ زبان فارسی

زبان امری اجتماعی و وسیله‌ای است برای برطرف کردن نیاز افراد جامعه به برقراری ارتباط با یکدیگر و تفهیم و تفاهم.

تغییراتی که در زبان رخ می‌دهد تصادفی و اتفاقی نیست بلکه تابع قوانین و قواعد معینی است و به همین دلیل، با اینکه هر زبانی از صورت اصلی خود بسیار دور شده است، می‌توان رابطة آن را با اصل و با زبانهای دیگری که از آن منشعب شده‌اند تشخیص داد.



خرید فایل


ادامه مطلب ...

پاورپوینت تاریخ ادبیات ایران 1

پاورپوینت تاریخ ادبیات ایران 1

ادب به همة افعال پسندیده‏ای گفته می‏شود که از نفس صادر می‏گردد و فرق آن با اخلاق در این است که اخلاق، هم به افعال پسندیده و هم به افعال ناپسند اطلاق می‏گردد.



خرید فایل


ادامه مطلب ...

تحقیق در مورد تاریخ آغاز ریاضی در اروپا

تحقیق در مورد تاریخ آغاز ریاضی در اروپا


بخش شرقی امپراطوری روم همواره، چه از لحاظ اقتصادی و چه از نظر فرهنگی، پیشرفته ترین بخش آن امپراطوری بود.
اقتصاد بخش غربی هرگز بر اساس آبیاری استوار نبود، کشاورزی بخش غربی به گونه ای گسترده بود که انگیزه ای برای مطالعه نجوم فراهم نمی آورد. در واقع غرب با اندکی نجوم، کمی حساب عملی، و کمی دانش اندازه گیری که تکافوی تجارت و مساحی را می کرد، از عهده کارهای خود به خوبی برمی آمد، اما انگیزه اعتلای این علوم از شرق نشات گرفت. زمانی که شرق و غرب از نظر سیاسی از هم جدا شدند، این انگیزه نیز تقریبا از میان رفت. تمدن ایستای امپراطوری روم غربی، قرن های متمادی، با اندک وقفه و دگرگونی، ادامه یافت، وحدت مدیترانه ای تمدن قدیمی نیز بدون تغییر باقی ماند ـ و حتی فتوحات وحشیانه نیز اثر چندانی بر آن نداشت. در قلمرو پادشاهی های ژرمنی شاید به استثنای پادشاهی های بریتانیایی، شرایط اقتصادی، نهادهای اجتماعی، و حیات فکری، اساسا به همان نحوی باقی ماند که در اوان افول امپراطوری روم بود، اساس زندگی اقتصادی کشاورزی بود که به تدریج در آن کشاورزان آزاد و سهم بر جانشین بردگان شدند، اما علاوه بر این، شهرهای پر رونق و تجارت بزرگ همراه با اقتصاد پولی وجود داشت. پس از سقوط امپراطوری غربی در سال 476، قدرت مرکزی در دنیای یونانی ـ رومی، بین امپراطور قسطنطنیه و پاپ های روم تقسیم شد.
کلیسای کاتولیک غرب از طریق نهادها و زبان خود در حدی که می توانست سنت فرهنگی امپراطوری رومی را در میان قلمروهای ژرمنی ادامه داد. صومعه ها و عامه مردم با فرهنگ بخشی از تمدن یونانی ـ رومی را زنده نگاه داشتند.
یکی از این مردم عامه، آنیسیوس مانلیوس سورینوس بوئتیوس (Anicius Manlius Severinus Boetius) که سیاستمدار و فیلسوف بود، متونی ریاضی به رشته تحریر درآورد که بیش از هزار سال در جهان غرب اعتبار داشت. این متون منعکس کننده شرایط فرهنگی آن زمان هستند، که دارای محتوای فقیری بودند و بقای آنها احتمالا متاثر از این باور بود که مولف در سال 524 بر سر ایمان کاتولیکی خود به شهادت رسید. کتاب وی به نام آموزش حساب ( Institutio arithmetica ) که ترجمه ای سطحی از نیکوماخوس است، بخشی از نظریه اعداد فیثاغورثی را عرضه می کرد که در آموزش قرون وسطایی به عنوان قسمتی از معارف سه گانه و چهار گانه کهن، حساب، هندسه، نجوم و موسیقی جذب شده بود.تعیین زمانی که اقتصاد امپراطوری روم قدیم در غرب از میان رفت و جای خود را به سامان جدید فئودالی داد، دشوار است. فرضیه ه. پیرن ( H. Pirenne ) که بنابر آن پایان دنیای کهن غرب با گسترش اسلام قرین بود، می تواند پرتوی بر این مساله بیفکند. اعراب همه ایالت های سواحل شرقی و جنوبی مدیترانه را از چنگ امپراطوری بیزانیس خارج کردند و مدیترانه شرقی را به صورت یک دریاچه بسته اسلامی درآوردند. آنها روابط بازرگانی میان خاور نزدیک و غرب مسیحی را تا چندین قرن سخت دشوار ساختند. مجرای فکری بین دنیای عرب و بخش های شمالی امپراطوری پیشین روم، گرچه کاملا مسدود نگشت، اما تا چندین قرن با مانع روبرو بود.
بعدها در سرزمین گل فرانک و دیگر بخش های پیشین امپراطوری روم، اقتصاد بزرگ مقیاس از بین رفت، زوال شهرها آغاز شد، جمع عوارض قابل وصول ناچیز شد. معاملات تهاتری و بازار محلی جای اقتصاد پولی را گرفت.
سخن کوتاه: اروپای غربی به وضعیتی نیمه بربری سقوط کرد. با افول تجارت، اشرافیت زمین دار اهمیت پیدا کرد، زمینداران فرانکی شمال، به سر کردگی کارولنژین ها ( Carolingians ) قدرت حاکم سرزمین فرانک ها شدند. مرکز اقتصادی و فرهنگی به شمال فرانسه و بریتانیا انتقال یافت. جدائی شرق و غرب قدرت موثر پاپ را چنان محدود کرد که پاپ به اتحاد با کارولنژین ها تن داد، و تاجگذاری شارلمانی ( Charlemagne ) به عنوان امپراطور روم مقدس در سال 800 میلادی مظهر این اتحاد بود. جامعه غربی صورتی فئودالی و کلیسائی یافت و جهت گیری آن شمالی و ژرمنی بود.



خرید فایل


ادامه مطلب ...